Ηράκλειτος, ο "Σκοτεινός" Φιλόσοφος Heraclitus, the "Dark" Philosopher Heráclito, el filósofo "oscuro Héraclite, le philosophe « noir » Heraklit, "mroczny" filozof

Ο Ηράκλειτος γεννήθηκε γύρω στο 540 π.Χ. στην Έφεσο, στη δεύτερη σημαντική πόλη της Ιωνίας μετά τη Μίλητο. Heraclitus was born around 540 BC. in Ephesus, the second most important city of Ionia after Miletus.

Δεν γνωρίζουμε πολλά για τη ζωή του, εκτός από το ότι δεν απομακρύνθηκε από την πατρίδα του Wir wissen nicht viel über sein Leben, außer dass er seine Heimat nicht verlassen hat We do not know much about his life, except that he did not leave his homeland On ne sait pas grand-chose de sa vie, si ce n'est qu'il ne s'est pas éloigné de sa patrie

και ότι καταγόταν από παλιά αριστοκρατική οικογένεια. und dass er aus einer alten aristokratischen Familie stammte. and that he came from an old aristocratic family. et qu'il venait d'une vieille famille aristocratique.

Αρνήθηκε κάθε συμμετοχή στα κοινά της Εφέσου, λέγεται μάλιστα He refused any participation in the commons of Ephesus, it is even said Il refusa toute participation aux biens communs d'Ephèse, dit-on même

ότι παραχώρησε στον αδελφό του τα κληρονομικά δικαιώματα που κατείχε από τη βασιλική του καταγωγή. that he granted to his brother the inheritance rights he held from his royal origin. qu'il a accordé à son frère les droits héréditaires qu'il possédait par sa descendance royale.

Γενικά οι σχέσεις του με τους συμπολίτες του ήταν κάκιστες, αν κρίνουμε από το γεγονός ότι συvεχώς τους επικρίνει και τους ειρωνεύεται. Im Allgemeinen waren seine Beziehungen zu seinen Mitbürgern schlecht, gemessen an der Tatsache, dass er sie ständig kritisiert und lächerlich macht. In general, his relations with his fellow citizens were bad, judging by the fact that he constantly criticizes and ridicules them. En général, ses relations avec ses concitoyens étaient mauvaises, à en juger par le fait qu'il les critique et les ridiculise constamment.

Τον συνοδεύει η φήμη του μισάνθρωπου και του υπερόπτη, πράγμα φυσικό για έναν άνθρωπο που επιδίωξε την απόσταση από το πλήθος. He is accompanied by the reputation of the misanthrope and the arrogant, which is natural for a man who sought distance from the crowd. Il est accompagné d'une réputation de misanthrope et de hautain, chose naturelle pour un homme qui cherchait à s'éloigner de la masse.

Καλώς ήρθατε στο κανάλι Alpha Ωmega. Welcome to Alpha Ωmega channel.

Σε αυτό το βίντεο θα μιλήσουμε για ον Ηράκλειτο, τον επονομαζόμενο ‘'Σκοτεινό'' φιλόσοφο. In this video we will talk about Heraclitus, the so-called "Dark" philosopher.

Αν επισκέπτεσθε για πρώτη φορά το κανάλι μας μην ξεχάσετε να κάνετε Εγγραφή If you are visiting our channel for the first time, do not forget to Subscribe

και να πατήσετε στο εικονίδιο με το κουδούνι για να ειδοποιήστε κάθε φορά που ανεβάζουμε νέο βίντεο. and click on the bell icon to be notified every time we upload a new video.

Τι λέτε πάμε να ξεκινήσουμε; Shall we begin?

Η κύρια πηγή για την ζωή του Ηρακλείτου είναι ο Διογένης ο Λαέρτιος, παρόλο που κάποιοι αμφισβητούν την εγκυρότητά του. The main source for the life of Heraclitus is Diogenes Laertius, although some question its validity. La principale source de la vie d'Héraclite est Diogène Laërce, bien que certains remettent en question sa validité.

