Prijzen die stijgen, lachgas in de auto en roofdieren in Nederland - Nieuws van de Week #6
Hallo, ik ben Saïda Maggé en dit is het NOS Nieuws van de Week.
In dit journaal hebben we het erover dat veel dingen het afgelopen jaar duurder zijn geworden.
Als je gaat tanken of boodschappen doet, betaal je meer dan vorig jaar.
We leggen uit hoe dat komt.
En we hebben het over lachgas.
De politie maakt zich zorgen om mensen die dat gebruiken als ze autorijden.
Dat is erg gevaarlijk: er gebeuren steeds meer ongelukken door.
Ook vertellen we dat er in de Nederlandse natuur steeds meer roofdieren leven.
Denk aan wilde katten en wolven. Natuurorganisaties zijn daar blij mee.
Het afgelopen jaar is alles duurder geworden.
De prijzen voor bijvoorbeeld benzine, kleding en producten in de supermarkt zijn flink gestegen.
Dat de prijzen stijgen is normaal.
Elk jaar wordt alles gemiddeld een klein stukje duurder.
Dat heet: inflatie.
Dat alles een klein beetje duurder wordt, een klein beetje inflatie dus, is normaal.
Als je werkt, stijgt je loon elk jaar een klein beetje mee.
Dat geldt ook voor uitkeringen.
Daardoor merk je er weinig van.
Maar nu stijgen de prijzen ineens flink.
Dat kan je zien in deze grafiek.
Alles is gemiddeld ongeveer vijf procent duurder geworden.
Dat betekent dat als je vorig jaar voor honderd euro boodschappen deed...
...diezelfde boodschappen nu honderd en vijf euro kosten.
Je betaalt dus meer dan vorig jaar.
En dat merken deze ook deze mensen.
Ik vind dat alles veel duurder wordt, aardappels, groente.
Met tanken ook. Overal waar je naartoe gaat tegenwoordig, is alles hartstikke duur geworden.
En het gaat allemaal stiekem, want het wordt niet aangegeven.
En je ziet ineens dat het twee kwartjes of drie, of een euro duurder wordt.
Ja, en als je alleen een AOW hebt, dan hakt het er toch wel in.
Die stijging komt door drie dingen.
Veel dingen die we kopen, worden met grote containerschepen over zee naar Nederland gebracht.
Tijdens de coronacrisis zijn veel minder van die schepen gaan varen.
Daardoor is het veel duurder geworden om spullen van bijvoorbeeld China naar Nederland te vervoeren.
Tijdens corona waren veel fabrieken in China dicht.
Er werd daardoor een stuk minder gemaakt.
Daardoor is er nu een tekort aan spullen.
Maar mensen willen ook meer kopen omdat ze gespaard hebben tijdens corona.
Daardoor wordt alles duurder.
De prijs van gas, benzine en diesel is flink omhoog gegaan.
Omdat je energie nodig hebt om dingen te maken en te vervoeren, wordt dat automatisch duurder.
Deskundigen denken dat de prijzen tijdelijk zo snel omhoog gaan.
Ze verwachten dat ergens volgend jaar de prijzen weer minder hard zullen stijgen, en de inflatie dus weer normaal is.
De politie maakt zich zorgen over mensen die lachgas gebruiken tijdens het autorijden.
Dat is gevaarlijk, en er gebeuren steeds meer verkeersongelukken omdat mensen dat doen.
Daarbij vallen vaak gewonden en soms ook doden.
Dit soort gasflessen vindt de politie steeds vaker op plekken waar een ongeluk is gebeurd.
Hier zit lachgas in.
Dat gas gebruiken mensen als drug, ze ademen het in via een ballon.
Je krijgt dan voor een paar minuten een lekker gevoel.
Je bent ontspannen en je gaat ervan lachen.
Daarom heet het ook lachgas.
Mensen, vaak zijn het jongeren, gebruiken lachgas bijvoorbeeld tijdens feestjes.
Of als ze samenkomen met een groep vrienden op straat.
