×

Nós usamos os cookies para ajudar a melhorar o LingQ. Ao visitar o site, você concorda com a nossa política de cookies.

image

Canal Nostalgia, QUAL A ORIGEM DA LUA?

QUAL A ORIGEM DA LUA?

*lobo uivando*

Aí Paul, da uma ligada na TV.

TV? Pra quê? Pra ficar esperando nosso programa preferido passar?

Sim, como sempre foi durante décadas.

Estamoso na era da tecnologia, Lester!

Podemos assistir o que a gente quiser na hora que a gente quiser!

Então põe no Youtube aí no celular e joga pra TV, porque saiu o primeiro Nostalgia Ciência!

Ah...Espero que aquele narigudo não nos decepcione.

Você sabia que a Lua está cada vez mais distante da Terra?

A cada ano que passa, a Lua se afasta quatro centímetros da nossa Terra!

E o que isso significa?

Significa que a distância entre a Lua e a Terra hoje em dia é dezoito vezes maior do que quando a Lua surgiu em nossos céus!

E isso aconteceu há mais ou menos 4,5 bilhões de anos!

E o que isso muda na sua vida?

Bem, na verdade...nada.

Os dias estão ficando cada vez mais longos, sim.

Só que esse acréscimo é de menos de um segundo ao ano.

Então, você não vai perceber.

Só que antes de descobrir porquê a Lua está se afastando da Terra temos que entender COMO ela surgiu!

Eu sou o Felipe Castanhari e seja bem-vindo ao Nostalgia Ciência!

*Intro cósmica irada do Nostalgia Ciência*

Bem, eu não sei se vocês sabem mas eu sou um grande entusiasta da ciência.

Quem me segue lá no Twitter e Instagram (@fecastanhari) sabe que na minha bio diz que eu sou astronauta da NASA.

Eu não sou astronauta da NASA.

Isso é só um indício da minha paixão pela ciência e pelo cosmos.

Então sempre que eu tenho tempo, eu gosto de ver documentários, ler sobre, então eu consumo muito este mundo da ciência e da astronomia.

Então eu juntei esforços com os maiores cientistas da área para criar o Nostalgia Ciência! *tadam! * Aqui você vai descobrir que a ciência tem coisas tão legais quanto os filmes, séries e coisas que eu mostro aqui no Canal Nostalgia. E, assim galera, vocês vão perceber que entender como o nosso mundo funciona é muito legal.

E é sempre bom falar aqui pra vocês que este é um projeto muito ambicioso.

Ele é 100% original.

Então conto com a força de vocês, compartilhando esse vídeo, deixando seu 'like' e se inscrevendo aqui no canal pra dar força pra gente porque eu quero muito continuar este projeto e para isto acontecer eu dependo do feedback de vocês!

Mas tudo bem. Sabe porque?

Porque agora é hora de olhar para os céus e descobrir como a Lua surgiu.

Bem, vivemos em uma era privilegiada.

Eu digo isso porque os nossos cientistas aqui da Terra descobriram coisa pra caramba sobre o nosso Universo.

Estamos nos preparando para colocar os pés em Marte!

Além disso, conseguimos observar com detalhes galáxias inteiras!

É claro que ainda sabemos muito pouco sobre o Universo.

Mas não se esqueça que o Universo é praticamente infinito.

Então saber pouco sobre o infinito ainda é saber coisa pra cacete.

Ainda mais se compararmos com a ciência de antigamente, que apenas engatinhava para descobrir as coisas do Universo.

E assim, o ser humano nem sempre utilizou a ciência para explicar as coisas.

Por exemplo: Antigamente utilizávamos lendas, mitos, histórias.

Praticamente toda mitologia que existiu na Terra tem a sua própria explicação sobre como a Lua surgiu.

E elas são claramente muito diferentes umas das outras

Porque é óbvio, foram criadas por povos de culturas completamente diferentes.

Os chineses acreditavam que o Universo surgiu graças a um ovo cósmico que abrigava o Ying e o Yang.

Quando este ovo foi chocado, surgiu Pan Ku: O primeiro ser vivo do Universo.

Pan Ku acabou tomando no...hehe e por causa de todo seu esforço, ele se despedaçou e isso criou boa parte do mundo em que vivemos.

O sangue de Pan Ku se transformou nos rios, seu cabelo se tornou a grama, seu suor se tornou a chuva, e assim por diante.

E o mesmo aconteceu com os astros.

Seu olho esquerdo se torno o Sol, e seu olho direito se transformou na Lua, dando origem ao dia e à noite.

Mas temos uma falha aí nessa história!

Quer dizer, várias falhas. Nessa história existem várias falhas.

Só que um problema aí, é que o chineses não sabiam que entre a criação do Sol e da Lua haviam se passado trinta milhôes de anos.

Até mesmo os índios tupi-guaranis tinham a sua própria maneira de contar essa história.

Para os Tupis, a origem do nosso planeta estava ligada ao deus Tupã, que um dia havia descido na terra e criado os mares, os rios e as árvores.

Mas ainda não existia a noite

Então ele criou a Lua para iluminar um pouco a escuridão.

Tudo bem, essas histórias são muito bonitinhas, mas elas não explicam direito COMO surgiu a nossa Lua.

E é aí que entra a nossa amiga:

[cantando] a CIÊNCIA!

Com o tempo, a ciência ganhou espaço em nossa sociedade e começou a explicar vários fenômenos que a gente não fazia idéia de como ocorriam.

E isso começou justamente em uma dessas primeiras civilizações.

Cientistas babilônios, gregos, maias e de outros povos, começaram a observar o céu com um pouquinho mais de atenção.

Os séculos foram passando, o conhecimento do homem sobre o Universo foi aumentando.

O homem, olha só, aprendeu que a Terra gira em torno de si mesma, e que ela e todos os planetas do Sistema Solar giram em torno do Sol.

Aí surgiu outra coisa: o telescópio, no século XVII e o homem conseguiu observar as estrelas ainda mais de perto.

E desde então, nosso conhecimento sobre o Universo vem aumentando cada dia mais.

Hoje, o que a gente sabe sobre a Lua, deixaria qualquer cientista da antiguidade bugado, velho!

Já aprendemos que ela é muito maior do que parece.

O diâmetro da Lua tem quase 3500 quilômetros!

Isso é mais ou menos 27% do diâmetro da Terra.

Também já sabemos o que existe no solo lá da Lua, e até mesmo do que o seu núcleo é composto.

E sabe também outra coisa que já descobrimos?

Como ela foi formada.

Bem, pelo menos temos uma boa idéia de como isso aconteceu.

Depois que os cientistas descobriram que o material das rochas lá na Lua era muito parecido com o das rochas aqui da Terra, ficou claro que a origem da Lua estava ligada com a origem do nosso planeta de alguma maneira.

Pra gente entender isso, precisamos voltar a uma época onde o nosso Sistema Solar ainda estava em formação.

Quatro bilhões e meio de anos atrás não existia muita coisa nesse pedaço do Universo.

Não existia Sol, nenhum planeta...

Tudo que existia por aqui era uma enorme nuvem de gás e poeira espacial.

No centro dessa nuvem a quantidade de poeira e gás era muito grande e como cada pedacinho de poeira tinha sua própria gravidade, todos esses elementos que estavam bem próximos uns dos outros começaram a se atrair e a se juntarem.

Conforme essa poeira e gases do meio da nuvem foram se agrupando, eles colidiam, e isso começou a gerar calor.

Esse calor foi aumentando cada vez mais, dando origem à estrela que nós conhecemos como

[cantando] O NOSSO SOL!

Maravilhoso.

A nossa nuvem de gás agora tinha uma estrela.

Mas...

*alarme* e o resto do Sistema Solar?

Vamos voltar então para a nossa nuvem de poeira.

Depois da formação do nosso Sol, essa nuvem de poeira começou a se achatar.

A gente pode pensar nessa nuvem de poeira como uma massa de pizza.

Conforme essa massa vai girando, ela vai ficando plana e redonda.

E a nossa nuvem de poeira espacial, fez exatamente isso.

No centro da nossa nuvem, estava o Sol.

Nas partes mais afastadas, existiam poeiras e gases que não foram atraídos para a estrela.

Mas eles também começaram a se juntar, olha só!

Cada agrupamento maior de poeira, formou um

[cantando] PLANETA!

Que ficou em órbita do

[cantando] SOL!

Um desses planetas, era a nossa Terra!

Só que ela era bem diferente da Terra que a gente conhece.

Ela era feita basicamente de lava e de rocha.

Então não era nem totalmente sólida nem totalmente líquida.

Era como uma enorme bola quente feita de mel.

Todos os outros planetas desse Sistema Solar estavam se transformando.

Isso estava acontecendo com Mercúrio, com Urano, inclusive com um rapaz chamado:

Theia!

Quando os planetas do Sistema Solar se formaram, um deles, conhecido como Theia, estava na mesma distância do Sol que a Terra.

Ou seja, Terra e Theia eram vizinhos, e dividiam a mesma órbita.

Bem, no começo, isso não foi muito um problema.

Existem alguns pontos da órbita da Terra em que as gravidades do nosso planeta e do Sol se anulam completamente.

Theia estava justamente neste ponto.

Então ela não era puxada nem pra Terra e nem para o Sol.

Durante mais ou menos trinta milhões de anos, o nosso vizinho ficou lá, de boa.

Mas assim como a Terra, Theia estava crescendo.

Um belo dia, seu tamanho já era maior do que metade da Terra.

E isso foi suficiente, para fazer com que ela escapasse daquele ponto neutro de gravidade.

Sua órbita se tornou instável.

A colisão com a Terra era uma questão de tempo.

Planetas em formação são constantemente bombardeados por objetos que vêm do espaço.

Como meteoros ou pequenos asteróides.

E isso é normal, e rolou com nossa querida Terra em formação.

Só que a maior parte desses impactos não eram fortes o suficiente para incomodar a Terra.

Mas estamos falando de um planeta do tamanho de Marte que saiu da sua órbita e veio de encontro com nosso planeta, atingindo a lateral da Terra a mais ou menos 40 mil quilômetros por hora.

O estrago foi enorme.

A Theia, que era menor que a Terra, saiu perdendo.

Uma parte de seu núcleo afundou na Terra e foi absorvida pelo núcleo do nosso planeta.

Mas a força do impacto, fez com que todo o resto do planeta e pedaços enormes da superfície da Terra, fossem lançados para o espaço.

Esses fragmentos dos dois planetas se estabilizaram na órbita da Terra e começaram lentamente a se atrair e a se juntarem.

Nascia então, nossa querida [cantando] LUA!

Os impactos de objetos espaciais continuaram por um bom tempo.

E aí, quem sofreu mais nessa história foi a Lua.

A Lua não tem atmosfera para queimar os objetos que são atraidos para ela.

Então a pobre Lua se machucava a cada novo impacto.

E é daí que vinham as crateras, os buraquinhos da Lua.

Quer dizer, não só daí...

Existe uma teoria que diz que os destroços de Theia e da Terra teriam formado duas Luas diferentes

Mas com o tempo, elas teriam se chocado e os destroços da menor teriam sido absorvidos pela maior que cresceu ainda mais e ficou também toda marcadinha.

Quem sabe um dia essa teoria poderá ser comprovada ou desmentida.

Mas enquanto isso não acontece, a nossa Lua continua se afastando cada vez mais do nosso planeta.

Agora, por que isso acontece?

Quando a Lua se formou em nossos céus, a sua distância para a Terra era de 22 mil quilômetros.

