Milestones in the History of the Language Issue (2) Milestones in the History of the Language Issue (2)

Δηλαδή όχι την κοινή, όχι την προφορική αλλά τη μίμηση της αρχαίας.

Αυτή τη λένε ελληνική σαν η άλλη, η προφορική γλώσσα, να μην είναι ελληνική.

Αυτό δεν μας ξενίζει γιατί βέβαια τότε οι όροι έχουν διάφορες αλλαγές, τις οποίες μερικές θα δούμε.

Τον πρώτο αιώνα, λοιπόν, έχουμε τον αττικισμό και τη διάσπαση και τις επιλογές αττικίζειν ή ελληνίζειν.

Δηλαδή, θα ακολουθείς και θα μιμείσαι τον πεζό λόγο της κλασικής περιόδου ή θα χρησιμοποιείς τη γλώσσα όπως έχει διαμορφωθεί αυτό ήταν το ελληνίζειν.

Ελληνίζειν, λοιπόν, η απλούστερη μορφή της γλώσσας αττικίζειν η καλλιεργημένη μορφή, η μίμηση της αρχαίας.

Παράδειγμα πάντοτε του ελληνίζειν, η κοινή του Ευαγγελίου για να συνεννοούμεθα. An example of always Hellenizing, the sharing of the Gospel in order to get along.

Ποιοι είναι οι ελληνιστές; Σήμερα έτσι λέμε τους ξένους που διδάσκουν και ασχολούνται με την ελληνική. Who are the Hellenists? Today, this is what we call foreigners who teach and deal with Greek.

Ελληνιστές εκείνη την περίοδο όμως είναι οι Εβραίοι που μιλούν την ελληνική.

Οι Εβραίοι που μιλούν την ελληνική.

Και επειδή υπήρχαν οι ελληνιστές οι Εβραίοι δηλαδή που ήξεραν ελληνικά μόνο τι έγινε; Είναι η μετάφραση της Παλαιάς Διαθήκης από τους Εβδομήκοντα στα ελληνικά για να την καταλαβαίνουν οι ελληνιστές. And because there were the Hellenists, that is, the Jews who only knew Greek, what happened? It is the translation of the Old Testament by the Septuagint into Greek for Hellenists to understand.

Ποιοι ελληνιστές; Οι Εβραίοι οι οποίοι μιλούσαν ελληνικά και γνώριζαν την ελληνική γλώσσα.

Αγαπητοί πάμε τώρα στην προφορική, κοινή γλώσσα να τη δούμε πάλι απέναντι στη γραπτή επίσημη την αττικιστική. Dear ones, let's now go to the spoken, common language to see it again against the written official Atticist.

Ας μπούμε στο Βυζάντιο.

Και ας μπούμε στο Βυζάντιο μέχρι τον 11ο αιώνα.

Γιατί τον 11ο αιώνα αλλάζουν τα πράγματα.

Τι γίνεται εκείνη την εποχή, τον 4ο αιώνα κυρίως; Εκεί έχουμε τη μεγάλη αλλαγή.

Την επισημοποίηση της χριστιανικής θρησκείας.

Την αναγωγή της σε επίσημη θρησκεία. Its reduction to an official religion.

Σε επίσημη θρησκεία. In official religion.

Οπότε έχουμε τις κύριες μορφές της χριστιανικής θρησκείας χονδρικά τους Τρεις Ιεράρχες. So we have the main figures of the Christian religion roughly the Three Hierarchs.

Μπορεί κανείς να πάει και στους πατέρες τους πριν αλλά ας μείνουμε στους γνωστούς Τρεις Ιεράρχες Βασίλειος, Γρηγόριος, Ιωάννης.

Βασίλειος και Γρηγόριος εδώ κοντά μας σπούδαζαν.

Κάποια μέτρα πιο πέρα, στη Φιλοσοφική Σχολή.

Επί χρόνια, και ο Βασίλειος και ο Γρηγόριος.

Και μαθαίνουν την ελληνική παιδεία ό,τι δίδασκαν τότε, τη ρητορική τα μαθηματικά, τη φιλοσοφία, τη μουσική, τα πάντα.

Αποκτούν μία ελληνική παιδεία και ο Βασίλειος και ο Γρηγόριος.

Ο Ιωάννης αποκτά επίσης μία ελληνική παιδεία, όχι στην Αθήνα όχι στη σχολή των Αθηνών, αλλού, στην Αντιόχεια.

