4-2 De koning van Jerusalem 4-2 Der König von Jerusalem 4-2 The King of Jerusalem 4-2 El rey de Jerusalén 4-2 Le roi de Jérusalem 4-2 Il re di Gerusalemme 4-2 예루살렘 왕 4-2 Król Jerozolimy 4-2 耶路撒冷王

De koning van Jerusalem deel 2

De achterhoede waarin ze zich bevonden, kwam zo langzaam vooruit dat ze het contact met de hoofdgroep dreigden te verliezen. The rear guard they were in was advancing so slowly that they were in danger of losing contact with the main group. Dolf begon trouwens ook zijn benen te voelen. By the way, Dolf also began to feel his legs. De dorst kwelde hem. Thirst tormented him. Volgens zijn horloge was het bijna halfvijf - een etmaal geleden had hij nog kunnen hopen. According to his watch, it was almost half past four - a twenty-four hours ago, he could have hoped. Nee, daaraan mocht hij niet meer denken. Hij had zijn kans verzuimd en een ander was in zijn plaats naar de twintigste eeuw geflitst. Il a laissé passer sa chance et un autre est entré dans le XXe siècle à sa place. Dolf leefde nu, in 1212, hij slofte in de hete zomermiddag over een stenige weg in de richting van de zee. Hij wilde zich niet meer verdiepen in wat hij had kunnen zijn. He no longer wanted to delve into what he could have been. Hij moest proberen zich in dit onvermijdelijke tijdperk te handhaven.

Misschien kan ik bij Leonardo in Bologna blijven, dacht hij vaag. Ik ben een knappe rekenmeester die de geheimen van de Arabische school kent. I am a clever accountant who knows the secrets of the Arab school. Als ik me wat toeleg op Latijn, kan ik later les gaan geven aan die universiteit waarover hij sprak. If I apply myself a little to Latin, I can later teach at that university he talked about. Of ik kan boekhouder worden. Die zullen ze in deze eeuw ook wel kunnen gebruiken. Ik moet me maar door de moeilijkheden heen slaan. I just have to get through the difficulties. Misschien kan ik op mijn oude dag mijn belevenissen als gestrande tijdreiziger op papier zetten voor het nageslacht.

Hoewel Dolf het zich niet bewust was, was hij al druk bezig zich aan te passen. Although Dolf was not aware of it, he was already busy adjusting.

Eindelijk bereikten ze het veld waar voor die nacht het kamp zou worden opgeslagen. At last they reached the field where camp would be set up for that night. Voorzover ze niet van uitputting omvielen, zwermden de kinderen uit om hout te sprokkelen. Anderen trachtten de rivier te bereiken voor de gebruikelijke visvangst. Maar ze keerden teleurgesteld terug. De oever was te drassig en een breed rietveld verhinderde hen bij het water te komen. Vanavond geen vis.

Hun dorst konden ze lessen in een traag stromende beek die dwars door het veld in de richting van de rivier sukkelde. Ondanks het feit dat het dagenlang zeer warm was geweest, was ook het veld drassig. Despite the fact that it had been very hot for days, the field was also soggy. Waarschijnlijk had het hier de afgelopen nacht lang geregend en geonweerd. Dolf keek rond en vond dat de plaats van het kampement slecht gekozen was. Nóg zo'n bui en ze zouden tot hun enkels in de modder waden. One more such shower and they would be wading ankle-deep in mud.

Leonardo volgde zijn blik en scheen te raden wat er in hem omging. Leonardo followed his gaze and seemed to guess what was going on inside him. ‘Maak je niet ongerust, Rudolf. Vannacht geen onweer. No thunder tonight. De lucht is helder. Dat betekent een koude maar droge nacht.'

Dolf had van weersvoorspellingen geen verstand. Dolf had no understanding of weather forecasting. Thuis keek hij 's avonds in de krant, of hij keek naar de tv en dan wist hij precies wat hem te wachten stond als hij met vrienden wilde gaan kamperen. Maar hij vertrouwde op Leonardo en ging opgelucht op zoek naar brandhout.

