×

Nous utilisons des cookies pour rendre LingQ meilleur. En visitant le site vous acceptez nos Politique des cookies.


image

Ivanhoe - van Walter Scott, VIJFTIENDE HOOFDSTUK

VIJFTIENDE HOOFDSTUK

Voorwaar, hij denkt--ha, ha, ha, ha,--hij denkt,

Ik ben zijn werktuig, dienaar van zijn wil,

Wel, laat het wezen, 'k wil uit dit doolhof, Dat zijn vervloekte list en heerschzucht schiep,

Mij zelf een weg tot hooger dingen banen;

En wie zal zeggen: 't is verkeerd? Basil, een Treurspel.

Geen spin herstelde ooit met meer zorg de beschadigde draden

van haar web, dan Waldemar Fitzurse besteedde, om de verstrooide

leden der partij van Prins Jan te verzamelen, en weder onderling

te verbinden. Weinigen waren hem uit genegenheid, en geene uit

persoonlijke gehechtheid toegedaan. Het was daarom noodig, dat

Fitzurse hun nieuwe, voordeelige uitzichten opende, en hen aan de

voordeelen herinnerde, welke zij thans genoten. Den jongen, onbezonnen

edellieden schilderde hij het vooruitzicht op ongestrafte losbandigheid

en op onbeperkt zinnelijk genot; de eerzuchtigen wees hij op gezag,

en de gierigen op vermeerdering hunner rijkdommen en de uitbreiding

hunner bezittingen. De hoofden der huurlingen ontvingen een geschenk

in goud, het beste overtuigingsmiddel voor hun verstand,--daar al

het overige vruchteloos zoude geweest zijn. Beloften werden door

dezen werkzamen agent met eene nog mildere hand uitgedeeld dan geld;

in het kort, niets werd verzuimd, dat dienen kon, om den weifelende

tot een besluit te brengen, en den lafhartige te bemoedigen. Over

de terugkomst van Koning Richard sprak hij als eene gebeurtenis,

die geheel buiten de perken der waarschijnlijkheid lag, bespeurde

hij echter, uit de twijfelende blikken, en de onzekere antwoorden,

die hij ontving, dat voornamelijk deze terugkeer de gemoederen

zijner medeplichtigen verontrustte, dan behandelde hij die als eene

gebeurtenis, die, wanneer zij werkelijk mocht plaats vinden, hunne

staatkundige plannen niet behoorde te veranderen.

"Indien Richard terugkeert," zeide Fitzurse, "dan is het om zijn behoeftige en bij den kruistocht verarmde metgezellen te verrijken,

ten koste van diegenen, die hem niet gevolgd zijn naar het Heilige

Land. Hij keert terug, om eene schrikkelijke rekenschap te vorderen

van hen, die gedurende zijne afwezigheid iets gedaan hebben, dat als

eene schennis der wetten, of eene inbreuk op de voorrechten der kroon,

kan worden aangemerkt. Hij keert terug, om zich te wreken op de orde

der Tempelieren en der Hospitaalridders, wegens de voorkeur, welke zij,

gedurende de oorlogen in het Heilige Land, aan Filips van Frankrijk

betoond hebben. Hij keert eindelijk terug, om alle aanhangers van zijn

broeder, Prins Jan, als oproerlingen te straffen. Vreest gij zijne

macht?" ging de sluwe vertrouweling van dezen Prins voort. "Wij stemmen toe, dat hij een sterk en dapper ridder is; maar wij zijn niet in de

dagen van Koning Arthur, toen één kampvechter tegen een heel leger kon

strijden. Als Richard werkelijk terugkeert, moet hij alléén komen,

zonder gevolg,--zonder vrienden. De beenderen van zijn dapper leger

zijn op de zandwoestijnen van Palestina gebleekt. De weinigen van zijn

gevolg, die teruggekeerd zijn, zijn herwaarts gedwaald,--zooals deze

Wilfrid van Ivanhoe,--als bedelaars en landloopers. En wat spreekt

gij van Richards geboorterecht?" ging hij voort, tegen degenen,

die zwarigheden over dit punt inbrachten. "Is Richards recht van eerstgeboorte zekerder dan dat van Hertog Robert van Normandië, des

Veroveraars oudsten zoon? En echter werden Willem de Roodharige en

Hendrik de Tweede, en Derde, zijne broeders, hem achtereenvolgens,

door de stem des volks voorgetrokken; Robert bezat iedere verdienste,

die voor Richard pleit; hij was een dapper ridder, een goed veldheer,

edelmoedig jegens zijne vrienden en de kerk, en om het geheel te

kroonen, een kruisvaarder en veroveraar van het Heilige Graf; en toch

stierf hij, als een blinde en ellendige gevangene, in het kasteel

van Cardiff, omdat hij zich tegen den wil des volks aankantte, dat

niet door hem wilde beheerscht worden. Wij hebben het recht," voer hij voort, "uit het koninklijk geslacht dien Vorst te kiezen, die het best in staat is, het hoogste gezag te bekleeden:--dat is," zei hij, zijn woorden verbeterende, "wiens verkiezing de belangen der edelen het best bevordert. In persoonlijke hoedanigheden," vervolgde hij, "doet misschien Prins Jan voor zijn broeder onder; maar wanneer men bedenkt, dat deze, met het zwaard der wraak in handen terugkeert,

terwijl gene, belooningen, vrijheden, voorrechten, rijkdom en eer

aanbiedt, dan is het niet twijfelachtig, welken koning, de adel,

als deze verstandig handelt, geroepen is te ondersteunen!" Deze en vele andere bewijsgronden, sommige toepasselijk op de

bijzondere omstandigheden van hen aan wie ze gericht werden, hadden

de verwachte uitwerking bij de edelen van de partij van Prins Jan. De

meesten stemden er in toe, bij de voorgestelde vergadering te York

tegenwoordig te zijn, ten einde algemeene maatregelen te beramen,

om Prins Jan de kroon op het hoofd te plaatsen.

