×

우리는 LingQ를 개선하기 위해서 쿠키를 사용합니다. 사이트를 방문함으로써 당신은 동의합니다 쿠키 정책.


image

Μαθαίνουμε ασφαλείς, Γλώσσα | Η ζωή σε άλλους τόπους | ΣΤ' Δημοτικού Επ. 48

Γλώσσα | Η ζωή σε άλλους τόπους | ΣΤ' Δημοτικού Επ. 48

Γεια σας! Είμαι η Μαριάννα Μυρσιάδη και μαζί σήμερα θα κάνουμε Γλώσσα ΣΤ' τάξης.

Θα ξεκινήσουμε την ενότητα 6, η οποία ονομάζεται "Η ζωή σε άλλους τόπους".

Θέλω λοιπόν να ανοίξετε το βιβλίο του μαθητή, στη σελίδα 80...

όπου είναι το πρώτο μας κείμενο που ονομάζεται "Αυτόχθονες λαοί".

Θέλω να είστε συγκεντρωμένοι όσο σας το διαβάζω, γιατί είναι ένα κείμενο που μπορεί να σας φανεί πιο δύσκολο...

από τα προηγούμενα που έχουμε επεξεργαστεί μαζί.

Όταν τον 15 αιώνα ξεκίνησαν τα ταξίδια τους οι μεγάλοι εξερευνητές...

ήρθαν για πρώτη φορά σε επαφή με νέους αυτόχθονες λαούς.

Αυτόχθονα λέμε αυτόν που κατοικεί στη γη των προγόνων του, δηλαδή σημαίνει ιθαγενής ή ντόπιος.

Οι εξερευνητές, που ήταν τεχνολογικά πιο εξελιγμένοι, τους εξόντωσαν, έκλεψαν χρυσό και ασήμι,

καταπάτησαν τη γη τους, εξαφάνισαν τον πολιτισμό τους.

Οι πολιτσμένοι λαοί τους θεωρούσαν πρωτόγονους και συχνά τους φέρονταν σαν να ήταν ζώα...

γι' αυτό τους μετέτρεψαν σε σκλάβους.

Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν να εξαφανιστούν πολλοί λαοί, κάπoιοι άλλοι να χάσουν την πολιτισμική τους ταυτότητα...

και μερικοί να εγκαταλείψουν τη γη τους.

Όμως σε πολλές γωνιές του πλανήτη μας υπάρχουν αυτόχθονες που διατηρούν...

ακόμη τον παραδοσιακό τρόπο ζωής τους.

Για να δούμε λίγο μαζί τις ασκήσεις 1 και 2, στη σελίδα 81, που θα μας βοηθήσουνε να ξεκλειδώσουμε το κείμενο που μόλις διαβάσαμε.

Καταρχήν, τι σημαίνει αυτόχθονας; Ποιος είναι ο αυτόχθονας λαός;

Θέλω να σας πω εδώ ότι η λέξη αυτόχθων βγαίνει από το αρχαίο "χθων" που σημαίνει γη.

Άρα λοιπόν αυτόχθονας είναι αυτός που ζει στη δική του γη. Ο γηγενής, ο ιθαγενής.

Ή όπως το είπε το βιβλίο μας στην πρώτη παράγραφο, ο ντόπιος.

Είναι λοιπόν παιδιά, όπως ξέρετε από την Γεωγραφία που κάναμε φέτος,

αλλά και από την Ιστορία, και είπαμε για τους μεγάλους εξερευνητές...

που ανακάλυψαν τον κόσμο, νέες ηπείρους, νέες χώρες, νέους λαούς.

Αυτοί οι λαοί είναι που ονομάζονται αυτόχθονες.

Ήταν οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί πριν να πάμε εμείς να τους ανακαλύψουμε.

Και αυτοί έχουν απομείνει, όπως μας λέει και το κείμενό μας, λίγοι στις μέρες μας.

Γιατί στις μέρες μας έχουν απομείνει λίγοι; Ρωτάει η ερώτηση 1.

Γιατί, παιδιά, όπως είχαμε πει και στα μαθήματα που προανέφερα...

οι Ευρωπαίοι, όταν έφτασαν στις ηπείρους αυτές, κακομεταχειρίστηκαν τον κόσμο που βρήκαν, τους ιθαγενείς.

Πολλές φορές καταπάτησαν την περιουσία τους, άλλες φορές τους πήραν σκλάβους, όπως λέει και το βιβλίο μας.

Τους εκμεταλλεύτηκαν, και έχασαν με αυτόν τον τρόπο την πολιτισμική τους ταυτότητα.

Ευτυχώς όχι όλοι, αλλά αρκετοί από αυτούς.

Τώρα, η δεύτερη ερώτηση μας ρωτάει: Για ποιόν λόγο βάζει το κείμενο που μόλις διαβάσαμε σε εισαγωγικά...

τις λέξεις "πολιτισμένοι λαοί" αλλά και τη λέξη "πρωτόγονοι".

Μα φυσικά, όταν κάνουμε χρήση των εισαγωγικών με αυτόν τον τρόπο είναι για να δείξουμε...

ότι δεν είναι η πραγματικότητα. Εδώ φανερώνεται, παιδιά, μια υπεροψία.

Θεωρούν δηλαδή τους εαυτούς τους οι Ευρωπαίοι που ταξίδεψαν σε όλο τον κόσμο...

και έφτασαν σε αυτές τις ηπείρους και ανακάλυψαν αυτούς τους αυτόχθονες λαούς,

καλύτερους, πολιτισμένους - ενώ η συμπεριφορά τους δεν ήταν καθόλου τέτοια, όπως αναφέραμε.

Και θεωρούσαν ότι αυτοί που βρήκαν ήταν πρωτόγονοι, απλά γιατί ζούσαν εναρμονισμένοι με τη φύση,

με έναν διαφορετικό τρόπο από εκείνον που ζούσε η Δύση μέχρι εκείνη την ώρα.

Θέλω τώρα να δείτε τι ωραία εργασία μάς δίνει το βιβλίο μας,

και με την ευκαιρία αυτή να ασχοληθείτε λίγο εσείς στο σπίτι, να ανακαλύψετε τέτοιους αυτόχθονες λαούς.

Μας λέει λοιπόν η άσκηση 3 στη σελίδα 81...

Ποιους άλλους αυτόχθονες, ιθαγενείς λαούς γνωρίζουμε; Και αναφέρει "ποιους άλλους" γιατί ήθελε...

να κοιτάξουμε την εικόνα στη σελίδα 80 που δείχνει έναν τέτοιο λαό.

Τον ξέρετε;

Αν δούμε τον τίτλο της, θα καταλάβουμε ότι, επειδή είναι στη Νορβηγία, είναι οι Λάπωνες.

Τους έχετε ακούσει ξανά;

Οι Λάπωνες είναι ένας τέτοιος, αυτόχθονας λαός, αλλά δεν είναι ο μοναδικός.

