Jak pilotować samolot?
Wie fliegt man ein Flugzeug?
How to pilot an airplane?
¿Cómo se pilota un avión?
Comment piloter un avion ?
Hoe vlieg je een vliegtuig?
Hvordan styre et fly?
Как управлять самолетом?
Як пілотувати літак?
Czy siedzieliście kiedyś na miejscu pilota?
Haben Sie schon einmal auf dem Pilotensitz gesessen?
Have you ever sat in the pilot's seat?
Har du noen gang sittet i pilotsetet?
W sumie nie jest to _aż_ takie trudne.
Alles in allem ist es nicht _so_ schwierig.
All in all, it's not so difficult.
Alt i alt er det ikke så vanskelig.
Загалом, це не так вже й складно.
Trudniej się robi, kiedy siedzimy na miejscu pilota, a samolot leci.
Schwieriger wird es, wenn wir im Pilotensitz sitzen und das Flugzeug fliegt.
It is harder to do when we are sitting in the pilot's seat and the plane is flying.
Na wypadek, gdybyście znaleźli się w takiej sytuacji, warto spędzić trzy minuty by się dowiedzieć, jak mniej więcej wygląda pilotaż w praktyce.
Falls Sie sich in einer solchen Situation befinden, lohnt es sich, drei Minuten zu verbringen, um herauszufinden, wie die Pilotierung in der Praxis ungefähr aussieht.
In case you find yourself in this situation, it's worth spending three minutes to find out what piloting looks like in practice.
Якщо ви потрапили в таку ситуацію, варто витратити три хвилини, щоб дізнатися, як виглядає пілотування на практиці.
Zamiast nauki tenisa w weekend, zapraszam na naukę pilotażu w 180 sekund… To drugi odcinek podcastu o nauce, świecie i technice.
Anstatt am Wochenende Tennis zu lernen, lade ich Sie ein, in 180 Sekunden das Fliegen zu lernen ... Dies ist die zweite Folge des Wissenschafts-, Welt- und Technologie-Podcasts.
Instead of learning tennis at the weekend, I invite you to learn piloting in 180 seconds ... This is the second episode of the podcast about science, the world and technology.
Замість того, щоб вчитися тенісу на вихідних, я запрошую вас навчитися літати за 180 секунд ... Це другий епізод подкасту про науку, світ і технології.
Tym razem rzecz bardzo praktyczna – co robi pilot małego samolotu, gdy chce nim gdzieś polecieć.
Diesmal ist es eine ganz praktische Sache – was macht der Pilot eines Kleinflugzeugs, wenn er damit irgendwohin fliegen will.
This time, it's very practical - what does the pilot of a small plane do when he wants to fly it somewhere.
Цього разу дуже практична річ – те, що робить пілот невеликого літака, коли хоче кудись полетіти.
Wymóg zmieszczenia się w (mniej więcej) trzech minutach wymusił skrótowe potraktowanie tematu, jednak starałem się nie pominąć żadnej istotnej czynności.
Die Anforderung, in (mehr oder weniger) drei Minuten zu passen, zwang mich zu einer kurzen Behandlung des Themas, aber ich versuchte, keine wichtige Aktivität auszulassen.
The requirement to fit in (approximately) three minutes forced a brief treatment of the topic, but I tried not to miss any important activity.
Требование уложиться (примерно) в три минуты вынудило рассказать о теме в сокращенном виде, но я постарался не упустить ни одного важного момента.
Вимога вкластися (більше-менш) у три хвилини змусила коротко розглянути тему, але я намагався не пропустити жодної важливої діяльності.
Mam też nadzieję, że w ciągu tych trzech minut dowiecie się czegoś nowego dla siebie.
Ich hoffe auch, dass Sie in diesen drei Minuten etwas Neues für sich selbst lernen.
I also hope that you will learn something new for yourself in these three minutes.
Я також сподіваюся, що за ці три хвилини ви дізнаєтесь щось нове для себе.
Nie przegap kolejnych odcinków: iTunes | Android | RSS.
Dostępna wersja na YouTube.
YouTube version available.
Premiera kolejnego odcinka – w najbliższą środę.
Die Premiere der nächsten Folge - am kommenden Mittwoch.
The premiere of the next episode - next Wednesday.
Прем'єра наступної серії відбудеться наступної середи.
