Pronouns & Determiners
Zamirler
Dutch pronouns consist of personal subject and object pronouns. They refer to people, animals or substances, without mentioning them in particular.
| Özne zamiri | Nesne zamiri | |
|---|---|---|
| 1. tekil şahıs | ik | mij |
| 2. tekil şahıs (resmi olmayan) | jij | jou |
| 2. tekil şahıs (resmi) | u | u |
| 3. tekil şahıs | hij / zij / het | hem / haar / het |
| 1. çoğul şahıs | wij | ons |
| 2. çoğul şahıs | jullie | jullie |
| 2. çoğul şahıs (resmi) | u | u |
| 3. çoğul şahıs (kişi) | zij | hun, hen |
| 3. çoğul şahıs (nesne) | zij | hun, hen |
The pronouns in Dutch are used very similarly to those in English, with an exception for the use of the T-V distinction, which means that there is use of formal and informal pronouns.
When referring to somebody politely, u is used; jij is used in less formal situations. The third person singular hij is equivalent to ‘’he’’, zij to ‘’she’’ and het to ‘’it’’. The second person plural pronoun jullie is equivalent to ‘’you’’, u is the formal form to make references to plural ‘’you’’. The plural u refers to two or more persons but should be conjugated as a singular pronoun:
Gaat u gezellig naar het park
Each subject and object pronoun also has a reduced form mostly used in the spoken language but that can also be essential for writing. They are used in order not to emphasize the meaning of the pronoun within a sentence and are pronounced unstressed with a schwa:
| ik → ‘k | mij → me |
| jij → je | jou → je |
| hij → ie | hem → ‘m |
| zij → ze | haar → ‘r / d’r |
| het → ‘t | het → ‘t |
| wij → we | ons → no reduced form |
| jullie → je | jullie → je |
| zij (kişi) → ze | hun, hen → ze |
| zij (nesne) → ze | die → ze |
Sahiplik belirteçleri
| Niteleme | Ek Eylem | |
|---|---|---|
| 1. tekil şahıs | mijn | mijne |
| 2. tekil şahıs (resmi olmayan) | jouw | jouwe |
| 2. tekil şahıs (resmi) | uw | uwe |
| 3. tekil şahıs | zijn / haar | zijne / hare |
| 1. çoğul şahıs | ons | onze |
| 2. çoğul şahıs | jullie | - |
| 2. çoğul şahıs (resmi) | uw | uwe |
| 3. çoğul şahıs | hun | hunne |
Possessive determiners used before nouns in the attributive form remain uninflected with an exception for ons (our) when they make a reference to a plural noun:
De jongens zijn mijn broers
Dit is jouw bord
Dat zijn jullie cijfers
Dit zijn onze auto’s
Ek eylem iyelik belirteçleri -e ekine sahiptir:
Die pen is de mijne
Dit is jouwe
De sleutel is uwe
The second person plural jullie has no predicative possessive determiner, instead van (of) is added:
Deze stoel is van jullie (bu sandalye senin)
Dönüşlülük zamirleri
| Nesne zamiri | Dönüşlülük zamiri | |
|---|---|---|
| 1. tekil şahıs | mij | me / mij / mezelf / mijzelf |
| 2. tekil şahıs (resmi olmayan) | jou | je / zich / jezelf / zichzelf |
| 2. tekil şahıs (resmi) | u | u / zich / zichzelf / uzelf |
| 3. tekil şahıs (erkek) | hem | zich / zichzelf |
| 3. tekil şahıs (kadın) | haar | zich / zichzelf |
| 3. tekil şahıs (nesne) | het | zich / zichzelf |
| 1. çoğul şahıs | ons | ons / onszelf |
| 2. çoğul şahıs | jullie | zich / zichzelf |
| 2. çoğul şahıs (resmi) | u | zich / zichzelf |
| 3. çoğul şahıs (kişi) | hun, hen | zich / zichzelf |
| 3. çoğul şahıs (nesne) | die | zich / zichzelf |
To refer back to the subject or clause, reflexive pronouns are used:
Hij moet uitkijken want hij kan zichzelf bezeren (Dikkat etmeli çünkü kendine zarar verebilir)