Hoje essa distância é de 384 mil quilômetros.

É só um pouquinho mais longe, né?

Apesar de 384 mil quilômetros parecer muito, a verdade é que a Lua ainda está muito próxima da Terra.

Então a gravidade de um influencia na vida do outro.

Como se fosse um grande abraço gravitacional, olha que bonito.

Todos nós sabemos que a Lua é responsável pelas marés.

Na verdade o Sol também é, só que de uma maneira bem mais suave.

O nível dos mares está sempre mudando, porque a Lua puxa o oceano que está mais próximo dela.

O oceano que está do outro lado da Terra também é puxado, só que com bem menoso força.

Então ele fica mais distante da Lua.

Pra gente que está aqui na Terra, é como se ela puxasse um e empurrasse o outro, deixando nosso planeta parecido com um ovo.

Agora, se a Lua afeta os nossos oceanos, a Terra também afeta a Lua.

Os oceanos na ponta desse ovo nunca ficam 100% sincronizados com a Lua.

Isso por causa do Movimento de Rotação da Terra.

A Terra gira em torno de si mesma mais rápido do que a Lua gira ao redor da Terra.

Então, como a Terra é muito mais rápida, o movimento de rotação do nosso planeta faz com que as pontas daquele ovo fiquem sempre um pouco à frente da Lua.

Mas a Lua não pode ficar para trás!

Então ela começa a girar um pouco mais rápido para acompanhar a Terra.

E esse aumento de velocidade que faz com que a Lua se afaste da Terra.

É como se fosse um gira-gira. Lembra do gira-gira na época de escola?

Quanto mais rápido o gira-gira, maior a sensação de estar sendo empurrado para fora.

Mas olha só que engraçado...

Isso também faz a Terra girar mais devagar, porque essa mudança nas marés, cria uma espécie de fricção entre a superfície do planeta e o oceano.

Isso faz com que a Terra perca energia.

Então, a gente pode dizer que é como se essa energia fosse roubada pela Lua, que está girando cada vez mais rápido.

Um dia desses, eventualmente essas velocidades vão se equilibrar.

E a órbita da Lua ficará completamente estável.

Mas é uma pena que não estaremos aqui para ver isso acontecer.

Porque antes disso, o Sol vai virar uma estrela gigante e vermelha, muito maiore muito mais quente.

E aí todos nós, seres humanos, animaizinhos, plantas, Lua...

Todos nós morreremos queimados.

Calma que ainda faltam uns BILHÕES de anos pra isso acontecer.

E eu até poderia falar mais sobre esse tema, mas eu acho melhor deixar isso para o próximo Nostalgia Ciência.

O mais importante é que agora você sabe

COMO A LUA SURGIU!

E esse foi o primeiro Nostalgia Ciência!

Mais uma vez, se vocês gostaram desse projeto novo e querem que eu continue, não se esqueça de deixar o seu 'like' e inscreva-se aqui no canal!

Queria aproveitar e pedir pra você me seguir lá no Instagram @fecastanhari e comentarem lá o que vocês acharam desse projeto novo, eu quero ouvir de vocês.

Vão lá no meu Instagram e conversem comigo, porque eu quero saber o feedback de vocês.

E eu vou ficando por aqui, obrigado pela sua audiência.

E lembrem-se:

Mantenham-se sempre curiosos!

Valeu!

Learn languages from TV shows, movies, news, articles and more! Try LingQ for FREE

QUAL A ORIGEM DA LUA? WHAT|THE|ORIGIN|OF THE|MOON jaka|a|pochodzenie|od|Księżyca WHAT IS THE ORIGIN OF THE MOON? JAKA JEST ORIGIN LUNY?

*lobo uivando* wolf|howling wilk|wyjąc *wolf howling* *wilkołak wyje*

Aí Paul, da uma ligada na TV. Hey|Paul|give|a|turn on|on|TV hej|Paul|daj|jeden|włączenie|na|telewizor Hey Paul, turn on the TV. Hej Paul, włącz telewizor.

TV? TV telewizor TV? Telewizor? Pra quê? For|what po co|co For what? Po co? Pra ficar esperando nosso programa preferido passar? To|stay|waiting|our|show|favorite|to air po co|zostawać|czekając|nasz|program|ulubiony|lecieć To just wait for our favorite show to air? Żeby czekać, aż nasz ulubiony program się zacznie?

Sim, como sempre foi durante décadas. Yes|as|always|was|for|decades tak|jak|zawsze|było|przez|dekady Yes, as it has always been for decades. Tak, jak zawsze przez dekady.

Estamoso na era da tecnologia, Lester! We are|in|era|of|technology|Lester jesteśmy|w|erze|technologii||Lester We are in the technology era, Lester! Jesteśmy w erze technologii, Lester!

Podemos assistir o que a gente quiser na hora que a gente quiser! We can|watch|what|that|we|we|want|at|time|that|we|we|want możemy|oglądać|to|co|to|my|zechcemy|w|czasie|co|to|my|zechcemy We can watch whatever we want whenever we want! Możemy oglądać, co tylko chcemy, o każdej porze!

Então põe no Youtube aí no celular e joga pra TV, porque saiu o primeiro Nostalgia Ciência! So|put|on|YouTube|there|on|phone|and|cast|to|TV|because|came out|the|first|Nostalgia|Science więc|włóż|na|Youtube|tam|w|telefonie|i|rzuć|na|telewizor|bo|wyszedł|pierwszy||Nostalgia|Nauka So put it on YouTube on your phone and cast it to the TV, because the first Nostalgia Science is out! Więc włącz to na YouTube na telefonie i rzuć na telewizor, bo wyszedł pierwszy Nostalgia Ciência!

Ah...Espero que aquele narigudo não nos decepcione. Ah|I hope|that|that|big-nosed (person)|not|us|disappoints ach|mam nadzieję|że|tamten|nosz|nie|nas|zawiedzie Ah... I hope that big-nosed guy doesn't disappoint us. Ah... Mam nadzieję, że ten nosaty nas nie zawiedzie.

Você sabia que a Lua está cada vez mais distante da Terra? You|knew|that|the|Moon|is|every|time|more|distant|from the|Earth ty|wiedziałeś|że|ta|Księżyc|jest|coraz|raz|bardziej|odległy|od|Ziemi Did you know that the Moon is getting farther away from the Earth? Czy wiedziałeś, że Księżyc oddala się od Ziemi?

A cada ano que passa, a Lua se afasta quatro centímetros da nossa Terra! Each|each|year|that|passes|the|Moon|itself|moves away|four|centimeters|from the|our|Earth każdy|każdy|rok|który|mija||Księżyc|się|oddala|cztery|centymetry|od|naszej|Ziemi Every year, the Moon moves four centimeters away from our Earth! Z każdym rokiem Księżyc oddala się od naszej Ziemi o cztery centymetry!

E o que isso significa? And|the|what|that|means i|co|co|to|oznacza And what does that mean? I co to oznacza?

Significa que a distância entre a Lua e a Terra hoje em dia é dezoito vezes maior do que quando a Lua surgiu em nossos céus! It means|that|the|distance|between|the|Moon|and|the|Earth|today|in|day|is|eighteen|times|greater|than|when|when|the|Moon|appeared|in|our|skies oznacza|że||odległość|między||Księżycem|i||Ziemią|dzisiaj|w|dniu|jest|osiemnaście|razy|większa|niż|kiedy|||Księżyc|pojawił się|w|naszych|niebie It means that the distance between the Moon and the Earth today is eighteen times greater than when the Moon first appeared in our skies! Oznacza to, że odległość między Księżycem a Ziemią dzisiaj jest osiemnaście razy większa niż w momencie, gdy Księżyc pojawił się na naszym niebie!

E isso aconteceu há mais ou menos 4,5 bilhões de anos! And|that|happened|ago|more|or|less|billion|of|years i|to|wydarzyło się|temu|więcej|lub|mniej|miliardów|lat| And this happened about 4.5 billion years ago! A to miało miejsce około 4,5 miliarda lat temu!

E o que isso muda na sua vida? And|the|what|this|changes|in your|your|life i|to|co|to|zmienia|w|twoje|życie And what does that change in your life? A co to zmienia w twoim życiu?

Bem, na verdade...nada. Well|in|truth|nothing dobrze|w|prawda|nic Well, actually...nothing. Cóż, tak naprawdę... nic.

Os dias estão ficando cada vez mais longos, sim. The|days|are|becoming|each|time|more|long|yes te|dni|są|stają się|każdy|raz|bardziej|długie|tak The days are getting longer, yes. Dni stają się coraz dłuższe, tak.

Só que esse acréscimo é de menos de um segundo ao ano. Only|that|this|increase|is|of|less|than|one|second|per|year tylko|że|ten|przyrost|jest|o|mniej|niż|jeden|sekunda|na|rok But this increase is less than one second per year. Tylko że ten przyrost to mniej niż sekunda rocznie.

Então, você não vai perceber. So|you|not|will|notice więc|ty|nie|będziesz|zauważyć So, you won't notice. Więc, nie zauważysz.

Só que antes de descobrir porquê a Lua está se afastando da Terra temos que entender COMO ela surgiu! Only|that|before|of|discovering|why|the|Moon|is|herself|moving away|from|Earth|we have|to|understand|HOW|it|originated tylko|że|zanim|od|odkryć|dlaczego|i|Księżyc|jest|się|oddalający|od|Ziemi|musimy|że|zrozumieć|jak|ona|powstała But before we find out why the Moon is moving away from the Earth, we need to understand HOW it came to be! Tylko zanim dowiemy się, dlaczego Księżyc oddala się od Ziemi, musimy zrozumieć, JAK powstał!

Eu sou o Felipe Castanhari e seja bem-vindo ao Nostalgia Ciência! I|am|the|Felipe|Castanhari|and|be|||to the|Nostalgia|Science ja|jestem|ten|Felipe|Castanhari|i|bądź|||do|Nostalgia|Nauka I am Felipe Castanhari and welcome to Nostalgia Science! Jestem Felipe Castanhari i witam w Nostalgia Ciencia!

*Intro cósmica irada do Nostalgia Ciência* Intro|cosmic|awesome|of|Nostalgia|Science intro|kosmiczna|zajebista|z|Nostalgia|Nauka *Awesome cosmic intro of Nostalgia Science* *Fajny kosmiczny wstęp Nostalgia Ciencia*

Bem, eu não sei se vocês sabem mas eu sou um grande entusiasta da ciência. Well|I|not|know|if|you (plural)|know|but|I|am|a|great|enthusiast|of the|science dobrze|ja|nie|wiem|czy|wy|wiecie|ale|ja|jestem|jeden|wielki|entuzjasta|z|nauka Well, I don't know if you know, but I am a big science enthusiast. Cóż, nie wiem, czy wiecie, ale jestem wielkim entuzjastą nauki.

Quem me segue lá no Twitter e Instagram (@fecastanhari) sabe que na minha bio diz que eu sou astronauta da NASA. Who|me|follows|there|on|Twitter|and|Instagram|(@fecastanhari)|knows|that|in the|my|bio|says|that|I|am|astronaut|of the|NASA kto|mnie|śledzi|tam|na|Twitterze|i|Instagramie|@fecastanhari|wie|że|w|mojej|bio|mówi|że|ja|jestem|astronauta|z|NASA Those who follow me on Twitter and Instagram (@fecastanhari) know that my bio says I am a NASA astronaut. Ci, którzy śledzą mnie na Twitterze i Instagramie (@fecastanhari), wiedzą, że w moim bio pisze, że jestem astronautą NASA.