Θα μπορούσε κάποιος να ψάξει στην Αμερική, για τους Ινδιάνους. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές φυλές Ινδιάνων.

Οι Απάτσι, οι Σιού, οι Τσερόκι, οι Ίνκας και φυσικά αρκετοί άλλοι.

Στις βόρειες πολικές περιοχές της Ευρώπης, που ήταν παρθένες ακόμα εκείνη την εποχή,

ζούσαν επίσης αυτόχθονες λαοί, οι Εσκιμώοι, οι Λάπωνες, οι Σαάμι.

Στην Ασία έχουμε τους Μογγόλους.

Στην Ωκεανία μπορούμε να βρούμε στην Αυστραλία τους Αβοριγίνες, στη Νέα Γουινέα τους Παπούα και στη Νέα Ζηλανδία τους Μαορί.

Τέλος, στην Αφρική συναντάμε τους Μασάι, τους Μπαντού, τους Πυγμαίους και τους Βερβερίνους.

Αρκετούς από αυτούς τους αυτόχθονες λαούς θα τους δούμε και στη Γεωγραφία.

Θέλω όμως και εσείς σπίτι σας, να διαλέξετε όποιον από αυτούς τους λαούς θέλετε,

και να ψάξετε να βρείτε πληροφορίες στο διαδίκτυο. Σε ποιες περιοχές ακριβώς ζουν - ήδη εγώ σας έδωσα μια κατεύθυνση.

Πώς είναι οι κατοικίες τους, γιατί σε κάθε μέρος τα σπίτια ήταν διαφορετικά.

Καθένας από αυτούς τους λαούς, έχει διαφορετικά σπίτια από τον άλλον.

Τέλος, ποιες είναι οι συνήθειες, ο καθημερινός τρόπος ζωής τους, για να έρθουμε, με αυτόν τον τρόπο, πιο κοντά τους.

Να τους τιμήσουμε, όπως δεν τους τίμησαν οι πρόγονοί μας. Να μάθουμε και να ανακαλύψουμε δηλαδή ποιοι είναι.

Το βιβλίο μας έχει ένα καταπληκτικό κείμενο για να μας φέρει πιο κοντά σε όλο αυτό που συνέβη εκείνη την εποχή.

Ένα κείμενο το οποίο αποτελεί σταθμό για την πολιτισμική ιστορία του κόσμου.

Το κείμενο στη σελίδα 81, που λέγεται "Σπίτι μας είναι η γη".

Πριν όμως το διαβάσουμε μαζί, θέλω να σας πάω στη δική μας πραγματικότητα, τη σχολική,

και να μιλήσουμε μαζί για ένα καινούργιο είδος γραπτού λόγου...

που θα μας απασχολήσει σε αυτή την ενότητα.

Και γιατί λέω καινούργιο είδος; Γιατί έως εδώ, στις μικρότερες τάξεις, έχουμε ασχοληθεί κυρίως με γραπτά κείμενα...

τα οποία είναι αφηγήσεις ή περιγραφές.

Τώρα όμως που μεγαλώσαμε και είμαστε στην Ε' και την ΣΤ' τάξη, ήδη έχουμε δει τα "επιχειρηματολογικά κείμενα".

Τι σημαίνει επιχειρηματολογικό κείμενο;

[Η δασκάλα διαβάζει την καρτέλα]

Είναι η τέχνη της πειθούς, που λέμε.

Με ποιον τρόπο λοιπόν γράφουμε ένα τέτοιο κείμενο;

[Η δασκάλα διαβάζει την καρτέλα]

Θυμάστε ότι την τεκμηρίωση την αναφέρουμε και στο μάθημα της Φυσικής συνεχώς.

Πρέπει να εξηγήσουμε στους άλλους τον συλλογισμό μας, τον τρόπο που υποστηρίζουμε την άποψή μας,

και να φροντίσουμε κάθε φορά να το δικαιολογήσουμε αυτό.

Και τι θα μας βοηθήσει για να δικαιολογήσουμε καλύτερα τον λόγο μας; Η χρήση αιτιολογικών προτάσεων.

Τις αιτιολογικές προτάσεις, να θυμίσω λίγο εδώ, μπορείτε να τις βρείτε αναλυτικά σε άλλο μάθημα.

Είναι δευτερεύουσες προτάσεις που δείχνουν αιτία, που εξηγούν,

γι' αυτό ξεκινούν συνήθως με τους αιτιλογικούς συνδέσμους "γιατί", "επειδή", "αφού", "καθώς".

Μετά...

[Η δασκάλα διαβάζει την καρτέλα]

Χρησιμοποιύμε δηλαδή τέτοια επίθετα, που θα κάνουν τον άλλον να δει τη γνώμη μας από τα δικά μας μάτια.

[Η δασκάλα διαβάζει την καρτέλα]

Φυσικά, παιδιά, όταν γράφουμε έκθεση όλα αυτά παίρνουν τη δομή που ήδη γνωρίζουμε.

Δηλαδή, η εισαγωγή που θα πει ποια είναι η άποψή μας, είναι ο πρόλογος.

Τα επιχειρήματά μας αναπτύσσονται στο κυρίως θέμα, με ξεχωριστές παραγράφους για κάθε επιχείρημα...

και τέλος καταλήγουμε στο συμπέρασμα, τον επίλογο.

Μπορούμε όμως, αρκετές φορές, να πούμε τη γνώμη μας απλά σε μια παράγραφο.

Τότε, θα κρατήσουμε τη δομή που μόλις είπαμε, αλλά με προτάσεις:

Θα υπάρχει η πρόταση εισαγωγής που θα λέει την άποψή μου, τα επιχειρήματά μου είναι καλό να είναι μια ή δύο προτάσεις...

που θα έχουν μέσα και τις δευτερεύουσες αιτιολογικές, και τέλος θα καταλήγει στην κατακλείδα,

δηλαδή στην τελευταία εκείνη πρόταση που θα κλείνει όμορφα τη παράγραφό μας.

Αφού τα είπαμε αυτά, και θα καταλάβετε γιατί σας τα είπα, θα πάμε τώρα να δούμε το κείμενο που σας είπα πριν,

ένα λατρεμένο μου κείμενο στο βιβλίο μας. Είναι αληθινό, γράφτηκε από τον αρχηγό των Ινδιάνων,

Προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ την εποχή εκείνη, το 1855, που ζητούσαν οι λευκοί έποικοι από τους Ινδιάνους...

που ζούσαν σε εκείνα τα μέρη, να φύγουν, να τους τα πουλήσουν όλα.

Μάλιστα τους έκαναν και καλή προσφορά. Μπορούμε να πούμε ότι ήταν καλοί έποικοι,

γιατί δεν τους έδιωξαν με το ζόρι, δεν τους κακομεταχειρίστηκαν στην προκείμενη περίπτωση,

αλλά τους είπαν ότι θα τους πληρώσουν, αλλά "Φύγετε εσείς από εδώ, γιατί θέλουμε να φτιάξουμε την πόλη μας".

