×

We gebruiken cookies om LingQ beter te maken. Als u de website bezoekt, gaat u akkoord met onze cookiebeleid.


image

Tedx, The path to growth and prosperity | Theo Pepanides | TEDxAcademy

The path to growth and prosperity | Theo Pepanides | TEDxAcademy

Μεταγραφή: Miriela Patrikiadou Επιμέλεια: Chryssa R. Takahashi

Το 2030, ο γιος μου είναι 26 ετών.

Γεννήθηκε τη χρονιά της χρυσόσκονης,

το 2004,

με Euro, Ολυμπιακούς και όλα αυτά τα ωραία.

Στο απόγειο μιας εποχής

που λίγα χρόνια μετά φαινόταν σε όλους σαν ψέμα. Τις εποχές που λεφτά υπήρχαν δεν τις πρόλαβε, προφανώς.

Παρ' όλ' αυτά, όμως, είναι τυχερός

γιατί η αναγέννηση της Ελληνικής οικονομίας θα τον πετύχει στα καλύτερά του χρόνια.

Το 2030, λοιπόν, εργάζεται στην Aqua Incorporated, που είναι η πρώτη μεγάλη ελληνική πολυεθνική εταιρία στον κλάδο του λιανεμπορίου και της εστίασης. Η Aqua έχει στήσει και διαχειρίζεται

60 concept stores και υπαίθριες αγορές,

σε περίπου 15 χώρες παγκοσμίως.

Σκεφτείτε ότι στήνουν «νησίδες Ελλάδας»,

πλατείες χωριών και νησιών ελληνικών,

στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο, στο Άμπου Ντάμπι, στο Σίδνεϊ, στη Σανγκάη.

Εμπορεύονται ελληνική γαστρονομία

-- πάντα με ελληνικές πρώτες ύλες εννοείται --

είδη λαϊκής τέχνης, χειροποίητα κοσμήματα, ρούχα και αντικείμενα Ελλήνων σχεδιαστών.

Γενικά, πουλάνε αναμνήσεις από ελληνικό καλοκαίρι, 12 μήνες το χρόνο.

Ο γιος μου δουλεύει στο τμήμα frontier market development και είναι υπεύθυνος για ν' ανοίγει νέες αγορές για την εταιρία. Ταξιδεύει περίπου 10 μέρες τον [μήνα]

και πηγαίνει σε διάφορες χώρες ενδιαφέροντος, βρίσκει εκεί τοπικούς συνεργάτες για να στήνει νέα σημεία πώλησης.

Παίρνει καλά λεφτά.

Καλύτερα απ' ό,τι έπαιρνε η μητέρα του κι εγώ στην ηλικία του,

και αυτό το είχαμε λίγο ένα άγχος αν τα παιδιά μας γενικώς

θα τα βγάζουν πέρα πιο δύσκολα ή πιο εύκολα από εμάς.

Στην παρέα του δεν έχει ούτε την καλύτερα αμειβόμενη, ούτε την πιο ενδιαφέρουσα δουλειά.

Η φίλη του η Ιωάννα, μόλις αποφοίτησε

από το παράρτημα του Χάρβαρντ στην Ελλάδα.

(Γέλια)

Μόλις πήρε το διδακτορικό της στην κλασσική φιλοσοφία. (Χειροκρότημα)

Πριν ακόμα καλά-καλά πάρει το διδακτορικό,

την είχαν προσεγγίσει δύο εταιρίες από το career office του Χάρβαρντ. Ένα ελληνικό startup,

το οποίο, μάλιστα, «σήκωσε» πρόσφατα

10 εκατομμύρια δολάρια σε δεύτερο γύρο χρηματοδότησης, και το οποίο startup ασχολείται με software βασισμένο σε αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης, που προσομοιάζουν τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνει κρίσιμες αποφάσεις ο ανθρώπινος εγκέφαλος,

απομονώνοντας, μάλιστα,

τη γνωστική προκατάληψη του ανθρώπινου εγκεφάλου, το cognitive bias,

για να μπορούν να παίρνουν αποφάσεις

χωρίς τις παραδοσιακές προκαταλήψεις που έχει κάθε ανθρώπινος εγκέφαλος. Η δεύτερη προσφορά που έχει η Ιωάννα είναι από μια αμερικάνικη εταιρία, η οποία ειδικεύεται σε θέματα εκπαίδευσης ανωτάτων στελεχών επιχειρήσεων, στη λήψης αποφάσεων και στην ηγεσία γενικώς. Που να φανταστεί ποτέ ότι με ένα πτυχίο κλασσικής φιλοσοφίας θα της άνοιγαν τέτοιες πόρτες.

Άλλο παράδειγμα,

ο κολλητός του γιου μου από το σχολείο,

ο Σταύρος.

Αυτός ήταν πιο τυχερός ή πιο ικανός.

Αυτός είχε από μικρό παιδί μεγάλο πάθος με το ψαροντούφεκο και το καλό φαγητό και στα 21 του βρέθηκε στο τμήμα ποιοτικού ελέγχου της μεγαλύτερης εταιρίας ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα. Αυτή η εταιρία είχε προκύψει τρία χρόνια πιο πριν, από τη μαζική συγχώνευση

τεσσάρων μεγάλων, προβληματικών, υπερχρεωμένων επιχειρήσεων,

στα πλαίσια της γενικότερης αναδιάρθρωσης

του κλάδου της ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα, που έγινε με ευθύνη και πρωτοβουλία των ελληνικών τραπεζών. Ο Σταύρος, λοιπόν, μια μέρα, είχε τη φαεινή ιδέα

να πάει στ' αφεντικά του, να πάει στη διοίκηση της εταιρίας,

και να τους προτείνει νέα είδη καλλιέργειας,

πιο εξαγώγιμα από την τσιπούρα και το λαβράκι,

στοχεύοντας, συγκεκριμένα,

σε πολύ ποιοτικά εστιατόρια της Ευρώπης, της Αμερικής και της Μέσης Ανατολής, που ειδικεύονται στο ωμό ψάρι.

