بازی زندگی کانوی Conways Spiel des Lebens Conway's Game of Life Le jeu de la vie de Conway

بعضیا از خودشون می پرسن Certaines personnes se demandent

این جهان منظم چطوری به وجود اومده. Wie ist diese geordnete Welt entstanden? Comment ce monde ordonné est-il né ?

چطوری ما آدم ها ذهن به این پیچیدگی داریم Comment pouvons-nous, les humains, avoir un esprit si compliqué ?

چرا کهکشان ها انقدر منظم و متحرک هستن Pourquoi les galaxies sont-elles si régulières et en mouvement ?

و چرا پوست پلنگها این شکلیه... Et pourquoi la peau des léopards est-elle comme ça...

جواب این سؤال ها میتونه این باشه: چند تا قانون ساده! La réponse à ces questions peut être : quelques règles simples !

امروز می خوام یه بازی عجیب غریب رو معرفی کنم Heute möchte ich ein seltsames Spiel vorstellen Aujourd'hui, je veux vous présenter un jeu étrange

بازی ای که انگار خودش زنده ست Ein Spiel, das lebendig zu sein scheint Un jeu qui semble vivant

برای خودش برنامه ریزی می کنه و خودش خودش رو پیش می بره. Er plant für sich selbst und führt sich selbst. Il se projette et se dirige lui-même.

این بازی برای همه ی اونایی که به فیزیک، ریاضیات، Dieses Spiel ist für alle, die Physik, Mathematik mögen, Ce jeu est pour tous ceux qui aiment la physique, les mathématiques,

احتمالات و علوم دیگه علاقه دارن Wahrscheinlichkeiten und andere Wissenschaften sind interessiert Les probabilités et les autres sciences s'intéressent

و البته حتی برای بچه های ۵ ساله هم می تونه Et bien sûr, il peut être utilisé même pour les enfants de 5 ans

خیلی هیجان انگیز باشه. Es dürfte sehr spannend sein. Cela devrait être très excitant.

اسم کامل این بازی که توسط Le nom complet de ce jeu par

جان هورتون کانوی John Horton Conway

ریاضیدان انگلیسی ساخته شده Mathématicien anglais

بازی زندگی Conway هست. C'est le jeu de la vie de Conway.

یه چیز عجیب راجع به این بازی اینه که Das Seltsame an diesem Spiel ist das Une chose étrange à propos de ce jeu est que

این بازی اصلاً بازیکن نداره! Ce jeu n'a pas de joueurs du tout !

شاید بپرسین یعنی چی بازیکن نداره؟ Vous pourriez demander, qu'est-ce que cela signifie qu'il n'y a pas de joueur ?

این به این معنیه که خود بازی Cela signifie que le jeu lui-même

بر طبق قوانینش پیش می ره Es geht nach seinen Regeln Il va selon ses règles

و کسی که این بازی رو شروع می کنه Et celui qui commence ce jeu

فقط شکل اولیه رو مشخص می کنه Il ne spécifie que la forme initiale

شاید گیج کننده به نظر بیاد Cela peut sembler déroutant

پس بذارین قوانین بازی رو براتون بگم. Lassen Sie mich Ihnen die Spielregeln erklären. Alors laissez-moi vous dire les règles du jeu.

زمین بازی این شکلیه So sieht der Spielplatz aus

یه صفحه ی چهارخونه ی بی نهایت بزرگ Ein unendlich großer quadratischer Bildschirm Un écran carré infiniment grand

که ما به هر خونه ش یک سلول می گیم. Wir nennen jedes Haus eine Zelle. Nous appelons chaque maison une cellule.

هر سلول ۸ تا همسایه داره و هر سلول می تونه

دو وضعیت داشته باشه: زنده یا مرده. Il a deux états : vivant ou mort.