Τι γίνεται με αυτούς τους μεγάλους οι οποίοι ήταν ο κορμός της χριστιανικής θρησκείας τον 4ο αιώνα. What about these elders who were the core of the Christian religion in the 4th century.

Αυτοί πρέπει να κάνουν τη μεγάλη επιλογή. They have to make the big choice.

Θα ακολουθήσουν και θα υιοθετήσουν και θα προβάλλουν τη γλώσσα του Ευαγγελίου; Την απλή, την κοινή γλώσσα; Ή θα πάνε σε μία πιο καλλιεργημένη, προηγμένη, δουλεμένη γλώσσα που ήταν η εξέλιξη της αττικιστικής; Κάνουν τη δεύτερη επιλογή. Will they follow and adopt and display the language of the Gospel? The simple, common language? Or will they go to a more cultured, advanced, worked language that was the evolution of Atticism? They make the second choice.

Γιατί; Γιατί πρέπει πρώτα πρώτα να μιλήσουν για όλους δογματικούς πάρα πολύ δύσκολες έννοιες που χρειάζονται την αρχαία ελληνική. Why; Because first of all they have to talk about all dogmatic very difficult concepts that need the ancient Greek.

Πάνε στην αττικιστική. They go to the attic.

Γιατί έχουν τις συγκρούσεις με τους αιρετικούς επί δογματικών θεμάτων που είναι δύσκολα θέματα, εννοιολογικά και πάλι χρειάζονται μία πιο καλλιεργημένη γλώσσα. Because they have the conflicts with the heretics on doctrinal issues which are difficult issues, conceptually they still need a more cultured language.

Επίσης δεν μπορούν να αισθάνονται μειονεκτικά έναντι των Ελλήνων ή των ανθρώπων που μιλούσαν την ελληνική γλώσσα και σε επίπεδο υψηλό με την αττικιστική τους δομή γνώση της γλώσσας να αισθάνονται αυτοί οι φτωχοί συγγενείς. Also they cannot feel disadvantaged against the Greeks or the people who spoke the Greek language and at a high level with their Atticist structure knowledge of the language that these poor relatives feel.

Επιλέγουν λοιπόν και επισημοποιούν την αττικιστική μορφή της γλώσσας ως μορφή επίσημη της χριστιανικής θρησκείας.

Τα συναξάρια θα γράφουν στην επίσημη γλώσσα; Όχι. Will the synaxarians write in the official language? No.

Αλλά τα συναξάρια δεν μετράνε. But synaxares don't count.

Η υμνογραφία είναι ποίηση.

Πάλι θα είναι κοντά στη γλώσσα του Ευαγγελίου.

Δηλαδή ναι, ένα κομμάτι μένει να έχει πιο απλή γλώσσα.

Αλλά το κύριο μέρος έκφρασης της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης της οργανωμένης θρησκείας επιλέγει την αττικιστική μορφή της γλώσσας. But the main body of expression of the orthodox Christian faith of organized religion chooses the Atticist form of language.

Αυτό είναι καθοριστικό γιατί η επίσημη θρησκεία στο Βυζάντιο σημαίνει πάρα πολλά πράγματα.

Και όταν φτάσουμε στον Ιουστινιανό είναι πια έτοιμος ο Ιουστινιανός, το 527-565 μ.Χ.

να κάνει το μεγάλο βήμα.

Να περάσει από τη ρωμαϊκή από τη λατινική γλώσσα, που ήταν η επίσημη γλώσσα και να πει επίσημη γλώσσα η ελληνική.

Επίσημη γλώσσα ποια ελληνική; Η ελληνική αττικιστική.

Όχι η ελληνική η αλεξανδρινή κοινή η προφορική, η πιο απλή.

Αυτό γίνεται με τον Ιουστινιανό. This is done with Justinian.

Και κάτι ακόμη που είναι σημαντικό και πρέπει να μείνει στο μυαλό μας.

Στον 6ο αιώνα έχω γράψει γι' αυτά τα πράγματα, είναι σημαντικό κεφάλαιο αρχίζει η πρώτη μορφή της διαλεκτικής διαφοροποίησης.

Αρχίζουν και φαίνονται και δημιουργούνται οι νέες ελληνικές διάλεκτοι.

Τι σημαίνει αυτό; Ότι ξαναφεύγουμε πάλι από την κοινή και αρχίζουν και υπάρχουν διαλεκτικές διαφοροποιήσεις ανά γεωγραφικές περιοχές.