Δυο-τρία χρόνια μετά, ο Σταύρος ήταν international trade manager, ουσιαστικά υπεύθυνος για τις εξαγωγές

15 [χιλιάδων] τόνων ελληνικού ψαριού ετησίως.

Και μάλιστα είχε καταφέρει να στήσει μια διαδικασία εξαγωγική, που έδινε στην εταιρία τη δυνατότητα να ισχυρίζεται βάσιμα ότι είναι η μοναδική εταιρία ιχθυοκαλλιέργειας που μπορεί να παραδώσει φρέσκο ελληνικό ψάρι ημέρας οπουδήποτε στην Ευρώπη, μέχρι τις τρεις η ώρα το μεσημέρι. Αυτές οι δουλειές, βέβαια, 15 χρόνια πιο πριν,

φάνταζαν όνειρο θερινής νυκτός.

Αλλά τα πράγματα αλλάζουν.

Με τον μεγάλο επενδυτικό νόμο του 2020,

αυτό το οποίο έγινε, είναι ότι δόθηκαν πάρα πολλά κίνητρα

και έγιναν και κάποιες πολύ συγκεκριμένες κινήσεις στην αγορά εργασίας,

που διευκόλυναν τις επιχειρήσεις

και μείωναν πάρα πολύ τις εργοδοτικές εισφορές, για νέο-απασχολούμενους και ανέργους.

Αυτό, σε συνδυασμό με τα αναπτυξιακά κεφάλαια του επενδυτικού νόμου, οδήγησαν σε μια πάρα πολύ μεγάλη άνθηση

και στο άνοιγμα πάρα πολλών νέων επιχειρήσεων. Ταυτόχρονα, η φορολογική μεταρρύθμιση του 2018-2021, γκρέμισε πολλά εμπόδια στην υλοποίηση μεγάλων επενδυτικών σχεδίων. Επίσης, έδωσε επιτέλους το έναυσμα

να ξαναέρθουν τα κεντρικά γραφεία μεγάλων πολυεθνικών και να στήσουν έδρα στην Ελλάδα.

Αυτά τα δύο πράγματα σε συνδυασμό,

άλλαξαν τελείως την εικόνα της αγοράς εργασίας η οποία ήδη από 2020-21 άρχισε να γίνεται πολύ ανταγωνιστική και το '22 είδαμε και την πρώτη καθαρή ένδειξη αναστροφής των ροών μετανάστευσης,

ειδικά για νέους αποφοίτους, προς το εξωτερικό. Είναι πάρα μεγάλη η απόσταση που διήνυσε η Ελλάδα σε αυτά τα 15 χρόνια. Να σκεφτείτε ότι το ΑΕΠ της χώρας,

από το 2008 στο 2015,

είχε χάσει 65 από τα συνολικά 240 δισεκατομμύρια ευρώ στα οποία βρέθηκε στην αρχή της κρίσης.

Μέχρι το 2030, ήδη είχαν ανακτηθεί τα 50 από αυτά τα 65 δισεκατομμύρια στο ΑΕΠ.

Τη «μαύρη» επταετία 2008-2015,

720.000 άνθρωποι έχασαν τη δουλειά τους και έμειναν άνεργοι. Τελικά, όλες οι τραγωδίες σε αυτή τη χώρα μάλλον σε επταετίες συμβαίνουν.

Μέχρι το 2030, όμως,

είχαν δημιουργηθεί 650.000 νέες θέσεις εργασίας. Τα πενιχρά επενδυτικά επίπεδα του 2015,

των 17 δισεκατομμυρίων ευρώ στο σύνολο της οικονομίας,

είχαν τριπλασιαστεί σχεδόν μέχρι το 2030

και είχαν φτάσει τα 50 δισεκατομμύρια ευρώ. Απ' αυτά τα 50 δισεκατομμύρια ευρώ, μόνο 10 ήρθαν από ιδιωτικοποιήσεις, αλλά ήταν τόσο καταλυτική και πολλαπλασιαστική η επίδραση των ιδιωτικοποιήσεων στο σύνολο του επενδυτικού κλίματος,

που είχαμε, τελικά, αυτό το πολύ μεγαλύτερο αποτέλεσμα. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι στην Ελλάδα του 2030, τα παιδιά μου,

ζουν σε μια χώρα που έχει ένα πολύ διαφορετικό υπόδειγμα και ένα πολύ διαφορετικό κοινωνικοοικονομικό μοντέλο. Στην Ελλάδα του 2030, η γενιά των παιδιών μου ξοδεύει μόνο το 45% του ΑΕΠ σε ιδιωτική κατανάλωση. Η δικιά μου γενιά ξοδεύει το 70% του ΑΕΠ σε ιδιωτική κατανάλωση.

Στην Ελλάδα του 2030,

7 από τα 8 εκατομμύρια των φορολογουμένων

πληρώνουν κανονικά και εμπρόθεσμα τους φόρους τους. Στην Ελλάδα του 2015 και του 2016,

λιγότεροι από τους μισούς φορολογούμενους

πληρώνουν φόρο εισοδήματος κανονικά και εμπρόθεσμα,

και βεβαίως, μέσω της υπερφορολόγησης, πληρώνουν και για όλους τους υπόλοιπους. Οι 25χρονοι και οι 30χρονοι του 2030,

έχουν εμπεδώσει την αξία της εμπιστοσύνης.

Εμπιστεύονται και τους εμπιστεύονται.

Η παιδεία, η υγεία, οι επιχειρήσεις,

οι τράπεζες, η δημόσια τάξη, η ασφάλεια...

