×

We gebruiken cookies om LingQ beter te maken. Als u de website bezoekt, gaat u akkoord met onze cookiebeleid.


image

Een Beetje Nederlands, #11 Marga Klompé

#11 Marga Klompé

Hallo allemaal en welkom terug bij de podcast. Dit is de eerste aflevering van seizoen twee van Een Beetje Nederlands. Deze aflevering gaat over Marga Klompé. Op de website van de podcast kan je de tekst van de aflevering vinden om mee te lezen. Ook staat er lijst met moeilijke woorden en een quiz waarmee je kan testen of je de aflevering goed begrepen hebt. Dus neem een kijkje op www.eenbeetjenederlands.nl

In seizoen 1 heb je een aflevering kunnen luisteren over Aletta Jacobs. Mocht je het niet meer helemaal weten: Aletta Jacobs was een Nederlandse feminist die aan het eind van de 19de eeuw heeft gestreden voor vrouwenemancipatie. Toen Jacobs leefde mochten vrouwen nog niet naar de universiteit en ook niet stemmen bij verkiezingen. Misschien kan je je herinneren dat het verhaal van Jacobs eindigde met een succes: Jacobs mocht als eerste vrouw in Nederland studeren aan een universiteit. En nog belangrijker voor het verhaal van vandaag: mede dankzij haar mochten vrouwen vanaf 1919 stemmen bij verkiezingen. Ook mochten vrouwen zich verkiesbaar stellen vanaf 1917. Vanaf dat moment konden vrouwen verkozen worden in verkiezingen voor de Tweede Kamer.

In de aflevering van vandaag ga ik het over een andere belangrijke mijlpaal hebben voor vrouwen in de Nederlandse politiek. In deze aflevering vertel ik het verhaal van Marga Klompé, die bekend is geworden in Nederland omdat ze de eerste vrouwelijke minister in Nederland is geworden. Als minister van Maatschappelijk Werk heeft ze een belangrijke bijdrage geleverd aan het opzetten van de verzorgingsstaat in Nederland in de jaren ‘60.

Nu, door met de podcast!

Marga Klompé is in 1912 geboren in Arnhem in een katholiek gezin. Vader Jan Klompé was handelaar en actief als vrijwilliger bij de Katholieke Kerk. Het gezin van Marga Klompé had het goed: er werd genoeg geld verdiend om in een mooi huis in Arnhem te kunnen wonen en alle vier de kinderen konden naar de middelbare school.

Dat veranderde toen de vader van Marga last kreeg van psychische klachten. Het was zelfs zo erg dat hij opgenomen moest worden in een kliniek. Vanaf dat moment moest de moeder van Marga het gezin alleen onderhouden. Ze moesten noodgedwongen verhuizen naar een kleiner huis en familieleden vragen om financiële hulp. Aan het begin van de 20ste eeuw was er nog geen bijstand zoals je dat nu van de overheid krijgt, als je werkloos raakt of je partner overlijdt. Als je in de financiële problemen zat moest je hulp vragen aan familie, of aan de kerk waarbij je aangesloten was. Meer hierover straks, als ik het over de verzorgingsstaat ga hebben.

In de tijd waarin Marga leefde waren kinderen verplicht om de basisschool af te maken, maar niet, zoals nu, ook de middelbare school. Veel kinderen uit arme gezinnen stopten daarom na de basisschool met leren en gingen in winkels werken om een bijdrage te leveren aan het inkomen van het gezin. Maar de moeder van Marga was vastberaden, ze wilde per se dat haar kinderen ook de middelbare school konden doen. De zussen en broer van Marga hebben hun middelbare school afgemaakt en gingen daarna werken. Maar Marga deed het zo goed op school, dat er voor haar een uitzondering gemaakt werd. Marga mocht gaan studeren op de universiteit.

In 1929 begon ze met haar studie scheikunde aan de universiteit in Utrecht. Om haar studie te kunnen betalen heeft Marga naast haar studie gewerkt als scheikundelerares, vanaf 20-jarige leeftijd. Met het geld dat ze verdiende met lesgeven kon ze niet alleen haar eigen studie betalen, maar ook een bijdrage leveren aan het gezin. Het lukte Marga om haar studie en werk te combineren en in 1941 promoveerde Klompé aan de universiteit. Een jaar later, op 30-jarige leeftijd, begon Marga met de studie geneeskunde omdat ze graag huisarts wilde worden. Maar niet veel later sloot de universiteit door de Tweede Wereldoorlog en kon Marga haar studie niet doorzetten.

Door de Tweede Wereldoorlog kwam Marga's universitaire studie stil te liggen. Wel bleef ze werken als scheikundelerares. Waar ze kon hielp Marga ook mee in het verzet.

In de aflevering over de Tweede Wereldoorlog in seizoen 1 van de podcast vertelde ik al dat er vaak niet zo veel aandacht gegeven is aan de rol van vrouwen in het verzet, omdat het verzetswerk dat vrouwen deden vaak niet zo spectaculair was. Mannen waren vaker dan vrouwen betrokken bij tot de verbeelding sprekende activiteiten als moorden op Duitse soldaten en sabotage van spoorlijnen. Maar het verzetswerk dat vrouwen vaker deden, zoals koerierswerk, vervalsen van identiteitskaarten en organiseren van onderduikadressen, was zeker even belangrijk. Dat gold ook voor het werk van Marga Klompé. Ze heeft koerierswerk gedaan en tijdens de Slag om Arnhem was ze actief bij de organisatie van hulpdiensten. Hiervoor heeft ze van het Nederlandse Rode Kruis een onderscheiding gekregen.