Eu não sou astronauta da NASA. I|not|am|astronaut|of|NASA ja|nie|jestem|astronauta|z|NASA I am not a NASA astronaut. Nie jestem astronautą NASA.

Isso é só um indício da minha paixão pela ciência e pelo cosmos. This|is|just|a|hint|of|my|passion|for|science|and|for|cosmos to|jest|tylko|jeden|znak|z|moją|pasja|za|naukę|i|za|kosmos This is just a hint of my passion for science and the cosmos. To tylko wskazówka mojej pasji do nauki i kosmosu.

Então sempre que eu tenho tempo, eu gosto de ver documentários, ler sobre, então eu consumo muito este mundo da ciência e da astronomia. So|always|that|I|have|time|I|like|to|watch|documentaries|read|about|so|I|consume|a lot|this|world|of|science|and|of|astronomy więc|zawsze|gdy|ja|mam|czas|ja|lubię|z|oglądać|dokumenty|czytać|o|więc|ja|konsumuję|dużo|ten|świat|z|nauka|i|z|astronomia So whenever I have time, I like to watch documentaries, read about it, so I consume a lot of this world of science and astronomy. Więc zawsze, gdy mam czas, lubię oglądać dokumenty, czytać o tym, więc bardzo konsumuję ten świat nauki i astronomii.

Então eu juntei esforços com os maiores cientistas da área para criar o Nostalgia Ciência! So|I|joined|efforts|with|the|greatest|scientists|of the|field|to|create|the|Nostalgia|Science więc|ja|połączyłem|wysiłki|z|największymi||naukowcami|z|dziedzina|aby|stworzyć|ten|Nostalgia|Nauka So I joined efforts with the greatest scientists in the field to create Nostalgia Science! Więc połączyłem siły z największymi naukowcami w tej dziedzinie, aby stworzyć Nostalgia Nauka! *tadam! ta-da tada *ta-da! *tadam! * Aqui você vai descobrir que a ciência tem coisas tão legais quanto os filmes, séries e coisas que eu mostro aqui no Canal Nostalgia. Here|you|will|discover|that|the|science|has|things|as|cool|as|the|movies|series|and|things|that|I|show|here|in the|Channel|Nostalgia tutaj|ty|będziesz|odkrywać|że|ta|nauka|ma|rzeczy|tak|fajne|jak|te|filmy|seriale|i|rzeczy|które|ja|pokazuję|tutaj|na|kanale|Nostalgia * Here you will discover that science has things as cool as the movies, series, and things I show here on the Nostalgia Channel. * Tutaj odkryjesz, że nauka ma tak samo fajne rzeczy jak filmy, seriale i rzeczy, które pokazuję tutaj na Kanale Nostalgia. E, assim galera, vocês vão perceber que entender como o nosso mundo funciona é muito legal. And|like this|guys|you (plural)|will|realize|that|understanding|how|the|our|world|works|is|very|cool i|tak|ekipa|wy|będziecie|zauważyć|że|zrozumieć|jak|nasz|nasz|świat|działa|jest|bardzo|fajne And, so guys, you will notice that understanding how our world works is really cool. I tak, ludzie, zauważycie, że zrozumienie, jak działa nasz świat, jest bardzo fajne.

E é sempre bom falar aqui pra vocês que este é um projeto muito ambicioso. And|is|always|good|to talk|here|to|you|that|this|is|a|project|very|ambitious i|jest|zawsze|dobrze|mówić|tutaj|żeby|wy|że|ten|jest|projekt||bardzo|ambitny And it's always good to tell you that this is a very ambitious project. I zawsze dobrze jest mówić wam, że to jest bardzo ambitny projekt.

Ele é 100% original. He|is|original on|jest|oryginalny It is 100% original. Jest w 100% oryginalny.

Então conto com a força de vocês, compartilhando esse vídeo, deixando seu 'like' e se inscrevendo aqui no canal pra dar força pra gente porque eu quero muito continuar este projeto e para isto acontecer eu dependo do feedback de vocês! So|I count|on|the|support|of|you|sharing|this|video|leaving|your|like|and|you|subscribing|here|on|channel|to|give|support|to|us|because|I|want|very|to continue|this|project|and|for|this|to happen|I|depend|on|feedback|of|you więc|liczę|na|tę|siłę|od|was|dzieląc się|tym|wideo|zostawiając|swój|'lajk'|i|jeśli|zapisując|tutaj|na|kanale|żeby|dać|wsparcie|dla|nas|ponieważ|ja|chcę|bardzo|kontynuować|ten|projekt|i|aby|to|się wydarzyło|ja|zależę|od|feedbacku|od|was So I count on your support, sharing this video, leaving your 'like' and subscribing to the channel to give us strength because I really want to continue this project and for that to happen I depend on your feedback! Dlatego liczę na waszą siłę, dzieląc się tym wideo, zostawiając 'lajka' i subskrybując ten kanał, aby dać nam wsparcie, ponieważ bardzo chcę kontynuować ten projekt, a aby to się stało, zależę od waszej opinii!

Mas tudo bem. But|everything|fine ale|wszystko|dobrze But that's okay. Ale wszystko w porządku. Sabe porque? Do you know|why wiesz|dlaczego You know why? Wiesz dlaczego?

Porque agora é hora de olhar para os céus e descobrir como a Lua surgiu. Because|now|is|time|to|look|at|the|skies|and|discover|how|the|Moon|arose ponieważ|teraz|jest|czas|do|patrzeć|w|te|nieba|i|odkryć|jak|ta|Księżyc|powstał Because now it's time to look to the skies and discover how the Moon came to be. Bo teraz jest czas, aby spojrzeć w niebo i odkryć, jak powstał Księżyc.

Bem, vivemos em uma era privilegiada. Well|we live|in|a|era|privileged dobrze|żyjemy|w|erze||uprzywilejowanej Well, we live in a privileged era. Cóż, żyjemy w uprzywilejowanej erze.

Eu digo isso porque os nossos cientistas aqui da Terra descobriram coisa pra caramba sobre o nosso Universo. I|say|this|because|our|our|scientists|here|of the|Earth|discovered|thing|for|a lot|about|the|our|Universe ja|mówię|to|ponieważ|ci|nasi|naukowcy|tutaj|z|Ziemi|odkryli|rzeczy|na|cholera|o||nasz|wszechświat I say this because our scientists here on Earth have discovered a lot about our Universe. Mówię to, ponieważ nasi naukowcy tutaj na Ziemi odkryli mnóstwo rzeczy o naszym Wszechświecie.

Estamos nos preparando para colocar os pés em Marte! We are|ourselves|preparing|to|set|the|feet|on|Mars jesteśmy|się|przygotowując|do|postawić|te|stopy|na|Marsie We are preparing to set foot on Mars! Przygotowujemy się do postawienia stóp na Marsie!

Além disso, conseguimos observar com detalhes galáxias inteiras! Moreover|of that|we managed|to observe|with|details|galaxies|entire poza|tym|udało nam się|obserwować|z|szczegółami|galaktyki|całe In addition, we have managed to observe entire galaxies in detail! Ponadto udało nam się szczegółowo obserwować całe galaktyki!

É claro que ainda sabemos muito pouco sobre o Universo. It|clear|that|still|know|very|little|about|the|Universe to jest|jasne|że|jeszcze|wiemy|dużo|mało|o||wszechświat Of course, we still know very little about the Universe. Oczywiście wciąż wiemy bardzo mało o Wszechświecie.

Mas não se esqueça que o Universo é praticamente infinito. But|not|reflexive pronoun|forget|that|the|Universe|is|practically|infinite ale|nie|się|zapomnij|że|ten|wszechświat|jest|praktycznie|nieskończony But don't forget that the Universe is practically infinite. Ale nie zapominaj, że Wszechświat jest praktycznie nieskończony.

Então saber pouco sobre o infinito ainda é saber coisa pra cacete. So|knowing|little|about|the|infinite|still|is|knowing|things|for|a lot więc|wiedzieć|mało|o||nieskończoność|jeszcze|jest|wiedzieć|rzecz|na|cholernie So knowing little about infinity is still knowing a hell of a lot. Więc wiedza o nieskończoności, nawet jeśli niewielka, to wciąż ogromna wiedza.

Ainda mais se compararmos com a ciência de antigamente, que apenas engatinhava para descobrir as coisas do Universo. Even|more|if|we compare|with|the|science|of|old times|which|only|crawled|to|discover|the|things|of|Universe jeszcze|bardziej|jeśli|porównamy|z|ta|nauka|z|dawniej|która|tylko|raczkowała|aby|odkryć|te|rzeczy|z|wszechświat Especially when we compare it to the science of the past, which was just beginning to discover the things of the Universe. Tym bardziej, jeśli porównamy to z nauką z dawnych czasów, która dopiero raczkowała, aby odkrywać tajemnice Wszechświata.

E assim, o ser humano nem sempre utilizou a ciência para explicar as coisas. And|so|the|human|human|not|always|used|the|science|to|explain|the|things i|tak|ten|istota|ludzka|nawet|zawsze|używał|tę|naukę|do|wyjaśnić|te|rzeczy And thus, humans did not always use science to explain things. I tak, człowiek nie zawsze korzystał z nauki, aby wyjaśniać rzeczy.

Por exemplo: Antigamente utilizávamos lendas, mitos, histórias. For|example|In the past|we used|legends|myths|stories na|przykład|dawniej|używaliśmy|legend|mitów|opowieści For example: In the past, we used legends, myths, stories. Na przykład: Kiedyś używaliśmy legend, mitów, opowieści.

Praticamente toda mitologia que existiu na Terra tem a sua própria explicação sobre como a Lua surgiu. Practically|all|mythology|that|existed|on|Earth|has|its|its|own|explanation|about|how|the|Moon|arose praktycznie|cała|mitologia|która|istniała|na|Ziemi|ma|swoją||własną|wyjaśnienie|o|jak|Księżyc||powstał Practically every mythology that existed on Earth has its own explanation of how the Moon came to be. Praktycznie każda mitologia, która istniała na Ziemi, ma swoje własne wyjaśnienie, jak powstał Księżyc.

E elas são claramente muito diferentes umas das outras And|they|are|clearly|very|different|each|of the|others i|one|są|wyraźnie|bardzo|różne|jedne|z|innych And they are clearly very different from each other. I są one wyraźnie bardzo różne od siebie.

Porque é óbvio, foram criadas por povos de culturas completamente diferentes. Because|is|obvious|were|created|by|peoples|of|cultures|completely|different ponieważ|jest|oczywiste|były|stworzone|przez|ludy|o|kultury|całkowicie|różne Because it is obvious, they were created by peoples of completely different cultures. Bo to oczywiste, zostały stworzone przez narody o zupełnie różnych kulturach.

Os chineses acreditavam que o Universo surgiu graças a um ovo cósmico que abrigava o Ying e o Yang. The|Chinese|believed|that|the|Universe|emerged|thanks|to|an|egg|cosmic|that|contained|the|Yin|and|the|Yang ci|Chińczycy|wierzyli|że|to|wszechświat|powstał|dzięki|do|jedno|jajo|kosmiczne|które|mieściło|to|Ying|i|to|Yang The Chinese believed that the Universe emerged from a cosmic egg that housed the Ying and the Yang. Chińczycy wierzyli, że Wszechświat powstał dzięki kosmicznemu jajku, które mieściło w sobie Yin i Yang.

