×

우리는 LingQ를 개선하기 위해서 쿠키를 사용합니다. 사이트를 방문함으로써 당신은 동의합니다 쿠키 정책.


image

Μαθαίνουμε ασφαλείς, Γλώσσα | Ιστορίες με φίλους | Ε' Δημοτικού Επ. 22

Γλώσσα | Ιστορίες με φίλους | Ε' Δημοτικού Επ. 22

Παιδιά, γεια σας! Με λένε Πανταζή Σοφία και είμαι δασκάλα σε Δημοτικό σχολείο.

Σήμερα θα κάνουμε μαζί ένα μάθημα της Γλώσσας.

Για τα παιδιά της Ε' και της Στ' Δημοτικού,

αλλά φυσικά μπορούν να το παρακολουθήσουν και όλα τα παιδιά του Δημοτικού.

Όσα παιδιά πάνε στην Ε' Δημοτικού μπορούν να ανοίξουν το βιβλίο της Γλώσσας,

στις σελίδες 77-79, να δούνε και το κείμενο που θα διαβάσω,

και να δουν και το γραμματικό φαινόμενο που θα εξετάσουμε.

Είναι ο ευθύς και ο πλάγιος λόγος.

Οπότε, παιδιά, ένα κείμενο, να απολαύσουμε λιγάκι την ανάγνωση,

και ευθύς και πλάγιος λόγος.

Στον υπολογιστή σας, αν έχετε σύνδεση Internet,

μπορείτε να μπείτε στο e-books να βρείτε το αντίστοιχο κεφάλαιο στα σχολικά βιβλία.

Πάμε λοιπόν να το διαβάσω εγώ.

Εσείς θέλω να το απολαύσετε.

Είτε να παρακολουθείτε μέσα, για αυτούς που έχουν το βιβλίο,

είτε για τα άλλα παιδιά, απλώς να ακούνε.

Πάμε να δούμε αυτό το ωραίο κείμενο που λέγεται "Ιστορίες με φίλους".

Η μικρή Τσιγγάνα έφτασε στο σπίτι του Δημήτρη λαχανιασμένη.

Κρατούσε κάτι σφιχτά. Είδε τη γιαγιά στην αυλή.

«Είναι εδώ ο Δημήτρης;»

«Δημήτρηηηη, έλα κάτω που σε θέλει η φίλη σου».

Ο Δημήτρης έβγαλε το κεφάλι του από ψηλά.

Την είδε που περίμενε.

«Έρχομαι».

«Τι να σε φιλέψουμε;» τη ρώτησε η γιαγιά.

«Τίποτα, ευχαριστώ. Βιάζομαι».

Ο Δημήτρης κατέβηκε γρήγορα γρήγορα τα σκαλοπάτια.

«Πώς και έτσι νωρίς; Θα ερχόμουν να σε πάρω».

«Ήθελα να σου δώσω κάτι. Πάμε λίγο έξω».

Βγήκαν από το σπίτι και κοντοστάθηκαν.

«Λοιπόν; Τι είναι;»

Άνοιξε τα χέρια της και του έδωσε μια φυσαρμόνικα.

Το αγόρι έμεινε να κοιτάει την ανοιχτή της παλάμη.

«Είναι για σένα. Τη βρήκα στα πράγματα του παππού», είπε χωρίς να πάρει ανάσα.

Ο Δημήτρης εξακολουθούσε να την κοιτάζει.

«Γιατί δεν την κράτησες εσύ;» τη ρώτησε στο τέλος.

Τα μάτια της μικρής άρχισαν τώρα να βουρκώνουν.

«Αν ήθελα, θα την κράταγα. Όμως θέλω να την πάρεις εσύ».

Άπλωσε το χέρι του και την πήρε.

Ήταν πανέμορφη. Ασημένια με σκαλιστά γράμματα επάνω.

«Δεν ξέρω να παίζω, όμως δεν θα αργήσω να μάθω. Ευχαριστώ!»

Την κοίταξε βαθιά στα σκοτεινά της μάτια. «Πολύ!»

«Χαίρομαι που σ' αρέσει. Τώρα πρέπει να βιαστώ, γιατί η μάνα μου με περιμένει».

«Στάσου λίγο. Έχω κάτι κι εγώ για σένα.

Σκεφτόμουν να σ' το δώσω αργότερα, μα αφού ήρθαν έτσι τα πράγματα… Περίμενε».

Έτρεξε γρήγορα πάνω και ξανακατέβηκε στη στιγμή.

Της έδωσε μια χρωματιστή πέτρα.

«Τη βρήκα μόνος μου. Όταν έψαχνα κάτω στη θάλασσα.

Μόλις την είδα, σκέφτηκα να τη χαρίσω σε σένα».

Την πήρε στα χέρια της.

«Δεν έχω ξαναδεί πιο όμορφη πέτρα!»

«Πήγαινε τώρα γιατί θα αργήσεις. Θα περάσω σε καμιά ώρα να πάμε να δούμε τον Θωμά».

«Γεια σου, Δημήτρη!»

Γύρισε και άρχισε να τρέχει. Ο Δημήτρης μπήκε μέσα…

Ο ουρανός σα ν' άρχισε να σκοτεινιάζει.

Κι ένας αέρας χτύπαγε μ' επιμονή τα δέντρα. Το αγόρι ετοιμάστηκε να βγει.

Πλησίασε στο ξέφωτο και κοντοστάθηκε.

Ο τόπος που ήταν άλλοτε πλημμυρισμένος από ζωή είχε τώρα σωπάσει.

Δεν υπήρχε ψυχή. Μονάχα ερημιά.

Έτρεξε με όλη του τη δύναμη, κρατώντας τη φυσαρμόνικα στο χέρι, προς το λιμάνι.

Όποιοι τον έβλεπαν, απορούσαν.

Ένα καράβι σήκωνε την άγκυρα.

Την είδε που στεκόταν στα κάγκελα του πλοίου.

Τον είδε και σήκωσε το χέρι της.

Κάτι φάνηκε να του λέει, όμως εκείνος δεν την άκουγε.

Δυνατός αέρας φύσηξε.

Τρύπωσε στη φυσαρμόνικα που σφιχτά κρατούσε, κι εκείνη σαν να άφησε έναν ήχο.

Αυτό λοιπόν ήτανε το κείμενο, παιδιά.

Μέσα σε αυτό το κείμενο έχουμε πολλές φορές σημεία,

στα οποία γίνεται, υπάρχει διάλογος.

Είναι ο διάλογος μεταξύ των δύο παιδιών.

Είναι η τσιγγάνα και ο Δημήτρης.

Τι συνέβη εδώ στην ιστορία;

Είναι δυο παιδιά, κάνουνε παρέα.

Όμως, όπως θα ξέρετε, οι τσιγγάνοι αλλάζουν το μέρος στο οποίο ζούνε.

Στις μέρες μας βέβαια, παιδιά, όταν αυτό το βιβλίο λέει για μια τσιγγάνα,

στις μέρες μας λέμε ότι είναι Ρομά. Ένα κορίτσι Ρομά.

Και οι τσιγγάνοι, που παλαιότερα χρησιμοποιούσαμε αυτή τη λέξη,

τώρα λέγονται Ρομά. Έτσι;

Οι δύο φίλοι λοιπόν, η μικρή τσιγγάνα και ο Δημήτρης,

ανταλλάσσουν κουβέντες, μιλάνε, έχουνε διάλογο.

Πάμε λοιπόν μέσα στο κείμενο να δούμε σημεία,

στα οποία υπάρχει αυτός ο διάλογος που σας αναφέρω τώρα.

Αν πάμε στη σελίδα 77, και θέλω κι εσείς παιδιά να το δείτε,

όσοι έχουν το βιβλίο να το υπογραμμίσουν,

όσοι δεν το έχουν απλώς να το δούνε στην οθόνη.

Εδώ που υπάρχουν τα εισαγωγικά είναι ο λόγος.

Υπάρχουν τα λόγια μέσα στα εισαγωγικά κάποιου που μιλάει αυτή τη στιγμή.

Χωρίς να τα έχουμε αλλάξει.

«Τι να σε φιλέψουμε;», ρώτησε η γιαγιά.

