Voler des cadavres, un business qui rapporte gros (2)
Красть|||||||
to steal|some|corps|a|business|that|it brings|big
Kradzież|(przyimek)|ciała|interes|biznes|który|przynosi|duże zyski
Leichen stehlen - ein einträgliches Geschäft (2)
Robar cadáveres, un negocio rentable (2)
Lijken stelen loont (2)
Roubar cadáveres, um negócio que compensa (2)
Кража трупов - бизнес, который окупается (2)
Att stjäla lik - en verksamhet som lönar sig (2)
偷尸,一桩有回报的生意 (2)
Kradzież ciał, biznes, który przynosi duże zyski (2)
Stealing corpses, a business that pays off big (2)
en médecine en 1828, cinq fois plus qu'en 1800. Et c'est pareil en Ecosse,
|||||||||так же||
in|medicine|in|five|times|more|than in|And|it's|the same|in|Scotland
w|medycynie|w|pięć|razy|więcej|niż w|I|to jest|tak samo|w|Szkocji
w medycynie w 1828 roku, pięć razy więcej niż w 1800. I tak samo jest w Szkocji,
in medicine in 1828, five times more than in 1800. And it's the same in Scotland,
dont les académies de médecine, à Édimbourg et à Glasgow, sont très réputées. À Glasgow,
||||||Эдинбурге||||||известны||
||||||Edinburgh||||||||
of which|the|academies|of|medicine|in|Edinburgh|and|in|Glasgow|they are|very|reputed|In|Glasgow
których|te|akademie|medycyny|medycyny|w|Edynburgu|i|w|Glasgow|są|bardzo|renomowane||
gdzie akademie medyczne w Edynburgu i Glasgow są bardzo renomowane. W Glasgow,
whose medical academies, in Edinburgh and Glasgow, are very renowned. In Glasgow,
il y avait 54 apprentis chirurgiens en 1790 ; vingt ans plus tard il y
|||учеников|||двадцать|||||
it|there|there was|apprentices|surgeons|in|twenty|years|more|later|there|
on|tam|miał|uczniów|chirurgów|w|dwudziestu|latach|więcej|później|on|tam
było 54 praktykantów chirurgicznych w 1790 roku; dwadzieścia lat później jest ich
there were 54 surgical apprentices in 1790; twenty years later there
en a déjà 232 : presque 5 fois plus ! Il faut dire que ça rapporte : William Hunter,
|||почти||||||||||
in|has|already|almost|times|more|it|it is necessary|to say|that|it|it brings|William|Hunter
w|ma|już|prawie|razy|więcej|To|trzeba|powiedzieć|że|to|przynosi|William|Hunter
już 232: prawie 5 razy więcej! Trzeba przyznać, że to się opłaca: William Hunter,
already has 232: almost 5 times more! It must be said that it pays off: William Hunter,
un célèbre anatomiste qui avait créé sa petite école privée en 1746 à Londres,
|известный||||||||частная|||
||Anatomiker||||||||||
a|famous|anatomist|who|he had|created|his|small|school|private|in|in|London
jeden|sławny|anatomista|który|miał|stworzył|swoją|małą|szkołę|prywatną|w|w|Londynie
słynny anatom, który założył swoją małą prywatną szkołę w 1746 roku w Londynie,
a famous anatomist who had created his small private school in 1746 in London,
se faisait 70 guinées de bénéfice à chaque cycle de conférences, l'équivalent de
||гвиней|||||цикл||||
||guineas|of|profit|at|each|cycle|of|conferences|the equivalent|of
to|made|guineas|of|profit|at|each|cycle|of|conferences|the equivalent|of
zarabiał 70 guinei zysku przy każdym cyklu wykładów, co odpowiada
made 70 guineas in profit for each cycle of lectures, the equivalent of
deux ans de salaire d'un bon artisan. Bref, des étudiants en médecine avides
||||||||||||жадные
two|years|of|salary|of a|good|craftsman|In short|some|students|in|medicine|greedy
dwa|lata|wynagrodzenia|pensji|dobrego|dobrego|rzemieślnika|Krótko mówiąc|(jakieś)|studenci|w|medycynie|chciwi
dwóm latom pensji dobrego rzemieślnika. Krótko mówiąc, mamy mnóstwo chętnych
two years' salary of a good craftsman. In short, eager medical students
d'apprendre, on en a plein. Des professeurs d'anatomie qui rêvent de se faire des bourses
|||||||||мечтают|||||
to learn|we|of them|has|plenty|Some|professors|of anatomy|who|they dream|of|to make|to make|some|scholarships
uczyć się|my|tego|ma|dużo|(rodzajnik nieokreślony)|nauczycieli|anatomii|którzy|marzą|o|sobie|robić|(rodzajnik nieokreślony)|stypendia
studentów medycyny, którzy pragną się uczyć. Mamy też sporo profesorów anatomii,
of learning, we have plenty. Anatomy professors who dream of getting themselves some grants
en platine si vous voyez ce que je veux dire, on en a pas mal aussi. Ce qu'on n'a pas,
|платине||||||||||||||||||
in|platinum|if|you|you see|what|that|I|I want|to say|we|we have|has|not|a lot|also|this|that we|we don't have|not
w|platynie|jeśli|pan|widzi|to|co|ja|chcę|powiedzieć|my|w tym|ma|nie|mało|też|to|co my|nie ma|nie
którzy marzą o zdobyciu stypendiów w platynie, jeśli rozumiesz, co mam na myśli. Czego nam brakuje,
in platinum if you know what I mean, we have quite a few of those too. What we don't have,
ce sont des corps à disséquer. Et c'est un énorme paradoxe : pour attribuer le titre de chirurgien,
|||||диссекции|||||||||||
it|they are|some|bodies|to|to dissect|And|it's|a|huge|paradox|to|to assign|the|title|of|surgeon
to|są|(nie tłumaczone)|ciała|do|sekcji|I|to jest|(nie tłumaczone)|ogromny|paradoks|aby|nadać|(nie tłumaczone)|tytuł|(nie tłumaczone)|chirurg
to są ciała do sekcji. I to ogromny paradoks: aby nadać tytuł chirurga,
are bodies to dissect. And it's a huge paradox: to be awarded the title of surgeon,
la Couronne anglaise exige qu'un étudiant en chirurgie dissèque au moins quatre macchabées
|||требует|||||проводит вскрытие||||трупы
the|Crown|English|demands|that a|student|in|surgery|he/she dissects|at least|less than|four|corpses
||||||||||||cadáveres
(rodzajnik żeński)|Korona|angielska|wymaga|aby (jeden)|student|w|chirurgii|sekcjonuje|na|przynajmniej|cztery|zwłoki
korona angielska wymaga, aby student chirurgii sekcjonował przynajmniej cztery zwłoki
the English Crown requires that a surgical student dissects at least four corpses.
au cours de son cursus. Mais la même couronne anglaise refuse de donner aux écoles
at the|course|of|his|curriculum|But|the|same|crown|English|refuses|to|to give|to|schools
w|trakcie|jego|jego|programu|Ale|ta|sama|korona|angielska|odmawia|do|dać|dla|szkół
w trakcie swojego kursu. Ale ta sama korona angielska odmawia dostarczenia szkołom
during his course of study. But the same English crown refuses to provide the schools
de médecine les moyens de fournir les corps en question…
|||средства||обеспечить||||
of|medicine|the|means|to|provide|the|bodies|in|question
z|medycyny|te|środki|do|dostarczenia|te|ciała|w|pytaniu
medycznym środków do zapewnienia odpowiednich ciał…
of medicine with the means to supply the bodies in question…
L'étape suivante est donc à la fois macabre et logique.
|следующая||||||мрачная||
the step|next|is|therefore|at|the|both|macabre|and|logical
Etap|następna|jest|więc|w|ta|raz|makabryczna|i|logiczna
Kolejny krok jest więc zarówno makabryczny, jak i logiczny.
The next step is therefore both macabre and logical.
Dans un premier temps, ça relève encore du système D. Puisque les établissements
|||||относится|||||поскольку||
in|a|first|time|it|it falls|still|of the|system|D|since|the|establishments
W|jeden|pierwszy|czas|to|należy|jeszcze|z|system|D|Ponieważ|te|instytucje
Na początku to wciąż należy do systemu D. Ponieważ instytucje
Initially, it still falls under the system of improvisation. Since the institutions
ne fournissent pas de cadavres aux étudiants, ceux-ci ont fini par aller les chercher
|предоставляют|||||||||||||искать
not|they provide|not|of|corps|to the|students|||they have|finished|by|to go|them|to search
nie|dostarczają|nie|dla|ciała|dla|studentów|||(oni) mieli|skończone|przez|iść|je|szukać
nie dostarczają trupów studentom, ci postanowili je znaleźć
do not provide corps to students, they ended up going to get them
eux-mêmes. Grâce aux journaux de l'époque, grâce aussi aux archives de la justice,
||Благодаря|||||||||||
||thanks to|to the|newspapers|of|the time|thanks|also|to the|archives|of|the|justice
||Dzięki|do|gazet|z|tamtej epoki|dzięki|także|do|archiwów|z|sprawiedliwości|
sami. Dzięki gazetom z tamtego okresu, a także archiwom sądowym,
themselves. Thanks to the newspapers of the time, and also to the archives of the justice,
on a plein de traces d'affaires bien sales où des étudiants se font choper en train de
||||следов|делах||||||||ловить|||
we|has|plenty|of|traces|of things|very|dirty|where|some|students|themselves|they are|to get caught|in|the act of|
|||||||||||||ser pegos|||
mamy||pełno|z|śladów|spraw|bardzo|brudnych|gdzie|(nie tłumaczone)|studenci|się|robią|łapać|w|trakcie|(nie tłumaczone)
mamy mnóstwo śladów brudnych spraw, w których studenci zostali przyłapani na
we have plenty of traces of very dirty cases where students get caught digging up
déterrer des dépouilles fraîchement enterrées, généralement la nuit.