Het was laat in den avond, toen Fitzurse naar het kasteel van Ashby

terugkeerde, afgemat door de menigte zijner bezigheden, maar voldaan

over zijn goed gevolg, en De Bracy ontmoette, die zijne feestkleeding

tegen een soort van groene kiel verwisseld had, met een broek van

dezelfde stof en kleur, een lederen kap, of _baret_, een kort zwaard,

een horen over den schouder, een langen boog in de hand, en een bundel

pijlen in zijn draagband gestoken. Indien Fitzurse dezen persoon in

een buitenvertrek ontmoet had, zou hij voorbijgegaan zijn, zonder er

acht op te slaan, en hem voor een der lijfwachten aangezien hebben,

maar nu hij hem in de binnenzaal ontmoette, beschouwde hij hem met

meer oplettendheid, en herkende den Normandischen ridder, in het

gewaad van een Engelschen boogschutter.

"Waartoe deze vermomming, De Bracy?" vroeg Fitzurse, eenigszins

bitter. "Is het nu een tijd voor kermis-grappen en galante maskeraden, terwijl het lot van onzen meester, Prins Jan, op het punt is beslist te

worden? Waarom hebt gij u niet, evenals ik, onder die laffe bloodaards

begeven, welken de bloote naam van Koning Richard evenveel schrik

aanjaagt, als men zegt, dat hij de kinderen der Saracenen doet?" "Ik heb voor mijne eigene belangen gezorgd," zei De Bracy koel; "evenals gij voor de uwe, Fitzurse." "Ik voor mijne eigene belangen gezorgd!" herhaalde Waldemar. "Ik heb mij bezig gehouden met die van Prins Jan, onzen gemeenschappelijken

beschermer." "Alsof gij hiertoe eenige andere reden hadt, Waldemar," zei De Bracy, "dan de bevordering uwer eigene individueele belangen! Kom kom,

Fitzurse, wij kennen elkander; eerzucht is uw doel, vermaak het

mijne, en dit uiteenloopende doel past aan onzen uiteenloopenden

ouderdom. Over Prins Jan denkt gij evenals ik; hij is te zwak om een

standvastig, te heerschzuchtig om een gemakkelijk, te trotsch en te

achterdochtig om een aan het volk aangenaam, en te onbestendig en te

beschroomd, om lang een Vorst, van welken aard ook, te zijn. Maar hij

is een Vorst, door wien Fitzurse en De Bracy zich hopen te verheffen

en fortuin te maken; en daarom helpt gij hem met uw staatkunde,

en ik met de lansen mijner huurlingen." "Een veelbelovende hulp!" riep Fitzurse ongeduldig. "Voor gek te spelen in het oogenblik van den uitersten nood! Wat stelt gij u

toch ter wereld voor met deze bespottelijke vermomming, in een zoo

dringend oogenblik?" "Mij eene vrouw te verschaffen," antwoordde De Bracy koel, "op de wijze van den stam van Benjamin." "De stam van Benjamin!" zei Fitzurse. "Ik begrijp u niet." "Waart gij niet tegenwoordig gisteren avond," zei De Bracy, "toen Prior Aymer ons een vertelling deed, als antwoord op de Romance, die

de minnezanger voordroeg?--Hij vertelde, hoe langen tijd geleden,

in Palestina, een doodelijke veete ontstond, tusschen den stam van

Benjamin en het overige van het Israëlitische volk; en hoe bijna de

geheele ridderschap van dien stam verslagen werd; en hoe het volk bij

de Heilige Maagd zwoer, niet te willen toestaan, dat de overgeblevenen

in hun maagschap huwelijkten; en hoe zij berouw kregen over hun eed,

en zijne Heiligheid den Paus raadpleegden, hoe zij daarvan konden

ontslagen worden, en hoe, op raad van den Heiligen Vader, de jeugd van

Benjamins stam, op een prachtig toernooi, al de tegenwoordig zijnde

dames wegroofde, en zich dus vrouwen verschafte, zonder toestemming

der bruiden, of harer familiën." "Ik heb het verhaal gehoord," zei Fitzurse, "ofschoon gij, of de Prior, eenige zonderlinge veranderingen in tijd en omstandigheden

gemaakt hebt." "Ik zeg u," hernam De Bracy, "dat ik mij een vrouw wil verschaffen naar de manier van den stam van Benjamin, wat zeggen wil, dat ik in deze

zelfde toerusting, de kudde Saksische boeren zal aanvallen, die heden

avond het kasteel verlaten hebben, en de schoone Rowena ontvoeren." "Zijt gij waanzinnig, De Bracy?" zei Fitzurse. "Bedenk dat zij, ofschoon Saksers, rijk en machtig zijn, en door hunne landslieden te