Quando este ovo foi chocado, surgiu Pan Ku: O primeiro ser vivo do Universo. When|this|egg|was|hatched|appeared|||The|first|being|living|of|Universe kiedy|to|jajo|zostało|wyklute|powstał|Pan|Ku|pierwszy||istota|żywa|w|wszechświecie When this egg was cracked, Pan Ku emerged: The first living being in the Universe. Kiedy to jajko zostało rozbite, pojawił się Pan Ku: pierwsza istota żywa we Wszechświecie.

Pan Ku acabou tomando no...hehe e por causa de todo seu esforço, ele se despedaçou e isso criou boa parte do mundo em que vivemos. Pan|Ku|ended up|drinking|||and|for|cause|of|all|his|effort|he|himself|shattered|and|that|created|good|part|of|world|in|that|we live Pan|Ku|skończył|biorąc|w|hehe|i|z|powodu|z|całe|jego|wysiłek|on|się|rozpadł|i|to|stworzyło|dużą|część|w|świecie|w|którym|żyjemy Pan Ku eventually took a... hehe and because of all his effort, he shattered and this created much of the world we live in. Pan Ku skończył w... hehe, a z powodu całego swojego wysiłku rozpadł się i to stworzyło dużą część świata, w którym żyjemy.

O sangue de Pan Ku se transformou nos rios, seu cabelo se tornou a grama, seu suor se tornou a chuva, e assim por diante. The|blood|of|Pan|Ku|himself|transformed|into|rivers|his|hair|himself|became|the|grass|his|sweat|himself|became|the|rain|and|so|by|onward krew|krew|z|Pan|Ku|się|przekształciła|w|rzeki|jego|włosy|się|stało|w|trawę|jego|pot|się|stało|w|deszcz|i|tak|przez|dalej The blood of Pan Ku turned into rivers, his hair became the grass, his sweat became the rain, and so on. Krew Pan Ku zamieniła się w rzeki, jego włosy stały się trawą, jego pot stał się deszczem, i tak dalej.

E o mesmo aconteceu com os astros. And|the|same|happened|with|the|stars i|to|to samo|wydarzyło się|z|te|gwiazdy And the same happened with the stars. I to samo stało się z gwiazdami.

Seu olho esquerdo se torno o Sol, e seu olho direito se transformou na Lua, dando origem ao dia e à noite. Your|eye|left|reflexive pronoun|became|the|Sun|and||||reflexive pronoun|transformed|into the|Moon|giving|origin|to the|day|and|to the|night jego|oko|lewe|się|stało się|to|Słońce|i|jego|oko|prawe|się|przekształciło się|w|Księżyc|dając|początek|do|dzień|i|do|noc His left eye became the Sun, and his right eye turned into the Moon, giving rise to day and night. Jego lewe oko stało się Słońcem, a jego prawe oko zamieniło się w Księżyc, dając początek dniu i nocy.

Mas temos uma falha aí nessa história! But|we have|a|flaw|there|in that|story ale|mamy|jedną|wadę|tam|w tej|historii But we have a flaw in that story! Ale mamy tu pewną lukę w tej historii!

Quer dizer, várias falhas. I mean|to say|several|failures chce|powiedzieć|wiele|wad I mean, several flaws. To znaczy, kilka luk. Nessa história existem várias falhas. In this|story|there are|several|flaws w tej|historii|istnieją|różne|błędy In this story, there are several flaws. W tej historii jest wiele błędów.

Só que um problema aí, é que o chineses não sabiam que entre a criação do Sol e da Lua haviam se passado trinta milhôes de anos. Just|that|one|problem|there|is|that|the|Chinese|not|knew|that|between|the|creation|of|Sun|and|of|Moon|had|reflexive pronoun|passed|thirty||of|years tylko|że|jeden|problem|tam|jest|że|ci|Chińczycy|nie|wiedzieli|że|pomiędzy|a|stworzeniem|słońca||i|księżyca||minęło|się|przeszło|trzydzieści|milionów|lat| But one problem is that the Chinese did not know that thirty million years had passed between the creation of the Sun and the Moon. Jednak problem polega na tym, że Chińczycy nie wiedzieli, że między stworzeniem Słońca a Księżycem minęło trzydzieści milionów lat.

Até mesmo os índios tupi-guaranis tinham a sua própria maneira de contar essa história. Even|the|the|Indians|||had|their|own|own|way|of|telling|that|story nawet|sam|ci|Indianie|||mieli|swoją|własną|własną|sposób|do|opowiadania|tę|historię Even the Tupi-Guarani Indians had their own way of telling this story. Nawet Indianie tupi-guarani mieli swój własny sposób opowiadania tej historii.

Para os Tupis, a origem do nosso planeta estava ligada ao deus Tupã, que um dia havia descido na terra e criado os mares, os rios e as árvores. For|the|Tupis|the|origin|of|our|planet|was|linked|to the|god|Tupã|who|one|day|had|descended|on the|earth|and|created|the|seas|the|rivers|and|the|trees dla|tych|Tupis|ta|pochodzenie|z|naszej|planety|było|związane|z|bogiem|Tupã|który|jeden|dzień|był|zstąpił|na|ziemię|i|stworzył|te|morza|te|rzeki|i|te|drzewa For the Tupis, the origin of our planet was linked to the god Tupã, who one day descended to earth and created the seas, rivers, and trees. Dla Tupi, pochodzenie naszej planety było związane z bogiem Tupã, który pewnego dnia zstąpił na ziemię i stworzył morza, rzeki i drzewa.

Mas ainda não existia a noite But|still|not|existed|the|night ale|jeszcze|nie|istniała|ta|noc But night did not yet exist. Ale jeszcze nie istniała noc

Então ele criou a Lua para iluminar um pouco a escuridão. Then|he|created|the|Moon|to|illuminate|a|little|the|darkness więc|on|stworzył|tę|Księżyc|aby|oświetlić|trochę|mało|tę|ciemność So he created the Moon to illuminate a bit of the darkness. Więc stworzył Księżyc, aby trochę oświetlić ciemność.

Tudo bem, essas histórias são muito bonitinhas, mas elas não explicam direito COMO surgiu a nossa Lua. All|well|these|stories|are|very|cute|but|they|not|explain|properly|HOW|arose|our||Moon wszystko|dobrze|te|historie|są|bardzo|ładne|ale|one|nie|wyjaśniają|dokładnie|jak|powstał|nasza||Księżyc Alright, these stories are very cute, but they don't really explain HOW our Moon came to be. W porządku, te historie są bardzo ładne, ale nie wyjaśniają dokładnie, JAK powstał nasz Księżyc.

E é aí que entra a nossa amiga: And|is|there|that|comes in|our|our|friend i|jest|tam|że|wchodzi|nasza||przyjaciółka And that's where our friend comes in: I tutaj wchodzi nasza przyjaciółka:

[cantando] a CIÊNCIA! singing|the|SCIENCE śpiewając|i|nauka [singing] science! [śpiewając] NAUKA!

Com o tempo, a ciência ganhou espaço em nossa sociedade e começou a explicar vários fenômenos que a gente não fazia idéia de como ocorriam. With|the|time|the|science|gained|space|in|our|society|and|began|to|explain|several|phenomena|that|we|people|not|had|idea|of|how|occurred z|tym|czas|i|nauka|zdobyła|przestrzeń|w|naszym|społeczeństwie|i|zaczęła|do|wyjaśniać|wiele|zjawisk|które|to|my|nie|miałem|pojęcie|jak|jak|działy się Over time, science gained ground in our society and began to explain various phenomena that we had no idea how they occurred. Z biegiem czasu nauka zyskała miejsce w naszym społeczeństwie i zaczęła wyjaśniać różne zjawiska, o których nie mieliśmy pojęcia, jak zachodzą.

E isso começou justamente em uma dessas primeiras civilizações. And|this|started|precisely|in|one|of those|first|civilizations i|to|zaczęło|właśnie|w|jednej|tych|pierwszych|cywilizacjach And this began precisely in one of those early civilizations. I to zaczęło się właśnie w jednej z tych pierwszych cywilizacji.

Cientistas babilônios, gregos, maias e de outros povos, começaram a observar o céu com um pouquinho mais de atenção. Scientists|Babylonian|Greek|Mayan|and|of|other|peoples|began|to|observe|the|sky|with|a|little|more|of|attention naukowcy|babilońscy|greccy|majowie|i|z|innych|narodów|zaczęli|do|obserwować|niebo|niebo|z|trochę|trochę|bardziej|z|uwagą Babylonian, Greek, Mayan, and other scientists began to observe the sky with a little more attention. Babilońscy, greccy, majowie i inni naukowcy zaczęli obserwować niebo z nieco większą uwagą.

Os séculos foram passando, o conhecimento do homem sobre o Universo foi aumentando. The|centuries|were|passing|the|knowledge|of|man|about|the|Universe|was|increasing te|wieki|były|mijające|to|wiedza|o|człowieka|o|to|wszechświat|był|rosnąca Centuries went by, and man's knowledge of the Universe increased. Wieki mijały, a wiedza człowieka o Wszechświecie rosła.

O homem, olha só, aprendeu que a Terra gira em torno de si mesma, e que ela e todos os planetas do Sistema Solar giram em torno do Sol. The|man|look|only|learned|that|the|Earth|rotates|around|itself|of|itself|same|and|that|it||all|the|planets|of|System|Solar|rotate|around|around|of|Sun te|człowiek|patrz|tylko|nauczył się|że|ta|Ziemia|kręci|wokół|wokół|siebie||samej|i|że|ona|i|wszystkie|te|planety|o|system|słoneczny|kręcą|wokół|wokół|słońca| Man, look at that, learned that the Earth rotates around itself, and that it and all the planets of the Solar System revolve around the Sun. Człowiek, zobacz, nauczył się, że Ziemia obraca się wokół własnej osi, a ona i wszystkie planety Układu Słonecznego krążą wokół Słońca.

Aí surgiu outra coisa: o telescópio, no século XVII e o homem conseguiu observar as estrelas ainda mais de perto. Then|arose|another|thing|the|telescope|in the|century|XVII|and|the|man|was able to|observe|the|stars|even|more|from|close wtedy|pojawiła się|inna|rzecz|ten|teleskop|w|wieku|XVII|i|ten|człowiek|zdołał|obserwować|te|gwiazdy|jeszcze|bardziej|z|blisko Then another thing emerged: the telescope, in the seventeenth century, and man was able to observe the stars even more closely. Wtedy pojawiła się inna rzecz: teleskop, w XVII wieku, a człowiek mógł obserwować gwiazdy jeszcze bliżej.

E desde então, nosso conhecimento sobre o Universo vem aumentando cada dia mais. And|since|then|our|knowledge|about|the|Universe|has been|increasing|every|day|more i|od|wtedy|nasza|wiedza|o|to|wszechświat|przychodzi|rosnąca|każdy|dzień|bardziej And since then, our knowledge about the Universe has been increasing more and more every day. I od tego czasu nasza wiedza o Wszechświecie rośnie z dnia na dzień.

Hoje, o que a gente sabe sobre a Lua, deixaria qualquer cientista da antiguidade bugado, velho! Today|the|what|the|we|knows|about|the|Moon|would leave|any|scientist|from the|antiquity|confused|dude dzisiaj|to|co|to|my|wie|o|to|Księżyc|zostawiłby|każdy|naukowiec|z|starożytności|zdezorientowany|stary Hoy en día, lo que sabemos de la Luna dejaría boquiabierto a cualquier científico de la antigüedad, ¡hombre! Today, what we know about the Moon would leave any ancient scientist baffled, man! Dziś to, co wiemy o Księżycu, zaskoczyłoby każdego naukowca z antyku!