δεν έχουν φτιάξει όλα το 2030.

Υπάρχουν ακόμα προβλήματα, υπάρχουν ακόμα ελλείψεις. Υπάρχουν προβληματικές υποδομές,

υπάρχουν κρούσματα διαφθοράς.

Αλλά τουλάχιστον υπάρχει η εμπιστοσύνη και η πεποίθηση ότι ο καθένας κάνει αυτό που μπορεί,

όπως μπορεί,

και για τη δική του ευημερία, αλλά και για το κοινό καλό. Σ' αυτή τη δεκαπενταετή πορεία

υπήρχαν πέντε μεγάλα ορόσημα,

πέντε μεγάλες μεταρρυθμίσεις που έκαναν τη διαφορά. Πρώτον: Η εθνική καμπάνια πάταξης της φοροδιαφυγής που ξεκίνησε το 2017 και ολοκληρώθηκε το 2020. Ήταν η πρώτη κεντρικά συντονισμένη προσπάθεια για την αύξηση της φορολογικής συμμόρφωσης

και τη δημιουργία φορολογικής συνείδησης στη χώρα. Ξεκίνησε μαζικά η διασταύρωση στοιχείων

της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων με τράπεζες, με ασφαλιστικές εταιρίες,

με εμπορικές συναλλαγές όλων των φορολογούμενων,

ακόμα και με social media feeds.

Ως αποτέλεσμα αυτής της άσκησης

δημιουργήθηκαν απόλυτα εξακριβωμένες ενδείξεις για δεκάδες χιλιάδες ελέγχων σε όλη τη χώρα. Δεκάδες χιλιάδες ελέγχων φορολογικών δηλώσεων. Ταυτόχρονα, κι εδώ ήταν η μεγάλη καινοτομία, στήθηκε ένα πάρα πολύ μεγάλο και ευρύ πλάνο επικοινωνίας με καμπάνιες προώθησης και διαφήμισης για να αυξηθεί η φορολογική συνείδηση που έπαιζαν για πάρα πολύ καιρό σε όλα τα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Υπολογίζεται ότι σαν αποτέλεσμα αυτής της τριετούς καμπάνιας τα φορολογικά έσοδα του κράτους αυξήθηκαν κατά 10 δισεκατομμύρια ευρώ μέσα σε τρία χρόνια αθροιστικά.

Αυτός ο μποναμάς χρηματοδότησε τη δεύτερη μεγάλη μεταρρύθμιση, που ήταν η φορολογική μεταρρύθμιση

με ταυτόχρονη διεύρυνση της φορολογικής βάσης. Αρχικά, μειώθηκε ο ανώτατος συντελεστής ΦΠΑ. Εν συνεχεία, προσαρμόστηκε η κλίμακα των συντελεστών για τους μισθωτούς, το οποίο, ουσιαστικά, διεύρυνε τη φορολογική βάση. Στη συνέχεια,

μειώθηκαν οι συντελεστές για τα εταιρικά κέρδη και αυτό ήταν το πιο αναπτυξιακό μέτρο αυτής της μεταρρύθμισης.

Όταν σχεδιάστηκε αυτή η μεταρρύθμιση,

είχε ένα προϋπολογισμό που έλεγε ότι θα χαθούν 3 δισεκατομμύρια ευρώ από έσοδα,

λόγω της μείωσης των συντελεστών

και υπολογιζόταν ότι θα αντισταθμιστεί αυτή η απώλεια

από την καμπάνια πάταξης της φοροδιαφυγής.

Εντούτοις, είδαμε ότι το 2023-24,

η φορολογική μεταρρύθμιση από μόνη της,

είχε φέρει 5 δισεκατομμύρια ευρώ περισσότερα φορολογικά έσοδα

από τα έσοδα του 2018.

Η τρίτη μεγάλη μεταρρύθμιση ήταν ο νέος επενδυτικός νόμος που έτρεξε από το 2020 έως το 2024.

Προέβλεπε φοροαπαλλαγές, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα,

στις μεγάλες επενδύσεις.

Προέβλεπε επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για νέους απασχολούμενους και ανέργους.

Προέβλεπε ειδικές διαδικασίες αδειοδότησης, χωροταξίας, μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων,

για μεγάλες επενδύσεις με προϋπολογισμό

μεγαλύτερο από ένα συγκεκριμένο κατώφλι που έθετε. Σε συνδυασμό με το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων που έτρεξε εκείνη την περίοδο,

αυτός ο επενδυτικός νόμος, κατέληξε το 2023-24

να βοηθήσει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων για πρώτη φορά να πιάσει τους στόχους του.

Τέταρτη μεγάλη μεταρρύθμιση στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης.

Από την αρχή τέθηκε στο στόχαστρο η ταχύτητα.

Το 2011 ο μέσος χρόνος απονομής δικαιοσύνης στην Ελλάδα ήταν 817 ημέρες.

Σχεδόν δυόμισι χρόνια.

Το 2015, το 817 είχε γίνει 1580.

Σχεδόν τεσσερισήμισι χρόνια.

Με πολύ συγκεκριμένες κινήσεις,

κατάργηση νόμων και συγχώνευση άλλων νόμων. 400 νόμοι συγχωνεύτηκαν σε 100 και άλλοι 200 καταργήθηκαν. Ταυτόχρονα αυξήθηκε η διαχειριστική ικανότητα των δικαστηρίων και άλλαξαν οι διαδικασίες προσφυγής στη δικαιοσύνη για να μη γίνονται καταχρηστικές προσφυγές

που αυξάνουν πάρα πολύ τις υποθέσεις προς εκδίκαση. Καταφέραμε και ρίξαμε τον συνολικό χρόνο εκδίκασης στον ένα χρόνο, δηλαδή περίπου στο 1/5 σε σχέση με σήμερα. Tέλος, ίσως η πιο μακρόπνοη απ' όλες τις τομές: ο διαχωρισμός της πολιτικής και της εκτελεστικής εξουσίας. Ξεκίνησε το 2019,

όπου 200 γενικοί διευθυντές,

σε συγκεκριμένες καίριες θέσεις,

προσελήφθησαν με διαδικασίες πρόσληψης αντίστοιχες του ιδιωτικού τομέα και, βεβαίως, μακριά από κομματικούς μηχανισμούς. Αυτό ήταν το πρώτο βήμα.