Αυτό ξεκινάει στα βόρεια ιδιώματα με τις κωφώσεις την προφορά του "Ο" ως "Ου", και λοιπά. This begins in northern idioms with the deaf pronouncing "O" as "U", and so on.

Ξεκινάει τον 6ο αιώνα.

Προχωρεί σιγά-σιγά, η μεγάλη βέβαια διαλεκτική διαφοροποίηση γίνεται τον 13ο αιώνα με την κατάλυση του Βυζαντινού Κράτους από τους Φράγκους.

Εκεί γίνεται η μεγάλη διαφοροποίηση η διαλεκτική.

Αλλά αυτό δεν ήταν ένα φαινόμενο που ξαφνικά εμφανίστηκε.

Ξεκίνησε να υπάρχει από τον 6ο αιώνα.

Άρα τι σημαίνει αυτό; Ότι η κοινή παύει να είναι απολύτως κοινή και από τον 6ο αιώνα αρχίζει και διαφοροποιείται γεωγραφικά σε διαλέκτους οι οποίες θα πάρουν πολύ καθαρή μορφή από τον 13ο αιώνα και μετά. So what does this mean? That the common ceases to be absolutely common and from the 6th century begins to differentiate geographically into dialects which will take on a very clear form from the 13th century onwards.

Έτσι τον 16ο και τον 17ο αιώνα δεν μας κάνει καμία εντύπωση ότι γράφεται η λογοτεχνία σε τοπικές διαλέκτους.

Η κρητική, η κυπριακή, η ροδιακή. Cretan, Cypriot, Rhodian.

Γιατί οι διάλεκτοι πια, σε ορισμένες περιοχές έχουν πλέον καθιερωθεί και αποτελούν μία κύρια μορφή γλώσσας. Because the dialects have now, in some areas, become established and constitute a main form of language.

Έτσι έχουν τα πράγματα μέχρι τον 11ο αιώνα.

Τι γίνεται γύρω στο 1100 τέλη 11ου, αρχές 12ου αιώνα; Εκεί περίπου έχουμε τα τραγούδια του Ακριτικού Κύκλου και του Προδρομικού Κύκλου, του περίφημου Πρόδρομου του Πτωχοπροδρόμου, του Θεοδώρου του Προδρόμου.

Πώς είναι η γλώσσα εκείνη την εποχή; Και τι συμβαίνει εκείνη την εποχή; Στον γραπτό λόγο, προσέξτε, δεν μιλάμε τον προφορικό που οι άνθρωποι μιλούσαν πιο απλά.

Στον γραπτό λόγο όμως γίνεται η παρέκκλιση να γραφεί η γλώσσα με απλούστερη μορφή όπως αυτά που μιλούσαν. In the written word, however, the deviation is made to write the language in a simpler form like what they spoke.

Βέβαια δεν είναι η δημοτική που ξέρουμε σήμερα.

Αλλά δεν είναι η αττικιστική δεν είναι η καθαρεύουσα, είναι κάτι άλλο.

Θα σας δώσω ένα δείγμα από τον Πρόδρομο.

Ο Πρόδρομος πάντοτε ειρωνεύεται και σατιρίζει. Prodromos always mocks and satirizes.

Σατιρίζει λοιπόν έναν ηγούμενο ο οποίος κάνει τον γιατρό και δίνει έτσι οδηγίες σε κάποιον άρρωστο τι θα τρώει και τι θα κάνει, τέλος πάντων.

Δίνω ένα κομμάτι που είναι αντιπροσωπευτικό της γλώσσας του Θεοδώρου του Πρόδρομου δηλαδή γύρω στο 1100.

"Ημέρας τρεις αφέτε τον και νηστικός ας κείται". "Day three leave him and let him lie fasting".

"Αν δε ζητήσει βρώσιμον" "ψωμίτσιν και κρομμύδιν". "If he doesn't ask for food" "bread and onions".

Καταρχήν θα δείτε ένα πλήθος από υποκοριστικά. First you will see a multitude of diminutives.

Μιλάει υποτίθεται ο μοναχός που κάνει τον γιατρό σε απλή γλώσσα και βιωματική γλώσσα, και χρησιμοποιεί πάρα πολλά υποκοριστικά.

