TEDxAthens 2011 - Nikolas Mavridis - A Thousand Eyes, a Thousand Hands - YouTube
Μετάφραση: Maria Pericleous Επιμέλεια: Chryssa Takahashi
Φανταστείτε έναν κόσμο όπου τα ρομπότ
αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής μας ζωής.
Κι όχι μόνο ως συνεργάτες
αλλά και ως σύντροφοι και φίλοι μας.
(Βίντεο)
(Αγγλικά) Λέγεται Ιμπν Σίνα, όπως ο αρχαίος φιλόσοφος
που έγινε διάσημος για τις επιστημονικές του ανακαλύψεις.
Αλλά σε αντίθεση με τον προγενέστερο ομόλογό του,
αυτός ο Ιμπν Σίνα είναι πιο προχωρημένης τεχνολογίας.
Είναι άπταιστος ομιλητής των Αγγλικών και των Αραβικών,
και επίσης μπορεί να συνομιλήσει με ανθρώπους.
Βρίσκει πληροφορίες για μας στο ίντερνετ
και τις χρησιμοποιεί για να κουβεντιάσει μαζί μας
και τις θυμάται για την επόμενη φορά που θα σας συναντήσει.
Αυτό το εργαστήριο δεν είναι στην Ιαπωνία, την Κίνα ή τις ΗΠΑ.
Είναι στην Aλ-Άιν, μια ώρα δρόμο από την πρωτεύουσα των ΑΕ, Άμπου Ντάμπι.
Νικόλας Μαυρίδης: Επίσης φανταστείτε έναν κόσμο,
που πέρα από τα στενά πλαίσια του εαυτού μας,
έχουμε τη δυνατότητα να συμμετέχουμε, έστω και με δέκα δευτερόλεπτα συμμετοχής,
σε ευρύτερες ευφυείς οντότητες
που αποτελούνται από χιλιάδες ανθρώπους και μηχανές,
η νοημοσύνη των οποίων ενδέχεται να ξεπεράσει κατά πολύ
τα σημερινά όρια της τεχνητής αλλά και της ανθρώπινης νοημοσύνης.
Και η δημιουργία των οποίων
θα φέρει μια μεγάλη οικονομική και κοινωνική ανατροπή,
αλλά μπορεί να ανοίξει και νέους δρόμους για δημοκρατικές διαδικασίες
και συγχρόνως να μας δώσει μια βαθύτερη αίσθηση συμμετοχής
σε ένα γενικότερο είναι.
Αυτό ήτανε ο στόχος και το όνειρό μου,
αρχικά στο Μ.Ι.Τ. όπου έκανα το διδακτορικό μου,
και μετά στο εργαστήριό μου στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Τι εννοώ όμως με τον όρο «ευρύτερες ευφυείς οντότητες»;
Για να σας απαντήσω σε αυτό,
θα ήθελα να σας προσκαλέσω να 'ρθείτε σε ένα ταξίδι μαζί μου,
το οποίο αποτελείται από τρία τμήματα.
Πρώτα, θα ξεκινήσω από την άψυχη ύλη για να φτάσω στα ρομπότ,
μετά θα πάμε από την ατομική νοημοσύνη για να οδηγηθούμε στη συλλογική νοημοσύνη,
και εν τέλει, δέκα κόκκινα μπαλόνια θα μας οδηγήσουν σε ένα νέφος.
Το νέφος ανθρώπων και ρομπότ, που είναι ο βασικός μηχανισμός
μέσα από τον οποίο θα υλοποιηθούν οι ευφυείς οντότητες για τις οποίες μιλάω.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν.
Αρχικά, η Γη ήταν γεμάτη ύλη, δίχως ζωή.
Με την εμφάνιση των πρώτων οργανισμών,
αρχίσαμε να έχουμε οντότητες που έχουν αισθητήρια,
μέσω των οποίων μπορούν να παρακολουθήσουν τον φυσικό κόσμο
και τελικά δια μέσου της φυσικής τους νοημοσύνης,
επιδρούνε πάνω σε αυτόν μέσα από τους μυς τους.