meer geëerbiedigd worden, daar rijkdom en eer slechts het deel zijn

van weinigen van Saksische afkomst." "En het deel van geen hunner zijn moesten," zei De Bracy; "het veroveringswerk moest volmaakt worden." "Het is nu althans geen tijd daartoe," zeide Fitzurse; "de naderende beslissing maakt de hulp der menigte onontbeerlijk, en Prins Jan kan

niet weigeren recht uit te oefenen tegen iemand, die de gunstelingen

er van beleedigt." "Laat hij hen verdedigen, als hij durft," antwoordde De Bracy; "hij zal spoedig het onderscheid zien tusschen den onderstand van een

troep dappere lansen zooals de mijnen, en een hoop gemeene Saksische

boeren. Ik ben echter niet voornemens, mij zelven rechtstreeks

bloot te geven. Ben ik in dezen dos niet zulk een dapper jager,

als er ooit een op den jachthoren blies? De blaam der schaking zal

op de vrijbuiters der wouden van Yorkshire rusten. Ik heb getrouwe

bespieders, die op de bewegingen der Saksers letten. Heden nacht

slapen zij in het klooster van St. Wittol, of Withold, of hoe zij

dien lomperd van een Saksischen heilige noemen, te _Burton-Trent_. De

volgende dagreis brengt hen onder ons bereik, en als valken grijpen

wij hen allen in onze klauwen. Terstond daarop zal ik in mijne eigene

gedaante verschijnen, den dapperen ridder spelen, de ongelukkige en

bedrukte schoone uit de handen harer woeste roovers verlossen, haar

naar Front-de-Boeuf's kasteel, of, indien het noodig is, naar Normandië voeren, en haar niet aan haar bloedverwanten teruggeven, voordat zij

de bruid en de echtgenoote van Maurice de Bracy is geworden." "Een bewonderenswaardig wijs plan!" zei Fitzurse, "en naar mijn oordeel niet geheel uw eigene uitvinding.--Kom, wees openhartig, De Bracy,

wie hielp u het bedenken, en wie zal u bijstaan in de uitvoering,

want, naar ik meen, ligt uw bende te York?" "Daar gij het dan volstrekt weten wilt"--zei De Bracy--"de Tempelier Brian de Bois-Guilbert regelde de onderneming, waarvan het gebeurde

met de kinderen Benjamins bij mij de gedachte had doen ontstaan. Hij

wil mij helpen bij den aanval, en zijn gevolg zal de vrijbuiters

voorstellen, uit wier hand mijn moedige arm de Jonkvrouw zal verlossen

nadat ik van kleeding veranderd heb." "Bij mijn eer," zei Fitzurse, "dit plan was uw beider wijsheid waardig: en uwe voorzichtigheid openbaart zich bijzonder in het ontwerp, om de

Jonkvrouw in de handen van uw waardigen bondgenoot te laten. Mijns

bedunkens, kan het u gelukken, haar aan haar Saksische vrienden te

ontvoeren, maar of gij haar naderhand uit de klauwen van Bois-Guilbert

zult kunnen redden, schijnt mij vrij wat twijfelachtiger.--Hij is

een valk, die gewoon is een vogel te grijpen, en zijn prooi vast

te houden." "Hij is een Tempelier," zei De Bracy, "en kan mij dus niet in den weg staan in mijn plan om deze erfdochter te trouwen;--en iets oneerbaars

met de aanstaande bruid van De Bracy te beproeven,--bij den hemel! al

was een geheel kapittel van zijn orde in zijn persoon vereenigd,

zou hij mij zulk eene beleediging toch niet durven aandoen!" "Daar dan niets, wat ik ook zeggen mag, u deze zotheid uit het hoofd verdrijven kan," zei Fitzurse; "want ik ken uw halsstarrigheid, verspil zoo weinig tijd mogelijk,--opdat uw dwaasheid niet even langdurig,

als ontijdig zij." "Ik zeg u," antwoordde De Bracy, "het zal slechts het werk van eenige uren zijn, en spoedig bevind ik mij te York, aan het hoofd van mijne

stoute en dappere bende, even bereidvaardig om eenig krachtig besluit

uit te voeren, als uwe staatkunde zijn kan om het te smeden.--Maar

ik hoor, dat mijn makkers zich verzamelen, en dat de paarden op het

voorplein stampen en brieschen.--Vaarwel!--Ik ga als een echte ridder,

om de liefde der schoone te verdienen." "Als een echte ridder!" hernam Fitzurse, hem naziende, "als een echte dwaas, zou ik zeggen, of als een kind, dat de ernstige en noodigste

bezigheid verzuimt, om het distelzaad na te loopen, dat de wind voor

hem heen drijft. Maar met zulke werktuigen moet ik arbeiden;--en tot

wiens voordeel?--Voor een Prins, die even onverstandig als losbandig

is, die een even ondankbaar meester schijnt te willen wezen, als hij

reeds getoond heeft, een oproerige zoon en een ontaarde broeder te

zijn.--Maar ook hij is slechts één mijner werktuigen, en hoe trotsch

hij ook zij, zal hij dat spoedig ondervinden, als hij zich voorstelt

zijn belangen van de mijne te kunnen scheiden." Hier werden de overdenkingen van den staatsman afgebroken door de

stem van Prins Jan, die uit een binnenvertrek riep: "Edele Waldemar Fitzurse, kom bij mij!" en het hoofd ontblootende, haastte zich

de aanstaande Grootkanselier (want op dezen hoogen post hoopte de

sluwe Normandiër), om de bevelen van zijn aanstaanden koning te

gaan vernemen.


