×

Nós usamos os cookies para ajudar a melhorar o LingQ. Ao visitar o site, você concorda com a nossa política de cookies.


image

Polish with John, Dziwna Wielkanoc – Polish with John #071 [A2]

Dziwna Wielkanoc – Polish with John #071 [A2]

Cześć! Co u was słychać? Witajcie w kolejnym podcaście “Polish with John”. Nazywam się Jan Oko i chcę Wam pomóc w nauce języka polskiego.

Dziwne są te święta Wielkiej Nocy. Ciche, spokojne, ale też bez spotkań rodzinnych, bez tej świątecznej atmosfery. Święta w kwarantannie. Cały świat od tygodni i miesięcy walczy z koronawirusem. Wróg to tak niebezpieczny, że wszyscy którzy mogą są w domach i nie spotykają się ze sobą. Mimo to Wielkanoc jest najważniejszym chrześcijańskim świętem. Ważniejszym od Bożego Narodzenia, choć zwykle jest skromniej obchodzona. O co więc chodzi w tym święcie.

Wielkanoc jest to święto, w którym wspominamy najważniejsze wydarzenie opisane w Biblii. Chodzi o zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. On, według opisów biblijnych, został zabity przez ukrzyżowanie, potem był pochowany. Umarł, ale pokonał śmierć i dał nowe życie wszystkim ludziom. Dzięki temu wszyscy możemy być zbawieni.

Użyłem dużo teologicznego, religijnego języka, ale on się przyda, jeżeli chcecie poznać polską kulturę, literaturę i historię. Od roku dziewięćset sześćdziesiątego szóstego, od chrztu Polski, chrześcijaństwo jest ściśle związane z naszą historią. Najstarsze teksty literackie po polsku, to teksty religijne. Wszystkim Polakom jest znana bardzo stara pieśń Bogurodzica. Jest tak stara, że potrzebujemy słownika, żeby zrozumieć jej słowa. Tak bardzo zmienił się nasz język od tamtego czasu. Inną, równie starą pieśnią jest pieśń Chrystus zmartwychwstan jest, śpiewaną właśnie na Wielkanoc. Jej tekst oryginalny, z czternastego wieku brzmi tak:

Krystus z martwych wstał je,

Ludu przykład dał je,

Eż nam z martwych wstaci,

Z Bogiem krolewaci

Kyrie

Oczywiście dzisiaj śpiewa się tę pieśń ze zmodyfikowanym tekstem, tak aby łatwiej było ją zrozumieć.

Chrystus zmartwychwstan jest,

Nam na przykład dan jest;

Iż mamy z martwych powstać,

Z Panem Bogiem królować, Alleluja.

Widzicie jak zmienił się język? A ta obecna wersja i tak brzmi dzisiaj bardzo archaicznie. Archaiczny język, to stary język, taki, którego już się nie używa.

Wielkanoc to wielkie i ważne święto. Kształtowała i kształtuje chrześcijaństwo oraz polską kulturę. Co roku to właśnie na te święta kościoły są wypełnione po brzegi, ludzie modlą się, proszą Boga o przebaczenie grzechów i przychodzą na Msze święte. Tymczasem w tym roku w kościołach było pusto. Ludzie modlili się w domach, Msze były transmitowane w telewizji, a wiele z tradycyjnych obrzędów nie odbyło się. Dziwna ta wielkanoc, taka cicha i pusta. Ale może to też dobry czas, aby zobaczyć w świętach coś więcej niż tradycyjne obrzędy, zobaczyć to co w nich najważniejsze?

W tym odcinku było sporo słownictwa, które trochę postaram się teraz wyjaśnić. Zmartwychwstanie to dosłownie powstanie z martwych. Jeżeli ktoś sam pokonuje śmierć, to wstaje spośród tych, którzy są martwi. Msza święta, to zgromadzenie chrześcijan w kościele, którzy razem się modlą. Ksiądz odprawia Mszę świętą, a pozostali ludzie w niej uczestniczą. Grzech to wszystko co obraża Boga, to złe rzeczy, które robimy. Bóg przebacza grzechy, czyli je nam daruje. Można by powiedzieć, że już ich nie ma. Zbawienie to możliwość pójścia do nieba, do raju. W chrześcijańskiej teologii, ludzie z powodu grzechów nie mogą trafić do nieba. Grzechy i śmierć zostały jednak pokonane przez Jezusa, syna Bożego, a ludzie mogą dzięki temu być zbawieni, czyli trafić po śmierci do nieba, raju.

