×

Nous utilisons des cookies pour rendre LingQ meilleur. En visitant le site vous acceptez nos Politique des cookies.


image

Een Beetje Nederlands, #12.1 Praten met Devika Partiman (Stem op een Vrouw) BONUS!

#12.1 Praten met Devika Partiman (Stem op een Vrouw) BONUS!

Hallo allemaal, je luistert nu naar een bijzondere bonusaflevering van Een Beetje Nederlands. Het leek me leuk om een speciale aflevering te maken naast de normale aflevering, waarin ik samen met een expert praat over het onderwerp van de week. De laatste normale aflevering had te maken met vrouwen in de Nederlandse politiek en deze aflevering gaat daar verder op in.

Ik heb Devika Partiman uitgenodigd om hierover te vertellen. Devika is oprichter van de stichting Stem op een Vrouw, die zich inzetten om meer vrouwen in de Nederlandse politiek te krijgen. Op dit moment zijn 59 van de 150 Tweede Kamerleden vrouwen, dat is 39 procent. Er zijn dus een stuk meer mannen dan vrouwen in de Tweede Kamer. In Nederland hebben we ook nog nooit een gelijke verdeling van mannen en vrouwen gehad in het parlement. Volgens Devika is het wel belangrijk dat we daarnaar streven en ze gaat zelf uitleggen waarom.

Misschien kan je zelf nog niet stemmen bij de Tweede Kamerverkiezingen, dat kan alleen als je de Nederlandse nationaliteit hebt. Maar als je in Nederland woont, mag je misschien wel stemmen voor bijvoorbeeld de gemeenteraad. Dat kan wanneer je in Nederland woont en je een EU-paspoort hebt. Als je geen EU-paspoort hebt en in Nederland woont mag je ook voor de gemeente stemmen als je langer dan 5 jaar in Nederland woont.

Als het verhaal van Devika je aanspreekt en je meer wil weten, neem dan een kijkje op www.stemopeenvrouw.com.

Zoals altijd kan je de tekst van deze aflevering meelezen op de website. Het gesprek is misschien wat moeilijker te volgen dan een normale aflevering. Ik maak ook een lijst met moeilijke termen, die is te vinden op www.eenbeetjenederlands.nl

Veel plezier met de podcast!

—————-

Robin: Ik zit hier vandaag met Devika Partiman. Dankjewel dat je hier wilt zijn vandaag. Devika is activiste en oprichter van Stichting Stem op een Vrouw. Dat is een stichting die zich al jarenlang inzet om meer vrouwen in de politiek te krijgen. Jullie zijn ook succesvol mee. Bij de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen van maart waren jullie ook veel in de media te zien.

Voordat we gaan praten over het werk van de stichting, ben ik wel benieuwd. We hebben… ik heb in de podcast een aflevering gemaakt over Aletta Jacobs, die beroemd is door haar strijd voor vrouwenkiesrecht, en over Marga Klompé, de eerste vrouwelijke minister in Nederland. Wat betekenen zij voor jou?

Devika: Mmm goeie vraag. Ik denk dat toen ik eenmaal leerde over Aletta Jacobs en Marga Klompé…. Wat zij vooral soort van voor mij doen, is dat het me heel erg helpt om te begrijpen waar we vandaan komen. Als vrouw in Nederland eigenlijk. Als mensen zeggen: ze is… [Sinds] 100 jaar geleden kunnen vrouwen de politiek in, dan klinkt het eigenlijk als een soort heel positief startpunt: van vanaf toen was het goed, weet je wel. Maar als je dan terugdenkt aan bijvoorbeeld Marga Klompé die in de jaren '50 minister werd… Zij was één van meer dan tien ministers en de enige vrouw en in het parlement. In de Tweede Kamer, zaten ook echt onder de tien procent vrouwen volgens mij toen. Dus het klinkt als een soort van hoogtepunten maar zij waren eigenlijk, denk ik, ook heel alleen, als paar vrouwen in een hele mannelijke omgeving. En ik probeer me dat altijd te visualiseren, dus voor te stellen. En dat besef, soort van, van hoe dat voor hen moet zijn geweest en dat we ons dat gelukkig niet meer kunnen voorstellen, ja, dat doet altijd wel iets met me. Ja, ik vind dat belangrijk om daar ook echt op die manier om bij stil te staan. Niet alleen zeggen ‘ze was de eerste' of ‘ze was een strijder'. Ze waren ook echt de hele tijd de enige in heel veel ruimtes en dat is zo'n bizar gegeven. Ja, dus ik vind het ook heel interessant hoe dat moet zijn geweest voor hen, probeer ik me dan voor te stellen, en dat lijkt me zo bizar.

Robin: Je bent de stichting Stem op een Vrouw in 2017 begonnen. Was je toen eigenlijk ook al bekend met deze personen, deze mensen?

Devika: Ik denk dat ik Aletta Jacobs wel kende. Dat had ik wel op school gehad. Marga Klompé, die naam kende ik nog niet. Ik heb het vast ook wel eens een keer ergens langs zien komen, in een boek of zo, maar ik had niet geregistreerd. Nee, dus ik was daar helemaal niet mee bezig, eerlijk gezegd, voordat ik Stem op een Vrouw begon.

Robin: Wat was eigenlijk de reden waarom je de Stichting bent begonnen?

Devika: Nou, het was eind 2016 en ik denk dat het heel veel mensen dit moment nog wel weten, toen in de Verenigde Staten Donald Trump gekozen werd. En nou ja, hij was natuurlijk openlijk, nou ja, seksistisch, niet vriendelijk tegen vrouwen, racistisch. [Hij deed] grote, nare uitspraken over vluchtelingen. En nou ja, dat is gewoon geen…. nou ja.

Een naar persoon, vind ik persoonlijk. Dat heeft me best wel doen schrikken omdat hij echt, nou ja, het is een heel groot land en heel veel dingen die in de Verenigde Staten gebeuren, waaien over naar Europa en naar de rest van de wereld. En dat je de plannen [ziet] die hij had voor anti-migratie, maar ook bijvoorbeeld vrouwenrechten zoals anti-abortus, vond ik een heel eng idee dat dat zeg maar steeds dichterbij Europa kwam. Maar ook in Polen, Hongarije en een aantal andere landen in Europa ook al steeds meer dat extreem-rechtse geluid opkwam, wat heel erg anti-vrouw is, of anti-vrouwenrechten.

Ja, dus dat heeft me… daar schrok ik best wel van en toen dacht ik ook: ja, ik wil gewoon koste wat het kost voorkomen dat dat in Nederland gebeurt, eigenlijk. En ben toen echt gaan nadenken van wat kan ik dan doen? En toen kwam ik toevallig in Suriname, dus een oud-kolonie van Nederland, een land aan de top van Zuid-Amerika, kwam ik… daar komt een deel van mijn familie vandaan. Dus ik was in Suriname en daar kwam ik een flyer tegen van een vrouwenorganisatie die in de jaren '90 een campagne hadden gedaan, die Stem op een Vrouw heette, omdat ze zeiden: vrouwen zijn de helft van de mensheid, maar we zien we ons zelf nauwelijks terug in de politiek. Dus lieve mensen: stem op een vrouw, soort van, dat is ongeveer wat er op de flyer stond. En toen dacht ik: kijk, dat is nou een goed idee, daar kan ik wat mee. En toen dacht ik: ja, dat wil ik in Nederland ook. Ja, dus zo ging dat eigenlijk, en daarna natuurlijk heel hard gewerkt om te zorgen dat dat allemaal is gelukt. Ja.

Robin: En het hoofddoel van de stichting is dus, eigenlijk ook wat de naam zegt, om meer vrouwen in de Nederlandse politiek te krijgen.

Devika: Ja.

Robin: Waarom is dat belangrijk om meer vrouwen in de politiek te krijgen? Volgens jullie?

Devika: Nou, daar zijn eigenlijk heel veel redenen voor. De een vindt het belangrijk, omdat het dan betekent dat waarschijnlijk zaken die vrouwen aangaan, gewoon simpelweg vaker ter sprake komen. Vaker meegenomen worden in beleid. Dus dat is een hele logische en belangrijke reden, dat we overal over meepraten wat ons aangaat als vrouwen. En natuurlijk kunnen mannen dat tot op zekere hoogte ook, hè. Maar het scheelt toch gewoon als je met een goed aantal [vrouwen] bent, omdat het dan wat automatischer gaat.

En daarnaast, ik vind het zelf ook vooral de functie van rolmodellen heel belangrijk. En dus dat echt vanaf jonge leeftijd meisjes en vrouwen gewoon kunnen kijken naar de politiek en dan altijd wel iemand zien die letterlijk op ze lijkt, hè. Welke huidskleur je dan ook hebt, hoe oud je dan ook bent, wat je sociale klasse is, je opleidingsniveau, whatever. Wat voor type kleding je leuk vindt, gewoon alles. Dat jij de tv kan kijken bij wijze van spreken en een politiek debat ziet. En dan ziet: hé, dat zou mijn moeder kunnen zijn. Of mijn zusje. Of weet je wel, gewoon omdat het idee van heel jongs af aan eigenlijk mee te geven. Vooral dus aan meisjes, van hé, jij mag hier ook over meepraten. Politiek is niet alleen mannen in pakken en wat toch heel veel mensen, denk ik, nog steeds denken. Het is ook niet alleen witte mensen, wat ook in Nederland, nogal een probleem is. En het is ook niet alleen mensen van boven de 50 jaar. Dus weet je, die rolmodellen hebben… onderzoek toont het ook aan. Zeker voor jonge meisjes én jongens doet het gewoon heel erg iets met je ambities. Met de dingen waar je over droomt, hoe je jezelf ziet en wat voor functies je [voor] zelf kan zien, of je durft je mening te geven. En ja, daar is politiek gewoon een heel belangrijk ding voor. Dus ja.

