Roman Empire (1)
|Empire
romano|imperio
Römisches Reich (1)
Empire romain (1)
Impero romano (1)
ローマ帝国 (1)
Romeinse Rijk (1)
Imperium Rzymskie (1)
Império Romano (1)
Римская империя (1)
Rimski imperij (1)
Roma İmparatorluğu (1)
Римська імперія (1)
罗马帝国 (1)
羅馬帝國 (1)
Imperio Romano (1)
For over a century, the Roman Colosseum has hosted the most grueling and bloody games
||||||||rīkojis||||||
|||||||||||изнурительные|||
da|||||Romano|Colosseo||ospitato||||||
durante|más de|un|siglo|el|romano|Coliseo|ha|albergado|los|más|agotadores|y|sangrientos|juegos
Vairāk nekā gadsimtu Romas Kolizejā ir notikušas vissmagākās un asiņainākās spēles.
V rimskem Koloseju že več kot stoletje potekajo najbolj izčrpavajoče in krvave igre.
Durante más de un siglo, el Coliseo Romano ha albergado los juegos más brutales y sangrientos
in human history, fought and won by the Roman gladiator.
|||боролся||||||
en|la historia|humana|luchados|y|ganados|por|el|romano|gladiador
cilvēces vēsturē, ko izcīnīja un uzvarēja romiešu gladiators.
v zgodovini človeštva, ki ga je izbojeval in dobil rimski gladiator.
de la historia humana, luchados y ganados por el gladiador romano.
At the end of the second century, the Roman people witness a game like no other.
||||||||||sú svedkami|||||
||||||||||liecinieki ir redzējuši|||||
||||||||||testemunha|||||
al|el|final|de|el|segundo|siglo|el|romano|pueblo|son testigos|un|juego|como|ningún|otro
Otrā gadsimta beigās romieši kļūst par lieciniekiem spēlei, kādas nav bijis nevienā citā.
Ob koncu drugega stoletja so bili Rimljani priča igri, kakršne še ni bilo.
Al final del siglo II, el pueblo romano presencia un juego como ningún otro.
For the first time in history, a Roman emperor will fight to the death.
por|la|primera|vez|en|historia|un|romano|emperador|verbo auxiliar futuro|peleará|a|la|muerte
歴史上初めて、ローマ皇帝が死闘を繰り広げる。
Pirmo reizi vēsturē Romas imperators cīnīsies līdz nāvei.
Prvič v zgodovini se bo rimski cesar boril na življenje in smrt.
Por primera vez en la historia, un emperador romano luchará hasta la muerte.
At the end of the second century, the Roman people witness a game like no other.
al|el|final|de|el|segundo|siglo|el|romano|pueblo|son testigos|un|juego|como|ningún|otro
2世紀末、ローマの人々は他では見られない試合を目撃した。
Otrā gadsimta beigās romieši kļūst par lieciniekiem spēlei, kādas nav bijis nevienā citā.
Ob koncu drugega stoletja so bili Rimljani priča igri, kakršne še ni bilo.
A finales del siglo II, el pueblo romano será testigo de un juego como ningún otro.
Commodus' reign will mark the beginning of the fall of the greatest civilization on
Komoda valdīšana|valdīšana||||||||||lielākās||
Коммод|||||||||||||
|reinado||||||||||||
de Commodus|reinado|verbo auxiliar futuro|marcará|el|comienzo|de|la|caída|de|la|más grande|civilización|en
Komoda valdīšanas iezīmēs sākumu krišanas lielākās civilizācijas uz
Commodusova vladavina bo pomenila začetek propada največje civilizacije na svetu.
El reinado de Cómodo marcará el comienzo de la caída de la mayor civilización.
But his story begins more than a decade earlier.
pero|su|historia|comienza|más|que|una|década|antes
Taču viņa stāsts sākas vairāk nekā desmit gadus agrāk.
Njegova zgodba pa se je začela več kot desetletje prej.
Pero su historia comienza más de una década antes.
By the end of the second century, there's no civilization as massive or as powerful as the Roman Empire.
por|el|fin|de|el|segundo|siglo|no||civilización|tan|masiva|o|tan|poderosa|como|el|romano|Imperio
Otrā gadsimta beigās nav tik milzīgas un spēcīgas civilizācijas kā Romas impērija.
Ob koncu drugega stoletja ni bilo tako obsežne ali močne civilizacije, kot je bilo rimsko cesarstvo.
Para finales del segundo siglo, no hay ninguna civilización tan masiva o tan poderosa como el Imperio Romano.
Almost one in five people on Earth lives within the Empire's boundaries.
||||||||robežās|||robežām
|||||||||||fronteiras
casi|uno|en|cinco|personas|en|la Tierra|vive|dentro|los|límites del Imperio|límites
Gandrīz katrs piektais cilvēks uz Zemes dzīvo impērijas teritorijā.
Skoraj vsak peti Zemljan živi znotraj meja imperija.
Casi uno de cada cinco personas en la Tierra vive dentro de los límites del Imperio.
And is under rule of one of the most powerful men on the planet.
y|está|bajo|el dominio|de|uno|de|los|más|poderosos|hombres|en|el|planeta
Tajā valda viens no planētas ietekmīgākajiem cilvēkiem.
V njej vlada eden najmočnejših ljudi na svetu.
Y está bajo el dominio de uno de los hombres más poderosos del planeta.
The Roman Emperor Marcus Aurelius.
el|romano|emperador|Marco|Aurelio
Romas imperators Marks Aurelijs.
Rimski cesar Mark Avrelij.
El emperador romano Marco Aurelio.
For more than a decade, Aurelius has waged war to defend the Empire's reach.
|||||||izcīnījis|||aizstāvēt|||ietekme
|||||||вел||||||
|||||||travado||||||alcance
por|más|de|un|década|Aurelio|ha|librado|guerra|para|defender|el|Imperio|alcance
Vairāk nekā desmit gadus Aurēlijs ir cīnījies karā, lai aizstāvētu Impērijas ietekmi.
Aurelij že več kot desetletje vodi vojno, da bi zaščitil doseg imperija.
Durante más de una década, Aurelio ha librado una guerra para defender el alcance del Imperio.
And he reigns over a territory that spans thousands of miles.
||valda|||||aptver|||
||правит|||территорией|||||
y|él|reina|sobre|un|territorio|que|abarca|miles|de|millas
Viņš valda tūkstošiem jūdžu garā teritorijā.
In kraljuje na ozemlju, ki se razteza na tisoče kilometrov.
Y reina sobre un territorio que abarca miles de millas.
From Western Europe and the Middle East, through parts of Africa, and the entire Mediterranean.
|rietumu|||||Austrumi|||||||visu reģionu|Vidusjūras reģions
de|Europa|Europa|y|el|Medio|Oriente|a través de|partes|de|África|y|el|entero|Mediterráneo
No Rietumeiropas un Tuvajiem Austrumiem caur Āfrikas daļām un visu Vidusjūras reģionu.
Od zahodne Evrope in Bližnjega vzhoda prek delov Afrike do celotnega Sredozemlja.
Desde Europa Occidental y el Medio Oriente, pasando por partes de África, y todo el Mediterráneo.
Marcus Aurelius was considered really one of the most successful emperors.
|||uzskatīts par|||||||
Marco|Aurelio|fue|considerado|realmente|uno|de|los|más|exitosos|emperadores
Marks Aurelijs tika uzskatīts par vienu no veiksmīgākajiem imperatoriem.
Mark Avrelij je veljal za enega najuspešnejših cesarjev.
Marco Aurelio fue considerado realmente uno de los emperadores más exitosos.
He was not just emperor, but he was a distinguished philosopher.
|||||||||izcils|
|||||||||выдающийся|
él|fue|no|solo|emperador|sino|él|fue|un|distinguido|filósofo
Viņš bija ne tikai imperators, bet arī izcils filozofs.
Ni bil le cesar, ampak tudi ugleden filozof.
No solo era emperador, sino que era un filósofo distinguido.
He was a student of Epictetus, who was the leading Stoic philosopher of the day.
|||||Epiktēts||||vadošais|||||
él|fue|un|estudiante|de|Epicteto|quien|fue|el|principal|estoico|filósofo|de|la|época
Viņš mācījās pie Epiknēta, kurš bija vadošais tā laika stoiķu filozofs.
Bil je učenec Epikteta, ki je bil vodilni stoiški filozof tistega časa.
Fue estudiante de Epicteto, quien era el principal filósofo estoico de la época.
And he was a gifted philosophical writer in his own right.
||||apdāvināts||||||
y|él|fue|un|talentoso|filosófico|escritor|en|su|propio|derecho
Un viņš pats bija talantīgs filozofijas rakstnieks.
Bil je tudi nadarjen filozofski pisatelj.
Y era un escritor filosófico talentoso por derecho propio.
His meditations are still read today.
|размышления||||
sus|meditaciones|son|todavía|leídas|hoy
Viņa meditācijas joprojām tiek lasītas.
Njegove meditacije berejo še danes.
Sus meditaciones todavía se leen hoy en día.
Over the last century, Rome has been built into one of the most advanced cities in the ancient world.
durante|el|último|siglo|Roma|ha|sido|construida|en|una|de|las|más|avanzadas|ciudades|en|el|antiguo|mundo
Pēdējo gadsimtu laikā Roma ir kļuvusi par vienu no modernākajām pilsētām antīkajā pasaulē.
V zadnjem stoletju je Rim postal eno najnaprednejših mest antičnega sveta.
A lo largo del último siglo, Roma se ha convertido en una de las ciudades más avanzadas del mundo antiguo.
And under Aurelius' reign, it's given rise to a modern era.
|||valdīšanas laikā|||||||
|||правлении|||||||
y|bajo|Aurelio|reinado|se|ha dado|origen|a|una|moderna|era
Un Aurelija valdīšanas laikā tā ir aizsākusi mūsdienīgu laikmetu.
Pod Avrelijevo vladavino se je začela sodobna doba.
Y bajo el reinado de Aurelio, ha dado lugar a una era moderna.
The Roman Empire in the second century was a formidable global superpower.
|||||||||biedējoša spēka||pasaules lielvara
|||||||||громадной||
el|romano|Imperio|en|el|segundo|siglo|fue|una|formidable|global|superpotencia
Romas impērija otrajā gadsimtā bija milzīga pasaules lielvara.
Rimski imperij je bil v drugem stoletju izjemna svetovna velesila.
El Imperio Romano en el siglo II era una formidable superpotencia global.
They had the most proficient military forces.
||||||militārie spēki
||||профессиональные||войска
ellos|tenían|las|más|competentes|militares|fuerzas
Viņiem bija visprasmīgākie militārie spēki.
Imeli so najbolj izurjene vojaške sile.
Tenían las fuerzas militares más competentes.
They ruled the most civilized array of people.
|||||kopa||
|||||conjunto||
Ellos|gobernaron|el|más|civilizado|conjunto|de|personas
Viņi pārvaldīja viscivilizētāko cilvēku masīvu.
Vladali so najbolj civiliziranemu krogu ljudi.
Gobernaron el conjunto de personas más civilizado.
There was anything that you wanted, by Roman standards, you could find in their empire.
Allí|había|algo|que|tú|querías|por|romano|estándares|tú|podías|encontrar|en|su|imperio
Pēc romiešu standartiem viņu impērijā varēja atrast visu, ko vien vēlējās.
V njihovem cesarstvu je bilo mogoče najti vse, kar ste si po rimskih standardih želeli.
Había cualquier cosa que quisieras, según los estándares romanos, que podías encontrar en su imperio.
And what kept this empire together was an incredibly efficient array of infrastructure.
y|lo que|mantuvo|este|imperio|unido|fue|una|increíblemente|eficiente|conjunto|de|infraestructura
Šo impēriju kopā turēja neticami efektīva infrastruktūra.
Ta imperij je bil povezan z izjemno učinkovito infrastrukturo.
Y lo que mantenía unido a este imperio era un conjunto de infraestructura increíblemente eficiente.
Ancient Rome, during this time period, was the greatest empire that the world had ever known.
antigua|Roma|durante|este|tiempo|periodo|fue|el|más grande|imperio|que|el|mundo|había|jamás|conocido
Senā Roma šajā laika posmā bija vislielākā impērija, kādu pasaule jebkad ir pieredzējusi.
Stari Rim je bil v tem obdobju največji imperij, kar jih je svet poznal.
La antigua Roma, durante este período, fue el mayor imperio que el mundo había conocido jamás.
It was responsible for enormous advances in technology, such as the system of Roman roads, or the aqueducts that supplied water.
|||||||||||||||||ūdensvadi||piegādāja|
Eso|fue|responsable|por|enormes|avances|en|tecnología|como|el|los|||||||acueductos|que|suministraban|agua
Tā bija atbildīga par milzīgu tehnoloģiju attīstību, piemēram, romiešu ceļu sistēmu vai akveduktiem, kas apgādāja ar ūdeni.
Bila je odgovorna za izjemen tehnološki napredek, kot je sistem rimskih cest ali akvadukti za oskrbo z vodo.
