Learn the History of Poland: The first king of Poland | Podcast
Lernen Sie die Geschichte Polens: Der erste König von Polen | Podcast
Learn the History of Poland: The first king of Poland | Podcast
Узнайте историю Польши: первый король Польши | Подкаст
Вивчайте історію Польщі: Перший король Польщі | Подкаст
Nie wiem, czy pamiętasz ostatni podcast o historii Polski, ale jeśli jeszcze nie miałaś / nie miałeś okazji go posłuchać,
I don't know if you remember the last podcast about Polish history, but if you haven't had a chance to listen to it yet,
to zachęcam cię do posłuchania go przed tym podcastem, bo teraz będę mówić o kontynuacji tej historii.
I encourage you to listen to it before this podcast, because now I will talk about the continuation of this story.
Wtedy mówiłam o początkach powstania Polski, a dzisiaj będę mówić o pewnej bardzo,
Then I talked about the beginnings of Poland's creation, and today I will talk about a very,
bardzo ważnej postaci w historii naszego kraju, mojego kraju – o pierwszym polskim królu.
very important figure in the history of our country, my country - the first Polish king.
Czy wiesz już może, o kogo chodzi? Jeśli nie, to zaraz się tego dowiesz.
Do you already know who it is? If not, you'll find out soon enough.
A jeśli jeszcze mnie nie znasz, to ja mam na imię Ania, jestem nauczycielką języka polskiego jako obcego,
Und falls du mich noch nicht kennst, mein Name ist Ania, ich bin Lehrerin für Polnisch als Fremdsprache,
And if you don't know me yet, my name is Ania, I'm a teacher of Polish as a foreign language,
a to jest Płynnie po polsku, kanał i podcast dla osób, które uczą się języka polskiego.
and this is Płynnie po polsku, a channel and podcast for people who learn Polish.
Pamiętaj, że ten podcast jest dostępny na różnych platformach, takich jak Spotify czy Google Podcasts,
Please note that this podcast is available on various platforms such as Spotify and Google Podcasts,
ale znajdziesz go też na moim kanale na YouTubie z napisami po polsku i po angielsku.
but you will also find it on my YouTube channel with Polish and English subtitles.
Ale to nie wszystko, bo na mojej stronie internetowej plynniepopolsku.pl możesz znaleźć też całą transkrypcję
But that's not all, because on my website plynniepopolsku.pl you can also find the entire transcript
do tego podcastu zupełnie za darmo.
for this podcast for free.
A przed tym, jak zacznę mówić o historii Polski, to chciałabym jeszcze szybko ogłosić,
And before I start talking about the history of Poland, I would like to quickly announce
że zbieram chętne osoby na kurs grupowy.
that I am gathering willing people for a group course.
Bardzo, bardzo lubię uczyć grupy, bo lekcje są zawsze bardzo dynamiczne
I really, really like to teach groups because the lessons are always very dynamic
i bardzo lubię obserwować interakcje między członkami grup.
and I really like to observe the interactions between group members.
Planuję zorganizować kurs grupowy na poziomie mniej więcej A2-B1, gdzie będziemy mówić.
I am planning to organize a group course at roughly A2-B1 level where we will be speaking.
Ja będę przygotowywać tematy do dyskusji, nietrudne, spokojnie i przez 75 minut,
I will prepare the topics for discussion, not difficult, calmly and for 75 minutes,
raz w tygodniu, będziemy skupiać się na konwersacjach, koncentrować się na konwersacjach,
once a week, we will focus on conversations, focus on conversations,
żeby trochę się przełamać i żeby zacząć mówić.
to break down a bit and start talking.
Oczywiście będę też tłumaczyć gramatykę, jeśli będzie taka potrzeba i słownictwo, jak najbardziej.
Of course, I will also translate grammar, if necessary, and vocabulary, of course.
Jeśli chciałabyś / chciałbyś uczestniczyć w takim kursie, w takich konwersacjach,
If you would like to participate in such a course, in such conversations,
ale może boisz się, że twój poziom to jeszcze nie jest A2-B1: to spokojnie.
but maybe you are afraid that your level is not yet A2-B1: don't worry.
Wszystko, co jest mniej więcej poziomem A2 jest dobre, poza tym grupa będzie na pewno bardzo mała.
Alles, was mehr oder weniger A2-Niveau hat, ist gut, ansonsten wird die Gruppe sicher sehr klein sein.
Anything that is more or less A2 is good, otherwise the group will be very small.