Το 2023 θεσπίστηκε επισήμως το ασυμβίβαστο ανάμεσα στη βουλευτική ιδιότητα

και γενικότερα την ενασχόληση με την πολιτική,

από την ενασχόληση με συγκεκριμένες καίριες θέσεις του κρατικού μηχανισμού, ακόμα και σε επίπεδο υφυπουργού.

Η μεγάλη επίπτωση και η μεγάλη τομή αυτή

δεν έχει εκτιμηθεί πλήρως ακόμα το 2030.

Πιθανότατα, όμως, ο ιστορικός του μέλλοντος θα μας δείξει ότι αυτή ήταν η πιο σημαντική καμπή

στη θεμελίωση εμπιστοσύνης ανάμεσα στους πολίτες και στο κράτος. Το 2030 ο γιος μου θα είναι 26 ετών.

Η κόρη μου θα είναι 23 ετών.

Τους αξίζει αυτή η Ελλάδα.

Όχι η σημερινή.

(Χειροκρότημα)

Κι αν ισχύει ότι «αμαρτίες γονέων παιδεύουσι τέκνα», ισχύει ακόμα περισσότερο ότι τα παιδευμένα τέκνα είναι ικανά για τα πάντα,

και οι γονείς τους, αν μη τι άλλο, είναι ικανοί να ονειρεύονται. Σας ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκρότημα)

The path to growth and prosperity | Theo Pepanides | TEDxAcademy The path to growth and prosperity | Theo Pepanides | TEDxAcademy Le chemin vers la croissance et la prospérité | Theo Pepanides | TEDxAcademy Droga do wzrostu i dobrobytu | Theo Pepanides | TEDxAcademy

Μεταγραφή: Miriela Patrikiadou Επιμέλεια: Chryssa R. Takahashi

Το 2030, ο γιος μου είναι 26 ετών. It's 2030, my son is 26 years old.

Γεννήθηκε τη χρονιά της χρυσόσκονης, He was born in the year of glitter,

το 2004, in 2004,

με Euro, Ολυμπιακούς και όλα αυτά τα ωραία. the time of the Euro, the Olympics and all those nice things.

Στο απόγειο μιας εποχής At the height of an era

που λίγα χρόνια μετά φαινόταν σε όλους σαν ψέμα. that a few years later would seem mythological to everyone. Τις εποχές που λεφτά υπήρχαν δεν τις πρόλαβε, προφανώς. Obviously, he wasn't there during the time of abundant money.

Παρ' όλ' αυτά, όμως, είναι τυχερός Nevertheless, he's lucky

γιατί η αναγέννηση της Ελληνικής οικονομίας because the renaissance of the Greek economy θα τον πετύχει στα καλύτερά του χρόνια. will find him during his best years.

Το 2030, λοιπόν, εργάζεται στην Aqua Incorporated, So, in 2030, he works for Aqua Incorporated, που είναι η πρώτη μεγάλη ελληνική πολυεθνική εταιρία which is the first big Greek multinational company στον κλάδο του λιανεμπορίου και της εστίασης. in the retail and restaurant subsectors. Η Aqua έχει στήσει και διαχειρίζεται Aqua has set up and manages

60 concept stores και υπαίθριες αγορές, 60 concept stores and market stalls

σε περίπου 15 χώρες παγκοσμίως. in about 15 countries worldwide.

Σκεφτείτε ότι στήνουν «νησίδες Ελλάδας», Imagine Greek "islets",

πλατείες χωριών και νησιών ελληνικών, village squares and Greek "islands",

στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο, στο Άμπου Ντάμπι, in New York, London, Abu Dhabi, Sidney, Shanghai. στο Σίδνεϊ, στη Σανγκάη.

Εμπορεύονται ελληνική γαστρονομία They sell Greek gastronomic delicacies -

-- πάντα με ελληνικές πρώτες ύλες εννοείται -- always made from real Greek ingredients, of course -

είδη λαϊκής τέχνης, χειροποίητα κοσμήματα, folk art and handmade jewellery, ρούχα και αντικείμενα Ελλήνων σχεδιαστών. clothes and items from Greek designers.

Γενικά, πουλάνε αναμνήσεις από ελληνικό καλοκαίρι, They more or less sell Greek summer memories 12 months a year. 12 μήνες το χρόνο.

Ο γιος μου δουλεύει στο τμήμα frontier market development My son works in the frontier market development department, και είναι υπεύθυνος για ν' ανοίγει νέες αγορές για την εταιρία. and he is responsible for opening new markets for the company. Ταξιδεύει περίπου 10 μέρες τον [μήνα] He travels about 10 days a month

και πηγαίνει σε διάφορες χώρες ενδιαφέροντος, and goes to different countries of interest βρίσκει εκεί τοπικούς συνεργάτες για να στήνει νέα σημεία πώλησης. to find local partners for new outlets for their products.

Παίρνει καλά λεφτά. He makes good money,

Καλύτερα απ' ό,τι έπαιρνε η μητέρα του κι εγώ στην ηλικία του, more than what his mother and I made at his age.

