Zwarte Piet - Zondag met Lubach (S07)
En dan bizar nieuws.
Het AD roept op tot een Sinterklaas-bestand. De krant heeft er vrijwel de hele voorpagina voor ingeruimd. De krant stelt voor om de discussie over de toekomst van het Sinterklaasfeest niet te voeren als Sinterklaas in het land is.
Ja.
Het Algemeen Dagblad schrijft: 'Wij pleiten voor een #sinterklaasbestand.' We gaan het niet meer over Zwarte Piet hebben terwijl Sinterklaas in het land is.
Ondertekend door mensen als Mark Rutte, Karin Bloemen, Wilfred Genee. En mensen die hun carrière te danken hebben aan de Lama's zoals Tijl Beckant en Jan Terlouw.
En die zeggen allemaal: laten we het er niet over hebben. 'Jongens, laten we er even over ophouden. ' Op de een of andere manier hoor je dat nooit van iemand die met heel goede argumenten de discussie aan het winnen is. Dus ik zeg: flikker toch op met je #sinterklaasbestand. #SINTERKLAASBESTANDNIET. We gaan het er wel over hebben. Tom, mag ik een plaatje? Kom maar op. Dank je wel.
Even kijken. Oke.
Deze, ja. Dank je wel.
Zo. Bijna klaar. Zijn jullie er klaar voor? Daar gaan we. Oh man, man, man, man, man.
Want, man, die zwartepietendiscussie is op dit moment nog minder gezellig dan een verjaardagsfeestje in Raqqa waar je niemand kent.
Kijk alleen al naar het zwartepietennieuws van deze week. Een groep Friezen blokkeerden de snelweg naar Dokkum. Humberto Tan blijkt al 1,5 jaar te worden beveiligd omdat hij zich uitsprak tegen Zwarte Piet.
Sylvana Simons kreeg een groep geschminkte gekken aan de deur.
Andere zogenaamde kindervrienden vielen een school in Utrecht binnen.
En dan had je ook nog tegenstanders van Zwarte Piet die in Dordrecht de deuren van het Sinterklaashuis hebben dicht gelijmd. Ook niet netjes, maar dat kwam uiteindelijk helemaal goed, want iedereen ging via de schoorsteen naar buiten.
Weet je, kijk, er zijn veel verschillende meningen over Zwarte Piet. Maar kort gezegd heb je mensen die willen dat Zwarte Piet verandert en mensen die willen dat Zwarte Piet hetzelfde blijft.
O ja, en dan heb je nog CDA-staatssecretaris Mona Keijzer. Die vindt het allemaal wel heul opwindend.
Nou, op Volendam komt er een boot binnen met een Sinterklaas erop en heel veel Zwarte Pieten.
Mmm! Mmm...Heel veel Zwarte Pieten. Zoveel zwart, het druipt er langs de zijkanten een beetje af. Dat klotst over het dek, jongen, aahhh...
Nou, een echte oplossing is er nog niet. Er is één man die een poging doet, dit is 'm. Hij ziet eruit alsof Sinterklaas zich heeft moeten scheren voor een bruiloft. En wat heeft hij bedacht?
Op een gegeven moment zijn de mensen die zo ongelooflijk van Zwarte Piet houden en daar aan vast willen houden, gewoon uitgestorven.
Die gaan dood? - Ja.
Top idee! He? Gewoon wachten tot iedereen dood is. En over vijf miljard jaar is de zon opgebrand, vergaat al het leven op aarde dus dan is dat hele kwestie van de dividentbelasting ook opgelost.
Nou. Idee van die man.
Maar de vraag is dus: Moet Zwarte Piet zwart blijven of niet? En dat blijkt een heel moeilijke vraag. Dan kijk ik altijd eerst naar mijn morele baken: Mark Rutte. Wat...wat is zijn visie op de discussie?
Het is een kinderfeest.
Dus dat moet het ook vooral blijven.
Het is een kinderfeest.
Ja, dat vind ik wel goed bedacht van de premier. En van tien miljoen andere mensen.
Sinterklaas is een kinderfeest. Het is een kinderfeest.
Het is een kinderfeest.
Kinderfeest.
Het is een kinderfeest Kinderfeest.