Με την εμφάνιση των ανθρώπων, αρχίσαμε να έχουμε
και τα πρώτα αντικείμενα που φτιάχνονται από ανθρώπους.
Παραδείγματος χάριν εργαλεία, και πιο πρόσφατα μηχανές.
Ακόμα πιο πρόσφατα, δημιουργήθηκαν οι πρώτες ευφυείς μηχανές,
κλασικό παράδειγμα των οποίων είναι οι υπολογιστές.
Πώς όμως έχουν αλλάξει τη ζωή μας οι ευφυείς μηχανές;
Απλά αναλογιστείτε: την τελευταία βδομάδα
πόσο καιρό περάσατε σε άμεση επικοινωνία με άλλους ανθρώπους, πρόσωπο με πρόσωπο.
Από την άλλη μεριά, πόσο καιρό περάσατε επικοινωνώντας, όχι άμεσα με ανθρώπους
αλλά δια μέσου ηλεκτρονικών μέσων, μέσω του κινητού σας, ενός chat room.
Και ακόμα πιο σημαντικά, πόσο καιρό περάσατε επικοινωνώντας
απ' ευθείας με ευφυείς μηχανές και όχι με ανθρώπους,
παραδείγματος χάριν με μια ιστοσελίδα, ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι.
Ο μέσος Αμερικάνος περνάει περίπου δύο ώρες ημερησίως στο διαδίκτυο
και ένα μεγάλο μέρος αυτού του χρόνου
πρόκειται για επικοινωνία απ' ευθείας με μηχανές, και όχι με ανθρώπους.
Οπότε ολοένα και περισσότερο επικοινωνούμε και βρισκόμαστε σε διάδραση με τις μηχανές
και αρχίζουμε πλέον να σχετιζόμαστε με αυτές.
Και μετά ήρθαν τα ρομπότ.
Και τα ρομπότ είναι αρκετά διαφορετικά από τους υπολογιστές.
Πρώτα απ' όλα, μπορούν απ' ευθείας να παρατηρούν τον φυσικό κόσμο,
μέσα από τα αισθητήριά τους - συστήματα μηχανικής όρασης, και άλλα.
Δε χρειάζονται έναν άνθρωπο να κάθεται σε ένα πληκτρολόγιο
και να τα τροφοδοτεί με πληροφορίες.
Δεύτερον, δια μέσω της τεχνητής νοημοσύνης,
και τελικά με τους κινητήρες τους, μπορούν να επιδρούν στον φυσικό κόσμο,
οπότε έχουμε κάτι παρόμοιο
με αυτό που είχαμε με τους πρώτους οργανισμούς.
Η τεχνητή νοημοσύνη όμως,
ενώ σε κάποια πράγματα υπερτερεί της φυσικής,
σε άλλα βρίσκεται ακόμα σε πολύ χαμηλότερα στάδια.
Παραδείγματος χάριν, στο σκάκι,
ο υπολογιστής Deep Blue κατάφερε όντως να νικήσει τον Κασπάρωφ.
Από την άλλη μεριά, το καλύτερο δίποδο ανθρωποειδές ρομπότ που έχουμε
έχει κινητικές ικανότητες
που είναι πολύ υποδεέστερες ενός πεντάχρονου κοριτσιού.
Και ακόμα παραπάνω, όσον αφορά
τη συνεχώς αναπτυσσόμενη διερευνητική μάθηση,
οι μηχανές είναι ακόμα πολύ πίσω.
Όμως υπάρχουν ανυπέρβλητα όρια
στο τι μπορεί να κάνει είτε μια μηχανή είτε ένας άνθρωπος, μόνος του.