Fue responsable de enormes avances en tecnología, como el sistema de caminos romanos, o los acueductos que suministraban agua.
The city of Rome itself had reached one million people, so it was the first large-scale urban metropolis.
la|ciudad|de|Roma|sí misma|había|alcanzado|un|millón|personas|así|eso|fue|la|primera|||urbana|metrópoli
Pati Romas pilsēta bija sasniegusi vienu miljonu iedzīvotāju, tātad tā bija pirmā liela mēroga pilsētas metropole.
Mesto Rim je imelo že milijon prebivalcev, tako da je bilo prva velika mestna metropola.
La ciudad de Roma en sí había alcanzado un millón de personas, por lo que fue la primera metrópoli urbana a gran escala.
Marcus Aurelius rules over 50 million people within the boundaries of the Roman Empire.
||||||||robežās||||
Marco|Aurelio|gobierna|sobre|millones|personas|dentro|de|límites|de|el|romano|Imperio
Marks Aurelijs Romas impērijas robežās pārvalda vairāk nekā 50 miljonus cilvēku.
Mark Avrelij vlada več kot 50 milijonom ljudi znotraj meja rimskega imperija.
Marco Aurelio gobernaba sobre 50 millones de personas dentro de los límites del Imperio Romano.
And no one lives better than his son, Commodus.
y|nadie|uno|vive|mejor|que|su|hijo|Cómodo
Un neviens nedzīvo labāk par viņa dēlu Komodu.
In nihče ne živi bolje kot njegov sin Komod.
Y nadie vive mejor que su hijo, Cómodo.
The problem that was ushered in by Marcus Aurelius, when instead of doing what his predecessors had done,
|||||||||||||||priekšteči||
||||введена|||||||||||||
||||trazido|||||||||||||
El|problema|que|fue|introducido|en|por|Marco|Aurelio|cuando|en lugar|de|hacer|lo que|sus|predecesores|habían|hecho
Problēma, ko aizsāka Marks Aurelijs, kad tā vietā, lai darītu to, ko bija darījuši viņa priekšgājēji,
Problem, ki ga je sprožil Mark Avrelij, ko je, namesto da bi storil to, kar so storili njegovi predhodniki,
El problema que fue introducido por Marco Aurelio, cuando en lugar de hacer lo que sus predecesores habían hecho,
and adopting a person who was qualified by temperament and upbringing and training to serve as emperor,
||||||kvalificēts||||audzināšana||||kalpot kā imperatoram||
||||||||||воспитание||||||
||||||||||educação||||||
y|adoptando|a|persona|que|estaba|calificado|por|temperamento|y|crianza|y|entrenamiento|para|servir|como|emperador
un pieņemt personu, kas pēc temperamenta, audzināšanas un apmācības bija piemērota imperatora amatam,
in sprejetje osebe, ki je bila po temperamentu, vzgoji in izobrazbi primerna za cesarja,
y adoptar a una persona que estaba calificada por temperamento, crianza y entrenamiento para servir como emperador,
instead wanted his son to succeed him.
en cambio|quería|su|hijo|que|sucediera|a él
tā vietā viņš vēlējās, lai viņa pēctecis būtu viņa dēls.
pa je želel, da ga nasledi njegov sin.
en su lugar quería que su hijo lo sucediera.
Commodus was the first Roman emperor who was ever born to a sitting emperor.
Cómodo|fue|el|primer|romano|emperador|quien|fue|alguna vez|nacido|a|un|sentado|emperador
Komods bija pirmais Romas imperators, kurš piedzima imperatora vietā.
Komod je bil prvi rimski cesar, ki se je rodil sedanjemu cesarju.
Comodo fue el primer emperador romano que nació de un emperador en funciones.
Growing up the son of an emperor, as someone who was raised from birth to succeed his father,
creciendo|arriba|el|hijo|de|un|emperador|como|alguien|que|fue|criado|desde|nacimiento|para|suceder|su|padre
Izaudzis kā imperatora dēls, kurš jau no dzimšanas tika audzināts, lai kļūtu par sava tēva pēcteci,
Odraščanje kot sin cesarja, ki je bil že od rojstva vzgajan, da bo nasledil svojega očeta,
Creciendo como el hijo de un emperador, como alguien que fue criado desde su nacimiento para suceder a su padre,
we have to imagine that Commodus' ego had no place to go, knowing that he would have this role,
|||||Komods ego|||||||||||||
nosotros|tenemos|que|imaginar|que|de Commodus|ego|tenía|ningún|lugar|para|ir|sabiendo|que|él|verbo auxiliar condicional|tendría|este|papel
mums ir jādomā, ka Komoda ego nebija kur pazust, zinot, ka viņam būs šāda loma,
predstavljati si moramo, da se Komodov ego ni imel kam umakniti, ko je vedel, da bo imel to vlogo,
tenemos que imaginar que el ego de Cómodo no tenía a dónde ir, sabiendo que tendría este papel,
that this had planted some seed in his mind that he was in some sense extraordinary.
|||iesējis||sēkla||||||||||neparasts
que|esto|había|plantado|alguna|semilla|en|su|mente|que|él|estaba|en|algún|sentido|extraordinario
ka tas viņa prātā bija iedēstījis, ka viņš ir kaut kādā ziņā neparasts.
da je to v njegovem umu zasejalo seme, da je v nekem smislu izjemen.
que esto había sembrado alguna semilla en su mente de que era, en cierto sentido, extraordinario.
Commodus.
Commodus
Commodus.
Cómodo.
Go.
Ve
Ve.
Good morning, Mother.
Buenas|mañana|madre
Labs rīts, māte.
Buenos días, Madre.
Now.
ahora
Ahora.
Do you know what time it is?
verbo auxiliar|tú|sabes|qué|hora|eso|es
Vai jūs zināt, cik ir pulkstenis?
Ali veste, koliko je ura?
¿Sabes qué hora es?
Early.
Temprano
Zgodaj.
Temprano.
I'm sending you to Germania.
yo estoy|enviando|tú|a|Germania
Es sūtu tevi uz Germaniju.
Pošiljam vas v Germanijo.
Te estoy enviando a Germania.
Early.
Temprano
Zgodaj.
Temprano.
I'm sending you to Germania.
yo estoy|enviando|tú|a|Germania
Es sūtu tevi uz Germaniju.
Te estoy enviando a Germania.
What? Why?
qué|por qué
Kas? Kāpēc?
¿Qué? ¿Por qué?
Because all you do here is drink and play with whores.
||||||||||jo visas šeit ir prostitūtas
porque|todo|tú|haces|aquí|es|beber|y|juegas|con|prostitutas
Jo viss, ko tu šeit dari, ir dzeršana un rotaļas ar kurvām.
Porque aquí solo bebes y juegas con prostitutas.
But there's a war.
pero|hay|una|guerra
Bet notiek karš.
Pero hay una guerra.
It'll teach you discipline.
it will|enseñará|a ti|disciplina
Tas tev iemācīs disciplīnu.
Te enseñará disciplina.
I'm not going anywhere.
yo|no|yendo|a ninguna parte
Es nekur nedomāju doties.
No voy a ninguna parte.
It's already been decided.
eso ha|ya|sido|decidido
Tas jau ir izlemts.
Odločitev je že sprejeta.
Ya se ha decidido.
Your father's expecting you.
tu|padre|espera|tú
Tavs tēvs tevi gaida.
Vaš oče vas pričakuje.
Tu padre te está esperando.
When you think about Commodus, who had more personally and more historically going for him
cuando|tú|piensas|en|Cómodo|quien|tuvo|más|personalmente|y|más|históricamente|yendo|por|él
Ja jūs domājat par Komodu, kuram personiski un vēsturiski bija vairāk par viņu.
Если вспомнить Коммода, у которого было больше личных и исторических заслуг.
Ko pomislite na Komoda, ki je imel več osebnih in zgodovinskih zaslug.
Cuando piensas en Cómodo, quien tenía más a nivel personal y más históricamente a su favor.
than any other human being previous in the history of human existence,
que|cualquier|otro|ser|humano|anterior|en|la|historia|de|la|existencia
nekā jebkurš cits cilvēks iepriekš cilvēces pastāvēšanas vēsturē,
kot katerikoli drug človek v zgodovini človeškega obstoja,
que cualquier otro ser humano anterior en la historia de la existencia humana,
I mean, in fact, no Roman emperor for 80 years had had a son.
yo|quiero decir|en|hecho|ningún|romano|emperador|por|años|había|tenido|un|hijo
Patiesībā nevienam Romas imperatoram 80 gadu laikā nebija dēla.
Dejansko noben rimski cesar 80 let ni imel sina.
quiero decir, de hecho, ningún emperador romano durante 80 años había tenido un hijo.
However, one would be very, very hard-pressed to find a less intellectually, less energetic,
|||||||piespiests meklēt|||||||
sin embargo|uno|verbo auxiliar condicional|estaría|muy||||a|encontrar|un|menos|intelectualmente|menos|enérgico
Tomēr būtu ļoti, ļoti grūti atrast mazāk intelektuālu, mazāk enerģisku cilvēku,
Vendar pa bi zelo težko našli manj intelektualnega, manj energičnega človeka,
Sin embargo, sería muy, muy difícil encontrar a una persona menos intelectual, menos enérgica,
less motivated person with that type of responsibility in the whole of human history.
menos|motivado|persona|con|ese|tipo|de|responsabilidad|en|la|totalidad|de|la|historia
mazāk motivētu cilvēku ar šādu atbildību visā cilvēces vēsturē.
manj motivirana oseba s takšno odgovornostjo v vsej človeški zgodovini.
menos motivada con ese tipo de responsabilidad en toda la historia humana.
Against his will, Commodus has been called to Germania,
en contra|su|voluntad|Commodus|ha|sido|llamado|a|Germania
Komods pret savu gribu ir izsaukts uz Germaniju,
Komoda proti njegovi volji pokličejo v Germanijo,
En contra de su voluntad, Cómodo ha sido llamado a Germania,
ordered to train under his father to become the next emperor.
ordenado|a|entrenar|bajo|su|padre|para|convertirse|el|próximo|emperador
pavēlēja trenēties pie sava tēva, lai kļūtu par nākamo imperatoru.
mu je ukazal, naj se usposablja pri svojem očetu, da bi postal naslednji cesar.
ordenado a entrenar bajo su padre para convertirse en el próximo emperador.
Hundreds of miles from Rome, along the borders of the empire,
cientos|de|millas|de|Roma|a lo largo|las|fronteras|del|el|imperio
Simtiem jūdžu no Romas, gar impērijas robežām,
Več sto kilometrov od Rima, ob mejah cesarstva,
A cientos de millas de Roma, a lo largo de las fronteras del imperio,
massive armies of Germanic tribes are invading Roman territory.
||||ciltis||iebrūk||
masivos|ejércitos|de|germánicos|tribus|están|invadiendo|romanos|territorio
milzīgas ģermāņu cilšu armijas iebrūk romiešu teritorijā.
na rimsko ozemlje vdirajo ogromne vojske germanskih plemen.
masivos ejércitos de tribus germánicas están invadiendo territorio romano.
And the Roman military has been called to the front lines.
y|el|romano|ejército|ha|sido|llamado|a|las|primeras|líneas
Romas karaspēks ir izsaukts uz frontes līnijām.
Rimska vojska je bila poklicana na frontno črto.
Y el ejército romano ha sido llamado a las líneas del frente.
The Battle of the Dacians
||||Dāči
la|batalla|de|los|dacios
Dācu kauja
Bitka pri Dakih
La Batalla de los Dacios
With one of the strongest ground and naval forces in the world,
|||||sauszemes spēki||jūras spēki||||
con|una|de|las|más fuertes|terrestres|y|navales|fuerzas|en|el|mundo
Ar vienu no spēcīgākajiem sauszemes un jūras spēkiem pasaulē,
Z eno najmočnejših kopenskih in pomorskih sil na svetu,
Con una de las fuerzas terrestres y navales más fuertes del mundo,
Roman military is made up of hundreds of thousands of highly trained soldiers,
romano|ejército|está|compuesto|por|de|cientos|de|miles|de|altamente|entrenados|soldados
Romas armijā ir simtiem tūkstošu augsti apmācītu karavīru,
Rimsko vojsko sestavlja več sto tisoč visoko usposobljenih vojakov,
el ejército romano está compuesto por cientos de miles de soldados altamente entrenados,
equipped with the latest weaponry,
aprīkots ar jaunākajiem ieročiem|||jaunākais|
||||armamento
equipado|con|la|última|armamento
aprīkoti ar jaunākajiem ieročiem,
opremljena z najnovejšim orožjem,
equipado con la última armamentística,
and prepared to defend the empire's borders at all costs.
|sagatavojies||aizstāvēt|||robežas|||jebkādām izmaksām
y|preparado|para|defender|las|fronteras del imperio|fronteras|a|todos|costos
un gatavi aizstāvēt impērijas robežas par katru cenu.
in pripravljeni braniti meje imperija za vsako ceno.
y preparado para defender las fronteras del imperio a toda costa.