Chodzi o to, żeby próbować mówić i żeby przekonać się, że polski nie jest niemożliwy do nauki.
Es geht darum, zu versuchen, Polnisch zu sprechen und zu sehen, dass es nicht unmöglich ist, Polnisch zu lernen.
The point is to try to speak and to see that Polish is not impossible to learn.
Taki kurs będzie na razie trwać tylko miesiąc, przez cały marzec, we wtorki o 18 czasu polskiego,
Such a course will only last a month for now, throughout March, on Tuesdays at 6 p.m. Polish time,
więc jeśli taki czas jest dla ciebie dobry i taki kurs jest interesujący,
so if such time is good for you and such a course is interesting,
to napisz do mnie wiadomość na Instagramie albo maila na plynniepopolsku kropka… nie, to moja strona internetowa.
then write me a message on Instagram or an e-mail on plynniepopolsku dot ... no, then my website.
Mail to plynniepopolsku@gmail.com,
Mail is plynniepopolsku@gmail.com,
możesz też oczywiście skontaktować się ze mną właśnie na mojej stronie internetowej plynniepopolsku.pl
you can also contact me on my website plynniepopolsku.pl
i daj mi znać, że jesteś zainteresowana / zainteresowany.
and let me know that you are interested.
A jeśli może ta 18 czasu polskiego we wtorek nie jest możliwa,
And if maybe this 18 Polish time on Tuesday is not possible
to daj mi znać, czy masz inny czas we wtorek, masz inną godzinę we wtorek,
then let me know if you have a different time on Tuesday you have a different time on Tuesday
która jest dobra, może jest inna osoba, która będzie chciała też mieć lekcję o tej samej godzinie.
which is good maybe there is another person who would also like to have a lesson at the same time .
Wszystko możemy zorganizować, wszystko możemy ustalić.
We can organize everything, we can arrange everything.
A jeśli lekcje nie są dla ciebie, to pamiętaj, że mam też Patreona.
And if lessons aren't for you, I'm also on Patreon.
Link do Patreona jest zawsze w opisie tego podcastu.
The link to Patreon is always in the description of this podcast.
A my zaczynamy już podcast, który jest kolejnym odcinkiem o historii Polski.
And we are already starting a podcast, which is another episode about the history of Poland.
Więc w ostatnim podcaście wspomniałam już o Mieszku I,
So in the last podcast I already mentioned Mieszko I,
bardzo ważnej osobie w początkach powstawania państwa polskiego.
a very important person in the beginning of the formation of the Polish state.
Przypomnę więc tylko, że Mieszko I to tak naprawdę pierwszy władca Polski,
Ich möchte Sie also daran erinnern, dass Mieszko I. der erste Herrscher Polens war,
Let me just remind you that Mieszko I is in fact the first ruler of Poland,
który był szczególnie istotny ze względu na fakt, że to właśnie on przyjął chrzest
who was particularly important due to the fact that it was he who was baptized
i to dzięki niemu Polska weszła w skład państw chrześcijańskich w 966 roku.
and it was thanks to him that Poland joined the Christian states in 966.
To oczywiście nie była jedyna zasługa Mieszka I, bo Mieszko I był podobno bardzo charyzmatycznym i zdolnym,
Of course, this was not the only merit of Mieszko I, because Mieszko I was supposedly a very charismatic and talented
czyli utalentowanym władcą, dlatego zrobił dla Polski o wiele więcej.
d.h. ein begabter Herrscher, und tat deshalb viel mehr für Polen.
ruler, which is why he did much more for Poland.
Państwo pod jego panowaniem znacznie się powiększyło,
The state under his rule expanded significantly,
bo pod koniec jego życia Polska liczyła mniej więcej 250 tys. km2.
denn am Ende seines Lebens war Polen mehr oder weniger 250.000 Quadratkilometer groß.
because at the end of his life Poland had about 250,000 inhabitants. km2.
Poza tym, co ciekawe, w trakcie jego panowania pojawiły się też w Polsce pierwsze monety, pierwsze pieniądze – denary.
Moreover, what is interesting, during his reign the first coins, the first money - denarii, appeared in Poland.
Mimo że był bardzo, bardzo istotny, to Mieszko I nigdy nie został królem.
Obwohl er sehr, sehr wichtig war, wurde Mieszko I. nie König.
Even though he was very, very important, Mieszko I never became king.
