Ιστορία | ΘΗΣΕΑΣ Το Βασιλόπουλο της Τροιζήνας | Γ' Δημοτικού Επ. 45

Γεια σας παιδιά! Το όνομά μου είναι Πανταζή Σοφία και είμαι δασκάλα σε Δημοτικό σχολείο.

Το μάθημα που θα κάνουμε σήμερα είναι ένα μάθημα ιστορίας, μπορούν να το παρακολουθήσουν όλα τα παιδιά του Δημοτικού,

μικρά και μεγάλα. Mπορείτε, παιδιά, να πάτε τώρα να φέρετε το βιβλίο σας από το δωμάτιό σας ή από την τσάντα σας,

το βιβλίο που έχετε του σχολείου, και να παρακολουθήσετε το μάθημα και με τη βοήθεια του βιβλίου σας.

Ποιό μάθημα θα κάνουμε σήμερα; Σήμερα θα κάνουμε τη δεύτερη ενότητα: θα κάνουμε για τον Θησέα, παιδιά,

το βασιλόπουλο της Τροιζήνας. Για να θυμηθούμε την προηγούμενη ενότητα που είχατε μάθει για τον Ηρακλή, ε;

Τον σπουδαίο αυτόν ήρωα της μυθολογίας.

Να ξέρετε όμως, παιδιά, δεν είναι μόνο ο Ηρακλής ήρωας στη μυθολογία, είναι και ο Θησέας.

Για να σας πω τώρα έτσι μία ιστορία. Λέγεται λοιπόν, παιδιά, ότι ο Ηρακλής καθώς μία φορά πήγαινε στην Τροιζήνα,

τον φιλοξένησε στο παλάτι του ο βασιλιάς Πιτθέας. Θυμάστε παιδιά που ο Ηρακλής φορούσε στους ώμους τη λεοντή;

Που ήταν το δέρμα από ένα αληθινό λιοντάρι; Εκείνη την ώρα που ο Ηρακλής κάθησε να φάει,

έβγαλε τη λεοντή και την άφησε κάτω.

Δίπλα, πιο πέρα δηλαδή από το τραπέζι, ήταν συγκεντρωμένη μια παρέα από μικρά παιδιά.

Με το που το βλέπουν αυτό τα παιδιά φυσικά, τρομάξαν, νομίζαν ότι το λιοντάρι είναι αληθινό,

τρομάξαν με αυτό το θέαμα που βλέπανε.

Ένα όμως παιδί, 7 χρονών κιόλας, πολύ μικρό, στην ηλικία σας περίπου για όσους πάνε Γ' Δημοτικού,

ένα λοιπόν παιδί εφτάχρονο δεν φοβήθηκε καθόλου, ίσα ίσα πήρε ένα τσεκούρι,

και πήγε να σκοτώσει τη λεοντή που νόμιζε ότι ήταν αληθινό λιοντάρι.

Ποιός ήταν αυτός παιδιά; Ήταν ο Θησέας, ατρόμητος από μικρός και πάρα πολύ θαρραλέος.

Ο Θησέας λοιπόν παιδιά, λέει εδώ ο τίτλος, το βασιλόπουλο της Τροιζήνας. Γιατί βασιλόπουλο παιδιά;

Ο πατέρας του ήταν ο βασιλιάς Αιγέας παιδιά. Ο Αιγέας λοιπόν ήταν ο βασιλιάς της Αθήνας.

Είχε πάει στο μαντείο των Δελφών και καθώς επέστρεφε, πέρασε από την Τροιζήνα.

Στην Τροιζήνα γνώρισε την Αίθρα η οποία ήταν και αυτή βασιλοπούλα, ο πατέρας της ήταν ο βασιλιάς της Τροιζήνας, ο Πιτθέας.

Αυτοί οι δύο λοιπόν παιδιά ήταν οι γονείς του Θησέα.

Τί έγινε όμως; Καθώς η Αίθρα ήταν ακόμα έγκυος, δεν είχε προλάβει να γεννήσει τον Θησέα,

ο Αιγέας έπρεπε να επιστρέψει στην Αθήνα, για κάποιες υποχρεώσεις.

Έτσι λοιπόν είπε στην Αίθρα: 'Αν το παιδί που θα γεννήσεις είναι αγόρι, τότε θέλω να του δείξεις έναν βράχο',

και πήγε λοιπόν ο Αιγέας και της έδειξε έναν βράχο που στον βράχο αυτό από κάτω είχε αφήσει ένα σπαθί,

ας το ζωγραφίσουμε έτσι όπως μπορούμε -δεν έχει σημασία, του άφησε ένα σπαθί λοιπόν παιδιά και ένα ζευγάρι σανδάλια.