Τι τους απάντησε λοιπόν ο ίδιος ο αρχηγός των Ινδιάνων;

Θέλω να συγκεντρωθείτε, να κοιτάτε μέσα και να προσπαθήσετε να δείτε πως ο λόγος αυτού του...

θα χρησιμοποιήσω και εγώ εδώ εισαγωγικά, να πω, επιτρέψτε μου, "αμόρφωτου".

Γιατί καθόλου αμόρφωτος δεν ήταν ο αρχηγός των Ινδιάνων.

Ίσα ίσα, όπως θα δείτε, ήταν πιο σοφός από πολλούς από εμας.

Θα δείτε πως χρησιμοποίησε επιχειρηματολογικό λόγο, και με όλους τους τρόπους που αναφέραμε πριν...

προσπάθσε να αλλάξει τη γνώμη του προέδρου.

Παρακαλώ πολύ, κοιτάμε μέσα.

Στη Βόρεια Αμερική κατοικούσαν κυρίως Ινδιάνοι. Στα μέσα του 19ου αιώνα οι λευκοί έποικοι έδιωξαν τους Ινδιάνους...

από τα εδάφη τους, άλλοτε ειρηνικά και άλλοτε βίαια.

Ο δρόμος που ακολούθησαν οι Ινδιάνοι ονομάστηκε Μονοπάτι των Δακρύων.

Το παρακάτω κείμενο είναι απόσπασμα της απάντησης που έστειλε το 1855 ο αρχηγός των Ινδιάνων...

στον πρόεδρο των ΗΠΑ, ο οποίος είχε ζητήσει να αγοράσει ένα τμήμα της γης τους.

"Πώς μπορείτε να αγοράσετε ή να πουλήσετε τον ουρανό ή τη ζεστασιά της γης;

Η ιδέα μάς φαίνεται περίεργη, επειδή ακριβώς δεν μας ανήκουν η δροσιά του αέρα και η διαύγεια του νερού.

Πώς είναι δυνατόν να τα αγοράσετε; Κάθε κομματάκι αυτής της γης είναι ιερό για τον λαό μου.

Κάθε βελόνα του λαμπερού πεύκου, κάθε αμμουδερή κοίτη ποταμού,

κάθε κομματάκι ομίχλης μέσα στα σκοτεινά δάση, κάθε ξέφωτο και κάθε βούισμα εντόμου...

είναι ιερό, στη μνήμη και στην εμπειρία του λαού μου.

Είμαστε ένα μέρος της γης και αυτή, πάλι, ένα κομμάτι από εμάς.

Τα ευωδιαστά λουλούδια είναι αδερφές μας. Το ελάφι, το άλογο, ο μεγάλος αετός...

είναι αδερφοί μας.

Τα βράχια στους λόφους, το πράσινο χρώμα των λιβαδιών, η ζεστασιά του πόνυ και ο άνθρωπος, όλα ανήκουν στην ίδια οικογένεια.

Γι' αυτό, όταν ο μεγάλος αρχηγός στην Ουάσινγκτον μας παραγγέλνει ότι θέλει να αγοράσει τη γη μας...

ζητάει πολλά από εμάς.

Ο μεγάλος αρχηγός μάς παραγγέλνει ότι θα μας εξασφαλίσει ένα μέρος, έτσι που να μπρούμε να ζήσουμε άνετα μεταξύ μας.

Θα σκεφτούμε λοιπόν την προσφορά του για να αγοράσει τη γη μας, αλλά δεν θα είναι και εύκολο.

Γιατί αυτή η γη, για εμάς είναι ιερή.

Ξέρουμε ότι ο λευκός άνθρωπος δεν καταλαβαίνει τα ήθη μας.

Ένα κομμάτι γης μοιάζει γι' αυτόν με οποιοδήποτε άλλο κομμάτι.

Γιατί είναι ένας ξένος που έρχεται μες στη νύχτα και παίρνει από τη γη αυτό που έχει ανάγκη.

Η γη δεν είναι αδερφός του, αλλά εχθρός του και μόλις την κυριεύσει, πηγαίνει μακρύτερα.

Συμπεριφέρεται στη μητέρα του τη γη και στον αδερφό του τον ουρανό, σαν να ήταν πράγματα...

που αγοράζονται, που λεηλατούνται, που πουλιούνται όπως τα πρόβατα ή τα λαμπερά μαργαριτάρια.

Η απληστία του θα καταβροχθίσει τη γη και δεν θα αφήσει πίσω της παρά μιαν έρημο.

Ξέρουμε τουλάχιστον αυτό. Η γη δεν ανήκει στον άνθρωπο.

Ο άνθρωπος ανήκει στη γη. Αυτό, το ξέρουμε.

Όλα τα πράγματα είναι αλληλένδετα, όπως το αίμα ενώνει μια οικογένεια.

Όλα τα πράγματα είναι αλληλένδετα.

Ένα από τα πράγματα που ξέρουμε εμείς και που ο λευκός άνθρωπος θα ανακαλύψει ίσως κάποτε...

είναι ότι ο θεός μας είναι ο ίδιος θεός.

Ίσως να σκέφτεστε να τον αποκτήσετε τώρα, όπως θέλετε να αποκτήσετε τη γη μας.

Αλλά δεν μπορείτε.

Είναι ο θεός του ανθρώπου και το έλεός του είναι το ίδιο και για τον λευκό και για τον ερυθρόδερμο άνθρωπο.

Αυτή η γη είναι πολύτιμη για τον άνθρωπο και όταν την βλάπτει...

είναι σα να δείχνει περιφρόνηση στο Δημιουργό."

Αυτό λοιπόν, παιδιά, είναι το κείμενο μας. Δεν ήταν πραγματικά υπέροχο;

Θέλω τώρα να δούμε αναλυτικά την άσκηση 2, η οποία θα μας δείξει όλα αυτά τα σημεία που είπαμε και πριν,

του επιχειρηματολογικού κειμένου, μέσα στην επιστολή που έστειλε ο αρχηγός των Ινδιάνων.

Για να κοιτάξουμε!

Μας λέει η άσκηση 2 για αρχή:

Οι λευκοί προτείνουν στους Ινδιάνους να αγοράσουν τη γη τους. Ο αρχηγός των Ινδιάνων, από την αρχή του κειμένου, τονίζει...

Η ιδέα τού να αγοράσετε τη γη μας, μας φαίνεται παράξενη.

Θέλω να κοιτάξετε στο βιβλίο σας, εδώ που ξεκινάει να μιλάει ο Ινδιάνος, στην τρίτη παράγραφο,

γιατί οι πρώτες δυο ήταν εισαγωγικές.

Η πρώτη πρόταση είναι αυτή που μας λέει κι εδώ.

Ότι δεν γίνεται να αγοράσετε τη γη, είναι παράξενο.

Και μετά εξηγεί την άποψή του.