Já aprendemos que ela é muito maior do que parece. Already|we learned|that|she|is|much|bigger|than|that|seems już|nauczyliśmy się|że|ona|jest|bardzo|większa|niż|co|wydaje się We have already learned that it is much larger than it seems. Już nauczyliśmy się, że jest znacznie większy, niż się wydaje.

O diâmetro da Lua tem quase 3500 quilômetros! The|diameter|of|Moon|has|almost|kilometers ten|średnica|Księżyca||ma|prawie|kilometrów The diameter of the Moon is almost 3500 kilometers! Średnica Księżyca wynosi prawie 3500 kilometrów!

Isso é mais ou menos 27% do diâmetro da Terra. This|is|more|or|less|of|diameter|of the|Earth to|jest|więcej|lub|mniej|z|średnicy|Ziemi| That's about 27% of the diameter of the Earth. To mniej więcej 27% średnicy Ziemi.

Também já sabemos o que existe no solo lá da Lua, e até mesmo do que o seu núcleo é composto. Also|already|we know|what|that|exists|in the|soil|there|of the|Moon|and|even|actually|of|what|the|its|core|is|composed także|już|wiemy|co|że|istnieje|w|glebie|tam|z|Księżyca|i|nawet|sam|z|co|jego||jądro|jest|złożone We also know what exists in the soil there on the Moon, and even what its core is made of. Wiemy również, co znajduje się w glebie na Księżycu, a nawet z czego składa się jego jądro.

E sabe também outra coisa que já descobrimos? And|you know|also|another|thing|that|already|we discovered i|wie|także|inna|rzecz|że|już|odkryliśmy And do you know another thing we have discovered? A wiesz, co jeszcze odkryliśmy?

Como ela foi formada. How|she|was|formed jak|ona|została|uformowana How it was formed. Jak powstał.

Bem, pelo menos temos uma boa idéia de como isso aconteceu. Well|at least|we have||a|good|idea|of|how|this|happened cóż|przynajmniej|mniej|mamy|dobry|pomysł||na|jak|to|się stało Well, at least we have a good idea of how that happened. Cóż, przynajmniej mamy dobry pomysł, jak to się stało.

Depois que os cientistas descobriram que o material das rochas lá na Lua era muito parecido com o das rochas aqui da Terra, ficou claro que a origem da Lua estava ligada com a origem do nosso planeta de alguma maneira. After|that|the|scientists|discovered|that|the|material|of the|rocks|there|in|Moon|was|very|similar|with|the|of the|rocks|here|of the|Earth|became|clear|that|the|origin|of the|Moon|was|linked|with|the|origin|of the|our|planet|of|some|way po tym|jak|ci|naukowcy|odkryli|że|materiał||skał|skały|tam|na|Księżycu|był|bardzo|podobny|z|materiał|skał|skały|tutaj|z|Ziemi|stało się|jasne|że|pochodzenie|pochodzenie|Księżyca|Księżyca|było|związane|z|pochodzenie|pochodzenie|naszego||planety|w|w jakiś|sposób After scientists discovered that the material of the rocks there on the Moon was very similar to that of the rocks here on Earth, it became clear that the origin of the Moon was somehow linked to the origin of our planet. Po tym, jak naukowcy odkryli, że materiał skał na Księżycu jest bardzo podobny do skał tutaj na Ziemi, stało się jasne, że pochodzenie Księżyca było w jakiś sposób związane z pochodzeniem naszej planety.

Pra gente entender isso, precisamos voltar a uma época onde o nosso Sistema Solar ainda estava em formação. For|us|to understand|this|we need|to go back|to|a|time|where|the|our|System|Solar|still|was|in|formation aby|my|zrozumieć|to|musimy|wrócić|do|jedną|epokę|gdzie|nasz||Układ|Słoneczny|jeszcze|był|w|formowaniu To understand this, we need to go back to a time when our Solar System was still forming. Aby to zrozumieć, musimy cofnąć się do czasów, gdy nasz Układ Słoneczny wciąż się formował.

Quatro bilhões e meio de anos atrás não existia muita coisa nesse pedaço do Universo. Four|billion|and|half|of|years|ago|not|existed|much|thing|in this|piece|of|Universe cztery|miliardy|i|pół|z|lat|temu|nie|istniało|wiele|rzeczy|w tym|kawałku|z|Wszechświata Four and a half billion years ago, there wasn't much in this part of the Universe. Cztery i pół miliarda lat temu nie istniało wiele rzeczy w tej części Wszechświata.

Não existia Sol, nenhum planeta... Not|existed|Sun|no|planet nie|istniało|Słońce|żaden|planeta There was no Sun, no planets... Nie było Słońca, żadnej planety...

Tudo que existia por aqui era uma enorme nuvem de gás e poeira espacial. Everything|that|existed|around|here|was|a|huge|cloud|of|gas|and|dust|space wszystko|co|istniało|przez|tutaj|było|jedna|ogromna|chmura|z|gaz|i|pył|kosmiczny All that existed here was a huge cloud of gas and space dust. Wszystko, co istniało tutaj, to ogromna chmura gazu i pyłu kosmicznego.

No centro dessa nuvem a quantidade de poeira e gás era muito grande e como cada pedacinho de poeira tinha sua própria gravidade, todos esses elementos que estavam bem próximos uns dos outros começaram a se atrair e a se juntarem. In|center|of this|cloud|the|amount|of|dust|and|gas|was|very|large|and|as|each|little piece|of|dust|had|its|own|gravity|all|these|elements|that|were|very|close|each|of|others|began|to|themselves|attract|and|to|themselves|join w|centrum|tej|chmury|ilość||z|pyłu|i|gaz|była|bardzo|duża|i|jak|każdy|kawałek|z|pyłu|miał|swoją|własną|grawitację|wszyscy|te|elementy|które|były|blisko|blisko|jeden|z|drugich|zaczęli|do|się|przyciągać|i|do|się|łączyć In the center of this cloud, the amount of dust and gas was very large, and since each tiny piece of dust had its own gravity, all these elements that were very close to each other began to attract and join together. W centrum tej chmury ilość pyłu i gazu była bardzo duża, a ponieważ każdy kawałek pyłu miał swoją własną grawitację, wszystkie te elementy, które były blisko siebie, zaczęły się przyciągać i łączyć.

Conforme essa poeira e gases do meio da nuvem foram se agrupando, eles colidiam, e isso começou a gerar calor. As|this|dust|and|gases|of|middle|of|cloud|were|themselves|grouping|they|collided|and|this|began|to|generate|heat w miarę jak|ta|pył|i|gazy|z|wnętrza|tej|chmury|zaczęły|się|grupować|one|zderzały się|i|to|zaczęło|do|generować|ciepło As this dust and gas from the middle of the cloud began to group together, they collided, and this started to generate heat. W miarę jak ten pył i gazy w środku chmury zaczęły się grupować, zderzały się, co zaczęło generować ciepło.

Esse calor foi aumentando cada vez mais, dando origem à estrela que nós conhecemos como This|heat|was|increasing|each|time|more|giving|rise|to the|star|that|we|know|as to|ciepło|było|zwiększając|coraz|raz|bardziej|dając|początek|do|gwiazdy|którą|my|znamy|jako This heat kept increasing, giving rise to the star that we know as To ciepło rosło coraz bardziej, dając początek gwieździe, którą znamy jako

[cantando] O NOSSO SOL! singing|The|OUR|SUN śpiewając|nasz|nasz|słońce [singing] OUR SUN! [śpiewając] NASZE SŁOŃCE!

Maravilhoso. Wonderful wspaniałe Wonderful. Cudowne.

A nossa nuvem de gás agora tinha uma estrela. The|our|cloud|of|gas|now|had|a|star nasza|nasza|chmura|z|gaz|teraz|miała|jedna|gwiazda Our gas cloud now had a star. Nasza chmura gazu miała teraz gwiazdę.

Mas... But ale But... Ale...

*alarme* e o resto do Sistema Solar? alarm|and|the|rest|of|Solar|Solar alarm|i|ten|reszta|z|System|Słoneczny *alarm* and the rest of the Solar System? *alarm* a reszta Układu Słonecznego?

Vamos voltar então para a nossa nuvem de poeira. Let's|return|then|to|our|our|cloud|of|dust wróćmy|wracać|więc|do|nasza||chmura|z|pyłu Let's go back then to our cloud of dust. Wróćmy więc do naszej chmury pyłu.

Depois da formação do nosso Sol, essa nuvem de poeira começou a se achatar. After|of|formation|of|our|Sun|this|cloud|of|dust|began|to|itself|flatten po|z|formacji|z|naszego|Słońca|ta|chmura|z|pyłu|zaczęła|do|się|spłaszczać After the formation of our Sun, this cloud of dust began to flatten. Po powstaniu naszego Słońca ta chmura pyłu zaczęła się spłaszczać.

A gente pode pensar nessa nuvem de poeira como uma massa de pizza. We|can|think|about|this|cloud|of|dust|like|a|dough|of|pizza ta|my|może|myśleć|w tę|chmurę|z|pyłu|jak|masa||z|pizzą We can think of this cloud of dust as a pizza dough. Możemy myśleć o tej chmurze pyłu jak o masie pizzy.

Conforme essa massa vai girando, ela vai ficando plana e redonda. As|this|mass|goes|spinning|it|will|becoming|flat|and|round w miarę|ta|masa|ona|obracając się|ona|ona|stając się|płaska|i|okrągła As this mass spins, it becomes flat and round. W miarę jak ta masa się obraca, staje się płaska i okrągła.

E a nossa nuvem de poeira espacial, fez exatamente isso. And|the|our|cloud|of|dust|space|did|exactly|that i|nasza|nasza|chmura|z|pyłu|kosmicznego|ona|| And our cloud of space dust did exactly that. A nasza chmura kosmicznego pyłu zrobiła dokładnie to.

No centro da nossa nuvem, estava o Sol. In|center|of|our|cloud|was|the|Sun w|centrum|tej|naszej|chmurze|był|Słońce| At the center of our cloud was the Sun. W centrum naszej chmury znajdowało się Słońce.

Nas partes mais afastadas, existiam poeiras e gases que não foram atraídos para a estrela. In|parts|more|distant|there were|dust|and|gases|that|not|were|attracted|towards|the|star w|częściach|bardziej|oddalonych|istniały|pyły|i|gazy|które|nie|zostały|przyciągnięte|do|gwiazda| In the more distant parts, there were dust and gases that were not attracted to the star. W dalszych częściach znajdowały się pyły i gazy, które nie zostały przyciągnięte do gwiazdy.

Mas eles também começaram a se juntar, olha só! But|they|also|started|to|themselves|join|look|only ale|oni|też|zaczęli|do|się|łączyć|patrz|tylko But they also started to come together, look at that! Ale oni również zaczęli się łączyć, spójrz!

Cada agrupamento maior de poeira, formou um Each|grouping|larger|of|dust|formed|a każda|grupa|większa|z|pyłu|uformował|jeden Each larger grouping of dust formed a Każde większe skupisko pyłu utworzyło

[cantando] PLANETA! singing|PLANET śpiewając|planeta [singing] PLANET! [śpiewając] PLANETĘ!

Que ficou em órbita do That|remained|in|orbit|of który|pozostał|w|orbicie|do That remained in orbit around the Która znalazła się na orbicie

[cantando] SOL! singing|SUN śpiewając|SOL [singing] SUN! [śpiewając] SOL!

Um desses planetas, era a nossa Terra! One|of those|planets|was|the|our|Earth jeden|tych|planet|była|nasza|nasza|Ziemia One of these planets was our Earth! Jedna z tych planet to była nasza Ziemia!