Maar er zijn ook zijn mensen die het vlak voor of tijdens het autorijden nemen.
En dat kan heel gevaarlijk zijn.
Als je het gas inademt, kan je misselijk en duizelig worden.
Ook kan je hoofdpijn krijgen of flauwvallen.
Mensen die lachgas hebben genomen, kunnen dus niet meer veilig een auto besturen.
Er gebeuren steeds vaker ongelukken door mensen die dat tóch doen.
Dit gebeurde in Eindhoven.
Midden in de nacht knalde een busje daar tegen een boom.
De twee mensen die in het busje zaten, overleefden het ongeluk niet.
In het busje vond de politie flessen met lachgas.
Of het ongeluk is gebeurd doordat de bestuurder lachgas heeft gebruikt, is lastig te bewijzen.
Maar de politie denkt van wel.
En zo gaat het vaker.
De afgelopen drie jaar waren er veel ongelukken waarbij mensen waarschijnlijk lachgas in de auto hebben gebruikt.
In 2019 gebeurde het 470 keer.
Vorig jaar meer dan 700 keer.
En dit jaar ging het al bijna 600 keer mis...
...en het jaar is nog niet voorbij.
De politie maakt zich veel zorgen om die ongelukken, en vindt dat er iets moet gebeuren.
Meer mensen moeten weten wat lachgas met je doet, en dat lachgas gebruiken in de auto gevaarlijk is, zegt de politie.
Ook willen verschillende organisaties dat lachgas verboden wordt.
In sommige steden in Nederland is al zo'n verbod...
...maar de regering werkt nu aan een wet die lachgas verbiedt in heel het land.
In Nederland leven steeds meer roofdieren in het wild. Dat zeggen natuurorganisaties.
Duizend jaar geleden, in de middeleeuwen, leefden er in Nederland veel roofdieren.
Maar er werd in de middeleeuwen veel gejaagd.
Mensen hebben toen alle roofdieren in Nederland doodgeschoten of verjaagd.
Nu zijn sommige roofdieren in Nederland beschermd.
Dat betekent dat mensen ze niet meer mogen doodschieten of verjagen.
Daardoor komen de dieren nu langzaam terug naar ons land.
Ze kunnen hier goed leven en genoeg eten vinden.
Eén van de dieren die sinds kort weer terug is, is de wilde kat.
Dat weten natuurorganisaties omdat ze dit soort camera's ophangen in het bos.
Daarmee houden ze de dieren in de gaten.
Door die camera's weten onderzoekers nu dat er een stuk of vijf wilde katten op een vaste plek in Limburg leven.
En ook in het bos in Brabant zijn er een paar gezien.
In totaal hebben onderzoekers 17 soorten roofdieren in Nederland geteld.
Het zijn veel bekende soorten, zoals de wolf.
Maar ook minder bekende soorten, zoals de goudjakhals.
Dat dier is iets groter dan een vos, en is nog erg zeldzaam hier.
De goudjakhals is nog maar een paar keer in de Nederlandse natuur gezien.
Natuurorganisaties zijn blij dat er weer wilde dieren in sommige Nederlandse bossen leven.
Dat is heel goed voor de natuur, zeggen ze.
Niet iederéén is er blij mee, denk aan schapenhouders.
Hun schapen worden soms doodgebeten door roofdieren, zoals de wolf.
Zij zien daarom liever niet dat er nog meer wilde dieren naar Nederland komen.
Dit was het NOS Nieuws van de Week.
In dit journaal hadden we het over inflatie.
Veel dingen zijn het afgelopen jaar duurder geworden.
En dat komt door corona.
En het ging over ongelukken in het verkeer door lachgas.
Die zijn er steeds meer, en de politie maakt zich daar zorgen over.
Over een tijdje is lachgas verboden in Nederland.
Ook hadden we het over roofdieren in de Nederlandse natuur...
...zoals wilde katten en wolven.
Die zijn hier weer vaker.
Natuurorganisaties vinden dat goed, maar niet iedereen is er blij mee.
Volgende week zijn we er weer, tot dan!