выкапывать||останки|недавно|похороненные|||ночью
to dig up|some|remains|freshly|buried|generally|the|night
wykopać|jakieś|ciała|świeżo|pochowane|zazwyczaj|w|nocy
wykopywaniu świeżo pochowanych zwłok, zazwyczaj w nocy.
freshly buried remains, usually at night.
Mais rapidement, les étudiants se heurtent à toute une série de difficultés.
|||||сталкиваются||||||трудностей
but|quickly|the|students|they|they encounter|to|a whole|a|series|of|difficulties
Ale|szybko|ci|studenci|sobie|napotykają|na|całą|jedną|serię|z|trudności
Ale szybko studenci napotykają szereg trudności.
But quickly, the students encounter a whole series of difficulties.
Premier problème : voler des corps, ça prend du temps. Il faut repérer la date des
||кража|||||||||определить|||
first|problem|to steal|some|bodies|it|it takes|some|time|it|it is necessary|to identify|the|date|some
Pierwszy|problem|kradzież|ciał||to|zajmuje|dużo|czasu|To|trzeba|ustalić|datę|datę|ciał
Pierwszy problem: kradzież ciał zajmuje czas. Trzeba ustalić datę
First problem: stealing bodies takes time. You have to identify the date of the
enterrements, préparer l'opération, guetter le bon moment pour agir, trouver les outils
похороны|||выжидать|||||действовать|||инструменты
burials|to prepare|the operation|to watch for||||to|to act|to find||
pogrzeby|przygotować|operację|wypatrywać|ten|dobry|moment|do|działać|znaleźć|te|narzędzia
pogrzebów, przygotować operację, czekać na odpowiedni moment do działania, znaleźć narzędzia
funerals, prepare the operation, watch for the right moment to act, find the tools
pour sortir le cercueil, ramener tout ça à pied ou en charrette… C'est fatigant, c'est
|выносить||гроб (1)|вернуть||||пешком|||повозке|||
to|to take out|the|coffin|to bring back|all|that|at|foot|or|in|cart|it's|tiring|it's
aby|wynieść|ten|trumna|przynieść|wszystko|to|na|piechotą|lub|w|wóz|To jest|męczące|to jest
do wydobycia trumny, przetransportować to pieszo lub wozem… To męczące, to
to get the coffin out, bring it all back on foot or by cart... It's exhausting, it's
long, et s'il y a bien un truc dont manquent les étudiants en médecine, hier comme
||||||||||||||вчера|
|||||||||||Studenten||||
long|and|if there is|there|there is|really|a|thing|of which|they lack|the|students|in|medicine|yesterday|as
długo|i|jeśli|tam|jeden|dobrze|jeden|rzecz|od którego|brakuje|tym|studenci|w|medycynie|wczoraj|jak
długie, a jeśli jest coś, czego brakuje studentom medycyny, to wczoraj jak
long, and if there is one thing that medical students have always lacked, yesterday as
aujourd'hui, c'est bien du temps libre.
today|it's|quite|some|time|free
dzisiaj|to jest|naprawdę|trochę|czas|wolny
dziś, to naprawdę czas wolny.
today, it is free time.
Deuxième problème, c'est dangereux. Allez savoir pourquoi, la famille et les amis des
second|problem|it's|dangerous|go|to know|why|the|family|and|the|friends|of
Drugi|problem|to jest|niebezpieczne|Idźcie|wiedzieć|dlaczego|ta|rodzina|i|ci|przyjaciele|z
Drugi problem, to niebezpieczne. Kto wie dlaczego, rodzina i przyjaciele
The second problem is that it's dangerous. Who knows why, the family and friends of the
chers disparus apprécient moyennement l'idée que des petits malotrus viennent
||ценят умеренно|умеренно||||||
dear|missing|they appreciate|moderately|the idea|that|some|little|rascals|they come
drodzy|zmarli|doceniają|średnio|pomysł|że|jacyś|mali|łobuziaki|przychodzą
drogo zmarłych średnio cenią pomysł, że mali łobuzowie przychodzą
dear departed are not too fond of the idea that little rascals come.
piquer les corps de leurs proches pour les découper. C'est un sacrilège qui peut vite
|||||||||||сакральное преступление|||быстро
to stab|the|bodies|of|their|loved ones|to|them|to cut up|It's|a|sacrilege|that|can|quickly
ukraść|ciała|ciała|od|ich|bliskich|aby|je|pokroić|To jest|jeden|świętokradztwo|który|może|szybko
kraść ciała ich bliskich, aby je pokroić. To jest świętokradztwo, które może szybko
to stab the bodies of their loved ones to cut them up. It's a sacrilege that can quickly
finir mal quand on se fait attraper, surtout quand il s'agit de corps d'enfants, ce qui
||||||поймать|особенно||||||||
to end|badly|when|we|oneself|we are|to get caught|especially|when|it|it is about|of|bodies|of children|this|which
kończyć|źle|kiedy|się|się|robi|złapany|zwłaszcza|kiedy|to|chodzi|o|ciała|dzieci|to|które
skończyć się źle, gdy się zostanie złapanym, zwłaszcza gdy chodzi o ciała dzieci, co
end badly when one gets caught, especially when it involves children's bodies, which
est assez fréquent pour l'excellente raison qu'ils sont plus faciles à sortir de terre.
||часто||отличной|||||||вывести||
is|quite|frequent|for|the excellent|reason|that they|they are|more|easy|to|to get out|of|earth
jest|dość|częsty|z|doskonałą|przyczynę|że są||bardziej|łatwiejsze|do|wydobycia|z|ziemi
jest dość powszechne z doskonałego powodu, że łatwiej je wydobyć z ziemi.
is quite common for the excellent reason that they are easier to dig up.
Parfois, ça vire même à l'émeute comme à Édimbourg, en 1742.
иногда||приходит|||беспорядки||||
sometimes|it|it turns|even|to|the riot|like|in|Edinburgh|in
|||||o motim||||
Czasami|to|przeradza|nawet|w|zamieszki|jak|w|Edynburgu|w
Czasami to nawet przeradza się w zamieszki, jak w Edynburgu w 1742 roku.
Sometimes, it even turns into a riot like in Edinburgh in 1742.
En mars de cette année-là, après plusieurs flagrants délits bien glauques, une foule en
||||||||очевидных||||||
in|March|of|this|year|there|after|several|flagrant|offenses|quite|murky|a|crowd|in
|||||||||||sórdidos|||
W|marcu|tego|tego|||po|kilku|jawnych|przestępstwach|dość|ponurych|tłum|tłum|w
W marcu tego roku, po kilku bardzo mrocznych przestępstwach, wściekły tłum
In March of that year, after several very shady flagrant offenses, an angry crowd
colère a saccagé les maisons de tous les étudiants en chirurgie de la ville et carrément foutu
гнев||разрушила|||||||||||||просто|попросту разрушила
|||||||||||||||einfach|
anger|has|ransacked|the|houses|of|all|the|students|in|surgery|of|the|city|and|completely|messed up
złość|(czasownik posiłkowy)|zniszczył|(rodzajnik określony)|domy|(przyimek)|wszyscy|(rodzajnik określony)|studenci|(przyimek)|chirurgii|(przyimek)|(rodzajnik określony)|miasto|i|całkowicie|zepsuty
zdemolował domy wszystkich studentów chirurgii w mieście i dosłownie podpalił
sacked the homes of all the surgery students in the city and outright set
le feu à la moitié de la fac de médecine. C'est chaud, mais ça se comprend...
|огонь||||||факультета||||жарко||||
the|fire|at|the|half|of|the|faculty|of|medicine|it's|hot|but|it|it|it is understood
ogień|ogień|w|połowie|połowie|wydziału|medycyny|wydział|medycyny|medycyny|To jest|gorące|ale|to|się|rozumie
połowę wydziału medycyny. To gorąca sprawa, ale można to zrozumieć...
fire to half of the medical school. It's intense, but it makes sense...