"Μετά δε την συμπλήρωση των ημερών ονείπων" "ψιχίτσας ζεματίσετε μικράς εις το πινάκιν" "και ψήσετε μικρούτσικον κεφάλιν κρομμυδίτσιν" "και βάλετε λιγούτσικον ελάδιν να μυρίσει" "και φλισκουνίτζιν ολιγόν δια την ευωδίαν" "και θρέψετε τον ολιγόν, να μη ολιγοψυχήση". "And after the completion of the days of dreams" "scald a small one in the pinakin" "and roast a small head of onion" "and put a little oil to make it smell" "and a little bottle of oligon for the fragrance" "and feed the oligon, so that it does not become debilitated" .

"Ει δε διψήση, δότε τον" προσέξτε τη σύνταξη, "δότε τον" "νερούτσικον ολίγον". "And if he is thirsty, give him" notice the syntax, "give him" "a little water".

"Αν δε ζητήση δια να πιή, νερούτσικον ολίγον". "If you don't ask to drink, give me some water."

Και τελειώνει, "Έδε ιατρός πανάριστος" "έδε λαμπρός τεχνίτης". And it ends, "Ede physician excellent" "Ede brilliant craftsman".

"Διέβη τον Οκτάβιον, διέβη τον Κανίκλην" "διέβη τον Αέτιον κι αυτόν τον Ιπποκράτην!" "He crossed Octavion, he crossed Caniclin" "he crossed Aetio and this Hippocrates!" Τους πέρασε όλους τους γιατρούς.

Λοιπόν Καταρχήν για τα υποκοριστικά, αυτό που λέμε και εμείς.

Πάντοτε έχουμε μία τάση στην ελληνική γλώσσα και στις μεσογειακές με πολλά υποκοριστικά.

Εγώ λέω πάντοτε "Να βάζεις λίγο λεμονάκι στη σουπίτσα σου".

"Λίγο λεμονάκι στη σουπίτσα σου".

Κάτι τέτοιο είναι κι εδώ.

Λοιπόν Από τη γλώσσα αυτή παίρνουμε, αν θέλουμε να μελετήσουμε στοιχεία ότι ακούτε πολλές λέξεις να τελειώνουν σε "ν".

Αυτό δηλαδή που έχουμε στην κυπριακή στο Βυζάντιο ήταν μία παγιωμένη κατάσταση. In other words, what we have in Cyprus in Byzantium was a consolidated situation.

Γιατί είχαμε το "πινάκιον" και συνέβη σίγηση του "ο" και όταν σιγηθεί το "ο", μένει το "ν". Because we had the "pinakion" and there was a silencing of the "o" and when the "o" is silenced, the "n" remains.

Το "πινάκιον", το "πινάκιν".

Πέρασαν αιώνες για να σιγηθεί το "ν" στην κοινή και να μείνει το "πινάκι". It took centuries for the "n" in the common to be silenced and the "plate" to remain.

Το "παιδίον" έγινε "παιδίν" και μετά "παιδί".

Όλα αυτά εδώ τα έχουμε με "ν" ακόμη το οποίο διατηρείται στην κυπριακή. All this here we have with "n" still which is preserved in Cypriot.

Και κάτι ακόμα που σας είπα, "δότε τον".

Δεν λέει "δότε του". It doesn't say "give it to him".

Είναι "δότε" με αιτιατική".

Είναι αυτό που λέμε στα βόρεια ιδιώματα "με δίνει, με λέει" κι όχι "μου δίνει, μου λέει". It is what we say in northern idioms "gives me, tells me" and not "gives me, tells me".

Η εκκίνηση της υποχώρησης της δοτικής στα ρήματα έγινε με το κύριο ρεύμα που ήτανε στα ελληνικά, με αιτιατική. The beginning of the decline of the dative in verbs was with the main stream that was in Greek, with the accusative.

Με αιτιατική.

Γιατί τα ρήματα της ελληνικής είχαν την κατεύθυνση να συνταχθούν απλά όλα με αιτιατική.

Αυτή την αιτιατική τη βλέπουμε ότι χρησιμοποιήθηκε και αντί για τη δοτική ενώ στα νότια ιδιώματα πέρασε η γενική στη θέση της δοτικής. We see this accusative used instead of the dative, while in southern idioms the genitive took the place of the dative.

"Δώστε μου, πείτε μου", αυτά που λέμε.

Στο Βυζάντιο, 13ος, 14ος αιώνας τα ιπποτικά μυθιστορήματα που είναι μία γλωσσική αμηχανία.

Δηλαδή, είναι δημώδης γλώσσα με πολλά λόγια στοιχεία.

Αλλά εν πάση περιπτώσει, προς τη δημώδη γλώσσα. But anyway, to the vernacular.