Treść odcinka w wersji dla czytających (wersja mp3 powyżej): Czy da się poprowadzić samolot robiąc to pierwszy raz w życiu?
Leseversion der Folge (mp3-Version oben): Kann man zum ersten Mal in seinem Leben ein Flugzeug fliegen?
Read version of the episode (mp3 version above): Is it possible to fly a plane doing it for the first time in your life?
Читацька версія (mp3 версія вище): Чи можна вперше в житті політати літаком?
Tak – każdy pilot jest tego dowodem.
Ja - jeder Pilot ist der Beweis dafür.
Yes - every pilot is proof of this.
Warto pamiętać, że pierwsi piloci świata nie mięli instruktorów, a i wielu współczesnych lotników uczyło się jeszcze na maszynach jednoosobowych.
Es sei daran erinnert, dass die ersten Piloten der Welt keine Ausbilder hatten und viele moderne Flieger immer noch auf Ein-Mann-Maschinen lernten.
It is worth remembering that the first pilots of the world did not have instructors, and many modern aviators were still learning on one-man machines.
Ale i tak pamiętajcie: jeśli chcecie wdrożyć moje porady w życie, zróbcie to na symulatorze.
Aber denken Sie trotzdem daran: Wenn Sie meinen Rat umsetzen wollen, tun Sie dies im Simulator.
But remember anyway: if you want to implement my advice, do it in the simulator.
Але все одно пам’ятайте: якщо ви хочете реалізувати мою пораду, робіть це на тренажері.
Przed startem oglądamy samolot.
Vor dem Start überprüfen wir das Flugzeug.
Before take-off, we check the plane.
W ręku checklista i sprawdzamy, czy wszystko z nim jest w porządku.
Checkliste in die Hand und wir prüfen, ob damit alles in Ordnung ist.
Checklist in hand and we check if everything is okay with it.
Контрольний лист в руки і перевір, чи все з ним гаразд.
Czy silnik ma olej, czy w zbiornikach jest paliwo, czy stery działają, czy koła nie odpadły.
Ob der Motor Öl hat, ob Kraftstoff in den Tanks ist, ob die Ruder funktionieren, ob die Räder abgefallen sind.
Does the engine have oil, is there fuel in the tanks, are the rudders working, and the wheels have not come off.
Чи є масло в двигуні, чи є пальне в баках, чи працюють керма, чи не відійшли колеса.
Paliwo jest szczególnie istotne: poziom sprawdzamy wkładając specjalną miarkę do baku, paliwomierzowi na desce rozdzielczej nie można ufać.
Kraftstoff ist besonders wichtig: Der Füllstand wird durch Einführen einer speziellen Maßnahme in den Tank überprüft, der Tankanzeige auf dem Armaturenbrett ist nicht zu trauen.
Fuel is particularly important: the level is checked by inserting a special measure into the tank, the fuel gauge on the dashboard cannot be trusted.
Następnie siadamy i… pierwsze zaskoczenie.
Dann setzen wir uns und… die erste Überraschung.
Then we sit down and… the first surprise.
Pod nogami są pedały.
Unter den Füßen sind Pedale.
There are pedals under the feet.
Wychowani na grach, w których sterujemy samolotem za pomocą strzałek czy zwykłego joysticka, nie bierzemy pod uwagę, że rzeczywistość może być trochę bardziej skomplikowana.
Aufgewachsen mit Spielen, in denen wir ein Flugzeug mit Pfeilen oder einem einfachen Joystick steuern, berücksichtigen wir nicht, dass die Realität etwas komplizierter sein kann.
Brought up on games in which we control the plane with the help of arrows or simple joystick, we do not take into account that the reality may be a little more complicated.
Виховані на іграх, в яких ми керуємо літаком стрілками або простим джойстиком, ми не беремо до уваги, що реальність може бути трохи складнішою.
Do czego służą pedały?
Wozu dienen die Pedale?
What are the pedals for?
Naciśnijmy je.
Drücken wir sie aus.
Let's press them.
Na ogonie poruszy się pionowy ster kierunku.
Am Heck bewegt sich ein vertikales Ruder.
A vertical rudder will move on the tail.
Вертикальне кермо буде рухатися на хвості.
Służy do kierowania samolotem w lewo i prawo.