There was the problem of Rome's neighbors, both to the east and to the north,
|||||Romas|||||||||
allí|estaba|el|problema|de|Roma|vecinos|tanto|al|el|este|y|al|el|norte
Romas kaimiņi gan austrumos, gan ziemeļos bija problēma,
Rim je imel težave s sosedi, tako na vzhodu kot na severu,
Estaba el problema de los vecinos de Roma, tanto al este como al norte,
the Parthians to the east and Germanic tribes to the north, which were a threat.
|Pārti uz austrumiem||||||ciltis|||||||draudi
||||||||||||||ameaça
los|partos|al|el|este|y|germánicos|tribus|al|el|norte|los cuales|eran|una|amenaza
partijas austrumos un ģermāņu ciltis ziemeļos, kas radīja draudus.
Parti na vzhodu in germanska plemena na severu, ki so predstavljala grožnjo.
los partos al este y las tribus germánicas al norte, que eran una amenaza.
Romans had been fighting Germans at this point for 250 years.
romanos|habían|estado|luchando|alemanes|en|este|punto|por|años
Romieši šajā laikā jau 250 gadus cīnījās ar vāciešiem.
Rimljani so se na tej točki že 250 let borili z Nemci.
Los romanos habían estado luchando contra los alemanes en este punto durante 250 años.
And the border on the Danube had always been a problem,
y|la|frontera|en|el|Danubio|había|siempre|sido|un|problema
Un robeža pie Donavas vienmēr ir bijusi problēma,
Meja na Donavi je bila vedno problematična,
Y la frontera en el Danubio siempre había sido un problema,
and in fact, as it turns out, always would be a problem.
y|en|hecho|como|eso|resulta|afuera|siempre|verbo auxiliar condicional|sería|un|problema
un patiesībā, kā izrādās, tā vienmēr būs problēma.
in, kot se je izkazalo, bi bila v resnici vedno težava.
y de hecho, como resulta, siempre sería un problema.
The Roman army was the most formidable fighting machine that the ancient world had seen.
||||||biedējošs||||||||
||||||сильной||||||||
el|romano|ejército|era|la|más|formidable|de combate|máquina|que|el|antiguo|mundo|había|visto
Romas armija bija visbriesmīgākā kaujas mašīna, kādu antīkā pasaule bija redzējusi.
Rimska vojska je bila najbolj mogočen bojni stroj, kar jih je videl antični svet.
El ejército romano era la máquina de combate más formidable que el mundo antiguo había visto.
The basis for their success was less their capacity for killing,
||||||||spēja||
La|base|para|su|éxito|fue|menos|su|capacidad|para|matar
Viņu panākumu pamatā bija ne tik daudz spēja nogalināt,
A base do seu sucesso era menos a sua capacidade de matar,
Osnova njihovega uspeha je bila manj njihova sposobnost ubijanja,
La base de su éxito fue menos su capacidad para matar,
and more their capacity for entrenchment.
|||||nostiprināšanās spējas
|||способность||укоренение
y|más|su|capacidad|para|atrincheramiento
un vairāk to spēju nostiprināties.
in bolj njihova sposobnost uveljavljanja.
y más su capacidad para atrincherarse.
It was a capacity for digging fortresses,
|||||rakšanai|cietokšņu rakšana
|||||escavar|fortalezas
Eso|fue|una|capacidad|para|cavar|fortalezas
Tā bija spēja rakt cietokšņus,
To je bila zmogljivost za kopanje trdnjav,
Era una capacidad para cavar fortalezas,
for fashioning all the infrastructure of a frontier force
|veidošanai||||||robežsardze|robežsardze
para|crear|toda|la|infraestructura|de|una|frontera|fuerza
lai izveidotu visu pierobežas spēku infrastruktūru.
za oblikovanje celotne infrastrukture obmejnih sil
para crear toda la infraestructura de una fuerza fronteriza.
that served to ensure that the Roman frontiers were essentially guarded and held secure.
|||nodrošināt|||||||aizsargātas|||drošībā turētas
|||assegurar||||||||||
que|sirvió|para|asegurar|que|los|romanos|fronteras|estaban|esencialmente|protegidas|y|mantenidas|seguras
kas kalpoja, lai nodrošinātu, ka romiešu robežas tiek būtiski apsargātas un drošas.
ki so zagotavljali, da so bile rimske meje v bistvu varovane in varne.
que sirvió para asegurar que las fronteras romanas estuvieran esencialmente protegidas y mantenidas seguras.
The Battle of the Danube
la|batalla|del||Danubio
Donavas kauja
Bitka na Donavi
La Batalla del Danubio
The Battle of the Danube
la|batalla|del||Danubio
Donavas kauja
La Batalla del Danubio
Oh, Satoris, that's disgusting.
|||Ak, Satori, tas ir pretīgi.
|||desagradável
oh|Satoris|eso es|asqueroso
Ak, Satoris, tas ir pretīgi.
Oh, Satoris, to je odvratno.
Oh, Satoris, eso es asqueroso.
I hope you learned your lesson. You'll never outdrink me, my friend.
||||||||piedzert vairāk par|||
yo|espero|tú|aprendiste|tu|lección||nunca|superarás en beber|a mí|mi|amigo
Es ceru, ka tu iemācījies savu mācību. Tu nekad mani nepārspīsi, draugs.
Upam, da ste se naučili lekcijo. Nikoli me ne boš prelisičil, moj prijatelj.
Espero que hayas aprendido la lección. Nunca podrás beber más que yo, amigo mío.
Never again.
nunca|más
Nikoli več.
Nunca más.
For my father I'm here.
por|mi|padre||aquí
Es esmu šeit sava tēva dēļ.
Zaradi očeta sem tukaj.
Estoy aquí por mi padre.
Let's hope we're not stuck here for too long.
|esperemos||no|atrapados|aquí|por|demasiado|tiempo
Cerēsim, ka mēs šeit neaizkavēsimies pārāk ilgi.
Upajmo, da tu ne bomo obtičali predolgo.
Esperemos que no estemos atrapados aquí por mucho tiempo.
Come with me.
Pojdi z mano.
Ven conmigo.
Marcus Aurelius and Commodus have come down in history as very, very different individuals.
Marco|Aurelio|y|Cómodo|han|venido|abajo|en|la historia|como|muy||diferentes|individuos
Marks Aurelijs un Komods ir iegājuši vēsturē kā ļoti, ļoti atšķirīgas personības.
Mark Avrelij in Komod sta se v zgodovino zapisala kot zelo, zelo različna posameznika.
Marco Aurelio y Cómodo han pasado a la historia como individuos muy, muy diferentes.
After all, he was also a leading general of his time and led many wars along the Danube frontier.
||||||vadošais||||||vadīja||||||pierobeža
||||||||||||вел|||||Дунай|
después|de todo|él|fue|también|un|destacado|general|de|su|tiempo|y|dirigió|muchas|guerras|a lo largo|la|Danubio|frontera
Galu galā viņš bija arī vadošais sava laika ģenerālis un vadīja daudzus karus gar Donavas robežu.
Navsezadnje je bil tudi vodilni general svojega časa in je vodil številne vojne ob podonavski meji.
Después de todo, él también fue un general destacado de su tiempo y lideró muchas guerras a lo largo de la frontera del Danubio.
Commodus probably was as irresponsible as people say.
Komods, iespējams,|visticamāk|||bezatbildīgs|||
Cómodo|probablemente|era|tan|irresponsable|como|la gente|dice
Komods, iespējams, bija tikpat bezatbildīgs, kā cilvēki saka.
Commodus je bil verjetno tako neodgovoren, kot pravijo ljudje.
Cómodo probablemente era tan irresponsable como dicen.
That said, Marcus Aurelius does not appear to have shown any hesitation in promoting Commodus from a very young age.
|||||||||||vilcināšanās||veicināt||||||
|||||||||||колебаний||||||||
Eso|dijo|Marco|Aurelio|no|no|parece|a|haber|mostrado|ninguna|vacilación|en|promover|Cómodo|desde|una|muy|joven|edad
Tomēr šķiet, ka Marks Aurelijs nav vilcinājies jau no ļoti agra vecuma paaugstināt Komodu.
Тем не менее, Марк Аврелий не проявил никаких колебаний в продвижении Коммода с самого раннего возраста.
Kljub temu se zdi, da Marko Avrelij ni okleval pri spodbujanju Komoda že v zelo mladih letih.
Dicho esto, Marco Aurelio no parece haber mostrado ninguna vacilación en promover a Cómodo desde una edad muy temprana.
The Battle of the Danube
||||Дунай
La|Batalla|del|el|Danubio
Donavas kauja
Bitka na Donavi
La Batalla del Danubio
Where is he?
dónde|está|él
Kje je?
¿Dónde está él?
What?
qué
¿Qué?
The Battle of the Danube
La|Batalla|de|el|Danubio
Donavas kauja
La Batalla del Danubio
I promised your mother I'd try and do my best to make a man of you.
yo|prometí|tu|madre|I would|tratar|y|hacer|mi|mejor|para|hacer|un|hombre|de|ti
Es apsolīju tavai mātei, ka centīšos darīt visu, kas manos spēkos, lai tu kļūtu par vīrieti.
Tvoji materi sem obljubil, da se bom potrudil, da iz tebe naredim moškega.
Le prometí a tu madre que intentaría hacer lo mejor para convertirte en un hombre.
I never break my word. Ever.
|||||jamais
yo|nunca|rompo|mi|palabra|jamás
Es nekad nepārkāpju doto vārdu. Nekad.
Nikoli ne prelomim besede. Nikoli.
Nunca rompo mi palabra. Nunca.
It begins now.
Eso|comienza|ahora
Tas sākas tagad.
Začenja se zdaj.
Empieza ahora.
Are you going to train like some common soldier?
eres|tú|vas|a|entrenar|como|un|común|soldado
Vai jūs gatavojaties trenēties kā parasts karavīrs?
Ali boš treniral kot navaden vojak?
¿Vas a entrenar como un soldado común?
Again.
otra vez
De nuevo.
Again.
otra vez
De nuevo.
Again.
otra vez
Ponovno.
De nuevo.
Again.
otra vez
De nuevo.
Again.
otra vez
De nuevo.
I'm going to show you what happens when you don't know how to handle a sword.
yo|voy|a|mostrar|te|lo que|sucede|cuando|tú|no|sabes|cómo|a|manejar|una|espada
Es tev parādīšu, kas notiek, ja nezini, kā rīkoties ar zobenu.
Pokazal ti bom, kaj se zgodi, če ne znaš ravnati z mečem.
Te voy a mostrar lo que pasa cuando no sabes manejar una espada.
The Battle of the Danube
la|batalla|del|el|Danubio
Donavas kauja
La Batalla del Danubio
One of the great debates, not just among Roman historians of today, but even of the time, was why Commodus?
||||debates|||||os historiadores||||||||||
uno|de|los|grandes|debates|no|solo|entre|romanos|historiadores|de|hoy|sino|incluso|de|la|época|fue|por qué|Cómodo
Viena no lielākajām diskusijām ne tikai mūsdienu romiešu vēsturnieku vidū, bet pat tā laika diskusijām bija par to, kāpēc Komods?
Ena od velikih razprav, ne le med današnjimi rimskimi zgodovinarji, temveč tudi v tistem času, je bila, zakaj prav Commodus?
Uno de los grandes debates, no solo entre los historiadores romanos de hoy, sino incluso en la época, era ¿por qué Cómodo?
Why did Marcus Aurelius choose Commodus?
por qué|verbo auxiliar pasado|Marco|Aurelio|eligió|Cómodo
Kāpēc Marks Aurelijs izvēlējās Komodu?
Zakaj je Mark Avrelij izbral Komoda?
¿Por qué eligió Marco Aurelio a Cómodo?
Why, despite the fact that everybody seemed to see that he was not up to this task, why was there still the insistence that Commodus was going to be the next emperor?
|neskatoties uz to|||||||||||||||||||||uzstājība||Komods|||||||imperators
||||||||||||||||||||||настаивание|||||||||
por qué|a pesar|de|hecho|que|todos|parecía|a|ver|que|él|estaba|no|a|a|esta|tarea|por qué|estaba|allí|todavía|la|insistencia|que|Cómodo|iba|a|a|ser|el|próximo|emperador
Kāpēc, neraugoties uz to, ka visi, šķiet, redzēja, ka viņš nav piemērots šim uzdevumam, joprojām tika uzstājīgi apgalvots, ka Kommods būs nākamais imperators?
Zakaj so kljub temu, da so vsi videli, da ni kos tej nalogi, še vedno vztrajali, da bo Commodus naslednji cesar?
¿Por qué, a pesar de que todos parecían ver que no estaba a la altura de esta tarea, aún había la insistencia de que Cómodo iba a ser el próximo emperador?