Θέλω λοιπόν τώρα να βρούμε και εμείς δυο τέτοια σημεία μέσα στο κείμενο,

που ο αρχηγός των Ινδιάνων μας λέει την άποψή του, τη θέση του.

Αλλά επειδή δεν τα έχει γραμμένα με τη μορφή την ακριβή που θα θέλαμε εμείς,

Θα το τροποποιήσουμε λίγο για να βάλουμε τη δευτερεύουσα αιτιολογική μαζί,

και να μοιάζει το επιχείρημα ολοκληρωμένο.

Γιατί όλα τα επιχειρήματα που χρησιμοποίησε ο Ινδιάνος είναι μέσα στην ανάπτυξη του κειμένου και στη ροή.

Εμείς θα το κάνουμε σαν μια πρόταση.

Καταλάβατε;

Θέλω λοιπόν να δούμε το κείμενο, στη δεύτερη παράγραφο, δηλαδή στην τέταρτη κανονική του κειμένου...

στη δεύτερη παράγραφο από αυτές που μιλάει ο Ινδιάνος. Σας έχω υπογραμμίσει...

"Είμαστε ένα μέρος της γης, κι αυτή πάλι, ένα κομμάτι από εμάς."

Τι υποστήριξε δηλαδή ο αρχηγός;

[Η δασκάλα διαβάζει το πρώτο επιχείρημα της καρτέλας]

Καταλάβατε τι έκανα;

Ψάχναμε να βρούμε ποιο είναι το σημείο εκείνο που δείχνει το επιχείρημα,

το βρήκαμε και το γράψαμε ολοκληρωμένο σε μια πρόταση, που μας δείχνει ακριβώς ποια ήταν η τοποθέτηση του αρχηγού.

Πάμε να δούμε άλλο επιχείρημα.

Στην επόμενη σελίδα, στην τρίτη παράγραφο και βλέπουμε ότι λέει...

[Η δασκάλα διαβάζει την υπογραμμισμένη πρόταση]

Γιατί πράγματι εκείνη την περίοδο, έτσι φερόντουσαν οι έποικοι,

όλα τα αγόραζαν και τα πουλούσαν.

Είπαμε αυτή τη θεωρούμε και "καλή" συμπεριφορά!

Πιο πολιτισμένη, αν μη τι άλλο!

Πάμε λοιπόν να δούμε το επιχείρημα.

[Η δασκάλα διαβάζει το δεύτερο επιχείρημα της καρτέλας]

Για να δούμε τώρα το δεύτερο μέρος της άσκησης.

Θέλουμε να βρούμε φράσεις του κειμένου, οι οποίες θα έχουν συναισθηματικό περιεχόμενο...

που θα αναδείκνυε τα συναισθήματα των Ινδιάνων στον πρόεδρο των ΗΠΑ.

Για να δούμε αποσπάσματα από το κείμενο, στα οποία πετυχαίνεται αυτό.

Έχω υπογραμμίσει στην τρίτη παράγραφο του κειμένου, στην πρώτη σελίδα ξανά, την σελίδα 81.

Στην πρώτη παράγραφο της επιστολής του αρχηγού.

Το μέρος που ξεκινάει από τη φράση: "κάθε βελόνα του λαμπερού πεύκου, κάθε αμμουδερή κοίτη ποταμού..."

Μας δείχνει σημεία της γης, της περιοχής που ζούνε, που είναι κομμάτια της μνήμης και της εμπειρίας του λαού του.

Κομμάτια που γι' αυτούς είναι πάρα πολύ σημαντικά.

Δεν είναι απλά ένα ποτάμι, ένα βουνό, ένα δέντρο, μια ομίχλη,

αλλά για εκείνους είναι αναπόσπαστα κομμάτια της ζωής τους.

Γι' αυτό θα λέγαμε ότι το συναίσθημα που βγαίνει εδώ είναι η συγκίνηση.

Συγκινούμαστε. Νιώθουμε κι εμείς το ίδιο με εκείνον.

Αυτά γίνονται ξαφνικά στα μάτια μας σημαντικά.

Και ειδικά όποιος ξέρει τον τρόπο που ζούσαν οι Ινδιάνοι, και μελετήσει, όπως είπαμε στην προηγούμενη άσκηση,

και μάθει γι 'αυτούς, θα καταλάβει πόσο σημαντικό ήταν γι' αυτούς το φυσικό τοπίο.

Στην από κάτω παράγραφο λέει: "Τα ευωδιαστά λουλούδια είναι οι αδερφές μας."

Αυτό το κομμάτι μας δείχνει χαρά,

γιατί ταυτιζόμαστε με τη χαρά που νιώθει εκείνος για την αδερφή του.

Όπως και μετά που μιλάει για τους αδερφούς του.

Και το επόμενο απόσπασμα, στην ίδια παράγραφο, ακριβώς πιο κάτω, που λέει...

[Η δασκάλα διαβάζει την υπογραμμισμένη πρόταση]

Όταν μιλάμε για την οικογενεία μας, αν μη τι άλλο, νιώθουμε χαρά.

Και μπορούμε να ταυτιστούμε και να ενστερνιστούμε το επιχείρημά του,

γιατί θυμόμαστε τη δική μας οικογένεια και τα πρόσωπα που εμάς μας κάνουν να νιώθουμε έτσι.

Στη σελίδα 82, πάνω πάνω λέει:

[Η δασκάλα διαβάζει την υπογραμμισμένη πρόταση]

Τι νιώθουμε εδώ; Νιώθουμε τη λύπη του, γιατί κάτι το οποίο είναι ιερό...

πρέπει να σκεφτείς αν θα το αποχωριστείς.

Νιώθουμε τον φόβο του. Γιατί φυσικά αν δεν φοβόταν...

δεν θα το σκεφτόταν καθόλου.

Αλλά φοβάται και αναγκάζεται να σκεφτεί αυτή την πρόταση η οποία του είναι πάρα πολύ δύσκολη.

Νιώθουμε τον προβληματισμό του.

Πραγματικά το κείμενο έχει πάρα πολλές τέτοιες φράσεις.

Αν είχαμε τον χρόνο, θα μπορούσαμε, κομμάτι - κομμάτι, να τις βρούμε μαζί.

Θέλω σπίτι σας να προσπαθήσετε να το κάνετε μόνοι σας και να τα συζητήσουμε ξανά στην τάξη.

Επίσης, θέλω να κοιτάξετε την άσκηση 4, στη σελίδα 84, που ζητάει να συνεχίσετε τις προτάσεις,

χρησιμοποιώντας αιτιολογικές προτάσεις.

Οι αιτιολογικές προτάσεις θα είναι δικές σας, θα τις σκεφτείτε μόνοι σας.

Κάποιες από αυτές έχουν σχέση με το μάθημά μας, και κάποιες άλλες είναι προτάσεις που θα σας εμπνεύσουν...

για να βάλετε μια δική σας αιτιολογική πρόταση.