Es wird verwendet, um das Flugzeug nach links und rechts zu steuern.
It is used to steer the plane left and right.
Він використовується для управління літаком вліво і вправо.
Teraz poruszmy wolantem lub drążkiem.
Lassen Sie uns nun den Federball oder den Stock bewegen.
Now let's move the shuttlecock or stick.
Na obu skrzydłach poruszą się lotki.
Querruder bewegen sich auf beiden Flügeln.
Darts will move on both wings.
Służą – tu zaskoczenie – do kierowania samolotem w lewo i prawo.
Sie dienen - hier überraschend - dazu, das Flugzeug nach links und rechts zu steuern.
They serve - surprise here - to steer the plane to the left and right.
Вони використовуються (це сюрприз) для керування літаком ліворуч і праворуч.
Żeby skręcić samolotem prawidłowo – by lot był bezpieczny, a żołądki pasażerów nie protestowały – skręcamy za pomocą lotek i delikatnego ruchu sterem kierunku.
Um das Flugzeug richtig zu drehen – damit der Flug sicher ist und die Mägen der Passagiere nicht protestieren – setzen wir Querruder und eine sanfte Bewegung des Seitenruders ein.
To turn the plane correctly - so that the flight is safe and the stomachs of passengers do not protest - we turn with the help of ailerons and a gentle rudder movement.
Są sytuacje, kiedy sterujemy wyłącznie sterem kierunku, ale o tym innym razem.
Es gibt Situationen, in denen wir nur das Ruder steuern, aber dazu ein anderes Mal mehr.
There are situations when we only control the rudder of the direction, but about this different time.
Dla ułatwienia dodam jeszcze, że jeśli naciśniemy górną część pedałów, to zamiast steru kierunku uaktywnimy hamulce.
Der Einfachheit halber würde ich noch hinzufügen, dass man die Bremsen anstelle der Richtungssteuerung aktiviert, wenn man die Pedale oben drückt.
For simplicity, I would like to add that if we press the upper part of the pedals, we will activate the brakes instead of the rudder.
Dwa.
Zwei.
Jeden na lewym, drugi na prawym kole.
Eine am linken Rad und eine am rechten Rad.
One on the left and one on the right wheel.
Chyba, że nasz samolot jest nietypowy.
Es sei denn, unser Flugzeug ist ungewöhnlich.
Najważniejszy przyrząd?
Das wichtigste Instrument?
The most important device?
Nie, nie sztuczny horyzont.
Nein, kein künstlicher Horizont.
No, not an artificial horizon.
Po co nam sztuczny horyzont, skoro za oknem mamy naturalny?
Warum brauchen wir einen künstlichen Horizont, wenn wir draußen einen natürlichen haben?
Why do we need an artificial horizon, since we have a natural window?
Najważniejszy jest prędkościomierz.
Das Wichtigste ist der Tachometer.
The most important is the speedometer.
Przed lotem wbijamy sobie do głowy najważniejsze prędkości: minimalną (poniżej niej samolot straci umiejętność lotu), nieprzekraczalną (powyżej niej producent nie ręczy za to, że się nie rozpadniemy), startu (poniżej tej prędkości nie próbujmy odrywać się od ziemi), wznoszenia, przelotową… Cyferek jest sporo, na szczęście łatwo je zapamiętać.
Vor dem Flug haben wir die wichtigsten Geschwindigkeiten im Kopf: Minimum (unterhalb dessen das Flugzeug die Flugfähigkeit verliert), nicht zu überschreiten (oberhalb dessen der Hersteller nicht garantiert, dass wir nicht auseinanderfallen), nehmen aus (unterhalb dieser Geschwindigkeit versuchen Sie nicht, vom Boden abzuheben), steigen, kreuzen ... Es gibt viele Zahlen, zum Glück sind sie leicht zu merken.
Before the flight, we put the most important speeds into the head: minimal (below it, the plane will lose flight skill), impassable (above it the manufacturer does not vouch for not falling apart), take off (below this speed, do not try to break away from the ground), climb, cruising ... Cyferek is a lot, fortunately it is easy to remember them.
No i kluczowe są często oznaczone kreskami na prędkościomierzu.
Und die wichtigsten davon sind oft mit Strichen auf dem Tacho gekennzeichnet.
And keywords are often marked with dashes on the speedometer.