Troisième problème, c'est un coup à y laisser sa réputation. Bizarrement, ce n'est pas
||||удар|||оставить|||Странно что|||
third|problem|it's|a|blow|to|it|to leave|his|reputation|strangely|it|it is not|
Trzeci|problem|to jest|jeden|cios|w|tam|zostawić|swoją|reputację|Dziwnie|to|nie jest|nie
Trzeci problem, to ryzyko utraty reputacji. Dziwnie, nie jest to
Third problem, it's a risk to one's reputation. Strangely, it's not
tellement à cause des condamnations en elles-mêmes : à l'époque, le droit anglais ne
||||осуждениях|||||||||
so much|at|because of|the|convictions|in|||at|the time|the|law|English|not
tak bardzo|z|powodu|tych|skazania|w|||w|tamtym czasie|ten|system prawny|angielski|nie
aż tak z powodu samych wyroków: w tamtych czasach prawo angielskie nie
so much because of the convictions themselves: at the time, English law did not
prévoit rien de spécial concernant le vol de cadavres, qui n'est pas sanctionné en lui-
предусматривает||||относительно||перевозка||трупов||||наказуемо||
he/she/it plans|nothing|of|special|concerning|the|theft|of|corpses|which|is not|not|sanctioned|in|
przewiduje|nic|z|szczególnego|dotyczącego|ten|kradzież|z|ciał|który|nie jest|nie|karany|w|
przewidywało nic specjalnego w kwestii kradzieży zwłok, która nie była karana sama w sobie.
provide anything special regarding the theft of corpses, which is not punished in itself.
même. La plupart du temps, ça se termine par une amende, d'autant qu'on parle en
||||||||на||штрафом|тем более что|||
same|the|most|of|time|it|it|it ends|by|a|fine|all the more|that we|we speak|in
nawet|(artykuł określony)|większość|(przyimek)|czas|to|(zaimek zwrotny)|kończy|przez|(artykuł nieokreślony)|mandat|tym bardziej|że się|mówi|w
Najczęściej kończy się to grzywną, tym bardziej, że zazwyczaj mówimy o młodych ludziach z
Most of the time, it ends with a fine, especially since we are generally talking about young people from good society, capable of paying solid lawyers.
général de jeunes gens de la bonne société, capables de payer des avocats solides.
||||||||||платить||адвокатов|
general|of|young|people|of|the|good|society|capable|of|to pay|some|lawyers|solid
ogólny|od|młodych|ludzi|z|z|dobrej|społeczeństwa|zdolnych|do|zapłacenia|solidnych|prawników|solidnych
generally young people from good society, able to pay solid lawyers.
dobrego towarzystwa, zdolnych do opłacenia solidnych prawników.
Non, le problème, c'est que transporter des cadavres de gosses dans une brouette, ça
|||||||трупы||детей|||тачка|
no|the|problem|it's|that|to transport|some|corps|of|kids|in|a|wheelbarrow|it
||||||||||||carrinho de mão|
Nie|ten|problem|to jest|że|transportować|(nieprzetłumaczalne)|ciała|(przyimek)|dzieci|w|(nieprzetłumaczalne)|taczka|to
Nie, problem polega na tym, że transportowanie trupów dzieci w wózku to
No, the problem is that transporting dead kids in a wheelbarrow does
fait quand même vite tâche sur un CV. Rapidement, les étudiants et leurs professeurs
|||быстро|работа|||||||||
it makes|when|even|fast|task|on|a|CV|Quickly|the|students|and|their|professors
robi|kiedy|nawet|szybko|zadanie|na|jedno|CV|Szybko|ci|studenci|i|ich|nauczyciele
mancha rapidamente|"quando"||||||||||||
szybko rzuca cień na CV. Szybko studenci i ich profesorowie
look pretty bad on a resume. Quickly, the students and their professors
réalisent qu'ils ont bien plus intérêt à payer des gens pour leur rapporter des
осознают|||||||платить||||||
they realize|that they|they have|much|more|interest|to|to pay|some|people|to|to them|to bring|some
zdają sobie sprawę|że mają|mają|znacznie|więcej|interes|w|płacić|ludzi|ludzi|aby|im|przynieść|coś
zdają sobie sprawę, że mają znacznie większy interes w tym, aby płacić ludziom za przynoszenie im
realize that they are much better off paying people to bring them bodies than
corps que de se les procurer eux-mêmes. C'est moins risqué à tous les niveaux.
|||||достать|||||||||
bodies|than|to|themselves|them|to obtain|||it's|less|risky|at|all|the|levels
ciało|niż|od|sobie|je|zdobyć|||to jest|mniej|ryzykowne|na|wszystkich|poziomach|poziomach
ciał, niż zdobywać je samodzielnie. To mniej ryzykowne na każdym poziomie.
to procure them themselves. It's less risky at all levels.
Et pour se procurer de cadavres, les anatomistes se tournent vers le secteur… on va dire
|||||||||обращаются||||||
and|to|themselves|to procure|of|corps|the|anatomists|themselves|they turn|towards|the|sector|we|we are going to|to say
|||||||anatomistas||||||||
I|aby|się|zdobyć|ciała|zwłoki|ci|anatomowie|się|zwracają|w kierunku|ten|sektor|my|będzie|mówić
Aby zdobyć ciała, anatomowie zwracają się do sektora… powiedzmy
And to obtain corpses, anatomists turn to the sector... let's say
pas très officiel… Voilà comment petit à petit,
not|very|official|Here is|how|little|at|little
nie|bardzo|oficjalny|Oto|jak|mały|do|mały
niezbyt oficjalnie… Oto jak stopniowo,
not very official... This is how little by little,
à partir des années 1750, se met en place tout une économie clandestine. Une nouvelle
|||||начинает||||||клановая экономика||
|||||||||||klammheimlich||
at|starting|from|years|it|it is set|in|place|a whole|a|economy|clandestine|A|new
od|początk|z|lat|się|wprowadza|w|miejsce|cała|nowa|gospodarka|nielegalna||
od lat 1750, rozwija się cała gospodarka nielegalna. Nowy
starting from the 1750s, a whole clandestine economy is established. A new
profession apparait, les profanateurs de sépulture, qu'on ne tarde pas à appeler
|появляется||профанаторы|||||не заставляют ждать|||
profession|appears|the|profaners|of|burial|that one|not|to delay|not|to|to call
|||profanadores de sepulturas||||||||
zawód|pojawia się|ci|profanatorzy|grobu|grób|których|nie|zwleka|już|do|nazywać
zawód się pojawia, profanatorzy grobów, których szybko zaczyna się nazywać
profession appears, the grave robbers, who are soon called
les resurrection men ou les body snatchers, littéralement les arracheurs de cadavres.
|воскрешение|люди|||||||грабители||
the|resurrection|men|or|the|body|snatchers|literally|the|snatchers|of|corps
|||||||||arrancadores de cadáveres||
ci|zmartwychwstania|mężczyźni|lub|ci|ciała|porywacze|dosłownie|ci|wyrywacze|od|trupów
zmartwychwstańcami lub złodziejami ciał, dosłownie wyrywaczami zwłok.
the resurrection men or the body snatchers, literally the grave robbers.
Le phénomène n'est d'ailleurs pas tout à fait neuf : des petits malins qui déterraient
||||||||новый|||умники||выкапывали
the|phenomenon|is not|moreover|not|all|at|made|new|some|small|clever|who|they were digging up
|||||||||||espertinhos||desenterravam
To|zjawisko|nie jest|zresztą|nie|całkiem|na|nowy|nowy|jacyś|mali|sprytni|którzy|wykopywali
Zjawisko to zresztą nie jest całkiem nowe: byli sprytni ludzie, którzy wykopywali
The phenomenon is not exactly new: there were clever individuals who dug up
des corps, ça existait déjà. Les premiers body snatchers cherchaient bien des corps
|||||||||искали|||
some|bodies|it|it existed|already|The|first|body|snatchers|they were looking for|indeed|some|bodies
(rodzajnik pluralny)|ciała|to|istniały|już|(rodzajnik pluralny)|pierwsi|(ang ciała)|porywacze|szukali|dobrze|(rodzajnik pluralny)|ciała
ciała, istniały już wcześniej. Pierwsi grabieżcy ciał szukali ciał
bodies, it already existed. The first body snatchers were indeed looking for bodies
humains, mais ça n'était pas pour fournir les anatomistes : le but, c'était de récupérer
люди||||||обеспечить|||||это было||восстановить
humans|but|it|it was not|not|to|to provide|the|anatomists|the|the|it was|to|to recover
ludzie|ale|to|nie był|nie|dla|dostarczyć|ci|anatomisty|cel|cel|było|do|odzyskania
ludzkich, ale nie po to, by dostarczyć je anatomikom: celem było odzyskanie
but it was not to supply anatomists: the goal was to recover
la graisse pour faire de chandelles. Ou les ratiches, pour en faire des prothèses
|воск||||свечи|||крысиного жира|||||протезы
the|fat|to|to make|of|candles|Or|the|ratchets|to|to|to make|some|prostheses
||||||||dentes postiços|||||
ta|tłuszcz|do|robienia|świec|świec|lub|te|raki|do|ich|robienia|pro|protez
tłuszczu do produkcji świec. Lub zębów, aby robić z nich protezy
the fat to make candles. Or the rat tails, to make prosthetics
dentaires. Ben oui : vous croyez qu'on faisait comment
dental|well|yes|you|you believe|that we|we were doing|how
dentystyczne|no|tak|wy|wierzycie|że my|robili|jak
dentystyczne. No tak: myślicie, że jak
dental. Well yes: do you think we made them how
pour fabriquer des dentiers, avant la porcelaine ? Eh, je vous avais prévenu que ça serait un peu
|||зубные протезы|||фарфоровая|||вам|вам|предупредил|||||
for|to make|some|dentures|before|the|porcelain|Eh|I|you|I had|warned|that|it|it would be|a|a little
do|wytwarzania|(rodzajnik)|protez|przed|(rodzajnik)|porcelaną|eh|ja|państwa|miałem|ostrzeżony|że|to|będzie|(rodzajnik)|trochę
produkowało się protezy zębowe, zanim wynaleziono porcelanę? Hej, ostrzegałem was, że to będzie trochę
to make dentures, before porcelain? Hey, I warned you it would be a bit
crade… Attendez.., je ne vous avais peut être pas prévenu en fait... Bon,
черт возьми||||||||||||
dirty|wait|I|not|you|I had|maybe|to be||warned|in|fact|well
brudny|Poczekajcie|ja|nie|państwa|miał|może|być||powiadomiony|w|rzeczywistości|Dobrze
sujo||||||||||||
brudno... Poczekaj... Może nie poinformowałem was wcześniej... Dobrze,
gross... Wait.., maybe I didn't actually warn you... Well,
ben ça va être un peu crade. En tout cas, là, on passe tout de suite à un
||||||грязно|||||||||сразу||
|das||||||||||||||||
well|it|it will be|to be|a|a little|dirty|In|all|case|there|we|we go|right|to|immediately|to|a
no cóż|to|będzie|być|jeden|trochę|brudny|W|wszystko|przypadku|tam|my|przechodzimy|wszystko|od|razu|do|jeden
więc będzie trochę brudno. W każdym razie, przechodzimy od razu do
well, it's going to be a bit dirty. In any case, we're moving right on to a
business d'une autre dimension. Et c'est logique, parce que tout le monde y gagne.