Het is geen festival. Het is een kinderfeest.
Het is een kinderfeest.
Kinderfeest.
Kinderfeest.
Kinderfeest.
Het gaat om een kinderfeestje! Het is namelijk een kinderfeest.
Chapeau!
Luister Rutte en iedereen. Of het een kinderfeest is of niet, dat heeft er niks mee te maken. Met Zwarte Piet is het een kinderfeest. Maar: met roetveegpiet is het nog steeds een kinderfeest. Met Regenboogpiet is het ook nog steeds een kinderfeest.
Het is pas geen kinderfeest meer als Sinterklaas volgend jaar aankomt met Neukpiet en Nazipiet. Ja.
Ja!
Toch?
Kijk, dan wordt het meer iets voor papa en mama.
'O, kom er eens kijken, wat ik in mijn broekje vind.'
Neukpiet, kappen! Het is een kinderfeest.
'Wie gut is krijgt leckers, wie jood is de roe.' Nazipiet! Kan echt niet!
Wat een lul. Oke.
Nou. Even los van de vraag of het een kinderfeest is - volgens mij is 't een kinderfeest - de discussie gaat om de kleur van de Piet. Want veel mensen zien er een racistisch stereotype in.
Maar anderen zeggen dit: Zwarte Piet komt door de schoorsteen en daarom is hij zwart. Waarom is hij zwart? Dat is omdat hij dus uit - door - een schoorsteen komt en zo zwart als roet is.
Zwart als roet, dat komt gewoon door de schoorsteen.
Zwarte Piet is ontstaan omdat hij door een schoorsteen zakt.
Als ik dat doe, ben ik ook zwart.
Ja.
Zwarte Piet is zwart door de schoorsteen. Ja, oke. Ja, maar... maar... En zijn kleren dan? He? Die zijn brandschoon!
Dus het kan niet anders: Zwarte Piet staat op het dak, kleedt zich helemaal uit, klimt door die schoorsteen, stopt poedeltjenaakt de cadeaus in die schoenen, gaat weer door die schoorsteen terug naar boven en trekt z'n kleren weer aan!? Dan naar de volgende schoorsteen, weer alles uit. Veel te veel werk!
Enige conclusie: Zwarte Piet werkt de hele nacht in zijn blote pietenlul. Ik begin nu wel Mona Keijzer iets beter te snappen.
Die heeft één keer...Mona Keijzer heeft één keer Zwarte Piet betrapt en sindsdien wordt ze in oktober al een beetje bronstig. Heul bronstig.
Oke, dus die huidskleur komt van het roet. Prima.
Maar daarmee zijn volgens mij niet alle eigenschappen van Zwarte Piet te verklaren.
Hoe was jullie reis? - Wel heel koud. Heel koud op de boot ja hier naar Nederland. Een lange tocht. Hele lange tocht. Maar wel alle Zwarte Pieten meegenomen. Alleen Zwarte Pieten.
Oke, als Piet uit de schoorsteen komt heeft hij dus kroeshaar, gouden oorringen, rode lippen en een raar accent?
Maar dan zitten er dus in die schoorsteen een kapper, een juwelier, een visagist en de allerslechtste Surinaamse taalcoach ooit!
En stel dat ik helemaal meega met het schoorsteenverhaal. Dan nog is het resultaat dat er iemand met een zwartgeverfd gezicht naast Sinterklaas loopt.
Stel je voor dat er bij het paasfeest een mythe hoort waarbij iemand uit een ei kruipt, die heeft dan een gele huidskleur en spleetogen en die zegt, 'ik eet glaag lijst.' Dan kun je wel zeggen: Ja, dat komt door dat ei, da's eigeel, da's niet racistisch bedoeld!
Maar dat maakt dan geen reet meer uit!
Oke.
En dan zeg je misschien: Arjen, maar dat slaat nergens op. We hebben het nu over Zwarte Piet en Zwarte Piet is gewoon traditie.
Vroeger was het altijd al zo geweest dus dan vind ik wel dat het zo moet blijven.
Het is altijd zo geweest dus zo moet het blijven.
Ze horen niet onze cultuur aan te gaan passen.
Dat is ons volksfeest en dat gaan we zo houden.