Αυτά δηλαδή είναι τα λόγια της γιαγιάς ακριβώς όπως τα είπε.

Από κάτω: «Τίποτα, ευχαριστώ. Βιάζομαι».

Εδώ λοιπόν υπάρχει αυτό που λέμε "ο διάλογος".

Εντάξει, παιδιά; Και είναι τα εισαγωγικά.

Λοιπόν πάμε πιο κάτω.

«Πώς και έτσι νωρίς; Θα ερχόμουν να σε πάρω».

Πάλι έχουμε τον ευθύ λόγο.

Στον διάλογο λοιπόν, παιδιά, έχουμε ευθύ λόγο.

Είναι ο ένας απέναντι στον άλλον και μιλάνε.

Μπορεί βέβαια να είναι και από το τηλέφωνο. Δεν έχει σημασία.

Αλλά λέει κάτι ο ένας, απαντάει ο άλλος σε πραγματικό χρόνο...

εκείνη τη στιγμή, χωρίς παρεμβολές.

Και: «Τι να σε φιλέψουμε;», «Πώς και έτσι νωρίς; Θα ερχόμουν να σε πάρω.»

«Ήθελα να σου δώσω κάτι. Πάμε λίγο έξω».

Ο διάλογος στα κείμενα φαίνεται με τα εισαγωγικά.

Καμιά φορά όμως θα έχετε δει στα βιβλία σας,

ότι υπάρχει και η παύλα του διαλόγου.

Άρα για τον ευθύ λόγο, λοιπόν, παιδιά,

θα θυμάστε ότι κάπου θα υπάρχουν τα εισαγωγικά...

ή αλλιώς και η παύλα, η παύλα του διαλόγου, που θα έχετε μάθει.

Η παύλα λοιπόν του διαλόγου.

Άρα για τον ευθύ λόγο, είναι ο λόγος που είναι άμεσος,

ρωτάω, απαντάτε, έχουμε τα εισαγωγικά και την παύλα του διαλόγου.

Τώρα ποιος είναι ο πλάγιος λόγος;

Πλάγιος λόγος είναι, παιδιά, εάν εγώ μεταφέρω τα λόγια που άκουσα,

σε έναν άλλον.

Είμαστε ας πούμε στην τάξη.

Ρωτάω εγώ έναν μαθητή "Πες μου, Γιάννη, διάβασες σήμερα; Έκανες τα μαθήματά σου;".

"Γιάννη, έκανες τα μαθήματά σου;"

Απαντάει ο Γιάννης, "Ναι, κυρία, τα έκανα".

Μπαίνει μέσα ένα παιδί που έλειπε και ρωτάει το Γιάννη,

"Τι σε ρώτησε η δασκάλα;".

Η δασκάλα με ρώτησε αν έκανα τα μαθήματα μου και εγώ της απάντησα ότι τα έκανα.

Αυτή η μεταφορά του διαλόγου που είχα εγώ με το Γιάννη,

τον λέμε σε ένα άλλο παιδί, έχουμε δηλαδή πλάγιο λόγο.

Κάποιος άλλος περιγράφει τι ειπώθηκε πριν.

Εδώ λοιπόν τώρα θα προσπαθήσουμε να κάνουμε το εξής.

Αν πάμε λίγο πιο κάτω στο βιβλίο, δηλαδή στη διπλανή σελίδα,

θα δούμε ότι έχει κάποιες οδηγίες για να μετατρέψουμε...

τον ευθύ λόγο και να τον κάνουμε πλάγιο λόγο.

Εδώ ακριβώς, παιδιά, που είναι η μελισσούλα που μας λέει τα γραμματικά φαινόμενα.

Δείτε, λέει, το παράδειγμα.

Ευθύς λόγος. Πώς και έτσι νωρίς; Να η παύλα που σας είπα.

Παύλα πάλι. Απαντάει ο άλλος από κάτω.

– Ήθελα να σου δώσω κάτι.

Αυτός λοιπόν είναι ο ευθύς λόγος, ρωτάμε - απαντάμε. Πάμε τώρα στον πλάγιο.

Ο Δημήτρης ρώτησε το κορίτσι πώς και ήρθε τόσο νωρίς...

και εκείνο του απάντησε ότι ήθελε να του δώσει κάτι.

Ωραία, παιδιά;

Στον ευθύ λόγο τα λόγια των παιδιών είναι ακριβώς όπως τα είπαν,

χωρίς αλλαγές όπως είπαμε και πριν.

Στον πλάγιο όμως τα περιγράφουμε.

Είναι σαν να μας είπε κάποιος, "τι είπατε εσείς μέσα;".

Εμείς μέσα, είπαμε αυτό... Για να γίνει λοιπόν αυτό,

θα κάνουμε αυτά που λένε οι 4 πορτοκαλί κουκκίδες, παιδιά.

Πάμε να το δούμε όμως στην πράξη.

Πάμε, εσείς σε ένα τετράδιο και εγώ εδώ στον πίνακα, να κάνουμε μία άσκηση...

στην οποία θα καταλάβετε αυτό που λέμε ευθύς και πλάγιος λόγος,

και πώς από τον ευθύ πάω στον πλάγιο.

Αλλά και πώς από τον πλάγιο μπορώ να πάω στον ευθύ.

Πάμε; Λοιπόν, για να δούμε.

Γράφουμε λοιπόν. Θα ξεκινήσουμε από τον ευθύ λόγο.

Θα τον μετατρέψουμε σε πλάγιο.

Να χωρίσω εγώ εδώ τον πίνακα σε δύο μέρη.

Ωραία, παιδιά.

Και να γράψω από εδώ τον ευθύ λόγο.

Ευθύς λόγος, ο λόγος δηλαδή που λέμε ευθέως, απευθείας.

Και ο πλάγιος λόγος, ο λόγος που μπορεί κάποιος να τον μεταφέρει.

Τα λόγια δηλαδή που είπα εδώ τώρα να πάει να τα μεταφέρει σε κάποιο άλλο πρόσωπο.

Πλάγιος λόγος. Και πάμε με παραδείγματα.

Θα κάνουμε τρία παραδείγματα από ευθύ σε πλάγιο.

Και τρία παραδείγματα από πλάγιο σε ευθύ.

Και θέλω τη βοήθειά σας, την προσοχή σας.

Πάμε να γράψουμε λοιπόν την πρώτη πρόταση.

Τον πρώτο διάλογο δηλαδή, έναν μικρό διάλογο.

Ανοίγουμε εισαγωγικά, όπως είχε και το κείμενο που διαβάζαμε.

Και γράφουμε: "Έχετε συμπληρώσει τις αιτήσεις;".

Κι εσείς στο τετράδιό σας, παιδιά, γράφετε.

Κι όταν τελειώσουμε το ξαναδιαβάζετε και στο σπίτι.

"Έχετε συμπληρώσει τις αιτήσεις;",

Ερωτηματικό, κλείνουν τα εισαγωγικά, κόμμα.

Εδώ πέρα τώρα πρέπει να σας πω ποιος το λέει.

Ρώτησε η υπάλληλος. Ας πούμε ότι ήταν μία υπάλληλος

Δεν έχει σημασία ποια ήταν η συγκεκριμένη υπάλληλος,

σημασία έχει να δούμε τον ευθύ λόγο.

"Έχετε συμπληρώσει τις αιτήσεις;", κάνει μία ερώτηση αυτή.

Περιμένει λοιπόν μία απάντηση.

Ανοίγουμε τα εισαγωγικά για να δώσουμε την απάντηση.

"Όχι", κόμμα, απαντήσαμε εμείς.

Πολύ ωραία, παιδιά. Και πάμε τώρα αυτόν τον μικρό διάλογο,

να τον μετατρέψουμε από ευθύ λόγο,

εκεί ήταν τα πρόσωπα "Έχετε συμπληρώσει τις αιτήσεις;", "Όχι",

να το κάνουμε εάν ήταν κάποιος που ρώτησε,

"τι είπαν αυτοί μεταξύ τους, βρε παιδιά;

Άκουσες τίποτα, τι είπανε;".

Αυτή λοιπόν τη μεταφορά του διαλόγου θα την κάνουμε εδώ στον πλάγιο λόγο.