Γεννήθηκε από μια αριστοκρατική οικογένεια στην Έφεσο, και αν λάβουμε υπ' όψιν ότι η ακμή του συμπίπτει με την 69η Ολυμπιάδα (504 π.Χ.-501 π.Χ.) He was born into an aristocratic family in Ephesus, and given that his heyday coincided with the 69th Olympiad (504 BC-501 BC) Il est né dans une famille aristocratique à Ephèse, et si l'on considère que son apogée coïncide avec la 69e Olympiade (504 BC-501 BC)

κι ότι έζησε 60 έτη, μπορούμε να θεωρήσουμε ότι ο θάνατός του συνέβη το 484 π.Χ..ή το πολύ μέχρι 475 π.Χ. and that he lived to be 60 years old, we can assume that his death occurred in 484 BC., or at most until 475 BC.

Πατέρας του Ηράκλειτου αναφέρεται ο Βλύσων (ή Βλόσων) ή Ηράκων. The father of Heraclitus is mentioned as Vlyson (or Vloson) or Herakon.

Ανήκε στο γένος των Ανδροκλειδών, εκείνων δηλαδή που υπό την Αρχηγία του Ανδρόκλου, He belonged to the genus Androcleides, that is, those who, under the leadership of Androcles, Il appartenait à la famille des Androkleids, c'est-à-dire ceux qui, sous la conduite d'Androklos,

του γιου του Βασιλέα των Αθηνών Κόδρου, εξόρμησαν από την Αθήνα κι έκτισαν στην Ιωνία την Έφεσο. the son of the King of Athens Kodros, marched from Athens and built Ephesus in Ionia. du fils de Kodros, le roi d'Athènes, partit d'Athènes et bâtit Ephèse en Ionie.

Ο Διογένης αναφέρει πως ο Ηράκλειτος παραιτήθηκε της βασιλείας για χάρη του αδερφού του Diogenes mentions that Heraclitus resigned from the kingdom for the sake of his brother Diogène mentionne qu'Héraclite a démissionné de la royauté pour le bien de son frère

κι ο Στράβων επιβεβαιώνει πως υπήρχε μια κυριαρχούσα οικογένεια στην Έφεσο, με καταγωγή από τον Άνδροκλο and Strabo confirms that there was a dominant family in Ephesus, originally from Androcles et Strabon affirme qu'il y avait une famille régnante à Ephèse, descendant d'Androclus

που διατηρούσε ακόμα τον τίτλο, είχε εξέχουσα θέση στους αγώνες και μπορούσε να απολαμβάνει κάποια προνόμια. who still held the title, had a prominent place in the games and could enjoy some privileges. qui détenait encore le titre, avait une place prépondérante dans les matchs et pouvait jouir de certains privilèges.

Δυνατός στο πνεύμα, αιρετικός κι αλαζόνας, φαίνεται να περνά όλη του τη περιουσία στο μικρό του αδερφό, Strong in spirit, heretical and arrogant, he seems to pass all his wealth to his little brother, Fort d'esprit, hérétique et arrogant, il semble passer toutes ses richesses à son petit frère,

να χαρακτηρίζει τιποτένιους και διεφθαρμένους τους συμπατριώτες του, to characterize his compatriots as insignificant and corrupt, de qualifier ses compatriotes d'inutiles et de corrompus,

να καίει τα ούτως ή άλλως δυσνόητα γραπτά του και να καταφεύγει στις ορεινές ερημιές την εποχή της δημιουργίας της Δημοκρατίας της Εφέσου. to burn his already difficult to understand writings and to resort to the mountainous deserts at the time of the creation of the Republic of Ephesus. brûlant ses écrits de toute façon incompréhensibles et s'enfuyant vers les montagnes désertiques au moment de la création de la République d'Ephèse.

Η προσωπική του ζωή μπλέχτηκε με τις κοσμοϊστορικές αλλαγές που λάβανε χώρα στην Ιωνία του καιρού του, His personal life was intertwined with the world-historical changes that took place in the Ionia of his time, Sa vie personnelle s'est mêlée aux changements historiques mondiaux qui ont eu lieu dans l'Ionie de son temps,

αν κι αυτός υπήρξε πάντα ένας φιλόσοφος αυτοδημιούργητος, αυτοπροσδιοριζόμενος και σχεδόν ουρανοκατέβατος, although he has always been a self-created, self-determined and almost celestial philosopher, a bien que lui aussi ait toujours été un philosophe autodidacte, défini par lui-même et presque descendu du ciel,

θιασώτης της έρευνας της απροσδιοριστίας και της αέναης κίνησης. fan of the pursuit of uncertainty and perpetual motion. adepte de l'investigation de l'indétermination et du mouvement perpétuel.