Perhaps we can chalk it up to naivete or a kind of generic just love for his son, blinding him to the realities that his son was not up to the task and his son was not ready for this position.
|||norakstīt to||||naivums|||||||||||||||||||||||||||||||||amata vieta
|||списать||||наивность|||||||||||ослепляя||||||||||||||||||||||
|||atribuir||||ingenuidade|||||||||||||||||||||||||||||||||
quizás|nosotros|podemos|atribuir|eso|arriba|a|ingenuidad|o|una|clase|de|genérica|simplemente|amor|por|su|hijo|cegándolo|a él|a|las|realidades|que|su|hijo|estaba|no|a|a|la|tarea|y|su|hijo|estaba|no|listo|para|esta|posición
Iespējams, mēs to varam skaidrot ar naivumu vai vispārēju mīlestību pret dēlu, kas viņu apžilbināja, lai viņš neredzētu, ka viņa dēls nav gatavs šim uzdevumam un ka viņa dēls nav gatavs šim amatam.
Возможно, мы можем объяснить это наивностью или просто родовой любовью к сыну, ослепившей его, когда он понял, что его сын не справился с задачей и не был готов к этой должности.
Morda lahko to pripišemo naivnosti ali nekakšni generični ljubezni do sina, ki ga je zaslepila pred dejstvom, da njegov sin ni bil kos nalogi in da ni bil pripravljen na ta položaj.
Quizás podemos atribuirlo a la ingenuidad o a una especie de amor genérico por su hijo, que lo cegaba a las realidades de que su hijo no estaba a la altura de la tarea y que su hijo no estaba listo para esta posición.
The Battle of the Danube
La|Batalla|de|el|Danubio
Donavas kauja
La Batalla del Danubio
The Battle of the Danube
La|Batalla|de|el|Danubio
La Batalla del Danubio
The Battle of the Danube
La|Batalla|de|el|Danubio
La Batalla del Danubio
The means through which Commodus was groomed and trained to become emperor were unparalleled in Roman history.
||||||sagatavots un apmācīts|||||||nepārspēti|||
||||||воспитывался||||||||||
Los|medios|a través|los cuales|Cómodo|fue|preparado|y|entrenado|para|convertirse|emperador|fueron|sin igual|en|la historia romana|historia
Līdzekļi, ar kādiem Komods tika sagatavots un apmācīts, lai kļūtu par imperatoru, Romas vēsturē bija nepārspēti.
Sredstva, s katerimi je bil Komodus pripravljen in usposobljen, da bi postal cesar, so bila v rimski zgodovini neprimerljiva.
Los medios a través de los cuales Cómodo fue preparado y entrenado para convertirse en emperador no tienen parangón en la historia romana.
He had high hopes for his son during this period.
él|tenía|altas|esperanzas|para|su|hijo|durante|este|período
Šajā laikā viņš ar dēlu saistīja lielas cerības.
V tem obdobju je veliko upal na svojega sina.
Tenía grandes esperanzas para su hijo durante este período.
What Marcus Aurelius imagined for his child and what his child became were two very different things.
lo que|Marco|Aurelio|imaginó|para|su|hijo|y|lo que|su|hijo|se convirtió|fueron|dos|muy|diferentes|cosas
Tas, ko Marks Aurelijs iedomājās par savu bērnu, un tas, par ko viņa bērns kļuva, bija divas ļoti atšķirīgas lietas.
Kar si je Mark Avrelij predstavljal za svojega otroka in kar je njegov otrok postal, sta bili dve zelo različni stvari.
Lo que Marco Aurelio imaginaba para su hijo y lo que su hijo se convirtió eran dos cosas muy diferentes.
As Commodus trains, the Germanic tribes begin to push through Roman defences.
mientras|Cómodo|entrena|las|germánicas|tribus|comienzan|a|empujar|a través de|romanas|defensas
Kamēr Komods trenējas, ģermāņu ciltis sāk izspiesties cauri romiešu aizsargiem.
Medtem ko Commodus trenira, začnejo germanska plemena prebijati rimsko obrambo.
Mientras Cómodo entrena, las tribus germánicas comienzan a atravesar las defensas romanas.
Banding together and launching a massive assault on the Roman army.
Apvienojoties|||uzsākot|||uzbrukums||||
объединение||||||атаку||||
uniéndose|juntos|y|lanzando|un|masivo|asalto|contra|el|romano|ejército
Apvienoties un uzsākt masveida uzbrukumu romiešu armijai.
Združijo se in začnejo množičen napad na rimsko vojsko.
Uniéndose y lanzando un asalto masivo contra el ejército romano.
The great Roman nightmare was of northern barbarians sweeping southwards and conquering Rome.
|||murgs|||||iebrūkot|dienvidu virzienā||iekarojot|
|||||||варвары|движущимися||||
||||||||avançando||||
El|gran|romano|pesadilla|fue|de|del norte|bárbaros|arrasando|hacia el sur|y|conquistando|Roma
Lielais romiešu murgs bija par ziemeļu barbariem, kas plūda uz dienvidiem un iekaroja Romu.
Velika rimska nočna mora je bila, da bodo severni barbari prodrli na jug in osvojili Rim.
La gran pesadilla romana era la de los bárbaros del norte barriendo hacia el sur y conquistando Roma.
In the reign of Marcus Aurelius, there was disturbance.
||||||||nemieri
||правление||||||волнение
En|el|reinado|de|Marco|Aurelio|hubo|una|disturbio
Marka Aurēlija valdīšanas laikā valdīja nemieri.
V času vladavine Marka Avrelija je prišlo do nemirov.
Durante el reinado de Marco Aurelio, hubo disturbios.
He knew that he had no choice but to confront that.
él|sabía|que|él|tenía|ninguna|opción|sino|a|confrontar|eso
Viņš zināja, ka viņam nav citas izvēles, kā vien tam stāties pretī.
Vedel je, da nima druge izbire, kot da se s tem sooči.
Él sabía que no tenía otra opción que confrontar eso.
And as it turned out, the wars that Marcus Aurelius fought against the German people were as strenuous and challenging as any barbarian enemy that the Roman people faced.
||||||||||cīnījās pret|||||||sarežģīts|||||barbaru ienaidnieks||||||sastapās ar
|||||||||||||||||трудные|||||||||||
y|como|eso|resultó|fuera|las|guerras|que|Marco|Aurelio|luchó|contra|los|germanos|pueblos|fueron|tan|arduas|y|desafiantes|como|cualquier|bárbaro|enemigo|que|el|romano|pueblo|enfrentó
Izrādījās, ka kari, ko Marks Aurelijs izcīnīja pret ģermāņiem, bija tikpat smagi un izaicinoši kā jebkurš barbaru ienaidnieks, ar kuru romieši bija saskārušies.
Izkazalo se je, da so bile vojne, ki jih je Marko Avrelij vodil proti Germanom, enako naporne in zahtevne kot vsi barbarski sovražniki, s katerimi se je soočalo rimsko ljudstvo.
Y como resultó, las guerras que Marco Aurelio libró contra el pueblo germano fueron tan arduas y desafiantes como cualquier enemigo bárbaro que el pueblo romano enfrentó.
Lasting years, it's a devastating war, killing thousands of men on both sides.
||||разрушительная||||||||
durando|años|es|una|devastadora|guerra|matando|miles|de|hombres|en|ambos|lados
Tas ir gadiem ilgs, postošs karš, kurā abas puses nogalina tūkstošiem cilvēku.
Vojna, ki traja več let, je uničujoča in v njej na obeh straneh umre na tisoče ljudi.
Durando años, es una guerra devastadora, que mata a miles de hombres en ambos lados.
The Battle of the Danube
la|batalla|del|el|Danubio
Donavas kauja
La Batalla del Danubio
The war also takes its toll on the emperor, who soon falls ill.
|||||smagi ietekmē|||||||saslimst
|||||дань|||||||
la|guerra|también|toma|su|peaje|en|el|emperador|quien|pronto|cae|enfermo
Karš nodara savu artavu arī imperatoram, kurš drīz vien saslimst.
Vojna terja svoj davek tudi od cesarja, ki kmalu zboli.
La guerra también afecta al emperador, quien pronto cae enfermo.
Marcus Aurelius spent most of his life dealing with, fighting, trying to resist, coping with barbarian tribes pressing up against the frontiers of the empire.
||||||||||||pretoties||||ciltis||||||||
Marco|Aurelio|pasó|la mayor|de|su|vida|lidiando|con|luchando|tratando|de|resistir|haciendo frente|con|bárbaros|tribus|presionando|hacia|contra|las|fronteras|del|el|imperio
Marks Aurelijs lielāko daļu savas dzīves pavadīja, cīnoties, cenšoties pretoties, cīnoties ar barbaru ciltīm, kas spieda pretī impērijas robežām.
Mark Avrelij se je večino svojega življenja ukvarjal z barbarskimi plemeni, ki so pritiskala na meje cesarstva, se z njimi boril, se jim poskušal upreti in se z njimi spopadal.
Marco Aurelio pasó la mayor parte de su vida lidiando con, luchando, tratando de resistir, enfrentándose a las tribus bárbaras que presionan contra las fronteras del imperio.
And as the health of Marcus Aurelius began to fade, there was a great deal of worrying.
|||||||sāka pasliktināties||sāka pasliktināties|||||||
|||||||||угасать|||||||
y|como|la|salud|de|Marco|Aurelio|comenzó|a|desvanecerse|allí|hubo|un|gran|montón|de|preocupación
Kad Marka Aurēlija veselība sāka pasliktināties, radās daudz satraukuma.
Ko je zdravje Marka Avrelija začelo pešati, je bilo veliko skrbi.
Y a medida que la salud de Marco Aurelio comenzó a desvanecerse, hubo mucha preocupación.
He seems to have had problems with chest and stomach. It may have been cancer, it may have been something to do with his heart. One doesn't really know.
él|parece|a|haber|tenido|problemas|con|pecho|y|estómago|eso|puede|haber|sido|cáncer|eso|puede|haber|sido|algo|con|hacer|con|su|corazón|uno|no|realmente|sabe
Šķiet, ka viņam bija problēmas ar krūtīm un kuņģi. Iespējams, tas bija vēzis, iespējams, kaut kas saistīts ar sirdi. Nezinās.
Zdi se, da je imel težave s prsmi in želodcem. Morda je šlo za raka, morda za nekaj, kar je bilo povezano s srcem. Tega se ne ve.
Parece que tuvo problemas con el pecho y el estómago. Podría haber sido cáncer, podría haber sido algo relacionado con su corazón. Realmente no se sabe.
The news of the emperor's death
la|noticia|de|la|emperador|muerte
Ziņas par imperatora nāvi
Novica o cesarjevi smrti
La noticia de la muerte del emperador
With the emperor's health diminishing, news is sent to the palace.
con|la|emperador|salud|disminuyendo|noticias|es|enviada|al|el|palacio
Tā kā imperatora veselība pasliktinās, uz pili tiek nosūtītas ziņas.
Ker je cesarjevo zdravje vse slabše, v palačo pošljejo novico.
Con la salud del emperador disminuyendo, se envía un mensaje al palacio.
But on its way back to Rome, the message is quickly distorted.
|||||||||||izkropļots
|||||||||||искажается
pero|en|su|camino|de regreso|a|Roma|el|mensaje|es|rápidamente|distorsionado
Taču ceļā atpakaļ uz Romu vēstījums tiek ātri izkropļots.
Toda na poti nazaj v Rim se sporočilo hitro popači.
Pero en su camino de regreso a Roma, el mensaje se distorsiona rápidamente.
And soon enough, it becomes a rumor that Marcus Aurelius has died.
||||||baumas|||||
y|pronto|suficiente|eso|se convierte|un|rumor|que|Marco|Aurelio|ha|muerto
Un pavisam drīz izskan baumas, ka Marks Aurelijs ir miris.
Kmalu se začne govoriti, da je umrl Mark Avrelij.
Y pronto se convierte en un rumor de que Marco Aurelio ha muerto.
In the case of Marcus Aurelius, it seems quite clear that rumors started to spread that the emperor had died.
||||||||||||||izplatīties|||||
en|el|caso|de|Marco|Aurelio|eso|parece|bastante|claro|que|rumores|comenzaron|a|esparcirse|que|el|emperador|había|muerto
Attiecībā uz Marku Aurēliju šķiet pilnīgi skaidrs, ka sāka izplatīties baumas, ka imperators ir miris.
V primeru Marka Avrelija se zdi povsem jasno, da so se začele širiti govorice, da je cesar umrl.
En el caso de Marco Aurelio, parece bastante claro que comenzaron a circular rumores de que el emperador había muerto.
And sometimes these may well have been engineered.
|||||||сфабрикованы
y|a veces|estos|pueden|bien|haber|sido|manipulados
Un dažkārt tie var būt bijuši projektēti.
Včasih so bili ti morda tudi načrtovani.
Y a veces, estos rumores bien podrían haber sido manipulados.
And what is crucial about this is that verification of these rumors in the Roman world would have been phenomenally difficult.
|||izšķiroši svarīgi|||||||||||||||||
y|qué|es|crucial|sobre|esto|es|que|la verificación|de|estos|rumores|en|el|romano|mundo|habría|tenido|sido|fenomenalmente|difícil
Būtiski ir tas, ka šo baumu pārbaude romiešu pasaulē būtu bijusi ārkārtīgi sarežģīta.
Bistveno pri tem je, da bi bilo preverjanje teh govoric v rimskem svetu izjemno težko.