Και όχι μόνο στο τι μπορεί να κάνει, αλλά στο τι θα ήθελε να κάνει,
όταν η συμμετοχή σε αρμονικές ομάδες
μπορεί να σου δώσει πρώτα απ' όλα
μια βαθύτερη αίσθηση συμμετοχής, σ' ένα γενικότερο είναι,
και από την άλλη μεριά μπορεί να σε κάνει να πετύχεις πράγματα
που δε θα μπορούσες καν να φανταστείς μόνος σου.
Ενδιάμεσος κρίκος όμως ανάμεσα στο άτομο και στις ομάδες
είναι το ζεύγος.
Παραδείγματος χάριν, ενα ζεύγος ενός ανθρώπου και ενός ρομπότ.
Αυτό ήταν ακριβώς το σέττιγκ
απ' το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς που έχω κάνει μέχρι τώρα.
Και θα σας δώσω τρία παραδείγματα.
Πρώτα απ' ολα το ρομπότ Ripley,
εδώ έχει ένα βραχίονα, έχει ένα σύστημα όρασης,
έχει αναγνώριση και σύνθεση φωνής,
και ο βασικός στόχος εδώ ήταν να φτιάξει κανείς ένα ρομπότ
που μπορεί να μάθει μέσα από παραδείγματα τη φυσική γλώσσα,
μπορεί να μοιράζεται μαζί σου έναν φυσικό χώρο,
-το τραπέζι με αντικείμενα-
και μπορεί να σε βοηθάει να κάνεις πράγματα στο τραπέζι
και να απαντάει ερωτήσεις.
Ας το δούμε.
[Βίντεο] (Αγγλικά) Άνθρωπος: Πού είναι το κόκκινο; Ρομπότ : Επάνω.
Α: Κοίταξε στο κέντρο.
ΝΜ: Πάνω αριστερά βλέπετε μια εικονοποίηση του κόσμου
σύμφωνα με αυτό που βλέπει το ρομπότ,
και πάνω δεξιά βλέπετε τι βλέπει η κάμερα του ρομπότ.
Εδώ απαντάει ερωτήσεις
σε σχέση με την τωρινή κατάσταση του κόσμου.
(Βίντεο) Α: Τι χρώμα έχουν τα αντικείμενα;
Ρ: Το ένα είναι κόκκινο και το άλλο πράσινο.
Α: Φαντάσου ένα μπλε αντικείμενο στα αριστερά.
ΝΜ: Εδώ του λέμε να φανταστεί
ένα μπλέ αντικείμενο στ' αριστερά που δε μπορεί να δει τώρα.
Του λέμε ότι στην ουσία υπάρχει ένα μπλέ αντικείμενο στα αριστερά.
(Βίντεο) Α: Πού είναι το μπλε αντικείμενο;
Ρ: Πιθανότατα στα αριστερά.
ΝΜ: Έχει ελλιπείς πληροφορίες, και δημιουργεί μια πληροφορία
για ένα μπλε αντικείμενο που ενδέχεται να δει και ενδέχεται και όχι.
Α: Κοίτα στα αριστερά.
ΝΜ: Εδώ όντως είδε αυτό που περίμενε, και τώρα ξέρει και πόσο μεγάλο είναι.
Α: Πόσο μεγάλο είναι το μπλε αντικείμενο; Ρ: Μικρό.
Α: Πόσο μεγάλο ήταν το μπλε αντικείμενο όταν γύρισες το κεφάλι σου;
Ρ: Δεν έχω ιδέα.
ΝΜ: Εδώ απαντά ερωτήσεις για το παρελθόν.
Α: Πού ήταν το κόκκινο όταν εμφανίστηκε το πράσινο;
Ρ: Πιθανότατα από πάνω, αλλά ίσως και όχι.
Α: Ευχαριστώ. Ρ: Παρακαλώ.
(Γέλια)
ΝΜ: Το δεύτερο πρόβλημα με το οποίο ασχολήθηκα ήταν αρκετά ενδιαφέρον.