και αυτό το είχαμε λίγο ένα άγχος αν τα παιδιά μας γενικώς This is something that we worried about,

θα τα βγάζουν πέρα πιο δύσκολα ή πιο εύκολα από εμάς.

Στην παρέα του δεν έχει ούτε την καλύτερα αμειβόμενη, He doesn't have the best paid job among his group of friends, ούτε την πιο ενδιαφέρουσα δουλειά. nor the most interesting one.

Η φίλη του η Ιωάννα, μόλις αποφοίτησε His friend, Ioanna, just graduated

από το παράρτημα του Χάρβαρντ στην Ελλάδα. from Harvard's Greek annex.

(Γέλια) (Laughter)

Μόλις πήρε το διδακτορικό της στην κλασσική φιλοσοφία. She just got her PhD in classical philosophy. (Χειροκρότημα) (Applause)

Πριν ακόμα καλά-καλά πάρει το διδακτορικό, Even before getting the PhD,

την είχαν προσεγγίσει δύο εταιρίες από το career office του Χάρβαρντ. she was approached by two companies through Harvard's careers office. Ένα ελληνικό startup, A Greek startup,

το οποίο, μάλιστα, «σήκωσε» πρόσφατα which recently managed to raise

10 εκατομμύρια δολάρια σε δεύτερο γύρο χρηματοδότησης, 10 million dollars in its second funding round. και το οποίο startup ασχολείται με software This startup deals with software βασισμένο σε αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης, based on artificial intelligence algorithms που προσομοιάζουν τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνει κρίσιμες αποφάσεις that emulate the way the human brain makes critical decisions, ο ανθρώπινος εγκέφαλος, the human brain,

απομονώνοντας, μάλιστα, isolating the cognitive bias

τη γνωστική προκατάληψη του ανθρώπινου εγκεφάλου, cognitive bias of the human brain, το cognitive bias,

για να μπορούν να παίρνουν αποφάσεις so as to be able to make decisions

χωρίς τις παραδοσιακές προκαταλήψεις που έχει κάθε ανθρώπινος εγκέφαλος. without the usual biases every human brain has. Η δεύτερη προσφορά που έχει η Ιωάννα είναι από μια αμερικάνικη εταιρία, The second offer that Ioanna has got is from an American company η οποία ειδικεύεται σε θέματα εκπαίδευσης ανωτάτων στελεχών επιχειρήσεων, that specializes in the education of senior business executives, στη λήψης αποφάσεων και στην ηγεσία γενικώς. in decision making, and leadership in general. Που να φανταστεί ποτέ ότι με ένα πτυχίο κλασσικής φιλοσοφίας Who could imagine that a degree in classical philosophy θα της άνοιγαν τέτοιες πόρτες. could open up such opportunities.

Άλλο παράδειγμα,

ο κολλητός του γιου μου από το σχολείο, my son's best friend from school, Stavros.

ο Σταύρος.

Αυτός ήταν πιο τυχερός ή πιο ικανός. He was luckier or more able.

Αυτός είχε από μικρό παιδί μεγάλο πάθος με το ψαροντούφεκο και το καλό φαγητό Since a little kid, he'd been passionate about spearfishing and good food, και στα 21 του βρέθηκε στο τμήμα ποιοτικού ελέγχου and, at age 21, found himself in the quality control department της μεγαλύτερης εταιρίας ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα. of the biggest fish farm company in Greece. Αυτή η εταιρία είχε προκύψει τρία χρόνια πιο πριν, This company had been formed three years earlier από τη μαζική συγχώνευση from the mass merger

τεσσάρων μεγάλων, προβληματικών, υπερχρεωμένων επιχειρήσεων, of four large companies in trouble with debts,

στα πλαίσια της γενικότερης αναδιάρθρωσης as part of the broader restructuring of the fish farm industry in Greece,

του κλάδου της ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα, που έγινε με ευθύνη και πρωτοβουλία των ελληνικών τραπεζών. initiated and supported by the Greek banks. Ο Σταύρος, λοιπόν, μια μέρα, είχε τη φαεινή ιδέα So, Stavros had this great idea one day,

να πάει στ' αφεντικά του, να πάει στη διοίκηση της εταιρίας, to go to his bosses, to the company's management,

και να τους προτείνει νέα είδη καλλιέργειας, and suggest new kinds of farming to them,

πιο εξαγώγιμα από την τσιπούρα και το λαβράκι, more exportable than sea bream and sea bass,

στοχεύοντας, συγκεκριμένα, targeting specifically

σε πολύ ποιοτικά εστιατόρια της Ευρώπης, της Αμερικής και της Μέσης Ανατολής, high quality restaurants in Europe, America, and the Middle East, που ειδικεύονται στο ωμό ψάρι. that specialize in raw fish.

Δυο-τρία χρόνια μετά, ο Σταύρος ήταν international trade manager, A couple of years later, Stavros was the International Trade Manager, ουσιαστικά υπεύθυνος για τις εξαγωγές essentially responsible for the annual export

15 [χιλιάδων] τόνων ελληνικού ψαριού ετησίως. of 15,000 tonnes of Greek fish.

Και μάλιστα είχε καταφέρει να στήσει μια διαδικασία εξαγωγική, And he even managed to set up an export procedure που έδινε στην εταιρία τη δυνατότητα να ισχυρίζεται βάσιμα that gave the company the legitimate claim ότι είναι η μοναδική εταιρία ιχθυοκαλλιέργειας of being the only fish farm company που μπορεί να παραδώσει φρέσκο ελληνικό ψάρι ημέρας that could deliver fresh Greek fish anywhere in Europe by 3 pm. οπουδήποτε στην Ευρώπη, μέχρι τις τρεις η ώρα το μεσημέρι. anywhere in Europe, until three o'clock in the afternoon. Αυτές οι δουλειές, βέβαια, 15 χρόνια πιο πριν, Of course, 15 years ago,

φάνταζαν όνειρο θερινής νυκτός. they dreamed of a summer night.