|||измерение||||||||||
business|of a|another|dimension|And|it's|logical|||everyone|the|world|there|wins
biznes|z|innej|wymiarze|I|to jest|logiczne|ponieważ|że|wszyscy|ten|świat|w tym|zyskuje
biznesu innego wymiaru. I to jest logiczne, ponieważ wszyscy na tym zyskują.
business of another dimension. And it makes sense, because everyone wins.
Pour les commanditaires, les anatomistes et leurs élèves, c'est une manière certes
||спонсоры|||||||||
for|the|sponsors|the|anatomists|and|their|students|it is|a|way|certainly
Dla|z|zleceniodawców|z|anatomystów|i|ich|uczniów|to jest|jedna|metoda|z pewnością
Dla zleceniodawców, anatomów i ich uczniów, to z pewnością sposób
For the sponsors, the anatomists, and their students, it's certainly a
payante mais facile d'obtenir des cadavres à peu près frais, sans ruiner sa réputation.
платная||||||||приблизительно|||разрушить||
paid|but|easy|to obtain|some|corps|at|somewhat|near|fresh|without|to ruin|his|reputation
płatna|ale|łatwo|zdobycia||trupów|w|trochę|prawie|świeżych|bez|psucia|swojej|reputacji
pagante|||||||||||||
płatny, ale łatwy, aby zdobyć mniej więcej świeże ciała, nie rujnując swojej reputacji.
paying but easy way to obtain relatively fresh corpses without ruining their reputation.
Pour les autorités, c'est pratique : en regardant ailleurs et en laissant les choses se
||власти||||||||позволяя|||
for|the|authorities|it's|practical|by|looking|elsewhere|and|in|letting|the|things|themselves
Dla|władze|władze|to jest|praktyczne|w|patrząc|gdzie indziej|i|w|pozwalając|te|rzeczy|się
Dla władz to wygodne: patrząc w inną stronę i pozwalając, by rzeczy działy się potajemnie,
For the authorities, it's convenient: by looking the other way and letting things happen quietly, it avoids voting on an explosive bill, with a public opinion deeply hurt by the idea of dissecting bodies.
faire en douce, ça évite de voter un projet de loi explosif, avec une opinion publique
||тихонько||||голосовать||||законопроект|||||
to do|in|quietly|it|it avoids|to|to vote|a|project|of|law|explosive|with|a|opinion|public
robić|w|ukrycie|to|unika||głosowania|jeden|projekt||ustawa|wybuchowy|z||opinia|publiczna
unika się głosowania nad wybuchowym projektem ustawy, przy głęboko zranionej opinii publicznej
Except for those of criminals, and even then.
profondément heurtée à l'idée qu'on découpe des corps. À part ceux des criminels, et
|глубоко шокирована||||разделяют|||||тех кто|||
deeply|hurt|at|the idea|that one|cuts|some|bodies|Apart|from|those|some|criminals|and
|feridamente atingida||||||||||||
głęboko|uderzona|na|myśl|że|tnie|(rodzajnik)|ciała|Poza|część|tych|(rodzajnik)|przestępców|i
na myśl o rozczłonkowywaniu ciał. Poza ciałami przestępców, i
And for the suppliers, it's a windfall.
encore. Et pour les fournisseurs, c'est une aubaine.
||||поставщики|||выгодная сделка
still|And|for|the|suppliers|it's|a|windfall
|||||||bargain
jeszcze|A|dla|tych|dostawców|to jest|jedna|okazja
yet. And for suppliers, it's a godsend.
to jeszcze. A dla dostawców to prawdziwa okazja.
Il y a de l'offre, il y a de la demande, ça n'est techniquement pas bien compliqué et
there|there|there is|of|the offer|there|there|there is|of|the|demand|it|it is not|technically|not|very|complicated|and
To|jest|jest|z|oferta|to|jest||z|ta|popyt|to|nie jest|technicznie|nie|dobrze|skomplikowane|i
Jest podaż, jest popyt, technicznie to nie jest zbyt skomplikowane i
There is supply, there is demand, it's not technically complicated and
le moins qu'on puisse dire, c'est que l'Angleterre ne manque pas de cadavres à
|||можно||||||||||
the|less|that one|it can|to say|it is|that|England|not|lacks|not|of|corps|to
|||possa||||||||||
najmniej|mniej|że można|może|powiedzieć|to jest|że|Anglia|nie|brakuje|nie|z|trupów|do
najmniej, co można powiedzieć, to że Anglia nie brakuje trupów,
the least we can say is that England is not lacking in corpses to
une époque où on a quand même vite fait de claquer avant trente ans.
||||||||||потратить||тридцати|
a|time|where|we|has|when|even|quickly|made|to|to die|before|thirty|years
||||||mesmo||acaba||gastar|||
jedna|epoka|gdzie|my|miał|kiedy|nawet|szybko|zrobił|z|wydać|przed|trzydziestką|lat
w czasach, gdy można szybko umrzeć przed trzydziestką.
an era where one can easily kick the bucket before thirty.
Et voilà comment à partir des années 1740 ou 1750, on voit naître en quelques années
|||||||||видит||||
and|here is|how|at|starting|from the|years|or|we|we see|to be born|in|a few|years
I oto|oto|jak|od|początku|z|lat|lub|widzimy|widzi|narodzenie|w|kilka|lat
I tak oto od lat 1740 lub 1750, w ciągu kilku lat,
And this is how from the 1740s or 1750s, we see the birth in just a few years
un vrai petit marché du macchabée, avec ses règles, ses prix, ses négociations, ses
|||||мертвеца||||||||
a|real|small|market|of|corpse|with|its|rules|its|prices|its|negotiations|
jeden|prawdziwy|mały|rynek|zmarłego|trup|z|jego|zasady|jego|ceny|jego|negocjacje|
um|||||morto||||||||
powstaje prawdziwy mały rynek zwłok, z własnymi zasadami, cenami, negocjacjami,
a real little market for the deceased, with its rules, its prices, its negotiations, its
tarifs de groupe… Tout ça, on le connaît
групповые тарифы|||||||
rates|of|group|all|that|we|it|know
||||isso|||
stawki|grupowe|grupa|wszystko|to|my|to|zna
cennikami grupowymi… To wszystko znamy.
group rates... We know all this very well thanks to several types of archives. There are the newspapers,
très bien grâce à plusieurs types d'archives. Il y a les journaux,
|||||||||||газеты
very|well|thanks|to|several|types|of archives|there|there|there|the|newspapers
bardzo|dobrze|dzięki|do|wielu|typom||On|tam|ma|te|gazety
bardzo dobrze dzięki kilku rodzajom archiwów. Są gazety,
which regularly cover this kind of news, every time a body
déjà, qui couvrent régulièrement ce genre d'actualité, à chaque fois qu'un body
||освещают|||жанр||||||
already|who|they cover|regularly|this|kind|of news|at|each|time|that a|body
już|którzy|relacają|regularnie|ten|rodzaj|wiadomości|za|każdą|raz|gdy|ciało
które regularnie relacjonują tego typu wydarzenia, za każdym razem, gdy jakiś
is found.
snatcher se fait choper avec un sac bien dodu sur le dos. Il y a les archives de la
грабитель|||поймали|||мешок||пухлый|||на спине|||||||
|sich|||||||||||||||||
snatcher|himself|he gets|caught|with|a|bag|quite|plump|on|the|back|there is|there|there|the|archives|of|
||||||um saco||||||||||||
złodziej|się|zostaje|złapany|z|jeden|torba|dobrze|napakowany|na|ten|plecy|On|tam|ma|te|archiwa|z|tą
grabieżca ciał zostaje złapany z dobrze wypchanym workiem na plecach. Są archiwa
the snatcher gets caught with a nice plump bag on his back. There are the police archives and the minutes of the trials, too, but the best part is the personal journals of the surgeons and the account books of the grave robbers themselves.