Robin: Ik denk dat veel mensen zich dan afvragen: waarom? Mannen zouden dat toch ook kunnen? De belangen van vrouwen behartigen. Wat is dan daar jullie antwoord op?

Devika: Ja, natuurlijk! Ik bedoel, ja, andersom zou je ook kunnen stellen: alleen maar vrouwen in de politiek want wij vrouwen kunnen ook de belangen van mannen behartigen. Maar ik denk dat uiteindelijk, als je het omdraait, dat mannen het ook niet prettig zouden vinden als er 150 vrouwen in de Tweede Kamer zitten. Niet omdat ze iets tegen vrouwen hebben, net zo min als ik iets tegen mannen heb. Dat is het punt niet.

Het gaat erom dat je… hè, je kan iemand belangen behartigen of je kan gewoon voor je eigen belangen opkomen en politiek vind ik hoort dat laatste te zijn. Dus dat we niet met een groepje rijke mensen bijvoorbeeld zeggen: wij weten wel wat goed is voor armere mensen, dat we niet… We hoeven dingen niet voor elkaar in te vullen, je kan ook gewoon samenwerken en dat vind ik zelf een mooiere, ja mooi uitgangspunt.

Robin: Ja, zijn er specifieke onderwerpen waarvan je denkt dat als er een betere verhouding van mannen en vrouwen in de Tweede Kamer is bijvoorbeeld, waar dan volgens jou betere keuzes over gemaakt worden?

Devika: Nou, het is… ik vind het altijd een moeilijke vraag, want uiteindelijk, het blijft gissen… het blijft gokken want we hebben het nog nooit meegemaakt! Dus we weten wel uit onderzoek dat bijvoorbeeld met meer vrouwen in de politiek, dat er meer aandacht is voor onderwijs. Er is meer aandacht voor klimaat.

Je ziet ook dat, even los van politiek, dat bijvoorbeeld vrouwen zich iets klimaatbewuster gedragen als consument bijvoorbeeld dan mannen. Dus ja, er zijn wel kleine verschillen, maar die zijn als groep en die zijn niet individueel. Dus het is niet dat omdat die ene vrouw er zit, dat zij wel effe alle vrouwenzaken gaat oplossen. Dus het is ook… Het gaat ook heel erg over cultuur, denk ik, die je dan met elkaar creëert.

Want ik vergelijk het vaak met een groep vrienden. Als je een groep vrienden hebt en die is voornamelijk jongens, dan heb je een bepaalde cultuur in groep, toch? Die vaak wat luider. Misschien doe je sport samen, ben je meer van het stoeien, hou je van bepaalde dingen doen met elkaar. En op het moment dat de vriendengroep gemengd is verandert wat je samen gaan doen. Het verandert waar de aandacht naar toe gaat, wat voor uitjes je met je vrienden gaat maken, welke onderwerpen je het over hebt. Misschien dat de vrouwen af en toe iets niet zeggen, want er zijn mannen bij. En de mannen af en toe iets niet zeggen, want er zijn vrouwen bij.

Maar zo hou je elkaar een beetje in balans en ik denk dat dat uiteindelijk het belangrijkste is. Dat die cultuur… en daar heb je echt een soort eerlijke fifty-fifty balans voor nodig, dat die cultuur zo wordt alsof je een gemengde vriendengroep hebt. Met allerlei verschillende mensen, waardoor je niet een soort… een groepje witte vrouwen hebt, bijvoorbeeld die iets vervelends zeggen over Turkse vrouwen. Want hé, er zit ook een Turkse vrouw in. Dus wat doe je dan, dan ben je beleefder toch, ga je respectvoller met mensen om. Want er staat iemand naast jullie zegt ‘hallo, je hebt het over mij'. En dat is denk ik, ja, dat is voor mij, denk ik waarom het zo belangrijk is ook. En je kan wel proberen voor iemand op te komen. Maar als diegene niet naast je staat, is het heel lastig… één: om precies te weten wat je doet, maar is het ook heel makkelijk om eigenlijk iets negatiefs te doen want niemand kijkt je er op aan.

Robin: Dus als ik het goed begrijp, gaat het niet per se alleen maar omdat vrouwen dan een betere keuze… of betere, betere beslissingen kunnen nemen over onderwerpen die specifiek vrouwen gaat. Maar dat is over alle onderwerpen op een andere manier nagedacht wordt als er een betere verdeling is in de Tweede Kamer.

Devika: Je hebt natuurlijk… er zijn hele cliché antwoorden. Zoals nou ja, ik geloof wel echt dat ze misschien abortus eindelijk uit ons wetboek van strafrecht zou gaan als er een meerderheid van vrouwen zou zitten. Ik denk dat er anders nagedacht wordt over de loonkloof: het verschil in wat mensen verdienen in Nederland, mannen verdienen gemiddeld nog steeds iets meer. Ik kan me voorstellen dat er een meerderheid van vrouwen daar meer prioriteit aan zou geven. Dus ik kan best wel dingen bedenken van dat zou waarschijnlijk sneller gaan als er meer vrouwen zitten. Maar voor de rest, ja, vrouwen zijn net zo min slechter of beter als mannen weet je.. ja.

Robin: Zou je kunnen vertellen wat jullie met de stichting doen om meer vrouwen in de Tweede Kamer te krijgen?

Devika: Zeker! Nou we doen een paar dingen. Het belangrijkste en eigenlijk het eerste waar we mee zijn begonnen, zijn stemcampagnes. Dus ja, grote promotieacties om mensen te overtuigen om op vrouwen te stemmen. Maar ook om slim op vrouwen te stemmen. Want wat we eigenlijk zien in Nederland is: je hebt een kieslijst, dus de lijst waar alle kandidaten erop staan, per partij. En heel vaak zijn de eerste posities mannen. Soms tegenwoordig ook vrouwen. En als het een man is, is daaronder vaak de eerste vrouw, zeg maar. Dus de vrouwen staan heel vaak op plek twee en dan wat lager op de lijst. En heel veel mensen in Nederland stemmen dus eigenlijk van oudsher op die eerste vrouw op de lijst. Die dus al heel hoog geplaatst is. En dat dat een soort… omdat er vroeger echt, nou ja, misschien op sommige kieslijsten echt maar één vrouw stond. Dat er heel veel mensen dus… hun opa's en oma's, die stemde nog op die ene vrouw. Want die vonden het belangrijk dat er vrouwen in de politiek kwamen. En die geven dat door. En nu zijn wij hun kleinkinderen en doen wij dat allemaal nog steeds. Dus heel veel mensen stemmen op de eerste vrouw.

Robin: Dat is ook hoe ik het zelf geleerd heb.

Devika: Ja, ik ook. Echt van mijn moeder doorgekregen, die had ik van haar moeder door gekregen, dus dat is echt, ja. Dat is een soort traditie voor heel veel mensen in Nederland van hoe je stemt. En nou ja, dat is hartstikke leuk voor die vrouwen, maar dat betekent eigenlijk praktisch dat dus vrouwen die al heel hoog staan, dus die eigenlijk sowieso wel de politiek inkomen, dat die allemaal extra stemmen krijgen. Die ze dus niet nodig hebben. En omdat er veel meer vrouwen na hen op die lijst te staan, halen die het dus vaak niet. Dus wat wij proberen te zeggen is: hé, als je dan op vrouwen wil stemmen omdat je dat belangrijk vindt, kijk dan wat lager op de lijst. Kijk naar de vrouwen die misschien net niet gaan halen.

We houden daarbij rekening met de peilingen: dat zijn schattingen van hoeveel zetels een partij ongeveer zou krijgen. En we zeggen dan: nou: kijk een beetje, als er betrouwbare peilingen zijn, van rond welk zetelaantal zit dat. Bijvoorbeeld tien, nou, dan kun je kijken naar vrouwen vanaf misschien plek acht of negen of tien. Of daar iemand zit die bij je past. Ja, als dat werkt, dus als dan genoeg mensen zich gaan verdiepen, in hé welke vrouwen staan er wat lager. [En dan] iemand uitkiezen, op wie ze willen stemmen en zij krijgen genoeg voorkeurstemmen. Dat heet dus een voorkeursstem. Dan dan wordt diegene verkozen. Ook al staan wat lager, en dan komen ze dus eigenlijk omhoog.

Robin: Ten koste van degene die daarboven staat.

Devika: Ja precies. En vaak is hun collega die daar een plekje boven staat, is een man, omdat er gemiddeld meer mannen op de kieslijst staan. Dus dan krijg je letterlijk een extra vrouw in plaats van man, soms in plaats van een andere vrouw, verkozen. Dus dat proberen we uit te leggen.

Robin: En hoelang doen jullie dit al en wat voor effecten zien jullie?

Devika: We doen het nu sinds 2017, dus ja, dat is vier jaar. We hebben alle verkiezingen inmiddels gehad. Dus de Tweede Kamer, Europees parlement, gemeenteraad, provincie, waterschap. En het werkt eigenlijk tot nu toe bij elke verkiezing. Dus nou ja. Soms op kleine schaal, soms heel groot, maar er zijn in totaal in al die verschillende politieke organen sinds we bestaan al meer dan 200 extra vrouwen verkozen met voorkeurstemmen.