Startujemy?
Heben wir ab?
Odpalamy silnik, przeprowadzamy kontrolę zgodnie z checklistą, kołujemy na pas, ostatnie sprawdzenie wszystkiego, puszczamy hamulce i… gaz do dechy.
Motor starten, Inspektion nach Checkliste durchführen, zur Piste rollen, alles ein letztes Mal checken, Bremse loslassen und… Gas geben.
We start the engine, carry out the check in accordance with the checklist, we roll on the belt, check everything last, we release the brakes and ... gas to the top.
Arranque el motor, realice una inspección de acuerdo con la lista de verificación, ruede hasta el carril, verifique todo por última vez, suelte los frenos y… acelere.
Gdy samolot rozpędzi się do prędkości startu, delikatnie podnosimy nos ciągnąc wolant do siebie.
Wenn das Flugzeug auf Startgeschwindigkeit beschleunigt, heben Sie vorsichtig Ihre Nase an und ziehen Sie den Federball zu sich heran.
When the plane accelerates to the start speed, gently raise the nose pulling the shuttlecock to yourself.
Lecimy chwilę tuż nad ziemią, by się rozpędzić do prędkości wznoszenia, i po jej osiągnięciu staramy się tak utrzymywać nos, by utrzymać tę prędkość.
Wir fliegen eine Weile knapp über dem Boden, um auf die Steigrate zu beschleunigen, und sobald wir sie erreicht haben, versuchen wir, unsere Nase zu halten, um diese Geschwindigkeit beizubehalten.
We are just a moment away from the ground to accelerate to the speed of climb, and after reaching it, we try to keep our nose in order to maintain this speed.
Ważna informacja: prędkość samolotu regulujemy albo gazem, albo kątem pod jakim zadzieramy nosa Kiedy już jesteśmy na sensownej wysokości, zmniejszamy obroty silnika i lecimy dokąd chcemy.
Wichtige Information: Wir regulieren die Geschwindigkeit des Flugzeugs mit dem Gashebel oder dem Winkel unserer Nase. Sobald wir in einer angemessenen Höhe sind, reduzieren wir die Motordrehzahl und fliegen, wohin wir wollen.
Important information: we regulate the speed of the aircraft either with gas or the angle at which we press the nose. When we are at a reasonable altitude, we reduce the engine speed and fly to where we want.
90% spojrzeń kierujemy za kabinę – by lecieć prosto i poziomo, 10% poświęcamy kontroli, czy nie lecimy za wolno, albo czy nie przegrzewa nam się silnik.
Wir richten 90 % unserer Blicke hinter die Kabine – um geradeaus zu fliegen, 10 % widmen wir der Überprüfung, ob wir zu langsam fliegen oder ob der Motor überhitzt.
90% of the looks are directed to the cabin - to fly straight and horizontally, 10% devote control, do not fly too slowly, or whether the engine overheats.
Przydaje się też zegarek, by wiedzieć, czy nie kończy nam się paliwo.
Eine Uhr ist auch nützlich, um zu wissen, ob uns der Treibstoff ausgeht.
A watch is also useful to know if we're running out of fuel.
Paliwomierzom nie wierzymy.
Tankuhren glauben wir nicht.
We do not believe in the fuel meters.
Przyjmijmy że przed nami jest pas, na którym chcemy wylądować.
Nehmen wir an, vor uns gibt es eine Fahrspur, auf der wir landen wollen.
Let us assume that there is a belt ahead of us where we want to land.
Ustawiamy samolot wolantem (i zmniejszamy obroty silnika) tak, by samolot zniżał się z zapamiętaną wcześniej prędkością podejścia do lądowania, i jednocześnie, by znalazł się nad krawędzią pasa gdy będziemy 3-4 metry nad ziemią.
Stellen Sie das Flugzeug mit dem Federball so ein (und reduzieren Sie die Motordrehzahl), dass das Flugzeug mit der zuvor gemerkten Anfluggeschwindigkeit sinkt und gleichzeitig über dem Rand der Landebahn ist, wenn wir uns 3-4 Meter über dem Boden befinden .
We set the plane with a shuttlecock (and reduce engine revs) so that the plane descends with the previously stored approach speed and at the same time it will be over the edge of the belt when we are 3-4 meters above the ground.
Wymaga wprawy.