Mam nadzieję, że teraz łatwiej będzie wam zrozumieć sprawy związane z językiem religijnym. Warto go znać, bo wiele dzieł literatury polskiej go używa, czasem metaforycznie, czasem w innych kontekstach, ale jest on obecny i warto go znać, aby lepiej zrozumieć inne teksty.

Dziękuję Wam bardzo za ten odcinek. Zapraszam na mój blog ioannesoculus.com albo polishwithjohn.com. Będę wdzięczny za wsparcie mnie na serwisie Patreon. Tym którzy już to robią, serdecznie dziękuję! Trzymajcie się zdrowo i trzymam za was kciuki! Do usłyszenia!


Dziwna Wielkanoc – Polish with John #071 [A2] Seltsame Ostern - Polnisch mit John #071 [A2]. Strange Easter - Polish with John #071 [A2]. Pascua extraña - Polaco con John #071 [A2]. Strana Pasqua - Polacco con John #071 [A2]. Странная Пасха - Польский с Джоном #071 [A2]. Дивний Великдень - польська з Іваном #071 [A2].

Cześć! Co u was słychać? Witajcie w kolejnym podcaście “Polish with John”. Welcome to the next podcast "Polish with John". Nazywam się Jan Oko i chcę Wam pomóc w nauce języka polskiego. My name is Jan Oko and I want to help you learn Polish.

Dziwne są te święta Wielkiej Nocy. The Easter holidays are strange. Ciche, spokojne, ale też bez spotkań rodzinnych, bez tej świątecznej atmosfery. Ruhig, friedlich, aber auch ohne Familienzusammenkünfte, ohne diese festliche Atmosphäre. Quiet, peaceful, but also without family gatherings, without this festive atmosphere. Święta w kwarantannie. Holidays in quarantine. Cały świat od tygodni i miesięcy walczy z koronawirusem. The whole world has been fighting the coronavirus for weeks and months. Wróg to tak niebezpieczny, że wszyscy którzy mogą są w domach i nie spotykają się ze sobą. The enemy is so dangerous that all who may be at home and do not meet each other. Mimo to Wielkanoc jest najważniejszym chrześcijańskim świętem. Nevertheless, Easter is the most important Christian holiday. Ważniejszym od Bożego Narodzenia, choć zwykle jest skromniej obchodzona. More important than Christmas, although it is usually more modestly celebrated. O co więc chodzi w tym święcie. So what is this holiday about.

Wielkanoc jest to święto, w którym wspominamy najważniejsze wydarzenie opisane w Biblii. Easter is a holiday in which we remember the most important event described in the Bible. Chodzi o zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. It is about the resurrection of Jesus Christ. On, według opisów biblijnych, został zabity przez ukrzyżowanie, potem był pochowany. He, according to the biblical accounts, was killed by crucifixion, then he was buried. Umarł, ale pokonał śmierć i dał nowe życie wszystkim ludziom. He died, but he conquered death and gave new life to all people. Dzięki temu wszyscy możemy być zbawieni. Thanks to this, we can all be saved.

Użyłem dużo teologicznego, religijnego języka, ale on się przyda, jeżeli chcecie poznać polską kulturę, literaturę i historię. Ich habe viel theologische, religiöse Sprache verwendet, aber es wird sich als nützlich erweisen, wenn Sie die polnische Kultur, Literatur und Geschichte kennenlernen möchten. I used a lot of theological, religious language, but it will come in handy if you want to get to know Polish culture, literature and history. Od roku dziewięćset sześćdziesiątego szóstego, od chrztu Polski, chrześcijaństwo jest ściśle związane z naszą historią. Seit dem neunzehnten sechsundsechzigsten Jahr, seit der Taufe Polens, ist das Christentum eng mit unserer Geschichte verbunden. Since the nineteen sixty-sixth year, since the baptism of Poland, Christianity has been closely related to our history. Najstarsze teksty literackie po polsku, to teksty religijne. The oldest Polish literary texts are religious texts. Wszystkim Polakom jest znana bardzo stara pieśń Bogurodzica. All Poles know the very old song The Mother of God. Jest tak stara, że potrzebujemy słownika, żeby zrozumieć jej słowa. It is so old that we need a dictionary to understand its words. Tak bardzo zmienił się nasz język od tamtego czasu. Our language has changed so much since then. Inną, równie starą pieśnią jest pieśń Chrystus zmartwychwstan jest, śpiewaną właśnie na Wielkanoc. Another, equally old song is the song Christ is the Resurrection, sung just at Easter. Jej tekst oryginalny, z czternastego wieku brzmi tak: Its original fourteenth-century text reads as follows:

Krystus z martwych wstał je, Christ rose from the dead,

Ludu przykład dał je, He set an example of the people,

Eż nam z martwych wstaci, Let us rise from the dead,

Z Bogiem krolewaci Bei Gott, Könige With God, kings

Kyrie Kyrie

Oczywiście dzisiaj śpiewa się tę pieśń ze zmodyfikowanym tekstem, tak aby łatwiej było ją zrozumieć. Of course, today this song is sung with a modified text so that it is easier to understand.