Het is gewoon een traditie.
Een traditie, he. Dus dat blijft gewoon.
Het is nu al zo lang een traditie dat het te laat om er over te klagen.
Ja.
Ze zijn gewoon te laat om erover te klagen. Had effe in 1860 aan de bel getrokken. Dan was er niks aan de hand geweest!
'Ja maar toen waren we nog slaven.'
Ja, dat had je dan maar eerder moeten bedenken, he.
Maar goed, dat hoor je dus vaker: Zwarte Piet hoort zwart, dat is traditie.
Maar Zwarte Piet is al best vaak veranderd, en het sinterklaasfeest heeft die aanpassingen gewoon overleefd. Het is niet dat alles misgaat als je één klein onderdeeltje vervangt. Het is geen spaceshuttle.
'Jongens, ik heb het hitteschild weggehaald maar ik heb wel de boel ingesmeerd met zonnebrandcreme. Here we go, 10, 9, 8, 7...'
Ik ga die grap niet helemaal afmaken maar ik kan je verzekeren dat ze de maan niet hebben gehaald, zeg maar.
Nou. Voor heel veel mensen die Zwarte Piet zwart willen houden voelt het ook als MEER dan een kleine aanpassing. En dat heeft te maken met de ernst van het verwijt, namelijk racisme.
Op anti-Zwarte Piet-spandoeken staat namelijk niet: 'Hee, sorry maar met Zwarte Piet houden jullie onbewust een racistisch stereotype in stand waar een deel van Nederland last van heeft.' Maar de boodschap is altijd: Zwarte Piet is racisme! Voor mensen die Zwarte Piet willen behouden, is dat natuurlijk vervelend om te horen. Jouw feest, waar jij niks mee bedoelt, wordt opeens racistisch genoemd. En dat vindt niemand leuk om te horen.
Dat heeft niks met discriminatie te maken.
Ik zie dat niet als racisme. Ik ben voor Zwarte Piet. Ik ben zelf met Zwarte Piet opgegroeid en ik zie daar niet echt iets racistisch in.
Heeft niks met racisme te maken.
En dat klopt, voor JOU heeft Zwarte Piet niks met racisme te maken. Maar voor anderen wel.
Als jij spullen uit het raam gooit, heeft dat niks met geweld te maken. Maar als je op een gegeven moment hoort dat mensen beneden op straat worden geraakt heeft het vanaf dat moment WEL met geweld te maken. Ook als je er niks mee bedoelt, en ook als jij die mensen op straat allemaal bloedirritant vindt. En ook als jij sinds 1850 al op die manier je kamer opruimt.
Maar dit jaar lijkt er nog iets groters aan de hand te zijn. Het gaat niet maar meer alleen om dat kleurtje of het racisme-verwijt. De Zwarte Piet-discussie wordt neergezet als een strijd tussen de Randstad en de provincie. De Randstad wil Zwarte Piet veranderen en de provincie wil dat hij zwart blijft.
En als je televisie kijkt, krijg je ook echt het idee dat het zo werkt.
Al die witte mensen en zeker buiten de Randstad die voelen dit probleem niet, die zien dit probleem niet.
Dat ze dat in de Randstad allemaal toestaan en erover zeuren, in het noorden gewoon niet.
Dat is allemaal geleuter van een klein select groepje in de Randstad. En wat grachtengordelvolk.
Ja, volgens deze mannen wil een klein select groepje in de Randstad Zwarte Piet afpakken van het volk. En de media (hallo!) dringen hun linkse mening op aan de rest van het land.
Johan Derksen, stem van het volk, woont zelf in de provincie is groot fan van Zwarte Piet. Hij klaagt in zijn eigen talkshow over de inner circle die steeds maar op televisie over Zwarte Piet komt zeuren.
Al die mensen, die inner circle, die overal in die talkshows aanschuift...
Ja!
Oke.
Terwijl mensen als Johan Derksen en Wilfred Genee, die wel voor Zwarte Piet zijn, die worden compleet genegeerd. Bah!
- Al die mensen, die inner circle, die overal in die talkshows aanschuift...
- Ja ben jij ook weer gebeld? Ik word ook weer gebeld door Pauw vanavond. - Ja ik moest vanavond ook daar nog komen ja.