Só que ela era bem diferente da Terra que a gente conhece. Only|that|she|was|very|different|from|Earth|that|the|we|knows tylko|że|ona|była|bardzo|inna|od|Ziemia|którą|my|ludzie| But it was very different from the Earth we know. Tylko że była zupełnie inna niż Ziemia, którą znamy.

Ela era feita basicamente de lava e de rocha. She|was|made|basically|of|lava|and|of|rock ona|była|zrobiona|zasadniczo|z|lawa|i|z|skała It was basically made of lava and rock. Była zasadniczo zrobiona z lawy i skał.

Então não era nem totalmente sólida nem totalmente líquida. So|not|was|neither|totally|solid|nor|totally|liquid więc|nie|było|ani|całkowicie|stała|ani|całkowicie|ciekła So it was neither completely solid nor completely liquid. Więc nie była ani całkowicie stała, ani całkowicie ciekła.

Era como uma enorme bola quente feita de mel. It was|like|a|huge|ball|hot|made|of|honey było|jak|jedna|ogromna|kula|gorąca|zrobiona|z|miód It was like a huge hot ball made of honey. Była jak ogromna gorąca kula zrobiona z miodu.

Todos os outros planetas desse Sistema Solar estavam se transformando. All|the|other|planets|of this|System|Solar|were|themselves|transforming wszyscy|te|inne|planety|tego|systemu|słonecznego|były|się|zmieniające All the other planets in this Solar System were transforming. Wszystkie inne planety tego Układu Słonecznego się zmieniały.

Isso estava acontecendo com Mercúrio, com Urano, inclusive com um rapaz chamado: This|was|happening|with|Mercury|with|Uranus|including|with|a|boy|named to|było|działo się|z|Merkurym|z|Uranem|nawet|z|jeden|chłopak|nazywany This was happening with Mercury, with Uranus, including with a guy named: To działo się z Merkurym, z Uranem, a nawet z chłopakiem o imieniu:

Theia! Theia! Theia!

Quando os planetas do Sistema Solar se formaram, um deles, conhecido como Theia, estava na mesma distância do Sol que a Terra. When|the|planets|of|System|Solar|themselves|formed|one|of them|known|as|Theia|was|at|same|distance|from|Sun|as|the|Earth kiedy|te|planety|z|system|słoneczny|się|uformowały|jeden|z nich|znany|jako|Theia|był|w|tej samej|odległości|od|Słońca|że|ta|Ziemia When the planets of the Solar System formed, one of them, known as Theia, was at the same distance from the Sun as Earth. Kiedy planety Układu Słonecznego się formowały, jedna z nich, znana jako Theia, znajdowała się w tej samej odległości od Słońca co Ziemia.

Ou seja, Terra e Theia eram vizinhos, e dividiam a mesma órbita. That|is|Earth|and|Theia|were|neighbors|and|shared|the|same|orbit lub|to znaczy|Ziemia|i|Theia|były|sąsiadami|i|dzieliły|tę|tę samą|orbitę In other words, Earth and Theia were neighbors, and shared the same orbit. To znaczy, Ziemia i Theia były sąsiadami i dzieliły tę samą orbitę.

Bem, no começo, isso não foi muito um problema. Well|at|beginning|that|not|was|much|a|problem dobrze|to|początek|to|nie|było|bardzo|| Well, in the beginning, this wasn't much of a problem. Cóż, na początku nie stanowiło to dużego problemu.

Existem alguns pontos da órbita da Terra em que as gravidades do nosso planeta e do Sol se anulam completamente. There are|some|points|of the|orbit|of the|Earth|in|which|the|gravities|of the|our|planet|and|of the|Sun|themselves|cancel|completely istnieją|kilka|punktów|z|orbity|Ziemi||w|które|te|grawitacje|naszego||planety|i|Słońca||się|anulują|całkowicie There are some points in Earth's orbit where the gravitational forces of our planet and the Sun completely cancel each other out. Istnieją pewne punkty na orbicie Ziemi, w których grawitacje naszej planety i Słońca całkowicie się znoszą.

Theia estava justamente neste ponto. Theia|was|precisely|at this|point Theia|była|właśnie|w tym|punkcie Theia was right at this point. Theia znajdowała się dokładnie w tym punkcie.

Então ela não era puxada nem pra Terra e nem para o Sol. So|she|not|was|pulled|neither|towards|Earth|and|neither|towards|the|Sun więc|ona|nie|była|ciągnięta|ani|do|Ziemi|i|ani|do||Słońca So it was not being pulled towards either Earth or the Sun. Więc nie była przyciągana ani do Ziemi, ani do Słońca.

Durante mais ou menos trinta milhões de anos, o nosso vizinho ficou lá, de boa. During|more|or|less|thirty|million|of|years|the|our|neighbor|stayed|there|in|good przez|więcej|lub|mniej|trzydzieści|milionów|przez|lat|nasz||sąsiad|pozostał|tam|w|spoko For about thirty million years, our neighbor stayed there, just fine. Przez około trzydzieści milionów lat nasz sąsiad tam pozostawał, w spokoju.

Mas assim como a Terra, Theia estava crescendo. But|like|as|the|Earth|Theia|was|growing ale|tak|jak|Ziemia||Theia|była|rosnąca But just like Earth, Theia was growing. Ale tak jak Ziemia, Theia rosła.

Um belo dia, seu tamanho já era maior do que metade da Terra. A|beautiful|day|its|size|already|was|larger|than|half|half|of|Earth pewnego|pięknego|dnia|jej|rozmiar|już|był|większy|niż|że|połowa|Ziemi| One beautiful day, its size was already larger than half of the Earth. Pewnego pięknego dnia jej rozmiar był już większy niż połowa Ziemi.

E isso foi suficiente, para fazer com que ela escapasse daquele ponto neutro de gravidade. And|that|was|sufficient|to|make|with|her|she|escaped|from that|point|neutral|of|gravity i|to|było|wystarczające|aby|sprawić|z|że|ona|uciekła|z tamtego|punkt|neutralny|w|grawitacji And that was enough to make it escape from that neutral point of gravity. I to wystarczyło, aby wydostała się z tego neutralnego punktu grawitacji.

Sua órbita se tornou instável. Your|orbit|reflexive pronoun|became|unstable jej|orbita|się|stała się|niestabilna Its orbit became unstable. Jej orbita stała się niestabilna.

A colisão com a Terra era uma questão de tempo. The|collision|with|the|Earth|was|a|question|of|time z|kolizja|z|tą|Ziemią|była|kwestią||czasu|czas The collision with the Earth was a matter of time. Kolizja z Ziemią była kwestią czasu.

Planetas em formação são constantemente bombardeados por objetos que vêm do espaço. Planets|in|formation|are|constantly|bombarded|by|objects|that|come|from|space planety|w|formowaniu|są|nieustannie|bombardowane|przez|obiekty|które|przychodzą|z|przestrzeni Forming planets are constantly bombarded by objects coming from space. Planety w trakcie formowania są nieustannie bombardowane przez obiekty pochodzące z kosmosu.

Como meteoros ou pequenos asteróides. Like|meteors|or|small|asteroids jak|meteory|lub|małe|asteroidy Like meteors or small asteroids. Jak meteory lub małe asteroidy.

E isso é normal, e rolou com nossa querida Terra em formação. And|this|is|normal|and|happened|with|our|dear|Earth|in|formation i|to|jest|normalne|i|zdarzyło się|z|naszą|ukochaną|Ziemią|w|formowaniu And that is normal, and it happened with our beloved Earth during its formation. I to jest normalne, i miało miejsce z naszą ukochaną Ziemią w trakcie jej formowania.

Só que a maior parte desses impactos não eram fortes o suficiente para incomodar a Terra. Only|that|the|greater|part|of these|impacts|not|were|strong|the|sufficient|to|disturb|the|Earth tylko|że|a|największa|część|tych|uderzeń|nie|były|silne|to|wystarczające|aby|niepokoić|a|Ziemię However, most of these impacts were not strong enough to disturb the Earth. Tylko że większość tych uderzeń nie była wystarczająco silna, aby zakłócić Ziemię.

Mas estamos falando de um planeta do tamanho de Marte que saiu da sua órbita e veio de encontro com nosso planeta, atingindo a lateral da Terra a mais ou menos 40 mil quilômetros por hora. But|we are|talking|about|a|planet|the|size|of|Mars|that|left|from|its|orbit|and|came|from|towards|with|our|planet|hitting|the|side|of|Earth|at|about|or|less|thousand|kilometers|per|hour ale|jesteśmy|mówiąc|o|planetę|planetą|||z|||||||||||||||||||||||tysięcy|kilometrów|na|godzinę But we are talking about a planet the size of Mars that left its orbit and came towards our planet, hitting the side of the Earth at about 40 thousand kilometers per hour. Ale mówimy o planecie wielkości Marsa, która wyszła ze swojej orbity i zderzyła się z naszą planetą, uderzając w bok Ziemi z prędkością około 40 tysięcy kilometrów na godzinę.

O estrago foi enorme. The|damage|was|enormous to|zniszczenie|było|ogromne The damage was enormous. Szkody były ogromne.

A Theia, que era menor que a Terra, saiu perdendo. Theia||which|was|smaller|than|the|Earth|ended|losing Theia||która|była|mniejsza|od|Ziemi||wyszła|tracąc Theia, which was smaller than Earth, ended up losing. Theia, która była mniejsza od Ziemi, wyszła na tym gorzej.

Uma parte de seu núcleo afundou na Terra e foi absorvida pelo núcleo do nosso planeta. A|part|of|its|core|sank|in|Earth|and|was|absorbed|by the|core|of|our|planet jedna|część|z|jego|jądro|zatonęło|w|Ziemię|i|zostało|wchłonięta|przez|jądro|do|naszej|planety Part of its core sank into Earth and was absorbed by the core of our planet. Część jego jądra zatonęła w Ziemi i została wchłonięta przez jądro naszej planety.

Mas a força do impacto, fez com que todo o resto do planeta e pedaços enormes da superfície da Terra, fossem lançados para o espaço. But|the|force|of|impact|made|with|that|all|the|rest|of|planet|and|pieces|huge|of|surface|of|Earth|were|launched|into|the|space ale|siła|uderzenia|||sprawiła|że|to|cały|reszta|||planeta|i|kawałki|ogromne|z|powierzchni|Ziemi||zostały|wyrzucone|w|przestrzeń| But the force of the impact caused the rest of the planet and huge pieces of Earth's surface to be thrown into space. Jednak siła uderzenia spowodowała, że cała reszta planety i ogromne kawałki powierzchni Ziemi zostały wyrzucone w kosmos.

Esses fragmentos dos dois planetas se estabilizaram na órbita da Terra e começaram lentamente a se atrair e a se juntarem. These|fragments|of|two|planets|themselves|stabilized|in|orbit|of the|Earth|and|began|slowly|to|themselves||and|to|themselves|join te|fragmenty|z|dwóch|planetów|się|ustabilizowały|na|orbicie|Ziemi||i|zaczęły|powoli|do|się|przyciągać|i|do|się|łączyć These fragments from the two planets stabilized in Earth's orbit and slowly began to attract and join together. Te fragmenty dwóch planet ustabilizowały się na orbicie Ziemi i zaczęły powoli przyciągać się nawzajem i łączyć.

Nascia então, nossa querida [cantando] LUA! was born|then|our|dear|singing|MOON rodziła się|wtedy|nasza|ukochana||Księżyc Thus, our dear [singing] MOON was born! W ten sposób narodziła się nasza ukochana [śpiewając] KSIĘŻYC!