Robin: Oké, dat is een groot succes, zou ik zeggen!

Devika: Je ziet gewoon dat het werkt, dat dit is een soort nieuwe traditie wordt van mensen die het aan elkaar doorgeven. Van hé, wist je dat je beter wat lager kan stemmen, want het is slimmer en dan krijg je misschien een extra vrouw er in. En ja, dat gaat eigenlijk gewoon heel goed. We bereiken per verkiezing nu iets van 2 miljoen mensen met onze campagnes. En die doen natuurlijk heus niet allemaal wat wij willen. Maar wel een flink percentage daarvan. En ja, dat is gewoon heel tof. En je ziet ook dat mensen dus daardoor veel meer gaan… Mannen en vrouwen trouwens, het is echt niet alleen vrouwen die dat leuk vinden. Nou je zei het net zelf ook wel. Dat mensen ook veel bewuster gaan kijken, van: wie vind ik eigenlijk goed? Wie past er eigenlijk bij mij en dan op haar gaan stemmen en dus ook veel bewuster eigenlijk een keuze maken. En dat vind ik er zelf eigenlijk vooral leuk aan. Omdat het dan echt gaat over… niet een partij alleen, maar je kiest een persoon. En dat vergeten heel veel mensen. We stemmen op een mens, niet op een partij, maar het lijkt alsof je alleen maar partijkleur kiest. Dat is wel echt een leuk… ja.

#12.1 Praten met Devika Partiman (Stem op een Vrouw) BONUS! #12.1 Gespräch mit Devika Partiman (Vote for a Woman) BONUS! #12.1 Μιλώντας με την Devika Partiman (Ψηφίστε μια γυναίκα) BONUS! #12.1 Talking to Devika Partiman (Vote for a Woman) BONUS! #12.1 Entretien avec Devika Partiman (Votez pour une femme) BONUS ! #12.1 Parlando con Devika Partiman (Vota per una donna) BONUS! #12.1 Rozmowa z Deviką Partiman (Głosuj na kobietę) BONUS! #12.1 Conversa com Devika Partiman (Vote numa mulher) BÓNUS! #12.1 Разговор с Девикой Партиман (Голосуй за женщину) БОНУС! #12.1 Devika Partiman ile Konuşma (Bir Kadına Oy Verin) BONUS! #12.1 Розмова з Девікою Партіман (Голосуй за жінку) БОНУС! #12.1 与 Devika Partiman 交谈(投票给女性)奖励!

Hallo allemaal, je luistert nu naar een bijzondere bonusaflevering van Een Beetje Nederlands. Hello all, you are now listening to a special bonus episode of Een Beetje Nederlands. Bonjour à tous, vous écoutez maintenant un épisode bonus spécial de A Little Dutch. Het leek me leuk om een speciale aflevering te maken naast de normale aflevering, waarin ik samen met een expert praat over het onderwerp van de week. I thought it would be fun to make a special episode in addition to the regular episode, where I talk with an expert about the topic of the week. J'ai pensé qu'il serait amusant de faire un épisode spécial en plus de l'épisode normal, dans lequel je parle avec un expert du sujet de la semaine. De laatste normale aflevering had te maken met vrouwen in de Nederlandse politiek en deze aflevering gaat daar verder op in. The last normal episode had to do with women in Dutch politics, and this episode expands on that. Le dernier épisode normal concernait les femmes dans la politique néerlandaise et cet épisode va plus loin. L'ultimo episodio regolare aveva a che fare con le donne nella politica olandese e questo episodio lo approfondisce.

Ik heb Devika Partiman uitgenodigd om hierover te vertellen. I invited Devika Partiman to talk about this. J'ai invité Devika Partiman à en parler. Devika is oprichter van de stichting Stem op een Vrouw, die zich inzetten om meer vrouwen in de Nederlandse politiek te krijgen. Devika is the founder of the Stem op een Vrouw foundation, which is committed to getting more women into Dutch politics. Devika est la fondatrice de la fondation Stem op een Vrouw, qui s'est engagée à faire participer davantage de femmes à la politique néerlandaise. Devika è fondatrice della fondazione Stem op een Vrouw, che si adopera per far entrare più donne nella politica olandese. Devika jest założycielką fundacji Stem op een Vrouw, która działa na rzecz włączenia większej liczby kobiet do holenderskiej polityki. Op dit moment zijn 59 van de 150 Tweede Kamerleden vrouwen, dat is 39 procent. Currently, 59 of the 150 members of the House of Representatives are women, which is 39 percent. À l'heure actuelle, 59 des 150 membres de la Chambre des représentants sont des femmes, soit 39 %. Er zijn dus een stuk meer mannen dan vrouwen in de Tweede Kamer. There are therefore a lot more men than women in the House of Representatives. In Nederland hebben we ook nog nooit een gelijke verdeling van mannen en vrouwen gehad in het parlement. In the Netherlands we have also never had an equal distribution of men and women in parliament. Aux Pays-Bas, nous n'avons jamais eu non plus une répartition égale des hommes et des femmes au parlement. Nei Paesi Bassi, inoltre, non abbiamo mai avuto una distribuzione paritaria di uomini e donne in parlamento. Volgens Devika is het wel belangrijk dat we daarnaar streven en ze gaat zelf uitleggen waarom. According to Devika it is important that we strive for that and she will explain why herself. Selon Devika, il est important que nous nous efforcions d'y parvenir et elle expliquera elle-même pourquoi. Secondo Devika, però, è importante impegnarsi in tal senso e spiega lei stessa il perché. На думку Девіки, важливо до цього прагнути, і вона пояснює, чому саме.

Misschien kan je zelf nog niet stemmen bij de Tweede Kamerverkiezingen, dat kan alleen als je de Nederlandse nationaliteit hebt. You may not yet be able to vote in the House of Representatives elections yourself; you can only do so if you have Dutch nationality. Il se peut que vous ne puissiez pas encore voter vous-même aux élections législatives, ce n'est possible que si vous avez la nationalité néerlandaise. Non è ancora possibile votare per le elezioni della Camera dei Deputati; lo si può fare solo se si ha la cittadinanza olandese. Maar als je in Nederland woont, mag je misschien wel stemmen voor bijvoorbeeld de gemeenteraad. But if you live in the Netherlands, you may be allowed to vote for the city council, for example. Mais si vous vivez aux Pays-Bas, vous pourrez peut-être voter, par exemple, pour le conseil municipal. Ma se vivete nei Paesi Bassi, potreste essere autorizzati a votare, ad esempio, per il consiglio comunale. Dat kan wanneer je in Nederland woont en je een EU-paspoort hebt. This is possible if you live in the Netherlands and you have an EU passport. È possibile farlo se si vive nei Paesi Bassi e si possiede un passaporto dell'UE. Als je geen EU-paspoort hebt en in Nederland woont mag je ook voor de gemeente stemmen als je langer dan 5 jaar in Nederland woont. If you do not have an EU passport and live in the Netherlands, you may also vote for the municipality if you have lived in the Netherlands for more than 5 years. Se non avete un passaporto dell'UE e vivete nei Paesi Bassi, potete votare anche per il Comune se avete vissuto nei Paesi Bassi per più di 5 anni.

Als het verhaal van Devika je aanspreekt en je meer wil weten, neem dan een kijkje op www.stemopeenvrouw.com. If Devika's story appeals to you and you want to know more, take a look at www.stemopeenvrouw.com. Si l'histoire de Devika vous intéresse et que vous voulez en savoir plus, jetez un œil sur www.stemopeenvrouw.com.

Zoals altijd kan je de tekst van deze aflevering meelezen op de website. As always, you can read along with the text of this episode on the website. Comme toujours, vous pouvez lire le texte de cet épisode sur le site. Come sempre, potete leggere il testo di questo episodio sul sito web. Het gesprek is misschien wat moeilijker te volgen dan een normale aflevering. The conversation may be a little harder to follow than a normal episode. La conversazione potrebbe essere un po' più difficile da seguire rispetto a un normale episodio. Ik maak ook een lijst met moeilijke termen, die is te vinden op www.eenbeetjenederlands.nl I also make a list of difficult terms, which can be found at www.eenbeetjenederlands.nl Je dresse également une liste de termes difficiles, que vous trouverez sur www.eenbeetjenederlands.nl Ho anche stilato un elenco di termini difficili, che si trova su www.eenbeetjenederlands.nl.

Veel plezier met de podcast! Enjoy the podcast! Godetevi il podcast!

—————- ------

**Robin**: Ik zit hier vandaag met Devika Partiman. Robin: I'm sitting here today with Devika Partiman. Dankjewel dat je hier wilt zijn vandaag. Thank you for being here today. Merci d'être ici aujourd'hui. Devika is activiste en oprichter van Stichting Stem op een Vrouw. Devika is an activist and founder of the Voice for a Woman Foundation. Devika est une militante et fondatrice de la Voice for a Woman Foundation. Devika è un'attivista e fondatrice della Voice for a Woman Foundation. Dat is een stichting die zich al jarenlang inzet om meer vrouwen in de politiek te krijgen. This is a foundation that has been working for years to get more women into politics. C'est une fondation qui travaille depuis des années pour faire entrer plus de femmes en politique. Jullie zijn ook succesvol mee. You are also successful with it. Vous y réussissez également. Bij de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen van maart waren jullie ook veel in de media te zien. You were also featured in the media a lot during the last parliamentary elections in March. Anche in occasione delle ultime elezioni parlamentari di marzo, lei è stato molto presente sui media.