VIJFTIENDE HOOFDSTUK ΔΈΚΑΤΟ ΠΈΜΠΤΟ ΚΕΦΆΛΑΙΟ FIFTEENTH CHAPTER DÉCIMO QUINTO CAPÍTULO

Voorwaar, hij denkt--ha, ha, ha, ha,--hij denkt,

Ik ben zijn werktuig, dienaar van zijn wil,

Wel, laat het wezen, 'k wil uit dit doolhof, Dat zijn vervloekte list en heerschzucht schiep,

Mij zelf een weg tot hooger dingen banen;

En wie zal zeggen: 't is verkeerd? Basil, een Treurspel.

Geen spin herstelde ooit met meer zorg de beschadigde draden No spider ever repaired damaged threads with more care

van haar web, dan Waldemar Fitzurse besteedde, om de verstrooide of her web, than Waldemar Fitzurse spent, to make the scattered

leden der partij van Prins Jan te verzamelen, en weder onderling assemble members of Prince John's party, and again among themselves

te verbinden. connect. Weinigen waren hem uit genegenheid, en geene uit Few were him out of affection, and none out of

persoonlijke gehechtheid toegedaan. personal attachment. Het was daarom noodig, dat It was therefore necessary, that

Fitzurse hun nieuwe, voordeelige uitzichten opende, en hen aan de Fitzurse opened their new, advantageous vistas, and introduced them to the

voordeelen herinnerde, welke zij thans genoten. advantages, which they now enjoyed. Den jongen, onbezonnen Den boy, rash

edellieden schilderde hij het vooruitzicht op ongestrafte losbandigheid noblemen, he painted the prospect of unpunished debauchery

en op onbeperkt zinnelijk genot; de eerzuchtigen wees hij op gezag, and on unlimited sensual pleasure; the venerable he pointed to authority,

en de gierigen op vermeerdering hunner rijkdommen en de uitbreiding and the miserly on multiplication of their wealth and the expansion

hunner bezittingen. their property. De hoofden der huurlingen ontvingen een geschenk The heads of the mercenaries received a gift

in goud, het beste overtuigingsmiddel voor hun verstand,--daar al in gold, the best means of persuasion for their minds,--there already

het overige vruchteloos zoude geweest zijn. the rest would have been fruitless. Beloften werden door Promises were made by

dezen werkzamen agent met eene nog mildere hand uitgedeeld dan geld; handed out to this working agent with an even milder hand than money;

in het kort, niets werd verzuimd, dat dienen kon, om den weifelende in short, nothing was omitted, that could serve, to make the wavering

tot een besluit te brengen, en den lafhartige te bemoedigen. to a conclusion, and encourage the cowardly. Over About

de terugkomst van Koning Richard sprak hij als eene gebeurtenis, the return of King Richard he spoke of as an event,

die geheel buiten de perken der waarschijnlijkheid lag, bespeurde which was entirely beyond the bounds of probability, detected

hij echter, uit de twijfelende blikken, en de onzekere antwoorden, he, however, from the doubtful looks, and the uncertain answers,

die hij ontving, dat voornamelijk deze terugkeer de gemoederen which he received, that mainly this return stirred the minds

zijner medeplichtigen verontrustte, dan behandelde hij die als eene troubled his accomplices, then he treated them as a

gebeurtenis, die, wanneer zij werkelijk mocht plaats vinden, hunne event, which, should it actually take place, their

staatkundige plannen niet behoorde te veranderen. constitutional plans should not have changed.

"Indien Richard terugkeert," zeide Fitzurse, "dan is het om zijn "If Richard does return," Fitzurse said, "it will be in order to keep his behoeftige en bij den kruistocht verarmde metgezellen te verrijken, enrich needy and companions impoverished at the crusade,

ten koste van diegenen, die hem niet gevolgd zijn naar het Heilige at the expense of those, who did not follow him to the Holy

Land. Country. Hij keert terug, om eene schrikkelijke rekenschap te vorderen He returns, to demand a terrible account

van hen, die gedurende zijne afwezigheid iets gedaan hebben, dat als of those, who during his absence have done anything, which was considered

eene schennis der wetten, of eene inbreuk op de voorrechten der kroon, a violation of the laws, or a violation of the prerogatives of the crown,

kan worden aangemerkt. can be designated. Hij keert terug, om zich te wreken op de orde He returns, to avenge himself on the order

der Tempelieren en der Hospitaalridders, wegens de voorkeur, welke zij, of the Templars and of the Hospitallers, because of the preference, which they,

gedurende de oorlogen in het Heilige Land, aan Filips van Frankrijk during the wars in the Holy Land, to Philip of France

betoond hebben. demonstrated. Hij keert eindelijk terug, om alle aanhangers van zijn He finally returns, to all the supporters of his

broeder, Prins Jan, als oproerlingen te straffen. brother, Prince John, to punish as insurgents. Vreest gij zijne Fear ye his

macht?" power?" ging de sluwe vertrouweling van dezen Prins voort. continued the sly confidant of this Prince. "Wij stemmen "We vote toe, dat hij een sterk en dapper ridder is; maar wij zijn niet in de admit, that he is a strong and brave knight; but we are not in the

dagen van Koning Arthur, toen één kampvechter tegen een heel leger kon

strijden. Als Richard werkelijk terugkeert, moet hij alléén komen, If Richard really does return, he must come alone,

zonder gevolg,--zonder vrienden. without consequence,--without friends. De beenderen van zijn dapper leger The bones of his brave army

zijn op de zandwoestijnen van Palestina gebleekt. are bleached on the sandy deserts of Palestine. De weinigen van zijn The few of his

gevolg, die teruggekeerd zijn, zijn herwaarts gedwaald,--zooals deze consequence, who have returned, have wandered backward,--as these