Αλλά τα πράγματα αλλάζουν. But things change.

Με τον μεγάλο επενδυτικό νόμο του 2020, With the Great Investment Project of 2020,

αυτό το οποίο έγινε, είναι ότι δόθηκαν πάρα πολλά κίνητρα what happened was that many incentives were provided for,

και έγιναν και κάποιες πολύ συγκεκριμένες κινήσεις and some very specific moves were made in, στην αγορά εργασίας, the labour market

που διευκόλυναν τις επιχειρήσεις that made things easier for companies,

και μείωναν πάρα πολύ τις εργοδοτικές εισφορές, greatly reducing the employer's contributions για νέο-απασχολούμενους και ανέργους. for the newly employed and unemployed.

Αυτό, σε συνδυασμό με τα αναπτυξιακά κεφάλαια του επενδυτικού νόμου, This, in combination with the development capital from the investment law, οδήγησαν σε μια πάρα πολύ μεγάλη άνθηση lead to a great boom

και στο άνοιγμα πάρα πολλών νέων επιχειρήσεων. and the opening of many new companies. Ταυτόχρονα, η φορολογική μεταρρύθμιση του 2018-2021, At the same time, the tax reform of 2018-2021 γκρέμισε πολλά εμπόδια στην υλοποίηση μεγάλων επενδυτικών σχεδίων. tore down many obstacles Επίσης, έδωσε επιτέλους το έναυσμα It also provided the incentive

να ξαναέρθουν τα κεντρικά γραφεία μεγάλων πολυεθνικών for the return of big multinational companies και να στήσουν έδρα στην Ελλάδα. and their setting up of headquarters in Greece.

Αυτά τα δύο πράγματα σε συνδυασμό, These two things combined

άλλαξαν τελείως την εικόνα της αγοράς εργασίας completely changed the job market, η οποία ήδη από 2020-21 άρχισε να γίνεται πολύ ανταγωνιστική which had already started to become very competitive since 2020-21. και το '22 είδαμε και την πρώτη καθαρή ένδειξη αναστροφής των ροών μετανάστευσης, But also in 2022,

ειδικά για νέους αποφοίτους, προς το εξωτερικό. especially of young graduates going abroad. Είναι πάρα μεγάλη η απόσταση που διήνυσε η Ελλάδα σε αυτά τα 15 χρόνια. Greece went a long way during those 15 years. Να σκεφτείτε ότι το ΑΕΠ της χώρας, Just think that the country's GDP for the period 2008 to 2015

από το 2008 στο 2015, from 2008 to 2015,

είχε χάσει 65 από τα συνολικά 240 δισεκατομμύρια ευρώ lost 65 billion στα οποία βρέθηκε στην αρχή της κρίσης.

Μέχρι το 2030, ήδη είχαν ανακτηθεί τα 50 από αυτά τα 65 δισεκατομμύρια στο ΑΕΠ. By 2030, 50 of that 65 billion in GDP had already been recovered.

Τη «μαύρη» επταετία 2008-2015, During the seven "black" years of 2008-2015,

720.000 άνθρωποι έχασαν τη δουλειά τους και έμειναν άνεργοι. 720,000 people lost their jobs and became unemployed. Τελικά, όλες οι τραγωδίες σε αυτή τη χώρα μάλλον σε επταετίες συμβαίνουν. All tragedies in this country seem to happen in seven year periods.

Μέχρι το 2030, όμως, But since then 650,000 new jobs have been created.

είχαν δημιουργηθεί 650.000 νέες θέσεις εργασίας. Τα πενιχρά επενδυτικά επίπεδα του 2015, The poor investment levels of 2015,

των 17 δισεκατομμυρίων ευρώ στο σύνολο της οικονομίας, 17 billion euros in the whole economy of the country,

είχαν τριπλασιαστεί σχεδόν μέχρι το 2030 that figure has now been, in 2030, almost tripled,

και είχαν φτάσει τα 50 δισεκατομμύρια ευρώ. reaching some 50 billion euros. Απ' αυτά τα 50 δισεκατομμύρια ευρώ, μόνο 10 ήρθαν από ιδιωτικοποιήσεις, Of those 50 billion euros, only 10 were from privatizations, αλλά ήταν τόσο καταλυτική και πολλαπλασιαστική but their effect has been so catalytic and proliferative η επίδραση των ιδιωτικοποιήσεων στο σύνολο του επενδυτικού κλίματος, on the entire investment environment

που είχαμε, τελικά, αυτό το πολύ μεγαλύτερο αποτέλεσμα. that the end result has been very great. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι στην Ελλάδα του 2030, τα παιδιά μου, But the most important thing is,

ζουν σε μια χώρα που έχει ένα πολύ διαφορετικό υπόδειγμα live in a country that has a very different model και ένα πολύ διαφορετικό κοινωνικοοικονομικό μοντέλο. and a very different socioeconomic model. Στην Ελλάδα του 2030, η γενιά των παιδιών μου In the Greece of 2030, my children's generation ξοδεύει μόνο το 45% του ΑΕΠ σε ιδιωτική κατανάλωση. spends just 45% of the GDP on private consumption. Η δικιά μου γενιά ξοδεύει το 70% του ΑΕΠ σε ιδιωτική κατανάλωση. My generation spends 70% of the GDP on private consumption.