Ook dat was hier schaars. That, too, was scarce here. Het weinige hout dat de kinderen vonden, was vochtig of veel te vers. Enkele kinderen waren erg handig in het opbouwen en aansteken van kampvuurtjes, alsof ze jaren bij de padvinders waren geweest. Some children were very skilled at building and lighting campfires, as if they had been with the Boy Scouts for years. Anderen brachten er niets van terecht, gebruikten te grote takken en zaten uren te tobben. Others brought nothing out of it, using branches that were too large and sitting for hours brooding. D'autres n'en ont rien tiré, utilisant des branches trop grosses et restant assis pendant des heures à ruminer. Dolf sleepte zoveel brandstof aan als hij maar vinden kon. Over zichzelf en Leonardo maakte hij zich niet ongerust. Al zou het een koele nacht worden, zij konden er wel tegen. Even if it turned out to be a cool night, they could handle it. Maar de dun geklede Mariecke? En de twee zieke kindertjes die de hele dag rillend op de ezel hadden gereden? Dolf vermoedde dat zij tijdens het noodweer in de nacht hadden kougevat. Als ze niet warm werden gehouden, kregen ze longontsteking en dan was het met hen gebeurd. If they weren't kept warm, they'd get pneumonia and they'd be done for. Weerstand hadden deze stakkers niet. Resistance these wretches did not have.

Toen ze het vuur brandende hadden, haalde Leonardo uit zijn reiszak de laatste mondvoorraad. Een zakje vol gedroogde erwten, wat kruiden, een brok brood. Dolf bedacht dat ze er soep van konden koken als hij een pan had. Hij zei tegen Mariecke: ‘Ik zal kijken of ik bij iemand een pannetje kan lenen. Hou jij de wacht bij de zieken en laat ze nu en dan wat drinken.'

Speurend liep hij over het reusachtige kamp. Probing, he walked across the giant camp. Hij zag vele kinderen die al sliepen. En anderen die druk bezig waren voedsel van onbekende herkomst te roosteren. Maar hij zag nog veel meer. Rillende, koortsige kinderen ontdekte hij. Shivering, feverish children he discovered. Hoeveel hadden er vorige nacht tijdens de storm kougevat? Hij zag gewonde kinderen wier kapotte voeten niet verbonden werden. He saw injured children whose broken feet were not bandaged. Wier stukgevallen knieën vol bloed, korsten en vliegen zaten. Whose broken knees were full of blood, scabs and flies. Hij zag kinderen met hoofdwonden, zweren, bloedneuzen, ontstoken ogen, gezwollen enkels. En niemand scheen iets voor hen te kunnen doen.

De meeste kinderen waren echter gezond en vrolijk. Ze worstelden met hun onwillige vuurtjes, probeerden met de laatste resten voedsel uit Spiers zoiets als een maaltijd klaar te krijgen. Ze plaagden elkaar, speelden, zongen liedjes, bij enkele vuren werd zelfs muziek gemaakt op wonderlijke instrumenten: fluiten, een schalmei, een primitief snaarinstrument. Heel ver weg luidden klokken. Very far away, bells were ringing. In de hele omgeving was geen huis, geen dorp te zien.

Rond een rokend vuurtje vond Dolf eindelijk vier jongens die stil bijeen zaten. Naast hen stond een koud, ijzeren pannetje. Hij vroeg of hij het van hen kon lenen. ‘Jullie zijn toch al klaar met eten...'

Het bleek dat de jongens niets te eten hadden gehad.

‘Bertho heeft ons laatste brood vanmiddag al weggegeven,' zei een van de jongens verlegen. Dolfs vreemde kleding maakte hem wantrouwig. ‘Kom dan bij ons zitten,' stelde Dolf voor. ‘Wij gaan soep koken.'

In één van de jongens meende hij de knappe zwemmer van de vorige avond te herkennen. Na enig gefluister stonden ze op en volgden Dolf, die hen bij Leonardo bracht. Mariecke ging onmiddellijk water halen voor de soep.

‘Kijk,' zei Leonardo, die geen enkel bezwaar maakte tegen het feit dat er nog vier hongerigen bijgekomen waren. 'Look,' said Leonardo, who raised no objection to the fact that four more hungry people had joined us. Regarde", dit Leonardo, qui ne voit pas d'inconvénient à ce que quatre autres affamés les rejoignent. Op zijn hand lagen twee gespikkelde eieren.

‘Hoe kom je daaraan?'