Toen de oorlog afgelopen was moest Marga bedenken wat ze ging doen met haar leven. Politiek had tot op dit moment in Marga's leven geen rol gespeeld. Ze wilde graag huisarts worden, maar na de oorlog is ze niet meer verder gegaan met de opleiding die daarvoor nodig was.

In 1946 waren er verkiezingen voor de Tweede Kamer in Nederland. Bij deze verkiezingen was er geen enkele vrouw verkozen bij de KVP, de politieke partij waar Klompé zich aangetrokken tot voelde. Dit tot ergernis van Klompé. Samen met een studievriendin richtte ze een organisatie op om Katholieke vrouwen politiek en maatschappelijk actief te krijgen.

Hierna ging het snel met Marga's eigen carriere. In 1948 komt ze zelf in de Tweede Kamer voor de partij KVP, de Katholieke Volkspartij. Klompé ging niet stil in een hoekje zitten, maar liet duidelijk merken dat ze aanwezig was. Het was wel duidelijk dat Marga anders was dan een gemiddeld kamerlid. Ze was met haar 35 een jonge vrouw, het gemiddelde kamerlid was man en in de 50. Met haar inzet en zelfverzekerdheid dwong ze respect af van de grijze mannen in de Kamer. Met andere woorden: ze liet zich de kaas niet van het brood eten.

En daarmee kom ik bij een nieuw segment van dit seizoen: de uitdrukking van de week!

De uitdrukking van deze week is ‘zich de kaas van het brood laten eten'. Deze uitdrukking betekent dat je iets van je af laat pakken waar je recht op hebt. Bijvoorbeeld, als jij op je werk een presentatie geeft, maar een collega gaat er met de complimenten vandoor. Dan heb jij je de kaas van het brood laten eten. Je hebt niet gekregen waar je recht op had en iemand anders is er met het lekkere vandoor gegaan.

In het Nederlands heb je trouwens nog een uitdrukking die met kaas te maken heeft, namelijk ‘ergens kaas van gegeten hebben', dat betekent ergens verstand van hebben.

In 1956 maakte Marga Klompé een grote stap in haar carriere: ze werd de allereerste vrouwelijke minister in Nederland. Er waren wel vrouwelijke kamerleden geweest voordat Klompé in de Kamer kwam, maar een vrouwelijke minister was een nieuwe mijlpaal.

Ze werd minister voor het ministerie van Maatschappelijk Werk. Dit ministerie was maar een paar jaar daarvoor opgericht en het was nog niet helemaal duidelijk wat de rol van het ministerie was. Klompé wilde vooral de zelfstandigheid van de bevolking vergroten en vond dat maatschappelijk werk daar een belangrijke rol in had. Een van de belangrijkste bijdragen van Klompé in haar tijd bij het ministerie is de Algemene Bijstandswet. Om het belang van deze wet te snappen moet je eerst weten hoe de situatie voor armen vroeger was.

Aan het begin van de 20ste eeuw was er een grote verandering in hoe mensen dachten over de rol van de overheid bij het welzijn van de burgers. Daarvoor, in de 19de eeuw, had je het in Nederland helemaal niet makkelijk als je arm was. Als je niet kon werken of je je baan verloor had je een groot probleem. Er was nog geen wettelijk vastgelegd recht op bijstand. Bijstand is dus financiële hulp van de overheid.

Het was toen zo geregeld dat arme mensen eerst hulp moest krijgen van familie en als dat niet ging van de kerk waar ze toen bij aangesloten waren. Mensen die niet bij een kerk aangesloten waren, toen een minderheid, kregen bijstand van de gemeente. Mensen kregen vaak geen geld als bijstand maar bijvoorbeeld voedsel en kleding. Ze konden dus niet zelf bepalen wat ze met de bijstand deden. De bijstand was altijd vernederend geweest voor de ontvanger.

Met de wet van Klompé veranderde dat. Het werd voortaan een recht om bijstand te krijgen in de plaats van een gunst. Dit had een enorm effect op de maatschappij. Alle Nederlanders konden vanaf dat moment een uitkering krijgen dat gelijkstond aan het minimumloon. Dat was niet alleen gunstig voor mensen met geen of weinig inkomen, maar zorgde er ook voor dat vrouwen financieel onafhankelijk werden van hun echtgenoot. Hierdoor konden vrouwen bijvoorbeeld makkelijker scheiden, omdat ze niet afhankelijk meer waren van het inkomen van hun man. Mensen konden hierdoor makkelijker zelf beslissingen nemen en hadden daar meer zelfstandigheid.

Deze wet staat niet op zich maar was onderdeel van een grotere beweging waarin de zogenaamde verzorgingsstaat in Nederland ingesteld werd. In een verzorgingsstaat is de overheid verantwoordelijk voor het welzijn van de burgers, bijvoorbeeld voor onderwijs, pensioenen, werkloosheidsuitkeringen en gezondheidsvoorzieningen.

