×

Nous utilisons des cookies pour rendre LingQ meilleur. En visitant le site vous acceptez nos Politique des cookies.


image

History of Writing System In Iran | تاریخ خط در ایران, تاریخچه خط - چهار

تاریخچه خط - چهار

در اپیزودهای قبلی دربارۀ خط هایی که قبل از هجوم اسلام در ایران استفاده می شده صحبت کردیم. به طور خلاصه مهم ترین این خط ها عبارت بودند از خط میخی هخامنشی، خط آرامی، خط پهلوی و خط اوستایی. اما بعد از آمدن اسلام به ایران، تغییرات عمده ای به وجود آمد.

در سال ششصد و پنجاه و یک میلادی یزدگرد سوم، پادشاه ساسانی به قتل رسید. با قتل او دولت ساسانی سرنگون شد و ایران جزئی از دولت اسلام گشت. هنگام هجوم اعراب به ایران، زبان و خط ادبی، سیاسی و دینی ایران پهلوی ساسانی بود، اما این خط طی چهار قرن پس از حمله اعراب، در میان ایرانیان از رونق افتاد. عوامل محیطی، فرهنگی و اجتماعی گوناگونی به ‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر این تغییر و دگرگونی اثرگذار بوده‌اند.

وقتی اسلام در ایران انتشار یافت، خط کوفی جایگزین خط پهلوی ساسانی و دین دبیرۀ اوستایی شد. و ایرانیان تقریباً از اواخر قرن اول و اوایل سده دوم هجری کم‌کم در نوشته‌های خود خط کوفی را جایگزین خط پهلوی کردند. تقریباً تمام اسناد زبان‌های ایرانی این دوره به خط عربی است.

خط کوفی در ابتدا بی‌نقطه و بدون حركات ضمه و کسره و فتحه و اعراب بود. این نقص خواندن این خط را مشکل‌ می کرد.

در سده‌های نخستین اسلامی، ایرانیان همچنان به خط‌ پهلوی می‌نوشتند. در همین حال، ایرانیان مسلمان تلاش کردند شیوۀ نوشتن قرآن را که به خط نبَطی بود و در آن ابهامات زیادی بود، بهبود ببخشند. از آن رو که قرآن به عربی بود، عرب‌ها در خواندن آن مشکلی نداشتند، ولی ایرانیان نمی‌توانستند آن را بخوانند. در نتیجه ایرانیان طبق سلیقۀ خود و با نیم‌نگاهی به خط پهلوی و خط اوستایی، نقش مهمی را در تکامل خط نوشتاری قرآن و در واقع خط عربی بازی کردند.

برخلاف تصور بسیاری، بر این که ایرانیان خط کنونی خود را از عرب‌ها وام گرفته‌اند، خط فارسی پس از اسلام گونۀ تکامل‌یافته از خط در زمان اشکانیان و ساسانیان، یعنی پهلوی و اوستا بود. این خط که در سده‌ها پیش وارد عربستان شده‌ بود و با زبان عربی تطبیق داده شده‌ بود، یک بار دیگر توانست پس از اسلام وارد ایران شود. علاوه بر این، ایرانیان پس از اسلام در تکامل این خط و در تبدیل آن به هنر خوشنویسی نقش عمده‌ای داشته‌اند.

ایجاد نقطه و اِعراب در خط عربی بیشتر برای جلوگیری از اشتباه خواندن قرآن توسط غیرعرب زبانان از جمله ایرانیان انجام شد. عرب ها به همین دلیل نقطه گذاری را از آن زمان تا کنون هنوز اِعجام می نامند، زیرا این کار را به عجم_که برای نامیدن ایرانیان به کار می رفت_ پیوند می دادند.

تا قرن هشتم هجری، ایرانیان هنوز تصرفی در خط عربی برای چهار حرف مخصوص زبان فارسی که در تازی نیست یعنی «پ» و «چ» و «ژ» و «گ» نکرده بودند. و از قرن هشتم به بعد اندک اندک املای کنونی یعنی سه نقطه گذاشتن «پ» و «چ» و «ژ» و دو سرکش گذاشتن بر «گ» معمول شده است.

در ادامه، از روند شکل گیری خط و زبان فارسی امروزی صحبت می کنم.