- Nee, heb je ook niet gedaan?
- Nee, dan ben ik om vier uur thuis.
Nee, oke. Altijd fijn als mensen hun eigen punt meteen in de volgende zin onderuit halen. Scheelt mij weer werk.
In plaats van Derksen en Genee zat die avond trouwens Jenny Douwes bij Pauw de Friese volksheldin die haar vinger in de A7 stak en zo de anti-Pieten-demonstratie voorkwam.
Misschien is er wel een soort kloof tussen de Randstad en de provincie. Maar DAT moet toch niet jouw standpunt over Zwarte Piet bepalen? Ik vind dat een heel gek argument.
'Zo, wat ben jij ontzettend veel zwarte schmink aan het kopen.'
'Klopt, ik trek de Randstad heel slecht.'
En al deze shit, die dus eigenlijk niks met de echte discussie over Zwarte Piet te maken heeft kwam deze week tot een climax op de A7.
Friese actievoerders blokkeerden op de A7 twee bussen met anti-Pietdemonstranten.
Een snelweg blokkeren, dat is levensgevaarlijk. En het is ook gewoon verboden. Dus kwam de politie. En die hebben daar drie kwartier gestaan. Drie kwartier!
Ik snap wel dat je even onderzoek doet maar als er OOIT een situatie is waarin na één seconde duidelijk is wie er is begonnen, dan is het bij een wegblokkade. De dader staat altijd VOORAAN!
'Zo, heren, wie stond er het eerst stil?'
Ja, die camper 2 kilometer terug! Nou goed? Wat denk je zelf? De rest is er zo achteruit naartoe gereden.
Nog los van de demonstratievrijheid: stel je voor dat je ergens achter die bussen zat. Je moet keihard remmen, er rijdt een auto tegen je aan, je hebt twee krijsende kinderen op de achterbank. En die politie staat daar 3 kwartier te chillen en als je eindelijk thuis bent dan zie je DIT op tv:
Die mensen die hebben daar de snelweg stilgezet. Dat doe je normaal natuurlijk niet. Dus ik kan het ook niet goedkeuren. Tegelijkertijd ik snap de emotie. Ik snap dat er heel emoties rondom dit onderwerp.
En dan denk je: oke, een of andere idioot vindt de emoties van de daders belangrijker dan verkeersveiligheid of demonstratierecht. Maar deze meneer is niet zomaar een idioot, nee hij heet Raymond Knops en blijkt dus staatssecretaris van Binnenlandse Zaken te zijn.
Maar goed, Knops is net een maandje bezig dus laten we even gaan luisteren naar zijn baasje, Mark Rutte. Van hem weet: hij is een liberaal In hart en nieren.
Hij staat pal voor de vrije meningsuiting.
Hij is van de law and order. Altijd keihard voor iedereen die de wet overtreedt.
En: op snelwegen rijd je 130.
Dus al zijn heilige principes zijn geschonden met deze actie. Dus die zegt waarschijnlijk: ik ben Mark Rutte, premier van alle Nederlanders. We hebben een grondwet met vrijheid van demonstratie en wat ik niet zou willen is dat mensen voor eigen rechter gaan spelen. Toch?
Wat ik in ieder geval niet zou willen is dat kinderen geconfronteerd worden met boze demonstranten. Dus laten we met elkaar een beetje normaal doen.
Dat is toch niet te geloven? Dat is echt erg.
Dus DIT is nu de Zwarte Pietendiscussie.
Mensen roepen dat het een kinderfeest is.
Zwarte Piet is zwart van de schoorsteen. En trouwens, het is een traditie! Dus ja.
En dan zeggen anderen: het is racisme!
En dan zeggen de mensen weer: De Randstad pakt ons feest af!
En dan zijn er ook nog allemaal bedreigingen, en er wordt een school binnengevallen, en er is een wegblokkade, en dan kiest het kabinet ook nog voor de daders!
Deze discussie is totaal uit de hand gelopen. En daarom ga ik iets heel heftigs doen.
Het is een zeer zwaar middel. Ik heb het nog niet eerder toegepast.
Maar ik ga de Zwarte Pieten-discussie resetten.