Voordat we gaan praten over het werk van de stichting, ben ik wel benieuwd. Before we talk about the work of the foundation, I am curious. Prima di iniziare a parlare del lavoro della fondazione, però, ho una curiosità. We hebben… ik heb in de podcast een aflevering gemaakt over Aletta Jacobs, die beroemd is door haar strijd voor vrouwenkiesrecht, en over Marga Klompé, de eerste vrouwelijke minister in Nederland. We have… I made an episode in the podcast about Aletta Jacobs, who is famous for her fight for women's suffrage, and about Marga Klompé, the first female minister in the Netherlands. Nous avons… J'ai fait un épisode dans le podcast sur Aletta Jacobs, qui est célèbre pour son combat pour le suffrage des femmes, et sur Marga Klompé, la première femme ministre aux Pays-Bas. Wat betekenen zij voor jou? What do they mean to you? Que signifient-ils pour vous ?

**Devika**: Mmm goeie vraag. Devika: Mmm good question. Devika : Mmm bonne question. Ik denk dat toen ik eenmaal leerde over Aletta Jacobs en Marga Klompé…. I think once I learned about Aletta Jacobs and Marga Klompé…. Je pense qu'une fois j'ai entendu parler d'Aletta Jacobs et de Marga Klompé…. Credo che una volta appreso di Aletta Jacobs e Marga Klompé.... Wat zij vooral soort van voor mij doen, is dat het me heel erg helpt om te begrijpen waar we vandaan komen. Most of all, what they kind of do for me is it helps me a lot to understand where we're coming from. Ce qu'ils font surtout pour moi, c'est qu'ils m'aident beaucoup à comprendre d'où nous venons. Per me sono particolarmente utili: mi aiutano molto a capire da dove veniamo. Als vrouw in Nederland eigenlijk. As a woman in the Netherlands actually. En tant que femme aux Pays-Bas, en fait. Als mensen zeggen: ze is… [Sinds] 100 jaar geleden kunnen vrouwen de politiek in, dan klinkt het eigenlijk als een soort heel positief startpunt: van vanaf toen was het goed, weet je wel. Wenn die Leute sagen: Sie ist... [Seit] vor 100 Jahren können Frauen in die Politik gehen, klingt das eigentlich wie eine Art sehr positiver Ausgangspunkt: Von da an war es gut, wissen Sie. When people say: she's… [Since] 100 years ago, women can enter politics, it actually sounds like a kind of very positive starting point: it's been good from then on, you know. Lorsque les gens disent : elle est... [Depuis] 100 ans, les femmes peuvent entrer en politique, cela sonne comme une sorte de point de départ très positif : à partir de ce moment-là, tout allait bien, vous savez. Maar als je dan terugdenkt aan bijvoorbeeld Marga Klompé die in de jaren '50 minister werd… Zij was één van meer dan tien ministers en de enige vrouw en in het parlement. But then when you think back, for example, to Marga Klompé who became a minister in the 1950s... She was one of more than 10 ministers and the only woman and in parliament. Ale kiedy przypomnimy sobie, powiedzmy, Margę Klompé, która została ministrem w latach pięćdziesiątych... Była jednym z ponad 10 ministrów i jedyną kobietą w parlamencie. In de Tweede Kamer, zaten ook echt onder de tien procent vrouwen volgens mij toen. Im Repräsentantenhaus waren auch wirklich unter 10 Prozent Frauen, glaube ich, zu der Zeit. In the House of Representatives, I think there were really under ten percent women at the time. À la Chambre des représentants, je pense qu'il y avait vraiment moins de dix pour cent de femmes à l'époque. Dus het klinkt als een soort van hoogtepunten maar zij waren eigenlijk, denk ik, ook heel alleen, als paar vrouwen in een hele mannelijke omgeving. So it sounds like a kind of highlight, but they were actually, I think, very alone, as a couple of women in a very male environment. Cela ressemble donc à une sorte de point culminant, mais elles étaient en fait, je pense, très seules, en tant que couple de femmes dans un environnement très masculin. En ik probeer me dat altijd te visualiseren, dus voor te stellen. And I always try to visualize that, so imagine. Et j'essaie toujours de visualiser cela, alors imaginez. En dat besef, soort van, van hoe dat voor hen moet zijn geweest en dat we ons dat gelukkig niet meer kunnen voorstellen, ja, dat doet altijd wel iets met me. Og den slags erkendelse af, hvordan det må have været for dem, og at vi heldigvis ikke længere kan forestille os det, ja, det gør altid noget ved mig. Und diese Erkenntnis, wie das für sie gewesen sein muss und dass wir uns das zum Glück nicht mehr vorstellen können, ja, das löst bei mir immer etwas aus. And that realization, sort of, of what that must have been like for them and that thankfully we can't imagine that anymore, yeah, that always does something to me. Et cette prise de conscience, en quelque sorte, de ce que cela a dû être pour eux et que, heureusement, nous ne pouvons plus imaginer cela, oui, cela me fait toujours quelque chose. I ta świadomość, w pewnym sensie, jak to musiało wyglądać dla nich i że na szczęście nie możemy już sobie tego wyobrazić, tak, to zawsze coś dla mnie robi. І це усвідомлення того, як це було для них, і що, на щастя, ми більше не можемо собі цього уявити, так, це завжди щось робить зі мною. Ja, ik vind dat belangrijk om daar ook echt op die manier om bij stil te staan. Ja, ich denke, es ist wichtig, auf diese Weise darüber nachzudenken. Yes, I think it's important to really think about it in that way. Oui, je pense qu'il est important d'y réfléchir de cette manière. Sì, credo che sia importante pensarci in questo modo. Niet alleen zeggen ‘ze was de eerste' of ‘ze was een strijder'. Don't just say 'she was the first' or 'she was a warrior'. Ne vous contentez pas de dire « c'était la première » ou « c'était une guerrière ». Ze waren ook echt de hele tijd de enige in heel veel ruimtes en dat is zo'n bizar gegeven. They were also really the only ones in a lot of rooms the whole time and that is such a bizarre fact. Ils étaient aussi vraiment les seuls dans de nombreuses pièces tout le temps et c'est un fait tellement bizarre. Erano anche gli unici in molte stanze per tutto il tempo e questa è una cosa davvero bizzarra. Ja, dus ik vind het ook heel interessant hoe dat moet zijn geweest voor hen, probeer ik me dan voor te stellen, en dat lijkt me zo bizar. Yes, so I also find it very interesting how that must have been for them, I try to imagine, and that seems so bizarre to me. Oui, donc je trouve aussi très intéressant comment cela a dû être pour eux, j'essaie d'imaginer, et cela me semble tellement bizarre. Так, тому мені також дуже цікаво, як це було для них, я намагаюся уявити, і це здається таким дивним.

**Robin**: Je bent de stichting Stem op een Vrouw in 2017 begonnen. Robin: You started the Voice for a Woman foundation in 2017. Robin : Vous avez lancé la fondation Vote for a Woman en 2017. Robin: Nel 2017 ha dato vita alla fondazione Voice for a Woman. Was je toen eigenlijk ook al bekend met deze personen, deze mensen? Were you already acquainted with these persons, these people? Connaissiez-vous déjà ces personnes, ces gens ?

**Devika**: Ik denk dat ik Aletta Jacobs wel kende. Devika: I think I did know Aletta Jacobs. Devika : Je pense que je connaissais Aletta Jacobs. Dat had ik wel op school gehad. I had had that in school, though. J'avais ça à l'école. Marga Klompé, die naam kende ik nog niet. Marga Klompé, I didn't know that name yet. Ik heb het vast ook wel eens een keer ergens langs zien komen, in een boek of zo, maar ik had niet geregistreerd. Ich muss es auch irgendwo im Vorbeigehen gesehen haben, in einem Buch oder so, aber ich hatte es nicht registriert. I'm sure I've seen it somewhere, in a book or something, but I hadn't registered. Je suis sûr que je l'ai vu quelque part, dans un livre ou quelque chose comme ça, mais je ne m'étais pas inscrit. Devo anche averlo visto di sfuggita da qualche parte, in un libro o qualcosa del genere, ma non l'avevo registrato. Nee, dus ik was daar helemaal niet mee bezig, eerlijk gezegd, voordat ik Stem op een Vrouw begon. No, so I wasn't into that at all, to be honest, before I started Vote for a Woman. Non, donc je n'étais pas du tout dedans, pour être honnête, avant de commencer Voter pour une femme. No, onestamente prima di iniziare Vote for a Woman non mi piaceva affatto. Ні, я взагалі цим не цікавилася, чесно кажучи, до того, як почала працювати в "Голосуй за жінку".

**Robin**: Wat was eigenlijk de reden waarom je de Stichting bent begonnen? Robin: What was the reason why you started the Foundation? Robin: Qual è stato il motivo per cui ha avviato la Fondazione?