Na de Tweede Wereldoorlog zijn er vier kabinetten geweest die geleid werden door minister-president Willem Drees. Ook Marga Klompé was minister in zijn kabinet. Willem Drees wordt ook wel gezien als een van de belangrijkste naoorlogse politici in Nederland , door zijn rol in het opzetten van de verzorgingsstaat. Naast de Algemene Bijstandswet zijn er in de kabinetten van Drees de wetten gekomen waarmee pensioenen geregeld werden, de AOW, en de WW, de bijstand bij werkloosheid. Allebei regelingen die nu nog bestaan.

De kosten van de verzorgingsstaat stegen harder dan de overheid gedacht had en vanaf de jaren 80 werd er steeds meer op bezuinigd. Beetje bij beetje werden de sociale wetten steeds meer ingeperkt. Er worden nu strengere eisen gesteld voordat je bijstand ontvangt. Het systeem dat door Marga Klompé is opgezet bleek niet houdbaar vanwege de kosten. Hoe de sociale wetten er precies uit moeten zien is nu nog steeds een van de belangrijkste discussiepunten voor politieke partijen. Zo is de Nederlandse verzorgingsstaat nog steeds in beweging.

Toch heeft Marga Klompé een belangrijke bijdrage geleverd aan Nederland. Mede daardoor heeft ze de ere-onderscheiding Minister van Staat gekregen. Dat is geen echte ministerfunctie, maar een eretitel voor politici. Daarnaast is ze als eerste vrouwelijke minister een rolmodel. Hoewel ze zichzelf nooit een feminist heeft genoemd, heeft ze aan de emancipatie van vrouwen een belangrijke bijdrage geleverd.

Bedankt voor het luisteren naar deze aflevering van Een Beetje Nederlands. Als je mij een heel groot plezier zou willen doen, deel dan de podcast met je vrienden, collega's en familie! Zo kunnen meer mensen de podcast leren kennen.

Ik hoop dat je een beetje Nederlands geleerd hebt en tot de volgende aflevering!


#11 Marga Klompé #11 Marga Klompé #11 Marga Klompé #11 Marga Klompé #11 Marga Klompé #11 Marga Klompé #11 Marga Klompé #11 Marga Klompé #11 Marga Klompé #11 Марга Кломпе #11 Marga Klompé #11 Marga Klompé #11 Марга Кломпе #11 玛加·克洛姆佩

Hallo allemaal en welkom terug bij de podcast. Hello all and welcome back to the podcast. Dit is de eerste aflevering van seizoen twee van Een Beetje Nederlands. This is the first episode of season two of Een Beetje Nederlands. Deze aflevering gaat over Marga Klompé. This episode is about Marga Klompé. Op de website van de podcast kan je de tekst van de aflevering vinden om mee te lezen. On the podcast's website, you can find the text of the episode to read along. Ook staat er lijst met moeilijke woorden en een quiz waarmee je kan testen of je de aflevering goed begrepen hebt. Dus neem een kijkje op **www.eenbeetjenederlands.nl** So take a look at www.eenbeetjenederlands.nl

In seizoen 1 heb je een aflevering kunnen luisteren over Aletta Jacobs. In season 1, you were able to listen to an episode about Aletta Jacobs. Mocht je het niet meer helemaal weten: Aletta Jacobs was een Nederlandse feminist die aan het eind van de 19de eeuw heeft gestreden voor vrouwenemancipatie. In case you don't remember: Aletta Jacobs was a Dutch feminist who fought for women's emancipation at the end of the 19th century. Tam olarak hatırlamıyorsanız diye söylüyorum: Aletta Jacobs, 19. yüzyılın sonlarında kadınların özgürleşmesi için mücadele eden Hollandalı bir feministti. Toen Jacobs leefde mochten vrouwen nog niet naar de universiteit en ook niet stemmen bij verkiezingen. When Jacobs lived, women were not allowed to go to college or vote in elections. À l'époque de Jacobs, les femmes n'avaient pas encore le droit d'aller à l'université ou de voter aux élections. Jacobs'un yaşadığı dönemde kadınların üniversiteye gitmesine ya da seçimlerde oy kullanmasına henüz izin verilmiyordu. Misschien kan je je herinneren dat het verhaal van Jacobs eindigde met een succes: Jacobs mocht als eerste vrouw in Nederland studeren aan een universiteit. You may recall that Jacobs' story ended with a success: Jacobs was the first woman in the Netherlands to be allowed to study at a university. Jacobs'un hikayesinin bir başarı ile sonuçlandığını hatırlayabilirsiniz: Jacobs, Hollanda'da üniversite okumasına izin verilen ilk kadın oldu. En nog belangrijker voor het verhaal van vandaag: mede dankzij haar mochten vrouwen vanaf 1919 stemmen bij verkiezingen. And more importantly for today's story: thanks in part to her, women were allowed to vote in elections starting in 1919. Et plus important encore pour l'histoire d'aujourd'hui, c'est en partie grâce à elle que les femmes ont été autorisées à voter aux élections à partir de 1919. Ve bugünün hikayesi için daha da önemlisi: kısmen onun sayesinde, kadınların 1919'dan itibaren seçimlerde oy kullanmasına izin verildi. Ook mochten vrouwen zich verkiesbaar stellen vanaf 1917. Women were also allowed to stand for election from 1917. Les femmes ont également été autorisées à se présenter aux élections à partir de 1917. Kadınların da 1917'den itibaren seçimlerde aday olmalarına izin verilmiştir. З 1917 року жінкам також дозволили балотуватися на виборах. Vanaf dat moment konden vrouwen verkozen worden in verkiezingen voor de Tweede Kamer. O andan itibaren kadınlar Temsilciler Meclisi seçimlerinde seçilebileceklerdir.