Για να δούμε και τα σανδάλια, έτσι που ήταν με χ, εκείνα τα χρόνια.

Δεν έχει σημασία αν δεν το ζωγραφίσουμε πολύ ωραία αλλα όταν βλέπω μια εικόνα μπορώ να τυπώσω καλύτερα αυτό που ακούω.

Άρα λοιπόν, κάτω από το βράχο άφησε ο Αιγέας για τον γίο του Θησέα, ένα σπαθί και ένα ζευγάρι σανδάλια,

και είπε στην Αίθρα: 'αν το παιδί που θα γεννήσεις είναι αγόρι, θέλω να του δείξεις αυτόν τον βράχο.

Και αν είναι αρκετά δυνατός και μεγάλος τότε να τον σηκώσει αυτόν τον βράχο, να πάρει τα σανδάλια,

να πάρει το σπαθί και να έρθει να με βρει στην Αθήνα.'

Για να δούμε παιδιά, το κατάφερε αυτό; Τι έγινε; Γεννάει λοιπόν η Αίθρα και κάνει αγόρι, κάνει τον Θησέα,

και ο Θησέας παιδιά μεγαλώνει και όπως θυμάστε από την προηγούμενη ιστορία που σας είπα με τη λεοντή,

φαίνεται να είναι ένα πολύ γενναίο και τολμηρό αγόρι.

Όταν λοιπόν φτάνει σε ηλικία αρκετά μεγάλη, η μητέρα του τον πάει στον βράχο,

και του δείχνει και το σπαθί και τα σανδάλια, που είναι απο κάτω.

Καταφέρνει ο Θησέας, σηκώνει τον βράχο φοράει τα σανδάλια και το σπαθί και παίρνει τον δρόμο για την Αθήνα, να συναντήσει τον πατέρα του.

Πάμε να δούμε στον χάρτη από ποιές περιοχές πέρασε; Και ποιές δυσκολίες συνάντησε;

Γιατί να σας πω την αλήθεια, υπήρχε ένας εύκολος δρόμος, ένας δρόμος που θα μπορούσε να πάει από την θάλασσα, με ένα πλοίο.

Δεν προτιμησε αυτόν τον δρόμο, τον εύκολο δηλαδή, προτίμησε να πάει από τον δρόμο που είχε πάρα πολλούς ληστές και κακοποιούς.

Πάμε όμως να δούμε τον χάρτη. Στον χάρτη αυτόν που είναι και παλιός χάρτης παιδιά και μπορεί τα γράμματα να μην τα καταλαβαίνετε,

θα σας πω εδώ ότι είναι η Πελοπόννησος, είναι η Αργολίδα και εδώ βλέπουμε την Τροιζίνα.

Η Τροιζήνα είναι το μέρος όπου έζησε ο Θησέας, ήταν εκεί ο βασιλιάς Πιτθέας.

Φεύγει λοιπόν ο ήρωάς μας, ο Θησέας από την Τροιζήνα και πάει πάνω πάνω πάνω, πάει εδώ στην Επίδαυρο.

Στην Επίδαυρο συναντάει τον Περιφήτη έναν ληστή ο οποίος με ένα ρόπαλο σκότωνε τους περαστικούς.

Καταφέρνει να τον σκοτώσει και συνεχίζει την διαδρομή του, λίγο πιο πάνω, για να πάμε στον χάρτη να δούμε,

περπατάει, περπατάει, και δεν ήταν και εύκολο τότε να περπατάς τόσο δρόμο, τόσα χιλιόμετρα,

και φτάνει εδώ που δείχνει το βέλος παιδιά στον Ισθμό της Κορίνθου, εδω λοιπόν υπάρχει ένας κακοποιός,

ο Σίνης, ο οποίος έπαιρνε δύο πεύκα, τα λύγιζε και έδενε τους ανθρώπους με τα χέρια τους και τα πόδια τους πάνω σε αυτά τα πεύκα.

Την ώρα που έδενε τον άνθρωπο, άφηνε τα πεύκα προς τα πάνω και φαντάζεστε τι θα γινόταν ο άνθρωπος,

λυγισμένα, τα άφηνε να φεύγουν προς τα πάνω, ο άνθρωπος εκτινασόταν, σκοτωνόταν φυσικά.

Καταφέρνει να σκοτώσει και τον Σίνη παιδιά, και προχωράμε πιο πάνω παιδιά, που σηναντάει την Φαιά,

η οποία ήταν μια αγριογουρούνα και όπως καταλαβαίνετε τρόμαζε τους κατοίκους της περιοχής εκείνης.