حالا ببینیم بازی چطور پیش میره Voyons maintenant comment le jeu se déroule

قدم اول اینه که ما موجود چندسلولیمون رو Der erste Schritt besteht darin, dass wir vielzellig sind La première étape est que nous sommes multicellulaires

روی صفحه ی بازی می کشیم. مثلاً اینجوری Wir zeichnen auf dem Spielbildschirm. Zum Beispiel so Nous dessinons sur l'écran de jeu. Par exemple, comme ça

قوانین بازی ۴ تا بیشتر نیستن Die Spielregeln betragen nicht mehr als 4 Les règles du jeu ne sont pas plus de 4

هر سلول زنده ای که کمتر از دو همسایه داشته باشه از تنهایی میمیره. Jede lebende Zelle, die weniger als zwei Nachbarn hat, stirbt an Einsamkeit. Toute cellule vivante qui a moins de deux voisins meurt de solitude.

اگر سلول زنده ای ۲ یا ۳ همسایه داشته باشه به زندگی در مرحله ی بعد ادامه میده Wenn eine lebende Zelle 2 oder 3 Nachbarn hat, lebt sie im nächsten Stadium weiter Si une cellule vivante a 2 ou 3 voisins, elle continue à vivre à l'étape suivante

اما اگر سلول زنده ی ما بیشتر از ۳ تا همسایه داشته باشه، بر اثر انبوه جمعیت، میمیره Mais si notre cellule vivante a plus de 3 voisins, elle mourra à cause du surpeuplement

خوب چی به سر سلول های مرده میاد؟ Was passiert also mit toten Zellen? Alors qu'arrive-t-il aux cellules mortes ?

هر سلول خلی یا مرده که دقیقاً ۳ تا همسایه داشته باشه از نو زنده میشه Jede leere oder tote Zelle, die genau 3 Nachbarn hat, wird wiederbelebt Toute cellule vide ou morte qui a exactement 3 voisins sera ravivée

حالا وقتشه که بعد از دونستن قوانین C'est le moment après avoir connu les règles

بازی چطور پیش می ره و بعد از چند مرحله Wie läuft das Spiel ab und nach wie vielen Etappen? Comment se déroule le jeu et après combien d'étapes ?

موجود ما چه تغییری می کنه. Was verändert unser Wesen? Qu'est-ce qui change notre être ?

خوب اونچه که مهمه اون شکل اولیه هست Nun, wichtig ist die Ausgangsform Eh bien, ce qui est important, c'est la forme initiale

شکل اولیه می تونه حالت های مختلفی داشته باشه Le formulaire initial peut avoir différents états

مثلاً این شکل ها اصلن هیچ تغییری نمی کنند Diese Formen ändern sich beispielsweise überhaupt nicht Par exemple, ces formes ne changent pas du tout

و قوانین بازی روشون تأثیری نداره. ولی حالا بیاین Et les règles du jeu n'ont aucun effet. Mais viens maintenant

یه نوع دیگه از شکل اولیه رو امتحان کنیم. Essayons un autre type de forme initiale.

خوب لااقل اینا یه تکونی می خورن Well, at least they eat a shake Eh bien, au moins ils mangent un shake

خوب حالا اگه آماده این بریم سراغ بازی های هیجان انگیزتر Maintenant, si vous êtes prêt, passons à des jeux plus excitants

خانم ها و آقایان: گلایدر (Glider) Mesdames et messieurs : planeur

چی گلایدر رو خاصش می کنه؟ Qu'est-ce qui rend Glider spécial ?

گلایدر نه مثل شکل های اولی که معرفی کردیم ثابته Le planeur n'est pas fixe comme les premières formes que nous avons introduites

و نه حتی به حرکت های محدود رضایت می ده Il ne se contente même pas de mouvements limités

اون روی صفحه حرکت می کنه Il bouge sur l'écran

و با زنده و پویا نشون دادن خودش Et en se montrant vivant et dynamique

و حرکت آزادانه ش توی صفحه ی شطرنجی بازی et sa liberté de mouvement dans l'échiquier du jeu

بهمون نشون می ده که لیاقت یه اسم خاص رو داره. Cela nous montre qu'il mérite un nom spécial.