**Devika**: Nou, het was eind 2016 en ik denk dat het heel veel mensen dit moment nog wel weten, toen in de Verenigde Staten Donald Trump gekozen werd. Devika: Well, it was the end of 2016 and I think a lot of people remember this moment when Donald Trump was elected in the United States. Devika : Eh bien, c'était à la fin de l'année 2016 et je pense que beaucoup de gens se souviennent de ce moment, lorsque Donald Trump a été élu aux États-Unis. Devika: Beh, era la fine del 2016 e credo che molte persone ricordino questo momento, quando negli Stati Uniti è stato eletto Donald Trump. En nou ja, hij was natuurlijk openlijk, nou ja, seksistisch, niet vriendelijk tegen vrouwen, racistisch. And well, of course he was openly, well, sexist, not friendly to women, racist. Et bien, bien sûr, il était ouvertement, bien, sexiste, pas amical avec les femmes, raciste. [Hij deed] grote, nare uitspraken over vluchtelingen. [Er machte große, böse Aussagen über Flüchtlinge. [He made] big, nasty statements about refugees. [Il a fait] de grandes et méchantes déclarations sur les réfugiés. En nou ja, dat is gewoon geen…. Und nun, das ist einfach nicht.... And well, that's just not…. nou ja. well.

Een naar persoon, vind ik persoonlijk. Eine unangenehme Person, finde ich persönlich. A bad person, I personally think. Une mauvaise personne, je pense personnellement. Osobiście uważam, że to paskudna osoba. Dat heeft me best wel doen schrikken omdat hij echt, nou ja, het is een heel groot land en heel veel dingen die in de Verenigde Staten gebeuren, waaien over naar Europa en naar de rest van de wereld. That kind of scared me because he really, well, it's a very big country and a lot of things that happen in the United States blow over to Europe and to the rest of the world. Cela m'a un peu effrayé parce qu'il est vraiment, eh bien, c'est un très grand pays et beaucoup de choses qui se passent aux États-Unis se répercutent sur l'Europe et le reste du monde. En dat je de plannen [ziet] die hij had voor anti-migratie, maar ook bijvoorbeeld vrouwenrechten zoals anti-abortus, vond ik een heel eng idee dat dat zeg maar steeds dichterbij Europa kwam. And that you [see] the plans he had for anti-migration, but also, for example, women's rights such as anti-abortion, I thought it was a very scary idea that it was getting closer and closer to Europe. Et que vous [voyiez] les plans qu'il avait pour l'anti-migration, mais aussi, par exemple, les droits des femmes comme l'anti-avortement, je pensais que c'était une idée très effrayante qu'il se rapprochait de plus en plus de l'Europe. Maar ook in Polen, Hongarije en een aantal andere landen in Europa ook al steeds meer dat extreem-rechtse geluid opkwam, wat heel erg anti-vrouw is, of anti-vrouwenrechten. But also in Poland, Hungary and a number of other countries in Europe as well, that far-right sound has been rising more and more, which is very much anti-woman, or anti-women's rights. Mais aussi en Pologne, en Hongrie et dans un certain nombre d'autres pays d'Europe, ce son d'extrême droite, qui est très anti-femmes ou anti-droits des femmes, émergeait également de plus en plus.

Ja, dus dat heeft me… daar schrok ik best wel van en toen dacht ik ook: ja, ik wil gewoon koste wat het kost voorkomen dat dat in Nederland gebeurt, eigenlijk. Yes, so that has me… I was quite shocked by that and then I also thought: yes, I just want to prevent that from happening in the Netherlands at all costs, actually. Oui, donc ça m'a… J'ai été assez choqué par ça et puis j'ai aussi pensé : oui, je veux juste empêcher que cela se produise aux Pays-Bas à tout prix, en fait. En ben toen echt gaan nadenken van wat kan ik dan doen? And then I really started thinking about what can I do? Puis j'ai commencé à me demander ce que je pouvais faire. En toen kwam ik toevallig in Suriname, dus een oud-kolonie van Nederland, een land aan de top van Zuid-Amerika, kwam ik… daar komt een deel van mijn familie vandaan. And then I happened to come to Suriname, so a former colony of the Netherlands, a country at the top of South America, I came… part of my family comes from there. Et puis il m'est arrivé de venir au Suriname, donc une ancienne colonie des Pays-Bas, un pays au sommet de l'Amérique du Sud, je suis venu… une partie de ma famille vient de là-bas. Dus ik was in Suriname en daar kwam ik een flyer tegen van een vrouwenorganisatie die in de jaren '90 een campagne hadden gedaan, die Stem op een Vrouw heette, omdat ze zeiden: vrouwen zijn de helft van de mensheid, maar we zien we ons zelf nauwelijks terug in de politiek. So I was in Suriname and there I came across a flyer from a women's organization that had done a campaign in the '90s called Vote for a Woman, because they said, women are half of humanity, but we hardly see ourselves in politics. J'étais donc au Suriname et là je suis tombée sur un flyer d'une organisation de femmes qui avait fait une campagne dans les années 90 qui s'appelait Vote for a Woman, parce qu'ils disaient : les femmes sont la moitié de l'humanité, mais on se voit à peine de retour en politique. Dus lieve mensen: stem op een vrouw, soort van, dat is ongeveer wat er op de flyer stond. So dear people: vote for a woman, sort of, that's pretty much what the flyer said. Alors les amis, votez pour une femme, en quelque sorte, c'est à peu près ce que disait le dépliant. En toen dacht ik: kijk, dat is nou een goed idee, daar kan ik wat mee. And then I thought: look, that's a good idea, I can do something with that. Et puis je me suis dit : écoutez, c'est une bonne idée, je peux en faire quelque chose. En toen dacht ik: ja, dat wil ik in Nederland ook. And then I thought, yes, I want that in the Netherlands too. Et puis je me suis dit : oui, je veux que cela se passe aussi aux Pays-Bas. Ja, dus zo ging dat eigenlijk, en daarna natuurlijk heel hard gewerkt om te zorgen dat dat allemaal is gelukt. Yes, so that's actually how it went, and then of course worked very hard to make sure it all worked out. Oui, c'est ainsi que cela s'est passé, et j'ai bien sûr travaillé très dur pour m'assurer que tout se passe bien. Ja.

**Robin**: En het hoofddoel van de stichting is dus, eigenlijk ook wat de naam zegt, om meer vrouwen in de Nederlandse politiek te krijgen. Robin: And so the main goal of the foundation, actually also what the name says, is to get more women into Dutch politics. Robin : Et l'objectif principal de la fondation est, en fait, comme son nom l'indique, d'amener plus de femmes dans la politique néerlandaise.

**Devika**: Ja.

**Robin**: Waarom is dat belangrijk om meer vrouwen in de politiek te krijgen? Robin: Why is that important to get more women into politics? Volgens jullie? In your opinion?

**Devika**: Nou, daar zijn eigenlijk heel veel redenen voor. Devika: Well, there are actually a lot of reasons for that. De een vindt het belangrijk, omdat het dan betekent dat waarschijnlijk zaken die vrouwen aangaan, gewoon simpelweg vaker ter sprake komen. One thinks it's important, because it probably means that issues that concern women will simply be discussed more often. Certains pensent que c'est important parce que cela signifie que les questions qui touchent les femmes sont probablement plus susceptibles d'être soulevées. Vaker meegenomen worden in beleid. More often included in policy. Plus souvent inclus dans la politique. Dus dat is een hele logische en belangrijke reden, dat we overal over meepraten wat ons aangaat als vrouwen. So that's a very logical and important reason, that we have a say in everything that concerns us as women. C'est donc une raison très logique et importante, que nous ayons notre mot à dire sur tout ce qui nous concerne en tant que femmes. Jest to więc bardzo logiczny i ważny powód, dla którego uczestniczymy we wszystkim, co dotyczy nas jako kobiet. En natuurlijk kunnen mannen dat tot op zekere hoogte ook, hè. And of course men can do that to a certain extent, can't they? Et bien sûr, les hommes peuvent le faire dans une certaine mesure, n'est-ce pas ? Maar het scheelt toch gewoon als je met een goed aantal [vrouwen] bent, omdat het dan wat automatischer gaat. But it just makes a difference if you are with a good number of [women], because then it is a bit more automatic. Mais il est certain que cela fait une différence lorsque vous êtes avec un grand nombre de [femmes], parce que c'est alors un peu plus automatique.