To też swoją drogą częsty błąd uczniów polskich na lekcjach historii,
Dies ist übrigens auch ein häufiger Fehler, den polnische Schüler im Geschichtsunterricht machen,
By the way, this is also a common mistake of Polish students in history lessons,
bo tyle mówi się o Mieszku I, że w naszym odczuciu był praktycznie jak król, ale nie.
because so much is said about Mieszko I that in our opinion he was practically like a king, but no.
Nigdy nie został koronowany. Koronowany został jednak jego najstarszy syn – Bolesław I Chrobry.
He was never crowned. However, his eldest son, Bolesław I the Brave, was crowned.
Bolesław był dzieckiem z pierwszego małżeństwa Mieszka z Dobrawą.
Bolesław was a child from Mieszko's first marriage with Dobrawa.
Dobrawa była czeską księżniczką i to ona też namówiła Mieszka I do przyjęcia chrztu – prawdopodobnie,
Dobrawa war eine böhmische Prinzessin, und sie war es auch, die Mieszko I. überredete, die Taufe anzunehmen - wahrscheinlich,
Dobrawa was a Czech princess and she also persuaded Mieszko I to be baptized - probably,
bo trudno mówić o pewności, gdy mówimy o dziesiątym wieku.
because it is difficult to talk about certainty when we are talking about the tenth century.
W każdym razie wiemy, że odegrała wtedy ważną rolę w przyjęciu chrztu przez Mieszka I,
Auf jeden Fall wissen wir, dass sie damals eine wichtige Rolle bei der Taufe von Mieszko I. spielte,
In any case, we know that she played an important role in Mieszko I's baptism,
więc też jest ważną postacią w historii Polski.
so she is also an important figure in Polish history.
Po jej śmierci Mieszko I ponownie się ożenił i miał jeszcze inne dzieci.
After her death, Mieszko I remarried and had other children.
Mieszko I zmarł w 992 roku i prawdopodobnie został pochowany w Poznaniu,
Mieszko I. starb 992 und wurde wahrscheinlich in Poznan begraben,
Mieszko I died in 992 and was probably buried in Poznań,
ale tego też nie wiemy na pewno - tego, co zostało po jego ciele, nigdy nie odnaleziono.
but we don't know that either - what was left of his body was never found.
Po jego śmierci władzę przejął jego najstarszy, jak już mówiłam, syn Bolesław.
After his death, his eldest son, Bolesław, took over.
Miał przydomek, czyli tak jakby pseudonim „Chrobry”,
Er hatte einen Spitznamen, oder 'Chrobry' sozusagen,
He had a nickname, which is like a nickname "Chrobry",
więc mówimy, że to Bolesław I Chrobry.
so we say that it's Bolesław I Chrobry.
Dzisiaj we współczesnym języku polskim słowo „chrobry” nie jest już używane
Today, in modern Polish, the word "chrobry" is no longer used
i myślę, że większość Polaków nie miałaby nawet pojęcia co może znaczyć to słowo,
and I think that most Poles would not even have a clue what this word could mean,
ale kiedyś słowo „chrobry” znaczyło „odważny, dzielny”.
but once the word "chrobry" meant "brave, brave".
Co jednak ciekawe, nikt nie nazywał tak Bolesława w dziesiątym, jedenastym wieku, kiedy Bolesław żył.
Interessanterweise nannte jedoch niemand Boleslaw im zehnten oder elften Jahrhundert, als Boleslaw noch lebte.
Interestingly, however, no one called Bolesław that in the tenth or eleventh century, when Bolesław was alive.
Nikt nie nazywał go tak nawet zaraz po jego śmierci.
No one called him that even right after his death.
Wtedy – podobno – w kronikach pojawiał się przydomek „Magnus”, czyli po polsku po prostu „Wielki”.
Then - supposedly - the nickname "Magnus" appeared in the chronicles, which in Polish is simply "The Great".
A przydomek „Chrobry” został dopisany przez jednego z kopistów, czyli jedną z osób,
And the nickname "Chrobry" was added by one of the copyists, i.e. one of the people who
które kopiowały kiedyś teksty, przepisywały teksty.
once copied texts, rewrote texts.
Nie wiadomo nawet kiedy to było, możliwe, że nawet kilkaset lat po śmierci Chrobrego.
It is not even known when it was, possibly even several hundred years after Chrobry's death.
Ale to też jest tylko jedna wersja wydarzeń. Bo według drugiej wersji,
But that's just one version of events. Because according to the second version,
przydomek Chrobry był nadany przez syna Bolesława, ale potem został zmieniony na Wielki.
the nickname Chrobry was given by the son of Bolesław, but then it was changed to Great.