Αν περάσει κανείς από τη διάδραση που συμβαίνει μια φορά μόνο
σε διάδραση που συμβαίνει σε εβδομάδες, μήνες και πάει λέγοντας, επανειλειμμένη,
αυτό που συνήθως παρατηρούμε είναι ότι ενώ στην αρχή οι άνθρωποι
είναι ιδιαίτερα ενθουσιασμένοι που μιλάνε με ρομπότ,
σε λίγο αρχίζουν και βαριούνται και το αφήνουν μόνο του.
Αυτό που προτείναμε για να καταφέρουμε να ξεπεράσουμε αυτό το πρόβλημα,
ή τουλάχιστον να κάνουμε κάπως καλύτερη την κατάσταση,
είναι να φτιάξουμε ένα ρομπότ το οποίο μπορεί να αναπτύσσει έναν κοινό τόπο
με τον άνθρωπο που συνομιλεί, για να κάνει πιο ενδιαφέροντες τους διαλόγους.
Εδώ ο κοινός τόπος έσφαλε σε δύο στοιχεία:
στις κοινές μνήμες από τις προηγούμενες συναντήσεις
και σε κοινούς φίλους.
Να μην έχουν ένα προς ένα σχέση μόνο, αλλά να είναι κομμάτι ενός συνόλου.
Και εκτός αυτού κάναμε το ρομπότ αυτό να συνδέεται και με το Facebook,
οπότε πέρα απ' τις φυσικές μνήμες μπορεί να αντλεί και συλλογικές μνήμες
εφ' όσον κάποιος φίλος του του ανοίξει το προφίλ.
Για να το δούμε.
[Βίντεο]
Ρ: Είσαι η Λέιλι Τουτουντσιάν; Λ: Ναι.
ΝΜ: Αναγνώριση προσώπου.
Ρομπότ: Λέιλι Τουτουντσιάν, είσαι καλά; Λέιλι: Ναι.
Ρ: Θα σου πω μερικά νέα από τον κόσμο της τεχνολογίας.
Διαδικτυακά παιγνίδια: τα παιδιά τα παίζουν.
Βλέπω στο στάτους σου στο Facebook ότι δουλεύεις σκληρά.
ΝΜ: Εδώ είναι αυτά που βρίσκει από το Facebook για τον άνθρωπο,
κουτσομπολιό για κοινούς φίλους.
Ρ: Θα σου στείλω ένα προσωπικό μήνυμα σχετικά.
Ο κοινός μας φίλος, Πάνος Τούλης, είναι συνδεδεμένος.
ΝΜ: Εδώ έχουμε ένα συνομιλητή και κάποιον άλλο που είναι online
και συνδέονται μέσω του ρομπότ,
οπότε μπορεί να γνωρίσει και ανθρώπους που δε γνωρίζονται.
Ρ: Θυμάμαι, μιλήσαμε σήμερα το πρωί,
και σε ρώτησα αν ήσουνα καλά και απάντησες πως ναι.
Και μιλήσαμε λίγο για τον Τσάν Ντάττα.
Χάρηκα που τα είπαμε.
Αντίο για την ώρα.
ΝΜ: Εδώ είναι και οι μνήμες από την προηγούμενη συνάντηση.
Το τρίτο πρόβλημα με το οποίο ασχολήθηκα ήταν το πώς μπορούμε να φτιάξουμε ρομπότ
τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μουσεία, σε εμπορικά κέντρα,
ή σαν ηθοποιοί σε διαδραστικό θέατρο.
Το παράδειγμα εδώ είναι το αραβόφωνο ρομπότ Ιμπν Σίνα.
Έχει πολύ ρεαλιστικό πρόσωπο,
έχει ένα σύστημα διαλόγου στα Αραβικά.
[Βίντεο] (Αραβικά)
ΝΜ: Αυτός είναι ο Αραβικός χαιρετισμός με τη μύτη, σαν χειραψία.
Κι εδώ βλέπετε συναισθήματα όπως εκφράζονται στο πρόσωπο.
Θλίψη.
(Γέλια)
Δυσπιστία,
(Γέλια)
και τελικά ενθουσιασμός.