Γράφω τον αριθμό 1 αφού θα μεταφέρουμε αυτό τον διάλογο.

Ο διάλογος εδώ είναι, έχουμε κάποια υπάλληλο, άρα ξεκινάμε από αυτό.

Η υπάλληλος λοιπόν, ωραία; Ξεκινάμε λοιπόν από αυτό.

Μεταφέρουμε τη συνομιλία, τον διάλογο μεταξύ της υπαλλήλου...

και των παιδιών; Δεν ξέρουμε ποιοι μπορεί να ήταν εδώ πέρα. Κάποιοι άντρες.

Και το μεταφέρουμε σαν να θέλουμε να το πούμε...

σε κάποιον που δεν άκουσε και μας ρωτάει, "τι είπαν αυτοί μεταξύ τους;".

Ναι, οι αυτοί μεταξύ τους, άκου να σου πω τι έγινε.

Η υπάλληλος...

Εγώ που ήμουνα μπροστά θα σου πω.

Η υπάλληλος ρώτησε...

Τώρα εδώ ποιους ρώτησε;

Λέει "εμείς". Εδώ μπορούμε να βάλουμε "ρώτησε αυτούς".

Εντάξει; Δεν έχει σημασία. Δεν έχουμε ονόματα εδώ.

Ή να βάλουμε καλύτερα "τους ρώτησε". Θα το βάλουμε έτσι.

Η υπάλληλος...

Έχουμε το "εμείς" όμως, άρα είναι "μας ρώτησε".

Καλύτερα, ακόμα καλύτερα. Η υπάλληλος, λοιπόν, μας ρώτησε...

Επειδή είναι "μάς", μπορούμε να βάλουμε και έναν τόνο εδώ.

Η υπάλληλος μάς ρώτησε...

Εάν τι; Λέει: "Έχετε συμπληρώσει τις αιτήσεις;".

Εάν έχουμε συμπληρώσει τις αιτήσεις.

Η υπάλληλος μας ρώτησε...

αν έχουμε συμπληρώσει τις αιτήσεις.

Ουσιαστικά αντιγράφω την ερώτηση.

Άρα, η υπάλληλος μας ρώτησε αν έχουμε συμπληρώσει τις αιτήσεις.

Κι εμείς κάτι απαντήσαμε τώρα, για να δω.

"Όχι", απαντήσαμε εμείς.

Και μπορώ να πω τώρα: η υπάλληλος μάς ρώτησε αν έχουμε συμπληρώσει τις αιτήσεις...

και εμείς απαντήσαμε.

Τώρα εδώ, παιδιά, μπορούμε να πούμε, όχι "απαντήσαμε, όχι",

όχι ότι κάποιος θα έλεγε ότι είναι λάθος,

μπορούμε να βάλουμε "κι εμείς απαντήσαμε αρνητικά".

Ή ότι η απάντησή μας ήταν αρνητική.

Δηλαδή μπορώ να βάλω δικά μου ρηματάκια, να προσθέσω δικές μου λέξεις,

να προσθέσω συνδέσμους, για να μπορέσω να μεταφέρω τον διάλογο.

Η υπάλληλος μάς ρώτησε αν έχουμε συμπληρώσει τις αιτήσεις,

κι εμείς απαντήσαμε αρνητικά.

Αντί δηλαδή να πω το όχι. Ωραία;

Αυτό λοιπόν είναι ο πλάγιος λόγος.

Κι αν γυρίσουμε πίσω στο βιβλίο,

θα δούμε πως έλεγε ότι μπορούμε να προσθέσουμε...

συνδέσμους για να ενώσουμε τις προτάσεις.

Ή να χρησιμοποιούμε ρήματα και ό,τι άλλο χρειάζεται.

Άρα εδώ τι μου χρειάστηκε; Το "αν". Εδώ πέρα το "αν" δεν υπάρχει πουθενά.

Το έβαλα εγώ για να διευκολύνω το λόγο μου.

Επίσης έβαλα το "απαντήσαμε αρνητικά".

Έτσι για να διευκολύνω το λόγο μου, παιδιά,

για να μεταφέρω τα λόγια κάποιου όπως εγώ νομίζω ότι θα τα καταλάβει ο άλλος καλά.

Δεν έβαλα ψευδείς πληροφορίες μέσα. Δεν είπα κάτι άλλο.

Απλώς συμπλήρωσα. Πάμε στο δεύτερο παράδειγμα.

Ο δεύτερος μικρός διάλογος.

"Πού θα πας διακοπές". Για να δούμε, είναι ένα ωραίο θέμα αυτό.

"Πού θα πας διακοπές".

Ερωτηματικό, κλείνουν τα εισαγωγικά. Αυτός είναι ο λόγος, κάποιος το είπε.

"Πού θα πας διακοπές", λοιπόν, κόμμα.

Ρώτησε η μητέρα.

Τον Γιάννη. Δεν έχει σημασία, θα βάλουμε ένα όνομα τώρα εδώ.

Και από κάτω, πώς θα απαντήσει τώρα ο Γιάννης;

Ανοίγουμε πάλι εισαγωγικά. Είπαμε ο ευθύς λόγος έχει τα εισαγωγικά.

"Πού θα πας διακοπές", ρώτησε η μητέρα τον Γιάννη.

"Στο χωριό μου".

Εδώ τώρα μπορούμε να γράψουμε "απάντησε ο Γιάννης".

Ας το συμπληρώσω και αυτό.

"Στο χωριό μου", απάντησε ο Γιάννης.

Βάζουμε και λίγο πιο έντονα τους τόνους, να τους βλέπετε κι εσείς.

"Πού θα πας διακοπές", ρώτησε η μητέρα τον Γιάννη.

"Στο χωριό μου", απάντησε ο Γιάννης.

Αυτός είναι ένας διάλογος που έγινε μεταξύ μιας μαμάς,

δεν ξέρουμε αν είναι του Γιάννη ή κάποιου άλλου παιδιού,

και απαντάει ο Γιάννης ότι θα πάει κάπου.

Εγώ τώρα θέλω αυτό να το πω.

Άκου να δεις τι άκουσα!

Πού θα πάει ο Γιάννης διακοπές;

Έμαθα που θα πάει ο Γιάννης διακοπές κι επειδή με ρωτάτε θα σας πω.

Η μητέρα... ξεκινάω λοιπόν από αυτόν που ξεκίνησε τον διάλογο,

από αυτόν που έκανε την πρώτη ερώτηση.

Η μητέρα, λοιπόν, όπως ξεκινήσαμε και από εδώ η υπάλληλος, ξεκινάμε.

Η μητέρα. Τι έκανε λοιπόν αυτή η μητέρα;

Ρώτησε τον Γιάννη. Ωραία;

Ρώτησε τον Γιάννη. Τι τον ρώτησε;

Πού θα πάει διακοπές.

Ναι, ναι για λέγε μου, ναι, για λέγε, έμαθες τίποτα; Έμαθα!

Η μητέρα ρώτησε τον Γιάννη πού θα πάει διακοπές.

Και αυτός... Τι έκανε παιδιά αυτός;

Απάντησε. Όμως έχω δικαίωμα στον πλάγιο λόγο να αλλάξω και το ρήμα.

Αρκεί να έχει την ίδια σημασία.

Ας μη βάλω απάντησε, θα γράψω "και αυτός είπε".

Και αυτός, λοιπόν, είπε - και το κυκλώνω γιατί εδώ έχουμε την αλλαγή,

που σας είπα πριν, ότι μπορώ να προσθέσω ρήματα, μπορώ να προσθέσω συνδέσμους,

να αλλάξω κάποια πραγματάκια.

Η μητέρα ρώτησε τον Γιάννη πού θα πάει διακοπές...

και αυτός είπε πως θα πάει στο χωριό του.

Πως θα πάει στο χωριό του.

Πιστεύω, παιδιά, να έχετε καταλάβει μέχρι εδώ τι γίνεται,

πώς πηγαίνω από τον ευθύ λόγο στον πλάγιο.

Είπαμε πως μπορείτε να προσθέσετε κάποιες λεξούλες, κάποιους συνδέσμους.

Πάμε να δούμε τώρα το αντίστροφο.

Δηλαδή από τον πλάγιο λόγο να πάω σε ευθύ.