Ο Θησέας καταφέρνει και τη σκοτώνει. Πέρασε λοιπόν από την Επίδαυρο, όπου εκεί συνάντησε τον ληστή Περιφήτη,

πέρασε μετά από τον Ισθμό της Κορίνθου, εκεί κατάφερε να σκοτώσει τον ληστή Σίνη, τον κακοποιό που έβαζε τους ανθρώπους στα πεύκα.

Παμε μετά να γράψουμε τη Φαιά, πιο πάνω συναντάει τη Φαιά,

που είναι μια αγριογουρούνα που τρομάζει τους κατοίκους της περιοχής.

Και πάμε λίγο πιο πάνω στις Σκιρωνίδες Πέτρες, μια περιοχή, για να δούμε τι συνέβαινε εκεί παιδιά,

στις Σκιρωνίδες Πέτρες, ένας άλλος κακοποιός παιδιά, ο Σκίρωνας, αφού λήστευε τους ανθρώπους,

τους έλεγε να σκύψουν για να του πλύνουν τα πόδια, έτσι λοιπόν όταν οι άνθρωποι έσκυβαν να του πλύνουν τα πόδια,

δεν μπορούσαν να κάνουν και κάτι άλλο, αυτός τους έδινε μια στην πλάτη και αυτοί πέφτανε από τα βράχια μέσα στη θάλασσα,

όπου εκεί μέσα στη θάλασσα τους περίμενε μια μεγάλη χελώνα, που λένε ότι τους έτρωγε κιόλας.

Η περιοχή παιδιά αυτή τώρα λέγεται Κακιά Σκάλα και μπορεί κάποιος από εσάς παιδιά να έχει περάσει από αυτο το σημείο.

Λέτε να έχει βγει απο αυτό το περιστατικό κακιά; Γιατί εκεί πέφταν οι άνθρωποι και σκοτώνονταν; Μπορεί.

Πάμε να δούμε και το τελευταίο εμπόδιο που συνάντησε στο δρόμο του ο Θησέας που ήταν παιδιά ο Προκρούστης.

Ο Προκρούστης κοντά στην Αθήνα, τί έκανε; Είχε ένα κρεβάτι - θα γράψω εδώ κρεβάτι γιατί είναι πολύ χαρακτηριστικό να το θυμάστε,

είχε λοιπόν ένα κρεβάτι και το λέμε και σήμερα, 'στο κρεβάτι του Προκρούστη'.

Είχε ένα κρεβάτι και όποιος περαστικός περνούσε τον ξάπλωνε πάνω στο κρεβάτι.

Την ώρα που τον ξάπλωνε, επειδή αυτό το κρεβάτι ήταν μικρό ότι προεξείχε το έκοβε ο Προκρούστης,

τα πόδια που προεξείχαν, έπαιρνε ένα τσεκούρι και τους τα έκοβε, ή με εκείνο το κρεβάτι που τους σφήνωνε πάρα πολύ τα πόδια.

Ετσι λοιπόν οι άνθρωποι φαντάζεστε εφόσον τους έκοβε τα πόδια τι πόνο τραβούσαν, και πως πέθαιναν.

Τι έκανε λοιπόν ο Θησέας, παιδιά;

Έβαλε τον ίδιο τον Προκρούστη πάνω στο κρεβάτι με τέτοιο τρόπο ώστε να προεξέχει το κεφάλι του,

και ο ίδιος του έκοψε το κεφάλι παιδιά, τον αποκεφάλισε.

Έτσι λοιπόν, να γυρίσουμε λίγο στο χάρτη και να δούμε αυτή τη διαδρομή: Τροιζίνα, Επίδαυρο, Ισθμό της Κορίνθου,

εδώ στην Αθήνα με τον Προκρούστη.

Πέρασε όλα αυτά ο Θησέας και ο δρόμος, γιατί φανταστείτε αυτά τα προβλήματα τα αντιμετώπιζε όλος ο κόσμος που περνούσε από εκεί.

Οι ταξιδιώτες είχαν πρόβλημα να πάνε σε αυτές τις περιοχές, έτσι λοιπόν και ο δρόμος άνοιξε για τους ταξιδιώτες,

και ο Θησέας φτάνει χαρούμενος στον πατέρα του, ο πατέρας του τον αναγνωρίζει,

βλέπει τα σανδάλια, βλέπει και το σπαθί, και είναι πάρα πολύ χαρούμενος.