I potem znowu ludzie postanowili wrócić do tego pierwszego przydomka „Chrobry”.
And then again people decided to go back to that first nickname "Brave".
Jak było naprawdę – trudno powiedzieć.
How it really was - hard to say.
Dzisiaj jednak wszyscy mówimy Bolesław Chrobry i niech tak już zostanie.
Today, however, we all say Bolesław Chrobry and let it stay that way.
Bo Bolesław Chrobry na pewno był odważny i dzielny. Na swoim koncie miał wiele bitw.
Because Bolesław the Brave was certainly brave and brave. He had many battles to his credit.
Zorganizował nawet misję chrystianizacyjną zaraz po przejęciu władzy, w 997 roku.
He even organized a Christianizing mission right after taking power, in 997.
Wysłał biskupa Wojciecha na tereny pogańskich Prusów, czyli na tereny,
He sent Bishop Adalbert to the lands of the pagan Prussians, i.e. to the lands
gdzie dzisiaj znajduje się północno-wschodnia Polska i też Litwa.
where today there is north-eastern Poland and also Lithuania.
Ale misja nie zakończyła się jednak sukcesem.
But the mission was not successful.
Biskup Wojciech został zabity i kanonizowany później przez papieża.
Bishop Adalbert was killed and later canonized by the Pope.
Kanonizowany to znaczy, że został świętym. Bolesław wykupił od Prusów ciało biskupa Wojciecha.
Heiliggesprochen bedeutet, dass er ein Heiliger wurde. Bolesław befreite den Leichnam von Bischof Adalbert von den Preußen.
Canonized means that he has become a saint. Bolesław bought the body of Bishop Adalbert from the Prussians.
I to była bardzo ważna decyzja, bo dzięki temu, że Bolesław miał w swoim kraju ciało świętego i relikwie świętego,
And it was a very important decision, because thanks to the fact that Bolesław had the saint's body and relics in his country,
mógł założyć arcybiskupstwo w Gnieźnie – czyli dawnej stolicy Polski.
he was able to establish the archbishopric in Gniezno - the former capital of Poland.
Dużo osób chciało chodzić na pielgrzymki w to miejsce, a polski kościół stał się dzięki temu silniejszy i niezależny,
Many people wanted to go on pilgrimages to this place, and the Polish church became stronger and independent
bo mieliśmy już arcybiskupstwo.
because we already had an archbishopric.
Bolesław miał też dobre relacje z cesarzem niemieckim Ottonem III.
Bolesław also had good relations with the German Emperor Otto III.
I to było niezwykle istotne dla Polski, bo dawało nam ogromny prestiż.
And it was extremely important for Poland, because it gave us great prestige.
Mimo że mieli też dobre relacje, to Bolesław potrafił wykorzystać dobry moment w historii,
Although they also had good relations, Bolesław was able to take advantage of a good moment in history,
bo gdy cesarz niemiecki umarł, Bolesław wykorzystał osłabienie cesarstwa niemieckiego i zajął,
because when the German emperor died, Bolesław took advantage of the weakening of the German Empire and
wziął kilka terenów na zachodzie. Poza tym, że był odważny, był też więc dosyć sprytny.
took several territories in the west. Besides being brave, he was also quite clever.
Nie był to też oczywiście jedyny raz, gdy Bolesław zdobywał nowe ziemie.
Of course, it was not the only time when Bolesław conquered new lands.
Udało mu się też zdobyć tereny na południowym wschodzie Polski i na południowym zachodzie,
He also managed to conquer territories in the south-east of Poland and in the south-west,
więc możemy wyobrazić sobie, że znacznie powiększył teren Polski.
so we can imagine that he significantly expanded the territory of Poland.
Pewnie już wszyscy zasnęliście, słuchając o tych wszystkich ekspansjach terytorialnych,
You've probably all fallen asleep listening to all these territorial expansions,
więc żeby trochę was obudzić, powiem szybko taką ciekawostkę: Bolesław miał aż cztery żony.
so to wake you up a bit, I'll tell you a quick trivia: Bolesław had four wives.
Niczego też nie powiedziałam o jego koronacji, a przecież już zdradziłam, że został królem.
Nor did I say anything about his coronation, and yet I had already revealed that he had become king.