(Γέλια)
(Χειροκρότημα)
Όμως, όσο ενδιαφέροντα και αν είναι όλα αυτά,
είναι και τα τρία παραδείγματα διάδρασης ζεύγους,
έχουμε έναν άνθρωπο και ένα ρομπότ.
Το επόμενο στάδιο είναι οι ομάδες,
για παράδειγμα δύο άνθρωποι και δύο ρομπότ,
όπως στην ομάδα με το robonaut της ΝΑΣΑ.
Και το επόμενο στάδιο
είναι αυτό που θα λέγαμε με τη μη τεχνική του όρου έννοια,
υπεροργανισμοί,
που αποτελούνται από χιλιάδες ανθρώπους
και υπολογιστές που τρέχουν προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης,
αλλά και άλλα στοιχεία, όπως θα δούμε.
Για να φτάσουμε εκεί, θα ξεκινήσουμε από 10 κόκκινα μπαλόνια.
Και θα γίνει πολύ σαφές σιγά-σιγά τι εννοώ με τον όρο αυτό.
Το 2009 η DARPA, που είναι η υπηρεσία ερευνητικών προγραμμάτων των ΗΠΑ,
έκανε έναν διαγωνισμό,
τοποθέτησε 10 κόκκινα μπαλόνια σε άγνωστα σημεία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Και οι ομάδες που διαγωνίζονταν, πανεπιστημιακές και άλλες,
έπρεπε να φτιάξουν ένα σύστημα
που να βρεί τα μπαλόνια όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Το σύστημα όμως αυτό,
θα μπορούσε να αποτελείται από ανθρώπινα αλλά και από μηχανικά στοιχεία.
Τελικά, μια ομάδα από το εργαστήριο μέσων του MIT
κατάφερε να κινητοποιήσει χιλιάδες ανθρώπους,
μέσα από κοινωνικά μέσα, μέσα από Twitter, και άλλα τέτοια μέσα,
και να τους κάνει να δανείσουν
10 δευτερόλεπτα από τα μάτια τους στο σύστημα,
ανοίγοντας το παράθυρο και κοιτώντας έξω,
για να δούνε κατά πόσον υπάρχει ένα κόκκινο μπαλόνι στο οπτικό τους πεδίο.
Και έτσι κατάφεραν, τελικά, μέσω του διαδικτύου,
μέσω της κατάλληλης κινητοποίησης και ελέγχου ποιότητας,
να επιστρατεύσουν τους ανθρώπους,
να δανειστούν για 10 δευτερόλεπτα τα μάτια τους,
και να βρουν τα μπαλόνια σε λίγες ώρες.
Οπότε αυτό που στην ουσία έχουμε, κατ' αναλογία,
είναι το ίδιο με αυτό το παγώνι με τα χιλιάδες μάτια στην ουρά του,
μόνο που είναι ανθρώπινα μάτια σ' αυτή την περίπτωση,
που μπαινοβγαίνουν στο σύστημα και μένουν για 10 δευτερόλεπτα.
Περνάνε μέσα από τα φτερά, το διαδίκτυο,
και τελικά συγκεντρώνουν την πληροφορία.
Και αυτό δεν δεν απέχει και πάρα πολύ, άμα το σκεφτείτε,
μερικώς από αυτό που γινότανε στην αραβική άνοιξη,
είχαμε χιλιάδες ανθρώπους στην πλατεία Ταχρίρ
με κάμερες, και με Twitter.
Άρα αν μπορούσε κάποιος να συγκεντρώσει αυτή την πληροφορία
ήξερε ακριβώς τι συμβαίνει.
Δεύτερο παράδειγμα.
Όλοι σας έχετε δει μια οθόνη σαν κι αυτή
όταν πάτε να φτιάξετε κάποιο λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Αυτά τα γραμματάκια που βλέπετε στη μέση λέγονται Captchas.
Και είναι κάποια πλαγιασμένα γραμματάκια.
