×

LingQ'yu daha iyi hale getirmek için çerezleri kullanıyoruz. Siteyi ziyaret ederek, bunu kabul edersiniz: cookie policy.


image

Lögfræði. Ása Ólafsdóttir - fyrirlestrar, Frestdagur

Frestdagur

Já, ég ætlaði að fjalla um frestdag en reglurnar um frestdag, þær er að finna í annarri grein gjaldþrotaskiptalaga. Og frestdagur, eins og hann kemur fram í annarri grein laganna, hann er miðaður við ákveðin tímamörk sem eru skilgreint í lögunum. Það er sem sagt miðað við fyrsta dag sem beiðni berst héraðsdómi um eitthvert þessara úrræða. Það er að segja heimild til greiðslustöðvunar, heimild til að leita nauðasamninga eða krafa um gjaldþrotaskipti á búi einstaklings eða félags. Og ef um er að ræða dánarbú, þá er miðað við að það sé þá sá dagur sem viðkomandi lést. Þessi frestdagur, hann getur verið, því oft gerist það þannig, að fyrst er leitað eftir heimild til greiðslustöðvunar. Síðan er beðið um heimild til að leita eftir nauðasamningi, og svo kannski leiðir það til gjaldþrotaskipta og hvenær er þá frestdagur? Þá reynir á þessar fyllingarreglur sem eru í annarri til fjórðu málsgrein laganna, sem segja að það sé að meginstefnu til fyrsti dagurinn sem héraðsdómara berst slík beiðni en það þarf að vera ákveðin samfella í þessum ferlum ef að, það er sem sagt talað um það, að þarna þurfi að líða mánuður frá því að einhverju úrræðinu lýkur þar til að nýr, ný krafa berst. Það er þannig að, að þessi frestdagur getur skipt máli. Hann hefur þýðingu við gjaldþrotaskipti. Það eru ákveðin réttaráhrif bundin við frestdaginn. Það er ekki bara fyrir riftunarreglurnar, það er, eins og þið munið þegar ég fór yfir reglurnar um kröfur í þrotabú, að þá eru, mega til dæmis kröfur, forgangskröfur við gjaldþrotaskipti, það er að segja kröfu sem er í fyrsta til sjötta tölulið, fyrstu málsgreinar hundruðustu og tólftu greinar gjaldþrotaskiptalaganna. Þær mega ekki vera eldri en átján mánaða og þar er miðað við átján mánuði aftur á bak miðað við frestdaginn. Síðan eru líka reglur í hundruðustu grein gjaldþrotaskiptalaga sem fjalla um skuldajöfnun, það er að segja í gjaldþrotaskiptalögunum eru reglur sem takmarka skuldajöfnun, það eru viðurkenndir möguleikar þeirra sem eiga kröfu á hendur þrotabú, og krafa, sem sagt þrotabúsins er á hendur þeim og þar mega menn láta kröfurnar mætast með skuldajöfnuði, alveg eins og í fjármunarétti, en það er samt sem áður takmörk á því hvaða kröfur mega vera gagnkröfur við kröfu þrotabúsins og í hundruðustu grein er gerð krafa um að sá sem eigi gagnkröfuna verði að hafa eignast hana áður en þrír mánuðir eru til frestdags, hann verður sem sagt að hafa eignast kröfuna áður en þrír mánuðir eru til frestdags. Þannig að frestdagurinn hefur þá þýðingu, varðandi það hvaða kröfur eru forgangskröfur eða almennar kröfur, eftir fyrsta til sjötta tölulið hundruðustu og tólftu greinar laganna, hann hefur líka áhrif á það hvort það megi skuldajafna. En svo er það veigamestu áhrifin sem við erum að skoða það hér og það er að hann markar líka það tímamark sem við teljum frá þegar metið er hvort að ráðstöfun telst riftanleg eftir hlutlægu reglum, eða hlutlægu riftunarreglunum. Og við teljum sem sagt, við sjáum, við skoðum hvenær ráðstöfun á sér stað og almennt er það þessi sex mánaða frestur sem er þá talin aftur á bak frá frestdegi. Þannig að það er skoðað frá frestdegi og aftur á bak, fór riftun fram innan þess, innan sex mánaða