Η πρόταση λοιπόν με το νούμερο 3 ξεκινάει από εδώ.

Θα γράψω λοιπόν εδώ μία πρόταση στον πλάγιο λόγο.

Για να δούμε ποια θα γράψω.

Η δασκάλα - τι έκανε η δασκάλα;

Η δασκάλα, λοιπόν ζήτησε από έναν μαθητή,

ζήτησε να βάλουμε από τον Παναγιώτη,

ζήτησε από τον Παναγιώτη.

Τι του ζήτησε;

Η δασκάλα, λοιπόν ζήτησε από τον Παναγιώτη...

να σβήσει τον πίνακα. Κι εσάς, σίγουρα,

σας ζητάει πολλές φορές η δασκάλα ή ο δάσκαλός σας να σβήνετε τον πίνακα.

Είναι πολύτιμη η βοήθειά σας!

Η δασκάλα, λοιπόν ζήτησε από τον Παναγιώτη να σβήσει τον πίνακα.

Τι έγινε όμως;

Η δασκάλα ζήτησε από τον Παναγιώτη να σβήσει τον πίνακα...

όμως, παιδιά, εκείνος αρνήθηκε.

Όχι ότι δεν ήθελε.

Όμως αυτός αρνήθηκε γιατί...

Η δασκάλα ζήτησε από τον Παναγιώτη να σβήσει τον πίνακα...

όμως αυτός αρνήθηκε, γιατί έγραφε ακόμα.

Εντάξει; Καμιά φορά γράφουν τα παιδιά.

Γιατί ακόμα έγραφε.

Και λέει, "Κυρία, δεν μπορώ να έρθω τώρα να τον σβήσω.

Πείτε σε κάποιο άλλο παιδί γιατί γράφω ακόμα".

Γιατί έγραφε, αυτό συμβαίνει πολλές φορές. Εντάξει;

Όμως αυτός αρνήθηκε γιατί ακόμα έγραφε.

Λοιπόν, αυτός είναι ο πλάγιος λόγος.

Τώρα πάμε να τον κάνουμε σε ευθύ λόγο.

Τι θα κάνουμε; Θα δημιουργήσουμε έναν μικρό διάλογο.

Ποια είναι τα πρόσωπα που μιλάνε; Είναι η δασκάλα και είναι και ο Παναγιώτης.

Τώρα δεν θα βάλω εισαγωγικά, να βάλω και μια φορά παύλα, παύλα διαλόγου.

Τι λέτε να είπε η κυρία, η δασκάλα;

Ζητά απ' τον Παναγιώτη να σβήσει τον πίνακα.

"Παναγιώτη", μπορεί να ξεκίνησε και έτσι.

Κόμμα, "σε παρακαλώ".

"Παναγιώτη, σε παρακαλώ...",

να το είπε και έτσι ευγενικά, "σβήσε τον πίνακα".

Εδώ τώρα δεν έχω εισαγωγικά για να κλείσω.

Βάζω μία τελεία.

"Παναγιώτη, σε παρακαλώ, σβήσε τον πίνακα".

Ή μπορώ να βάλω ένα κόμμα και να πω,

"είπε η δασκάλα". Και τώρα να σκεφτούμε τι μπορεί να είπε ο Παναγιώτης.

- Έλα, Παναγιώτη, σήκω στον πίνακα και σβήσε, σε παρακαλώ.

"Παναγιώτη, σε παρακαλώ, σβήσε τον πίνακα", είπε η δασκάλα.

Για να δούμε λοιπόν, είπε η δασκάλα και ο Παναγιώτης απάντησε,

"Κυρία", μπορεί να είπε και αυτό, εντάξει;

"Κυρία, δεν μπορώ τώρα" κόμμα.

Για ποιον λόγο; "Γιατί γράφω".

"Κυρία, δεν μπορώ τώρα, γιατί γράφω... αντιγράφω δηλαδή ακόμα" -

δεν έχει σημασία, δεν πειράζει - απάντησε ο Παναγιώτης.

Γράφω λίγο χαμηλά τώρα, αλλά δεν πειράζει.

Αυτό ήταν, παιδιά.

Τι κάναμε λοιπόν; Διαβάσαμε ένα ωραίο κείμενο με ιστορίες για φίλους.

Μέσα σε αυτό το κείμενο υπήρχε έντονο το στοιχείο του διαλόγου.

Ένας ρωτούσε, ένας απαντούσε.

Και είδαμε πώς από τον ευθύ λόγο, που είναι ο μικρός διάλογος,

κάτι που λέω απευθείας στον άλλον,

μπορώ να τον κάνω πλάγιο λόγο,

εάν θέλω να πω τα νέα σε κάποιον φίλο μου ή σε κάποιον που δεν ήταν μπροστά.

Κι εσείς λοιπόν, παιδιά, που έχετε φίλους,

μιλάτε με τους φίλους σας, κάνετε διάλογο,

συζητάτε, είναι πάρα πολύ σημαντικό,

προσέχουμε τους φίλους μας,

και χρησιμοποιούμε και ευθύ λόγο και πλάγιο,

όταν δεν είναι μπροστά και θέλουμε να του μεταφέρουμε κάποια νέα.

Καλή συνέχεια, παιδιά. Να 'στε καλά και σας ευχαριστώ που παρακολουθήσατε το μάθημα.


Γλώσσα | Ιστορίες με φίλους | Ε' Δημοτικού Επ. 22 Language | Stories with friends | 5th Primary School District 22 Langue | Histoires avec des amis | 5ème école primaire Ep. 22

Παιδιά, γεια σας! Με λένε Πανταζή Σοφία και είμαι δασκάλα σε Δημοτικό σχολείο. Guys, hello! My name is Pantazi Sofia and I am a primary school teacher.

Σήμερα θα κάνουμε μαζί ένα μάθημα της Γλώσσας. Today we will do a language lesson together.

Για τα παιδιά της Ε' και της Στ' Δημοτικού, For 5th and 6th grade children,

αλλά φυσικά μπορούν να το παρακολουθήσουν και όλα τα παιδιά του Δημοτικού. but of course all primary school children can watch it as well.

Όσα παιδιά πάνε στην Ε' Δημοτικού μπορούν να ανοίξουν το βιβλίο της Γλώσσας, All children going to 5th grade can open the Language book,

στις σελίδες 77-79, να δούνε και το κείμενο που θα διαβάσω, on pages 77-79, see the text that I will read,

και να δουν και το γραμματικό φαινόμενο που θα εξετάσουμε. and see the grammatical phenomenon that we will examine.

Είναι ο ευθύς και ο πλάγιος λόγος. It is the direct and indirect speech.

Οπότε, παιδιά, ένα κείμενο, να απολαύσουμε λιγάκι την ανάγνωση, So guys, a text, let's enjoy reading a bit,

και ευθύς και πλάγιος λόγος. and direct and oblique speech.

Στον υπολογιστή σας, αν έχετε σύνδεση Internet, On your computer, if you have an Internet connection,

μπορείτε να μπείτε στο e-books να βρείτε το αντίστοιχο κεφάλαιο στα σχολικά βιβλία. you can enter the e-books to find the corresponding chapter in the textbooks.

Πάμε λοιπόν να το διαβάσω εγώ. So let me read it.

Εσείς θέλω να το απολαύσετε. I want you to enjoy it.

Είτε να παρακολουθείτε μέσα, για αυτούς που έχουν το βιβλίο, Whether watching in, for those who have the book,

είτε για τα άλλα παιδιά, απλώς να ακούνε. or for the other children, just to listen.

Πάμε να δούμε αυτό το ωραίο κείμενο που λέγεται "Ιστορίες με φίλους". Let's look at this nice text called "Stories with friends".

Η μικρή Τσιγγάνα έφτασε στο σπίτι του Δημήτρη λαχανιασμένη.

Κρατούσε κάτι σφιχτά. Είδε τη γιαγιά στην αυλή.

«Είναι εδώ ο Δημήτρης;» "Is Dimitris here?"

«Δημήτρηηηη, έλα κάτω που σε θέλει η φίλη σου». "Dimitrii, come down, your friend wants you."

Ο Δημήτρης έβγαλε το κεφάλι του από ψηλά. Dimitris poked his head out from above.