Πάμε να δούμε παιδιά στο βιβλίο μερικές εικόνες, στο βιβλίο μας λοιπόν έχει τον Θησέα, έτσι όπως τον βλέπουμε,

ένα πάρα πολύ όμορφο άγαλμα, βλέπετε από το σώμα του που είναι γυμνασμένος, αυτό δείχνει την γενναιότητα,

και είναι έργο του γλύπτη Γιώργου Βιτάλη.

Πάμε λίγο παρακάτω, να δούμε τη σκηνή όπου ο Θησέας σηκώνει το θεόρατο βράχο και βρίσκει το σπαθί και τα σανδάλια του πατέρα του.

Πίσω του είναι η μητέρα του η Αίθρα που τον κατευθύνει και αυτό λοιπόν εδώ παιδιά είναι αρχαίο ελληνικό ανάγλυφο,

είναι μία παράσταση, αρχαία παράσταση όπως τη λέμε.

Κοιτάξτε δύναμη που ασκεί το σώμα του στο βράχο και από κάτω είναι το σπαθί και τα σανδάλια.

Και πάμε να δούμε και την τελευταία εικόνα είναι παιδιά αυτό που σας είπα πριν, το κρεβάτι του Προκρούστη,

κοιτάξτε πόσο μικρό ήταν το κρεβάτι, οπότε λογικό είναι να μην χωράει κανένας άνθρωπος,

ο Προκρούστης είναι αυτός που είναι ξαπλωμένος και ο Θησέας ειναι αυτός που θα τον αποκεφαλίσει.

Πάμε λοιπόν, τώρα παιδιά να δούμε αυτά που ακούσατε και που μάθαμε στο σημερινό μάθημα να τα εμπεδώσουμε μέσα από δύο ασκήσεις,

που έχει το τετράδιο εργασιών το ΤΕ που λέτε σίγουρα και στο σχολείο.

Πάμε λοιπόν να το δούμε και από τα διαδραστικά βιβλία και να δούμε την πρώτη άσκηση:

Τι νομίζεις πως σκέφτονται η Αίθρα και ο Θησέας στην παρακάτω εικόνα;

Η εικόνα είναι αυτή που σας έδειξα πριν και από το βιβλίο που ο Θησέας σηκώνει τον βράχο, παίρνει τα σανδάλια,

είναι αυτή η ώρα λοιπόν για τον Θησέα, πάρα πολύ σημαντική, τι φαντάζεστε πως σκέφτεται;

Λέει εδώ το βιβλίο ότι θέλουμε να πούμε τις σκέψεις του Θησέα και της μητέρας του.

Φανταστείτε λοιπόν, μπείτε και εσείς στη θέση του Θησέα, ότι έχετε μεγαλώσει, ότι δεν έχετε γνωρίσει ποτέ τον πατέρα σας,

και σας λέει η μητέρα σας ότι πρέπει, νούμερο ένα, να σηκώσεις αυτόν τον βράχο - που δεν είναι και εύκολο,

νούμερο δύο, το καταφέρνεις, αλλά πρέπει να πάρεις το σπαθί και τα σανδάλια, αυτός σίγουρα, εγω σκέφτομαι,

ότι μπορεί να αισθάνεται μια μεγάλη ευθύνη, ότι πρέπει να το κάνει ότι είναι για το χατήρι του πατέρα του,

αλλά και για τον δικό του τον πόθο να δει και να συναντήσει τον πατέρα του.

Μπορεί όμως να σκέφτεται και κάτι άλλο, 'θα τα καταφέρω;'

Να αισθάνεται δηλαδή φόβο, να αισθάνεται λίγο δύσκολα αν θα καταφέρει να αντιμετωπίσει όλους τους εχθρούς,

άρα λοιπόν λίγο έτσι να το σκεφτούμε θα έλεγα εγώ.

Πάμε τώρα στην Αίθρα, στην μητέρα του. Φανταστείτε λοιπόν, ότι είναι μπροστά από το βράχο, βλέπει το παλικάρι της,

έχει μεγαλώσει, απ' τη μια θα είναι χαρούμενη, που έχει κάνει αυτό το παιδί, που έχει μεγαλώσει,

έχει φτάσει η στιγμή που μπορεί το παιδί της να πάει να συναντήσει τον πατέρα του.

Από την άλλη όμως παιδιά, ίσως σκέφτεται και το εξής: Φοβάμαι για το παιδί μου, πώς θα πάει;

Με τί τρόπο θα φτάσει εκεί πέρα; Θα φτάσει άραγε, ή θα τον κατατροπώσουν οι ληστές και οι εγκληματίες της περιοχής;

Όλες αυτές λοιπόν είναι κάποιες σκέψεις που σίγουρα θα κάνει η Αίθρα,

αλλά είμαι σίγουρη πως και εσείς θα βρείτε ωραία πράγματα να σκεφτείτε και να γράψετε.