En daarnaast, ik vind het zelf ook vooral de functie van rolmodellen heel belangrijk. And besides, I think it's especially important that the function of role models is very important. Et d'ailleurs, je pense que c'est surtout important que la fonction de modèles soit très importante. En dus dat echt vanaf jonge leeftijd meisjes en vrouwen gewoon kunnen kijken naar de politiek en dan altijd wel iemand zien die letterlijk op ze lijkt, hè. Und damit Mädchen und Frauen wirklich von klein auf nur auf die Politik schauen können und dann immer jemanden sehen, der buchstäblich wie sie aussieht, lol. And so that really from a young age girls and women can just look at politics and then always see someone who literally looks like them, right? Welke huidskleur je dan ook hebt, hoe oud je dan ook bent, wat je sociale klasse is, je opleidingsniveau, whatever. Whatever skin color you have, whatever age you are, whatever your social class, your education level, whatever. Quelle que soit la couleur de votre peau, votre âge, votre classe sociale, votre niveau d'éducation, peu importe. Wat voor type kleding je leuk vindt, gewoon alles. Whatever type of clothes you like, just anything. Quel que soit le type de vêtements que vous aimez, n'importe quoi. Dat jij de tv kan kijken bij wijze van spreken en een politiek debat ziet. That you can watch the TV so to speak and see a political debate. Que vous pouvez regarder la télévision pour ainsi dire et voir un débat politique. En dan ziet: hé, dat zou mijn moeder kunnen zijn. And then sees: hey, that could be my mother. Of mijn zusje. Or my sister. Of weet je wel, gewoon omdat het idee van heel jongs af aan eigenlijk mee te geven. Oder einfach nur, weil die Idee schon in jungen Jahren vermittelt wird. Or you know, just because the idea of actually giving from a very young age. Ou vous savez, juste parce que l'idée de donner réellement dès le plus jeune âge. Vooral dus aan meisjes, van hé, jij mag hier ook over meepraten. So especially to girls, like hey, you can also have a say in this. Donc, surtout pour les filles, comme hé, vous pouvez aussi avoir votre mot à dire là-dessus. Politiek is niet alleen mannen in pakken en wat toch heel veel mensen, denk ik, nog steeds denken. Politics isn't just men in suits and that's what a lot of people, I think, still think. La politique ne se résume pas à des hommes en costume et à ce que beaucoup de gens, je pense, pensent encore de toute façon. Polityka to nie tylko mężczyźni w garniturach i to, co wielu ludzi, jak sądzę, nadal myśli. Het is ook niet alleen witte mensen, wat ook in Nederland, nogal een probleem is. It is also not only white people, which is also quite a problem in the Netherlands. Les Blancs ne sont pas les seuls à être concernés par ce problème, qui existe également aux Pays-Bas. En het is ook niet alleen mensen van boven de 50 jaar. And it's not just people over the age of 50 either. Dus weet je, die rolmodellen hebben… onderzoek toont het ook aan. So you know, those role models have ... research also shows it. Zeker voor jonge meisjes én jongens doet het gewoon heel erg iets met je ambities. Vor allem für junge Mädchen und auch für Jungen macht es einfach sehr viel mit dem Ehrgeiz. Especially for young girls and boys it just does something very much with your ambitions. En particulier pour les jeunes filles et les jeunes garçons, il est tout à fait à la hauteur de leurs ambitions. Met de dingen waar je over droomt, hoe je jezelf ziet en wat voor functies je [voor] zelf kan zien, of je durft je mening te geven. With the things you dream about, how you see yourself and what features you can see [for] yourself, or you dare to speak your mind. Avec les choses dont vous rêvez, comment vous vous voyez et quelles fonctions vous pouvez voir [pour] vous-même, ou vous osez exprimer votre opinion. En ja, daar is politiek gewoon een heel belangrijk ding voor. And yes, politics is just a very important thing for that. Et oui, la politique est un élément très important à cet égard. Dus ja. So yes.

**Robin**: Ik denk dat veel mensen zich dan afvragen: waarom? Robin: I think a lot of people then wonder: why? Robin : Je pense que beaucoup de gens se demandent alors : pourquoi ? Robin: Myślę, że wiele osób pyta wtedy: dlaczego? Mannen zouden dat toch ook kunnen? Men could do that too, right? Les hommes ne pourraient-ils pas faire la même chose ? De belangen van vrouwen behartigen. To represent the interests of women. Représenter les intérêts des femmes. Reprezentować interesy kobiet. Wat is dan daar jullie antwoord op? So what's your answer to that?

**Devika**: Ja, natuurlijk! Ik bedoel, ja, andersom zou je ook kunnen stellen: alleen maar vrouwen in de politiek want wij vrouwen kunnen ook de belangen van mannen behartigen. I mean, yes, you could also say the other way around: only women in politics because we women can also represent the interests of men. Je veux dire, oui, on pourrait aussi dire l'inverse : seules les femmes en politique parce que nous, les femmes, pouvons aussi représenter les intérêts des hommes. To znaczy, tak, można też powiedzieć na odwrót: tylko kobiety w polityce, ponieważ my, kobiety, możemy również reprezentować interesy mężczyzn. Maar ik denk dat uiteindelijk, als je het omdraait, dat mannen het ook niet prettig zouden vinden als er 150 vrouwen in de Tweede Kamer zitten. But I think that in the end, if you turn it around, men wouldn't like it either if there were 150 women in the House of Representatives. Mais je pense qu'au final, si vous renversez la vapeur, les hommes n'apprécieraient pas non plus qu'il y ait 150 femmes à la Chambre des représentants. Niet omdat ze iets tegen vrouwen hebben, net zo min als ik iets tegen mannen heb. Not because they have anything against women, any more than I have anything against men. Non pas parce qu'ils ont quelque chose contre les femmes, pas plus que je n'ai quelque chose contre les hommes. Dat is het punt niet. That's not the point. Ce n'est pas le propos.

Het gaat erom dat je… hè, je kan iemand belangen behartigen of je kan gewoon voor je eigen belangen opkomen en politiek vind ik hoort dat laatste te zijn. Es geht darum, dass man... hey, man kann die Interessen von jemandem vertreten oder man kann einfach für seine eigenen Interessen eintreten, und die Politik sollte meiner Meinung nach das Letztere sein. The point is that you… hey, you can represent someone else's interests or you can just stand up for your own interests and I think politics should be the latter. Il s'agit d'être... hé, vous pouvez représenter les intérêts de quelqu'un ou vous pouvez simplement défendre vos propres intérêts et je pense que la politique devrait être ce dernier cas de figure. Chodzi o bycie... hej, możesz reprezentować czyjeś interesy lub możesz po prostu stanąć w obronie własnych interesów i myślę, że polityka powinna być tym drugim. Dus dat we niet met een groepje rijke mensen bijvoorbeeld zeggen: wij weten wel wat goed is voor armere mensen, dat we niet… We hoeven dingen niet voor elkaar in te vullen, je kan ook gewoon samenwerken en dat vind ik zelf een mooiere, ja mooi uitgangspunt. So that we don't say with a group of rich people, for example: we do know what is good for poorer people, that we don't… We don't have to fill in things for each other, you can also just work together and I think that's a better way, yes nice starting point. Pour qu'on ne dise pas avec un groupe de riches par exemple : on sait ce qui est bon pour les plus pauvres, ça on ne sait pas... On n'a pas à se remplir les uns les autres, on peut aussi travailler ensemble et je pense que c'est une meilleure façon, oui un bon point de départ.

**Robin**: Ja, zijn er specifieke onderwerpen waarvan je denkt dat als er een betere verhouding van mannen en vrouwen in de Tweede Kamer is bijvoorbeeld, waar dan volgens jou betere keuzes over gemaakt worden? Robin: Yes, are there specific topics that you think would be better choices if there was a better ratio of men and women in the House of Representatives, for example? Robin : Oui, y a-t-il des sujets spécifiques qui, selon vous, seraient de meilleurs choix s'il y avait un meilleur ratio d'hommes et de femmes à la Chambre des représentants, par exemple ? Robin: Tak, czy są jakieś konkretne kwestie, o których myślisz, że gdyby na przykład w Izbie Reprezentantów był lepszy stosunek mężczyzn i kobiet, to dokonywano by lepszych wyborów?

**Devika**: Nou, het is… ik vind het altijd een moeilijke vraag, want uiteindelijk, het blijft gissen… het blijft gokken want we hebben het nog nooit meegemaakt! Devika: Well, it's… I always think it's a tough question, because in the end, it's guessing… it's gambling because we've never experienced it! Devika : Eh bien, c'est… je pense toujours que c'est une question difficile, parce qu'au final, c'est deviner… c'est du jeu parce qu'on n'en a jamais fait l'expérience ! Dus we weten wel uit onderzoek dat bijvoorbeeld met meer vrouwen in de politiek, dat er meer aandacht is voor onderwijs. Wir wissen also aus der Forschung, dass zum Beispiel mit mehr Frauen in der Politik auch mehr Wert auf Bildung gelegt wird. So we do know from research that, for example, with more women in politics, that there is more focus on education. Nous savons donc, d'après la recherche, que, par exemple, avec plus de femmes en politique, on accorde plus d'attention à l'éducation. Er is meer aandacht voor klimaat. There is more focus on climate.

Je ziet ook dat, even los van politiek, dat bijvoorbeeld vrouwen zich iets klimaatbewuster gedragen als consument bijvoorbeeld dan mannen. You also see that, just apart from politics, women, for example, behave a little more climate-consciously as consumers, for example, than men. Vous voyez aussi qu'en dehors de la politique, les femmes, par exemple, se comportent un peu plus en matière de climat en tant que consommatrices que les hommes, par exemple. Dus ja, er zijn wel kleine verschillen, maar die zijn als groep en die zijn niet individueel. Ja, es gibt also kleine Unterschiede, aber sie sind gruppenbezogen und nicht individuell. So yes, there are small differences, but they are as a group and they are not individual. Alors oui, il y a des différences mineures, mais elles sont collectives et non individuelles. Dus het is niet dat omdat die ene vrouw er zit, dat zij wel effe alle vrouwenzaken gaat oplossen. So it's not that just because that one woman is there, she's going to solve all women's issues. Ce n'est donc pas parce que cette femme est là qu'elle va résoudre tous les problèmes des femmes. Dus het is ook… Het gaat ook heel erg over cultuur, denk ik, die je dan met elkaar creëert. So it's also ... It's also very much about culture, I think, that you then create with each other.