Χάρηκα πολύ που τα είπαμε. Θα τα ξαναπούμε στο επόμενο μάθημα.


Γλώσσα | Η ζωή σε άλλους τόπους | ΣΤ' Δημοτικού Επ. 48 Language | Life in other places | 6th Primary School Ep. 48 Langue | La vie ailleurs | 6ème école primaire Ep. 48

Γεια σας! Είμαι η Μαριάννα Μυρσιάδη και μαζί σήμερα θα κάνουμε Γλώσσα ΣΤ' τάξης.

Θα ξεκινήσουμε την ενότητα 6, η οποία ονομάζεται "Η ζωή σε άλλους τόπους".

Θέλω λοιπόν να ανοίξετε το βιβλίο του μαθητή, στη σελίδα 80...

όπου είναι το πρώτο μας κείμενο που ονομάζεται "Αυτόχθονες λαοί".

Θέλω να είστε συγκεντρωμένοι όσο σας το διαβάζω, γιατί είναι ένα κείμενο που μπορεί να σας φανεί πιο δύσκολο...

από τα προηγούμενα που έχουμε επεξεργαστεί μαζί.

Όταν τον 15 αιώνα ξεκίνησαν τα ταξίδια τους οι μεγάλοι εξερευνητές...

ήρθαν για πρώτη φορά σε επαφή με νέους αυτόχθονες λαούς.

Αυτόχθονα λέμε αυτόν που κατοικεί στη γη των προγόνων του, δηλαδή σημαίνει ιθαγενής ή ντόπιος.

Οι εξερευνητές, που ήταν τεχνολογικά πιο εξελιγμένοι, τους εξόντωσαν, έκλεψαν χρυσό και ασήμι,

καταπάτησαν τη γη τους, εξαφάνισαν τον πολιτισμό τους.

Οι πολιτσμένοι λαοί τους θεωρούσαν πρωτόγονους και συχνά τους φέρονταν σαν να ήταν ζώα...

γι' αυτό τους μετέτρεψαν σε σκλάβους.

Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν να εξαφανιστούν πολλοί λαοί, κάπoιοι άλλοι να χάσουν την πολιτισμική τους ταυτότητα...

και μερικοί να εγκαταλείψουν τη γη τους.

Όμως σε πολλές γωνιές του πλανήτη μας υπάρχουν αυτόχθονες που διατηρούν...

ακόμη τον παραδοσιακό τρόπο ζωής τους.

Για να δούμε λίγο μαζί τις ασκήσεις 1 και 2, στη σελίδα 81, που θα μας βοηθήσουνε να ξεκλειδώσουμε το κείμενο που μόλις διαβάσαμε.

Καταρχήν, τι σημαίνει αυτόχθονας; Ποιος είναι ο αυτόχθονας λαός;

Θέλω να σας πω εδώ ότι η λέξη αυτόχθων βγαίνει από το αρχαίο "χθων" που σημαίνει γη.

Άρα λοιπόν αυτόχθονας είναι αυτός που ζει στη δική του γη. Ο γηγενής, ο ιθαγενής.

Ή όπως το είπε το βιβλίο μας στην πρώτη παράγραφο, ο ντόπιος.

Είναι λοιπόν παιδιά, όπως ξέρετε από την Γεωγραφία που κάναμε φέτος,

αλλά και από την Ιστορία, και είπαμε για τους μεγάλους εξερευνητές...

που ανακάλυψαν τον κόσμο, νέες ηπείρους, νέες χώρες, νέους λαούς.

Αυτοί οι λαοί είναι που ονομάζονται αυτόχθονες.

Ήταν οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί πριν να πάμε εμείς να τους ανακαλύψουμε.

Και αυτοί έχουν απομείνει, όπως μας λέει και το κείμενό μας, λίγοι στις μέρες μας.

Γιατί στις μέρες μας έχουν απομείνει λίγοι; Ρωτάει η ερώτηση 1.

Γιατί, παιδιά, όπως είχαμε πει και στα μαθήματα που προανέφερα...

οι Ευρωπαίοι, όταν έφτασαν στις ηπείρους αυτές, κακομεταχειρίστηκαν τον κόσμο που βρήκαν, τους ιθαγενείς.

Πολλές φορές καταπάτησαν την περιουσία τους, άλλες φορές τους πήραν σκλάβους, όπως λέει και το βιβλίο μας.

Τους εκμεταλλεύτηκαν, και έχασαν με αυτόν τον τρόπο την πολιτισμική τους ταυτότητα.

Ευτυχώς όχι όλοι, αλλά αρκετοί από αυτούς.

Τώρα, η δεύτερη ερώτηση μας ρωτάει: Για ποιόν λόγο βάζει το κείμενο που μόλις διαβάσαμε σε εισαγωγικά...

τις λέξεις "πολιτισμένοι λαοί" αλλά και τη λέξη "πρωτόγονοι".

Μα φυσικά, όταν κάνουμε χρήση των εισαγωγικών με αυτόν τον τρόπο είναι για να δείξουμε...

ότι δεν είναι η πραγματικότητα. Εδώ φανερώνεται, παιδιά, μια υπεροψία.

Θεωρούν δηλαδή τους εαυτούς τους οι Ευρωπαίοι που ταξίδεψαν σε όλο τον κόσμο...

και έφτασαν σε αυτές τις ηπείρους και ανακάλυψαν αυτούς τους αυτόχθονες λαούς,

καλύτερους, πολιτισμένους - ενώ η συμπεριφορά τους δεν ήταν καθόλου τέτοια, όπως αναφέραμε.

Και θεωρούσαν ότι αυτοί που βρήκαν ήταν πρωτόγονοι, απλά γιατί ζούσαν εναρμονισμένοι με τη φύση,

με έναν διαφορετικό τρόπο από εκείνον που ζούσε η Δύση μέχρι εκείνη την ώρα.

Θέλω τώρα να δείτε τι ωραία εργασία μάς δίνει το βιβλίο μας,

και με την ευκαιρία αυτή να ασχοληθείτε λίγο εσείς στο σπίτι, να ανακαλύψετε τέτοιους αυτόχθονες λαούς.

Μας λέει λοιπόν η άσκηση 3 στη σελίδα 81...

Ποιους άλλους αυτόχθονες, ιθαγενείς λαούς γνωρίζουμε; Και αναφέρει "ποιους άλλους" γιατί ήθελε...

να κοιτάξουμε την εικόνα στη σελίδα 80 που δείχνει έναν τέτοιο λαό.

Τον ξέρετε;

Αν δούμε τον τίτλο της, θα καταλάβουμε ότι, επειδή είναι στη Νορβηγία, είναι οι Λάπωνες.

Τους έχετε ακούσει ξανά;

Οι Λάπωνες είναι ένας τέτοιος, αυτόχθονας λαός, αλλά δεν είναι ο μοναδικός.

Θα μπορούσε κάποιος να ψάξει στην Αμερική, για τους Ινδιάνους. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές φυλές Ινδιάνων.