eða ef þetta eru nákomnir, fór riftun fram, eða fór riftanleg greiðsla fram innan tuttugu og fjögurra mánaða frá frestdegi. Þessi tólf mánaða frestur, hann er sérstakur frestur sem á bara við eina grein, það er að segja við hundrað þrítugustu og fyrstu grein þar sem við erum að fjalla um gjafir. Þannig að þetta er þýðingin á, á frestdegi, við gjaldþrotaskipti. Og hann, það er bara mjög gott að skoða þennan dóm hér, sex hundruð, þrjátíu og sex, tvö þúsund og ellefu. Þetta er McDonald's sem var rekinn niðri í Skeifunni og hann fór á hausinn og þarna þurfti að finna út hvenær frestdagurinn var eins og þið munið, ég sagði ykkur, að það getur, það er nú alltaf skýrt ef þetta er bara annaðhvort, segjum að þetta séu gjaldþrotaskipti, og það hefur ekkert verið leitað eftir greiðslustöðvun eða nauðasamningi. Þá skoðar maður bara fyrsta daginn, sem sagt þann dag sem að héraðsdómi berst beiðni um að taka bú til gjaldþrotaskipta, einstaklings eða félags. Ef þetta eru margar beiðnir sem koma, þá er það sú sem kemur fyrst, það er miðað við þá beiðni. En ef þetta er samfella, það getur gerst með tvennum hætti alveg eins og ég sagði fyrst að leita eftir greiðslustöðvun, svo er leitað eftir nauðasamningi og svo eftir gjaldþrotaskiptum. En það getur líka gerst þannig að það kemur inn beiðni um gjaldþrotaskipti, sem er síðan afturkölluð, og svo kemur hún aftur, og svo afturkölluð aftur og ykkur finnst þetta kannski skrýtið þegar ég er að lýsa þessu en það var nákvæmlega það sem gerðist í þessum dómi, það er að segja sex hundruð þrjátíu og sex, tvö þúsund og ellefu. Að þá var það þannig, að það kemur fyrst krafa um gjaldþrotaskipti, fjórða nóvember, tvö þúsund og níu. Og sú beiðni er afturkölluð, níunda febrúar, tvö þúsund og tíu, það kemur krafa aftur um gjaldþrotaskipti. Þetta er krafa númer tvö, hún kemur fimmta mars, tvö þúsund og tíu, hún er afturkölluð fjórða maí, tvö þúsund og tíu. Það kemur svo þriðja krafan um gjaldþrotaskipti, fyrsta júní, tvö þúsund og tíu og síðan er úrskurður um gjaldþrotaskipti, níunda júlí, tvö þúsund og tíu, og þarna þurfti að finna út hvenær frestdagurinn var, og þá segir í dómi Hæstaréttar að, og þarna er farið beint í orðskýringuna á fjórðu málsgrein, annarrar grein gjaldþrotaskiptalaga, og það stendur þar orðalagið er svona: frestdagur er sá dagur sem héraðsdómara barst krafa um gjaldþrotaskipti, þótt krafan hafi verið afturkölluð eða henni hefur verið hafnað ef honum berst ný krafa innan mánaðar frá því það gerist. Og þá er bara spurningin: hvað þýðir þetta það? Er það verið að vísa til innan mánaðar frá því þegar að krafan berst, eða innan mánaðar frá því að henni er hafnað? Og orðskýringin, sem sé, þarna var, var ákvæðið skýrt þannig, að það lá í orðanna hljóðan að þarna er verið að vísa til þess frá því annaðhvort að afturköllun á sér stað eða beiðni er hafnað. Þannig að, eins og þið sjáið, þá kom krafa tvö um gjaldþrotaskipti, hún kom fimmta mars, var innan mánaðar frá því að fyrsta beiðnin var afturkölluð. Krafa um gjaldþrota skipti, sem sagt númer þrjú, hún kom fyrsta júní, og það var innan mánaðar frá því krafa tvö var afturkölluð. Og svo var úrskurðað um gjaldþrotaskipti, níunda júlí og við þessi gjaldþrotaskipti, þá var frestdagurinn fjórði nóvember. Þarna myndaðist keðja og, og þarna var, sem sagt, sýnir hvernig, hvernig keðja getur leitt til þess að, að þessi frestdagur færist framar.