Την είδε που περίμενε. He saw her waiting.

«Έρχομαι». "I am coming".

«Τι να σε φιλέψουμε;» τη ρώτησε η γιαγιά. "How about we kiss you?" the grandmother asked her.

«Τίποτα, ευχαριστώ. Βιάζομαι». “Nothing, thanks. Hurry".

Ο Δημήτρης κατέβηκε γρήγορα γρήγορα τα σκαλοπάτια. Dimitris hurried down the stairs.

«Πώς και έτσι νωρίς; Θα ερχόμουν να σε πάρω». “How so early? I would come to get you."

«Ήθελα να σου δώσω κάτι. Πάμε λίγο έξω». “I wanted to give you something. Let's go outside."

Βγήκαν από το σπίτι και κοντοστάθηκαν. They left the house and stopped short.

«Λοιπόν; Τι είναι;»

Άνοιξε τα χέρια της και του έδωσε μια φυσαρμόνικα. She opened her hands and gave him a harmonica.

Το αγόρι έμεινε να κοιτάει την ανοιχτή της παλάμη. The boy stared at her open palm.

«Είναι για σένα. Τη βρήκα στα πράγματα του παππού», είπε χωρίς να πάρει ανάσα. "Is for you. I found her in grandpa's things,” he said breathlessly.

Ο Δημήτρης εξακολουθούσε να την κοιτάζει. Dimitris was still looking at her.

«Γιατί δεν την κράτησες εσύ;» τη ρώτησε στο τέλος. "Why didn't you keep her?" he asked her at last.

Τα μάτια της μικρής άρχισαν τώρα να βουρκώνουν. The little girl's eyes now began to water.

«Αν ήθελα, θα την κράταγα. Όμως θέλω να την πάρεις εσύ». "If I wanted to, I would keep her. But I want you to take her."

Άπλωσε το χέρι του και την πήρε. He reached out and took her.

Ήταν πανέμορφη. Ασημένια με σκαλιστά γράμματα επάνω. She was gorgeous. Silver with carved lettering on top.

«Δεν ξέρω να παίζω, όμως δεν θα αργήσω να μάθω. Ευχαριστώ!» "I don't know how to play, but I won't be long in learning. Thanks!"

Την κοίταξε βαθιά στα σκοτεινά της μάτια. «Πολύ!» He looked deep into her dark eyes. "Very!"

«Χαίρομαι που σ' αρέσει. Τώρα πρέπει να βιαστώ, γιατί η μάνα μου με περιμένει».

«Στάσου λίγο. Έχω κάτι κι εγώ για σένα.

Σκεφτόμουν να σ' το δώσω αργότερα, μα αφού ήρθαν έτσι τα πράγματα… Περίμενε». I was thinking of giving it to you later, but since things turned out like this... Wait."

Έτρεξε γρήγορα πάνω και ξανακατέβηκε στη στιγμή.

Της έδωσε μια χρωματιστή πέτρα. He gave her a colored stone.

«Τη βρήκα μόνος μου. Όταν έψαχνα κάτω στη θάλασσα. "I found her myself. When I was looking down at the sea.

Μόλις την είδα, σκέφτηκα να τη χαρίσω σε σένα». As soon as I saw her, I thought of giving her to you."

Την πήρε στα χέρια της. She took her in her arms.

«Δεν έχω ξαναδεί πιο όμορφη πέτρα!» "I have never seen a more beautiful stone!"

«Πήγαινε τώρα γιατί θα αργήσεις. Θα περάσω σε καμιά ώρα να πάμε να δούμε τον Θωμά». “Go now because you will be late. I'll drop by in a few hours to see Thomas."

«Γεια σου, Δημήτρη!» "Hi Dimitri!"

Γύρισε και άρχισε να τρέχει. Ο Δημήτρης μπήκε μέσα… He turned and started running. Dimitris entered...

Ο ουρανός σα ν' άρχισε να σκοτεινιάζει. The sky seemed to be getting dark.

Κι ένας αέρας χτύπαγε μ' επιμονή τα δέντρα. Το αγόρι ετοιμάστηκε να βγει. And a wind persistently beat the trees. The boy prepared to go out.

Πλησίασε στο ξέφωτο και κοντοστάθηκε. He approached the clearing and stopped short.

Ο τόπος που ήταν άλλοτε πλημμυρισμένος από ζωή είχε τώρα σωπάσει. The place that was once teeming with life was now silent.

Δεν υπήρχε ψυχή. Μονάχα ερημιά. There was no soul. Only wilderness.

Έτρεξε με όλη του τη δύναμη, κρατώντας τη φυσαρμόνικα στο χέρι, προς το λιμάνι.

Όποιοι τον έβλεπαν, απορούσαν.

Ένα καράβι σήκωνε την άγκυρα.

Την είδε που στεκόταν στα κάγκελα του πλοίου. He saw her standing on the railings of the ship.

Τον είδε και σήκωσε το χέρι της. She saw him and raised her hand.

Κάτι φάνηκε να του λέει, όμως εκείνος δεν την άκουγε. She seemed to be saying something to him, but he wasn't listening.

Δυνατός αέρας φύσηξε. A strong wind blew.

Τρύπωσε στη φυσαρμόνικα που σφιχτά κρατούσε, κι εκείνη σαν να άφησε έναν ήχο. He strummed the harmonica he held tightly, and it seemed to make a sound.

Αυτό λοιπόν ήτανε το κείμενο, παιδιά. So that was the text, guys.

Μέσα σε αυτό το κείμενο έχουμε πολλές φορές σημεία, Within this text we often have points,

στα οποία γίνεται, υπάρχει διάλογος. in which there is dialogue.

Είναι ο διάλογος μεταξύ των δύο παιδιών.

Είναι η τσιγγάνα και ο Δημήτρης. It's the gypsy and Dimitris.

Τι συνέβη εδώ στην ιστορία; What happened here in the story?

Είναι δυο παιδιά, κάνουνε παρέα. They are two children, hanging out.

Όμως, όπως θα ξέρετε, οι τσιγγάνοι αλλάζουν το μέρος στο οποίο ζούνε. But, as you will know, gypsies change where they live.

Στις μέρες μας βέβαια, παιδιά, όταν αυτό το βιβλίο λέει για μια τσιγγάνα, Nowadays, of course, children, when this book tells about a gypsy,

στις μέρες μας λέμε ότι είναι Ρομά. Ένα κορίτσι Ρομά. nowadays we say they are Roma. A Roma girl.

Και οι τσιγγάνοι, που παλαιότερα χρησιμοποιούσαμε αυτή τη λέξη, And gypsies, who used to use that word,

τώρα λέγονται Ρομά. Έτσι; now they are called Roma. So;

Οι δύο φίλοι λοιπόν, η μικρή τσιγγάνα και ο Δημήτρης, So the two friends, the little gypsy and Dimitris,

ανταλλάσσουν κουβέντες, μιλάνε, έχουνε διάλογο. they exchange words, they talk, they have a dialogue.

Πάμε λοιπόν μέσα στο κείμενο να δούμε σημεία, So let's go inside the text to see points,

στα οποία υπάρχει αυτός ο διάλογος που σας αναφέρω τώρα. in which there is this dialogue which I now relate to you.

Αν πάμε στη σελίδα 77, και θέλω κι εσείς παιδιά να το δείτε, If we go to page 77, and I want you guys to see it too,

όσοι έχουν το βιβλίο να το υπογραμμίσουν, those who have the book to underline it,

όσοι δεν το έχουν απλώς να το δούνε στην οθόνη. those who don't have it just watch it on the screen.

Εδώ που υπάρχουν τα εισαγωγικά είναι ο λόγος. Where there are quotation marks is the reason.

Υπάρχουν τα λόγια μέσα στα εισαγωγικά κάποιου που μιλάει αυτή τη στιγμή. There are the words in quotation marks of someone who is currently speaking.

Χωρίς να τα έχουμε αλλάξει. Without having changed them.

«Τι να σε φιλέψουμε;», ρώτησε η γιαγιά. "What shall we kiss you?" asked the grandmother.

Αυτά δηλαδή είναι τα λόγια της γιαγιάς ακριβώς όπως τα είπε. These are the grandmother's words exactly as she said them.