Ik kan mijzelf wel kussen (Kendimi öpebilirdim)
De balonnen kunnen uit zichzelf ontploffen (balonlar kendiliğinden patlayabilir)
In most cases both a shorter form as a suffixed (+zelf) can be used. In some cases only the suffixed form of reflexive pronouns can be used where the pronoun is the emphasized part in the sentences:
Ze zullen zichzelf wel redden (kendileri yapacaklar)
Zamirin vurgulanmadığı diğer durumlarda, daha kısa biçim daha uygundur:
Ik kan het me niet voorstellen (Kendim hayal edemezdim)
Reciprocal pronouns are used when two or more persons from the sentence are being referred back to. They consist of elkaar (each other / one another), mekaar (each other) and elkander (each other), the possessive form is elkaars:
Peter en ik kennen elkaar al heel lang (Peter ve ben birbirimizi uzun zamandır tanıyoruz)
Wij zijn elkaars teamleden (biz birbirimizin takım arkadaşlarıyız)
İşaret belirteçleri
There are determiners in Dutch that describe something close and also determiners that describe something distant. They may change depending on gender and number.
Masculine and feminine nouns that describe something close are used with the determiner deze and neuter nouns with dit in singular:
Deze slager
Deze opleiding
Dit monument
Çoğul olduklarında, deze eril, dişil ve cinssiz için kullanılır:
Deze slagers
Deze opleidingen
Deze monumenten
Uzaktaki bir şeyi tanımlayan eril ve dişil isimler die belirteçiyle ve cinssiz isimler ise dat belirteçiyle tekil olarak kullanılır:
Die slager
Die opleiding
Dat monument
Çoğul olduklarında, die eril, dişil ve cinssiz için kullanılır:
Die slagers
Die opleidingen
Die monumenten
Zamir zarfları
Hollandaca'da zamir zarflarının kullanımı çok yaygındır. Zamir zarfları, bir zarf ve bir edat zarfının birleşimidir, bir edat ve ardından ters sırada bir zamir ile oluşturulurlar:
Mee + daar; daarmee - Wat moeten we daarmee? (bununla ne yapmamız gerekiyor?)
Op + er; erop - De mannen staan erop (adamlar üzerinde duruyor)
Mee + overal; overal mee - Daar kun je overal mee op stap (bununla her yere gidebilirsin)
Soru belirteçleri
In Dutch welk, welke, wiens and wat voor are used as interrogative determiners. Determiners welk and welke stand for English ‘’which’’ as well as ‘’what’’ in some cases; welk is used when the following noun is neuter:
Het huis → Welk huis?
The inflected welke is used when the following noun is masculine or feminine:
De garage → Welke garage?
The interrogative determiner wiens is equivalent to the English ‘’whose’’, sometimes wier is used for feminine nouns. In many cases wie z’n that makes references to masculine and neuter nouns and wie d’r making references to feminine and definite nouns are used instead of wiens which are actually informal but very usual. Wat voor is equivalent to ‘’what’’:
Wat voor muziek luister je naar? (hangi müziği dinliyorsun?)
Nicelik belirteçleri
In Dutch, quantificational determiners make references to quantities, they consist of definite and indefinite quantificational determiners. The most common definite determiners are een, twee, drie, eerste, tweede, derde, eenmaal, tweemaal, driemaal, etc.:
Twee spinnen lopen over het raam
De derde kat voelde zich meteen thuis
En çok kullanılan belirsiz belirteçler şunlardır: veel, weinig, meerdere, enkele, zoveelste, tigste, sommige, vb.:
Veel spinnen liepen over het raam
Sommige stenen werden achtergelaten