Waarom je soms 1,5 jaar wacht op je rijbewijs
Je rijbewijs.
Dit roze stukje plastic...
...is voor veel mensen heel belangrijk.
Ook deze bestuurder pleegt een snelheidsovertreding...
...die invordering van het rijbewijs tot gevolg heeft.
Ik kan niks meer! Niks!
Bij de meeste mensen gaat het halen van zo'n rijbewijs ongeveer zo.
Lessen, theorie, lessen, nog een keer theorie.
Lessen, examen, gezakt, weer lessen, herexamen.
Maar sommige mensen moeten daarnaast ook een medische keuring laten doen.
Ik heb daar tien minuutjes binnen gezeten en met een arts gepraat.
Nou ja, uiteindelijk bleek dus dat in totaal iets van 300 euro heeft gekost.
Ja, flink wat geld voor mij.
Het CBR is de club die dit allemaal moet regelen.
Maar daar kampen ze al jaren met problemen.
De wachttijden bij het CBR zijn nog steeds niet opgelost.
Het lijkt wel alsof het slechte nieuws over het CBR niet ophoudt.
Het goede nieuws.
Eind 2020 zouden die problemen zijn opgelost.
Wij leggen je uit wat er aan de hand is bij het CBR...
...en of alle problemen nu echt voorbij zijn.
Eerst het CBR - het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen.
Die geven rijbewijzen waar dat kan...
...maar nemen ze ook in waar dat moet.
Bijvoorbeeld als je rij-ongeschikt raakt.
Maar op de afdeling waar ze checken of je rij-geschikt bent...
...loopt het de laatste jaren niet zo lekker.
Het nam op een gegeven moment het hele CBR in een soort houdgreep.
De wachttijden lopen op, ze zijn slecht bereikbaar...
...en de klachten stromen binnen.
Eén à twee uur sta je in de wacht.
Ja. Onaanvaardbaar.
En ook jullie hadden last van deze problemen.
Blijkt wel uit alle DM's die we binnenkregen na onze oproep.
Het is eigenlijk vanaf dat ik in contact kwam met het CBR tot nu ja...
...altijd fout gegaan, er is nooit iets goed gegaan.
De situatie is er zó niet onder controle...
...dat de overheid in 2018 ingrijpt.
Het CBR wordt onder curatele geplaatst.
Dat betekent dat ze niet meer zelf over hun eigen geld gaan.
Volgens de Kamer is dat niet genoeg.
Die eist dat het CBR maandelijks aan de minister laat weten hoe de situatie ervoor staat.
En om erachter te komen hoe het zo mis kon gaan...
...loopt er nu ook een parlementair onderzoek.
Serieus politiek ingrijpen dus.
Maar de problemen bleken hardnekkig.
Het gaat het vooral mis op de afdeling die checkt of je "rijgeschikt" bent.
Je moet daarvoor namelijk langs een paar haltes.
Loop even met me mee.
Als je gaat lessen voor je rijbewijs moet je een gezondheidsverklaring invullen.
Met vragen als: kun je je armen, handen of vingers slecht gebruiken door een beperking?
En hoe zit het met je benen en voeten?
Maar ook: heb je diabetes, een hartafwijking, ADHD of een autismespectrumstoornis?
Vul je overal 'nee' in, dan kun je met een gerust hart doorlessen.
Maar vul je ergens 'ja' in?
Dan beoordeelt een medisch adviseur van het CBR je formulier...
...en beslist wat er verder moet gebeuren.
Dat kan betekenen dat je langs een extern medisch adviseur moet.
En misschien zelfs dat je een rij-test moet doen.
Dat gaat ongeveer zo.
Nou, dan krijg je dus eerst een oproepje dat je een medisch specialist moet gaan bezoeken.
Dus ik ben naar die medische keuring gegaan.
Ik heb daar tien minuutjes binnen gezeten en met een arts gepraat.
Uiteindelijk bleek dus dat hele gesprek van een paar minuten in totaal iets van €300 heeft gekost.
Ja, flink wat geld voor mij.
Zo'n gezondheidsverklaring is er voor mensen die nog een rijbewijs moeten halen...