Os impactos de objetos espaciais continuaram por um bom tempo. The|impacts|of|objects|space|continued|for|a|good|time te|uderzenia|z|obiektów|kosmicznych|kontynuowały|przez|dobry|długi|czas The impacts of space objects continued for a long time. Wpływy obiektów kosmicznych trwały przez długi czas.

E aí, quem sofreu mais nessa história foi a Lua. And|then|who|suffered|more|in this|story|was|the|Moon i|więc|kto|cierpiał|bardziej|w tej|historii|była|ta|Księżyc And so, the one who suffered the most in this story was the Moon. A więc, kto najbardziej ucierpiał w tej historii, to Księżyc.

A Lua não tem atmosfera para queimar os objetos que são atraidos para ela. The|Moon|not|has|atmosphere|to|burn|the|objects|that|are|attracted|towards|it ta|Księżyc|nie|ma|atmosfery|aby|spalić|te|obiekty|które|są|przyciągane|do|niej The Moon has no atmosphere to burn the objects that are attracted to it. Księżyc nie ma atmosfery, aby spalić obiekty, które są do niego przyciągane.

Então a pobre Lua se machucava a cada novo impacto. Then|the|poor|Moon|herself|hurt|each|each|new|impact więc|ta|biedna|Księżyc|się|raniła|za każdym|nowym|uderzeniem| So the poor Moon got hurt with each new impact. Więc biedny Księżyc ranił się przy każdym nowym uderzeniu.

E é daí que vinham as crateras, os buraquinhos da Lua. And|is|from there|that|came|the|craters|the|little holes|of|Moon i|to|stamtąd|że|przychodziły|te|kraterki|te|dziurki|z|Księżyca And that's where the craters, the little holes on the Moon, came from. I stąd pochodziły kraterki, dziurki Księżyca.

Quer dizer, não só daí... I mean|to say|not|only|from there chce|powiedzieć|nie|tylko|stamtąd I mean, not just from there... To znaczy, nie tylko stąd...

Existe uma teoria que diz que os destroços de Theia e da Terra teriam formado duas Luas diferentes There is|a|theory|that|says|that|the|debris|of|Theia|and|of|Earth|would have|formed|two|Moons|different istnieje|jedna|teoria|że|mówi|że|te|szczątki|z|Thei|i|z|Ziemi|miałyby|uformować|dwie|Księżyce|różne There is a theory that says the debris from Theia and Earth would have formed two different Moons. Istnieje teoria, która mówi, że szczątki Thei i Ziemi mogły stworzyć dwie różne Księżyce.

Mas com o tempo, elas teriam se chocado e os destroços da menor teriam sido absorvidos pela maior que cresceu ainda mais e ficou também toda marcadinha. But|with|the|time|they|would have|themselves|collided|and|the|wreckage|of the|smaller|would have|been|absorbed|by the|larger|that|grew|even|more|and|became|also|all|marked ale|z|tym|czas|one|miałyby|się|zderzyć|i|te|szczątki|z|mniejszej|miałyby|być|wchłonięte|przez|większą|która|urosła|jeszcze|bardziej|i|stała się|także|całkowicie|oznaczona But over time, they would have collided and the debris from the smaller one would have been absorbed by the larger one, which grew even more and became all marked. Ale z czasem zderzyły się one, a szczątki mniejszego zostały wchłonięte przez większy, który jeszcze bardziej urósł i również stał się cały porysowany.

Quem sabe um dia essa teoria poderá ser comprovada ou desmentida. Who|knows|one|day|this|theory|may|be|proven|or|disproven kto|wie|jeden|dzień|ta|teoria|będzie mogła|być|udowodniona|lub|obalona Who knows, one day this theory may be proven or disproven. Może pewnego dnia ta teoria zostanie potwierdzona lub obalona.

Mas enquanto isso não acontece, a nossa Lua continua se afastando cada vez mais do nosso planeta. But|while|that|not|happens|our|our|Moon|continues|itself|moving away|each|time|more|from|our|planet ale|podczas|to|nie|dzieje się|a|nasza|Księżyc|kontynuuje|się|oddalając|każdy|raz|bardziej|od|naszej|planety But until that happens, our Moon continues to drift further away from our planet. Ale póki to się nie stanie, nasz Księżyc wciąż oddala się od naszej planety.

Agora, por que isso acontece? Now|for|why|this|happens teraz|dlaczego|że|to|dzieje się Now, why does this happen? Dlaczego to się dzieje?

Quando a Lua se formou em nossos céus, a sua distância para a Terra era de 22 mil quilômetros. When|the|Moon|itself|formed|in|our|skies|the|its|distance|from|the|Earth|was|of|thousand|kilometers kiedy|ta|Księżyc|się|uformował|w|naszych|niebach|ta|jej|odległość|do|Ziemi||była|od|tysięcy|kilometrów When the Moon formed in our skies, its distance from the Earth was 22 thousand kilometers. Kiedy Księżyc powstał na naszym niebie, jego odległość od Ziemi wynosiła 22 tysiące kilometrów.

Hoje essa distância é de 384 mil quilômetros. Today|that|distance|is|of|thousand|kilometers dzisiaj|ta|odległość|jest|z|tysięcy|kilometrów Today that distance is 384 thousand kilometers. Dziś ta odległość wynosi 384 tysiące kilometrów.

É só um pouquinho mais longe, né? It|just|a|little|more|far|right to jest|tylko|jeden|odrobinę|bardziej|daleko|prawda It's just a little bit farther, right? To tylko trochę dalej, prawda?

Apesar de 384 mil quilômetros parecer muito, a verdade é que a Lua ainda está muito próxima da Terra. Although|of|thousand|kilometers|seem|very|the|truth|is|that|the|Moon|still|is|very|close|of the|Earth pomimo|z|tysięcy|kilometrów|wydawać się|bardzo|a|prawda|jest|że|ta|Księżyc|wciąż|jest|bardzo|blisko|od|Ziemi Although 384 thousand kilometers seems like a lot, the truth is that the Moon is still very close to the Earth. Mimo że 384 tysiące kilometrów wydaje się dużo, prawda jest taka, że Księżyc wciąż jest bardzo blisko Ziemi.

Então a gravidade de um influencia na vida do outro. So|the|gravity|of|one|influences|on|life|of|other więc|ta|grawitacja|z|jeden|wpływa|na|życie|tego|drugiego So the gravity of one influences the life of the other. Więc grawitacja jednego wpływa na życie drugiego.

Como se fosse um grande abraço gravitacional, olha que bonito. As|if|were|a|big|hug|gravitational|look|how|beautiful jak|się|byłby|jeden|wielki|uścisk|grawitacyjny|patrz|jaki|piękny As if it were a big gravitational hug, how beautiful. Jakby to był wielki grawitacyjny uścisk, spójrz jakie to piękne.

Todos nós sabemos que a Lua é responsável pelas marés. All|we|know|that|the|Moon|is|responsible|for the|tides wszyscy|my|wiemy|że||Księżyc|jest|odpowiedzialny|za|pływy We all know that the Moon is responsible for the tides. Wszyscy wiemy, że Księżyc odpowiada za pływy.

Na verdade o Sol também é, só que de uma maneira bem mais suave. In|truth|the|Sun|also|is|only|that|in|a|way|much|more|gentle w|rzeczy||Słońce|też|jest|tylko|że|w|jeden|sposób|bardzo|bardziej|łagodny In fact, the Sun is too, but in a much gentler way. W rzeczywistości Słońce też ma na to wpływ, tylko w znacznie łagodniejszy sposób.

O nível dos mares está sempre mudando, porque a Lua puxa o oceano que está mais próximo dela. The|level|of the|seas|is|always|changing|because|the|Moon|pulls|the|ocean|that|is|more|close|to it poziom|poziom|||jest|zawsze|zmieniający się|ponieważ||Księżyc|ciągnie|ocean||który|jest|bardziej|blisko|niej The sea levels are always changing because the Moon pulls the ocean that is closest to it. Poziom mórz zawsze się zmienia, ponieważ Księżyc przyciąga ocean, który jest najbliżej niego.

O oceano que está do outro lado da Terra também é puxado, só que com bem menoso força. The|ocean|that|is|from|other|side|of the|Earth|also|is|pulled|only|that|with|much||force ocean|ocean|który|jest|z|drugiego|strony|ziemi|Ziemia|też|jest|pociągany|tylko|że|z|dobrze|mniej|siła The ocean on the other side of the Earth is also pulled, but with much less force. Ocean, który znajduje się po drugiej stronie Ziemi, również jest przyciągany, tylko z dużo mniejszą siłą.

Então ele fica mais distante da Lua. Then|he|stays|more|distant|from the|Moon więc|on|staje się|bardziej|odległy|od|Księżyca So it is farther away from the Moon. Dlatego jest dalej od Księżyca.

Pra gente que está aqui na Terra, é como se ela puxasse um e empurrasse o outro, deixando nosso planeta parecido com um ovo. For|us|who|is|here|in|Earth|is|as|if|it|pulled|one|and|pushed|the|other|leaving|our|planet|similar|with|an|egg dla|ludzi|którzy|jest|tutaj|na|Ziemi|jest|jak|się|ona|pociągałaby|jeden|i|popychałaby|ten|drugi|zostawiając|nasza|planeta|podobny|z|jajkiem| For us here on Earth, it’s as if it pulls one and pushes the other, making our planet look like an egg. Dla nas, którzy jesteśmy tutaj na Ziemi, wygląda to tak, jakby Księżyc przyciągał jeden ocean, a wypychał drugi, sprawiając, że nasza planeta przypomina jajko.

Agora, se a Lua afeta os nossos oceanos, a Terra também afeta a Lua. Now|if|the|Moon|affects|our||oceans|the|Earth|also|affects|the|Moon teraz|jeśli|ta|Księżyc|wpływa na|nasze||oceany|ta|Ziemia|też|wpływa na|tę|Księżyc Now, if the Moon affects our oceans, the Earth also affects the Moon. Teraz, jeśli Księżyc wpływa na nasze oceany, Ziemia również wpływa na Księżyc.

Os oceanos na ponta desse ovo nunca ficam 100% sincronizados com a Lua. The|oceans|at|tip|of this|egg|never|are|synchronized|with|the|Moon te|oceany|na|końcu|tego|jaja|nigdy|pozostają|zsynchronizowane|z|z|Księżycem The oceans at the tip of this egg never stay 100% synchronized with the Moon. Oceany na końcu tego jaja nigdy nie są w 100% zsynchronizowane z Księżycem.

Isso por causa do Movimento de Rotação da Terra. This|due|to|of|Movement|of|Rotation|of|Earth to|przez|przyczynę|ruchu|ruch|obrotu|obrót|Ziemi| This is because of the Earth's Rotation Movement. To z powodu ruchu obrotowego Ziemi.

A Terra gira em torno de si mesma mais rápido do que a Lua gira ao redor da Terra. The|Earth|rotates|in|around|of|itself|same|faster|quickly|than|that|the|Moon|rotates|around|around|of|Earth Ziemia||obraca się|wokół|siebie|bardziej|sama|sama|szybciej|szybciej|niż|że|Księżyc||obraca się|wokół|Ziemi|| The Earth spins around itself faster than the Moon orbits the Earth. Ziemia obraca się wokół własnej osi szybciej niż Księżyc krąży wokół Ziemi.