Από κάτω: «Τίποτα, ευχαριστώ. Βιάζομαι». Below: “Nothing, thanks. Hurry".

Εδώ λοιπόν υπάρχει αυτό που λέμε "ο διάλογος". So here is what we call "the dialogue".

Εντάξει, παιδιά; Και είναι τα εισαγωγικά. OK guys? And it's the quotes.

Λοιπόν πάμε πιο κάτω. So let's go further down.

«Πώς και έτσι νωρίς; Θα ερχόμουν να σε πάρω». “How so early? I would come to get you."

Πάλι έχουμε τον ευθύ λόγο. Again we have the right word.

Στον διάλογο λοιπόν, παιδιά, έχουμε ευθύ λόγο. So in the dialogue, guys, we have direct speech.

Είναι ο ένας απέναντι στον άλλον και μιλάνε. They are facing each other and talking.

Μπορεί βέβαια να είναι και από το τηλέφωνο. Δεν έχει σημασία. Of course, it can also be over the phone. Does not matter.

Αλλά λέει κάτι ο ένας, απαντάει ο άλλος σε πραγματικό χρόνο... But one says something, the other responds in real time...

εκείνη τη στιγμή, χωρίς παρεμβολές. at that moment, without interference.

Και: «Τι να σε φιλέψουμε;», «Πώς και έτσι νωρίς; Θα ερχόμουν να σε πάρω.» And: "Why should we kiss you?", "So early anyway? I would come get you.”

«Ήθελα να σου δώσω κάτι. Πάμε λίγο έξω». “I wanted to give you something. Let's go outside."

Ο διάλογος στα κείμενα φαίνεται με τα εισαγωγικά. Dialogue in texts is shown in quotation marks.

Καμιά φορά όμως θα έχετε δει στα βιβλία σας, But sometimes you will have seen in your books,

ότι υπάρχει και η παύλα του διαλόγου. that there is also the dash of dialogue.

Άρα για τον ευθύ λόγο, λοιπόν, παιδιά, So for the straight reason, then guys,

θα θυμάστε ότι κάπου θα υπάρχουν τα εισαγωγικά... you will remember that there will be quotes somewhere...

ή αλλιώς και η παύλα, η παύλα του διαλόγου, που θα έχετε μάθει. or otherwise and the hyphen, the dialogue hyphen, which you will have learned.

Η παύλα λοιπόν του διαλόγου. So the hyphen of the dialogue.

Άρα για τον ευθύ λόγο, είναι ο λόγος που είναι άμεσος, So for direct reason, it is reason that is immediate,

ρωτάω, απαντάτε, έχουμε τα εισαγωγικά και την παύλα του διαλόγου. I ask, you answer, we have the dialogue quotes and dash.

Τώρα ποιος είναι ο πλάγιος λόγος; Now what is the italics?

Πλάγιος λόγος είναι, παιδιά, εάν εγώ μεταφέρω τα λόγια που άκουσα, It is a side word, children, if I convey the words that I have heard,

σε έναν άλλον. to another.

Είμαστε ας πούμε στην τάξη. Let's say we are in class.

Ρωτάω εγώ έναν μαθητή "Πες μου, Γιάννη, διάβασες σήμερα; Έκανες τα μαθήματά σου;". I ask a student "Tell me, John, did you read today? Did you do your homework?".

"Γιάννη, έκανες τα μαθήματά σου;" "John, did you do your homework?"

Απαντάει ο Γιάννης, "Ναι, κυρία, τα έκανα".

Μπαίνει μέσα ένα παιδί που έλειπε και ρωτάει το Γιάννη, A missing child enters and asks John,

"Τι σε ρώτησε η δασκάλα;". "What did the teacher ask you?".

Η δασκάλα με ρώτησε αν έκανα τα μαθήματα μου και εγώ της απάντησα ότι τα έκανα.

Αυτή η μεταφορά του διαλόγου που είχα εγώ με το Γιάννη, This transfer of the dialogue I had with John,

τον λέμε σε ένα άλλο παιδί, έχουμε δηλαδή πλάγιο λόγο. we call him to another child, that is, we have oblique speech.

Κάποιος άλλος περιγράφει τι ειπώθηκε πριν. Someone else describes what was said before.

Εδώ λοιπόν τώρα θα προσπαθήσουμε να κάνουμε το εξής. So here now we will try to do the following.

Αν πάμε λίγο πιο κάτω στο βιβλίο, δηλαδή στη διπλανή σελίδα, If we go a little further down in the book, i.e. to the next page,

θα δούμε ότι έχει κάποιες οδηγίες για να μετατρέψουμε... we will see that it has some instructions to convert...

τον ευθύ λόγο και να τον κάνουμε πλάγιο λόγο. direct speech and make it oblique speech.

Εδώ ακριβώς, παιδιά, που είναι η μελισσούλα που μας λέει τα γραμματικά φαινόμενα. Right here, guys, is the little bee that tells us the grammatical phenomena.

Δείτε, λέει, το παράδειγμα. See, he says, the example.

Ευθύς λόγος. Πώς και έτσι νωρίς; Να η παύλα που σας είπα. Direct speech. How so early? Here's the dash I told you about.

Παύλα πάλι. Απαντάει ο άλλος από κάτω. Dash again. Answers the other one below.

– Ήθελα να σου δώσω κάτι. – I wanted to give you something.

Αυτός λοιπόν είναι ο ευθύς λόγος, ρωτάμε - απαντάμε. Πάμε τώρα στον πλάγιο. So this is the direct reason, we ask - we answer. Now let's go sideways.

Ο Δημήτρης ρώτησε το κορίτσι πώς και ήρθε τόσο νωρίς... Dimitris asked the girl how she came so early...

και εκείνο του απάντησε ότι ήθελε να του δώσει κάτι. and he replied that he wanted to give him something.

Ωραία, παιδιά;

Στον ευθύ λόγο τα λόγια των παιδιών είναι ακριβώς όπως τα είπαν, In direct speech the children's words are exactly as they said them,

χωρίς αλλαγές όπως είπαμε και πριν. without changes as we said before.

Στον πλάγιο όμως τα περιγράφουμε. But we describe them on the side.

Είναι σαν να μας είπε κάποιος, "τι είπατε εσείς μέσα;". It's like someone said to us, "what did you say inside?".

Εμείς μέσα, είπαμε αυτό... Για να γίνει λοιπόν αυτό, We inside, said this... So for this to happen,

θα κάνουμε αυτά που λένε οι 4 πορτοκαλί κουκκίδες, παιδιά. we'll do what the 4 orange dots say, guys.

Πάμε να το δούμε όμως στην πράξη. But let's see it in practice.

Πάμε, εσείς σε ένα τετράδιο και εγώ εδώ στον πίνακα, να κάνουμε μία άσκηση... Let's go, you in a notebook and me here at the blackboard, to do an exercise...

στην οποία θα καταλάβετε αυτό που λέμε ευθύς και πλάγιος λόγος, in which you will understand what we call direct and indirect speech,

και πώς από τον ευθύ πάω στον πλάγιο. and how to go from straight to sideways.

Αλλά και πώς από τον πλάγιο μπορώ να πάω στον ευθύ.

Πάμε; Λοιπόν, για να δούμε.

Γράφουμε λοιπόν. Θα ξεκινήσουμε από τον ευθύ λόγο. So we write. We'll start with the straight talk.

Θα τον μετατρέψουμε σε πλάγιο.

Να χωρίσω εγώ εδώ τον πίνακα σε δύο μέρη. Let me divide the table into two parts here.

Ωραία, παιδιά.

Και να γράψω από εδώ τον ευθύ λόγο.

Ευθύς λόγος, ο λόγος δηλαδή που λέμε ευθέως, απευθείας. Direct speech, that is, the speech we speak directly, directly.

Και ο πλάγιος λόγος, ο λόγος που μπορεί κάποιος να τον μεταφέρει. And the oblique speech, the speech that someone can convey.

Τα λόγια δηλαδή που είπα εδώ τώρα να πάει να τα μεταφέρει σε κάποιο άλλο πρόσωπο. That is, the words that I said here now he should go and convey them to some other person.