‘Gevonden tussen het riet. Het zit daar vol met nesten. Maar veel gave eieren zijn er niet meer.' But there are not many cool eggs left.

Toch renden de vier jongens weg om te zien of zij ook iets konden vinden. Ze kwamen na een half uurtje terug met nog zes eieren en een zeer jonge, dode eend, bijna nog een kuiken. They returned after half an hour with six more eggs and a very young, dead duck, almost another chick.

De soep werd een vreemd allegaartje, dik door de eierstruif en de erwten, pittig door de kruiden, maar alles bijeen smaakte het beter dan Dolf had verwacht. Leonardo beschikte wel over een houten lepel, waarmee Mariecke de zieke kinderen wat van het brouwsel kon ingieten. Dankbaar als hondjes keken ze naar haar op. Grateful as little dogs, they looked up at her. Daarna aten het meisje, de student en de jongens de rest op door om beurten het pannetje aan hun lippen te zetten. Then the girl, the student and the boys ate the rest by taking turns putting the pan to their lips. Het was niet veel wat ze kregen, maar het verwarmde hen.

‘Mooi,' zei Dolf tevreden toen ze even later gezellig bijeen zaten. Joli", dit Dolf avec satisfaction alors qu'ils s'assoient confortablement l'un contre l'autre un peu plus tard.

Hij kreeg nu tijd de vier jongens wat nader te bekijken. Ze wisselden hun namen uit. De grootste van hen (Dolf schatte hem op een jaar of veertien) heette Frank en was de zoon van een leerlooier uit Keulen. The biggest of them (Dolf estimated him at about fourteen) was named Frank and was the son of a tanner from Cologne. Waarom hij zich bij het kinderleger had aangesloten, werd niet geheel duidelijk. De ‘zwemmer' heette Peter. Hij was een korte, gedrongen jongen met harde knuisten en hij beweerde dat hij ongeveer twaalf jaar moest zijn. Hij was opgegroeid aan de oever van een meer, oostelijk van de stad Keulen op het domein van de aartsbisschop. De derde was kleiner en noemde zich Everard. Zijn vader was houthakker en Everard had in zijn leven nooit iets anders gezien dan wouden, jachtpartijen van de heer, en hij wist alles van bossen en dierenleven af. His father was a lumberjack, and Everard had never seen anything in his life but forests, hunts of the lord, and he knew all about woods and animal life. De vierde, weer een grote, sterke jongen, heette Bertho en weigerde iets over zijn vroegere leven te vertellen. Le quatrième, un autre garçon grand et fort, s'appelait Bertho et refusait de parler de sa vie passée.

‘Ik ben nu kruisvaarder en dat is waar het op aankomt,' zei hij. 'I'm a crusader now and that's what matters,' he said. Toch leek hij Dolf een aardige jongen. Still, he seemed like a nice guy to Dolf.

Dolf stelde zich op de gebruikelijke manier voor als Rudolf Wega van Amstelveen, een naam waarvan de anderen zichtbaar onder de indruk waren. Dolf introduced himself in the usual way as Rudolf Wega of Amstelveen, a name that visibly impressed the others. Dolf s'est présenté comme d'habitude sous le nom de Rudolf Wega d'Amstelveen, un nom qui a visiblement impressionné les autres.

Hij wees om zich heen: ‘Dit is geen gunstige plek voor een kamp.' He pointed around, "This is not a favorable place for a camp.

Everard gaf hem meteen gelijk. Everard immediately agreed with him.

‘We hadden beter nog wat verder kunnen lopen.' Hij wees naar het zuiden. ‘Daarginds lijkt de oever hoger en er is bos.'

‘Wie beslist over de plaats waar de nacht wordt doorgebracht?' Qui décide où passer la nuit ? wilde Dolf weten.

‘Nicolaas,' zei Frank zonder aarzelen. ‘Hij is onze leider. Maar meestal laat hij zich raden door Dom Anselmus.' Mais c'est surtout Dom Anselmus qui le laisse perplexe".

‘De monnik?'

De jongens knikten ijverig.

Dolf stond op.

‘Ik geloof dat het tijd wordt dat ik eens ga praten met die Nicolaas,' zei hij.

Bertho scheen door die mededeling zo geschokt dat hij hem met open mond aanstaarde. Bertho semble tellement choqué par cette annonce qu'il le regarde bouche bée.