Οι Απάτσι, οι Σιού, οι Τσερόκι, οι Ίνκας και φυσικά αρκετοί άλλοι.

Στις βόρειες πολικές περιοχές της Ευρώπης, που ήταν παρθένες ακόμα εκείνη την εποχή,

ζούσαν επίσης αυτόχθονες λαοί, οι Εσκιμώοι, οι Λάπωνες, οι Σαάμι.

Στην Ασία έχουμε τους Μογγόλους.

Στην Ωκεανία μπορούμε να βρούμε στην Αυστραλία τους Αβοριγίνες, στη Νέα Γουινέα τους Παπούα και στη Νέα Ζηλανδία τους Μαορί.

Τέλος, στην Αφρική συναντάμε τους Μασάι, τους Μπαντού, τους Πυγμαίους και τους Βερβερίνους.

Αρκετούς από αυτούς τους αυτόχθονες λαούς θα τους δούμε και στη Γεωγραφία.

Θέλω όμως και εσείς σπίτι σας, να διαλέξετε όποιον από αυτούς τους λαούς θέλετε,

και να ψάξετε να βρείτε πληροφορίες στο διαδίκτυο. Σε ποιες περιοχές ακριβώς ζουν - ήδη εγώ σας έδωσα μια κατεύθυνση.

Πώς είναι οι κατοικίες τους, γιατί σε κάθε μέρος τα σπίτια ήταν διαφορετικά.

Καθένας από αυτούς τους λαούς, έχει διαφορετικά σπίτια από τον άλλον.

Τέλος, ποιες είναι οι συνήθειες, ο καθημερινός τρόπος ζωής τους, για να έρθουμε, με αυτόν τον τρόπο, πιο κοντά τους.

Να τους τιμήσουμε, όπως δεν τους τίμησαν οι πρόγονοί μας. Να μάθουμε και να ανακαλύψουμε δηλαδή ποιοι είναι.

Το βιβλίο μας έχει ένα καταπληκτικό κείμενο για να μας φέρει πιο κοντά σε όλο αυτό που συνέβη εκείνη την εποχή.

Ένα κείμενο το οποίο αποτελεί σταθμό για την πολιτισμική ιστορία του κόσμου.

Το κείμενο στη σελίδα 81, που λέγεται "Σπίτι μας είναι η γη".

Πριν όμως το διαβάσουμε μαζί, θέλω να σας πάω στη δική μας πραγματικότητα, τη σχολική,

και να μιλήσουμε μαζί για ένα καινούργιο είδος γραπτού λόγου...

που θα μας απασχολήσει σε αυτή την ενότητα.

Και γιατί λέω καινούργιο είδος; Γιατί έως εδώ, στις μικρότερες τάξεις, έχουμε ασχοληθεί κυρίως με γραπτά κείμενα...

τα οποία είναι αφηγήσεις ή περιγραφές.

Τώρα όμως που μεγαλώσαμε και είμαστε στην Ε' και την ΣΤ' τάξη, ήδη έχουμε δει τα "επιχειρηματολογικά κείμενα".

Τι σημαίνει επιχειρηματολογικό κείμενο;

[Η δασκάλα διαβάζει την καρτέλα]

Είναι η τέχνη της πειθούς, που λέμε.

Με ποιον τρόπο λοιπόν γράφουμε ένα τέτοιο κείμενο;

[Η δασκάλα διαβάζει την καρτέλα]

Θυμάστε ότι την τεκμηρίωση την αναφέρουμε και στο μάθημα της Φυσικής συνεχώς.

Πρέπει να εξηγήσουμε στους άλλους τον συλλογισμό μας, τον τρόπο που υποστηρίζουμε την άποψή μας,

και να φροντίσουμε κάθε φορά να το δικαιολογήσουμε αυτό.

Και τι θα μας βοηθήσει για να δικαιολογήσουμε καλύτερα τον λόγο μας; Η χρήση αιτιολογικών προτάσεων.

Τις αιτιολογικές προτάσεις, να θυμίσω λίγο εδώ, μπορείτε να τις βρείτε αναλυτικά σε άλλο μάθημα.

Είναι δευτερεύουσες προτάσεις που δείχνουν αιτία, που εξηγούν,

γι' αυτό ξεκινούν συνήθως με τους αιτιλογικούς συνδέσμους "γιατί", "επειδή", "αφού", "καθώς".

Μετά...

[Η δασκάλα διαβάζει την καρτέλα]

Χρησιμοποιύμε δηλαδή τέτοια επίθετα, που θα κάνουν τον άλλον να δει τη γνώμη μας από τα δικά μας μάτια.

[Η δασκάλα διαβάζει την καρτέλα]

Φυσικά, παιδιά, όταν γράφουμε έκθεση όλα αυτά παίρνουν τη δομή που ήδη γνωρίζουμε.

Δηλαδή, η εισαγωγή που θα πει ποια είναι η άποψή μας, είναι ο πρόλογος.

Τα επιχειρήματά μας αναπτύσσονται στο κυρίως θέμα, με ξεχωριστές παραγράφους για κάθε επιχείρημα...

και τέλος καταλήγουμε στο συμπέρασμα, τον επίλογο.

Μπορούμε όμως, αρκετές φορές, να πούμε τη γνώμη μας απλά σε μια παράγραφο.

Τότε, θα κρατήσουμε τη δομή που μόλις είπαμε, αλλά με προτάσεις:

Θα υπάρχει η πρόταση εισαγωγής που θα λέει την άποψή μου, τα επιχειρήματά μου είναι καλό να είναι μια ή δύο προτάσεις...

που θα έχουν μέσα και τις δευτερεύουσες αιτιολογικές, και τέλος θα καταλήγει στην κατακλείδα,

δηλαδή στην τελευταία εκείνη πρόταση που θα κλείνει όμορφα τη παράγραφό μας.

Αφού τα είπαμε αυτά, και θα καταλάβετε γιατί σας τα είπα, θα πάμε τώρα να δούμε το κείμενο που σας είπα πριν,

ένα λατρεμένο μου κείμενο στο βιβλίο μας. Είναι αληθινό, γράφτηκε από τον αρχηγό των Ινδιάνων,

Προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ την εποχή εκείνη, το 1855, που ζητούσαν οι λευκοί έποικοι από τους Ινδιάνους...

που ζούσαν σε εκείνα τα μέρη, να φύγουν, να τους τα πουλήσουν όλα.

Μάλιστα τους έκαναν και καλή προσφορά. Μπορούμε να πούμε ότι ήταν καλοί έποικοι,

γιατί δεν τους έδιωξαν με το ζόρι, δεν τους κακομεταχειρίστηκαν στην προκείμενη περίπτωση,

αλλά τους είπαν ότι θα τους πληρώσουν, αλλά "Φύγετε εσείς από εδώ, γιατί θέλουμε να φτιάξουμε την πόλη μας".