Πλάγιος λόγος. Και πάμε με παραδείγματα. Indirect speech. And let's go with examples.

Θα κάνουμε τρία παραδείγματα από ευθύ σε πλάγιο. We will do three examples from straight to sideways.

Και τρία παραδείγματα από πλάγιο σε ευθύ.

Και θέλω τη βοήθειά σας, την προσοχή σας. And I want your help, your attention.

Πάμε να γράψουμε λοιπόν την πρώτη πρόταση. So let's write the first sentence.

Τον πρώτο διάλογο δηλαδή, έναν μικρό διάλογο. The first dialogue, that is, a small dialogue.

Ανοίγουμε εισαγωγικά, όπως είχε και το κείμενο που διαβάζαμε. We open quotation marks, just like the text we were reading had.

Και γράφουμε: "Έχετε συμπληρώσει τις αιτήσεις;". And we write: "Have you filled out the applications?".

Κι εσείς στο τετράδιό σας, παιδιά, γράφετε.

Κι όταν τελειώσουμε το ξαναδιαβάζετε και στο σπίτι. And when we finish, read it again at home.

"Έχετε συμπληρώσει τις αιτήσεις;",

Ερωτηματικό, κλείνουν τα εισαγωγικά, κόμμα. Question mark, closing quotation marks, comma.

Εδώ πέρα τώρα πρέπει να σας πω ποιος το λέει. Over here now I have to tell you who says it.

Ρώτησε η υπάλληλος. Ας πούμε ότι ήταν μία υπάλληλος The clerk asked. Let's say she was an employee

Δεν έχει σημασία ποια ήταν η συγκεκριμένη υπάλληλος, It doesn't matter who the particular employee was,

σημασία έχει να δούμε τον ευθύ λόγο. it is important to see the direct reason.

"Έχετε συμπληρώσει τις αιτήσεις;", κάνει μία ερώτηση αυτή. "Have you filled out the applications?", she asks one question.

Περιμένει λοιπόν μία απάντηση. So he is waiting for an answer.

Ανοίγουμε τα εισαγωγικά για να δώσουμε την απάντηση. We open the quotation marks to give the answer.

"Όχι", κόμμα, απαντήσαμε εμείς.

Πολύ ωραία, παιδιά. Και πάμε τώρα αυτόν τον μικρό διάλογο, Very nice, guys. And now let's have this little dialogue,

να τον μετατρέψουμε από ευθύ λόγο, to convert him from straight talk,

εκεί ήταν τα πρόσωπα "Έχετε συμπληρώσει τις αιτήσεις;", "Όχι", there were the faces "Have you filled out the applications?", "No",

να το κάνουμε εάν ήταν κάποιος που ρώτησε,

"τι είπαν αυτοί μεταξύ τους, βρε παιδιά;

Άκουσες τίποτα, τι είπανε;".

Αυτή λοιπόν τη μεταφορά του διαλόγου θα την κάνουμε εδώ στον πλάγιο λόγο.

Γράφω τον αριθμό 1 αφού θα μεταφέρουμε αυτό τον διάλογο.

Ο διάλογος εδώ είναι, έχουμε κάποια υπάλληλο, άρα ξεκινάμε από αυτό.

Η υπάλληλος λοιπόν, ωραία; Ξεκινάμε λοιπόν από αυτό.

Μεταφέρουμε τη συνομιλία, τον διάλογο μεταξύ της υπαλλήλου...

και των παιδιών; Δεν ξέρουμε ποιοι μπορεί να ήταν εδώ πέρα. Κάποιοι άντρες.

Και το μεταφέρουμε σαν να θέλουμε να το πούμε...

σε κάποιον που δεν άκουσε και μας ρωτάει, "τι είπαν αυτοί μεταξύ τους;".

Ναι, οι αυτοί μεταξύ τους, άκου να σου πω τι έγινε.

Η υπάλληλος...

Εγώ που ήμουνα μπροστά θα σου πω.

Η υπάλληλος ρώτησε...

Τώρα εδώ ποιους ρώτησε;

Λέει "εμείς". Εδώ μπορούμε να βάλουμε "ρώτησε αυτούς".

Εντάξει; Δεν έχει σημασία. Δεν έχουμε ονόματα εδώ.

Ή να βάλουμε καλύτερα "τους ρώτησε". Θα το βάλουμε έτσι.

Η υπάλληλος...

Έχουμε το "εμείς" όμως, άρα είναι "μας ρώτησε".

Καλύτερα, ακόμα καλύτερα. Η υπάλληλος, λοιπόν, μας ρώτησε...

Επειδή είναι "μάς", μπορούμε να βάλουμε και έναν τόνο εδώ.

Η υπάλληλος μάς ρώτησε...

Εάν τι; Λέει: "Έχετε συμπληρώσει τις αιτήσεις;".

Εάν έχουμε συμπληρώσει τις αιτήσεις.

Η υπάλληλος μας ρώτησε...

αν έχουμε συμπληρώσει τις αιτήσεις.

Ουσιαστικά αντιγράφω την ερώτηση.

Άρα, η υπάλληλος μας ρώτησε αν έχουμε συμπληρώσει τις αιτήσεις.

Κι εμείς κάτι απαντήσαμε τώρα, για να δω.

"Όχι", απαντήσαμε εμείς.

Και μπορώ να πω τώρα: η υπάλληλος μάς ρώτησε αν έχουμε συμπληρώσει τις αιτήσεις...

και εμείς απαντήσαμε.

Τώρα εδώ, παιδιά, μπορούμε να πούμε, όχι "απαντήσαμε, όχι",

όχι ότι κάποιος θα έλεγε ότι είναι λάθος,

μπορούμε να βάλουμε "κι εμείς απαντήσαμε αρνητικά".

Ή ότι η απάντησή μας ήταν αρνητική.

Δηλαδή μπορώ να βάλω δικά μου ρηματάκια, να προσθέσω δικές μου λέξεις,

να προσθέσω συνδέσμους, για να μπορέσω να μεταφέρω τον διάλογο.

Η υπάλληλος μάς ρώτησε αν έχουμε συμπληρώσει τις αιτήσεις,

κι εμείς απαντήσαμε αρνητικά.

Αντί δηλαδή να πω το όχι. Ωραία;

Αυτό λοιπόν είναι ο πλάγιος λόγος.

Κι αν γυρίσουμε πίσω στο βιβλίο,

θα δούμε πως έλεγε ότι μπορούμε να προσθέσουμε...

συνδέσμους για να ενώσουμε τις προτάσεις.

Ή να χρησιμοποιούμε ρήματα και ό,τι άλλο χρειάζεται.

Άρα εδώ τι μου χρειάστηκε; Το "αν". Εδώ πέρα το "αν" δεν υπάρχει πουθενά.

Το έβαλα εγώ για να διευκολύνω το λόγο μου.

Επίσης έβαλα το "απαντήσαμε αρνητικά".

Έτσι για να διευκολύνω το λόγο μου, παιδιά,

για να μεταφέρω τα λόγια κάποιου όπως εγώ νομίζω ότι θα τα καταλάβει ο άλλος καλά.

Δεν έβαλα ψευδείς πληροφορίες μέσα. Δεν είπα κάτι άλλο.

Απλώς συμπλήρωσα. Πάμε στο δεύτερο παράδειγμα.

Ο δεύτερος μικρός διάλογος.

"Πού θα πας διακοπές". Για να δούμε, είναι ένα ωραίο θέμα αυτό.

"Πού θα πας διακοπές".

Ερωτηματικό, κλείνουν τα εισαγωγικά. Αυτός είναι ο λόγος, κάποιος το είπε.

"Πού θα πας διακοπές", λοιπόν, κόμμα.

Ρώτησε η μητέρα.

Τον Γιάννη. Δεν έχει σημασία, θα βάλουμε ένα όνομα τώρα εδώ.

Και από κάτω, πώς θα απαντήσει τώρα ο Γιάννης;

Ανοίγουμε πάλι εισαγωγικά. Είπαμε ο ευθύς λόγος έχει τα εισαγωγικά.

"Πού θα πας διακοπές", ρώτησε η μητέρα τον Γιάννη.

"Στο χωριό μου".

Εδώ τώρα μπορούμε να γράψουμε "απάντησε ο Γιάννης".