Ο λόγος που είναι εκεί
είναι για να μπορέσει η εταιρεία που παρέχει e-mail
να βεβαιωθεί ότι αυτός που πάει να φτιάξει τον λογαριασμό,
είναι άνθρωπος και όχι πρόγραμμα.
Γιατί πολύ συχνά οι spam mailers φτιάχνουν προγράμματα
τα οποία προσπαθούν να φτιάξουν χιλιάδες λογαριασμούς
για να αρχίσουν να στέλνουνε spam στο δικό σας inbox.
Πώς λοιπόν μπορεί κανείς να σπάσει το Captcha;
Και πάλι η ιδέα είναι παρόμοια.
Ίσως να μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη δύναμη του πλήθους,
και σε αυτή την περίπτωση, τη δύναμη του ανυποψίαστου πλήθους.
Φτιάχνουμε μια δεύτερη ιστοσελίδα, στην οποία έχουμε παράνομο υλικό,
και ο κόσμος που θέλει να κατεβάσει το υλικό
λύνει το Captcha για μας.
Και έτσι έχουμε χιλιάδες ανθρώπους
με αντάλλαγμα το υλικό που του δίνουμε, να λύνουν το Captcha
για να μπορεί το spam mailer
να φτιάχνει χιλιάδες λογαριασμούς και να στέλνει σε σας.
Οπότε δε δανειζόμαστε μόνο 10 δευτερόλεπτα από τα μάτια του κόσμου,
δανειζόμαστε και 10 δευτερόλεπτα απ' τις νοητικές του ικανότητες.
Ένα τελευταίο στάδιο φτάνει για να φτάσουμε τελικά
στις ευρύτερες ευφυείς οντότητες και στο νέφος.
Όλοι σας χρησιμοποιείτε ηλεκτρισμό.
Δεν έχετε όμως ιδέα για το πού βρίσκονται οι σταθμοί παραγωγής ενέργειας,
ούτε και είστε ιδιοκτήτες τους.
Ούτε έχετε ιδέα για το δίκτυο διανομής ή οτιδήποτε τέτοιο.
Απλά συνδέεστε,
έχετε κάποιο συμβόλαιο με τον οργανισμό παροχής ηλεκτρισμού,
και τιμολογείστε γι' αυτό που χρησιμοποιείτε.
Ακριβώς η ίδια ιδέα στους υπολογιστές, επί της ουσίας,
είναι αυτό το οποίο λέμε το υπολογιστικό νέφος.
Εδώ η ιδέα είναι ότι αντί να χρειάζεται να αγοράζεις
έναν υπολογιστή, ένα μέσο αποθήκευσης ή ένα πρόγραμμα,
μπορείς να συνδεθείς στο νέφος,
και αυτό θα βρεί τους υπολογιστικούς πόρους
που χρειάζονται για να τρέξει αυτό το οποίο θες,
θα νοικιάσει, στην ουσία, το πρόγραμμα,
και θα χρησιμοποιήσει την αποθήκευση που βρίσκεται κάπου στο νέφος
χωρίς να ξέρεις τις λεπτομέρειες του πού και τι ακριβώς είναι.
Κι εδώ είναι ακριβώς το ερώτημα.
Πώς μπορούμε να επεκτείνουμε αυτή την ιδέα
ώστε να μην έχουμε μόνο το κομμάτι της τεχνητής νοημοσύνης,
των προγραμμάτων που τρέχουν στους υπολογιστές,
αλλά να μπορέσουμε να έχουμε και ανθρώπινες νοητικές διεργασίες
που μπαίνουν στο σύστημα για 10-20-30 δευτερόλεπτα,
για πράγματα που δεν μπορεί να κάνει εύκολα ο υπολογιστής,
και πέρα από τις νοητικές διεργασίες,
να δώσουμε σε αυτό το νέφος τη δυνατότητα να γίνει ενσώματο.
Να μπορεί να παρατηρεί άμεσα τον κόσμο,
και να μπορεί να επιδρά πάνω σ' αυτόν φυσικά, όπως κάνει ένας οργανισμός.