Frestdagur

Já, ég ætlaði að fjalla um frestdag en reglurnar um frestdag, þær er að finna í annarri grein gjaldþrotaskiptalaga. Og frestdagur, eins og hann kemur fram í annarri grein laganna, hann er miðaður við ákveðin tímamörk sem eru skilgreint í lögunum. Það er sem sagt miðað við fyrsta dag sem beiðni berst héraðsdómi um eitthvert þessara úrræða. Það er að segja heimild til greiðslustöðvunar, heimild til að leita nauðasamninga eða krafa um gjaldþrotaskipti á búi einstaklings eða félags. Og ef um er að ræða dánarbú, þá er miðað við að það sé þá sá dagur sem viðkomandi lést. Þessi frestdagur, hann getur verið, því oft gerist það þannig, að fyrst er leitað eftir heimild til greiðslustöðvunar. Síðan er beðið um heimild til að leita eftir nauðasamningi, og svo kannski leiðir það til gjaldþrotaskipta og hvenær er þá frestdagur? Þá reynir á þessar fyllingarreglur sem eru í annarri til fjórðu málsgrein laganna, sem segja að það sé að meginstefnu til fyrsti dagurinn sem héraðsdómara berst slík beiðni en það þarf að vera ákveðin samfella í þessum ferlum ef að, það er sem sagt talað um það, að þarna þurfi að líða mánuður frá því að einhverju úrræðinu lýkur þar til að nýr, ný krafa berst. Það er þannig að, að þessi frestdagur getur skipt máli. Hann hefur þýðingu við gjaldþrotaskipti. Það eru ákveðin réttaráhrif bundin við frestdaginn. Það er ekki bara fyrir riftunarreglurnar, það er, eins og þið munið þegar ég fór yfir reglurnar um kröfur í þrotabú, að þá eru, mega til dæmis kröfur, forgangskröfur við gjaldþrotaskipti, það er að segja kröfu sem er í fyrsta til sjötta tölulið, fyrstu málsgreinar hundruðustu og tólftu greinar gjaldþrotaskiptalaganna. Þær mega ekki vera eldri en átján mánaða og þar er miðað við átján mánuði aftur á bak miðað við frestdaginn. Síðan eru líka reglur í hundruðustu grein gjaldþrotaskiptalaga sem fjalla um skuldajöfnun, það er að segja í gjaldþrotaskiptalögunum eru reglur sem takmarka skuldajöfnun, það eru viðurkenndir möguleikar þeirra sem eiga kröfu á hendur þrotabú, og krafa, sem sagt þrotabúsins er á hendur þeim og þar mega menn láta kröfurnar mætast með skuldajöfnuði, alveg eins og í fjármunarétti, en það er samt sem áður takmörk á því hvaða kröfur mega vera gagnkröfur við kröfu þrotabúsins og í hundruðustu grein er gerð krafa um að sá sem eigi gagnkröfuna verði að hafa eignast hana áður en þrír mánuðir eru til frestdags, hann verður sem sagt að hafa eignast kröfuna áður en þrír mánuðir eru til frestdags. Þannig að frestdagurinn hefur þá þýðingu, varðandi það hvaða kröfur eru forgangskröfur eða almennar kröfur, eftir fyrsta til sjötta tölulið hundruðustu og tólftu greinar laganna, hann hefur líka áhrif á það hvort það megi skuldajafna. En svo er það veigamestu áhrifin sem við erum að skoða það hér og það er að hann markar líka það tímamark sem við teljum frá þegar metið er hvort að ráðstöfun telst riftanleg eftir hlutlægu reglum, eða hlutlægu riftunarreglunum. Og við teljum sem sagt, við sjáum, við skoðum hvenær ráðstöfun á sér stað og almennt er það þessi sex mánaða frestur sem er þá talin aftur á bak frá frestdegi. Þannig að það er skoðað frá frestdegi og aftur á bak, fór riftun fram innan þess, innan sex mánaða eða ef þetta eru nákomnir, fór riftun fram, eða fór riftanleg greiðsla fram innan tuttugu