...maar ook voor ouderen.
Ben je ouder dan 75 en verloopt je rijbewijs?
Dan moet je sowieso langs deze keuring.
En daar hebben ze het nogal druk mee.
In 2018 beoordeelde het CBR het rijbewijs van meer dan 300.000 mensen.
In 20 procent van de gevallen ging het om een beginnend bestuurder.
En in bijna de helft van de gevallen ging het om een 75-plusser.
Naast de enorme taak van het keuren van al die mensen...
...had het CBR intern ook last van een paar probleempjes.
Zoals gedoe met een nieuw computersysteem.
Het lijkt wel of de overheid er een abonnement op heeft...
...ict-projecten te laten mislukken.
Nu ook met het CBR weer. Het houdt maar niet op.
Dat ict-systeem liet langer op zich wachten dan gepland.
En tegelijkertijd werd er een reorganisatie aangekondigd...
...en vertrokken er medisch adviseurs.
Vlek op vlek dus.
Of zoals het CBR 't laatst zelf noemde:
Een giftige cocktail.
En dat is niet leuk voor de mensen die er werken...
...maar al helemaal niet voor de mensen die zo lang op hun rijbewijs moesten wachten.
Ik ben dus begonnen in maart 2019 met het indienen van mijn eigen verklaring.
Ik heb al die tijd niks van het CBR gehoord.
Ik heb gebeld, gemaild. Ze zijn amper te pakken te krijgen.
En uiteindelijk met mijn nieuwe auto erbij kon ik pas in oktober 2020 pas weer rijden.
Maar nu is er ook een keertje goed nieuws.
Door het politieke ingrijpen moest het CBR wel orde op zaken gaan stellen.
Zo zetten ze meer mensen op het wegwerken van die wachttijden.
En worden nu veruit de meeste mensen geholpen...
...binnen die wettelijke termijn van 28 dagen.
Toch zijn de problemen nog niet helemaal opgelost, zoals wel was beloofd.
Nog altijd wachten er heel veel mensen op een keuring.
En er is nog steeds een tekort aan keuringsartsen.
Er wordt dus nog even doorgewerkt om de boel weer op de rit te krijgen.
Zo kijkt de politiek kritisch naar die grote groep mensen die elk jaar gekeurd moet worden.
Want uit de cijfers blijkt dat ongeveer 1 procent van die groep...
...uiteindelijk niet in aanmerking komt voor een rijbewijs of 'm weer moet inleveren.
Dat is minder dan 5.000 van de 300.000.
Het minder streng maken van de eisen aan die gezondheidsverklaring...
...kan een oplossing zijn.
Want dan hoeven er minder mensen gekeurd te worden.
Volgens critici staan d'r ook een hoop aandoeningen op de lijst...
...die niet per se een probleem vormen voor de rijveiligheid.
Een gemiddelde autist belt niet in de auto, eet geen broodje...
...praat niet met de buurman en is niet afgeleid.
Het zou het CBR dus een hoop werk schelen...
...als die aandoeningen van de standaardlijst worden gehaald.
Maar daar gaat het CBR dan weer niet zelf over.
Je hebt gewoon richtlijnen, je hebt gewoon wetten...
...waaraan je moet voldoen.
En als de wet zegt ‘je moet dit;' of ‘je moet dat' dan is er weinig keus.
De inhoud van die lijst is dus een politiek besluit.
Maar de politiek wacht op een advies van de Gezondheidsraad.
En dat komt van de zomer.
Even samengevat.
Een opeenstapeling van problemen dus, die nog niet allemaal zijn opgelost.
Maar het CBR heeft het grootste deel van de achterstanden al wel ingehaald...
...en mensen hoeven niet meer zó lang te wachten.
De kern van het probleem: die lange lijst gezondheidsproblemen...
...en dus heel veel mensen die gekeurd moeten worden.
Die gaat voorlopig nergens heen.
En dus zijn bijvoorbeeld ADD'ers, ADHD'ers en ASS'ers...
...voorlopig nog extra tijd - en dus geld - kwijt voor een rijbewijs.