Τι τους απάντησε λοιπόν ο ίδιος ο αρχηγός των Ινδιάνων;

Θέλω να συγκεντρωθείτε, να κοιτάτε μέσα και να προσπαθήσετε να δείτε πως ο λόγος αυτού του...

θα χρησιμοποιήσω και εγώ εδώ εισαγωγικά, να πω, επιτρέψτε μου, "αμόρφωτου".

Γιατί καθόλου αμόρφωτος δεν ήταν ο αρχηγός των Ινδιάνων.

Ίσα ίσα, όπως θα δείτε, ήταν πιο σοφός από πολλούς από εμας.

Θα δείτε πως χρησιμοποίησε επιχειρηματολογικό λόγο, και με όλους τους τρόπους που αναφέραμε πριν...

προσπάθσε να αλλάξει τη γνώμη του προέδρου.

Παρακαλώ πολύ, κοιτάμε μέσα.

Στη Βόρεια Αμερική κατοικούσαν κυρίως Ινδιάνοι. Στα μέσα του 19ου αιώνα οι λευκοί έποικοι έδιωξαν τους Ινδιάνους...

από τα εδάφη τους, άλλοτε ειρηνικά και άλλοτε βίαια.

Ο δρόμος που ακολούθησαν οι Ινδιάνοι ονομάστηκε Μονοπάτι των Δακρύων.

Το παρακάτω κείμενο είναι απόσπασμα της απάντησης που έστειλε το 1855 ο αρχηγός των Ινδιάνων...

στον πρόεδρο των ΗΠΑ, ο οποίος είχε ζητήσει να αγοράσει ένα τμήμα της γης τους.

"Πώς μπορείτε να αγοράσετε ή να πουλήσετε τον ουρανό ή τη ζεστασιά της γης;

Η ιδέα μάς φαίνεται περίεργη, επειδή ακριβώς δεν μας ανήκουν η δροσιά του αέρα και η διαύγεια του νερού.

Πώς είναι δυνατόν να τα αγοράσετε; Κάθε κομματάκι αυτής της γης είναι ιερό για τον λαό μου.

Κάθε βελόνα του λαμπερού πεύκου, κάθε αμμουδερή κοίτη ποταμού,

κάθε κομματάκι ομίχλης μέσα στα σκοτεινά δάση, κάθε ξέφωτο και κάθε βούισμα εντόμου...

είναι ιερό, στη μνήμη και στην εμπειρία του λαού μου.

Είμαστε ένα μέρος της γης και αυτή, πάλι, ένα κομμάτι από εμάς.

Τα ευωδιαστά λουλούδια είναι αδερφές μας. Το ελάφι, το άλογο, ο μεγάλος αετός...

είναι αδερφοί μας.

Τα βράχια στους λόφους, το πράσινο χρώμα των λιβαδιών, η ζεστασιά του πόνυ και ο άνθρωπος, όλα ανήκουν στην ίδια οικογένεια.

Γι' αυτό, όταν ο μεγάλος αρχηγός στην Ουάσινγκτον μας παραγγέλνει ότι θέλει να αγοράσει τη γη μας...

ζητάει πολλά από εμάς.

Ο μεγάλος αρχηγός μάς παραγγέλνει ότι θα μας εξασφαλίσει ένα μέρος, έτσι που να μπρούμε να ζήσουμε άνετα μεταξύ μας.

Θα σκεφτούμε λοιπόν την προσφορά του για να αγοράσει τη γη μας, αλλά δεν θα είναι και εύκολο.

Γιατί αυτή η γη, για εμάς είναι ιερή.

Ξέρουμε ότι ο λευκός άνθρωπος δεν καταλαβαίνει τα ήθη μας.

Ένα κομμάτι γης μοιάζει γι' αυτόν με οποιοδήποτε άλλο κομμάτι.

Γιατί είναι ένας ξένος που έρχεται μες στη νύχτα και παίρνει από τη γη αυτό που έχει ανάγκη.

Η γη δεν είναι αδερφός του, αλλά εχθρός του και μόλις την κυριεύσει, πηγαίνει μακρύτερα.

Συμπεριφέρεται στη μητέρα του τη γη και στον αδερφό του τον ουρανό, σαν να ήταν πράγματα...

που αγοράζονται, που λεηλατούνται, που πουλιούνται όπως τα πρόβατα ή τα λαμπερά μαργαριτάρια.

Η απληστία του θα καταβροχθίσει τη γη και δεν θα αφήσει πίσω της παρά μιαν έρημο.

Ξέρουμε τουλάχιστον αυτό. Η γη δεν ανήκει στον άνθρωπο.

Ο άνθρωπος ανήκει στη γη. Αυτό, το ξέρουμε.

Όλα τα πράγματα είναι αλληλένδετα, όπως το αίμα ενώνει μια οικογένεια.

Όλα τα πράγματα είναι αλληλένδετα.

Ένα από τα πράγματα που ξέρουμε εμείς και που ο λευκός άνθρωπος θα ανακαλύψει ίσως κάποτε...

είναι ότι ο θεός μας είναι ο ίδιος θεός.

Ίσως να σκέφτεστε να τον αποκτήσετε τώρα, όπως θέλετε να αποκτήσετε τη γη μας.

Αλλά δεν μπορείτε.

Είναι ο θεός του ανθρώπου και το έλεός του είναι το ίδιο και για τον λευκό και για τον ερυθρόδερμο άνθρωπο.

Αυτή η γη είναι πολύτιμη για τον άνθρωπο και όταν την βλάπτει...

είναι σα να δείχνει περιφρόνηση στο Δημιουργό."

Αυτό λοιπόν, παιδιά, είναι το κείμενο μας. Δεν ήταν πραγματικά υπέροχο;

Θέλω τώρα να δούμε αναλυτικά την άσκηση 2, η οποία θα μας δείξει όλα αυτά τα σημεία που είπαμε και πριν,

του επιχειρηματολογικού κειμένου, μέσα στην επιστολή που έστειλε ο αρχηγός των Ινδιάνων.

Για να κοιτάξουμε!

Μας λέει η άσκηση 2 για αρχή:

Οι λευκοί προτείνουν στους Ινδιάνους να αγοράσουν τη γη τους. Ο αρχηγός των Ινδιάνων, από την αρχή του κειμένου, τονίζει...

Η ιδέα τού να αγοράσετε τη γη μας, μας φαίνεται παράξενη.

Θέλω να κοιτάξετε στο βιβλίο σας, εδώ που ξεκινάει να μιλάει ο Ινδιάνος, στην τρίτη παράγραφο,

γιατί οι πρώτες δυο ήταν εισαγωγικές.

Η πρώτη πρόταση είναι αυτή που μας λέει κι εδώ.

Ότι δεν γίνεται να αγοράσετε τη γη, είναι παράξενο.

Και μετά εξηγεί την άποψή του.

Θέλω λοιπόν τώρα να βρούμε και εμείς δυο τέτοια σημεία μέσα στο κείμενο,

που ο αρχηγός των Ινδιάνων μας λέει την άποψή του, τη θέση του.

