Prepositions
Voorzetsels (حروفِ جار)
In Urdu, wat Engelse sprekers voorzetsels noemen, zijn eigenlijk postposities — wat betekent dat ze na het zelfstandig naamwoord komen, niet ervoor. Deze worden genoemd ḥurūf-e-jār (حروفِ جار).
Postposities begrijpen is essentieel, omdat ze interageren met het geval van zelfstandig naamwoorden: het zelfstandig naamwoord voor een postpositie moet in de oblique vorm verschijnen.
Bijvoorbeeld:
میں لڑکے کو دیکھتا ہوں۔ — Main laṛke ko dekhtā hoon. — Ik zie de jongen.
Hier is لڑکے (laṛke) de oblique vorm van لڑکا (jongen), gebruikt voor de postpositie کو (ko).
Hoe Postposities Werken
Postposities duiden relaties aan van locatie, richting, bezit, middelen en meer.
In tegenstelling tot Engels ("in de kamer"), verandert Urdu de volgorde ("kamer in" — کمرے میں).
Basis patroon:
[Zelfstandig naamwoord (oblique)] + [Postpositie]
Voorbeelden:
گھر میں — in het huis
میز پر — op de tafel
دوست کے ساتھ — met de vriend
کتابوں کے بارے میں — over de boeken
Veel voorkomende Eenvoudige Postposities
| Urdu | Transliteratie | Betekenis | Voorbeeld |
|---|---|---|---|
| کو | ko | aan, voor, markeert direct object | لڑکے کو — naar de jongen |
| میں | mein | in | کمرے میں — in de kamer |
| پر | par | op, op, bij | میز پر — op de tafel |
| سے | se | van, met, door | قلم سے — met een pen |
| تک | tak | tot, tot | اسکول تک — tot school |
| کا / کی / کے | kā / kī / ke | van (bezit) | علی کی کتاب — Ali's boek |
Oblique Case Herinnering
Postposities vereisen dat het zelfstandig naamwoord of voornaamwoord in oblique vorm is.
Voorbeelden:
میں نے دوست کو دیکھا۔ — Ik zag de vriend.
وہ میرے ساتھ گیا۔ — Hij ging met mij.
اس کے بعد ہم آئے۔ — Daarna kwamen we.
Oblique voornaamwoorden:
میں → مجھ (mujh)
تو → تجھ (tujh)
وہ → اس / اُس (us)
ہم → ہم (ham)
تم → تم (tum)
Voorbeelden:
مجھ سے — van mij
اس کے ساتھ — met hem/haar
تم پر — op jou
Samengestelde Postposities
Urdu heeft veel samengestelde postposities die bestaan uit twee of meer woorden. Het eerste deel (meestal کے / کی / کا) komt overeen met het zelfstandig naamwoord dat het volgt, en het laatste woord drukt de relatie uit.
| Postpositie | Betekenis | Voorbeeld | Vertaling |
|---|---|---|---|
| کے بعد | after (na) | بعد کے کھانے — na de maaltijd | |
| کے پہلے | voor | اسکول کے پہلے — voor school | |
| کے ساتھ | met | دوست کے ساتھ — met een vriend | |
| کے لئے | voor | تمہارے لئے — voor jou | |
| کے اوپر | bovenop | میز کے اوپر — op de bovenkant van de tafel | |
| کے نیچے | onder | کرسی کے نیچے — onder de stoel | |
| کے اندر | binnen | گھر کے اندر — in het huis | |
| کے باہر | buiten | دفتر کے باہر — buiten het kantoor | |
| کے بارے میں | over / over | کتاب کے بارے میں — over het boek | |
| کے سامنے | voor | استاد کے سامنے — voor de leraar |
Voorbeeldzinnen:
میں سکول کے بعد گھر گیا۔ — Ik ging naar huis na school.
ہم استاد کے سامنے بیٹھے۔ — Wij zaten voor de leraar.
وہ میرے لئے iets bracht۔ — Hij bracht iets voor mij.
Speciale Postposities en Hun Gebruik
-
کو (ko) — markeert indirect object of specifiek direct object.
Voorbeelden:- میں نے احمد کو دیکھا۔ — Ik zag Ahmad.
- بچے کو پانی دو۔ — Geef water aan het kind.
-
سے (se) — geeft scheiding, middelen of vergelijking aan.
Voorbeelden:- وہ لاہور سے آیا۔ — Hij kwam uit Lahore.
- وہ مجھ سے بات کر رہا ہے۔ — Hij praat met mij.
- وہ تم سے beter ہے۔ — Hij is beter dan jij.
-
میں (mein) — drukt inclusie of locatie uit.
Voorbeelden:- میں کمرے میں ہوں۔ — Ik ben in de kamer.
- وہ اسکول میں پڑھتا ہے۔ — Hij studeert op school.
-
پر (par) — duidt oppervlaktecontact aan of figuurlijk "op".
Voorbeelden:- کتاب میز پر ہے۔ — Het boek ligt op de tafel.
- وہ مجھ پر haysa۔ — Hij lachte naar mij.
-
تک (tak) — drukt grens of eindpunt uit.
Voorbeelden:- یہاں تک آؤ۔ — Kom hierheen.
- وہ شام تک کام کرے گا۔ — Hij zal tot de avond werken.
-
zonder (ke baghair) — zonder.
Voorbeelden:- Thee zonder suiker.
- Ik kan niet leven zonder jou.
Idiotsche Verbindingszinnen
Urdu gebruikt veel na-voorzetsel + zelfstandig naamwoord-idioom dat figuurlijke betekenissen draagt.
Voorbeelden:
-
in het hart → innerlijk voelen/denken.
Voorbeeld: Ik heb twijfel in mijn hart. -
Op de tong → op het punt om te zeggen.
Voorbeeld: Het was op het puntje van mijn tong. -
Voor de ogen → zichtbaar.
Voorbeeld: Dit gebeurde allemaal voor mijn ogen.
Na-voorzetsel vs. Voorzetsel in het Engels
Engels: "op de tafel" → Urdu: "tafel op" (میز پر)
Engels: "na de maaltijd" → Urdu: "maaltijd na" (کھانے کے بعد)
Deze omkering is consistent door de taal heen.
Samenvatting
- Na-voorzetsels volgen altijd het zelfstandig naamwoord.
- Zelfstandige naamwoorden ervoor verschijnen in oblege casus.
- Samengestelde na-voorzetsels worden gevormd met کے / کی / کا + een ander woord.
- Algemene: کو, میں, سے, پر, تک, کے ساتھ, کے بعد, کے بارے میں.
- Zij drukken relaties uit van plek, tijd, bezit en middel.
Na-voorzetsels geven Urdu zijn vloeiende zinsstructuur en staan toe complexe relaties tussen woorden te vormen met slechts een paar kleine deeltjes.