Στην Ελλάδα του 2030, In the Greece of 2030,

7 από τα 8 εκατομμύρια των φορολογουμένων 7 million of the 8 million taxpayers

πληρώνουν κανονικά και εμπρόθεσμα τους φόρους τους. pay their taxes regularly and on time. Στην Ελλάδα του 2015 και του 2016, In the Greece of 2015 and 2016,

λιγότεροι από τους μισούς φορολογούμενους fewer than half of our taxpayers

πληρώνουν φόρο εισοδήματος κανονικά και εμπρόθεσμα, paid their income taxes regularly and on time,

και βεβαίως, μέσω της υπερφορολόγησης, πληρώνουν και για όλους τους υπόλοιπους. and, of course, to raise enough tax, they also paid for all the rest. Οι 25χρονοι και οι 30χρονοι του 2030, The 25- and 30-year-olds of 2030

έχουν εμπεδώσει την αξία της εμπιστοσύνης. have mastered the value of trust.

Εμπιστεύονται και τους εμπιστεύονται. They trust and they are trusted.

Η παιδεία, η υγεία, οι επιχειρήσεις, Education, health, companies,

οι τράπεζες, η δημόσια τάξη, η ασφάλεια... banks, public order, safety -

δεν έχουν φτιάξει όλα το 2030. everything is still not in order now in 2030.

Υπάρχουν ακόμα προβλήματα, υπάρχουν ακόμα ελλείψεις. There are still problems, there are still shortcomings. Υπάρχουν προβληματικές υποδομές, The infrastructure is problematic,

υπάρχουν κρούσματα διαφθοράς. there are cases of corruption,

Αλλά τουλάχιστον υπάρχει η εμπιστοσύνη και η πεποίθηση But at least there is trust and the confidence ότι ο καθένας κάνει αυτό που μπορεί, that everyone is doing what they can, when they can,

όπως μπορεί,

και για τη δική του ευημερία, αλλά και για το κοινό καλό. not only for their own well-being but also for the common good. Σ' αυτή τη δεκαπενταετή πορεία Along this 15 year journey

υπήρχαν πέντε μεγάλα ορόσημα, there were five great milestones,

πέντε μεγάλες μεταρρυθμίσεις που έκαναν τη διαφορά. five major reforms that made the difference. Πρώτον: Η εθνική καμπάνια πάταξης της φοροδιαφυγής First: The national campaign to eliminate tax evasion, που ξεκίνησε το 2017 και ολοκληρώθηκε το 2020. launched in 2017, and completed in 2020. Ήταν η πρώτη κεντρικά συντονισμένη προσπάθεια It was the first centrally coordinated effort για την αύξηση της φορολογικής συμμόρφωσης to increase tax compliance

και τη δημιουργία φορολογικής συνείδησης στη χώρα. and to create tax awareness in the country. Ξεκίνησε μαζικά η διασταύρωση στοιχείων The mass cross-reference of data

της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων by the General Secretariat of Information Systems με τράπεζες, με ασφαλιστικές εταιρίες,

με εμπορικές συναλλαγές όλων των φορολογούμενων, the commercial transactions of all tax payers,

ακόμα και με social media feeds. and even social media feeds.

Ως αποτέλεσμα αυτής της άσκησης As a result of this exercise,

δημιουργήθηκαν απόλυτα εξακριβωμένες ενδείξεις true indications of the need για δεκάδες χιλιάδες ελέγχων σε όλη τη χώρα. for tens of thousands of checks throughout the country were found. Δεκάδες χιλιάδες ελέγχων φορολογικών δηλώσεων. Tens of thousands of checks of income tax returns. Ταυτόχρονα, κι εδώ ήταν η μεγάλη καινοτομία, At the same time, and this was the great innovation, στήθηκε ένα πάρα πολύ μεγάλο και ευρύ πλάνο επικοινωνίας a wide-reaching information initiative was set in motion με καμπάνιες προώθησης και διαφήμισης για να αυξηθεί η φορολογική συνείδηση with promotional campaigns and advertisements που έπαιζαν για πάρα πολύ καιρό σε όλα τα μέσα μαζικής επικοινωνίας. that was visible in all the mass media for a very long time. Υπολογίζεται ότι σαν αποτέλεσμα αυτής της τριετούς καμπάνιας It is calculated that as a result of this three year campaign, τα φορολογικά έσοδα του κράτους αυξήθηκαν κατά 10 δισεκατομμύρια ευρώ the public revenue from taxes μέσα σε τρία χρόνια αθροιστικά.

Αυτός ο μποναμάς χρηματοδότησε τη δεύτερη μεγάλη μεταρρύθμιση, This boost financed the second great reform, που ήταν η φορολογική μεταρρύθμιση which was the tax reform

με ταυτόχρονη διεύρυνση της φορολογικής βάσης. with simultaneous enlargement of the tax base. Αρχικά, μειώθηκε ο ανώτατος συντελεστής ΦΠΑ. As a starter, the maximum VAT rate was reduced. Εν συνεχεία, προσαρμόστηκε η κλίμακα των συντελεστών για τους μισθωτούς, Then, an adjustment was made for income tax, το οποίο, ουσιαστικά, διεύρυνε τη φορολογική βάση. which actually broadened the tax base. Στη συνέχεια, After that, corporation tax was reduced,

μειώθηκαν οι συντελεστές για τα εταιρικά κέρδη και αυτό ήταν το πιο αναπτυξιακό μέτρο αυτής της μεταρρύθμισης. and it was this reform that yielded the greatest development.

Όταν σχεδιάστηκε αυτή η μεταρρύθμιση,

είχε ένα προϋπολογισμό που έλεγε ότι θα χαθούν 3 δισεκατομμύρια ευρώ από έσοδα,

λόγω της μείωσης των συντελεστών resulting from the lower rates.

και υπολογιζόταν ότι θα αντισταθμιστεί αυτή η απώλεια They calculated that this loss would be compensated

από την καμπάνια πάταξης της φοροδιαφυγής. by the initiative against tax evasion.