og fjögurra mánaða frá frestdegi. Þessi tólf mánaða frestur, hann er sérstakur frestur sem á bara við eina grein, það er að segja við hundrað þrítugustu og fyrstu grein þar sem við erum að fjalla um gjafir. Þannig að þetta er þýðingin á, á frestdegi, við gjaldþrotaskipti. Og hann, það er bara mjög gott að skoða þennan dóm hér, sex hundruð, þrjátíu og sex, tvö þúsund og ellefu. Þetta er McDonald's sem var rekinn niðri í Skeifunni og hann fór á hausinn og þarna þurfti að finna út hvenær frestdagurinn var eins og þið munið, ég sagði ykkur, að það getur, það er nú alltaf skýrt ef þetta er bara annaðhvort, segjum að þetta séu gjaldþrotaskipti, og það hefur ekkert verið leitað eftir greiðslustöðvun eða nauðasamningi. Þá skoðar maður bara fyrsta daginn, sem sagt þann dag sem að héraðsdómi berst beiðni um að taka bú til gjaldþrotaskipta, einstaklings eða félags. Ef þetta eru margar beiðnir sem koma, þá er það sú sem kemur fyrst, það er miðað við þá beiðni. En ef þetta er samfella, það getur gerst með tvennum hætti alveg eins og ég sagði fyrst að leita eftir greiðslustöðvun, svo er leitað eftir nauðasamningi og svo eftir gjaldþrotaskiptum. En það getur líka gerst þannig að það kemur inn beiðni um gjaldþrotaskipti, sem er síðan afturkölluð, og svo kemur hún aftur, og svo afturkölluð aftur og ykkur finnst þetta kannski skrýtið þegar ég er að lýsa þessu en það var nákvæmlega það sem gerðist í þessum dómi, það er að segja sex hundruð þrjátíu og sex, tvö þúsund og ellefu. Að þá var það þannig, að það kemur fyrst krafa um gjaldþrotaskipti, fjórða nóvember, tvö þúsund og níu. Og sú beiðni er afturkölluð, níunda febrúar, tvö þúsund og tíu, það kemur krafa aftur um gjaldþrotaskipti. Þetta er krafa númer tvö, hún kemur fimmta mars, tvö þúsund og tíu, hún er afturkölluð fjórða maí, tvö þúsund og tíu. Það kemur svo þriðja krafan um gjaldþrotaskipti, fyrsta júní, tvö þúsund og tíu og síðan er úrskurður um gjaldþrotaskipti, níunda júlí, tvö þúsund og tíu, og þarna þurfti að finna út hvenær frestdagurinn var, og þá segir í dómi Hæstaréttar að, og þarna er farið beint í orðskýringuna á fjórðu málsgrein, annarrar grein gjaldþrotaskiptalaga, og það stendur þar orðalagið er svona: frestdagur er sá dagur sem héraðsdómara barst krafa um gjaldþrotaskipti, þótt krafan hafi verið afturkölluð eða henni hefur verið hafnað ef honum berst ný krafa innan mánaðar frá því það gerist. Og þá er bara spurningin: hvað þýðir þetta það? Er það verið að vísa til innan mánaðar frá því þegar að krafan berst, eða innan mánaðar frá því að henni er hafnað? Og orðskýringin, sem sé, þarna var, var ákvæðið skýrt þannig, að það lá í orðanna hljóðan að þarna er verið að vísa til þess frá því annaðhvort að afturköllun á sér stað eða beiðni er hafnað. Þannig að, eins og þið sjáið, þá kom krafa tvö um gjaldþrotaskipti, hún kom fimmta mars, var innan mánaðar frá því að fyrsta beiðnin var afturkölluð. Krafa um gjaldþrota skipti, sem sagt númer þrjú, hún kom fyrsta júní, og það var innan mánaðar frá því krafa tvö var afturkölluð. Og svo var úrskurðað um gjaldþrotaskipti, níunda júlí og við þessi gjaldþrotaskipti, þá var frestdagurinn fjórði nóvember. Þarna myndaðist keðja og, og þarna var, sem sagt, sýnir hvernig, hvernig keðja getur leitt til þess að, að þessi frestdagur færist framar.