تاریخچه خط - چهار Date line - four Storia della linea: quattro Historia linii - cztery Histórico de linha - quatro Tarih satırı - dört

در اپیزودهای قبلی دربارۀ خط هایی که قبل از هجوم اسلام در ایران استفاده می شده صحبت کردیم. In the previous episodes, we talked about the scripts that were used before the invasion of Islam in Iran. به طور خلاصه مهم ترین این خط ها عبارت بودند از خط میخی هخامنشی، خط آرامی، خط پهلوی و خط اوستایی. Kurz gesagt, die wichtigsten dieser Linien waren die achämenidischen Keilschrift, Aramäisch, Pahlavi und Avestanisch. In short, the most important of these lines were the Achaemenid cuneiform, Aramaic, Pahlavi and Avestan. اما بعد از آمدن اسلام به ایران، تغییرات عمده ای به وجود آمد. Aber nach dem Aufkommen des Islam im Iran fanden große Veränderungen statt.

در سال ششصد و پنجاه و یک میلادی یزدگرد سوم، پادشاه ساسانی به قتل رسید. Im Jahr 1501 wurde Yazdgerd III. Der sassanidische König ermordet. با قتل او دولت ساسانی سرنگون شد و ایران جزئی از دولت اسلام گشت. Mit seiner Ermordung wurde die sassanidische Regierung gestürzt und der Iran wurde Teil der islamischen Regierung. هنگام هجوم اعراب به ایران، زبان و خط ادبی، سیاسی و دینی ایران پهلوی ساسانی بود، اما این خط طی چهار قرن پس از حمله اعراب، در میان ایرانیان از رونق افتاد. Zur Zeit der arabischen Invasion im Iran war die literarische, politische und religiöse Sprache und Schrift des Iran Sassanid Pahlavi, aber diese Schrift blühte unter den Iranern in den vier Jahrhunderten nach der arabischen Invasion auf. At the time of the Arab invasion of Iran, the literary, political and religious language and script of Iran was Sassanid Pahlavi, but this script flourished among the Iranians during the four centuries after the Arab invasion. عوامل محیطی، فرهنگی و اجتماعی گوناگونی به ‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر این تغییر و دگرگونی اثرگذار بوده‌اند. Verschiedene ökologische, kulturelle und soziale Faktoren haben diesen Wandel direkt und indirekt beeinflusst.

وقتی اسلام در ایران انتشار یافت، خط کوفی جایگزین خط پهلوی ساسانی و دین دبیرۀ اوستایی شد. Als sich der Islam im Iran verbreitete, ersetzte die Kufic-Schrift die Sassanid Pahlavi-Schrift und die Avestan-Schrift. When Islam spread in Iran, the Kufic script replaced the Sassanid Pahlavi script and the Avestan script. و ایرانیان تقریباً از اواخر قرن اول و اوایل سده دوم هجری کم‌کم در نوشته‌های خود خط کوفی را جایگزین خط پهلوی کردند. And from about the end of the first century and the beginning of the second century AH, the Iranians gradually replaced the Pahlavi script in their writings. تقریباً تمام اسناد زبان‌های ایرانی این دوره به خط عربی است.

خط کوفی در ابتدا بی‌نقطه و بدون حركات ضمه و کسره و فتحه و اعراب بود. Am Anfang war die Kufic-Schrift ununterbrochen und ohne die Bewegungen von Ergänzungen, Brüchen, Eroberungen und Arabern. این نقص خواندن این خط را مشکل‌ می کرد. Dieser Fehler machte es schwierig, diese Zeile zu lesen.