Εντούτοις, είδαμε ότι το 2023-24, Nevertheless, it was found that in 2023-24

η φορολογική μεταρρύθμιση από μόνη της, the tax reform by itself

είχε φέρει 5 δισεκατομμύρια ευρώ περισσότερα φορολογικά έσοδα had brought in 5 billion euros more in tax

από τα έσοδα του 2018. compared to 2018.

Η τρίτη μεγάλη μεταρρύθμιση ήταν ο νέος επενδυτικός νόμος The third great reform was the new investment law που έτρεξε από το 2020 έως το 2024. that was in place from 2020 to 2024.

Προέβλεπε φοροαπαλλαγές, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, It provided tax breaks for a specified period of time

στις μεγάλες επενδύσεις. for big investments.

Προέβλεπε επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για νέους απασχολούμενους και ανέργους. It provided subsidies for social security contributions

Προέβλεπε ειδικές διαδικασίες αδειοδότησης, χωροταξίας, It provided special procedures for licensing, planning, μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, environmental impact studies,

για μεγάλες επενδύσεις με προϋπολογισμό for big investments with a budget above a given threshold.

μεγαλύτερο από ένα συγκεκριμένο κατώφλι που έθετε. Σε συνδυασμό με το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων που έτρεξε εκείνη την περίοδο, Combined with the program of public investments

αυτός ο επενδυτικός νόμος, κατέληξε το 2023-24 this investment law in 2023-24

να βοηθήσει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων για πρώτη φορά να πιάσει τους στόχους του.

Τέταρτη μεγάλη μεταρρύθμιση στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης. The fourth great reform was in the justice system.

Από την αρχή τέθηκε στο στόχαστρο η ταχύτητα. Swiftness was targeted from the beginning.

Το 2011 ο μέσος χρόνος απονομής δικαιοσύνης στην Ελλάδα In 2011, the average wait time for justice in Greece was 817 days - ήταν 817 ημέρες.

Σχεδόν δυόμισι χρόνια. almost two-and-a-half years.

Το 2015, το 817 είχε γίνει 1580. In 2015, 817 grew to 1580 - almost four-and-a-half years.

Σχεδόν τεσσερισήμισι χρόνια.

Με πολύ συγκεκριμένες κινήσεις, In well-defined moves,

κατάργηση νόμων και συγχώνευση άλλων νόμων. some laws were abolished and others merged: 400 νόμοι συγχωνεύτηκαν σε 100 και άλλοι 200 καταργήθηκαν. 400 laws were merged into 100, and 200 were abolished. Ταυτόχρονα αυξήθηκε η διαχειριστική ικανότητα των δικαστηρίων At the same time, court processing times were improved, και άλλαξαν οι διαδικασίες προσφυγής στη δικαιοσύνη and appeals procedures were changed to eliminate abusive ones, για να μη γίνονται καταχρηστικές προσφυγές

που αυξάνουν πάρα πολύ τις υποθέσεις προς εκδίκαση. which really increased the number of cases processed. Καταφέραμε και ρίξαμε τον συνολικό χρόνο εκδίκασης στον ένα χρόνο, We managed to decrease the total litigation time to one year, δηλαδή περίπου στο 1/5 σε σχέση με σήμερα. which is about 1/5 of that in 2016. Tέλος, ίσως η πιο μακρόπνοη απ' όλες τις τομές: Finally, maybe the most sustainable of all changes: ο διαχωρισμός της πολιτικής και της εκτελεστικής εξουσίας. the separation of the legislative from the executive. Ξεκίνησε το 2019, It started in 2019,

όπου 200 γενικοί διευθυντές, when 200 directors general, specialists, and secretaries general at ministries,

σε συγκεκριμένες καίριες θέσεις, in certain key positions,

προσελήφθησαν με διαδικασίες πρόσληψης αντίστοιχες του ιδιωτικού τομέα were recruited with procedures akin to those in the private sector και, βεβαίως, μακριά από κομματικούς μηχανισμούς. and, of course, far away from political party mechanisms. Αυτό ήταν το πρώτο βήμα. That was the first step.

Το 2023 θεσπίστηκε επισήμως το ασυμβίβαστο ανάμεσα στη βουλευτική ιδιότητα In 2023, they formally established

και γενικότερα την ενασχόληση με την πολιτική,

από την ενασχόληση με συγκεκριμένες καίριες θέσεις του κρατικού μηχανισμού, and being involved with certain key positions in the state apparatus, ακόμα και σε επίπεδο υφυπουργού. even at deputy minister level.

Η μεγάλη επίπτωση και η μεγάλη τομή αυτή The full impact of all this

δεν έχει εκτιμηθεί πλήρως ακόμα το 2030. has still not been fully evaluated in 2030.

Πιθανότατα, όμως, ο ιστορικός του μέλλοντος θα μας δείξει But most probably, the historians of the future will tell us ότι αυτή ήταν η πιο σημαντική καμπή

στη θεμελίωση εμπιστοσύνης ανάμεσα στους πολίτες και στο κράτος. in establishing trust between citizen and state. Το 2030 ο γιος μου θα είναι 26 ετών. In 2030, my son will be 26 years old,

Η κόρη μου θα είναι 23 ετών. my daughter will be 23 years old.

Τους αξίζει αυτή η Ελλάδα. This is the Greece they deserve;

Όχι η σημερινή. not today's Greece.

(Χειροκρότημα) (Applause)

Κι αν ισχύει ότι «αμαρτίες γονέων παιδεύουσι τέκνα», And if it is true ισχύει ακόμα περισσότερο ότι τα παιδευμένα τέκνα then it holds even truer είναι ικανά για τα πάντα,

και οι γονείς τους, αν μη τι άλλο, είναι ικανοί να ονειρεύονται. and their parents, if nothing else, can dream. Σας ευχαριστώ πολύ. Thank you very much.

(Χειροκρότημα) (Applause)