In de aflevering van vandaag ga ik het over een andere belangrijke mijlpaal hebben voor vrouwen in de Nederlandse politiek. In today's episode, I'm going to talk about another important milestone for women in Dutch politics. Dans l'épisode d'aujourd'hui, je vais parler d'une autre étape importante pour les femmes dans la politique néerlandaise. Bugünkü bölümde Hollanda siyasetinde kadınlar için bir başka önemli dönüm noktasından bahsedeceğim. In deze aflevering vertel ik het verhaal van Marga Klompé, die bekend is geworden in Nederland omdat ze de eerste vrouwelijke minister in Nederland is geworden. In this episode, I tell the story of Marga Klompé, who became famous in the Netherlands for becoming the first female minister in the Netherlands. Bu bölümde, Hollanda'da ilk kadın bakan olarak ünlenen Marga Klompé'nin hikayesini anlatıyorum. Als minister van Maatschappelijk Werk heeft ze een belangrijke bijdrage geleverd aan het opzetten van de verzorgingsstaat in Nederland in de jaren ‘60. As Minister of Social Work, she was instrumental in establishing the welfare state in the Netherlands in the 1960s. En tant que ministre du travail social, elle a apporté une contribution importante à la mise en place de l'État-providence aux Pays-Bas dans les années 1960. Sosyal hizmet bakanı olarak 1960'larda Hollanda'da refah devletinin kurulmasına büyük katkıda bulundu. Як міністр соціальної роботи, вона зробила значний внесок у створення соціальної держави в Нідерландах у 1960-х роках.

Nu, door met de podcast! Now, on with the podcast! Şimdi podcast'e geçelim!

Marga Klompé is in 1912 geboren in Arnhem in een katholiek gezin. Vader Jan Klompé was handelaar en actief als vrijwilliger bij de Katholieke Kerk. Father Jan Klompé was a merchant and active volunteer with the Catholic Church. Peder Jan Klompé bir tüccar ve Katolik Kilisesi'nde aktif bir gönüllüydü. Het gezin van Marga Klompé had het goed: er werd genoeg geld verdiend om in een mooi huis in Arnhem te kunnen wonen en alle vier de kinderen konden naar de middelbare school. Marga Klompé's family had it good: enough money was earned to live in a nice house in Arnhem, and all four children were able to attend high school. Marga Klompé'nin ailesinin durumu iyiydi: Arnhem'de güzel bir evde yaşamak için yeterli para kazanılıyordu ve dört çocuk da ortaokula gidebiliyordu.

Dat veranderde toen de vader van Marga last kreeg van psychische klachten. That changed when Marga's father suffered from psychological complaints. Cela a changé lorsque le père de Marga a souffert de troubles psychologiques. Bu durum Marga'nın babasının akıl sağlığı sorunları yaşamasıyla değişti. Het was zelfs zo erg dat hij opgenomen moest worden in een kliniek. It was so bad that he had to be admitted to a clinic. C'était tellement grave qu'il a dû être admis dans une clinique. Hatta o kadar kötüydü ki bir kliniğe yatırılması gerekti. Vanaf dat moment moest de moeder van Marga het gezin alleen onderhouden. From then on, Marga's mother had to support the family on her own. À partir de ce moment, la mère de Marga a dû subvenir seule aux besoins de la famille. O andan itibaren Marga'nın annesi aileyi tek başına geçindirmek zorunda kaldı. Ze moesten noodgedwongen verhuizen naar een kleiner huis en familieleden vragen om financiële hulp. They were forced to move to a smaller house and ask relatives for financial help. Ils ont été forcés de déménager dans une maison plus petite et de demander une aide financière à leurs proches. Daha küçük bir eve taşınmak ve akrabalarından maddi yardım istemek zorunda kaldılar. Aan het begin van de 20ste eeuw was er nog geen bijstand zoals je dat nu van de overheid krijgt, als je werkloos raakt of je partner overlijdt. At the beginning of the 20th century, there was no welfare like you get from the government now, if you become unemployed or your partner dies. Au début du 20ème siècle, il n'y avait pas d'aide comme vous recevez maintenant du gouvernement si vous perdez votre emploi ou si votre partenaire décède. Yirminci yüzyılın başında, işsiz kaldığınızda ya da eşiniz öldüğünde devletten aldığınız gibi bir sosyal yardım yoktu. Als je in de financiële problemen zat moest je hulp vragen aan familie, of aan de kerk waarbij je aangesloten was. If you were in financial trouble you had to ask for help from family, or from the church you belonged to. Si vous aviez des difficultés financières, vous deviez demander de l'aide à votre famille ou à l'église à laquelle vous apparteniez. Maddi sıkıntı içindeyseniz, ailenizden veya bağlı olduğunuz kiliseden yardım istemeniz gerekiyordu. Meer hierover straks, als ik het over de verzorgingsstaat ga hebben. More on this later, when I start talking about the welfare state. Więcej na ten temat później, gdy będę mówił o państwie opiekuńczym. Bu konuya daha sonra, refah devleti hakkında konuşurken değineceğim. Більше про це пізніше, коли я говоритиму про соціальну державу.