Σας έδωσα μία εικόνα γενική.

Τώρα πάμε στο τι προηγήθηκε του γλωσσικού ζητήματος.

Γιατί είπαμε ότι τον 18ο αιώνα σκάει, γίνεται μεγάλο αλλά υπήρξαν και προσπάθειες σποραδικές, μεμονωμένες και πιο πριν. Why did we say that in the 18th century it explodes, it becomes big, but there were also sporadic, individual attempts even before that.

Πρώτα-πρώτα στον λεγόμενο Πρώιμο Διαφωτισμό έχουμε μία μορφή που δεν μας είναι πολύ γνωστή κοινώς.

Στα μέσα του 16ου αιώνα ένας κερκυραίος λόγιος, ο Νικόλαος Σοφιανός γράφει σε απλούστερη γλώσσα συνειδητά σε απλούστερη γλώσσα για να καταλαβαίνει ο κόσμος και να μορφωθεί και να αφυπνιστεί.

Δηλαδή έχουμε μία πρώιμη μορφή του Διαφωτισμού.

Όχι όμως οργανωμένη, όπως θα γίνει με τον Κοραή αλλά ακόμη στα σπάργανα.

Εκεί λοιπόν, στον Πρώιμο Διαφωτισμό του Νικολάου Σοφιανού έχουμε να γράφεται και η πρώτη γραμματική.

Γραμματική της ομιλουμένης, της νέας ελληνικής δηλαδή.

Την πρώτη γραμματική.

Αυτό γίνεται το 1540.

Εμείς τη γνωρίζουμε τη γραμματική αυτή μόλις το 1870 όταν ο περίφημος ελληνιστής, ο Λεγκράν έρχεται και εκδίδει τη γραμματική αυτή και τη σχολιάζει στα γαλλικά. We know this grammar only in 1870 when the famous Hellenist, Legrand comes and publishes this grammar and comments on it in French.

Αλλά η γραμματική αυτή κυκλοφόρησε το 1540. But this grammar was published in 1540.

"Γραμματική της Κοινής των Ελλήνων Γλώσσης" αυτός είναι ο τίτλος.

Για ακούστε, για να έχουμε μία εικόνα.

Τον 16ο αιώνα, το 1540 περίπου τι λέει ο Σοφιανός και πώς γράφει για να υποστηρίξει την κοινή, την προφορική γλώσσα και πώς είναι η γλώσσα εκείνη την περίοδο.

Μιλάει για τους νέους.

Θα μπορούν οι νέοι να μαθαίνουν "εις τέτοιαν γλώσσαν κοινήν" "οπού" ακούστε πολιτική ορθότητα "οπού και οι γυναίκες σχεδόν να την γρικούν". Young people will be able to learn "in such a common language" "where" you hear political correctness "where even women almost laugh at it".

"Ότι και διά τούτο οι νέοι θέλουν αφήσει" "να μηδέν σπουδάζουν στα μαθήματα τα ελληνικά" "αλλά μάλιστα τούτη θέλει έσται αρχή καλή να παρακινηθούν" "και να πάρουν πόθον" "να μάθουν εκείνα πού 'ναι βαθύτερα και ποχθίζονται με μεγάλην σπουδήν". "That also for this reason the young people want to let" "never study Greek" "but in fact this will be a good start to be motivated" "and to have a desire" "to learn those things which are deeper and which they desire with great study" .

"Λέγω να γράφει ορθά" "και να συντάσσει τα λόγια του με τέχνην γραμματικήν" "κατά την κοινήν συνήθεια". "I say that he should write correctly" "and compose his words with the art of grammar" "according to the common custom".

"Όλα τα θέλομεν δώση" "εις τούτην την χυδαίαν και κοινήν γλώσσα" Το "χυδαίαν" δεν είναι υβριστικό, είναι περιγραφή. "We want to give everything" "to this vulgar and common language" "Vulgar" is not abusive, it is a description.

"Διότι οι επιστήμες" "μαθαίνονται όχι μόνον με την ελληνικήν γλώσσαν". "Because the sciences" "are learned not only with the Greek language".

Ελληνική εννοεί πάντα την αρχαΐζουσα, την αττικιστική. Greek always means ancient, Attic.

"αμή και με πάσαν άλλην γλώσσαν" "οπού νάν' ανάμεσα στους ανθρώπους" "καλά κι αν ήτον η βαρβαρώτερη του κόσμου". "even with any other language" "wherever it is among men" "even if it were the most barbarous in the world".