police et les minutes des procès, aussi, mais le plus beau, ce sont les journaux
|||||судебные процессы|||||самое красивое||||
police|and|the|minutes|of|trials|also|but|the|more|beautiful|it|they are|the|newspapers
policja|i|te|protokoły|z|rozpraw|też|ale|najpiękniejszy|bardziej|piękny|to|są|te|gazety
policji i protokoły rozpraw sądowych, ale najcenniejsze są dzienniki
Thanks to all this, we have a very precise idea.
intimes des chirurgiens et les livres de compte des profanateurs de sépulture eux-
|||||||счета||профанаторы||могила|
intimate|of|surgeons|and|the|books|of|account|of|profaners|of|burial|
intymne|od|chirurgów|i|te|księgi|od|rachunku|od|profanatorów|od|pochówku|
and the account books of the grave robbers themselves.
intymne chirurgów i księgi rachunkowe profanatorów grobów.
mêmes. Grâce à tout ça, on a une idée très précise
|Благодаря этому|||||||||
same|thanks to|to|all|that|we|we have|a|idea|very|precise
te same|Dzięki|do|wszystko|to|my|ma|jeden|pomysł|bardzo|precyzyjny
te same. Dzięki temu mamy bardzo dokładny obraz
des tarifs pratiqués, mais aussi de l'ampleur du phénomène.
|тарифы|||||масштабы||
some|rates|practiced|but|also|of|the extent|of|phenomenon
(nieprzetłumaczalne)|taryfy|stosowane|ale|także|o|skali|zjawiska|zjawisko
obowiązujących stawek, ale także skali zjawiska.
the rates charged, but also the scale of the phenomenon.
En 1795, à Lambeth, un groupe de quinze body snatchers a ainsi partagé ses tarifs
||Ламбете||||пятнадцать||||таким образом|||
|||||||body||||||
In|at|Lambeth|a|group|of|fifteen|body|snatchers|has|thus|shared|its|rates
W|w|Lambeth|grupa|grupa|z|piętnastu|ciał|złodziei|miał|w ten sposób|podzielił|swoje|stawki
W 1795 roku, w Lambeth, grupa piętnastu grabieżców ciał podzieliła się swoimi stawkami
In 1795, in Lambeth, a group of fifteen body snatchers shared their rates
avec la Cour pendant son procès : deux guinées et une couronne par cadavre en
|||||судебный процесс||гвинеи|||корона||труп|
with|the|Court|during|his|trial|two|guineas|and|a|crown|per|corpse|in
z|ta|Sąd|podczas|jego|procesu|dwa|guinea|i|jedna|korona|za|ciało|w
z sądem podczas procesu: dwie guinea i jedna korona za ciało w
with the Court during their trial: two guineas and a crown per corpse on average,
moyenne, à une époque où un ouvrier bien payé gagnait une guinée par semaine.
|в||||||||зарабатывал||гвинея|в неделю|
average|at|a|time|where|a|worker|well|paid|he/she/it earned|a|guinea|per|week
średnia|w|jeden|czas|gdzie|jeden|robotnik|dobrze|opłacany|zarabiał|jedną|ginię|na|tydzień
średniej, w czasach, gdy dobrze opłacany robotnik zarabiał jedną guineę tygodniowo.
at a time when a well-paid worker earned a guinea per week.
En 1828, on sent que l'inflation est passée par là grâce au journal du médecin Astley
||on sent||||прошла|||||||врача|
in|we|we feel|that|the inflation|is|passed|by|there|thanks to|to|journal|of|doctor|Astley
W|się|czuje|że|inflacja|jest|przeszła|przez|tam|dzięki|do|dziennik|lekarza|lekarza|Astley
W 1828 roku czuć, że inflacja dała o sobie znać dzięki dziennikowi lekarza Astleya
In 1828, one can feel that inflation has made its mark thanks to the journal of the physician Astley
Cooper, grand spécialiste du système vasculaire mais surtout chirurgien personnel
|||||сосудистый||в основном|хирург|
Cooper|great|specialist|of the|system|vascular|but|especially|surgeon|personal
Cooper|wielki|specjalista|od|systemu|naczyniowego|ale|przede wszystkim|chirurg|osobisty
Coopera, wielkiego specjalisty od układu naczyniowego, ale przede wszystkim osobistego chirurga
Cooper, a great specialist of the vascular system but above all the personal surgeon
de Georges IV, de Guillaume IV et grand consommateur de cadavres en tous genres,
||||Гильом IV||||потребитель|||||
of|George|IV|of|William|IV|and|great|consumer|of|corps|in|all|kinds
od|Jerzy|IV|od|Wilhelm|IV|i|wielki|konsument|od|trupów|w|wszystkich|rodzajach
Jerzego IV, Wilhelma IV i wielkiego konsumenta zwłok wszelkiego rodzaju,
of George IV, of William IV, and a great consumer of corpses of all kinds,
pour son propre entraînement comme pour la formation de ses étudiants. À en croire
|||||||обучение||||||
for|his|own|training|as|for|the|training|of|his|students|To|in|to believe
dla|jego|własnego|treningu|jak|dla|(rodzajnik żeński)|kształcenia|(przyimek)|jego|uczniów|(przyimek)|w|wierzyć
zarówno do własnego treningu, jak i do kształcenia swoich studentów. Według
for his own training as well as for the training of his students. According to
ses propres notes, il estimait le tarif moyen par corps à huit guinées tout en précisant
||||оценивал||тариф||||||гвиней|||уточняя
his|own|notes|he|he estimated|the|rate|average|per|body|at|eight|guineas|all|while|specifying
jego|własne|notatki|on|szacował|ten|taryfa|średni|za|ciało|na|osiem|gini|wszystko|w|precyzując
jego własnych notatek, szacował średnią stawkę za ciało na osiem guineas, jednocześnie precyzując
in his own notes, he estimated the average fee per body at eight guineas while specifying
que le prix pouvait varier de 1 à 20. Et justement,
|||мог|||||
that|the|price|it could|to vary|from|to|And|exactly
że|ten|cena|mógł|się różnić|od|do|I|właśnie
że cena może wahać się od 1 do 20. I właśnie,
that the price could vary from 1 to 20. And indeed,
comment ça se fixe le prix d'un cadavre ? Eh bien tout rentre en ligne de compte. Le
|||||||трупе||так что||учитывается||||учет|
how|it|it|it is fixed|the|price|of a|corpse|well|well|everything|it comes|into|line|of|account|the
jak|to|się|ustala|ten|cena|z|trup|eh|dobrze|wszystko|wchodzi|w|linia|z|rachunek|To
jak ustala się cenę za zwłoki? Cóż, wszystko ma znaczenie. Głównym kryterium jest stan ciała,
how is the price of a corpse determined? Well, everything comes into play. The
principal critère, c'est l'état du corps, un peu comme chez le poissonnier. Plus c'est frais,
|||||||||у||рыбный продавец|||свежий
main|criterion|it's|the state|of the|body|a|a little|like|at the|the|fishmonger|the more|it's|fresh
główny|kryterium|to jest|stan|ciała||trochę||jak|u|rybaka|sprzedawcy ryb|Im więcej|to jest|świeższe
trochę jak u rybaka. Im świeższe,
main criterion is the condition of the body, somewhat like with a fishmonger. The fresher it is,
plus les clients sont contents. Et plus ça commence à couler, moins ils sont prêts à payer.
||||||||||течь||||готовы||платить
|||||und|||||||||||
more|the|clients|they are|happy|And|more|it|it starts|to|to flow|less|they|they are|ready|to|to pay
im więcej|ci|klienci|są|zadowoleni|A|im więcej|to|zaczyna|do|płynąć|im mniej|oni|są|gotowi|do|płacenia
tym bardziej zadowoleni są klienci. A im bardziej zaczyna się psuć, tym mniej są skłonni zapłacić.
the happier the clients are. And the more it starts to flow, the less they are willing to pay.
En dehors de la date du décès, tous les paramètres jouent. L'âge du « patient », le
|вне||||||||параметры|играют|||пациент(1)|
outside||of|the|date|of the|death|all|the|parameters|they play|The age|of the|patient|the
Po|za|od|datę||pacjenta||||parametry||||pacjent|ten
Poza datą śmierci, wszystkie parametry mają znaczenie. Wiek "pacjenta",
Aside from the date of death, all parameters play a role. The age of the "patient", the
sexe, la couleur de peau… Un corps d'homme, ça se vend en général plus cher. Pas
||цвет||кожи|||мужского тела|||продаётся|||||
sex|the|color|of|skin|a|body|of man|it|it|it sells|in|general|more|expensive|Not
płeć|rodzajnik określony|kolor|od|skóry|Jeden|ciało|mężczyzny|to|się|sprzedaje|w|ogóle|bardziej|drogo|Nie
płeć, kolor skóry… Ciało mężczyzny zazwyczaj sprzedaje się drożej. Nie
gender, skin color… A male body generally sells for more. Not
tellement par sexisme d'ailleurs, mais surtout parce que leur musculature est souvent
||сексизм|||в основном||||мускулатура||
so much|by|sexism|by the way|but|especially|||their|musculature|is|often
tak bardzo|przez|seksizm|zresztą|ale|przede wszystkim|||ich|muskulatura|jest|często
koniecznie z powodu seksizmu, ale przede wszystkim dlatego, że ich muskulatura jest często
so much out of sexism, but mainly because their musculature is often
plus développée, donc plus facile à disséquer pour des débutants.
||||||анализировать|||
more|developed|so|more|easy|to|to dissect|for|some|beginners
bardziej|rozwinięta|więc|bardziej|łatwa|do|analizować|dla|jakichś|początkujących
bardziej rozwinięta, więc łatwiej jest je sekcjonować dla początkujących.
more developed, therefore easier to dissect for beginners.