We gaan 'm gewoon helemaal opnieuw opstarten.
Remco, kom maar. Kom maar Remco. Het staat al zeven seizoenen klaar. Ja.
Dank je wel.
Oke.
Goed. Dank je wel.
Alles veilig? Oke, de rol van zijn leven. Oke.
Het is geen oefening, we gaan het gewoon doen. Als ik die knop indruk dan beginnen we gewoon weer opnieuw.
Zijn jullie er klaar voor? - Ja!
Lekker. Lekker, lekker.
Is mijn gordel er klaar voor? Ja.
Hoppakee. Here we go. Oke.
Koud. Ja, oke. Hier komt-ie.
En dat wist je niet he, de vrijheid van meningsuiting die draait nog op Windows XP. Weet niemand.
Nou, lekker toch, voel je dit? Oooh. Oh, Dit is zo heerlijk. Kijk, weet je waar het nou om gaat?
Het gaat eigenlijk maar om één afweging: wil jij een oude traditie onveranderd laten of wil je voorkomen dat er een minderheid wordt gekwetst?
Die afweging moet iedereen zelf maken. Ga even mee naar 2009. Naar een talkshow van Pauw. Diezelfde Pauw van nu alleen had hij toen altijd nog een Witteman bij zich, dat kon toen nog.
Toen was er iemand die onbevangen die afweging maakte nog voor de Zwarte Pietendiscussie uit de hand liep.
Want ook toen zat daar een Friese volksheldin. Moet je goed kijken hoe de rest op haar reageert.
Doutzen, is er wel eens een moment dat jij je schaamt dat je Nederlander bent?
Ja, met sinterklaas. Nou ja? Ja sorry. Ja, dat vind ik echt. Want?
Nou, die Zwarte Pieten dat kan echt niet meer, toch?
Ooooh. Hahaha.
Wat vindt u, Zwarte Piet, kan dat nog eigenlijk?
Ja, dat kan nog. Maar leg dat maar eens uit aan iemand uit Jamaica.
Dat is traditie. Hele oude traditie.
Ja, Doutzen Kroes heeft haar eigen afweging gemaakt en ze wordt gewoon keihard uitgelachen door een linkse politicus, twee linkse journalisten, een linkse cabaretier en het volledige VARA-publiek.
En daaraan zie je dat er heel veel is veranderd in de afgelopen 8 jaar.
In 2009, was bijna niemand het met Doutzen eens. Maar vier jaar later, in 2013, begon het al te schuiven.
En nu, in 2017, is ruim een kwart van Nederland voor het aanpassen van Zwarte Piet.
Dus mensen kunnen van mening veranderen.
Zelf houd ik heel erg van de Nederlandse cultuur. Rembrandt, Deltawerken, poffertjes en Zwarte Piet, oke.
Maar ik hecht nog meer aan andere dingen die typisch Nederlands zijn. Zoals vrijheid, aanpassingsvermogen, Doutzen Kroes en tolerantie.
En dat wil ik NOG liever behouden.
En ik ben soms bang dat vasthouden aan die oer-Hollandse Zwarte Piet ten koste gaat van die andere oer-Hollandse dingen.
Inmiddels heb ik zelf dus ook een afweging gemaakt en ik ga jullie zo vertellen hoe ik de toekomst van Piet zie. Maar het is helaas te gevaarlijk tegenwoordig om dat hier in de studio te doen, dus ik heb voorzorgsmaatregelen genomen.
Ergens op een geheime locatie. Antarctica.
Oke, volgens mij ben ik hier veilig.
Ik heb alles afgewogen, ik heb heel goed nagedacht, en ik weet dat ik hier vijanden mee ga maken, maar ik ga het toch zeggen:
Wat mij betreft blijft het een kinderfeest.
Met een roetveeg-Piet.
En oke, eventueel een neuk-Piet voor Mona Keijzer.
Maar geen zwarte.
Dat was het. Tot volgend seizoen.
Doutzen! Ik ben er! Oh jee we zijn alweer op het eind van het filmpje. Maar niet getreurd, je kunt je abonneren op mijn kanaal (door me een brief te schrijven van 18 kantjes waarin je vraagt of je abonnee mag worden). Of gewoon door hier te klikken.