In de tijd waarin Marga leefde waren kinderen verplicht om de basisschool af te maken, maar niet, zoals nu, ook de middelbare school. In the time in which Marga lived, children were required to complete elementary school, but not, as now, high school as well. Marga'nın yaşadığı dönemde çocukların ilkokulu bitirmeleri gerekiyordu ancak şimdiki gibi ortaokulu bitirmeleri gerekmiyordu. Veel kinderen uit arme gezinnen stopten daarom na de basisschool met leren en gingen in winkels werken om een bijdrage te leveren aan het inkomen van het gezin. Many children from poor families therefore stopped learning after elementary school and went to work in stores to contribute to the family's income. Bu nedenle, yoksul ailelerin pek çok çocuğu ilkokuldan sonra öğrenimini bırakmış ve aile gelirine katkıda bulunmak için dükkanlarda çalışmaya başlamıştır. Maar de moeder van Marga was vastberaden, ze wilde per se dat haar kinderen ook de middelbare school konden doen. But Marga's mother was determined; she desperately wanted her children to be able to do high school as well. Ale matka Margi była zdeterminowana; desperacko pragnęła, aby jej dzieci również mogły ukończyć szkołę średnią. Mas a mãe de Marga estava determinada; queria desesperadamente que os seus filhos também pudessem frequentar o ensino secundário. Ancak Marga'nın annesi kararlıydı; çocuklarının da liseye gidebilmesini umutsuzca istiyordu. De zussen en broer van Marga hebben hun middelbare school afgemaakt en gingen daarna werken. Marga's sisters and brother finished high school and then went to work. Marga'nın kız ve erkek kardeşleri liseyi bitirdikten sonra çalışmaya başladılar. Maar Marga deed het zo goed op school, dat er voor haar een uitzondering gemaakt werd. But Marga did so well at school that an exception was made for her. Ama Marga okulda o kadar başarılıydı ki onun için bir istisna yapıldı. Marga mocht gaan studeren op de universiteit. Marga'nın üniversitede okumasına izin verildi.

In 1929 begon ze met haar studie scheikunde aan de universiteit in Utrecht. In 1929, she began studying chemistry at the University of Utrecht. 1929 yılında Utrecht Üniversitesi'nde kimya okumaya başladı. Om haar studie te kunnen betalen heeft Marga naast haar studie gewerkt als scheikundelerares, vanaf 20-jarige leeftijd. In order to pay for her studies, Marga has worked as a chemistry teacher alongside her studies, from the age of 20. Marga, eğitim masraflarını karşılamak için 20 yaşından itibaren eğitiminin yanı sıra kimya öğretmeni olarak çalıştı. Met het geld dat ze verdiende met lesgeven kon ze niet alleen haar eigen studie betalen, maar ook een bijdrage leveren aan het gezin. The money she earned from teaching allowed her not only to pay for her own studies, but also to contribute to the family. Het lukte Marga om haar studie en werk te combineren en in 1941 promoveerde Klompé aan de universiteit. Marga managed to combine her studies and work, and in 1941 Klompé received her doctorate from the university. Een jaar later, op 30-jarige leeftijd, begon Marga met de studie geneeskunde omdat ze graag huisarts wilde worden. A year later, at the age of 30, Marga started studying medicine because she wanted to become a general practitioner. Maar niet veel later sloot de universiteit door de Tweede Wereldoorlog en kon Marga haar studie niet doorzetten. But not much later, the university closed due to World War II and Marga was unable to continue her studies.

Door de Tweede Wereldoorlog kwam Marga's universitaire studie stil te liggen. Due to the Second World War, Marga's university studies came to a standstill. Друга світова війна перервала навчання Марги в університеті. Wel bleef ze werken als scheikundelerares. She continued to work as a chemistry teacher. Waar ze kon hielp Marga ook mee in het verzet. Wo sie konnte, half auch Marga beim Widerstand. Where she could, Marga also helped in the resistance. Де могла, Марга також допомагала в опорі.

In de aflevering over de Tweede Wereldoorlog in seizoen 1 van de podcast vertelde ik al dat er vaak niet zo veel aandacht gegeven is aan de rol van vrouwen in het verzet, omdat het verzetswerk dat vrouwen deden vaak niet zo spectaculair was. In the episode about World War II in season 1 of the podcast, I mentioned that often not as much attention has been given to the role of women in the resistance, because the resistance work that women did was often not that spectacular. Mannen waren vaker dan vrouwen betrokken bij tot de verbeelding sprekende activiteiten als moorden op Duitse soldaten en sabotage van spoorlijnen. Männer waren häufiger als Frauen an phantasievollen Aktivitäten wie Morden an deutschen Soldaten und Sabotageakten an Eisenbahnlinien beteiligt. Men were more often than women involved in such imaginative activities as murders of German soldiers and sabotage of railroad lines. Les hommes sont plus souvent impliqués que les femmes dans des activités imaginatives telles que le meurtre de soldats allemands et le sabotage de lignes de chemin de fer. Чоловіки частіше, ніж жінки, були залучені до творчої діяльності, такої як вбивства німецьких солдатів та саботаж залізничних ліній. Maar het verzetswerk dat vrouwen vaker deden, zoals koerierswerk, vervalsen van identiteitskaarten en organiseren van onderduikadressen, was zeker even belangrijk. But the resistance work that women often did, such as courier work, forging identity cards and organizing hiding places, was certainly just as important. Mais le travail de résistance que les femmes effectuaient le plus souvent, comme le travail de coursier, la falsification de cartes d'identité et l'organisation de la dissimulation d'adresses, était certainement tout aussi important. Але робота в підпіллі, яку частіше виконували жінки, як-от кур'єрська робота, підробка посвідчень особи та організація переховування, була, безумовно, не менш важливою. Dat gold ook voor het werk van Marga Klompé. The same was true of Marga Klompé's work. Il en va de même pour le travail de Marga Klompé. Dotyczyło to również twórczości Margi Klompé. Ze heeft koerierswerk gedaan en tijdens de Slag om Arnhem was ze actief bij de organisatie van hulpdiensten. She did courier work and during the Battle of Arnhem she was active in organizing emergency services. Elle a travaillé comme coursière et, pendant la bataille d'Arnhem, elle a participé activement à l'organisation des services d'urgence. Hiervoor heeft ze van het Nederlandse Rode Kruis een onderscheiding gekregen. For this she received an award from the Dutch Red Cross.