C'est L'anatomie pour les Nuls, quoi. Les anatomistes sont aussi prêts à
||||||||||готовы|
it's|anatomy|for|the|Dummies|what|The|anatomists|they are|also|ready|to
To jest|anatomia|dla|tych|głupków|co|Ci|anatomści|są|też|gotowi|do
To jak anatomia dla opornych, no nie? Anatomowie są również gotowi zapłacić bardzo dużo za ciała, które są nietypowe. W 1783 roku, w Londynie, pewien
It's Anatomy for Dummies, you know.
payer très cher pour des corps qui sortent de l'ordinaire. En 1783, à Londres, un certain
платить|||||||выходят||необычные|||||
to pay|very|expensive|for|some|bodies|that|they come out|of|the ordinary|In|in|London|a|certain
płacić|bardzo|drogo|za|jakieś|ciała|które|wyróżniają się|z|przeciętności|W|w|Londynie|pewien|pewien
Anatomists are also willing to pay very dearly for bodies that are out of the ordinary. In 1783, in London, a certain
John Hunter a ainsi acheté l'enveloppe terrestre du regretté Charles Byrne,
|||так||земную оболочку|земная оболочка||||
John|Hunter|has|thus|bought|the envelope|terrestrial|of|late|Charles|Byrne
John|Hunter|(czasownik posiłkowy)|w ten sposób|kupił|kopertę|ziemską|od|żałowany|Charles|Byrne
John Hunter kupił zatem ziemską powłokę zmarłego Charlesa Byrne'a,
John Hunter thus bought the earthly envelope of the late Charles Byrne,
un Irlandais qui dépassait les 2 mètres 10. Le brave garçon avait pourtant fait promettre à
|||превышал||||храбрый|||тем не менее||обещать|
a|Irish|who|exceeded|the|meters|The|brave|boy|he had|however|made|to promise|to
jeden|Irlandczyk|który|przekraczał|2|metry|Ten|dzielny|chłopiec|miał|jednak|sprawił|obiecać|komuś
Irlandczyka, który miał ponad 2 metry 10. Dobry chłopak obiecał jednak swoim
an Irishman who was over 2 meters 10. The brave boy had made his friends promise to
ses amis de protéger sa dépouille mais qu'est-ce que vous voulez : même pour
|||||тело||||||||
|||schützen||||||||||
his|friends|to|to protect|his|remains|but|||that|you|you want|even|for
jego|przyjaciele|od|chronić|jego|ciało|ale||||wy|chcecie|nawet|dla
przyjaciołom, że ochronią jego zwłoki, ale co poradzisz: nawet dla
protect his remains but what can you do: even for
un bon copain, quand un type un peu louche débarque avec 500 livres dans son portefeuille,
||приятель||||||сомнительный|появляется|||||кошельке
a|good|friend|when|a|guy|a|a little|shady|he shows up|with|pounds|in|his|wallet
jeden|dobry|przyjaciel|kiedy|jeden|facet|||podejrzany|pojawia się|z|funtów|w|jego|portfelu
dobrego kumpla, gdy pojawia się trochę podejrzany facet z 500 funtami w portfelu,
a good buddy, when a somewhat shady guy shows up with 500 pounds in his wallet,
soit l'équivalent de 33 000 euros d'aujourd'hui, on hésite.
это||||сегодня|мы|
be|the equivalent|of|euros|of today|we|we hesitate
niech będzie|równowartość|33 000|euro|dzisiaj|my|waha się
czyli równowartością 33 000 euro dzisiaj, można mieć wątpliwości.
the equivalent of 33,000 euros today, you hesitate.
Faut comprendre. C'est humain. Je juge pas. En revanche, cette situation est assez
|||||сужу|||в то же время||||
it is necessary to|to understand|it's|human|I|I judge|not|in|return|this|situation|is|quite
trzeba|zrozumieć|to jest|ludzkie|ja|oceniam|nie|W|przeciwieństwie|ta|sytuacja|jest|dość
Trzeba zrozumieć. To ludzkie. Nie oceniam. Z drugiej strony, ta sytuacja jest dość
You have to understand. It's human. I'm not judging. However, this situation is quite
exceptionnelle et il ne faut pas imaginer que les corps pouvaient se vendre à ce prix là tous les
exceptional|and|it|not|it is necessary||to imagine|that|the|bodies|they could|themselves|to sell|at|this|price|there|all|
wyjątkowa|i|on|nie|trzeba|nie|wyobrażać sobie|że|te|ciała|mogły|się|sprzedawać|za|tę|cenę|tam|wszyscy|te
wyjątkowa i nie należy sobie wyobrażać, że ciała mogłyby być sprzedawane po takiej cenie codziennie.
exceptional and you shouldn't imagine that bodies could be sold at that price every
jours. À Londres, vers 1812, le prix moyen tourne plutôt autour de six ou
|||около|||||||||
days|At|London|around|the|price|average|it turns|rather|around|of|six|or
dni||||||||||||
W Londynie, około 1812 roku, średnia cena oscyluje raczej wokół sześciu lub
day. In London, around 1812, the average price is more around six or
huit guinées par corps, l'équivalent de 6 à 8 semaines de salaire pour un artisan. Et ça,
|гвиней|||||||||||||
eight|guineas|per|body|the equivalent|of|to|weeks|of|salary|for|a|craftsman|And|that
osiem|gwinei|za|osobę|równowartość|od|do|tygodni|od|wynagrodzenia|dla|jednego|rzemieślnika|I|to
ośmiu guineas za ciało, co odpowiada 6 do 8 tygodni wynagrodzenia dla rzemieślnika. A to,
eight guineas per body, the equivalent of 6 to 8 weeks of salary for a craftsman. And that,
on le sait grâce à un document complétement dingue : le journal d'un
||знаем|благодаря||||совершенно||||
|||||ein||||||
we|it|he knows|thanks to|to|a|document|completely|crazy|the|journal|of a
to|ten|wie|dzięki|do|jeden|dokument|całkowicie|szalony|ten|dziennik|z
wiemy dzięki całkowicie szalonemu dokumentowi: dziennikowi jednego z
we know this thanks to a completely crazy document: the journal of a
body snatcher, Joseph Naples, qui appartenait au gang de Ben Crouch, le patron d'une de
|похититель тел||||принадлежал||банду|||||||
corps|voleur|Joseph|Naples|who|he belonged|to the|gang|of|Ben|Crouch|the|boss|of a|
ciało|złodziej|Joseph|Naples|który|należał|do|gangu|od|Ben|Crouch|ten|szef|z jednej|
złodziej ciał, Joseph Naples, który należał do gangu Bena Croucha, szefa jednej z
body snatcher, Joseph Naples, who belonged to the gang of Ben Crouch, the boss of one of
ces nombreuses petites PME qui faisaient dans le trafic de cadavres au début du 19e siècle.
|||||занимались||||||||||
these|many|small|SMEs|who|they were doing|in|the|trafficking|of|corps|in|beginning|of|19th|century
te|liczne|małe|MŚP|które|zajmowały się|w|tym|handle|z|zwłokami|na|początku|||wieku
tych wielu małych firm zajmujących się handlem zwłokami na początku XIX wieku.
those many small businesses that were involved in the trafficking of corpses in the early 19th century.
On a retrouvé ses comptes pour toute l'année 1811-1812, ce qui permet d'en savoir
||||счета||||||||
we|has|found|his|accounts|for|all|the year|this|which|allows|to know|
(Nieprzetłumaczalne)|(Nieprzetłumaczalne)|znaleziono|jego|rachunki|za|cały|rok|to|co|pozwala|o tym|wiedzieć
Znaleziono jego rachunki za cały rok 1811-1812, co pozwala dowiedzieć się
We found his accounts for the entire year of 1811-1812, which allows us to learn more
plus sur le tarif des corps, mais aussi sur l'ampleur de leur petite affaire : chaque nuit,
|||||||||размер||||дело||ночь
more|on|the|rate|of|bodies|but|also|on|the extent|of|their|small|business|each|night
więcej|o|ten|taryfa|ciał|ciała|ale|także|o||ich||małej|sprawie|każdej|nocy
więcej o cenach ciał, ale także o skali ich małego interesu: każdej nocy,
more about the price of bodies, but also about the scale of their small operation: every night,
le gang sortait 4 à 6 cadavres de terre, aussitôt livrés dans les facs de médecines ou
|банда|вывозил|||||сразу же|доставленные|||факультеты||медицинские факультеты|
the|gang|was taking out|to|corps|from|earth|immediately|delivered|in|the|faculties|of|medicine|or
gang|gang|wyciągał|do|ciał|z|ziemi|natychmiast|dostarczone|do|te|wydziałów|medycyny|medycyny|lub
gang wydobywał 4 do 6 zwłok z ziemi, które natychmiast dostarczano na wydziały medycyny lub
the gang would dig up 4 to 6 corpses, immediately delivered to medical schools or
dans les écoles privées, en général discrètement et par la porte de derrière.
|||частные|||незаметно||||дверь||
in|the|schools|private|in|general|discreetly|and|by|the|door|of|behind
w|te|szkoły|prywatne|w|ogóle|dyskretnie|i|przez|drzwi|drzwi|z|tyłu
w szkołach prywatnych, zazwyczaj dyskretnie i tylnymi drzwiami.
to private schools, generally discreetly and through the back door.