Τα πολλά ανέκδοτα που κυκλοφορούσαν στην αρχαιότητα για τον Ηράκλειτο δεν έχουν πραγματική βάση. The many anecdotes that circulated in antiquity about Heraclitus have no real basis.

Τα περισσότερα προέρχονται από μεταπλάσεις των δικών του αποφθεγμάτων. Most come from transformations of his own quotes. La plupart proviennent d'adaptations de ses propres citations.

Έλεγαν ότι ήταν χορτοφάγος, επειδή είχε πει ότι οι θυσίες των ζώων αποτελούν μίανση από αίμα. He was said to be a vegetarian because he said that animal sacrifices were a blood feud. On le disait végétarien, parce qu'il avait dit que les sacrifices d'animaux étaient entachés de sang.

Ότι πέθανε από υδρωπικία, επειδή είχε υποστηρίξει ότι για τις ψυχές, είναι θάνατος το να γίνουν νερό". That he died of dropsy, because he had said that the souls die if they become water. Qu'il est mort d'hydropisie, parce qu'il avait soutenu que c'est la mort pour les âmes de devenir de l'eau."

Ότι προσπάθησε να γιατρευτεί μπαίνοντας σε ένα λάκκο με κοπριά, επειδή είχε ειρωνευτεί τα καθιερωμένα ταφικά έθιμα That he tried to heal himself by entering into a pit with manure, because he had made fun of the established burial customs Qu'il a essayé de se guérir en entrant dans une fosse à fumier, parce qu'il s'était moqué des coutumes funéraires établies

τολμώντας να πει ότι "οι νεκροί είναι για πέταμα περισσότερο κι από τις κοπριές". daring to say that" the dead are worse than manure. oser dire que "les morts sont plus à jeter que les excréments".

Ότι αποσύρθηκε στο ναό της Αρτέμιδος και έπαιζε ζάρια με τα παιδιά της Εφέσου, από το απόφθεγμά του ότι ‘'ο χρόνος είναι παιδί που παίζει ζάρια''. "that hide in the temple of Artemis and playing dice with children of Ephesus, because he had quoted that '' time is a child playing dice. '' Qu'il se retira dans le temple d'Artémis et joua aux dés avec les enfants d'Ephèse, d'après sa citation selon laquelle "le temps est un enfant qui joue aux dés".

Από το έργο του Ηράκλειτου σώθηκαν περίπου 130 αποσπάσματα. from Heraclitus project about 130 passages were saved.

Είναι όλα σύντομα, αποφθεγματικά και αινιγματικά. it's all quotes and enigmatic. Ils sont tous courts, aphoristiques et énigmatiques.

Στην ουσία αποτελούν χρησμούς, είναι πεζά κείμενα δύο ή τριών γραμμών, με εσωτερικό ρυθμό για να απομνημονεύονται εύκολα, και με νόημα αμφιλεγόμενο. in essence are oracles, is prose two or three lines, with an internal rate to be easily memorized, and meaningful controversial. Essentiellement, ce sont des oracles, ce sont des textes en prose de deux ou trois lignes, avec un rythme interne facile à retenir, et avec une signification controversée.

Ότι ο Ηράκλειτος εμπνέεται από το πρότυπο των δελφικών χρησμών είναι ολοφάνερο. that Heraclitus inspired by the model of the Delphic oracle is clear. Qu'Héraclite s'inspire du modèle des oracles de Delphes est une évidence.

Εφαρμόζει και ο ίδιος αυτό που αποδίδει στον Απόλλωνα του δελφικού μαντείου ‘'ούτε λέγει ούτε κρύπτει αλλά σημαίνει''. it applies and what he which attributes to Apollo of the Delphic oracle "neither says nor hides but means". Il applique également ce qu'il attribue à Apollon de l'oracle de Delphes "il ne dit ni ne cache mais veut dire".

Ο φιλόσοφος δεν μένει στην επιφάνεια των πραγμάτων. The philosopher does not stay on the surface of things. Le philosophe ne s'attarde pas à la surface des choses.

Αποφεύγει τις δογματικές χρίσεις, δεν συσκοτίζει την αλήθεια αλλά επιλέγει να δώσει απλώς κάποια σημάδια της. He avoids dogmatic uses, she knows the truth but chooses to just give some signs of it. Il évite les onctions dogmatiques, il n'obscurcit pas la vérité mais choisit simplement d'en donner quelques signes.