Koronacja jednak odbyła się bardzo późno, bo w tym samym roku, w którym Bolesław umarł,
Die Krönung fand jedoch erst sehr spät statt, nämlich im selben Jahr, in dem Bolesław starb,
However, the coronation took place very late, in the same year that Bolesław died,
czyli w roku 1025. Bardzo możliwe, że Bolesław starał się otrzymać tę koronę już wcześniej,
Es ist sehr gut möglich, dass Bolesław schon früher versucht hat, diese Krone zu erhalten,
i.e. in 1025. It is very possible that Bolesław tried to receive this crown earlier,
szczególnie za życia Ottona III, z którym miał dobre relacje, ale niestety to się nie udało.
vor allem zu Lebzeiten Ottos III., zu dem er gute Beziehungen unterhielt, was aber leider nicht klappte.
especially during the lifetime of Otto III, with whom he had good relations, but unfortunately it failed.
Nie było to też proste, bo wówczas trzeba było mieć zgodę papieża na koronację.
It was also not easy, because then you had to have the consent of the Pope for the coronation.
W każdym razie Bolesław Chrobry został w końcu koronowany i tym samym przeszedł też do historii jako pierwszy król Polski.
In any case, Bolesław the Brave was finally crowned and thus also went down in history as the first king of Poland.
Jak wyglądała koronacja Chrobrego? Oczywiście trudno powiedzieć, jak zwykle,
What was the coronation of Brave like? Of course, it is difficult to say, as usual,
aczkolwiek ten fakt został opisany w kronikach.
although this fact was recorded in the chronicles.
Jest też obraz, który namalował Jan Matejko wiele, wiele lat później, bo dopiero pod koniec dziewiętnastego wieku.
There is also a painting that Jan Matejko painted many, many years later, only at the end of the nineteenth century.
Bardzo polecam wam zobaczyć ten obraz, żeby móc wyobrazić sobie, jak mogła wyglądać ta koronacja.
I highly recommend you to see this painting so that you can imagine what this coronation might have looked like.
A jeśli będziecie w Warszawie, to możecie nawet zobaczyć ten obraz na żywo w Muzeum Narodowym.
And if you are in Warsaw, you can even see this painting live at the National Museum.
Wstęp bezpłatny na wystawy stałe jest we wtorki, tak na marginesie.
Admission to the permanent exhibitions is free on Tuesdays, by the way.
Dzisiaj było trochę krócej chyba o tej historii, ale to dlatego, że w podcaście jest bardzo dużo informacji
I think today was a little shorter about this story, but that's because there is a lot of information in the podcast
i nie chcę was przytłoczyć zbyt dużą ilością informacji.
and I don't want to overwhelm you with too much information.
Jeśli macie jakieś pytania o słówka, bo słówka tutaj są dosyć specyficzne, to oczywiście pytajcie śmiało w komentarzach.
If you have any questions about words, because the words here are quite specific, of course, feel free to ask in the comments.
A ja mam nadzieję, jak zwykle, że ten podcast był dla was interesujący.
And I hope, as always, that this podcast was interesting for you.
Pamiętajcie o tym kursie grupowym, bardzo chciałabym go zorganizować,
Remember about this group course, I would love to organize it,
informacje o nim znajdziecie też na moim kanale na YouTubie i na Instagramie,
you can also find information about it on my YouTube channel and on Instagram,
ale możecie też pisać do mnie bezpośrednio, bardzo chętnie odpowiem na wszystkie wasze pytania.
but you can also write to me directly, I will be happy to answer all your questions.
Oczywiście poza tym kursem grupowym, prowadzę też lekcje indywidualne,
Of course, apart from this group course, I also conduct individual lessons,
a oferta jest na mojej stronie internetowej plynniepopolsku.pl.
and the offer is available on my website plynniepopolsku.pl.
A co do kursu grupowego jeszcze, to piszcie szybko, bo planuję zacząć go już w marcu, czyli szóstego marca.
And as for the group course, write quickly, because I plan to start it in March, i.e. on the sixth of March.
Dajcie znać, czy ten odcinek o historii Polski się wam podobał i czy macie ochotę dowiedzieć się,
Let me know if you liked this episode about Polish history and if you want to find out
co stało się dalej po koronacji i po śmierci Bolesława Chrobrego,
what happened next after the coronation and after the death of Bolesław the Brave,
bo przecież oba te wydarzenia były w tym samym roku.
because both of these events were in the same year.
Dziękuję wam bardzo i do usłyszenia w kolejnym podcaście. Pa, pa!
Thank you so much and see you in the next podcast. Bye Bye!