‘Kan een van jullie mij bij hem brengen?' ging Dolf voort. continued Dolf.

‘Je kunt niet zomaar...' begon Bertho aarzelend.

‘Dat kan hij wel,' riep Mariecke fel. ‘Rudolf is van edel bloed.'

Dat denkbeeld was haar blijkbaar niet uit het hoofd te praten. She apparently couldn't talk her out of that idea. Frank stond nu ook op. Frank s'est également levé.

‘Kom maar mee,' zei hij rustig. ‘Daar verderop, achter dat bosje kreupelhout, staat zijn tent.' 'Down there, behind that grove of brush, is his tent.'

‘Zijn wát?' Dolf wist zeker dat hij het verkeerd verstaan had.

‘Zijn tent, met de huifkar.'

‘Dát wil ik zien!'

Naast elkaar zochten ze hun weg door het kamp. Side by side, they made their way through the camp. De meeste kinderen sliepen al. De vuurtjes rookten en doofden. In de verte luidden weer klokken. Klokgebeier hoorde je vrijwel de hele dag, maar Dolf stelde meer vertrouwen in zijn horloge, dat waterdicht, schokvrij en nauwkeurig was en dat zichzelf opwond. Clock chimes could be heard almost all day, but Dolf put more faith in his watch, which was waterproof, shockproof, accurate and self-winding. Volgens dat horloge was het nu bijna halfnegen. Als altijd na een zeer warme dag stegen uit de rivier en de velden nevels op, die zich klam aan de slapende kinderen hechtten en het uitzicht belemmerden. As always after a very hot day, mists rose from the river and the fields, clinging clammy to the sleeping children and obscuring the view. Comme toujours après une journée très chaude, des brumes s'élèvent de la rivière et des champs, s'accrochant aux enfants endormis et obstruant la vue.

‘Mooie armband heb je daar,' zei Frank, die gezien had hoe Dolf op zijn polshorloge keek. 'Nice bracelet you have there,' said Frank, who had seen how Dolf was looking at his wristwatch.

‘Ja, een geschenk van mijn vader.' 'Yes, a gift from my father.'

‘Is het zilver?'

‘Roestvrij staal.'

‘Damascener staal?'

‘Zoiets.'

‘Is jouw vader rijk?'

‘Nogal,' zei Dolf weinig op zijn gemak. 'Quite,' said Dolf little at ease. Vergeleken met de middeleeuwers was zijn vader bulkend rijk. In de twintigste eeuw was dr. Wega een matig gesalarieerde wetenschapsman.

‘Waarom ben je dan weggelopen, als je het thuis zo goed had?' informeerde Frank verder.

‘Gewoon, voor het avontuur.'

Frank knikte tevreden. Blijkbaar was dat ook de reden waarom hij zich bij de Kinderkruistocht had aangesloten.

Na een lange wandeling bereikten ze een iets hoger gelegen gedeelte van het ruige veld. After a long walk they reached a slightly higher part of the rugged field. Hier was de grond minder drassig. Toen ze voorbij het bosje waren, zagen ze een goed vuur, waaromheen een kring volwassenen en kinderen zat. Hoewel het al schemerde, zag Dolf achter het kampvuur een oude, ronde legertent staan. Although it was already dusk, Dolf saw an old, round army tent standing behind the campfire. Hij zag ook twee witte ossen die rustig bij het bosje lagen te herkauwen. Een eindje verderop stond een ossenwagen met een witte huif, zorgvuldig bewaakt door een twintigtal jongens met knuppels in de hand. Nicolaas nam blijkbaar geen enkel risico.

De groep om het laaiende vuur zat te eten. De geuren die het voedsel verspreidde, deden Dolf en Frank watertanden. De paar mondjes soep die ze naar binnen hadden gewerkt, waren bij lange na niet genoeg geweest om hun honger te stillen. The few mouthfuls of soup they'd gobbled down hadn't been nearly enough to satisfy their hunger. Aan het spit boven het vuur hing nog meer wildbraad. Dolf herkende vogelvormen. Blijkbaar hadden deze kinderen een paar watervogels weten te verschalken. Apparemment, ces enfants avaient réussi à attraper quelques oiseaux aquatiques.