Ας το συμπληρώσω και αυτό.

"Στο χωριό μου", απάντησε ο Γιάννης.

Βάζουμε και λίγο πιο έντονα τους τόνους, να τους βλέπετε κι εσείς.

"Πού θα πας διακοπές", ρώτησε η μητέρα τον Γιάννη.

"Στο χωριό μου", απάντησε ο Γιάννης.

Αυτός είναι ένας διάλογος που έγινε μεταξύ μιας μαμάς,

δεν ξέρουμε αν είναι του Γιάννη ή κάποιου άλλου παιδιού,

και απαντάει ο Γιάννης ότι θα πάει κάπου.

Εγώ τώρα θέλω αυτό να το πω.

Άκου να δεις τι άκουσα!

Πού θα πάει ο Γιάννης διακοπές;

Έμαθα που θα πάει ο Γιάννης διακοπές κι επειδή με ρωτάτε θα σας πω.

Η μητέρα... ξεκινάω λοιπόν από αυτόν που ξεκίνησε τον διάλογο,

από αυτόν που έκανε την πρώτη ερώτηση.

Η μητέρα, λοιπόν, όπως ξεκινήσαμε και από εδώ η υπάλληλος, ξεκινάμε.

Η μητέρα. Τι έκανε λοιπόν αυτή η μητέρα;

Ρώτησε τον Γιάννη. Ωραία;

Ρώτησε τον Γιάννη. Τι τον ρώτησε;

Πού θα πάει διακοπές.

Ναι, ναι για λέγε μου, ναι, για λέγε, έμαθες τίποτα; Έμαθα!

Η μητέρα ρώτησε τον Γιάννη πού θα πάει διακοπές.

Και αυτός... Τι έκανε παιδιά αυτός;

Απάντησε. Όμως έχω δικαίωμα στον πλάγιο λόγο να αλλάξω και το ρήμα.

Αρκεί να έχει την ίδια σημασία.

Ας μη βάλω απάντησε, θα γράψω "και αυτός είπε".

Και αυτός, λοιπόν, είπε - και το κυκλώνω γιατί εδώ έχουμε την αλλαγή,

που σας είπα πριν, ότι μπορώ να προσθέσω ρήματα, μπορώ να προσθέσω συνδέσμους,

να αλλάξω κάποια πραγματάκια.

Η μητέρα ρώτησε τον Γιάννη πού θα πάει διακοπές...

και αυτός είπε πως θα πάει στο χωριό του.

Πως θα πάει στο χωριό του.

Πιστεύω, παιδιά, να έχετε καταλάβει μέχρι εδώ τι γίνεται,

πώς πηγαίνω από τον ευθύ λόγο στον πλάγιο.

Είπαμε πως μπορείτε να προσθέσετε κάποιες λεξούλες, κάποιους συνδέσμους.

Πάμε να δούμε τώρα το αντίστροφο.

Δηλαδή από τον πλάγιο λόγο να πάω σε ευθύ.

Η πρόταση λοιπόν με το νούμερο 3 ξεκινάει από εδώ.

Θα γράψω λοιπόν εδώ μία πρόταση στον πλάγιο λόγο.

Για να δούμε ποια θα γράψω.

Η δασκάλα - τι έκανε η δασκάλα;

Η δασκάλα, λοιπόν ζήτησε από έναν μαθητή,

ζήτησε να βάλουμε από τον Παναγιώτη,

ζήτησε από τον Παναγιώτη.

Τι του ζήτησε;

Η δασκάλα, λοιπόν ζήτησε από τον Παναγιώτη...

να σβήσει τον πίνακα. Κι εσάς, σίγουρα,

σας ζητάει πολλές φορές η δασκάλα ή ο δάσκαλός σας να σβήνετε τον πίνακα.

Είναι πολύτιμη η βοήθειά σας!

Η δασκάλα, λοιπόν ζήτησε από τον Παναγιώτη να σβήσει τον πίνακα.

Τι έγινε όμως;

Η δασκάλα ζήτησε από τον Παναγιώτη να σβήσει τον πίνακα...

όμως, παιδιά, εκείνος αρνήθηκε.

Όχι ότι δεν ήθελε.

Όμως αυτός αρνήθηκε γιατί...

Η δασκάλα ζήτησε από τον Παναγιώτη να σβήσει τον πίνακα...

όμως αυτός αρνήθηκε, γιατί έγραφε ακόμα.

Εντάξει; Καμιά φορά γράφουν τα παιδιά.

Γιατί ακόμα έγραφε.

Και λέει, "Κυρία, δεν μπορώ να έρθω τώρα να τον σβήσω.

Πείτε σε κάποιο άλλο παιδί γιατί γράφω ακόμα".

Γιατί έγραφε, αυτό συμβαίνει πολλές φορές. Εντάξει;

Όμως αυτός αρνήθηκε γιατί ακόμα έγραφε.

Λοιπόν, αυτός είναι ο πλάγιος λόγος.

Τώρα πάμε να τον κάνουμε σε ευθύ λόγο.

Τι θα κάνουμε; Θα δημιουργήσουμε έναν μικρό διάλογο.

Ποια είναι τα πρόσωπα που μιλάνε; Είναι η δασκάλα και είναι και ο Παναγιώτης.

Τώρα δεν θα βάλω εισαγωγικά, να βάλω και μια φορά παύλα, παύλα διαλόγου.

Τι λέτε να είπε η κυρία, η δασκάλα;

Ζητά απ' τον Παναγιώτη να σβήσει τον πίνακα.

"Παναγιώτη", μπορεί να ξεκίνησε και έτσι.

Κόμμα, "σε παρακαλώ".

"Παναγιώτη, σε παρακαλώ...",

να το είπε και έτσι ευγενικά, "σβήσε τον πίνακα".

Εδώ τώρα δεν έχω εισαγωγικά για να κλείσω.

Βάζω μία τελεία.

"Παναγιώτη, σε παρακαλώ, σβήσε τον πίνακα".

Ή μπορώ να βάλω ένα κόμμα και να πω,

"είπε η δασκάλα". Και τώρα να σκεφτούμε τι μπορεί να είπε ο Παναγιώτης.

- Έλα, Παναγιώτη, σήκω στον πίνακα και σβήσε, σε παρακαλώ.

"Παναγιώτη, σε παρακαλώ, σβήσε τον πίνακα", είπε η δασκάλα.

Για να δούμε λοιπόν, είπε η δασκάλα και ο Παναγιώτης απάντησε,

"Κυρία", μπορεί να είπε και αυτό, εντάξει;

"Κυρία, δεν μπορώ τώρα" κόμμα.

Για ποιον λόγο; "Γιατί γράφω".

"Κυρία, δεν μπορώ τώρα, γιατί γράφω... αντιγράφω δηλαδή ακόμα" -

δεν έχει σημασία, δεν πειράζει - απάντησε ο Παναγιώτης.

Γράφω λίγο χαμηλά τώρα, αλλά δεν πειράζει.

Αυτό ήταν, παιδιά.

Τι κάναμε λοιπόν; Διαβάσαμε ένα ωραίο κείμενο με ιστορίες για φίλους.

Μέσα σε αυτό το κείμενο υπήρχε έντονο το στοιχείο του διαλόγου.

Ένας ρωτούσε, ένας απαντούσε.

Και είδαμε πώς από τον ευθύ λόγο, που είναι ο μικρός διάλογος,

κάτι που λέω απευθείας στον άλλον,

μπορώ να τον κάνω πλάγιο λόγο,

εάν θέλω να πω τα νέα σε κάποιον φίλο μου ή σε κάποιον που δεν ήταν μπροστά.

Κι εσείς λοιπόν, παιδιά, που έχετε φίλους,

μιλάτε με τους φίλους σας, κάνετε διάλογο,

συζητάτε, είναι πάρα πολύ σημαντικό,

προσέχουμε τους φίλους μας,

και χρησιμοποιούμε και ευθύ λόγο και πλάγιο,

όταν δεν είναι μπροστά και θέλουμε να του μεταφέρουμε κάποια νέα.

Καλή συνέχεια, παιδιά. Να 'στε καλά και σας ευχαριστώ που παρακολουθήσατε το μάθημα.