Y lo crucial de esto es que la verificación de estos rumores en el mundo romano habría sido fenomenalmente difícil.
The Emperor's Death
la|del emperador|muerte
La Muerte del Emperador
Before long, the rumor of Marcus Aurelius' death spread.
antes|largo|el|rumor|de|Marco|Aurelio|muerte|se esparció
Drīz vien izplatījās baumas par Marka Aurēlija nāvi.
Kmalu se je razširila govorica o smrti Marka Avrelija.
No pasó mucho tiempo antes de que el rumor de la muerte de Marco Aurelio se propagara.
And soon after, the rumor of Marcus Aurelius' death reached the most powerful woman in the empire, Empress Faustina.
y|pronto|después|el|rumor|de|Marco|Aurelio|muerte|llegó|la|más|poderosa|mujer|en|el|imperio|emperatriz|Faustina
Un drīz pēc tam baumas par Marka Aurēlija nāvi nonāca līdz impērijas ietekmīgākajai sievietei - imperatorei Faustīnai.
Kmalu zatem je vest o smrti Marka Avrelija dosegla najmočnejšo žensko v cesarstvu, cesarico Faustino.
Y poco después, el rumor de la muerte de Marco Aurelio llegó a la mujer más poderosa del imperio, la Emperatriz Faustina.
Faustina was Marcus Aurelius' wife. She was the daughter of the previous emperor, Antoninus Pius.
||||||||||||||Pijs
Faustina|fue|Marco|Aurelio|esposa|ella|fue|la|hija|de|el|anterior|emperador|Antonino|Pío
Faustīna bija Marka Aurēlija sieva. Viņa bija iepriekšējā imperatora Antonīna Pija meita.
Faustina je bila žena Marka Avrelija. Bila je hči prejšnjega cesarja Antonina Pija.
Faustina era la esposa de Marco Aurelio. Ella era la hija del emperador anterior, Antonino Pío.
And she was a successful wife to Marcus, gave him children over that period.
y|ella|fue|una|exitosa|esposa|para|Marco|le dio|a él|hijos|durante|ese|período
Un viņa bija veiksmīga Markusa sieva, šajā laika posmā viņa deva viņam bērnus.
Marcusu je bila uspešna žena in mu je v tem obdobju dala otroke.
Y fue una esposa exitosa para Marco, le dio hijos durante ese período.
So she must immediately have looked for her safety and for her family's safety.
así que|ella|debe|inmediatamente|haber|buscado|por|su|seguridad|y|por|su|familia|seguridad
Tāpēc viņai nekavējoties bija jāparūpējas par savu un savas ģimenes drošību.
Zato je morala takoj poskrbeti za svojo varnost in varnost svoje družine.
Así que debió buscar inmediatamente su seguridad y la seguridad de su familia.
Devastated by news of her husband's death, Faustina fears her son isn't ready for the throne.
опустошенная|||||||||||||||
devastada|por|noticias|de|su|esposo|muerte|Faustina|teme|su|hijo|no está|listo|para|el|trono
Faustīna, izpostīta ziņu par vīra nāvi, baidās, ka viņas dēls nav gatavs tronim.
Faustina se boji, da njen sin ni pripravljen na prestol, saj jo je pretresla novica o moževi smrti.
Devastada por la noticia de la muerte de su esposo, Faustina teme que su hijo no esté listo para el trono.
And knows she has to come up with a plan before word reaches the senate.
||||||||||||sasniedz senātu||
y|sabe|ella|tiene|que|venir|arriba|con|un|plan|antes|palabra|llega|el|senado
Un zina, ka viņai ir jāizstrādā plāns, pirms tas nonāk Senātā.
In ve, da mora pripraviti načrt, še preden bo ta prišel v senat.
Y sabe que tiene que idear un plan antes de que la noticia llegue al senado.
The Roman Senate
el|romano|Senado
Romas Senāts
El Senado Romano
The Roman Senate is made up of the most influential men in the empire.
el|romano|Senado|es|está|compuesto|de|los|más|influyentes|hombres|en|el|imperio
Romas Senātu veido ietekmīgākie vīri impērijā.
Rimski senat sestavljajo najvplivnejši možje v cesarstvu.
El Senado Romano está compuesto por los hombres más influyentes del imperio.
All looking for opportunities to further their political careers.
todos|buscando|por|oportunidades|para|avanzar|sus|políticas|carreras
Visi meklē iespējas turpināt savu politisko karjeru.
Vsi iščejo priložnosti za nadaljevanje svoje politične kariere.
Todos buscando oportunidades para avanzar en sus carreras políticas.
The Senate
El|Senado
Senāts
El Senado
There were clearly any number of folks in the Roman Senate themselves, or senators, who thought that they had an even better claim to nobility, or to the throne, than the reigning emperor himself.
|||||||||||paši sev|||||||||||pretenzija uz tiesībām||dižciltība|||||||valdošais||
Allí|había|claramente|cualquier|número|de|personas|en|el|romano|Senado|mismos|o|senadores|que|pensaban|que|ellos|tenían|un|incluso|mejor|reclamo|a|nobleza|o|al|el|trono|que|el|reinante|emperador|él mismo
Romas senātā noteikti bija vairāki cilvēki vai senatori, kuri uzskatīja, ka viņiem ir pat lielākas tiesības uz dižciltību vai troni nekā valdošajam imperatoram.
V rimskem senatu je bilo veliko ljudi ali senatorjev, ki so menili, da imajo še večjo pravico do plemstva ali prestola kot sam vladajoči cesar.
Claramente había un número de personas en el propio Senado Romano, o senadores, que pensaban que tenían un reclamo aún mejor a la nobleza, o al trono, que el emperador reinante.
In general, it seems that being at the top was a very lonely and dangerous place in ancient Rome.
en|general|eso|parece|que|estar|en|la|cima|era|un|muy|solitario|y|peligroso|lugar|en|antigua|Roma
Kopumā šķiet, ka atrasties virsotnē senajā Romā bija ļoti vientuļa un bīstama vieta.
Na splošno se zdi, da je bilo biti na vrhu v starem Rimu zelo osamljeno in nevarno.
En general, parece que estar en la cima era un lugar muy solitario y peligroso en la antigua Roma.
Throughout the empire, governors and ambitious leaders are determined to seize control.
||||||||apņēmības pilni||sagrābt|
|||губернаторы||||||||
a lo largo de|el|imperio|gobernadores|y|ambiciosos|líderes|están|decididos|a|apoderarse|control
Visā impērijā gubernatori un ambiciozi vadītāji ir apņēmības pilni pārņemt kontroli.
Po vsem cesarstvu so guvernerji in ambiciozni voditelji odločeni prevzeti nadzor.
A lo largo del imperio, gobernadores y líderes ambiciosos están decididos a tomar el control.
And a challenge to the throne could come from any of the empire's regions.
y|un|desafío|al|el|trono|podría|venir|de|cualquiera|de|los|imperio|regiones
Uz troni varēja pretendēt jebkurš no impērijas reģioniem.
Izziv za prestol lahko pride iz katere koli regije cesarstva.
Y un desafío al trono podría venir de cualquiera de las regiones del imperio.
With rumors quickly spreading, a power grab could soon take hold.
|||izplatoties|||||||
con|rumores|rápidamente|esparciendo|un|poder|agarre|podría|pronto|tomar|control
Tā kā baumas strauji izplatās, drīzumā varētu sākties varas pārņemšana.
Ker se govorice hitro širijo, bi lahko kmalu prišlo do prevzema oblasti.
Con rumores que se propagan rápidamente, una toma de poder podría pronto hacerse con el control.
The play for the throne puts members of the royal family at risk.
|||||||||karaliskais|||
el|jugada|por|el|trono|pone|miembros|de|la|real|familia|en|riesgo
Spēlē par troni tiek apdraudēti karaliskās ģimenes locekļi.
V igri za prestol so ogroženi člani kraljeve družine.
La lucha por el trono pone en riesgo a los miembros de la familia real.
Including the emperor's daughter, Lucilla.
incluyendo|la|emperador|hija|Lucilla
Tostarp imperatora meita Lucilla.
Vključno s cesarjevo hčerko Lucillo.
Incluida la hija del emperador, Lucilla.
Married to her father's trusted advisor, Lucilla has already been groomed for a life of influence.
|||||padomnieks|||||sagatavota|||||
|||||советник||||||||||
casada|con|su|padre|confiable|asesor|Lucila|ha|ya|sido|preparada|para|una|vida|de|influencia
Precējusies ar tēva uzticamo padomnieku, Lucilla jau ir sagatavota ietekmīgai dzīvei.
Lucilla, poročena z očetovim zaupnim svetovalcem, je že pripravljena na vplivno življenje.
Casada con el asesor de confianza de su padre, Lucilla ya ha sido preparada para una vida de influencia.
Lucilla had been one of the oldest of Marcus Aurelius' children, who had survived into adulthood.
|||||||||||||||pieaugusī vecumā
|||||||||||||||взрослую жизнь
Lucila|había|sido|una|de|los|mayores|de|Marco|Aurelio|hijos|que|había|sobrevivido|en|la adultez
Lucilla bija viena no vecākajiem Marka Aurēlija bērniem, kas bija izdzīvojusi līdz pilngadībai.
Lucilla je bila ena najstarejših otrok Marka Avrelija, ki so preživeli do odraslosti.
Lucilla había sido una de las mayores de los hijos de Marco Aurelio, que había sobrevivido hasta la adultez.
She had been involved in Roman politics, the backroom deals, the administration.
||||||||aizkulišu darījumi|||
||||||||закулисные|||
ella|había|estado|involucrada|en|romana|política|los|tras bambalinas|tratos|la|administración
Viņa bija iesaistīta Romas politikā, aizkulišu darījumos, administrācijā.
Bila je vpletena v rimsko politiko, zakulisne dogovore in administracijo.
Ella había estado involucrada en la política romana, en los tratos tras bambalinas, en la administración.
So she was far more experienced, she had far better contacts, she had resources at her disposal that Commodus didn't even know existed.
||||||||||||||||rīcībā||Komods||||
||||||||||||||||распоряжении||||||
||||||||||||||||disposição||||||
así que|ella|estaba|mucho|más|experimentada|ella|tenía|mucho|mejores|contactos|ella|tenía|recursos|a|su|disposición|que|Cómodo|no|siquiera|sabía|existían
Tātad viņa bija daudz pieredzējušāka, viņai bija daudz labāki kontakti, viņas rīcībā bija resursi, par kuru esamību Komods pat nenojauta.
Bila je torej veliko bolj izkušena, imela je veliko boljše stike, na voljo je imela sredstva, za katera Commodus sploh ni vedel, da obstajajo.
Así que tenía mucha más experiencia, tenía contactos mucho mejores, tenía recursos a su disposición que Cómodo ni siquiera sabía que existían.
But with the throne being called into question, Lucilla knows her ambitions are in jeopardy.
||||||||||||||apdraudētas
||||||||||||||perigo
pero|con|el|trono|siendo|llamado|en|cuestión|Lucila|sabe|sus|ambiciones|están|en|peligro
Taču, kad tiek apšaubīts tronis, Lucilla zina, ka viņas ambīcijas ir apdraudētas.
Toda ker je prestol pod vprašajem, Lucilla ve, da so njene ambicije ogrožene.
Pero con el trono siendo cuestionado, Lucilla sabe que sus ambiciones están en peligro.
Lucilla was Commodus' older sister, 12 years older.
Lucila|fue|de Cómodo|mayor|hermana|años|mayor
Lucilla bija Komoda vecākā māsa, 12 gadus vecāka.
Lucilla je bila Komodova 12 let starejša sestra.
Lucilla era la hermana mayor de Cómodo, 12 años mayor.
And so she was used to having a place at the top table in Roman society.
y|así|ella|estaba|acostumbrada|a|tener|un|lugar|en|la|alta|mesa|en|romana|sociedad
Tāpēc viņa bija pieradusi, ka Romas sabiedrībā viņai ir vieta pie augstākā galda.
Zato je bila navajena, da je imela v rimski družbi mesto za najvišjo mizo.
Y así estaba acostumbrada a tener un lugar en la mesa principal de la sociedad romana.
But she certainly seems to have been slightly jealous of the increasingly powerful role that her younger brother Commodus would have to inherit.
||noteikti|||||nedaudz||||aizvien vairāk|||||||Komods||||
|||||||||||всё более|||||||||||
pero|ella|ciertamente|parece|a|tener|estado|ligeramente|celosa|de|el|cada vez más|poderoso|papel|que|su|menor|hermano|Cómodo|verbo auxiliar condicional|tendría|que|heredar
Taču, šķiet, viņa noteikti bija nedaudz greizsirdīga uz to, ka viņas jaunākajam brālim Komodam būs jāpārņem arvien spēcīgāka loma.
Vsekakor pa se zdi, da je bila rahlo ljubosumna na vse močnejšo vlogo, ki jo je moral podedovati njen mlajši brat Commodus.
Pero ciertamente parece haber estado un poco celosa del papel cada vez más poderoso que su hermano menor Cómodo tendría que heredar.