Toen de oorlog afgelopen was moest Marga bedenken wat ze ging doen met haar leven. When the war ended, Marga had to figure out what she was going to do with her life. Politiek had tot op dit moment in Marga's leven geen rol gespeeld. Politics had played no part in Marga's life up to this point. Jusqu'à présent, la politique n'avait joué aucun rôle dans la vie de Marga. Ze wilde graag huisarts worden, maar na de oorlog is ze niet meer verder gegaan met de opleiding die daarvoor nodig was. She wanted to become a general practitioner, but after the war she did not continue with the training that was necessary for this. Elle souhaitait devenir médecin généraliste, mais après la guerre, elle n'a pas suivi la formation nécessaire pour y parvenir.

In 1946 waren er verkiezingen voor de Tweede Kamer in Nederland. In 1946, there were elections to the House of Representatives in the Netherlands. Bij deze verkiezingen was er geen enkele vrouw verkozen bij de KVP, de politieke partij waar Klompé zich aangetrokken tot voelde. In these elections not a single woman was elected to the KVP, the political party to which Klompé felt attracted. Lors de ces élections, aucune femme n'avait été élue au KVP, le parti politique qui attirait Klompé. На цих виборах жодна жінка не була обрана до КВП, політичної партії, до якої прихильно ставився Кломпе. Dit tot ergernis van Klompé. Das ist zum Leidwesen von Klompé. This is to the chagrin of Klompé. Ce qui ne manque pas d'agacer Klompé. Samen met een studievriendin richtte ze een organisatie op om Katholieke vrouwen politiek en maatschappelijk actief te krijgen. Together with a college friend, she founded an organization to get Catholic women active politically and socially. Avec une amie d'université, elle a fondé une organisation visant à rendre les femmes catholiques politiquement et socialement actives.

Hierna ging het snel met Marga's eigen carriere. After this, things moved quickly with Marga's own career. Ensuite, la carrière de Marga a évolué rapidement. In 1948 komt ze zelf in de Tweede Kamer voor de partij KVP, de Katholieke Volkspartij. In 1948 she herself entered the House of Representatives for the party KVP, the Catholic People's Party. Klompé ging niet stil in een hoekje zitten, maar liet duidelijk merken dat ze aanwezig was. Klompé did not sit quietly in a corner, but made it clear that she was present. Klompé ne s'est pas contentée de rester dans un coin, elle a clairement manifesté sa présence. Кломпе не сиділа тихо в кутку, а чітко показувала свою присутність. Het was wel duidelijk dat Marga anders was dan een gemiddeld kamerlid. It was clear that Marga was different from an average chamber member. Il était clair que Marga était différente d'un député moyen. Ze was met haar 35 een jonge vrouw, het gemiddelde kamerlid was man en in de 50. She was a young woman at 35, the average member of parliament was male and in her 50s. Met haar inzet en zelfverzekerdheid dwong ze respect af van de grijze mannen in de Kamer. Mit ihrer Hingabe und ihrem Selbstbewusstsein verschaffte sie sich den Respekt der grauen Männer in der Kammer. With her dedication and self-confidence, she commanded the respect of the gray men in the Chamber. Son engagement et son assurance lui ont valu le respect des hommes aux cheveux grisonnants de l'hémicycle. Завдяки своїй цілеспрямованості та впевненості в собі вона викликала повагу у сивочолих чоловіків у Палаті. Met andere woorden: ze liet zich de kaas niet van het brood eten. In other words, she wouldn't let herself eat the cheese off the bread. Innymi słowy, nie pozwoliłaby sobie zjeść sera z chleba.

En daarmee kom ik bij een nieuw segment van dit seizoen: de uitdrukking van de week! And that brings me to a new segment of this season: the phrase of the week!