Want ik vergelijk het vaak met een groep vrienden. Because I often compare it to a group of friends. Als je een groep vrienden hebt en die is voornamelijk jongens, dan heb je een bepaalde cultuur in groep, toch? If you have a group of friends and they are mostly guys, you have a certain culture in group, right? Si vous avez un groupe d'amis et que ce sont surtout des mecs, vous avez une certaine culture dans le groupe, n'est-ce pas ? Die vaak wat luider. Diese sind oft ein bisschen lauter. Which is often louder. Ce qui est souvent plus bruyant. Misschien doe je sport samen, ben je meer van het stoeien, hou je van bepaalde dingen doen met elkaar. Måske dyrker I sport sammen, er mere til at boltre jer, elsker at gøre bestemte ting sammen. Maybe you do sports together, you are more of a frolic, you like doing certain things together. Peut-être que vous faites du sport ensemble, vous êtes plutôt gambadant, vous aimez faire certaines choses ensemble. Może razem uprawiacie sport, bardziej lubicie się bawić, lubicie robić pewne rzeczy razem. En op het moment dat de vriendengroep gemengd is verandert wat je samen gaan doen. Og i det øjeblik vennegruppen er blandet, ændrer det sig, hvad I vil lave sammen. And the moment the friend group is mixed what you are going to do together changes. Et dès que le groupe d'amis est mélangé, ce que vous allez faire ensemble change. Het verandert waar de aandacht naar toe gaat, wat voor uitjes je met je vrienden gaat maken, welke onderwerpen je het over hebt. It changes where attention goes, what kind of outings you go on with your friends, what topics you talk about. Cela change la direction de l'attention, le type de sorties que vous faites avec vos amis, les sujets dont vous parlez. Misschien dat de vrouwen af en toe iets niet zeggen, want er zijn mannen bij. Perhaps the women sometimes do not say something, because there are men among them. En de mannen af en toe iets niet zeggen, want er zijn vrouwen bij. And the men sometimes don't say something, because there are women among them.

Maar zo hou je elkaar een beetje in balans en ik denk dat dat uiteindelijk het belangrijkste is. But that's how you kind of keep each other in balance, and I think that's the most important thing in the end. Mais de cette façon, vous restez en équilibre et je pense que c'est la chose la plus importante à la fin. Dat die cultuur… en daar heb je echt een soort eerlijke fifty-fifty balans voor nodig, dat die cultuur zo wordt alsof je een gemengde vriendengroep hebt. That that culture… and you really need a kind of fair fifty-fifty balance for that, that that culture becomes like you have a mixed group of friends. Que cette culture… et vous avez vraiment besoin d'une sorte d'équilibre juste moitié-moitié pour cela, que cette culture devienne comme si vous aviez un groupe mixte d'amis. Met allerlei verschillende mensen, waardoor je niet een soort… een groepje witte vrouwen hebt, bijvoorbeeld die iets vervelends zeggen over Turkse vrouwen. With all kinds of different people, so you don't have a kind of… a group of white women, for example who say something nasty about Turkish women. Avec toutes sortes de personnes différentes, donc vous n'avez pas une sorte de… un groupe de femmes blanches, par exemple, qui disent quelque chose de méchant sur les femmes turques. Want hé, er zit ook een Turkse vrouw in. Because hey, it also features a Turkish woman. Parce que bon, il y a aussi une femme turque dedans. Dus wat doe je dan, dan ben je beleefder toch, ga je respectvoller met mensen om. So what do you do then, you're more polite anyway, you treat people more respectfully. Want er staat iemand naast jullie zegt ‘hallo, je hebt het over mij'. Weil jemand neben Ihnen steht und sagt: "Hallo, Sie sprechen von mir". Because someone standing next to you says 'hello, you're talking about me'. Ponieważ ktoś stoi obok ciebie i mówi "cześć, mówisz o mnie". En dat is denk ik, ja, dat is voor mij, denk ik waarom het zo belangrijk is ook. Og det tror jeg også er grunden til, at det er så vigtigt for mig. And that's I think, yes, that's to me, I think why it's so important as well. En je kan wel proberen voor iemand op te komen. Og man kan forsøge at forsvare nogen. And you can try to stand up for someone. Maar als diegene niet naast je staat, is het heel lastig… één: om precies te weten wat je doet, maar is het ook heel makkelijk om eigenlijk iets negatiefs te doen want niemand kijkt je er op aan. Men hvis den person ikke står ved siden af dig, er det meget svært ... for det første at vide præcis, hvad du gør, men det er også meget let faktisk at gøre noget negativt, fordi ingen kigger på dig for det. But if that person is not next to you, it is very difficult... one: to know exactly what you are doing, but it is also very easy to actually do something negative because no one looks at you. Mais si cette personne n'est pas à côté de vous, c'est très difficile… un : savoir exactement ce que vous faites, mais c'est aussi très facile de faire quelque chose de négatif parce que personne ne vous regarde.

**Robin**: Dus als ik het goed begrijp, gaat het niet per se alleen maar omdat vrouwen dan een betere keuze… of betere, betere beslissingen kunnen nemen over onderwerpen die specifiek vrouwen gaat. Robin: Så hvis jeg forstår det rigtigt, er det ikke nødvendigvis kun, fordi kvinder så kan træffe et bedre valg ... eller bedre, bedre beslutninger om emner, der specifikt vedrører kvinder. Robin: So as I understand it, it's not necessarily just because women can make better choices…or make better, better decisions on issues that specifically concern women. Robin : Si je comprends bien, ce n'est pas nécessairement parce que les femmes peuvent faire de meilleurs choix… ou prendre de meilleures décisions sur des questions qui concernent spécifiquement les femmes. Maar dat is over alle onderwerpen op een andere manier nagedacht wordt als er een betere verdeling is in de Tweede Kamer. But that means that all subjects are thought about in a different way if there is a better distribution in the House of Representatives. Mais cela signifie que tous les sujets sont pensés différemment s'il y a une meilleure répartition à la Chambre des représentants.

**Devika**: Je hebt natuurlijk… er zijn hele cliché antwoorden. Devika: Of course you have… there are very cliche answers. Devika : Bien sûr que vous avez… il y a des réponses très clichées. Zoals nou ja, ik geloof wel echt dat ze misschien abortus eindelijk uit ons wetboek van strafrecht zou gaan als er een meerderheid van vrouwen zou zitten. Like well, I do believe that maybe abortion would finally be out of our penal code if there were a majority of women in it. Comme bien, je crois que peut-être que l'avortement serait finalement hors de notre code pénal s'il y avait une majorité de femmes. Ik denk dat er anders nagedacht wordt over de loonkloof: het verschil in wat mensen verdienen in Nederland, mannen verdienen gemiddeld nog steeds iets meer. I think people think differently about the pay gap: the difference in what people earn in the Netherlands, men still earn a little more on average. Je pense que les gens pensent différemment de l'écart salarial : la différence de ce que les gens gagnent aux Pays-Bas, les hommes gagnent encore un peu plus en moyenne. Ik kan me voorstellen dat er een meerderheid van vrouwen daar meer prioriteit aan zou geven. I can imagine that a majority of women would prioritize this more. Je peux imaginer qu'une majorité de femmes donnerait la priorité à cela davantage. Dus ik kan best wel dingen bedenken van dat zou waarschijnlijk sneller gaan als er meer vrouwen zitten. So I can think of things that would probably go faster if there were more women. Je peux donc penser à des choses qui iraient probablement plus vite s'il y avait plus de femmes. Maar voor de rest, ja, vrouwen zijn net zo min slechter of beter als mannen weet je.. ja. But otherwise, yes, women are neither worse nor better than men you know… yes.

**Robin**: Zou je kunnen vertellen wat jullie met de stichting doen om meer vrouwen in de Tweede Kamer te krijgen? Robin: Could you talk about what you are doing with the foundation to get more women into the House of Representatives?

**Devika**: Zeker! Devika: Definitely! Nou we doen een paar dingen. Well we do a few things. Het belangrijkste en eigenlijk het eerste waar we mee zijn begonnen, zijn stemcampagnes. The most important and actually the first thing we started with is voting campaigns. Dus ja, grote promotieacties om mensen te overtuigen om op vrouwen te stemmen. So yes, big promotions to convince people to vote for women. Alors oui, de grosses promotions pour convaincre les gens de voter pour les femmes. Maar ook om slim op vrouwen te stemmen. But also to vote smartly for women. Mais aussi de voter intelligemment pour les femmes. Want wat we eigenlijk zien in Nederland is: je hebt een kieslijst, dus de lijst waar alle kandidaten erop staan, per partij. Because what we actually see in the Netherlands is: you have an electoral list, so the list containing all the candidates, per party. En heel vaak zijn de eerste posities mannen. And very often the first positions are men. Et très souvent les premiers postes sont des hommes. Soms tegenwoordig ook vrouwen. Sometimes women too. En als het een man is, is daaronder vaak de eerste vrouw, zeg maar. And if it's a man, that often includes the first woman, so to speak. Et si c'est un homme, cela inclut souvent la première femme, pour ainsi dire. Dus de vrouwen staan heel vaak op plek twee en dan wat lager op de lijst. So the women are very often in second place and then a bit lower on the list. En heel veel mensen in Nederland stemmen dus eigenlijk van oudsher op die eerste vrouw op de lijst. And so many people in the Netherlands traditionally vote for the first woman on the list. Et tant de personnes aux Pays-Bas votent traditionnellement pour la première femme sur la liste. Die dus al heel hoog geplaatst is. Which is therefore already placed very high. En dat dat een soort… omdat er vroeger echt, nou ja, misschien op sommige kieslijsten echt maar één vrouw stond. And that that kind of… because there used to be really, well, maybe some electoral lists really only had one woman. Et que ce genre de… parce qu'il y avait vraiment, eh bien, peut-être que certaines listes électorales n'avaient vraiment qu'une seule femme. Dat er heel veel mensen dus… hun opa's en oma's, die stemde nog op die ene vrouw. So that there are a lot of people… their grandfathers and grandmothers, they still voted for that one woman. Alors qu'il y a beaucoup de gens… leurs grands-pères et leurs grands-mères, ils ont quand même voté pour cette seule femme. Want die vonden het belangrijk dat er vrouwen in de politiek kwamen. Because they thought it was important that women enter politics. En die geven dat door. And they pass that on. En nu zijn wij hun kleinkinderen en doen wij dat allemaal nog steeds. And now we are their grandchildren and we all still do. Dus heel veel mensen stemmen op de eerste vrouw. So a lot of people vote for the first woman.

