Znika nam wiatr Der Wind verschwindet von uns Our wind is disappearing Вітер зникає від нас

Dopiero co przez Amerykę przetoczyły się huragany Harvey i Irma. The hurricanes Harvey and Irma have just been through America. Znajomi z Irlandii prezentują zdjęcia drzew połamanych po przejściu Ofelii. Friends from Ireland present photos of trees broken after Ophelia had passed. Zdjęcia powalonych lasów i zniszczonych miasteczek w północnej Polsce zostaną nam w głowach na długo. Photos of fallen forests and destroyed towns in northern Poland will stay in our heads for a long time. Czuję się trochę dziwnie, ale muszę to powiedzieć: żyjemy w czasach globalnego uspokojenia wiatrów. I feel a bit weird, but I have to say this: we live in a time of global winds calming down. O o tym 57. odcinek Świata w trzy minuty. About this 57th episode of the world in three minutes. Choć Polska jest coraz częściej nawiedzana przez orkany i silne wichury, to teraz naukowcy obserwują zupełnie inne zjawisko. Although Poland is more and more often hit by hurricanes and strong winds, now scientists are observing a completely different phenomenon. W skali całego globu, średnia prędkość wiatru spada co dekadę o – przeciętnie – pół kilometra na godzinę. Globally, the average wind speed drops by - on average - half a kilometer per hour every decade. Wydaje się to nieszczególnie duży spadek, ale musimy pamiętać o kilku kwestiach. This does not seem like a particularly big decrease, but we need to bear a few points in mind. Po pierwsze, myślimy globalnie. First, we think globally. Spadki średniej prędkości wiatru są nierównomierne – gdy w jednym regionie nie odnotowano spadków, w drugim mogły być kilkukilometrowe. The drops in average wind speed are uneven - when in one region no drops were recorded, in the other they could be several kilometers. Po drugie – myślimy długoterminowo. Second - we think in the long term. Spadek o pół kilometra na godzinę w ciągu dziesięciu lat daje nam – jeśli się to nie zmieni – spadek o 5 kilometrów na godzinę w ciągu stulecia. A drop of half a kilometer per hour in ten years gives us - if this does not change - a drop of five kilometers per hour over a century. Raptem trzy pokolenia – a wielu z nas ma szansę dożyć setnej rocznicy początku stałego zmniejszania prędkości wiatru. Only three generations - and many of us have a chance to live to the hundredth anniversary of the beginning of the constant reduction of wind speed. Bo chyba nie wspomniałem, że spadek średniej prędkości wiatru można zaobserwować w danych naukowych od lat 60. Because I don't think I mentioned that the decrease in average wind speed has been observed in scientific data since the 1960s. Zjawisko to zauważono dopiero kilka lat temu – kiedy danych było już wystarczająco dużo, by wysnuć na ich podstawie jakieś wnioski – i teraz naukowcy próbują zgłębić jego przebieg i przyczyny. This phenomenon was noticed until a few years ago - when there was enough data to draw any conclusions from them - and now researchers are trying to explore its course and causes. Część skutków możemy już przewidzieć – na pewno spadnie wydajność elektrowni wiatrowych. We can already predict some of the effects - the efficiency of wind farms will surely decrease. Problemy odnotuje rolnictwo – bo wiatr jest jednym z ważniejszych czynników kształtujących lokalny klimat. The problems will be noted by agriculture - because the wind is one of the most important factors shaping the local climate. No i spadnie jakość powietrza w dużych aglomeracjach. And the air quality in large agglomerations will drop. Nie wiemy, czy zmiany w średniej prędkości wiatru są elementem jakiegoś stałego cyklu, czy czymś nowym w historii Ziemi. We do not know if the changes in the mean wind speed are part of some constant cycle or something new in the history of the Earth. Żeby to sprawdzić, naukowcy szukają historycznych wyników obserwacji wiatrów na całym świecie. To find out, scientists are looking for historical wind observations around the world. Udało im się dotrzeć do materiałów z końca XIX wieku, choć oczywiście wciąż są to dane ze stosunkowo krótkie okresu, no i ograniczone do wybranych regionów. They managed to find materials from the end of the 19th century, although of course they are still relatively short-term data, and limited to selected regions. Co gorsza, nie mamy dokładnej wiedzy o jakości instrumentów użytych do mierzenia prędkości, i ich spadku precyzji po kilku latach od zamontowaniu. To make matters worse, we do not have exact knowledge of the quality of the instruments used to measure velocity and their decrease in precision a few years after installation. Krótko mówiąc – wciąż nie wiemy, czy wiatr spowalnia z powodu urbanizacji, stałego cyklu, czy jakiegoś elementu natury, o którym zapomnieliśmy w swoich rozważaniach. In short, we still don't know if the wind is slowing down due to urbanization, the constant cycle, or some element of nature that we have forgotten in our considerations. W zrozumieniu problemu pomoże Aeolus, europejski satelita badawczy, który w przyszłym roku zostanie wystrzelony na orbitę okołoziemską. Aeolus, a European research satellite that will be launched into orbit next year, will help to understand the problem. To będzie pierwszy satelita, którego celem będzie dokładne i globalne badania wiatrów na naszej planecie. It will be the first satellite aimed at accurate and global research of winds on our planet. A skoro zacząłem od przypomnienia wielkich huraganów, to zakończę na smogu, który spowił wiele polskich miast kilka miesięcy temu. And since I started with the reminder of the great hurricanes, I will end up on the smog that enveloped many Polish cities a few months ago. Jednym z jego powodów była kompletna flauta. One of his reasons was a complete flauta. Brak wiatru doprowadził do tego, że spaliny z samochodów, guma z tartych opon i dym z kominów zawisły w miejscu, nierozproszone przez najmniejszy powiew. The lack of wind led to the fact that exhaust fumes from cars, rubber from grated tires and smoke from chimneys hung in place, not distracted by the slightest breeze. Więc nie zapominajmy, że oprócz orkanów mamy też cisze. So let's not forget that apart from the orcs, we also have silence. Źródła: Aeolus – europejski satelita badający wiatr Czym się różni orkan od tajfunu, huraganu i cyklonu (Crazy Nauka) Sources: Aeolus - European wind research satellite What is the difference between a hurricane and a typhoon, hurricane and cyclone (Crazy Nauka)