"Πόσω μάλλον η εδική μας ομιλία, η κοινή λέγω" "οπόχει τέτοιαν ευταξίαν, αρμονίαν και καλλωπισμόν" "οπού, ως εγώ νομίζω, άλλη να μηδέν είναι" "οπού καν να της σιμώνει". "As much as our private speech, the common one I say" "has such orderliness, harmony and beautification" "where, as I think, there is nothing else" "where it even resembles it".

Ένας ύμνος στην απλή γλώσσα.

Εάν δείτε το κείμενο θα δείτε την εκκίνηση αυτής της λέξης που εδώ και πολλούς αιώνες έχει τεράστια χρήση, το "που". If you look at the text you will see the start of this word that has been in huge use for many centuries, "which".

Το "που" ξεκινάει από το "όπου". "Where" starts with "where".

Το "όπου" εδώ βρίθει σε όλα αυτά τα κείμενα.

Είναι "όπου", "οπού" σιγάται το "ο" και μένει το "που".

Και κυριαρχεί το "που" να μπορεί να χρησιμοποιείται αντί της αναφορικής αντωνυμίας ως μονοσύλλαβη λέξη.

Όταν γράφει "στην γλώσσαν", τι κάνει; Διώχνει το "ει" βάζει μία απόστροφο μπροστά από το "σ" και βάζει και το άρθρο. When he writes "on the tongue", what does he do? He removes the "ei" and puts an apostrophe in front of the "s" and also puts the article.

Δηλαδή δεν έχει γίνει μία λέξη "στην, στον" και λοιπά.

Είναι το "εις", και το δείχνει ότι είναι. It is the "is", and it shows that it is.

Έχει φύγει το "ει" και βάζει μια απόστροφο στο "ει" που έχει σιγηθεί και δίπλα είναι το άρθρο. The "ei" is gone and he puts an apostrophe on the "ei" which has been silenced and next to it is the article.

Και όλες οι λέξεις που είναι θηλυκά, οι επιστήμες και λοιπά όλες είναι γραμμένες με "αι".

Δεν είναι ανορθόγραφη η γραφή του Νικολάου Σοφιανού.

Είναι η περίφημη αιολοδωρική θεωρία. It is the famous Aeolodorian theory.

Τι είναι η αιολοδωρική θεωρία που κυριαρχούσε μέχρι ο Χατζηδάκης να αποδείξει ότι αυτά είναι περίπου ανοησίες; Ότι η νέα ελληνική γλώσσα, προσέξτε πρέπει να γίνει η άμεση σύνδεση της νέας ελληνικής με την αρχαία. What is the Aeolodorian theory that prevailed until Hatzidakis proved that these are approximately nonsense? That the new Greek language, note that the direct connection of the new Greek with the ancient must be made.

Ποια αρχαία όμως; Όχι την Αττική, αυτή ήτανε.

Με τύπους της Αιολικής και της Δωρικής.

Τι είχαμε στα αιολικά; Η αιτιατική δεν ήτανε "τας ημέρας".

Ήτανε "ταις ημέραις" με "αι".

"Ταις ημέραις". "In the days".

Θεωρούν λοιπόν ότι όταν λέμε "επιστήμες, ημέρες, γυναίκες, κτλ" είναι η αιολοδωρική κατάληξη τύπος γραμματικός που έχει μείνει. So they think that when we say "sciences, days, women, etc." it is the Aeolodorian ending type grammar that has remained.

Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται γι' αυτό.

Οι γυναίκες και οι ημέρες, "γυναίκαι" και "ημέραι" από "τας γυναίκας" και "τας ημέρας" όταν συνέπεσαν μετά άρχισε να υπάρχει μια αναλογική επίδραση των τριτοκλίτων προς τα πρωτόκλιτα και άλλαξαν και "ημέραι" έγιναν "ημέρες" και όλα αυτά τα πράγματα. Έχουν εξηγηθεί. Ακόμα όμως γράφουν με "αι". Όταν δείτε τα κείμενα όλων αυτών των αιώνων είναι με "αι". Και δεν είναι ανορθογραφία. Είναι η αντίληψη ότι εδώ έχουμε αιολοδωρικά στοιχεία και θα τα γράψουμε όπως έγραφαν στην αιολική. Το 1540. Το 1622, άλλη γραμματική. Από τον Τζιρόλαμο Τζερμάνο. Στα ιταλικά αυτή η γραμματική. Εκδίδεται και αυτή το 1907 από τον Ανρί Περνό.