Erfordert Übung.
Gdy już zbliżymy się do pasa, zmniejszamy obroty do zera, zerkając lekko w bok oceniamy wysokość i gdy będziemy jakieś 20cm nad ziemią (wymaga wprawy) ciągniemy wolant… na siebie.
Als wir uns dem Band nähern, reduzieren wir die Geschwindigkeit auf Null, blicken leicht zur Seite, schätzen die Höhe ein und wenn wir etwa 20 cm über dem Boden sind (erfordert etwas Übung), ziehen wir den Federball ... auf uns.
When we approach the waist, we reduce the turn to zero, glancing slightly to the side, assess the height and when we are about 20cm above the ground (requires practice), we pull the yoke ... on ourselves.
Tak, jakbyśmy chcieli wystartować.
Als ob wir abheben wollten.
As if we wanted to take off.
Jeśli zrobimy to za mocno, samolot oczywiście spróbuje polecieć do góry, co – przy prawie zerowych obrotach silnika – skończy się co najmniej bardzo mocnym uderzeniem o ziemię.
Wenn wir es zu hart angehen, wird das Flugzeug natürlich versuchen, nach oben zu fliegen, was - bei fast null Motordrehzahl - am Ende zumindest sehr hart auf dem Boden aufschlägt.
If we do it too strongly, the plane will, of course, try to fly up, which - at almost zero engine speed - will end with at least a very strong impact on the ground.
Więc trzeba wolant ciągnąć delikatnie.
Sie müssen also vorsichtig am Federball ziehen.
Zmusimy w ten sposób samolot do powolnego wytracenia prędkości i wysokości jednocześnie.
Auf diese Weise zwingen wir das Flugzeug, gleichzeitig langsam an Geschwindigkeit und Höhe zu verlieren.
In this way we will force the plane to slow down speed and altitude simultaneously.
Jeśli próbowalibyśmy skierować nos w kierunku ziemi, a nie w kierunku nieba, prawdopodobnie uderzylibyśmy w pas z taką siłą, że odbilibyśmy się od niego i wrócili w powietrze.
Wenn wir versuchen würden, unsere Nase auf den Boden statt in den Himmel zu richten, würden wir wahrscheinlich mit einer solchen Wucht auf den Gürtel treffen, dass wir davon abprallen und zurück in die Luft fliegen würden.
If we tried to point our nose towards the ground, not toward the sky, we would probably hit the belt with such force that we would bounce back and get back into the air.
Bez wystarczającej prędkości do bezpiecznego utrzymania się w nim.
Ohne genügend Geschwindigkeit, um sicher darin zu bleiben.
Without enough speed to safely stay in it.
Nie polecam.
Ich empfehle nicht.
W swoim opisie pominąłem dla uproszczenia kilka drobiazgów – takich jak na przykład klapy czy komunikację radiową, ale i tak nie zmieściłem się w 180 sekundach.
In meiner Beschreibung habe ich der Einfachheit halber ein paar Details weggelassen - wie Klappen oder Funkverkehr, aber ich habe trotzdem nicht in 180 Sekunden gepasst.
In my description I have omitted to simplify a few details - such as flaps or radio communication, but I did not fit in 180 seconds anyway.
Mam nadzieję, że każdy z was poradzi sobie teraz z poprowadzeniem (symulowanego) samolotu.
Ich hoffe, jeder von euch kommt jetzt mit dem (simulierten) Flugzeug zurecht.
I hope that each of you will now manage the (simulated) aircraft.
Jeśli chcecie spróbować polecieć prawdziwym, zapraszam do pierwszej z brzegu szkoły pilotażu.
Wenn Sie versuchen möchten, einen echten zu fliegen, lade ich Sie zur ersten Pilotenschule am Ufer ein.
If you want to try to fly real, I invite you to the first pilot school.
W większości można wykupić 30-60 minutowy lot zapoznawczy.
Meistens können Sie einen 30-60 minütigen Einführungsflug buchen.
In most cases, you can buy a 30-60 minute familiarization flight.
A skoro już o lataniu mowa… czy zastanawialiście się kiedyś, dlaczego samolot lata?
Apropos Fliegen ... haben Sie sich schon einmal gefragt, warum ein Flugzeug fliegt?
O tym już wkrótce…
Darüber bald ...