De uitdrukking van deze week is ‘zich de kaas van het brood laten eten'. Das Motto dieser Woche lautet: "Der Käse frisst das Brot". This week's expression is 'to let oneself eat the cheese of the bread'. L'expression de cette semaine est "laisser le fromage manger le pain". A frase desta semana é "deixar o queijo comer o pão". Deze uitdrukking betekent dat je iets van je af laat pakken waar je recht op hebt. Dette udtryk betyder, at man lader noget blive taget fra sig, som man har ret til. Dieser Ausdruck bedeutet, dass man sich etwas wegnehmen lässt, worauf man ein Recht hat. This expression means that you are having something taken away from you that you are entitled to. Cette expression signifie que l'on vous retire une chose à laquelle vous avez droit. Esta expressão significa deixar que lhe seja retirado algo a que tem direito. Bijvoorbeeld, als jij op je werk een presentatie geeft, maar een collega gaat er met de complimenten vandoor. For example, if you give a presentation at work, but a colleague runs off with the compliments. Par exemple, si vous faites une présentation au travail, mais qu'un collègue s'en va avec les compliments. Dan heb jij je de kaas van het brood laten eten. Then you have let yourself eat the cheese of the bread. Dans ce cas, vous vous êtes laissé manger par le fromage. Então deixaste que o queijo te comesse. Je hebt niet gekregen waar je recht op had en iemand anders is er met het lekkere vandoor gegaan. You didn't get what you were entitled to and someone else ran off with the goodies. Vous n'avez pas obtenu ce à quoi vous aviez droit et quelqu'un d'autre s'en est tiré avec les bonnes choses.

In het Nederlands heb je trouwens nog een uitdrukking die met kaas te maken heeft, namelijk ‘ergens kaas van gegeten hebben', dat betekent ergens verstand van hebben. Im Niederländischen gibt es auch einen Ausdruck, der mit Käse zu tun hat, nämlich „Käse von etwas gegessen zu haben“, was bedeutet, etwas zu verstehen. In Dutch you also have an expression that has to do with cheese, namely 'to have eaten cheese from something', which means to have an understanding of something. D'ailleurs, en néerlandais, il existe une autre expression en rapport avec le fromage : "avoir mangé du fromage à propos de quelque chose", c'est-à-dire avoir une compréhension de quelque chose. W języku niderlandzkim istnieje również wyrażenie związane z serem, a mianowicie „zjadłem ser z czegoś”, co oznacza mieć pojęcie o czymś. До речі, в голландській мові є ще один вислів, пов'язаний із сиром, - "з'ївши сир про щось", тобто маючи розуміння чогось.

In 1956 maakte Marga Klompé een grote stap in haar carriere: ze werd de allereerste vrouwelijke minister in Nederland. In 1956, Marga Klompé made a big step in her career: she became the very first female minister in the Netherlands. Er waren wel vrouwelijke kamerleden geweest voordat Klompé in de Kamer kwam, maar een vrouwelijke minister was een nieuwe mijlpaal. There had been female MPs before Klompé came to the House, but a female minister was a new milestone. Жінки-депутати були і до того, як Кломпе увійшла до парламенту, але жінка-міністр стала новою віхою.

Ze werd minister voor het ministerie van Maatschappelijk Werk. She became a minister for the Ministry of Social Work. Dit ministerie was maar een paar jaar daarvoor opgericht en het was nog niet helemaal duidelijk wat de rol van het ministerie was. This ministry had been established only a few years before and it was not yet entirely clear what the role of the ministry was. Ce ministère n'avait été créé que quelques années auparavant et son rôle n'était pas encore tout à fait clair. Klompé wilde vooral de zelfstandigheid van de bevolking vergroten en vond dat maatschappelijk werk daar een belangrijke rol in had. Klompé wanted above all to increase the independence of the population and felt that social work played an important role in this. Перш за все, Кломпе хотів підвищити незалежність населення і вважав, що соціальна робота має відігравати важливу роль у цьому. Een van de belangrijkste bijdragen van Klompé in haar tijd bij het ministerie is de Algemene Bijstandswet. One of Klompé's most important contributions during her time at the ministry was the General Assistance Act. Om het belang van deze wet te snappen moet je eerst weten hoe de situatie voor armen vroeger was. To understand the importance of this law, you must first know what the situation for the poor used to be.

Aan het begin van de 20ste eeuw was er een grote verandering in hoe mensen dachten over de rol van de overheid bij het welzijn van de burgers. At the beginning of the 20th century, there was a big change in how people thought about the role of government in the welfare of citizens. На початку 20-го століття відбулися великі зміни в тому, як люди думали про роль уряду в забезпеченні добробуту громадян. Daarvoor, in de 19de eeuw, had je het in Nederland helemaal niet makkelijk als je arm was. Before that, in the 19th century, it was not easy at all in the Netherlands if you were poor. Als je niet kon werken of je je baan verloor had je een groot probleem. If you couldn't work or you lost your job you had a big problem. Er was nog geen wettelijk vastgelegd recht op bijstand. There was not yet a legally established right to assistance. Nie było jeszcze prawnie ustanowionego prawa do pomocy. Bijstand is dus financiële hulp van de overheid.

Het was toen zo geregeld dat arme mensen eerst hulp moest krijgen van familie en als dat niet ging van de kerk waar ze toen bij aangesloten waren. It was arranged in such a way that poor people first had to receive help from family and if that was not possible from the church they were affiliated with at the time. Mensen die niet bij een kerk aangesloten waren, toen een minderheid, kregen bijstand van de gemeente. People who were not affiliated with a church, then a minority, received assistance from the municipality. Mensen kregen vaak geen geld als bijstand maar bijvoorbeeld voedsel en kleding. People often did not receive money as assistance but, for example, food and clothing. Ze konden dus niet zelf bepalen wat ze met de bijstand deden. They could therefore not decide for themselves what to do with the assistance. De bijstand was altijd vernederend geweest voor de ontvanger. The assistance had always been humiliating to the recipient. Допомога завжди була принизливою для отримувача.

