Aardbeving in Turkije en Syrië, politie pakte bende criminelen op en prinses Amalia op reis.
Hallo, ik ben Simone Weimans en dit is het Nieuws van de Week...
...een journaal van de NOS in makkelijke taal.
In dit journaal vertellen we over heftige aardbevingen in Turkije en Syrië.
Ook hebben we het over een actie van de politie.
Die keek maandenlang mee met telefoons van criminelen.
Meer dan veertig mensen zijn opgepakt.
En we laten zien waarom prinses Amalia op reis is in het buitenland.
In de landen Turkije en Syrië zijn heftige aardbevingen geweest.
Van over de hele wereld is hulp onderweg om de slachtoffers van de aardbeving te helpen.
De aardbeving gebeurde hier, vlakbij de grens tussen Turkije en Syrië.
Er zijn vaker aardbevingen in dit gebied. Maar dit keer was het een hele hevige beving.
Door de beving is er ontzettend veel schade. Er zijn meer dan tienduizend doden gevallen.
Huizen zijn ingestort en wegen zijn verwoest.
In sommige straten staat bijna niks meer overeind.
Na de eerste aardbeving kwamen er nog een paar bevingen achteraan.
Reddingswerkers proberen, zo goed als het kan, mensen te helpen.
Er liggen nog veel mensen onder ingestorte gebouwen.
De hulpdiensten proberen die mensen eruit te halen. En soms lukt dat ook.
In Syrië is het lastig om mensen te redden. In het land is het al jaren oorlog.
Daardoor is het voor hulpverleners moeilijk om op de plekken te komen...
...waar de aardbeving is geweest.
Mensen proberen met hun blote handen bewoners uit ingestorte gebouwen te redden.
In Nederland wonen veel mensen met familie in Turkije en Syrië.
Ze maken zich veel zorgen.
Zoals Ahmed. Hij kent veel mensen die in het gebied wonen waar de aardbeving was.
Maar het is moeilijk om ze te bereiken.
Ik heb alleen maar gehoord van een tante van mij...
...dat er wel mensen overleden zijn in het dorp.
Maar niemand weet wie en er is ook geen contact mogelijk.
Veel mensen die in Nederland wonen willen iets doen om de slachtoffers...
...van de aardbeving te helpen.
Op verschillende plekken in ons land worden daarom spullen ingezameld.
Ja, er komt van alles binnen. Van hygiëneproducten, maandverband, tandpasta.
Maar ook dus kleding, dekens. Wat op dit moment het meest nodig is.
De bedoeling was, om met twee volle busjes naar Turkije te gaan.
Maar er is al zo veel ingezameld, dat er nu twee vrachtwagens naartoe gaan.
Ook zijn er vanuit Nederland reddingswerkers naar het gebied gegaan.
Ze hebben speciaal getrainde honden mee, vertelt deze reddingswerker.
Wij hebben speurhonden. Die speurhonden kunnen ruiken onder het puin...
...waar eventueel mensen liggen.
Het is belangrijk dat er snel hulp komt. Dan kunnen ze nog mensen redden.
Onder dat puin kunnen allemaal soort ruimtes ontstaan...
...omdat er bepaalde dingen op elkaar zijn gevallen waar in mensen veilig zitten, alleen opgesloten zitten.
Dus er is best wel kans dat we na enige tijd mensen vinden.
Woensdag 15 februari is er een landelijke actiedag.
Op televisie wordt een speciaal programma uitgezonden...
...om geld op te halen voor de slachtoffers van deze aardbeving.
De politie heeft meer dan veertig mensen gearresteerd.
Ze worden verdacht van drugshandel, het hebben van vuurwapens...
...en het plegen van een overval.
De agenten lazen maandenlang, in het geheim...
...de telefoonberichten van de verdachten.
Daardoor konden ze worden opgepakt.
Criminelen maken vaak gebruik van speciale telefoons om berichten naar elkaar te sturen.
Zogenaamde cryptotelefoons.
Die telefoons maken berichten met een speciale code onleesbaar...
...behalve voor degene die het bericht krijgt.
Want die heeft ook een speciale code, waardoor de berichten weer zijn te lezen.
Daardoor is het voor anderen erg lastig om mee te lezen.
Maar niet onmogelijk. Het lukte experts van de politie...
...een paar maanden geleden tóch om mee te kijken.
Daardoor konden agenten maandenlang alle berichten van criminelen meelezen.
Ze lazen bijvoorbeeld over drugshandel...
...wapens en opdrachten om mensen te vermoorden.
De politie maakte een speciaal systeem voor alle berichten.