Και αυτό ακριβώς είναι το κλειδί
για τη δημιουργία των ευρύτερων ευφυών οντοτήτων
για τις οποίες σας μίλησα.
Λέγεται το νέφος ανθρώπων και ρομπότ, όπως το ονομάζουμε.
Και είναι ακριβώς αυτή η επαύξηση.
Δεν έχουμε μόνο τεχνητή νοημοσύνη που τρέχει σε υπολογιστές,
έχουμε και ανθρώπους που διασυνδέονται, για μικρά χρονικά διαστήματα,
για να κάνουν αυτά τα πράγματα με το μυαλό τους
που είναι δύσκολα για τις μηχανές.
Και εκτός αυτού έχουμε και κάμερες, έχουμε άλλα αισθητήρια,
και έχουμε και ανθρώπινα μάτια που μπαίνουν στο σύστημα,
όπως μπαίνανε στα 10 κόκκινα μπαλόνια κάνοντας αναφορές, και ανθρώπινα αυτιά.
Και πέρα από την αίσθηση του φυσικού κόσμου
έχουμε ρομποτικούς βραχίονες ή άλλα ρομποτικά οχήματα
και ανθρώπινα χέρια, ανθρώπους
που και πάλι παίρνουν ενα μήνυμα από το σύστημα
για να κάνουν κάποια φυσική κίνηση.
Και έτσι, προσπαθούμε να φτιάξουμε μια υποδομή,
που μας δίνει τη δυνατότητα όταν θέλουμε να φτιάξουμε έναν υπερ-οργανισμό,
να δώσουμε μια προδιαγραφή του τι θα θέλαμε να μπορεί να αισθάνεται
μέσα από τα αισθητήριά του από τον κόσμο,
τι θα θέλαμε να μπορεί να κάνει με τα χέρια του,
τι νοητικές διεργασίες πρέπει να υλοποιήσει,
και τελικά το νέφος ψάχνει και βρίσκει τα υλικά που χρειάζονται,
ανθρώπινα ή μηχανικά, και να το υλοποιήσει.
Και βέβαια αυτά τα υλικά θα μπαίνουν και θα βγαίνουν συνεχώς.
Οπότε δεν έχουμε μόνο τα χίλια μάτια στην ουρά του παγωνιού,
ανθρώπινα και μηχανικά σε αυτή την περίπτωση,
που μπαινοβγαίνουνε,
έχουμε και τα χίλια χέρια της ενσάρκωσης του Βούδα.
Και έρχονται πολλά πλεονεκτήματα με αυτή την ιδέα.
Πρώτα απ' όλα αρχίζουμε να έχουμε μια ελεύθερη αγορά ενσώματης νοημοσύνης.
Ό,τι οντότητα θες να φτιάξεις, στην ουσία την προδιαγράφεις στο νέφος
και αυτό βρίσκει τα κομμάτια για να τη φτιάξει για σένα.
Μπορείς να έχεις πολλαπλούς παροχείς,
δεν χρειάζεται να είναι ιδιοκτησία δικιά σου
οι κάμερες και τα ρομπότ που θα χρησιμοποιήσεις,
ή να έχεις ανθρώπους στη μισθοδοσία για μικροεργασίες των 10 δευτερολέπτων.
Τα νοικιάζεις,
και υπάρχουν πολλαπλοί παροχείς που δίνουν στο νέφος τελικά.
Νούμερο δύο, συνήθως η εργασία λαμβάνει χώρα σε ορίζοντες μηνών, ετών.
Εδώ μιλάμε για μικροεργασία,
μιλάμε για σνίπετς των 10, 20, 30 δευτερολέπτων,
ενδεχομένως δύο-τριών λεπτών για τα μεγαλύτερα τασκ που υπάρχουν.