Chrystus zmartwychwstan jest, Christ is resurrected,

Nam na przykład dan jest; Uns ist zum Beispiel gegeben; We, for example, are given;

Iż mamy z martwych powstać, That we are to rise from the dead,

Z Panem Bogiem królować, Alleluja. With the Lord God reign, Alleluia.

Widzicie jak zmienił się język? See how the language has changed? A ta obecna wersja i tak brzmi dzisiaj bardzo archaicznie. Und diese aktuelle Version klingt heute sehr archaisch. And this current version sounds very archaic today anyway. Archaiczny język, to stary język, taki, którego już się nie używa. An archaic language is an old language, one that is no longer used.

Wielkanoc to wielkie i ważne święto. Easter is a great and important holiday. Kształtowała i kształtuje chrześcijaństwo oraz polską kulturę. She shaped and shapes Christianity and Polish culture. Co roku to właśnie na te święta kościoły są wypełnione po brzegi, ludzie modlą się, proszą Boga o przebaczenie grzechów i przychodzą na Msze święte. Every year it is for these holidays that the churches are filled to the brim, people pray, ask God for forgiveness of sins and come to Holy Masses. Tymczasem w tym roku w kościołach było pusto. Meanwhile, this year the churches were empty. Ludzie modlili się w domach, Msze były transmitowane w telewizji, a wiele z tradycyjnych obrzędów nie odbyło się. People prayed at home, Masses were broadcast on television, and many of the traditional rites were not held. Dziwna ta wielkanoc, taka cicha i pusta. Seltsam, dieses Ostern, so still und leer. Strange, this Easter, so quiet and empty. Ale może to też dobry czas, aby zobaczyć w świętach coś więcej niż tradycyjne obrzędy, zobaczyć to co w nich najważniejsze? But maybe it's also a good time to see something more than traditional ceremonies during the holidays, to see what is most important in them?

W tym odcinku było sporo słownictwa, które trochę postaram się teraz wyjaśnić. There was a lot of vocabulary in this episode, which I'll try to explain a little now. Zmartwychwstanie to dosłownie powstanie z martwych. Resurrection is literally rising from the dead. Jeżeli ktoś sam pokonuje śmierć, to wstaje spośród tych, którzy są martwi. If someone overcomes death himself, he rises from among those who are dead. Msza święta, to zgromadzenie chrześcijan w kościele, którzy razem się modlą. Ksiądz odprawia Mszę świętą, a pozostali ludzie w niej uczestniczą. The priest says Holy Mass and the rest of the people participate in it. Grzech to wszystko co obraża Boga, to złe rzeczy, które robimy. All sin that offends God is the bad things we do. Bóg przebacza grzechy, czyli je nam daruje. Gott vergibt Sünden, das heißt, er vergibt uns. Można by powiedzieć, że już ich nie ma. You could say that they are no longer there. Zbawienie to możliwość pójścia do nieba, do raju. Salvation is the ability to go to heaven, to paradise. W chrześcijańskiej teologii, ludzie z powodu grzechów nie mogą trafić do nieba. In Christian theology, people cannot make it to heaven because of their sins. Grzechy i śmierć zostały jednak pokonane przez Jezusa, syna Bożego, a ludzie mogą dzięki temu być zbawieni, czyli trafić po śmierci do nieba, raju. However, sins and death were defeated by Jesus, the son of God, and people can thus be saved, that is, get to heaven, paradise, after death.

Mam nadzieję, że teraz łatwiej będzie wam zrozumieć sprawy związane z językiem religijnym. I hope you will understand religious language easier now. Warto go znać, bo wiele dzieł literatury polskiej go używa, czasem metaforycznie, czasem w innych kontekstach, ale jest on obecny i warto go znać, aby lepiej zrozumieć inne teksty. It is worth knowing, because many works of Polish literature use it, sometimes metaphorically, sometimes in other contexts, but it is present and it is worth knowing it in order to better understand other texts.

Dziękuję Wam bardzo za ten odcinek. Thank you very much for this episode. Zapraszam na mój blog ioannesoculus.com albo polishwithjohn.com. Będę wdzięczny za wsparcie mnie na serwisie Patreon. Tym którzy już to robią, serdecznie dziękuję! Trzymajcie się zdrowo i trzymam za was kciuki! Stay healthy and I'm keeping my fingers crossed for you! Do usłyszenia!