De groep bestond uit de in het wit geklede jongen, twee monniken en een achttal kinderen wier hoge afkomst aan hun kleren, manieren en fijne handen was af te lezen. The group consisted of the boy dressed in white, two monks and eight children whose high lineage was reflected in their clothes, manners and fine hands. Le groupe comprenait le garçon vêtu de blanc, deux moines et environ huit enfants dont le pedigree élevé se voyait à leurs vêtements, à leurs manières et à leurs mains fines. Het beweeglijke jongetje dat Dolf al eerder had gezien, zat er ook bij.

Verbaasd, met volle monden, keken ze op naar de grote jongen die zo plotseling in hun midden verscheen. Amazed, with full mouths, they looked up at the big boy who appeared so suddenly in their midst. Maar Dolf had zich weer eens iets in het hoofd gezet en stevende recht op zijn doel af, met blinde koppigheid, waarbij hij zijn hersens toch goed bij elkaar hield. But Dolf had once again got something into his head and headed straight for his target, with blind stubbornness, keeping his brains together.

‘Ik ben Rudolf Wega van Amstelveen,' sprak hij duidelijk en plechtig. Zoals steeds maakte de naam indruk. As always, the name impressed. De magere monnik, die Dom Anselmus werd genoemd, hief even de hand op. Dom Johannis, veel jonger, dikker en vriendelijker, knikte hem toe. Dom Johannis, beaucoup plus jeune, plus gros et plus sympathique, lui fait un signe de tête. Nicolaas maakte een beweging alsof hij wilde opstaan, bedacht zich toen. Nicholas made a movement as if to get up, then changed his mind. De mooi uitgedoste kinderen keken nieuwsgierig toe. Ze waren zo gespannen dat ze vergaten te kauwen.

‘... en ik heb honger,' zei Dolf kalm, wijzend op het braadspit.

De kleine bemoeial stak hem onmiddellijk een stuk wildbraad toe en schoof iets opzij. The little busybody immediately poked him with a piece of game roast and moved slightly to the side.

‘Ga zitten, Rudolf van Amstelveen. Je bent welkom.'

Kennelijk beschouwde deze elitegroep hem als één der hunnen: een kind van edele ouders. Apparemment, ce groupe d'élite le considérait comme l'un des leurs : un enfant de parents nobles. Al moest Dolfs kleding hen wel voor raadsels zetten. Dolf wenkte Frank om er ook bij te komen zitten, hetgeen de anderen niet zo prettig schenen te vinden. Dolf beckoned Frank to join them, which the others didn't seem to like very much. Dolf fait signe à Frank de le rejoindre, ce qui n'a pas l'air de plaire aux autres. Ze wisselden een afkeurende blik.

‘Wie ben jij?' vroeg Dom Anselmus streng. Frank stelde zich voor. Dolf, die begreep dat het standsverschil tussen de vrije poorterszoon en de baronskinderen moest worden weggewerkt, sloeg snel een arm om Franks schouders.

‘Hij is mijn vriend,' sprak hij. De anderen zwegen beklemd. De kleine bemoeial schoof Frank toch ook een stuk vlees toe. Dolf vond hem opeens een erg aardige jongen.

Toen hij verzadigd was, keek Dolf de elitekring eens goed aan. De kinderen keken terug, nieuwsgierig en een beetje argwanend. Les enfants se retournent, curieux et un peu méfiants. Hij merkte een mooi meisje op in een lange, van fijn linnen geweven japon. He noticed a beautiful girl in a long gown woven of fine linen. Ze was behangen met sieraden en ze droeg aan een zilveren ketting een kruis dat schitterde van de juwelen. She was hung with jewelry and she wore on a silver chain a cross that sparkled with jewels. De jongen naast hem droeg een dieprood overkleed, gele beenbekleding en een met zilver bestikte gordel waarin een prachtige dolk hing met edelstenen in het handvat. Le garçon à côté de lui portait un vêtement rouge foncé, des jambières jaunes et une ceinture cloutée d'argent dans laquelle pendait une magnifique dague avec des pierres précieuses dans la garde. De andere kinderen waren niet minder mooi opgetuigd. The other children were no less beautifully rigged. Les autres enfants n'étaient pas moins joliment truqués. De in het wit geklede jongen was natuurlijk Nicolaas. Le garçon vêtu de blanc était, bien sûr, Nicholas.