Οι άνθρωποι που εργάζονται
μπορούν να είναι είτε εδώ, είτε χιλιάδες χιλιόμετρα μακρυά,
ανάλογα με τις ανάγκες του συστήματος,
και εκτός αυτού μπορεί να είναι ειδικευμένοι ή ανειδίκευτοι,
ανάλογα με το τι πρέπει να κάνουν,
και τα περισσότερα από αυτά τα τασκ δεν απαιτούν κάποια ειδίκευση.
Νούμερο τρία, έχουμε νέα όρια της νοημοσύνης.
Έχουμε ενα σύστημα που έχει συλλογική νοημοσύνη,
με ανθρώπινα και ηλεκτρονικά στοιχεία,
οπότε υπερβαίνει και την ατομική τεχνητή νοημοσύνη και την ατομική ανθρώπινη.
Μεγάλη αξιοποίηση των πόρων,
γιατί κάθε στοιχείο του συστήματος
μπορεί να χρησιμοποιείται από πολλούς πελάτες,
αξιοπιστία, γιατί ακόμα και αν μια κάμερα δεν λειτουργεί,
υπάρχουν κι άλλα στοιχεία να την αντικαταστήσουν.
Το πιο ενδιαφέρον ίσως απ' όλα, είναι το τελευταίο.
Αυτό που ονομάζω δυνατότητα αυτοτέλειας,
με την αρχαία του όρου έννοια του τέλους, του σκοπού.
Οι άνθρωποι που παρέχουν υπηρεσίες στο σύστημα
μπορούν να το κάνουν είτε για χρήματα, είτε εθελοντικά,
είτε με αντάλλαγμα το σύστημα το ίδιο να εξυπηρετεί τους στόχους τους.
Οπότε θα μπορούσαμε να φτιάξουμε ένα νέφος
ο συνολικός σκοπός του οποίου να είναι ένα μείγμα, ένα άθροισμα,
κατόπιν συμφωνίας, των στόχων των μελών που το απαρτίζουν.
Και από αυτή την έννοια είναι αυτοτελικό.
Βέβαια υπάρχουν και ερωτήματα.
Τεχνικά, πρώτα απ' όλα.
Και πολλά ενδιαφέροντα ερωτήματα για την υλοποίηση τέτοιου πράγματος.
Νούμερο δύο, ζητήματα σχετικά με προσωπικά δεδομένα.
Ζητήματα που έχουνε να κάνουνε με ηθική, με ασφάλεια, με νομική ευθύνη.
Για τις επιπτώσεις των πράξεων ενός τέτοιου συστήματος
που έχει χιλιάδες στοιχεία.
Ποιος ευθύνεται, τελικά;
Φανταστείτε λοιπόν έναν κόσμο,
όπου τα ρομπότ αποτελούν μέρος της καθημερινής μας ζωής.
Και φανταστείτε έναν κόσμο
που πέρα από τα στενά πλαίσια του εαυτού μας
μπορούμε όλοι να συμμετέχουμε σε ευρύτερες ευφυείς οντότητες
που αποτελούνται από χιλιάδες άλλους ανθρώπους και μηχανές,
έστω και για 10 δευτερόλεπτα,
και η νοημοσύνη των οποίων ενδέχεται να ξεπεράσει κατά πολύ
αυτή των μεμονωμένων ανθρώπων και μηχανών αυτή τη στιγμή.
Αν φροντίσουμε να αρχιτεκτονηθούν οι βάσεις του συστήματος,
με έναν τέτοιον τρόπο
ώστε να προκύπτει μια αρμονική σχέση ανάμεσα στο εγώ και το γενικότερο εμείς
τότε ενδέχεται αυτοί οι οργανισμοί να μπορέσουν να μας βοηθήσουν
να φτάσουμε, όχι μόνο πιο κοντά στην προσωπική μας αυτοπραγμάτωση,
αλλά και πιο κοντά σε μια πιο ολιστική συλλογική αυτοπραγμάτωση.
Εσείς όμως θα θέλατε να ζείτε σε έναν τέτοιον κόσμο;
(Χειροκρότημα)