Wilfrid van Ivanhoe,--als bedelaars en landloopers. Wilfrid of Ivanhoe,--as beggars and land walkers. En wat spreekt And what speaks

gij van Richards geboorterecht?" ye of Richards birthright?" ging hij voort, tegen degenen, he continued, to those,

die zwarigheden over dit punt inbrachten. who brought in objections on this point. "Is Richards recht van "Is Richards right of eerstgeboorte zekerder dan dat van Hertog Robert van Normandië, des first birth more certain than that of Duke Robert of Normandy, the

Veroveraars oudsten zoon? Conqueror's eldest son? En echter werden Willem de Roodharige en And however, William the Redhead and

Hendrik de Tweede, en Derde, zijne broeders, hem achtereenvolgens, Henry the Second, and Third, his brothers, him successively,

door de stem des volks voorgetrokken; Robert bezat iedere verdienste, favored by the voice of the people; Robert possessed every merit,

die voor Richard pleit; hij was een dapper ridder, een goed veldheer, which argues for Richard; he was a brave knight, a good general,

edelmoedig jegens zijne vrienden en de kerk, en om het geheel te generous toward his friends and the church, and to the whole

kroonen, een kruisvaarder en veroveraar van het Heilige Graf; en toch crowns, a crusader and conqueror of the Holy Sepulcher; and yet

stierf hij, als een blinde en ellendige gevangene, in het kasteel he died, as a blind and miserable prisoner, in the castle

van Cardiff, omdat hij zich tegen den wil des volks aankantte, dat of Cardiff, because he opposed the will of the people, that

niet door hem wilde beheerscht worden. did not want to be controlled by him. Wij hebben het recht," voer We have the right," feed hij voort, "uit het koninklijk geslacht dien Vorst te kiezen, die het he proceeded, "to choose from the royal family that Sovereign who would be the best in staat is, het hoogste gezag te bekleeden:--dat is," zei hij, best capable of holding the highest authority:--that is," he said, zijn woorden verbeterende, "wiens verkiezing de belangen der edelen correcting his words, "whose election the interests of the nobles het best bevordert. best promotes. In persoonlijke hoedanigheden," vervolgde hij, In personal capacities," he continued, "doet misschien Prins Jan voor zijn broeder onder; maar wanneer men "perhaps Prince John is inferior to his brother; but when one bedenkt, dat deze, met het zwaard der wraak in handen terugkeert, Considers, that this one, with the sword of vengeance in his hands returns,

terwijl gene, belooningen, vrijheden, voorrechten, rijkdom en eer while gene, rewards, freedoms, privileges, wealth and honor

aanbiedt, dan is het niet twijfelachtig, welken koning, de adel, offers, then it is not doubtful, what king, the nobility,

als deze verstandig handelt, geroepen is te ondersteunen!" if this one acts wisely, is called to support!" Deze en vele andere bewijsgronden, sommige toepasselijk op de These and many other lines of evidence, some applicable to the

bijzondere omstandigheden van hen aan wie ze gericht werden, hadden particular circumstances of those to whom they were addressed, had

de verwachte uitwerking bij de edelen van de partij van Prins Jan. the expected effect among the nobles of Prince John's party. De The

meesten stemden er in toe, bij de voorgestelde vergadering te York Most agreed, at the proposed meeting to York

tegenwoordig te zijn, ten einde algemeene maatregelen te beramen, present, in order to plot general measures,

om Prins Jan de kroon op het hoofd te plaatsen. To place Prince John's crown on his head.

Het was laat in den avond, toen Fitzurse naar het kasteel van Ashby It was late in the evening, when Fitzurse went to Ashby Castle

terugkeerde, afgemat door de menigte zijner bezigheden, maar voldaan returned, jaded by the crowd of his pursuits, but satisfied

over zijn goed gevolg, en De Bracy ontmoette, die zijne feestkleeding about his good attendance, and met De Bracy, who was wearing his party clothes

tegen een soort van groene kiel verwisseld had, met een broek van against a kind of green smock had exchanged, with pants of

dezelfde stof en kleur, een lederen kap, of _baret_, een kort zwaard, same fabric and color, a leather cap, or _baret_, a short sword,

een horen over den schouder, een langen boog in de hand, en een bundel a hear over the shoulder, a longbow in hand, and a bundle of

pijlen in zijn draagband gestoken. arrows tucked into his sling. Indien Fitzurse dezen persoon in If Fitzurse put this person in

een buitenvertrek ontmoet had, zou hij voorbijgegaan zijn, zonder er had met an outside room, he would have passed by, without looking

acht op te slaan, en hem voor een der lijfwachten aangezien hebben, heed, and mistook him for one of the bodyguards,

maar nu hij hem in de binnenzaal ontmoette, beschouwde hij hem met but now that he met him in the inner hall, he regarded him with

meer oplettendheid, en herkende den Normandischen ridder, in het more attentive, and recognized the Norman knight, in the

gewaad van een Engelschen boogschutter. robe of an English archer.