Αλλά επειδή δεν τα έχει γραμμένα με τη μορφή την ακριβή που θα θέλαμε εμείς,

Θα το τροποποιήσουμε λίγο για να βάλουμε τη δευτερεύουσα αιτιολογική μαζί,

και να μοιάζει το επιχείρημα ολοκληρωμένο.

Γιατί όλα τα επιχειρήματα που χρησιμοποίησε ο Ινδιάνος είναι μέσα στην ανάπτυξη του κειμένου και στη ροή.

Εμείς θα το κάνουμε σαν μια πρόταση.

Καταλάβατε;

Θέλω λοιπόν να δούμε το κείμενο, στη δεύτερη παράγραφο, δηλαδή στην τέταρτη κανονική του κειμένου...

στη δεύτερη παράγραφο από αυτές που μιλάει ο Ινδιάνος. Σας έχω υπογραμμίσει...

"Είμαστε ένα μέρος της γης, κι αυτή πάλι, ένα κομμάτι από εμάς."

Τι υποστήριξε δηλαδή ο αρχηγός;

[Η δασκάλα διαβάζει το πρώτο επιχείρημα της καρτέλας]

Καταλάβατε τι έκανα;

Ψάχναμε να βρούμε ποιο είναι το σημείο εκείνο που δείχνει το επιχείρημα,

το βρήκαμε και το γράψαμε ολοκληρωμένο σε μια πρόταση, που μας δείχνει ακριβώς ποια ήταν η τοποθέτηση του αρχηγού.

Πάμε να δούμε άλλο επιχείρημα.

Στην επόμενη σελίδα, στην τρίτη παράγραφο και βλέπουμε ότι λέει...

[Η δασκάλα διαβάζει την υπογραμμισμένη πρόταση]

Γιατί πράγματι εκείνη την περίοδο, έτσι φερόντουσαν οι έποικοι,

όλα τα αγόραζαν και τα πουλούσαν.

Είπαμε αυτή τη θεωρούμε και "καλή" συμπεριφορά!

Πιο πολιτισμένη, αν μη τι άλλο!

Πάμε λοιπόν να δούμε το επιχείρημα.

[Η δασκάλα διαβάζει το δεύτερο επιχείρημα της καρτέλας]

Για να δούμε τώρα το δεύτερο μέρος της άσκησης.

Θέλουμε να βρούμε φράσεις του κειμένου, οι οποίες θα έχουν συναισθηματικό περιεχόμενο...

που θα αναδείκνυε τα συναισθήματα των Ινδιάνων στον πρόεδρο των ΗΠΑ.

Για να δούμε αποσπάσματα από το κείμενο, στα οποία πετυχαίνεται αυτό.

Έχω υπογραμμίσει στην τρίτη παράγραφο του κειμένου, στην πρώτη σελίδα ξανά, την σελίδα 81.

Στην πρώτη παράγραφο της επιστολής του αρχηγού.

Το μέρος που ξεκινάει από τη φράση: "κάθε βελόνα του λαμπερού πεύκου, κάθε αμμουδερή κοίτη ποταμού..."

Μας δείχνει σημεία της γης, της περιοχής που ζούνε, που είναι κομμάτια της μνήμης και της εμπειρίας του λαού του.

Κομμάτια που γι' αυτούς είναι πάρα πολύ σημαντικά.

Δεν είναι απλά ένα ποτάμι, ένα βουνό, ένα δέντρο, μια ομίχλη,

αλλά για εκείνους είναι αναπόσπαστα κομμάτια της ζωής τους.

Γι' αυτό θα λέγαμε ότι το συναίσθημα που βγαίνει εδώ είναι η συγκίνηση.

Συγκινούμαστε. Νιώθουμε κι εμείς το ίδιο με εκείνον.

Αυτά γίνονται ξαφνικά στα μάτια μας σημαντικά.

Και ειδικά όποιος ξέρει τον τρόπο που ζούσαν οι Ινδιάνοι, και μελετήσει, όπως είπαμε στην προηγούμενη άσκηση,

και μάθει γι 'αυτούς, θα καταλάβει πόσο σημαντικό ήταν γι' αυτούς το φυσικό τοπίο.

Στην από κάτω παράγραφο λέει: "Τα ευωδιαστά λουλούδια είναι οι αδερφές μας."

Αυτό το κομμάτι μας δείχνει χαρά,

γιατί ταυτιζόμαστε με τη χαρά που νιώθει εκείνος για την αδερφή του.

Όπως και μετά που μιλάει για τους αδερφούς του.

Και το επόμενο απόσπασμα, στην ίδια παράγραφο, ακριβώς πιο κάτω, που λέει...

[Η δασκάλα διαβάζει την υπογραμμισμένη πρόταση]

Όταν μιλάμε για την οικογενεία μας, αν μη τι άλλο, νιώθουμε χαρά.

Και μπορούμε να ταυτιστούμε και να ενστερνιστούμε το επιχείρημά του,

γιατί θυμόμαστε τη δική μας οικογένεια και τα πρόσωπα που εμάς μας κάνουν να νιώθουμε έτσι.

Στη σελίδα 82, πάνω πάνω λέει:

[Η δασκάλα διαβάζει την υπογραμμισμένη πρόταση]

Τι νιώθουμε εδώ; Νιώθουμε τη λύπη του, γιατί κάτι το οποίο είναι ιερό...

πρέπει να σκεφτείς αν θα το αποχωριστείς.

Νιώθουμε τον φόβο του. Γιατί φυσικά αν δεν φοβόταν...

δεν θα το σκεφτόταν καθόλου.

Αλλά φοβάται και αναγκάζεται να σκεφτεί αυτή την πρόταση η οποία του είναι πάρα πολύ δύσκολη.

Νιώθουμε τον προβληματισμό του.

Πραγματικά το κείμενο έχει πάρα πολλές τέτοιες φράσεις.

Αν είχαμε τον χρόνο, θα μπορούσαμε, κομμάτι - κομμάτι, να τις βρούμε μαζί.

Θέλω σπίτι σας να προσπαθήσετε να το κάνετε μόνοι σας και να τα συζητήσουμε ξανά στην τάξη.

Επίσης, θέλω να κοιτάξετε την άσκηση 4, στη σελίδα 84, που ζητάει να συνεχίσετε τις προτάσεις,

χρησιμοποιώντας αιτιολογικές προτάσεις.

Οι αιτιολογικές προτάσεις θα είναι δικές σας, θα τις σκεφτείτε μόνοι σας.

Κάποιες από αυτές έχουν σχέση με το μάθημά μας, και κάποιες άλλες είναι προτάσεις που θα σας εμπνεύσουν...

για να βάλετε μια δική σας αιτιολογική πρόταση.

Χάρηκα πολύ που τα είπαμε. Θα τα ξαναπούμε στο επόμενο μάθημα.