Autrement dit, le gang pouvait se faire jusqu'à 48 guinées par jour, soit une grosse
||||мог||||гвиней|||то есть||
otherwise|said|the|gang|it could|to make|to make|up to|guineas|per|day|that is|a|big
Inaczej|powiedziane|ten|gang|mógł|sobie|zarobić|do|gini|na|dzień|co oznacza|jedna|duża
Innymi słowy, gang mógł zarobić do 48 guinées dziennie, co stanowi dużą
In other words, the gang could make up to 48 guineas a day, which is a large
année de salaire pour un ouvrier du textile.
|||||||текстильной промышленности
year|of|salary|for|a|worker|of|textile
rok|od|wynagrodzenie|dla|jeden|robotnik|z|tekstyliów
roczną pensję dla pracownika przemysłu tekstylnego.
year of salary for a textile worker.
Un an de salaire, en un seul jour...À ce prix-là,
a|year|of|salary|in|a|single|day|At|this||
Jeden|rok|z|wynagrodzenie|w|jeden|tylko|dzień|W|ta||
Roczna pensja, w zaledwie jeden dzień... Przy tej cenie,
One year of salary, in a single day... At that price,
je crois que la question elle est vite répondue et on comprend pourquoi la carrière de body
I|I believe|that|the|question|it|is|quickly|answered|and|we|we understand|why|the|career|of|body
ja|wierzę|że|ta|pytanie|ona|jest|szybko|odpowiedziana|i|my|rozumie|dlaczego|ta|kariera|body|body
myślę, że odpowiedź jest szybka i rozumiemy, dlaczego kariera body
I think the question is quickly answered and we understand why the career of body
snatcher a attiré une tripotée de jeunes entrepreneurs dynamiques à Londres, à Liverpool
snatcher|has|attracted|a|bunch|of|young|entrepreneurs|dynamic|in|London|at|Liverpool
złodziej|i|przyciągnął|wiele|grupa|z|młodych|przedsiębiorców|dynamicznych|do|Londynu|do|Liverpoolu
snatcher przyciągnął grupę dynamicznych młodych przedsiębiorców do Londynu, do Liverpoolu
snatcher has attracted a bunch of dynamic young entrepreneurs in London, in Liverpool.
et dans toutes les grandes villes du pays. Rien qu'à Londres, l'historienne
and|in|all|the|large|cities|of the|country|nothing|but in|London|the historian
i|w|wszystkie|te|duże|miasta|z|kraju|Nic|poza|Londyn|
i do wszystkich dużych miast w kraju. Tylko w Londynie, historyczka
and in all the major cities of the country. In London alone, historian
Ruth Richardson estime que 200 personnes exerçaient la noble profession de « resurrection
Ruth|Richardson|she estimates|that|people|they were practicing|the|noble|profession|of|resurrection
Ruth|Richardson|szacuje|że|osób|wykonywały|tę|szlachetną|profesję|z|zmartwychwstania
Ruth Richardson szacuje, że 200 osób wykonywało szlachetny zawód « resurrection
Ruth Richardson estimates that 200 people practiced the noble profession of "resurrection
men » dans les années 1830. Pendant des décennies, ces braves gens ont alimenté
men|in|the|years|For|some|decades|these|brave|people|they have|fed
mężczyźni|w|te|lata|Przez|wiele|dziesięcioleci|ci|dzielni|ludzie|mieli|wyżywienie
men » w latach 30. XIX wieku. Przez dziesięciolecia, ci dzielni ludzie zasilali
men" in the 1830s. For decades, these brave individuals supplied
les hôpitaux de toutes les grandes villes du pays, de Londres à Liverpool en
the|hospitals|of|all|the|large|cities|of|country|from|London|to|Liverpool|in
te|szpitale|z|wszystkich|te|dużych|miast|z|kraju|z|Londyn|do|Liverpool|
szpitale we wszystkich dużych miastach w kraju, od Londynu po Liverpool.
hospitals in all the major cities of the country, from London to Liverpool.
passant par Édimbourg ou Manchester. Et ça représente plusieurs milliers de corps par an.
passing|through|Edinburgh|or|Manchester|And|it|it represents|several|thousands|of|bodies|per|year
przechodząc|przez|Edynburg|lub|Manchester|I|to|reprezentuje|kilka|tysięcy|ciał||na|rok
przechodząc przez Edynburg lub Manchester. I to oznacza kilka tysięcy ciał rocznie.
passing through Edinburgh or Manchester. And that represents several thousand bodies per year.
Ça rapportait bien, les risques étaient relativement faibles et ça n'avait rien de bien
it|it was bringing|well|the|risks|they were|relatively|low|and|it|it had|nothing|of|well
To|przynosiło|dobrze|te|ryzyka|były|stosunkowo|niskie|i|to|nie miało|nic|z|dobrego
To przynosiło dobre zyski, ryzyko było stosunkowo niskie i nie miało w sobie nic
It was profitable, the risks were relatively low and it was nothing too complicated.
sorcier. Il y avait même une forme de sécurité sociale avant l'heure qui a été mise en
sorcerer|there|there|there was|even|a|form|of|security|social|before|the time|which|has|been|put|in
czarodziej|On|tam|miał|nawet|jedną|formę|bezpieczeństwa|socjalnego|socjalnego|przed|czasem|która|została|była|wprowadzona|w
czarodziejskiego. Istniała nawet forma zabezpieczenia społecznego przed czasem, która została wprowadzona
There was even a form of social security before its time that was established for the profession!
place pour la profession ! Pour sécuriser leurs approvisionnements, certains gros
place|for|the|profession|To|secure|their|supplies|some|big
miejsce|dla|ta|zawód|Aby|zabezpieczyć|ich|dostawy|niektórzy|więksi
dla tego zawodu! Aby zabezpieczyć swoje dostawy, niektórzy więksi
To secure their supplies, some big
clients ont commencé à offrir toute une série de garanties à leurs fournisseurs. Sir
clients|they have|started|to|to offer|a whole|a|series|of|guarantees|to|their|suppliers|Sir
klienci|(czasownik posiłkowy)|zaczęli|do|oferować|cały|jedną|serię|(przyimek)|gwarancje|dla|ich|dostawców|
klienci zaczęli oferować szereg gwarancji swoim dostawcom. Sir
clients began to offer a whole range of guarantees to their suppliers. Sir
Astley Cooper, le chirurgien du roi dont on a déjà parlé, promettait par exemple à ses
Astley|Cooper|the|surgeon|of the|king|whom|we|has|already|spoken|he promised|for|example|to|his
Astley|Cooper|ten|chirurg|króla|król|o którym|się|już|już|mówił|obiecywał|przez|przykład|swoim|jego
Astley Cooper, chirurg królewski, o którym już mówiono, obiecywał na przykład swoim
Astley Cooper, the king's surgeon mentioned earlier, promised for example to his
body snatchers une protection financière en cas d'arrestation. Mieux encore, il
corps|voleurs|a|protection|financial|in|case|of arrest|Better|still|it
ciało|porywacze|jedna|ochrona|finansowa|w|przypadku|aresztowania|Lepiej|jeszcze|on
złodziejom ciał ochronę finansową w przypadku aresztowania. Co więcej, on
body snatchers financial protection in case of arrest. Even better, he
apportait sa protection à toute leur famille pendant que le coupable attendait
he/she was bringing|his/her|protection|to|all|their|family|while|that|the|guilty|he/she was waiting
przynosił|jego|ochrona|dla|całej|ich|rodzinie|podczas|gdy|ten|winny|czekał
zapewniał ochronę całej ich rodzinie, podczas gdy winowajca czekał
extended his protection to their entire family while the culprit awaited
patiemment sa libération. Au quotidien, le métier n'était pas si pénible,
patiently|his|release|In|daily|the|job|it was not|not|so|painful
cierpliwie|jego|uwolnienie|W|codziennie|ten|zawód|nie był|tak|aż|męczący
cierpliwie na swoje uwolnienie. Na co dzień zawód nie był taki uciążliwy,
patiently awaiting his release. On a daily basis, the job wasn't that hard,
surtout comparé à d'autres. Après tout, au 19e, on trouvait assez rarement un travail de bureau
especially|compared|to|others|After|all|in the|19th|one|found|quite|rarely|a|work|of|office
zwłaszcza|w porównaniu|do|innych|Po|wszystkim|w|XIX wieku|ludzie|znajdował|dość|rzadko|jedną|pracę|biurową|biuro
szczególnie w porównaniu do innych. W końcu w XIX wieku rzadko można było znaleźć pracę biurową.