Met de wet van Klompé veranderde dat. With Klompé's law, that changed. Het werd voortaan een recht om bijstand te krijgen in de plaats van een gunst. From now on, it became a right to receive assistance rather than a favor. Dit had een enorm effect op de maatschappij. This had a huge effect on society. Alle Nederlanders konden vanaf dat moment een uitkering krijgen dat gelijkstond aan het minimumloon. All Dutch people could receive benefits equivalent to the minimum wage from then on. Dat was niet alleen gunstig voor mensen met geen of weinig inkomen, maar zorgde er ook voor dat vrouwen financieel onafhankelijk werden van hun echtgenoot. This not only benefited those with no or little income, but also ensured that women became financially independent of their husbands. Hierdoor konden vrouwen bijvoorbeeld makkelijker scheiden, omdat ze niet afhankelijk meer waren van het inkomen van hun man. This made it easier for women to divorce, for example, because they were no longer dependent on their husband's income. Ułatwiło to kobietom na przykład rozwód, ponieważ nie były już zależne od dochodów męża. Mensen konden hierdoor makkelijker zelf beslissingen nemen en hadden daar meer zelfstandigheid. This made it easier for people to make their own decisions and they had more independence there.

Deze wet staat niet op zich maar was onderdeel van een grotere beweging waarin de zogenaamde verzorgingsstaat in Nederland ingesteld werd. This law does not stand alone but was part of a larger movement in which the so-called welfare state was established in the Netherlands. Цей закон не стоїть окремо, а був частиною більш широкого руху, в рамках якого в Нідерландах було запроваджено так звану державу загального добробуту. In een verzorgingsstaat is de overheid verantwoordelijk voor het welzijn van de burgers, bijvoorbeeld voor onderwijs, pensioenen, werkloosheidsuitkeringen en gezondheidsvoorzieningen. In a welfare state, the government is responsible for the welfare of citizens, such as education, pensions, unemployment benefits and health services.

Na de Tweede Wereldoorlog zijn er vier kabinetten geweest die geleid werden door minister-president Willem Drees. After the Second World War, there were four cabinets led by Prime Minister Willem Drees. Ook Marga Klompé was minister in zijn kabinet. Willem Drees wordt ook wel gezien als een van de belangrijkste naoorlogse politici in Nederland , door zijn rol in het opzetten van de verzorgingsstaat. Willem Drees is also considered one of the most important postwar politicians in the Netherlands , due to his role in establishing the welfare state. Віллем Дріс також вважається одним з найважливіших післявоєнних політиків Нідерландів, завдяки його ролі у створенні держави загального добробуту. Naast de Algemene Bijstandswet zijn er in de kabinetten van Drees de wetten gekomen waarmee pensioenen geregeld werden, de AOW, en de WW, de bijstand bij werkloosheid. In addition to the General Assistance Act, the Drees cabinets brought in the laws that regulated pensions, the AOW, and the WW, unemployment assistance. Allebei regelingen die nu nog bestaan. Both schemes that still exist today.

De kosten van de verzorgingsstaat stegen harder dan de overheid gedacht had en vanaf de jaren 80 werd er steeds meer op bezuinigd. The costs of the welfare state rose faster than the government had expected and from the 1980s onwards there were more and more cutbacks. Витрати на соціальну державу зростали швидше, ніж думав уряд, і з 1980-х років їх дедалі більше скорочували. Beetje bij beetje werden de sociale wetten steeds meer ingeperkt. Little by little, social laws became more and more restricted. Pouco a pouco, as leis sociais foram sendo cada vez mais reduzidas. Er worden nu strengere eisen gesteld voordat je bijstand ontvangt. Stricter requirements are now set before you receive assistance. Зараз існують більш суворі вимоги до отримання допомоги. Het systeem dat door Marga Klompé is opgezet bleek niet houdbaar vanwege de kosten. The system set up by Marga Klompé turned out to be unsustainable because of the costs. Hoe de sociale wetten er precies uit moeten zien is nu nog steeds een van de belangrijkste discussiepunten voor politieke partijen. Exactly what the social laws should look like is still one of the most important points of discussion for political parties. Zo is de Nederlandse verzorgingsstaat nog steeds in beweging. Thus, the Dutch welfare state is still in flux.

Toch heeft Marga Klompé een belangrijke bijdrage geleverd aan Nederland. Still, Marga Klompé made an important contribution to the Netherlands. Mede daardoor heeft ze de ere-onderscheiding Minister van Staat gekregen. Partly because of this, she received the honorary decoration of Minister of State. Частково через це вона була удостоєна почесного звання державного міністра. Dat is geen echte ministerfunctie, maar een eretitel voor politici. That is not a real ministerial position, but an honorary title for politicians. Daarnaast is ze als eerste vrouwelijke minister een rolmodel. In addition, as the first female minister, she is a role model. Hoewel ze zichzelf nooit een feminist heeft genoemd, heeft ze aan de emancipatie van vrouwen een belangrijke bijdrage geleverd. Although she never called herself a feminist, she made an important contribution to the emancipation of women.

Bedankt voor het luisteren naar deze aflevering van Een Beetje Nederlands. Als je mij een heel groot plezier zou willen doen, deel dan de podcast met je vrienden, collega's en familie! Zo kunnen meer mensen de podcast leren kennen. That way more people can learn about the podcast.

Ik hoop dat je een beetje Nederlands geleerd hebt en tot de volgende aflevering! I hope you learned a little Dutch and until the next installment!