Een soort Google om goed te kunnen zoeken, vertelt deze onderzoeker.
En elk berichtje dat wordt gestuurd is als berichtje leesbaar...
...met alle informatie die over dat berichtje bekend is.
Dus wie de afzender is, wie de ontvanger is.
Op deze manier kon de politie makkelijk zien, wie wat heeft gezegd.
Toen er genoeg bewijs was, zijn de verdachten opgepakt.
Verspreid over heel Nederland werden mensen aangehouden...
...maar ook in het buitenland zijn mensen gearresteerd.
De politie viel in meer dan tachtig huizen binnen.
Daar werden werkplaatsen gevonden om drugs te maken.
Verder vond de politie wapens en meer dan vier miljoen euro aan contant geld.
Dat is allemaal in beslag genomen.
De berichten zijn erg belangrijk in rechtszaken. Ze worden gebruikt als bewijs.
In eerdere rechtszaken konden criminelen daardoor worden veroordeeld.
De politie denkt dat dat criminelen steeds banger worden, dat ze worden afgeluisterd.
Ik kan mij voorstellen dat dit heel veel onrust veroorzaakt.
Want wij weten nu exact wat er gezegd is.
Uiteindelijk komen we erachter met dit soort onderzoeken.
Dan weten we wie er wat gezegd heeft, dan weten we ook wat er gedaan is.
En dan is het onvermijdelijk, net zoals vandaag, dat we ingrijpen.
Prinses Amalia, koning Willem-Alexander en koningin Maxima zijn op reis.
Twee weken lang bezoeken ze het Caribisch deel van het...
...Koninkrijk der Nederlanden.
Het Caribisch deel van het koninkrijk bestaat uit zes eilanden.
Met aan de onderkant Aruba, Curaçao en Bonaire.
En aan de bovenkant Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba.
De eilanden zijn honderden jaren geleden door Nederlanders ingenomen.
Maar veel zaken regelen ze nu zelf.
Willem-Alexander is nog wel de koning van deze eilanden.
Hij is al vaker op bezoek geweest.
Voor prinses Amalia is dit de eerste keer.
Later wordt ze niet alleen koningin van Nederland, maar ook koningin van de eilanden.
Bewoners kunnen haar tijdens deze reis vast een beetje leren kennen.
Volgens deze man zijn vooral de wat oudere bewoners van de eilanden...
...blij met het koninklijk bezoek.
Die oudere generatie van 50, 60 jaar en daarboven, die voelen dat wel.
De jongere generatie, die zijn een beetje onverschillig.
De koninklijke familie bezoekt alle zes de eilanden.
Er wordt gedanst...
...gepraat...
...en er is aandacht voor de natuur.
Deze schildpad was ziek, maar is nu weer beter en daarom...
...mag Amalia hem vrijlaten in zee.
Tijdens het bezoek wordt er niet alleen gesproken over hoe het nu op de eilanden gaat...
...maar ook over het verleden. Toen Nederland er de baas was.
Op de eilanden werden zwarte mensen verkocht op een grote markt alsof ze spullen waren.
Ze werden tot slaaf gemaakt. Daarna moesten ze zwaar werk doen.
Ze werden mishandeld en gediscrimineerd.
Sommigen protesteerden daartegen.
Zoals Tula, de man die je hier op het schilderij ziet.
Hij vocht voor de vrijheid van de slaven. En hij wordt gezien als een grote held op Curaçao.
De koninklijke familie bezoekt tijdens hun reis ook Het Tula museum.
Buiten de muren van het museum spelen acteurs het verhaal van Tula na.
Een groep mensen op de eilanden hoopt dat de koning sorry zal zeggen voor de slavernij.
En dat hij dat zal doen op een speciale herdenkingsdag, op 1 juli.
Ook de directeur van het museum hoopt daarop, dat liet ze aan de koning weten.
Maar ik vraag u als de eerste koning in de wereld om op 1 juli 2023...
... de werkelijke stilte te verbreken. Als dat mogelijk is.
Dat zou voor ons heel belangrijk zijn.
Vorig jaar heeft premier Rutte zijn excuses aangeboden voor het slavernijverleden.
Of de koning dat ook gaat doen, is nog niet bekend.
In deze uitzending vertelden we hoe vanuit Nederland hulp wordt gestuurd...
...naar Turkije en Syrië, omdat daar een grote aardbeving was.
Dat de politie maandenlang stiekem op de telefoons van criminelen kon meekijken...
En we vertelden dat de koninklijke familie op Curaçao was en op andere eilanden.
Dit was het voor nu, volgende week is er weer...
...een journaal in makkelijke taal. Tot dan!