No. Yes.
No|sí
No. Sí.
No one told me we were leaving.
nadie|me|dijo|a mí|nosotros|estábamos|saliendo
Neviens man neteica, ka mēs aizbraucam.
Nadie me dijo que nos íbamos.
You've heard.
tú has|oído
Jūs esat dzirdējuši.
Slišali ste že.
Has oído.
Where are we going?
dónde|estamos|nosotros|yendo
Kurp mēs dodamies?
¿A dónde vamos?
I'm going to Egypt.
yo|voy|a|Egipto
Es dodos uz Ēģipti.
Voy a Egipto.
You're staying here.
tú|quedando|aquí
Jūs paliksiet šeit.
Te quedas aquí.
We can't abandon Rome completely, and there are things I need to do to secure our safety.
||pamest||||||||||||nodrošināt||
||покинуть||||||||||||||
nosotros|no podemos|abandonar|Roma|completamente|y|allí|hay|cosas|yo|necesito|que|hacer|para|asegurar|nuestra|seguridad
Mēs nevaram pilnībā pamest Romu, un ir lietas, kas man jādara, lai nodrošinātu mūsu drošību.
Rima ne moremo popolnoma zapustiti in nekaj stvari moram storiti, da zagotovim našo varnost.
No podemos abandonar Roma por completo, y hay cosas que necesito hacer para asegurar nuestra seguridad.
In Egypt?
en|Egipto
¿En Egipto?
You're seeing Ovidius Cassius.
tú|estás viendo|Ovidio|Casio
Jūs tiekaties ar Ovidiju Kasiju.
Videli ste Ovidija Kasija.
Estás viendo a Ovidio Casio.
I'm doing what I need to do to protect our family.
yo estoy|haciendo|lo que|yo|necesito|para|hacer|para|proteger|nuestra|familia
Es daru to, kas man jādara, lai aizsargātu mūsu ģimeni.
Za zaščito naše družine delam, kar moram.
Estoy haciendo lo que necesito hacer para proteger a nuestra familia.
So to protect Commodus, you'll leave me here by myself?
|||Komodu||||||
entonces|para|proteger|Cómodo|tú vas a|dejar|me|aquí|por|mí mismo
Tātad, lai aizsargātu Komodu, tu mani te atstāsi vienu pašu?
Torej me boš, da bi zaščitil Komoda, pustil tukaj samega?
¿Así que para proteger a Cómodo, me dejarás aquí solo?
I know it's dangerous.
yo|sé|es|peligroso
Vem, da je nevarno.
Sé que es peligroso.
But what other choice do we have?
pero|qué|otro|elección|verbo auxiliar|nosotros|tenemos
Bet kāda cita izvēle mums ir?
Toda kakšno drugo izbiro imamo?
¿Pero qué otra opción tenemos?
My cloak. I will return as quickly as I can.
|mans apmetnis||||||||
|плащ||||||||
|capa||||||||
mi|capa|yo|verbo auxiliar futuro|regresaré|tan|rápido|como|yo|pueda
Mans apmetnis. Es atgriezīšos, cik ātri vien ātri spēšu.
Moj plašč. Vrnil se bom, kakor hitro bom mogel.
Mi capa. Regresaré tan rápido como pueda.
We will all be together. We will all be safe.
nosotros|verbo auxiliar futuro|todos|estaremos|juntos|nosotros|verbo auxiliar futuro|todos|estaremos|seguros
Mēs visi būsim kopā. Mēs visi būsim drošībā.
Vsi bomo skupaj. Vsi bomo varni.
Estaremos todos juntos. Estaremos todos a salvo.
Trust me.
confía|mí
Confía en mí.
Go!
Ve
¡Ve!
Any member of the imperial family is potentially in danger when the emperor dies.
Cualquier|miembro|de|la|imperial|familia|está|potencialmente|en|peligro|cuando|el|emperador|muere
Imperatora nāves gadījumā ikviens imperatora ģimenes loceklis ir potenciāli apdraudēts.
Vsak član cesarske družine je lahko v nevarnosti, ko cesar umre.
Cualquier miembro de la familia imperial está potencialmente en peligro cuando muere el emperador.
It is extremely common for emperors who fall from power to have their entire family wiped out.
|||izplatīti||||||vara||||visu ģimeni||iznīcināta|
|||||||||||||||уничтожена|
Eso|es|extremadamente|común|para|emperadores|que|caen|del|poder|a|tener|su|entera|familia|aniquilada|fuera
Ļoti bieži gadās, ka imperatoriem, kuri atkāpjas no varas, tiek iznīcināta visa ģimene.
Za cesarje, ki so padli z oblasti, je bilo zelo pogosto, da je bila njihova celotna družina izbrisana.
Es extremadamente común que los emperadores que caen del poder tengan a toda su familia eliminada.
The Empire of Egypt
El|Imperio|de|Egipto
Ēģiptes impērija
El Imperio de Egipto
Determined to protect her family and secure her own power.
decidida|a|proteger|su|familia|y|asegurar|su|propio|poder
Apņēmības pilna aizsargāt savu ģimeni un nodrošināt savu varu.
Odločena je zaščititi svojo družino in si zagotoviti lastno moč.
Decidida a proteger a su familia y asegurar su propio poder.
Faustina sets a plan in motion.
|||||действие
|||||em ação
Faustina|pone|un|plan|en|movimiento
Faustīna sāk īstenot plānu.
Faustina začne uresničevati načrt.
Faustina pone en marcha un plan.
Instead of waiting for an overthrow, the empress plans to leave her city.
|||||gāšanu||ķeizariene|||||
|||||свержение|||||||
|||||derrube|||||||
en lugar|de|esperar|por|un|derrocamiento|la|emperatriz|planea|a|salir|su|ciudad
Tā vietā, lai gaidītu apvērsumu, imperatore plāno pamest savu pilsētu.
Namesto da bi čakala na strmoglavljenje, cesarica namerava zapustiti svoje mesto.
En lugar de esperar un derrocamiento, la emperatriz planea abandonar su ciudad.
Immediately.
inmediatamente
Tūlīt.
Inmediatamente.
Travelling more than 1,000 miles south.
viajando|más|de|millas|al sur
Ceļošana vairāk nekā 1000 jūdžu uz dienvidiem.
Viajando más de 1,000 millas al sur.
Across the Mediterranean to one of the empire's furthest regions.
||||||||tālākajiem|
||Средиземноморье|||||||
a través|el|Mediterráneo|a|una|de|los|imperio|más lejanos|regiones
pāri Vidusjūrai uz vienu no impērijas tālākajiem reģioniem.
A través del Mediterráneo hacia una de las regiones más lejanas del imperio.
Egypt.
Egipto
Egipto.
The land of the Greeks.
la|tierra|de|los|griegos
Grieķu zeme.
Dežela Grkov.
La tierra de los griegos.
One of the wealthiest territories in the world.
|||viena no bagātākajām||||
|||самых богатых||||
uno|de|los|más ricos|territorios|en|el|mundo
Viena no bagātākajām teritorijām pasaulē.
Eno najbogatejših ozemelj na svetu.
Uno de los territorios más ricos del mundo.
Egypt is one of the leading producers of grain.
||||||ražotāji||
||||||производителей||зерна
Egipto|es|uno|de|los|principales|productores|de|grano
Ēģipte ir viena no vadošajām graudu ražotājām.
Egipt je eden vodilnih proizvajalcev žita.
Egipto es uno de los principales productores de grano.
And is home to one of the largest ports in the northern hemisphere.
||||||||ostas||||
||||||||||||полушарии
y|está|hogar|a|uno|de|los|más grandes|puertos|en|el|norte|hemisferio
Tajā atrodas viena no lielākajām ostām ziemeļu puslodē.
V njem se nahaja eno največjih pristanišč na severni polobli.
Y alberga uno de los puertos más grandes del hemisferio norte.
Guarded by more than 15,000 Roman soldiers.
custodiado|por|más|que|romanos|soldados
To sargāja vairāk nekā 15 000 romiešu karavīru.
Varovalo ga je več kot 15.000 rimskih vojakov.
Custodiado por más de 15,000 soldados romanos.
And run by the second most powerful man in the empire.
y|dirigido|por|el|segundo|más|poderoso|hombre|en|el|imperio
Un to vada otrs ietekmīgākais vīrs impērijā.
Vodi ga drugi najmočnejši človek v imperiju.
Y dirigido por el segundo hombre más poderoso del imperio.
Egyptian governor, Avidius Cassius.
egipcio|gobernador|Avidio|Casio
Ēģiptes gubernators Avidijs Kasijs.
Egiptovski guverner Avidij Kasij.
Gobernador egipcio, Avidius Cassius.
Egypt was the personal territory of the emperor.
Egipto|era|el|personal|territorio|de|el|emperador
Ēģipte bija personīgā imperatora teritorija.
Egipt je bil osebno cesarjevo ozemlje.
Egipto era el territorio personal del emperador.
It was actually his estate.
eso|era|en realidad|su|finca
Patiesībā tas bija viņa īpašums.
To je bilo pravzaprav njegovo posestvo.
En realidad, era su propiedad.
And Cassius was tasked with keeping control of Egypt.
y|Casio|fue|encargado|con|mantener|control|de|Egipto
Kasija uzdevums bija saglabāt Ēģiptes kontroli.
Kasij pa je bil zadolžen za nadzor nad Egiptom.
Y Casio fue encargado de mantener el control de Egipto.
Essentially keeping control of the emperor's own private lands.
esencialmente|manteniendo|control|de|el|emperador|propio|privado|tierras
Būtībā tas ļāva saglabāt kontroli pār imperatora privātajām zemēm.
V bistvu je ohranil nadzor nad cesarjevimi zasebnimi zemljišči.
Esencialmente manteniendo el control de las tierras privadas del emperador.
He had been trusted by the family. He had been in the inner circle.
||||||||||||iekšējais loks|
||||||||||||внутреннем|
él|había|sido|confiado|por|la|familia|él|había|estado|en|el|círculo|interno
Ģimene viņam bija uzticējusies. Viņš bija bijis tuvākajā lokā.
Družina mu je zaupala. Bil je v ožjem krogu.
Había sido de confianza para la familia. Había estado en el círculo interno.
Sir. The report you requested.
||||pieprasījāt
señor|el|informe|usted|solicitó
Sers. Jūsu pieprasītais ziņojums.
Gospod. Poročilo, ki ste ga zahtevali.
Señor. El informe que solicitó.
I want you to double the guards at the port.
||||||apsargi|||
yo|quiero|tú|a|dobles|los|guardias|en|el|puerto
Es gribu, lai jūs dubultojat apsardzi ostā.
Hočem, da podvojite stražarje v pristanišču.
Quiero que dobles los guardias en el puerto.
There's been some pilfering in the grain.
|||zādzības graudos|||
|||кража|||
|||furto|||
|habido|algo de|robo|en|el|grano
Ir notikusi neliela zādzība graudos.
V žitu je bilo nekaj kraje.
Ha habido algunos robos en el grano.
I'm not happy.
|no|feliz
Nisem zadovoljen.
No estoy contento.
You can go.
tú|puedes|ir
Jūs varat doties.
Lahko greste.
Puedes irte.
Sir.
Señor
Señor.
The image that we get of Faustina is one of untrustworthiness and promiscuity.
||||||||||neuzticamība||nešķīstība
||||||||||||распущенности
||||||||||desconfiança||
la|imagen|que|nosotros|obtenemos|de|Faustina|es|una|de|desconfianza|y|promiscuidad
Faustīnas tēls, ko mēs gūstam, ir neuzticības un izlaidības tēls.
Podoba, ki jo dobimo o Faustini, je podoba nezaupanja in promiskuitete.
La imagen que tenemos de Faustina es de desconfianza y promiscuidad.
There are many rumors going around about both of these areas.
Allí|hay|muchos|rumores|circulando|alrededor|sobre|ambos|de|estas|áreas
Par abām šīm jomām klīst daudz baumu.
O obeh področjih krožijo številne govorice.
Hay muchos rumores circulando sobre ambas áreas.
And one of the most famous ones is that the emperor was a man who was a slave.
y|uno|de|los|más|famosos|esos|es|que|el|emperador|era|un|hombre|que|era|un|esclavo
Viens no slavenākajiem ir tas, ka imperators bija cilvēks, kurš bija vergs.
Eden najbolj znanih je, da je bil cesar človek, ki je bil suženj.
Y uno de los más famosos es que el emperador era un hombre que era esclavo.
And he was a slave to the Roman Empire.
Y|él|fue|un|esclavo|al|el|romano|Imperio
Viņš bija Romas impērijas vergs.
Bil je suženj rimskega imperija.
Y él era un esclavo del Imperio Romano.
And he was a slave to the Roman Empire.
Y|él|fue|un|esclavo|al|el|romano|Imperio
Viņš bija Romas impērijas vergs.
Bil je suženj rimskega imperija.
Y él era un esclavo del Imperio Romano.
And he was a slave to the Roman Empire.
Y|él|fue|un|esclavo|al|el|romano|Imperio
Viņš bija Romas impērijas vergs.