در سده‌های نخستین اسلامی، ایرانیان همچنان به خط‌ پهلوی می‌نوشتند. در همین حال، ایرانیان مسلمان تلاش کردند شیوۀ نوشتن قرآن را که به خط نبَطی بود و در آن ابهامات زیادی بود، بهبود ببخشند. In der Zwischenzeit versuchten muslimische Iraner, die Art und Weise zu verbessern, wie der Koran geschrieben wurde, der in nabatäischer Schrift verfasst war und viele Unklarheiten aufwies. Meanwhile, Muslim Iranians tried to improve the way the Qur'an was written, which was in Nabataean script and had many ambiguities. از آن رو که قرآن به عربی بود، عرب‌ها در خواندن آن مشکلی نداشتند، ولی ایرانیان نمی‌توانستند آن را بخوانند. Since the Qur'an was in Arabic, the Arabs had no problem reading it, but the Iranians could not read it. در نتیجه ایرانیان طبق سلیقۀ خود و با نیم‌نگاهی به خط پهلوی و خط اوستایی، نقش مهمی را در تکامل خط نوشتاری قرآن و در واقع خط عربی بازی کردند. Infolgedessen spielten die Iraner nach ihrem eigenen Geschmack und mit Blick auf die Schriften von Pahlavi und Avestan eine wichtige Rolle bei der Entwicklung der Koranschrift und sogar der arabischen Schrift. As a result, the Iranians, according to their own tastes and with a look at the Pahlavi and Avestan scripts, played an important role in the development of the Qur'anic script, and in fact the Arabic script.

برخلاف تصور بسیاری، بر این که ایرانیان خط کنونی خود را از عرب‌ها وام گرفته‌اند، خط فارسی پس از اسلام گونۀ تکامل‌یافته از خط در زمان اشکانیان و ساسانیان، یعنی پهلوی و اوستا بود. Contrary to many people's beliefs that the Iranians borrowed their current script from the Arabs, post-Islamic Persian script evolved from the Parthian and Sassanid scripts, namely Pahlavi and Avesta. این خط که در سده‌ها پیش وارد عربستان شده‌ بود و با زبان عربی تطبیق داده شده‌ بود، یک بار دیگر توانست پس از اسلام وارد ایران شود. Diese Schrift, die vor Jahrhunderten nach Saudi-Arabien gekommen war und an die arabische Sprache angepasst wurde, konnte nach dem Islam wieder in den Iran einreisen. علاوه بر این، ایرانیان پس از اسلام در تکامل این خط و در تبدیل آن به هنر خوشنویسی نقش عمده‌ای داشته‌اند. Darüber hinaus haben postislamische Iraner eine wichtige Rolle bei der Entwicklung dieser Kalligraphie und ihrer Umwandlung in die Kunst der Kalligraphie gespielt.

ایجاد نقطه و اِعراب در خط عربی بیشتر برای جلوگیری از اشتباه خواندن قرآن توسط غیرعرب زبانان از جمله ایرانیان انجام شد. The creation of dots and Arabic in the Arabic script was done more to prevent misreading of the Qur'an by non-Arabic speakers, including Iranians. عرب ها به همین دلیل نقطه گذاری را از آن زمان تا کنون هنوز اِعجام می نامند، زیرا این کار را به عجم_که برای نامیدن ایرانیان به کار می رفت_ پیوند می دادند. Aus diesem Grund nennen die Araber die Interpunktion immer noch Ajam, weil sie sie mit Ajam assoziierten, das verwendet wurde, um Iraner zu nennen. For this reason, the Arabs still call punctuation Ajam, because they associated it with Ajam, which was used to call Iranians.

تا قرن هشتم هجری، ایرانیان هنوز تصرفی در خط عربی برای چهار حرف مخصوص زبان فارسی که در تازی نیست یعنی «پ» و «چ» و «ژ» و «گ» نکرده بودند. Bis zum 8. Jahrhundert n. Chr. Hatten die Iraner die arabische Schrift für die vier Buchstaben der persischen Sprache, die nicht in Tazi vorkommen, nämlich "P", "Ch", "J" und "G", noch nicht beherrscht. Until the eighth century AH, the Iranians had not yet mastered the Arabic script for the four letters of the Persian language that are not in Tazi, namely "P", "Ch", "J" and "G". و از قرن هشتم به بعد اندک اندک املای کنونی یعنی سه نقطه گذاشتن «پ» و «چ» و «ژ» و دو سرکش گذاشتن بر «گ» معمول شده است. Und ab dem achten Jahrhundert ist die derzeitige Schreibweise üblich geworden, dh drei Punkte "P", "Ch" und "J" und zwei rebellische Punkte auf "G".

در ادامه، از روند شکل گیری خط و زبان فارسی امروزی صحبت می کنم. Im Folgenden werde ich über die Bildung der modernen persischen Schrift und Sprache sprechen.