"Waartoe deze vermomming, De Bracy?" "To what purpose does this disguise, De Bracy?" vroeg Fitzurse, eenigszins Fitzurse asked, somewhat

bitter. bitter. "Is het nu een tijd voor kermis-grappen en galante maskeraden, "Is now a time for carnival jokes and gallant masquerades, terwijl het lot van onzen meester, Prins Jan, op het punt is beslist te while the fate of our master, Prince John, is about to be decided by

worden? become? Waarom hebt gij u niet, evenals ik, onder die laffe bloodaards Why hast thou not, as I have, among those cowardly bloodbeasts

begeven, welken de bloote naam van Koning Richard evenveel schrik go, whom the bare name of King Richard equally frightened

aanjaagt, als men zegt, dat hij de kinderen der Saracenen doet?" incite, when it is said, that he does the children of Saracens?" "Ik heb voor mijne eigene belangen gezorgd," zei De Bracy koel; "I took care of my own interests," De Bracy said coolly; "evenals gij voor de uwe, Fitzurse." "As well as you for yours, Fitzurse." "Ik voor mijne eigene belangen gezorgd!" "I looked after my own interests!" herhaalde Waldemar. repeated Waldemar. "Ik heb "I have mij bezig gehouden met die van Prins Jan, onzen gemeenschappelijken occupied myself with those of Prince John, our common

beschermer." protector." "Alsof gij hiertoe eenige andere reden hadt, Waldemar," zei De Bracy, "As if you had any other reason for this, Waldemar," De Bracy said, "dan de bevordering uwer eigene individueele belangen! "than the promotion of your own individual interests! Kom kom, Come come,

Fitzurse, wij kennen elkander; eerzucht is uw doel, vermaak het Fitzurse, we know each other; honor is your goal, entertain the

mijne, en dit uiteenloopende doel past aan onzen uiteenloopenden mine, and this divergent purpose suits our divergent

ouderdom. old age. Over Prins Jan denkt gij evenals ik; hij is te zwak om een About Prince John ye think as I do; he is too weak to be a

standvastig, te heerschzuchtig om een gemakkelijk, te trotsch en te steadfast, too lordly to be an easy, too proud and too

achterdochtig om een aan het volk aangenaam, en te onbestendig en te suspicious of a to the people pleasant, and too unsteady and too

beschroomd, om lang een Vorst, van welken aard ook, te zijn. timid, to be long a Sovereign, of any kind. Maar hij But he

is een Vorst, door wien Fitzurse en De Bracy zich hopen te verheffen is a Sovereign, through whom Fitzurse and De Bracy hope to exalt themselves

en fortuin te maken; en daarom helpt gij hem met uw staatkunde, and make fortune; and therefore ye help him with your statecraft,

en ik met de lansen mijner huurlingen." And I with the lances of my mercenaries." "Een veelbelovende hulp!" "A promising help!" riep Fitzurse ongeduldig. cried Fitzurse impatiently. "Voor gek te "To be made a fool of spelen in het oogenblik van den uitersten nood! Playing in the moment of the utmost need! Wat stelt gij u What do ye imagine

toch ter wereld voor met deze bespottelijke vermomming, in een zoo yet in the world with this ludicrous disguise, in such a

dringend oogenblik?" urgent moment?" "Mij eene vrouw te verschaffen," antwoordde De Bracy koel, "op de "Provide me with a wife," De Bracy replied coolly, "on the wijze van den stam van Benjamin." manner of the tribe of Benjamin." "De stam van Benjamin!" "The tribe of Benjamin!" zei Fitzurse. Fitzurse said. "Ik begrijp u niet." "I don't understand you." "Waart gij niet tegenwoordig gisteren avond," zei De Bracy, "toen "Werest thou not present yesterday evening," said De Bracy, "when Prior Aymer ons een vertelling deed, als antwoord op de Romance, die Prior Aymer gave us a narrative, in response to the Romance, which

de minnezanger voordroeg?--Hij vertelde, hoe langen tijd geleden, the minstrel recited?--He told, how long ago,

in Palestina, een doodelijke veete ontstond, tusschen den stam van in Palestine, a deadly feud arose, between the tribe of

Benjamin en het overige van het Israëlitische volk; en hoe bijna de Benjamin and the rest of the Israelite people; and how almost the

geheele ridderschap van dien stam verslagen werd; en hoe het volk bij entire knighthood of that tribe was defeated; and how the people at

de Heilige Maagd zwoer, niet te willen toestaan, dat de overgeblevenen the Blessed Virgin vowed not to allow the remaining

in hun maagschap huwelijkten; en hoe zij berouw kregen over hun eed, married into their maidenhood; and how they repented of their oaths,

en zijne Heiligheid den Paus raadpleegden, hoe zij daarvan konden and his Holiness consulted the Pope, how they could make of that

ontslagen worden, en hoe, op raad van den Heiligen Vader, de jeugd van be dismissed, and how, on the Holy Father's advice, the youth of