Y él era un esclavo del Imperio Romano.
And he was a slave to the Roman Empire.
Y|él|fue|un|esclavo|al|el|romano|Imperio
Viņš bija Romas impērijas vergs.
Y él era un esclavo del Imperio Romano.
There are many rumors going around about both of these areas.
Allí|hay|muchos|rumores|que van|alrededor|sobre|ambos|de|estas|áreas
Par abām šīm jomām klīst daudz baumu.
Hay muchos rumores circulando sobre ambas áreas.
And we can see a partial answer to that in Faustina's bid to Ovidius Cassius.
|||||||||||попытке|||
y|nosotros|podemos|ver|una|parcial|respuesta|a|eso|en|Faustina|oferta|a|Ovidio|Casio
Daļēju atbildi uz šo jautājumu mēs redzam Faustīnas piedāvājumā Ovidijam Kasijam.
Delni odgovor na to lahko vidimo v Faustinini ponudbi Ovidiju Kasiju.
Y podemos ver una respuesta parcial a eso en la oferta de Faustina a Ovidio Casio.
Where she thought maybe she would be able to retain her position in the empire.
|||||||||saglabāt|||||
donde|ella|pensó|tal vez|ella|podría|estar|capaz|de|retener|su|posición|en|el|imperio
Viņa domāja, ka varbūt spēs saglabāt savu amatu impērijā.
Mislila je, da bo morda lahko obdržala svoj položaj v cesarstvu.
Donde pensaba que tal vez podría mantener su posición en el imperio.
Perhaps even as his wife.
quizás|incluso|como|su|esposa
Varbūt pat kā viņa sieva.
Morda celo kot njegova žena.
Quizás incluso como su esposa.
That was unexpected.
Eso|fue|inesperado
Tas bija negaidīti.
To je bilo nepričakovano.
Eso fue inesperado.
Cassius.
Cassius
Kasijs.
Cassius.
Cassio.
You've always been there for me.
tú has|siempre|estado|allí|para|mí
Tu vienmēr esi bijis man līdzās.
Vedno si bil zame.
Siempre has estado ahí para mí.
Ever since we were children.
desde|que|nosotros|éramos|niños
Jau kopš bērnības.
Že od otroštva.
Desde que éramos niños.
Now you're the only one who can protect me.
ahora|eres|el|único|que|quien|puede|proteger|me
Tagad tu esi vienīgais, kas var mani pasargāt.
Zdaj si edini, ki me lahko zaščiti.
Ahora eres el único que puede protegerme.
I think you might be overestimating me.
|||||pārvērtēt|
|||||переоцениваешь|
yo|pienso|tú|podrías|estar|sobrestimando|me
Man šķiet, ka jūs mani pārvērtējat.
Mislim, da me precenjujete.
Creo que podrías estar sobreestimándome.
How could I?
cómo|podría|yo
Kā es varētu?
Kako bi lahko?
¿Cómo podría hacerlo?
Marcus always said you were the second most powerful man in the empire.
Marcus|siempre|dijo|tú|eras|el|segundo|más|poderoso|hombre|en|el|imperio
Markuss vienmēr teica, ka esi otrs ietekmīgākais vīrs impērijā.
Marcus je vedno govoril, da si drugi najmočnejši človek v imperiju.
Marcus siempre decía que eras el segundo hombre más poderoso del imperio.
You could be emperor yourself.
tú|podrías|ser|emperador|tú mismo
Jūs pats varētu kļūt par imperatoru.
Lahko postaneš cesar.
Podrías ser emperador tú mismo.
If you wanted.
si|tú|quisieras
Ja vēlaties.
Si quisieras.
Emperor?
emperador
¿Emperador?
With the strength of your armies and my name behind you, no one could stop you.
||spēks|||||||||||||
con|la|fuerza|de|tus|ejércitos|y|mi|nombre|detrás|ti|nadie|uno|podría|detener|te
Ar jūsu armijas spēku un manu vārdu aiz muguras jūs neviens nevarēs apturēt.
Z močjo vaših vojsk in mojim imenom za vami vas nihče ne more ustaviti.
Con la fuerza de tus ejércitos y mi nombre detrás de ti, nadie podría detenerte.
Emperor of Rome.
emperador|de|Roma
Romas imperators.
Emperador de Roma.
But you must promise me one thing.
pero|tú|debes|prometer|me|una|cosa
Bet tev ir jāapsola man viena lieta.
Vendar mi moraš obljubiti nekaj.
Pero debes prometerme una cosa.
Anything.
cualquier cosa
Jebkas.
Karkoli.
Cualquier cosa.
Protect my family.
protege|mi|familia
Aizsargājiet manu ģimeni.
Zaščitite mojo družino.
Protege a mi familia.
Commodus.
Commodus
Komods.
Commodo.
As if he were your own.
como|si|él|fuera|tu|propio
It kā viņš būtu tavs.
Kot da bi bil vaš lastnik.
Como si fuera tuyo.
Allegedly, again, she had actually promised to marry Ovidius Cassius.
It kā|||||||||
якобы|||||||||
supuestamente|otra vez|ella|había|realmente|prometido|a|casar|Ovidius|Cassius
supostamente|||||||||
Kā apgalvots, viņa bija apsolījusi apprecēties ar Ovidiju Kasiju.
Domnevno naj bi se tudi v resnici obljubila, da se bo poročila z Ovidijem Kasijem.
Supuestamente, de nuevo, ella había prometido casarse con Ovidio Casio.
After Marcus's presumed death, in order to solidify that transfer of power.
|Markusa|piedēvētā|||||nostiprināt||pārņemšana varas||
||предполагаемой|||||укрепить||||
después|de Marcus|presunto|muerte|en|orden|para|solidificar|esa|transferencia|de|poder
Pēc Mārča domājamās nāves, lai nostiprinātu varas nodošanu.
Po Marcusovi domnevni smrti, da bi utrdili prenos moči.
Después de la supuesta muerte de Marco, para consolidar esa transferencia de poder.
Because if a power vacuum had been left, that would have put Faustina and everybody else around Marcus in an extremely perilous position.
|||||||||||||||||||||bīstamā situācijā|
|||||||||||||||||||||опасное|
porque|si|un|poder|vacío|hubiera|sido|dejado|eso|habría|tenido|puesto|Faustina|y|todos|los demás|alrededor|Marco|en|una|extremadamente|peligrosa|posición
Jo, ja būtu radies varas vakuums, Faustīna un visi pārējie Markusa tuvinieki būtu nonākuši ārkārtīgi bīstamā situācijā.
Kajti če bi na oblasti ostala praznina, bi se Faustina in vsi drugi okoli Marcusa znašli v izjemno nevarnem položaju.
Porque si se hubiera dejado un vacío de poder, eso habría puesto a Faustina y a todos los demás alrededor de Marco en una posición extremadamente peligrosa.
With Empress Faustina's backing, Ovidius Cassius raises an army to march on Rome and claim the throne for himself.
|Imperatoreses|||||||||||||iegūt troni||||
con|emperatriz|Faustina|respaldo|Ovidio|Casio|levanta|un|ejército|para|marchar|sobre|Roma|y|reclamar|el|trono|para|sí mismo
Ar imperatores Faustīnas atbalstu Ovidijs Kasijs pulcina armiju, lai iebruktu Romā un pieprasītu troni sev.
Ovidij Kasij ob podpori cesarice Faustine zbere vojsko, da bi napadel Rim in zahteval prestol zase.
Con el apoyo de la emperatriz Faustina, Ovidio Casio levanta un ejército para marchar sobre Roma y reclamar el trono para sí mismo.
Within months, he sees the city of Rome in the hands of the Romans.
dentro|meses|él|ve|la|ciudad|de|Roma|en|las|manos|de|los|romanos
Dažu mēnešu laikā viņš redz Romas pilsētu romiešu rokās.
V nekaj mesecih vidi, da je mesto Rim v rokah Rimljanov.
En cuestión de meses, ve la ciudad de Roma en manos de los romanos.
He makes the ultimate move for the throne.
|||galīgais||||
él|hace|la|última|jugada|por|el|trono
Viņš veic galīgo gājienu uz troni.
Izvede odločilno potezo za prestol.
Hace el movimiento definitivo por el trono.
Within months, he seizes control of major territories in the Eastern Roman Empire.
|||iegūst kontrolē|||||||||
|||захватывает|||||||||
|||assume|||||||||
dentro|meses|él|toma|control|de|importantes|territorios|en|el|Oriental|Romano|Imperio
Dažu mēnešu laikā viņš pārņem kontroli pār lielākajām Austrumromas impērijas teritorijām.
V nekaj mesecih prevzame nadzor nad večjimi ozemlji v Vzhodnem rimskem cesarstvu.
En pocos meses, toma el control de importantes territorios en el Imperio Romano de Oriente.
And with support from leaders in Egypt, Syria, Judea and Arabia.
||||||||Jūdeja||
y|con|apoyo|de|líderes|en|Egipto|Siria|Judea|y|Arabia
Ar Ēģiptes, Sīrijas, Jūdejas un Arābijas vadītāju atbalstu.
Y con el apoyo de líderes en Egipto, Siria, Judea y Arabia.
He makes the ultimate move for the throne.
él|hace|el|último|movimiento|por|el|trono
Viņš veic galīgo gājienu uz troni.
Izvede odločilno potezo za prestol.
Hace el movimiento definitivo por el trono.
And so...
y|así
Y así...
Cassius declared himself emperor. Egypt declared him to be the emperor as well.
|pasludināja|sevi pašu|||pasludināja|||||||
Cassius|declaró|a sí mismo|emperador|Egipto|declaró|lo|a|ser|el|emperador|también|bien
Kasijs pasludināja sevi par imperatoru. Ēģipte arī pasludināja viņu par imperatoru.
Kasij se je razglasil za cesarja. Za cesarja ga je razglasil tudi Egipt.
César se declaró emperador. Egipto también lo declaró emperador.
Two of the legions located within Egypt declared Cassius for emperor.
dos|de|las|legiones|ubicadas|dentro|Egipto|declararon|a Cassius|como|emperador
Divi no Ēģiptē esošajiem leģioniem pasludināja Kasiju par imperatoru.
Dve legiji v Egiptu sta razglasili Kasija za cesarja.
Dos de las legiones ubicadas en Egipto declararon a César como emperador.
And then it was gradually revealed that Marcus Aurelius was still alive.
|||||atklājās||||||
|||||стало очевидно||||||
y|entonces|eso|fue|gradualmente|revelado|que|Marco|Aurelio|estaba|todavía|vivo
Un tad pakāpeniski atklājās, ka Marks Aurelijs joprojām ir dzīvs.
Potem pa se je postopoma razkrilo, da je Mark Avrelij še vedno živ.
Y luego se reveló gradualmente que Marco Aurelio todavía estaba vivo.
That he hadn't passed away after all that the messages had been incorrectly interpreted.
que|él|no había|pasado|lejos|después|de todo|que|los|mensajes|habían|sido|incorrectamente|interpretados
Ka viņš nav miris, jo ziņojumi bija nepareizi interpretēti.
Da vendarle ni umrl, da so bila sporočila napačno interpretirana.
Que en realidad no había fallecido, después de todo, los mensajes habían sido interpretados incorrectamente.
And now we have two rival emperors. We have a potential civil war within the empire.
|||||rivalizējoši imperatori||||||||||
|||||соперника||||||||||
y|ahora|nosotros|tenemos|dos|rivales|emperadores|nosotros|tenemos|una|potencial|civil|guerra|dentro|el|imperio
Un tagad mums ir divi konkurējoši imperatori. Mums ir potenciāls pilsoņu karš impērijas iekšienē.
Zdaj imamo dva konkurenčna cesarja. Imamo potencialno državljansko vojno v cesarstvu.
Y ahora tenemos dos emperadores rivales. Tenemos una posible guerra civil dentro del imperio.
As news of Aurelius' recovery reaches Egypt, Empress Faustina knows she must face her husband in Germania.
a medida que|noticias|de|Aurelio|recuperación|llega|Egipto|emperatriz|Faustina|sabe|ella|debe|enfrentar|su|esposo|en|Germania
Kad ziņas par Aurēlija atveseļošanos sasniedz Ēģipti, imperatore Faustīna zina, ka viņai jātiekas ar vīru Germānijā.
Ko novica o Avrelijevi ozdravitvi doseže Egipt, cesarica Faustina ve, da se mora soočiti s svojim možem v Germaniji.
A medida que las noticias de la recuperación de Aurelius llegan a Egipto, la emperatriz Faustina sabe que debe enfrentarse a su esposo en Germania.
While Ovidius Cassius chooses to continue his campaign for the throne.
|||||||kampaņu|||
mientras|Ovidio|Casio|elige|a|continuar|su|campaña|por|el|trono
Savukārt Ovidijs Kasijs izvēlas turpināt savu kampaņu par troni.
Medtem ko se Ovidij Kasij odloči nadaljevati kampanjo za prestol.
Mientras Ovidius Cassius elige continuar su campaña por el trono.
Ovidius Cassius, I think, had little choice but to continue with his campaign.
