Pronunciation / Spelling / Reading rules
Zasady wymowy rosyjskiej są dość jasne. Trzeba pamiętać tylko o jednym: jeden dźwięk odpowiada jednej literze, a coś takiego jak "kite" i "knowledge" prawie nigdy nie wydarzy się w języku rosyjskim.
| Litery (widzimy je i czytamy) | Dźwięki (słyszymy je i wymawiamy) |
|---|---|
| Кот - kot Мороз - mróz Сказка - bajka Дым - dym |
[kot] [mar`os] [sk`aska] [dym] |
W języku rosyjskim dwie litery nie oznaczają dźwięku. Są to ь (мягкий знак lub znak miękki) i ъ (твердый знак lub znak twardy).
Dźwięki i litery samogłosek
| Dźwięki | Litery |
|---|---|
| [а], [о], [и], [э], [у], [ы] | а, о, и, у, е, ё, э, ы, у, ю, я |
Samogłoski - а, о, у, э, ы - wymawiane są po twardych spółgłoskach.
Samogłoski - я, ё, ю, е, и - wymawia się po miękkich spółgłoskach.
Na tej podstawie można określić, czy poprzedzająca spółgłoska jest twarda czy miękka (spółgłoska miękka jest również po literze ь). Zobacz przykłady poniżej:
клиn [klon] (klon) - клён [kl'on] (klon)
угол [ugol] (róg) - уголь [ugol’] (węgiel)
Akcentowane samogłoski są wyraźnie wymawiane. Jeśli nie wiesz, gdzie umieścić akcent, zajrzyj do słownika, w przeciwnym razie ryzykujesz zmianę znaczenia słowa:
np. просЫпаться ([pras`ipatsa] – rozlać się) i просыпАться ([prasip`atsa] – budzić się).
Wskazówka: końcówki słów th i th nigdy nie są akcentowane.
Niektóre samogłoski w języku rosyjskim są redukowane w pozycji nieakcentowanej:
| Samogłoski (piszemy je) | Redukcja (wymawiamy je) |
| Poprzedza sylabę akcentującą: е, я - далеко (daleko) запятая (przecinek) |
и - [далик`о] [запит`ая] |
| Po akcentie & > 1 sylabie przed nim: е, я - учитель (nauczyciel) прямоугольник (prostokąt) |
Ə - [уч`ит’Əл’] [пр’Əмауг`ольник] |
Spółgłoskowe dźwięki i litery
| Dźwięki (twarde i miękkie) | Litery |
|
[б] - [б’] [п] - [п’] [в] - [в’] [ф] - [ф’] [г] - [г’] [к] - [к’] [д] - [д’] etc. |
б, в, г, д, ж, з, й, к, л, м, н, п, р, с, т, ф, х, ц, ч, ш, щ |
Spółgłoski rosyjskie mogą być dźwięczne (в, г, з, б, ж, д) lub bezdźwięczne (к, п, с, т, ф, х, ц, ч, ш, щ) i nigdy nie trzeba ich aspirować (wymawiać z wydechem) jak w języku angielskim.
Wraz z redukcją samogłosek język rosyjski ma asymilację spółgłosek. Na przykład dźwięczna spółgłoska na końcu słowa staje się bezdźwięczna, jak w:
луг - [лук] - łąka
Bezdźwięczne к następuje po dźwięcznym ж, jak w:
кружка - [крушка] - kubek
O ile w języku rosyjskim występują litery i dźwięki, których po prostu nie ma w języku angielskim, oto krótka tabela najważniejszych zasad pisowni:
| Nigdy nie pisz tych liter... | ...po tych literach | Zamiast tego pisz |
|---|---|---|
| ю | г, ж, к, х, ц, ч, ш, щ | у |
| я | г, ж, к, х, ц, ч, ш, щ | а |
| о | ж, ц, ч, ш, щ | е |
| ы | г, ж, к, х, ч, ш, щ | и |
Wyjątki, o których warto pamiętać to: шов (ścieg), шорох (szelest), изжога (zgaga), крыжовник (agrest), обжора (pożeracz), чокаться (brzęczące okulary), трущоба (trzaskanie) i inne.
Wymowa rosyjskich -тся, -ться, г i ч
Pewnie słyszałeś, że w większości przypadków rosyjska litera г brzmi jak angielska g w wyrazie „got” (бумага [bum`aga], книга [kn`iga], гол [gol], гора [gar`a]).
W niektórych słowach literę г wymawia się jak angielską v lub rosyjską в. Dzieje się tak, jeśli słowo jest przymiotnikiem lub zaimkiem w bierniku lub dopełniaczu liczbie pojedynczej i pokrewnych i kończy się na -ого, -его:
- Czytaj никого - nikt, wymawiaj [nikav`o];
- Czytaj черного - czarny, wymawiaj [ch`iornava];
- Czytaj сегодня - dzisiaj wymawiaj [siv`odnia]
W zależności od położenia akcentu na końcówkach samogłoskę о można wymawiać jako [o] lub [a].
Oto cztery najczęstsze słowa, w których spółgłoska ч jest wymawiana jako [ш] ([sh] jak w [shell]), o których musisz pamiętać:
конечно - [kan`ieshna] - oczywiście
скучный - [sk`ushny] - nudny
чтобы - [sht`oby] - aby
что - [shto] - co
Jeśli chodzi o kombinacje -тся i -ться, które w rzeczywistości są końcówkami niektórych czasowników, powinieneś je wymawiać jak [ца] ([tsa]):
учиться (studiować) - он учится (studiuje)
улыбаться (uśmiechać się) - она улыбается (uśmiecha się)
P.S. Pamiętaj, aby zwracać uwagę na rotację R!