especially compared to others. After all, in the 19th century, it was quite rare to find an office job
avec une machine à café et un babyfoot dans la salle de pause. Alors déterrer des
with|a|machine|at|coffee|and|a|foosball|in|the|room|of|break|So|to unearth|some
z|jeden|maszyna|do|kawy|i|jeden|piłkarzyki|w|w|pomieszczeniu|do|przerwy|Więc|wykopać|jakieś
z ekspressem do kawy i piłkarzykami w pokoju socjalnym. Więc wykopywanie
with a coffee machine and a foosball table in the break room. So digging up
corps ou travailler aux abattoirs, franchement… Pour savoir quand et où creuser, la plupart des
body|or|to work|at the|slaughterhouses|frankly|To|to know|when|and|where|to dig|the|most|of
ciało|lub|pracować|w|rzeźniach|szczerze|Aby|wiedzieć|kiedy|i|gdzie|kopać|ta|większość|z
zwłok lub praca w rzeźniach, szczerze mówiąc... Aby wiedzieć, kiedy i gdzie kopać, większość
bodies or working in slaughterhouses, honestly... To know when and where to dig, most of the
body snatchers travaillaient de près ou de loin dans le monde de la
corps|voleurs|they were working|from|close|or|of|far|in|the|world|of|
ciało|porywacze|pracowali|z|blisko|lub|z|daleka|w|tym|świecie|z|tą
grabieżców ciał pracowała blisko lub daleko w świecie
body snatchers worked closely or distantly in the world of the
mort ou de la médecine. Brancardiers, embaumeurs,
death|or|of|the|medicine|stretcher bearers|embalmers
śmierć|lub|z|ta|medycyna|nosze|balsamiarze
śmierci lub medycyny. Nosiciele, balsamiści,
dead or medicine. Stretchers, embalmers,
infirmiers, chanoines, employés de l'état-civil, fossoyeurs, salariés des cimetières ou des
nurses|canons|employees|of|||gravediggers|employees|of|cemeteries|or|
pielęgniarze|kanonicy|pracownicy|z|||grabarze|pracownicy|z|cmentarzy|lub|z
pielęgniarze, kanonicy, pracownicy stanu cywilnego, grabarze, pracownicy cmentarzy lub
nurses, canons, civil registry employees, gravediggers, cemetery or parish workers… A whole small world of people who were rather poorly paid and not necessarily very
paroisses… Tout un petit monde de gens plutôt mal payés et pas forcément très
parishes|all|a|small|world|of|people|rather|badly|paid|and|not|necessarily|very
parafie|Całkowicie|jeden|mały|świat|z|ludzi|raczej|źle|opłacani|i|nie|koniecznie|bardzo
parishes... a whole little world of rather poorly paid and not necessarily very
parafie… Cały mały świat ludzi raczej źle opłacanych i niekoniecznie bardzo
respectés. Pour ceux qui trimaient sans cesse pour un salaire de misère, ça devait être
respected|for|those|who|they were working hard|without|cease|for|a|salary|of|misery|it|it must have been|
szanowani|Dla|tych|którzy|harowali|bez|przerwy|za|jedną|pensję|z|nędzę|to|musiało|być
szanowanych. Dla tych, którzy nieustannie harowali za głodowe pensje, musiało być
respected. For those who toiled endlessly for a miserable wage, it must have been
sacrément tentant de pouvoir gagner une pièce ou deux en glissant la bonne information
really|tempting|to|to be able to|to win|a|coin|or|two|by|slipping|the|good|information
strasznie|kuszące|od|móc|zarobić|jedną|monetę|lub|dwie|w|podając|tą|dobrą|informację
niesamowicie kuszące, aby móc zarobić kilka groszy, przekazując właściwą informację
incredibly tempting to be able to earn a coin or two by slipping the right information
dans la bonne oreille. Et pour les body snatchers eux-mêmes, c'était du temps de
in|the|good|ear|And|for|the|body|snatchers|||it was|of|time|of
w|to|dobrą|ucho|A|dla|tych|ciał|porywaczy|||to było|z|czas|od
we właściwe ucho. A dla samych porywaczy ciał, to był czas zaoszczędzony na
into the right ear. And for the body snatchers themselves, it was time saved to
gagné de graisser les bonnes pattes et de corrompre les bonnes personnes,
won|to|to grease|the|good|paws|and|to|to corrupt|the|good|people
zarobiony|od|nasmarować|te|dobre|łapy|i|od|skorumpować|te|dobre|ludzi
posmarowaniu odpowiednich łap i skorumpowaniu odpowiednich osób,
grease the right palms and corrupt the right people,
histoire de savoir où creuser. Petite précision tout de même, c'était un boulot
story|of|to know|where|to dig|small|precision|all|of|even|it was|a|job
historia|od|wiedzieć|gdzie|kopać|Mała|uwaga|wszystko|jednak|również|to było|jedna|praca
historia wiedzieć, gdzie kopać. Mała uwaga, to była praca
a matter of knowing where to dig. Just a small clarification, it was a job
qui ne durait pas toute l'année, en général, car l'activité était plutôt saisonnière, d'octobre
who|not|it lasted|not|all|the year|in|general|because|the activity|it was|rather|seasonal|of October
który|nie|trwał|cały|cały|rok|w|ogóle|ponieważ|działalność|była|raczej|sezonowa|od października
która nie trwała przez cały rok, zazwyczaj, ponieważ działalność była raczej sezonowa, od października
that didn't last all year, generally, because the activity was rather seasonal, from October
à mai, pour deux raisons. D'abord, la période d'octobre à mai, c'est aussi celle où les
at|May|for|two|reasons|First|the|period|from October|to|May|it is|also|that|where|the
do|maja|z|dwa|powody|Najpierw|ta|okres|od października|do|maja|to jest|także|ta|gdzie|te
do maja, z dwóch powodów. Po pierwsze, okres od października do maja to także czas, kiedy
to May, for two reasons. First, the period from October to May is also when the
étudiants travaillent avant la pause de l'été. Ensuite,
students|they work|before|the|break|of|the summer|Then
studenci|pracują|przed|tą|przerwą|letniego|lata|Następnie
studenci pracują przed przerwą letnią. Po drugie,
students work before the summer break. Then,
croyez-moi, quand votre boulot consiste à sortir des gens de leurs cercueils, vous
||when|your|job|it consists|in|to take out|some|people|from|their|coffins|you
||kiedy|wasza|praca|polega|w|wyciąganie|z|ludzi|z|ich|trumien|wy
uwierzcie mi, kiedy wasza praca polega na wyciąganiu ludzi z ich trumien, wy
believe me, when your job consists of taking people out of their coffins, you
comprendrez vite qu'on a plutôt intérêt à faire ça en automne ou en hiver, mais surtout pas
you will understand|quickly|that we|we have|rather|interest|to|to do|that|in|autumn|or|in|winter|but|especially|not
zrozumiecie|szybko|że mamy|raczej|lepiej|interes|w|zrobić|to|w|jesienią|lub|w|zimą|ale|szczególnie|nie
szybko zrozumiecie, że lepiej to zrobić jesienią lub zimą, ale przede wszystkim nie
will quickly understand that it's better to do this in autumn or winter, but definitely not
en été, sous peine de respirer des trucs pas franchement agréables. L'hiver, en revanche,
in|summer|under|penalty|to|to breathe|some|things|not|frankly|pleasant|winter|in|on the other hand
w|lato|pod|karą|od|oddychanie|jakichś|rzeczy|nie|szczerze|przyjemnych|Zima|w|przeciwieństwie
latem, w przeciwnym razie będziecie wdychać rzeczy, które nie są zbyt przyjemne. Zimą natomiast,
in summer, for fear of breathing in some rather unpleasant things. Winter, on the other hand,
pas de problème : non seulement les cadavres sont plus frais au cimetière, mais on peut les
not|of|problem|not|only|the|corps|they are|more|fresh|at|cemetery|but|we|we can|them
nie|(przyimek negacji)|problem|nie|tylko|(rodzajnik określony)|ciała|są|bardziej|świeże|w|cmentarzu|ale|(zaimek osobowy)|może|(rodzajnik określony)
nie ma problemu: nie tylko ciała są świeższe na cmentarzu, ale można je
is no problem: not only are the corpses fresher in the cemetery, but we can take them out.
conserver plus facilement quelque part, sans avoir à se précipiter pour les livrer en version
to keep|more|easily|||without|to have|to|oneself|to rush|to|them|to deliver|in|version
przechowywać|bardziej|łatwo|coś|miejsce|bez||do|się|spieszyć|aby|je|dostarczyć|w|wersji
łatwiej przechować gdzieś, nie musząc się spieszyć z ich dostarczeniem w wersji
easier to store somewhere, without having to rush to deliver them in version
SENT_CWT:AFkKFwvL=24.68 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=3.66 SENT_CWT:ANmt8eji=3.12 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=2.13
pl:AFkKFwvL en:ANmt8eji
openai.2025-02-07
ai_request(all=187 err=0.00%) translation(all=149 err=3.36%) cwt(all=2013 err=2.38%)