اینم جنگجوی گلایدر هست C'est le guerrier planeur

که همونطور که می بینین می تونه تا ابد گلایدر تولید کنه. Comme vous pouvez le voir, il peut produire des planeurs pour toujours.

و همه ی اینا با استفاده از فقط ۴ تا قانون ساده به وجود میان Et tout cela est créé en utilisant seulement 4 règles simples

اینام چند نمونه ی دیگه از این بازی هست Here are some other examples of this game Voici d'autres exemples de ce jeu

اشکال اولیه توسط Premières formes par

طراحاشون ایجاد شدن و بعد از این که دکمه ی شروع زده میشه Leurs conceptions sont créées et après cela, le bouton de démarrage est enfoncé

بازی خودش به طور خود به خود

با استفاده از قوانینی که گفتم بهتون En utilisant les règles que je t'ai dites

پیش می ره و گاهی حتی تا بینهایت ادامه داره Ça continue et parfois même continue à l'infini

درک این موضوع که چند تا قانون ساده می تونن Comprendre que quelques règles peuvent être simples

اجتماعات بزرگ این شکلی و حرکات Grands rassemblements de cette forme et mouvements

غیرقابل پیشبینی ایجاد کنند یه کم سخت به نظر میاد Il semble un peu difficile de créer l'imprévisibilité

ظاهر شدن شکل های خیلی پیچیده از اجرای L'émergence de formes de mise en œuvre très complexes

قانونای ساده ی این بازی، نه تنها برای ریاضی دان ها، Les règles simples de ce jeu, non seulement pour les mathématiciens,

بلکه برای دانشمندای کامپیوتر Mais pour les informaticiens

فیزیک دان ها، زیست شناسان، بیوشیمیست ها Physiciens, biologistes, biochimistes

اقتصاددانا و حتی فیلسوف ها Des économistes et même des philosophes

خیلی جالب بوده و اونا تونستن با استفاده از C'était très intéressant et ils ont pu utiliser

ایده و الگوهای این بازی، پدیده های پیچیده ای رو L'idée et les modèles de ce jeu sont des phénomènes complexes

توی جهان توضیح بدن. Expliquer dans le monde.

دنیل دنت Daniel Dennett که حتی معتقده Daniel Dennett, qui croit même

آگاهی و اختیار آزاد هم می تونن محصول چند تا La conscience et le libre arbitre peuvent être le produit de plusieurs

قانون ساده ی اولیه باشن، میگه: La règle simple de base dit:

فقط کافیه یه زمین بازی بی نهایت داشته باشیم! Nous avons juste besoin d'avoir un terrain de jeu infini!

اما مگه دنیا بی نهایت بزرگ نیست؟ Mais le monde n'est-il pas infiniment grand ?

شاید ایجاد حیات روی زمین و شکل گیری سیستم های Peut-être la création de la vie sur terre et la formation de systèmes

پیچیده ی مغز ما و مولکول ها و حرکت Notre cerveau complexe et les molécules et le mouvement

سیارات، همشون با پیروی از یه سری قانون

ساده باشن

پس این که بابابزرگامون C'est donc notre grand-père

بهمون می گفتن زندگی یه بازیه، همچینم Ils nous disent que la vie est un jeu, moi aussi

بی راه به نظر نمی رسه، نه؟ Cela ne semble pas être une évidence, n'est-ce pas ?

اگه از این ویدئو خوشتون اومده

اونو با دوستاتون به اشتراک بذارید.

این بهترین راه برای کمک به پروژه ی ماست.

مرسی از منبع عظیم انرژیتون و این که اون رو به اشتراک می ذارید. Merci pour votre formidable source d'énergie et de la partager.