Então, como a Terra é muito mais rápida, o movimento de rotação do nosso planeta faz com que as pontas daquele ovo fiquem sempre um pouco à frente da Lua. So|as|the|Earth|is|much|faster|rapid|the|movement|of|rotation|of|our|planet|makes|with|that|the|tips||egg|stay|always|a|little|in front of|front|of|Moon więc|jak|Ziemia||jest|bardzo|bardziej|szybka|ruch|obrót|obrotu|obrót|naszego||planety|sprawia|że||końce|końców|tego|jaja|pozostają|zawsze|jeden|trochę|przed|przodu|Księżycem| So, since the Earth is much faster, the rotation movement of our planet causes the tips of that egg to always be a little ahead of the Moon. Więc, ponieważ Ziemia jest znacznie szybsza, ruch obrotowy naszej planety sprawia, że końce tego jaja zawsze są trochę przed Księżycem.

Mas a Lua não pode ficar para trás! But|the|Moon|not|can|stay|behind|back ale|ta|Księżyc|nie|może|zostać|na|tył But the Moon can't fall behind! Ale Księżyc nie może zostać w tyle!

Então ela começa a girar um pouco mais rápido para acompanhar a Terra. Then|she|starts|to|spin|a|little|more|quickly|to|keep up with|the|Earth więc|ona|zaczyna|do|kręcić|trochę|więcej|szybciej|szybko|aby|nadążyć|za|Ziemia So it starts to spin a little faster to keep up with the Earth. Więc zaczyna kręcić się trochę szybciej, aby nadążyć za Ziemią.

E esse aumento de velocidade que faz com que a Lua se afaste da Terra. And|this|increase|of|speed|that|makes|with|that|the|Moon|itself|moves away|from|Earth i|ten|wzrost|||który|sprawia|z|że|ta|Księżyc|się|oddala|od|Ziemi And this increase in speed causes the Moon to move away from the Earth. I to zwiększenie prędkości sprawia, że Księżyc oddala się od Ziemi.

É como se fosse um gira-gira. It|as|if|were|a|| to|jak|się|był|jeden|| It's like a merry-go-round. To jakby to był karuzela. Lembra do gira-gira na época de escola? Do you remember|of|||in|time|of|school pamiętasz|o|||w|czas|w|szkole Remember the merry-go-round from school? Pamiętasz karuzelę z czasów szkoły?

Quanto mais rápido o gira-gira, maior a sensação de estar sendo empurrado para fora. The more|faster|the merry-go-round|the|||greater|the|sensation|of|being|being|pushed|outward|out im|więcej|szybciej|ta|||większa|to|uczucie|bycia|być|będąc|pchanym|na|zewnątrz The faster the merry-go-round, the greater the feeling of being pushed outward. Im szybciej kręci się karuzela, tym większe wrażenie, że jesteś wypychany na zewnątrz.

Mas olha só que engraçado... But|look|only|how|funny ale|spójrz|tylko|że|zabawne But look how funny... Ale zobacz, jakie to zabawne...

Isso também faz a Terra girar mais devagar, porque essa mudança nas marés, cria uma espécie de fricção entre a superfície do planeta e o oceano. This|also|makes|the|Earth|rotate|more|slowly|because|this|change|in the|tides|creates|a|kind|of|friction|between|the|surface|of|planet|and|the|ocean to|również|sprawia|że|Ziemia|obracać|bardziej|wolno|ponieważ|ta|zmiana|w|przypływy|tworzy|rodzaj|rodzaj|o|tarcie|między|powierzchnią||planety||a||oceanem This also makes the Earth spin more slowly, because this change in tides creates a kind of friction between the planet's surface and the ocean. To również sprawia, że Ziemia kręci się wolniej, ponieważ ta zmiana w przypływach tworzy rodzaj tarcia między powierzchnią planety a oceanem.

Isso faz com que a Terra perca energia. This|causes|||the|Earth|loses|energy to|robi|z|że|ta|Ziemia|traci|energię This causes the Earth to lose energy. To sprawia, że Ziemia traci energię.

Então, a gente pode dizer que é como se essa energia fosse roubada pela Lua, que está girando cada vez mais rápido. So|we|can|say|that|it|is|as|if|this|energy|were|stolen|by|Moon|that|is|spinning|each|time|more|quickly więc|to|my|możemy|powiedzieć|że|jest|jak|gdyby|ta|energia|byłaby|kradziona|przez|Księżyc|który|jest|obracając|coraz|raz|szybciej|szybko So, we can say that it's as if this energy is being stolen by the Moon, which is spinning faster and faster. Możemy więc powiedzieć, że to tak, jakby ta energia była kradziona przez Księżyc, który obraca się coraz szybciej.

Um dia desses, eventualmente essas velocidades vão se equilibrar. One|day|of these|eventually|these|speeds|will|themselves|balance jeden|dzień|tych|w końcu|te|prędkości|będą|się|wyrównywać One of these days, eventually these speeds will balance out. Pewnego dnia, ostatecznie te prędkości się wyrównają.

E a órbita da Lua ficará completamente estável. And|the|orbit|of|Moon|will be|completely|stable i|ta|orbita|Księżyca|Księżyca|będzie|całkowicie|stabilna And the Moon's orbit will become completely stable. A orbita Księżyca stanie się całkowicie stabilna.

Mas é uma pena que não estaremos aqui para ver isso acontecer. But|is|a|pity|that|not|we will be|here|to|see|that|happen ale|to|jedna|szkoda|że|nie|będziemy|tutaj|aby|zobaczyć|to|wydarzyć się But it's a shame that we won't be here to see that happen. Ale to szkoda, że nie będziemy tutaj, aby to zobaczyć.

Porque antes disso, o Sol vai virar uma estrela gigante e vermelha, muito maiore muito mais quente. Because|before|that|the|Sun|will|become|a|star|giant|and|red|much||much|more|hotter ponieważ|przed|tym|słońce||będzie|stać się|jedną|gwiazdą|olbrzymią|i|czerwoną|bardzo|większą|bardzo|bardziej|gorącą Because before that, the Sun will become a giant red star, much larger and much hotter. Ponieważ przed tym Słońce stanie się gigantyczną, czerwoną gwiazdą, znacznie większą i znacznie gorętszą.

E aí todos nós, seres humanos, animaizinhos, plantas, Lua... And|there|all|we|beings|humans|little animals|plants|Moon i|wtedy|wszyscy|my|istoty|ludzkie|zwierzątka|rośliny|Księżyc And then all of us, human beings, little animals, plants, the Moon... A wtedy wszyscy my, ludzie, zwierzęta, rośliny, Księżyc...

Todos nós morreremos queimados. All|we|will die|burned wszyscy|my|umrzemy|spaleni We will all die burned. Wszyscy spłoniemy.

Calma que ainda faltam uns BILHÕES de anos pra isso acontecer. Calm|that|still|are missing|about|BILLIONS|of|years|for|this|to happen spokojnie|że|jeszcze|brakuje|kilka|miliardów|lat||żeby|to|wydarzyć się Don't worry, there are still a few BILLIONS of years for that to happen. Spokojnie, jeszcze brakuje miliardów lat, zanim to się stanie.

E eu até poderia falar mais sobre esse tema, mas eu acho melhor deixar isso para o próximo Nostalgia Ciência. And|I|even|could|talk|more|about|this|topic|but|I|think|better|to leave|that|for|the|next|Nostalgia|Science i|ja|nawet|mógłbym|mówić|więcej|o|ten|temat|ale|ja|uważam|lepiej|zostawić|to|na|następny||Nostalgia|Nauka And I could even talk more about this topic, but I think it's better to leave that for the next Nostalgia Science. Mógłbym mówić więcej na ten temat, ale myślę, że lepiej zostawić to na następny Nostalgia Ciência.

O mais importante é que agora você sabe The|most|important|is|that|now|you|know to|najważniejsze|ważne|jest|że|teraz|ty|wiesz The most important thing is that now you know Najważniejsze jest to, że teraz wiesz

COMO A LUA SURGIU! HOW|THE|MOON|CAME UP jak|ta|Księżyc|powstał HOW THE MOON CAME TO BE! JAK POWSTAŁ KSIĘŻYC!

E esse foi o primeiro Nostalgia Ciência! And|this|was|the|first|Nostalgia|Science i|to|był|ten|pierwszy|Nostalgia|Nauka And that was the first Nostalgia Science! I to był pierwszy Nostalgia Ciência!

Mais uma vez, se vocês gostaram desse projeto novo e querem que eu continue, não se esqueça de deixar o seu 'like' e inscreva-se aqui no canal! More|one|time|if|you (plural)|liked|this|project|new|and|want|that|I|continue|not|reflexive pronoun|forget|to|leave|the|your|like|and|||here|in|channel jeszcze|jeden|raz|jeśli|wy|podobało się|ten|projekt|nowy|i|chcecie|żeby|ja|kontynuował|nie|się|zapomnij|o|zostawić|ten|twój|'like'|i|||tutaj|na|kanał Once again, if you liked this new project and want me to continue, don't forget to leave your 'like' and subscribe here to the channel! Jeszcze raz, jeśli podobał wam się ten nowy projekt i chcecie, żebym kontynuował, nie zapomnijcie zostawić 'lajka' i subskrybować ten kanał!

Queria aproveitar e pedir pra você me seguir lá no Instagram @fecastanhari e comentarem lá o que vocês acharam desse projeto novo, eu quero ouvir de vocês. I wanted|to take advantage of|and|to ask|for you to|you|me|follow|there|on|Instagram|@fecastanhari|and|to comment|there|what|that|you|thought|of this|project|new|I|want|to hear|from|you chciałem|skorzystać|i|prosić|żeby|ty|mnie|śledzić|tam|na|Instagram|@fecastanhari|i|komentować|tam|co||wy|myśleli|ten|projekt|nowy|ja|chcę|usłyszeć|od|was I wanted to take the opportunity to ask you to follow me on Instagram @fecastanhari and comment there what you thought of this new project, I want to hear from you. Chciałem również poprosić, abyście śledzili mnie na Instagramie @fecastanhari i komentowali, co myślicie o tym nowym projekcie, chcę usłyszeć wasze opinie.

Vão lá no meu Instagram e conversem comigo, porque eu quero saber o feedback de vocês. Go|there|on|my|Instagram|and|talk|with me|because|I|want|to know|the|feedback|of|you (plural) idźcie|tam|na|mój|Instagram|i|rozmawiajcie|ze mną|ponieważ|ja|chcę|wiedzieć|o|feedback|od|was Go to my Instagram and talk to me, because I want to know your feedback. Idźcie na mój Instagram i porozmawiajcie ze mną, ponieważ chcę znać wasze opinie.

E eu vou ficando por aqui, obrigado pela sua audiência. And|I|will|staying|for|here|thank you|for the|your|audience i|ja|idę|zostając|za|tutaj|dziękuję|za|twoją|widownię And I will be signing off here, thank you for your audience. I zostanę tutaj, dziękuję za twoją uwagę.

E lembrem-se: And|| i|| And remember: I pamiętajcie:

Mantenham-se sempre curiosos! ||always|curious ||zawsze|ciekawi Always stay curious! Zawsze bądźcie ciekawi!

Valeu! Thanks dzięki Gracias. Thanks! Dzięki!

SENT_CWT:AFkKFwvL=13.2 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=5.66 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=5.4 PAR_CWT:AvJ9dfk5=10.59 en:AFkKFwvL pl:AvJ9dfk5 openai.2025-02-07 ai_request(all=98 err=0.00%) translation(all=196 err=0.00%) cwt(all=2420 err=5.00%)