Benjamins stam, op een prachtig toernooi, al de tegenwoordig zijnde Benjamins tribe, at a wonderful tournament, all the present being

dames wegroofde, en zich dus vrouwen verschafte, zonder toestemming robbed ladies away, and thus provided himself with women, without permission

der bruiden, of harer familiën." of brides, or her families." "Ik heb het verhaal gehoord," zei Fitzurse, "ofschoon gij, of de "I have heard the story," said Fitzurse, "although you, or the Prior, eenige zonderlinge veranderingen in tijd en omstandigheden Prior, some eccentric changes in time and circumstances

gemaakt hebt." made." "Ik zeg u," hernam De Bracy, "dat ik mij een vrouw wil verschaffen naar "I tell you," De Bracy resumed, "that I wish to procure myself a wife according to de manier van den stam van Benjamin, wat zeggen wil, dat ik in deze the way of the tribe of Benjamin, which is to say, that in this

zelfde toerusting, de kudde Saksische boeren zal aanvallen, die heden same equipment, will attack the herd of Saxon peasants, who today

avond het kasteel verlaten hebben, en de schoone Rowena ontvoeren." evening left the castle, and kidnapped the beautiful Rowena." "Zijt gij waanzinnig, De Bracy?" "Art thou insane, De Bracy?" zei Fitzurse. Fitzurse said. "Bedenk dat zij, "Consider that they, ofschoon Saksers, rijk en machtig zijn, en door hunne landslieden te though Saxons, rich and powerful, and by their countrymen to

meer geëerbiedigd worden, daar rijkdom en eer slechts het deel zijn more respected, since wealth and honor are only the part

van weinigen van Saksische afkomst." of few of Saxon descent." "En het deel van geen hunner zijn moesten," zei De Bracy; "het "And the part of none of them had to be," said De Bracy; "the veroveringswerk moest volmaakt worden." conquest work had to be perfected." "Het is nu althans geen tijd daartoe," zeide Fitzurse; "de naderende "At least now is no time for that," Fitzurse said; "the approaching beslissing maakt de hulp der menigte onontbeerlijk, en Prins Jan kan decision makes the help of the crowd indispensable, and Prince John can

niet weigeren recht uit te oefenen tegen iemand, die de gunstelingen not refuse to exercise right against one, who favors

er van beleedigt." beleaguered of it." "Laat hij hen verdedigen, als hij durft," antwoordde De Bracy; "hij "Let him defend them, if he dares," De Bracy replied; "he zal spoedig het onderscheid zien tusschen den onderstand van een will soon see the distinction between the assistance of a

troep dappere lansen zooals de mijnen, en een hoop gemeene Saksische troop of brave lances like mine, and a heap of mean Saxon

boeren. farmers. Ik ben echter niet voornemens, mij zelven rechtstreeks However, I do not intend, myself directly

bloot te geven. expose. Ben ik in dezen dos niet zulk een dapper jager, Am I not such a brave hunter in this dos,

als er ooit een op den jachthoren blies? If ever one blew the hunting horn? De blaam der schaking zal The blame of the strike will

op de vrijbuiters der wouden van Yorkshire rusten. on the freebooters of Yorkshire's forests. Ik heb getrouwe I have faithfully

bespieders, die op de bewegingen der Saksers letten. spies, watching the movements of the Saxons. Heden nacht Present night

slapen zij in het klooster van St. they sleep in the monastery of St. Wittol, of Withold, of hoe zij Wittol, or Withold, or how they

dien lomperd van een Saksischen heilige noemen, te _Burton-Trent_. call that boor of a Saxon saint, at _Burton-Trent_. De The

volgende dagreis brengt hen onder ons bereik, en als valken grijpen next day's journey brings them within our reach, and as falcons seize

wij hen allen in onze klauwen. we hold them all in our clutches. Terstond daarop zal ik in mijne eigene Immediately thereafter, I will in my own

gedaante verschijnen, den dapperen ridder spelen, de ongelukkige en appearance, playing the brave knight, the unfortunate and

bedrukte schoone uit de handen harer woeste roovers verlossen, haar deliver the oppressed beauty from the hands of her savage robbers, her

naar Front-de-Boeuf's kasteel, of, indien het noodig is, naar Normandië to Front-de-Boeuf's castle, or, if necessary, to Normandy voeren, en haar niet aan haar bloedverwanten teruggeven, voordat zij feed her, and not return her to her kinsmen until she is

de bruid en de echtgenoote van Maurice de Bracy is geworden." became the bride and spouse of Maurice de Bracy." "Een bewonderenswaardig wijs plan!" "An admirably wise plan!" zei Fitzurse, "en naar mijn oordeel Fitzurse said, "and in my judgment niet geheel uw eigene uitvinding.--Kom, wees openhartig, De Bracy, not entirely your own invention.--Come, be frank, De Bracy,

wie hielp u het bedenken, en wie zal u bijstaan in de uitvoering, Who helped you conceive it, and who will assist you in the execution,

want, naar ik meen, ligt uw bende te York?" because, I believe, your gang is at York?" "Daar gij het dan volstrekt weten wilt"--zei De Bracy--"de Tempelier "Since thou wilt then utterly know"--said De Bracy--"the Templar Brian de Bois-Guilbert regelde de onderneming, waarvan het gebeurde Brian de Bois-Guilbert arranged the venture, the events of which occurred

met de kinderen Benjamins bij mij de gedachte had doen ontstaan. with the Benjamins children had triggered in me the thought. Hij He

wil mij helpen bij den aanval, en zijn gevolg zal de vrijbuiters wants to help me in the attack, and his retinue will help the freebooters

voorstellen, uit wier hand mijn moedige arm de Jonkvrouw zal verlossen propose, from whose hand my brave arm will deliver the Lady

nadat ik van kleeding veranderd heb." After I change clothes." "Bij mijn eer," zei Fitzurse, "dit plan was uw beider wijsheid waardig: "By my honor," Fitzurse said, "this plan was worthy of both your wisdom: en uwe voorzichtigheid openbaart zich bijzonder in het ontwerp, om de and your prudence reveals itself particularly in the design, to make the