Άρα λοιπόν, αυτό για την πρώτη άσκηση, πάμε στη δεύτερη.

Η δεύτερη λοιπόν παιδιά άσκηση, λέει, παρατηρώ με προσοχή την εικόνα και προσπαθώ να αναγνωρίσω κάποια από τα κατορθώματα του Θησέα.

Εδώ λοιπόν είναι μια αναπαράσταση που υπάρχει σε ένα αγγείο της εποχής και πάμε να δούμε,

και να θυμηθείτε κιόλας τα κατορθώματα του Θησέα, τις περιοχές που δείξαμε πριν, από ποιές περιοχές πέρασε και ποιους αντιμετώπισε.

Για να δω και εγώ μαζί σας εδώ, αν καταλαβαίνουμε κάτι.

Το πιο εύκολο για εμένα είναι να σκεφτώ αυτό εδώ παιδιά, που δείχνει το κρεβάτι του Προκρούστη, καθώς το είδαμε και πριν λίγο.

Εδώ λοιπόν είναι ο Προκρούστης και ο Θησέας, που πάει να του κόψει το κεφάλι.

Λίγο πιο κάτω, να τος ο Θησέας πάλι και έχει απέναντί του έναν ανθρωπο, βλέπω εδώ και τη χελώνα,

θυμάστε που σας είπα ότι όταν ο Σκίρωνας έριχνε τους ανθρώπους στη θάλασσα, ότι μέσα στη θάλασσα ήταν μια χελώνα που τους περίμενε για να τους φάει;

Άρα μάλλον εδώ είναι ο Σκίρωνας, παιδιά. Πάμε στο επόμενο, τι λέτε εσείς; Ποιό είναι το επόμενο;

Σα να βλέπω ένα ζώο, ένα μεγαλόσωμο ζώο, ναι, σωστά παιδιά, είναι η αγριογουρούνα η Φαιά.

Για να δούμε τώρα πιο πέρα, εδώ τώρα είναι πιο δύσκολο. Τί λέτε και εσείς;

Ποιό είναι το σημείο που σας δίνει να καταλάβετε ποιο κατόρθωμα είναι, ποιος σταθμός είναι από την περιπέτειά του μέχρι να φτάσει στην Αθήνα.

Ναι πολύ σωστά, εκείνο το δέντρο λοιπόν, αυτό το δέντρο ακουσα κάποιο παιδί να λέει μας βοηθάει,

ίσως είναι παιδιά ο Σίνης, που είχε τα πεύκα που τα λύγιζε, λύγιζε τους κορμούς και τα ένωνε,

έδενε τους ανθρώπους επάνω και μετά τα άφηνε, και φυσικά ο άνθρωπος βρισκόταν χίλια κομμάτια.

Άρα, ναι, νομίζω και εγώ ότι έχετε δίκιο παιδιά, αυτό το κατόρθωμα είναι εκεί που ο Θησέας κατατροπώνει τον Σίνη.

Και έχει μετά κι αλλο ένα εδώ, αυτό τι είναι άραγε; Να είναι ο Περιφύτης; Αυτό σας αφήνω να το σκεφτείτε και μόνοι σας,

ισως να είναι ο Περιφύτης και στη μέση στο κέντρο, τί να είναι αυτό στο κέντρο; Να είναι ο Θησέας, και τί κρατάει εδώ;

Αυτό παιδιά ήταν το σημερινό μάθημα, και θέλω να κρατήσουμε από το σημερινό μάθημα το εξής παιδιά,

να το σκεφτείτε και εσείς μετά, ο Θησέας πέρασε από όλες αυτές τις περιπέτειες επειδή είχε βάλει έναν στόχο.

Και ο στόχος του δεν ήταν απλός, ήταν δύσκολος, να συναντήσει τον πατέρα του και να περάσει από τόσα εμπόδια.

Θέλω και εσείς παιδιά να βάζετε στόχους και όσο υψηλοί και αν είναι αυτοί και όσα εμπόδια και αν συναντάτε,

να προσπαθήσετε να τα ξεπερνάτε και σίγουρα στο τέλος ο αγώνας παιδιά δικαιώνεται.

Και όταν φτάνουμε στο στόχο μας νιώθουμε πολύ χαρούμενοι και πολύ δικαιωμένοι.

Σας εύχομαι καλή συνέχεια και σας ευχαριστώ που παρακολουθήσατε το μάθημα!