Τα αποσπάσματα του Ηράκλειτου δεν φαίνονται να προέρχονται από ένα ενιαίο σύγγραμμα. The passages from Heraclitus do not seem to come from a single book. Les passages d'Héraclite ne semblent pas provenir d'un seul recueil.

Παρά τον αινιγματικό τους χαρακτήρα, τα πιο πολλά είναι ολοκληρωμένα. Despite their enigmatic nature, most are complete. Malgré leur caractère énigmatique, la plupart sont complets.

Θυμίζουν σύντομες παροιμίες ή γνωμικά, που έχουν καταρχάς διατυπωθεί προφορικά. They are reminiscent of short proverbs or opinions, which have first been uttered orally. Ils rappellent de courts proverbes ou dictons, qui étaient à l'origine formulés oralement.

Μαθητές δεν επιδίωξε να αποκτήσει, δεν ίδρυσε σχολή ούτε μερίμνησε ιδιαίτερα για τη σωστή πρόσληψη της σκέψης του. He did not seek to acquire students, did not establish a school, nor did he take special care of the correct reception of his thought. Il ne cherchait pas à acquérir des disciples, il n'établissait pas d'école, ni ne se souciait particulièrement de la bonne réception de sa pensée.

Το μοναδικό σύγγραμμα που γνωρίζουμε ότι μας άφησε ήταν το Περί Φύσεως, που διαιρούνταν σε 3 μέρη. The only book we know that he left us was On Nature, which was divided into 3 parts. Le seul livre que nous savons qu'il nous a laissé était Peri Physose, qui était divisé en 3 parties.

Το 1ο αφορά στο σύμπαν, το 2ο στη πολιτική και το 3ο άπτεται της θεολογίας. The first concerns the universe, the second on politics and the third on theology. Le 1er se rapporte à l'univers, le 2e à la politique et le 3e à la théologie.

Εσκεμμένα ασαφές, δυσνόητο κι ανοιχτό σε ερμηνείες, αφιέρωσε το έργο της ζωής του στο ιερό της Εφέσιας Αρτέμιδος, Deliberately vague, difficult to understand and open to interpretation, he dedicated the work of his life to the sanctuary of Artemis of Ephesus, Volontairement vague, difficile à comprendre et ouvert à l'interprétation, il a consacré l'œuvre de sa vie au sanctuaire éphésien d'Artémis,

σύμβολο του ελληνικού αλλά και του ανατολικού πολιτισμού. a symbol of Greek and Eastern culture.

Ό,τι σώθηκε, σώθηκε ως σπάραγμα στο έργο των μεταγενεστέρων, Everything that was saved was saved as a fragment in the work of the later ones, Ce qui a été sauvé a été sauvé comme une pause dans le travail des générations futures,

αν κι όσα απέμειναν από τη σκέψη του ήταν αρκετά ώστε να αναγκάσουν ακόμα και τον μέγα διαλεκτικό Σωκράτη να αναγνωρίσει πως although what was left of his thought was enough to force even the great dialectic Socrates to recognize that bien que ce qui restait de sa pensée fût suffisant pour forcer même le grand dialecticien Socrate à reconnaître que

"αυτά που κατάλαβα είναι σπουδαία, νομίζω όμως ότι είναι εξίσου σπουδαία κι αυτά που δε μπόρεσα να καταλάβω. "what I understood is great, but I think it is just as important. those which I could not understand. "Ce que j'ai compris est génial, mais je pense que ce que je ne pouvais pas comprendre l'est tout autant.

Ωστόσο χρειάζεται να 'σαι δεινός κολυμβητής, σαν αυτούς από τη Δήλο, για να μη πνιγείς μες στο βιβλίο του". However, you need to be a diligent swimmer, like those from Delos, so as not to drown in his book". Cependant, il faut être un nageur averti, comme ceux de Délos, pour ne pas se noyer dans son livre".

Γι' αυτό τον είπανε Σκοτεινό Φιλόσοφο κι Αινικτή, (Αινιγματοποιό), γιατί πολλοί τον άκουγαν, λίγοι τον καταλάβαιναν. That is why they called him a Dark Philosopher and Invincible, (Enigmatist), because many listened to him, few understood him. C'est pourquoi ils l'appelaient Dark Philosopher and Enigma, (Riddlemaker), parce que beaucoup l'écoutaient, peu le comprenaient.