**Robin**: Dat is ook hoe ik het zelf geleerd heb. Robin: That's also how I learned it myself.

**Devika**: Ja, ik ook. Devika: Yes, me too. Echt van mijn moeder doorgekregen, die had ik van haar moeder door gekregen, dus dat is echt, ja. Really got it from my mother, I got it from her mother, so that's real, yes. Je l'ai vraiment reçu de ma mère, je l'ai reçu de sa mère, donc c'est réel, oui. Dat is een soort traditie voor heel veel mensen in Nederland van hoe je stemt. That's sort of a tradition for a lot of people in the Netherlands of how you vote. En nou ja, dat is hartstikke leuk voor die vrouwen, maar dat betekent eigenlijk praktisch dat dus vrouwen die al heel hoog staan, dus die eigenlijk sowieso wel de politiek inkomen, dat die allemaal extra stemmen krijgen. And well, that's great fun for those women, but that actually means practically that women who are already very high, so who actually get into politics anyway, that they all get extra votes. Et bien, c'est très amusant pour ces femmes, mais cela signifie en fait pratiquement que les femmes qui sont déjà très défoncées, donc qui se lancent en politique de toute façon, qu'elles obtiennent toutes des votes supplémentaires. Die ze dus niet nodig hebben. So they don't need it. En omdat er veel meer vrouwen na hen op die lijst te staan, halen die het dus vaak niet. And because there are many more women after them on that list, they often don't make it. Et parce qu'il y a beaucoup plus de femmes après elles sur cette liste, elles n'y arrivent souvent pas. Dus wat wij proberen te zeggen is: hé, als je dan op vrouwen wil stemmen omdat je dat belangrijk vindt, kijk dan wat lager op de lijst. So what we're trying to say is, hey, if you want to vote for women because that's important to you, look a little lower down the list. Kijk naar de vrouwen die misschien net niet gaan halen. Look at the women who might just not make it. Regardez les femmes qui pourraient tout simplement ne pas y arriver.

We houden daarbij rekening met de peilingen: dat zijn schattingen van hoeveel zetels een partij ongeveer zou krijgen. We take into account the polls: these are estimates of how many seats a party would get. En we zeggen dan: nou: kijk een beetje, als er betrouwbare peilingen zijn, van rond welk zetelaantal zit dat. And then we say: well, look a bit, if there are reliable polls, which number of seats is around that. Et puis nous disons : eh bien, regardez un peu, s'il y a des sondages fiables, quel est le nombre de sièges autour de cela. Bijvoorbeeld tien, nou, dan kun je kijken naar vrouwen vanaf misschien plek acht of negen of tien. For example ten, well, then you can look at women from maybe eight or nine or ten. Of daar iemand zit die bij je past. Or there is someone who fits you. Ja, als dat werkt, dus als dan genoeg mensen zich gaan verdiepen, in hé welke vrouwen staan er wat lager. Yeah, if that works, so if then enough people start looking into, in hey which women are a little lower. Oui, si cela fonctionne, donc si suffisamment de gens commencent à s'y plonger, quelles femmes sont un peu plus basses. [En dan] iemand uitkiezen, op wie ze willen stemmen en zij krijgen genoeg voorkeurstemmen. [And then] pick somebody, who they want to vote for and they get enough preferential votes. [Et puis] choisissez quelqu'un pour qui ils veulent voter et ils obtiennent suffisamment de votes préférentiels. Dat heet dus een voorkeursstem. That is called a preference vote. C'est ce qu'on appelle un vote préférentiel. Dan dan wordt diegene verkozen. Then that person is elected. Ensuite, cette personne est élue. Ook al staan wat lager, en dan komen ze dus eigenlijk omhoog. Even if they are a bit lower, and then they actually rise.

**Robin**: Ten koste van degene die daarboven staat. Robin: At the expense of whoever is above. Robin : Aux dépens de celui qui est au-dessus. Robin: Kosztem tego, kto tam jest.

**Devika**: Ja precies. Devika: Yes exactly. En vaak is hun collega die daar een plekje boven staat, is een man, omdat er gemiddeld meer mannen op de kieslijst staan. And often their colleague who is one spot above that is a man, because on average there are more men on the electoral list. Dus dan krijg je letterlijk een extra vrouw in plaats van man, soms in plaats van een andere vrouw, verkozen. So then you literally get an extra woman elected instead of man, sometimes instead of another woman. Ainsi, vous faites littéralement élire une femme supplémentaire à la place de l'homme, parfois à la place d'une autre femme. Dus dat proberen we uit te leggen. So that's what we're trying to explain.

**Robin**: En hoelang doen jullie dit al en wat voor effecten zien jullie? Robin: And how long have you been doing this and what effects are you seeing?

**Devika**: We doen het nu sinds 2017, dus ja, dat is vier jaar. Devika: We've been doing it since 2017, so yes, that's four years. We hebben alle verkiezingen inmiddels gehad. We've had all the elections now. Dus de Tweede Kamer, Europees parlement, gemeenteraad, provincie, waterschap. So the House of Representatives, European parliament, city council, province, water board. En het werkt eigenlijk tot nu toe bij elke verkiezing. And it actually works in every election so far. Et cela fonctionne réellement dans toutes les élections jusqu'à présent. Dus nou ja. So well yes. Soms op kleine schaal, soms heel groot, maar er zijn in totaal in al die verschillende politieke organen sinds we bestaan al meer dan 200 extra vrouwen verkozen met voorkeurstemmen. Sometimes on a small scale, sometimes very large, but in total in all those different political bodies since we existed, more than 200 extra women have been elected with preferential votes. Parfois à petite échelle, parfois à très grande échelle, mais au total dans toutes ces différentes instances politiques depuis que nous existons, plus de 200 femmes supplémentaires ont été élues avec des votes préférentiels.

**Robin**: Oké, dat is een groot succes, zou ik zeggen! Robin: Okay, that's a great success, I'd say!

**Devika**: Je ziet gewoon dat het werkt, dat dit is een soort nieuwe traditie wordt van mensen die het aan elkaar doorgeven. Devika: You just see that it works, that this is kind of becoming a new tradition of people passing it on to each other. Devika : Vous voyez juste que ça marche, que ça devient en quelque sorte une nouvelle tradition de gens qui se transmettent ça. Van hé, wist je dat je beter wat lager kan stemmen, want het is slimmer en dan krijg je misschien een extra vrouw er in. Of hey, did you know you better vote a little lower because it's smarter and then you might get an extra woman in there. En ja, dat gaat eigenlijk gewoon heel goed. And yes, that's actually just going really well. We bereiken per verkiezing nu iets van 2 miljoen mensen met onze campagnes. We now reach something like 2 million people per election with our campaigns. En die doen natuurlijk heus niet allemaal wat wij willen. And of course they don't all do what we want. Et bien sûr, ils ne font pas tous ce que nous voulons. Maar wel een flink percentage daarvan. But a good percentage of it. Mais un bon pourcentage de celui-ci. En ja, dat is gewoon heel tof. And yes, that's just really cool. En je ziet ook dat mensen dus daardoor veel meer gaan… Mannen en vrouwen trouwens, het is echt niet alleen vrouwen die dat leuk vinden. And you also see that people go much more because of that… Men and women by the way, it's really not just women who like that. Nou je zei het net zelf ook wel. Well, you just said it yourself. Dat mensen ook veel bewuster gaan kijken, van: wie vind ik eigenlijk goed? That people also start looking much more consciously, of: who do I actually like? Que les gens commencent aussi à regarder beaucoup plus consciemment : qui est-ce que j'aime vraiment ? Wie past er eigenlijk bij mij en dan op haar gaan stemmen en dus ook veel bewuster eigenlijk een keuze maken. Who actually fits me and then vote for her and therefore make a choice much more consciously. Qui me convient réellement et ensuite voter pour elle et donc faire un choix beaucoup plus consciemment. En dat vind ik er zelf eigenlijk vooral leuk aan. And that's what I really like about it. Omdat het dan echt gaat over… niet een partij alleen, maar je kiest een persoon. Because then it's really about ... not just a party, but you elect a person. En dat vergeten heel veel mensen. And a lot of people forget that. We stemmen op een mens, niet op een partij, maar het lijkt alsof je alleen maar partijkleur kiest. We vote for a person, not a party, but it seems like you're just choosing party colors. Nous votons pour une personne, pas pour un parti, mais il semble que vous ne choisissiez que la couleur du parti. Dat is wel echt een leuk… ja. That's a really nice ... yes.