Jonkvrouw in de handen van uw waardigen bondgenoot te laten. Jonkvrouw into the hands of your worthy ally. Mijns Mine

bedunkens, kan het u gelukken, haar aan haar Saksische vrienden te begrudgingly, you may succeed in introducing her to her Saxon friends.

ontvoeren, maar of gij haar naderhand uit de klauwen van Bois-Guilbert abduct her, but whether afterwards thou couldst remove her from the clutches of Bois-Guilbert

zult kunnen redden, schijnt mij vrij wat twijfelachtiger.--Hij is will be able to save, seems quite a bit more doubtful to me.--He is

een valk, die gewoon is een vogel te grijpen, en zijn prooi vast a falcon, which is used to grabbing a bird, and holding its prey

te houden." keeping." "Hij is een Tempelier," zei De Bracy, "en kan mij dus niet in den weg "He is a Templar," De Bracy said, "and therefore cannot get in my way staan in mijn plan om deze erfdochter te trouwen;--en iets oneerbaars stand in my plan to marry this heir daughter;--and something dishonorable

met de aanstaande bruid van De Bracy te beproeven,--bij den hemel! to try with the bride-to-be of De Bracy,--by heaven! al al

was een geheel kapittel van zijn orde in zijn persoon vereenigd, was an entire chapter of his order assembled in his person,

zou hij mij zulk eene beleediging toch niet durven aandoen!" Surely he wouldn't dare do such an insult to me!" "Daar dan niets, wat ik ook zeggen mag, u deze zotheid uit het hoofd "Since then nothing, whatever I may say, will take this folly out of your mind verdrijven kan," zei Fitzurse; "want ik ken uw halsstarrigheid, verspil can dispel," said Fitzurse; "for I know thy obstinacy, waste zoo weinig tijd mogelijk,--opdat uw dwaasheid niet even langdurig, as little time as possible,--once your folly is not as prolonged,

als ontijdig zij." as untimely be." "Ik zeg u," antwoordde De Bracy, "het zal slechts het werk van eenige "I tell you," De Bracy replied, "it will only be the work of a few uren zijn, en spoedig bevind ik mij te York, aan het hoofd van mijne hours, and soon I find myself at York, at the head of my

stoute en dappere bende, even bereidvaardig om eenig krachtig besluit bold and brave gang, equally willing to make any powerful decision

uit te voeren, als uwe staatkunde zijn kan om het te smeden.--Maar carry out, as your statecraft may be to forge it.--But

ik hoor, dat mijn makkers zich verzamelen, en dat de paarden op het I hear, that my companions are gathering, and that the horses on the

voorplein stampen en brieschen.--Vaarwel!--Ik ga als een echte ridder, forecourt stomping and bellowing.--Farewell!--I go like a true knight,

om de liefde der schoone te verdienen." To earn the love of the beautiful." "Als een echte ridder!" "Like a true knight!" hernam Fitzurse, hem naziende, "als een echte resumed Fitzurse, eyeing him, "like a true dwaas, zou ik zeggen, of als een kind, dat de ernstige en noodigste foolish, I would say, or like a child, who has the serious and necessary

bezigheid verzuimt, om het distelzaad na te loopen, dat de wind voor occupation neglects, to check the thistle seed, which the wind for

hem heen drijft. drives him around. Maar met zulke werktuigen moet ik arbeiden;--en tot But with such implements I must labor;--and until

wiens voordeel?--Voor een Prins, die even onverstandig als losbandig Whose benefit?--For a Prince, who is as unwise as he is profligate

is, die een even ondankbaar meester schijnt te willen wezen, als hij is, who seems to want to be as ungrateful a master, as he is

reeds getoond heeft, een oproerige zoon en een ontaarde broeder te has already shown, a rebellious son and a degenerate brother to be

zijn.--Maar ook hij is slechts één mijner werktuigen, en hoe trotsch be.--But he too is but one of my tools, and how proudly

hij ook zij, zal hij dat spoedig ondervinden, als hij zich voorstelt he also be, he will soon find that out, if he imagines himself

zijn belangen van de mijne te kunnen scheiden." be able to separate his interests from mine." Hier werden de overdenkingen van den staatsman afgebroken door de Here, the statesman's reflections were broken up by the

stem van Prins Jan, die uit een binnenvertrek riep: "Edele Waldemar voice of Prince John, calling from an inner room, "Noble Waldemar Fitzurse, kom bij mij!" Fitzurse, come to me!" en het hoofd ontblootende, haastte zich and bared the head, hurried away

de aanstaande Grootkanselier (want op dezen hoogen post hoopte de the incoming Grand Chancellor (for at this lofty post, the

sluwe Normandiër), om de bevelen van zijn aanstaanden koning te cunning Norman), to obey the orders of his soon-to-be king.

gaan vernemen. go to hear.