Η ευθεία κριτική που άσκησε στον Πυθαγόρα, οι υπαινιγμοί του Παρμενίδη στο έργο του, The direct criticism he exerted on Pythagoras, Parmenides' allusions to his work, La critique directe qu'il a faite de Pythagore, les allusions à Parménide dans son œuvre,

οι μεθοδολογικές κι ιδεολογικές περιπέτειες του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη με τη σκέψη του, the methodological and ideological adventures of Plato and Aristotle with his thought,

όλα αποκαλύπτουν το μέγεθος αλλά και τη θέση του Ηράκλειτου στην αρχαιοελληνική σκέψη. all reveal the greatness and place of Heraclitus in ancient Greek thought.

Όσο για τον κρυμμένο νόμο της Φύσης, που ισχυριζόταν αλαζονικά πως είχε ανακαλύψει, As for the hidden law of Nature, which he arrogantly claimed to have discovered, it Quant à la loi cachée de la Nature, qu'il prétendait avec arrogance avoir découverte,

ήταν ότι όλα τα πράγματα βρίσκονται σε σύγκρουση μεταξύ τους, σύγκρουση που είναι ουσιώδης για τη ζωή κι επομένως καλή. was that all things are in conflict with each other, a conflict that is essential to life and therefore good. était que toutes choses sont en conflit les unes avec les autres, conflit qui est essentiel à la vie et donc bon.

Το πυθαγόρειο ιδεώδες ενός κόσμου ειρηνικού, ακίνητου κι αρμονικού το απέρριπτε ως ιδεώδες θανάτου. The Pythagorean ideal of a peaceful, immovable and harmonious world rejected it as the ideal of death. L'idéal pythagoricien d'un monde paisible, calme et harmonieux a été rejeté comme un idéal de mort.

"Ο πόλεμος είναι ο πατέρας όλων" κι "Η φιλονικία είναι δικαιοσύνη", μας λέει βγάζοντάς μας από τις καλοβαλμένες αλήθειες του κόσμου μας. "War is the father of all" and "Quarrel is justice", he tells us, taking us out of the well-established truths of our world. "La guerre est le père de tout" et "La lutte est la justice", nous dit-il, nous sortant des vérités éculées de notre monde.

Διακηρύσσοντας πως όλα μεταβάλλονται και τίποτα δεν μένει σταθερό, έκανε την αδιάκοπη αυτή ροή τη κοσμογονική αρχή του, Declaring that everything changes and nothing remains constant, he made this uninterrupted flow his cosmogenic principle, Proclamant que tout change et que rien ne reste constant, il fit de ce flux incessant son principe cosmogonique,

όπου τα πάντα γεννιούνται και καταστρέφονται ως μια αέναη πάλη αντίθετων αρχών. where everything is born and destroyed as a perpetual struggle of opposite principles. où tout naît et se détruit dans une lutte perpétuelle de principes opposés.

Αντί της συστηματικής διδασκαλίας προτίμησε την απομόνωση του εμπνευσμένου σοφού, Instead of systematic teaching, he preferred to isolate the inspired sage, Au lieu d'un enseignement systématique, il a préféré l'isolement du sage inspiré,

του φιλοσόφου που κατέχει την αλήθεια αλλά επιλέγει να τη μεταδώσει αποσπασματικά μέσα από προσεκτικά διατυπωμένους γρίφους. the philosopher who possesses the truth but chooses to convey it in fragments through carefully formulated riddles. du philosophe qui possède la vérité mais choisit de la transmettre au coup par coup à travers des énigmes soigneusement formulées.

Ο χαρακτηρισμός "σκοτεινός" φιλόσοφος, που οι αρχαίοι τού απέδιδαν, είναι απολύτως δικαιολογημένος. The characterization "dark" philosopher, which the ancients attributed to him, is perfectly justified. La qualification de philosophe "sombre", que les anciens lui attribuaient, est absolument justifiée.

Ο Ηράκλειτος ήρθε κι έφυγε από τον κόσμο για να μη τον αφήσει πια ίδιο, όπως ακριβώς το 'θελε κι η σκέψη του. Heraclitus came and left the world so as not to leave him the same, just as his thought wanted. Héraclite est venu et a quitté le monde pour ne pas le laisser tel quel, comme le voulait sa pensée.