Ovidio|Casio|yo|pienso|tuvo|poco|elección|sino|a|continuar|con|su|campaña
Ovidijam Kasijam, manuprāt, nebija citas izvēles, kā vien turpināt kampaņu.
Mislim, da Ovidij Kasij ni imel druge izbire, kot da nadaljuje svojo kampanjo.
Ovidius Cassius, creo, no tuvo más opción que continuar con su campaña.
If he backed away at that point, then everybody's going to know, including Marcus,
si|él|retrocedió|atrás|en|ese|punto|entonces|todos|va|a|saber|incluyendo|Marcus
Ja viņš šajā brīdī atkāpjas, tad visi uzzinās, arī Markuss,
Če se bo takrat umaknil, bodo to izvedeli vsi, tudi Marcus,
Si se echaba atrás en ese momento, entonces todos lo sabrán, incluido Marcus,
is going to know that he was ready to seize the power from Marcus' own son.
|||||||||захватить||||||
está|va|a|saber|que|él|estaba|listo|para|apoderarse|el|poder|de|Marcus|propio|hijo
uzzinās, ka viņš bija gatavs atņemt varu paša Markusa dēlam.
sabrán que estaba listo para apoderarse del poder del propio hijo de Marcus.
Who was the closest person in line for the succession.
|||||||||наследство
quién|fue|la|más cercano|persona|en|línea|para|la|sucesión
Kas bija tuvākā persona rindā uz mantošanu.
Kdo je bil najbližja oseba v vrsti za nasledstvo.
¿Quién era la persona más cercana en la línea de sucesión?
The legions of Ovidius Cassius
las|legiones|de|Ovidius|Cassius
Ovidija Kasija leģioni
Legije Ovidija Kasija
Las legiones de Ovidius Cassius
Ovidius Cassius has raised seven legions already. Three in Syria, two in Judea, one in Arabia and one in Egypt.
|||поднял||||||||||||||||
Ovidius|Cassius|ha|levantado|siete|legiones|ya|tres|en|Siria|dos|en|Judea|una|en|Arabia|y|una|en|Egipto
Ovidijs Kasijs jau ir izveidojis septiņus leģionus: trīs Sīrijā, divus Jūdejā, vienu Arābijā un vienu Ēģiptē.
Ovidij Kasij je zbral že sedem legij. Tri v Siriji, dve v Judeji, eno v Arabiji in eno v Egiptu.
Ovidio Casio ya ha levantado siete legiones. Tres en Siria, dos en Judea, una en Arabia y una en Egipto.
So only Cappadocia and Britannia remain loyal.
|||||остаются|верны
así que|solo|Capadocia|y|Britannia|permanecen|leales
Tātad tikai Kapadokija un Britānija paliek lojālas.
Tako ostajata zvesta le Kapadokija in Britanija.
Así que solo Capadocia y Britannia permanecen leales.
If we split our forces in half, we send ten legions across the Mediterranean to Alexandria.
|||||||||||||Vidusjūru pāri||
si|nosotros|dividimos|nuestras|fuerzas|en|dos|nosotros|enviamos|diez|legiones|a través|el|Mediterráneo|a|Alejandría
Ja mēs sadalām savus spēkus uz pusēm, mēs nosūtām desmit leģionus pāri Vidusjūrai uz Aleksandriju.
Če svoje sile razdelimo na pol, pošljemo deset legij čez Sredozemlje v Aleksandrijo.
Si dividimos nuestras fuerzas a la mitad, enviaremos diez legiones a través del Mediterráneo a Alejandría.
Ten legions are not enough to hold the front here. Our men will be spread as far as Ventura. It will be practically useless.
||||||||||||||izkliedēti||||Ventura pilsētā|||||bezjēdzīgi
diez|legiones|son|no|suficientes|para|mantener|el|frente|aquí|nuestros|hombres|estarán|será|||||||||prácticamente|inútil
Ar desmit leģioniem nepietiek, lai noturētu šeit fronti. Mūsu vīri būs izkliedēti tik tālu kā Ventūrā. Tas būs praktiski bezjēdzīgi.
Deset legij ni dovolj, da bi tukaj zadržale fronto. Naši možje se bodo razporedili do Venture. To bo praktično neuporabno.
Diez legiones no son suficientes para mantener el frente aquí. Nuestros hombres estarán esparcidos hasta Ventura. Será prácticamente inútil.
With all due respect, Emperor, your wife has put Rome in…
con|todo|debido|respeto|emperador|tu|esposa|ha|puesto|Roma|en
Ar visu cieņu, imperators, jūsu sieva ir ielikusi Romu...
Z vsem dolžnim spoštovanjem, cesar, vaša žena je postavila Rim v...
Con todo el debido respeto, Emperador, su esposa ha puesto a Roma en…
My wife has nothing to do with it.
mi|esposa|ha|nada|que|hacer|con|eso
Manai sievai ar to nav nekāda sakara.
Moja žena s tem nima ničesar skupnega.
Mi esposa no tiene nada que ver con eso.
Mother? She's involved?
madre|ella está|involucrada
Māte? Viņa ir iesaistīta?
Mati? Je vpletena?
¿Madre? ¿Está involucrada?
No. Rumors only, nothing more.
no|rumores|solo|nada|más
Nē. Tikai baumas, nekas vairāk.
Ne. Samo govorice, nič več.
No. Solo rumores, nada más.
Listen, if we move the fifteens north, the Dacia, take the twelves.
|||||piecpadsmitos|||Dacia|||divpadsmitos
escucha|si|nosotros|movemos|los|quince|al norte|el|Dacia|toma|los|doce
Klausieties, ja mēs pārvietosim piecpadsmitniekus uz ziemeļiem, "Dacia", paņemsim divpadsmitniekus.
Poslušajte, če premaknemo petnajsterico na sever, Dacia, vzemite dvanajsterico.
Escucha, si movemos los quince al norte, el Dacia, toma los doce.
Dacia
Dacia
Dacia
After inadvertently starting a war for the throne, Faustina knows she must return to her husband and try to maintain her place as empress.
|nejauši|||||||||||atgriezties pie|||||||saglabāt||||imperatore
|непреднамеренно||||||||||||||||||||||
después|inadvertidamente|comenzar|una|guerra|por|el|trono|Faustina|sabe|ella|debe|regresar|a|su|esposo|y|tratar|de|mantener|su|lugar|como|emperatriz
Nejauši izraisījusi karu par troni, Faustīna zina, ka viņai jāatgriežas pie vīra un jāmēģina saglabāt savu imperatores vietu.
Ko Faustina nehote sproži vojno za prestol, ve, da se mora vrniti k možu in poskušati ohraniti položaj cesarice.
Después de iniciar inadvertidamente una guerra por el trono, Faustina sabe que debe regresar con su esposo y tratar de mantener su lugar como emperatriz.
Faustina, unfortunately, overplayed her hand.
||pārspēlēja||
||перестаралась||
Faustina|desafortunadamente|sobrepasó|su|mano
Faustīna diemžēl pārspīlēja savas iespējas.
Infelizmente, a Faustina exagerou na sua atuação.
Faustina je žal pretiravala.
Faustina, desafortunadamente, se pasó de lista.
The great women in Roman society always supported their men, elevated their men, pushed the men that they represented into greater positions of power, greater positions of competition, and helped to drive them forward.
||||||||saviem||paaugstināja||||||||pārstāvēja||||||augstākas|||konkurence||||||
||||||||||возвышали|||||||||||||||||||||||
las|grandes|mujeres|en|romana|sociedad|siempre|apoyaron|a sus|hombres|elevaron||hombres||||que|ellas|representaban|en|mayores|posiciones|de|poder||||competencia|y|ayudaron|a|impulsar|ellos|adelante
Lielās sievietes romiešu sabiedrībā vienmēr atbalstīja savus vīriešus, cēla tos, virzīja viņus uz lielākām varas pozīcijām, uz lielāku konkurenci un palīdzēja viņiem virzīties uz priekšu.
Velike ženske v rimski družbi so vedno podpirale svoje moške, jih povzdigovale, spodbujale moške, ki so jih zastopale, k večji moči in tekmovalnosti ter jim pomagale napredovati.
Las grandes mujeres en la sociedad romana siempre apoyaron a sus hombres, elevaron a sus hombres, empujaron a los hombres que representaban a posiciones de mayor poder, a posiciones de mayor competencia, y ayudaron a impulsarlos hacia adelante.
We can see this playing out, of course, directly in the case of Ovidia's Cassius, where she clearly trusted him and had every reason to believe that he would make a fantastic emperor.
||||||||tieši|||||Ovidijas|||||||||||||||||||
nosotros|podemos|ver|esto|sucediendo|afuera|de|curso|directamente|en|el|caso|de|Ovidia|Casio|donde|ella|claramente|confió|él|y|tenía|toda|razón|para|creer|que|él|verbo auxiliar condicional|haría|un|fantástico|emperador
To mēs, protams, varam redzēt tieši Ovidija Kasija gadījumā, kad viņa nepārprotami viņam uzticējās un bija pamats ticēt, ka viņš būs fantastisks imperators.
To lahko vidimo neposredno v primeru Ovidijevega Kasija, ki mu je očitno zaupala in upravičeno verjela, da bo odličen cesar.
Podemos ver esto desarrollándose, por supuesto, directamente en el caso de Cassio de Ovidia, donde ella claramente confiaba en él y tenía toda la razón para creer que sería un fantástico emperador.
Unfortunately, of course, we have a miscommunication that ends up backfiring on that entire situation.
Diemžēl||||||nepareiza saziņa||||atspēlējas|||visu šo|
||||||||||оборачивается||||
desafortunadamente|de|curso|nosotros|tenemos|una|mala comunicación|que|termina|arriba|revirtiéndose|en|esa|toda|situación
Diemžēl, protams, mums ir nesaprašanās, kas beidzas ar to, ka visa šī situācija kļūst negatīva.
Na žalost seveda pride do nesporazuma, ki se na koncu maščuje celotni situaciji.
Desafortunadamente, por supuesto, tenemos una mala comunicación que termina volviéndose en contra de toda esa situación.
I need to talk to my mother.
yo|necesito|a|hablar|a|mi|madre
Man ir jārunā ar māti.
Necesito hablar con mi madre.
The general's in there wants you dead.
|ģenerālis|||||
el|general|en|allí|quiere|te|muerto
Tur ir ģenerālis, kas vēlas, lai tu būtu miris.
Tam je general, ki te želi ubiti.
El general que está ahí quiere que estés muerto.
By the gods, how has this gotten so bad?
por|los|dioses|cómo|ha|esto|llegado|tan|mal
Dieva dēļ, kā tas ir kļuvis tik slikti?
Pri bogovih, kako je to lahko tako slabo?
Por los dioses, ¿cómo ha llegado esto a ser tan malo?
The general's in there wants you dead.
el|general|en|allí|quiere|te|muerto
Tur ir ģenerālis, kas vēlas, lai tu būtu miris.
El general que está ahí quiere que estés muerto.
By the gods, how has this gotten so bad?
por|los|dioses|cómo|ha|esto|llegado|tan|mal
Dieva dēļ, kā tas ir kļuvis tik slikti?
Por los dioses, ¿cómo ha llegado esto a ser tan malo?
By the gods, how has this gotten so bad?
por|los|dioses|cómo|ha|esto|llegado|tan|mal
Dieva dēļ, kā tas ir kļuvis tik slikti?
Por los dioses, ¿cómo ha llegado esto a ser tan malo?
I never intended this.
yo|nunca|intenté|esto
Es to nekad nebiju plānojis.
Tega nisem nikoli nameraval.
Nunca tuve la intención de esto.
Well, is it true? Did you betray us?
||||||предать|
bueno|es|eso|verdad|verbo auxiliar pasado|tú|traicionar|nos
Vai tā ir taisnība? Vai jūs mūs nodevāt?
Ali je to res? Ste nas izdali?
Bueno, ¿es cierto? ¿Nos traicionaste?
I never intended this.
yo|nunca|intenté|esto
Es to nekad nebiju plānojis.
Nunca tuve la intención de esto.
Well, is it true? Did you betray us?
bueno|es|eso|verdad|verbo auxiliar pasado|tú|traicionar|nosotros
Vai tā ir taisnība? Vai jūs mūs nodevāt?
Bueno, ¿es cierto? ¿Nos traicionaste?
I thought your father was dead.
yo|pensé|tu|padre|estaba|muerto
Es domāju, ka tavs tēvs ir miris.
Pensé que tu padre estaba muerto.
I knew what that meant, how they would come for us.
yo|supe|lo que|eso|significaba|cómo|ellos|verbo auxiliar condicional|vendrían|por|nosotros
Es zināju, ko tas nozīmē, kā viņi nāks pēc mums.
Vedel sem, kaj to pomeni, kako bodo prišli po nas.
Sabía lo que eso significaba, cómo vendrían por nosotros.
I knew what that meant, how they would come for us.
||||nozīmēja||||||
yo|supe|lo que|eso|significaba|cómo|ellos|verbo auxiliar condicional|vendrían|por|nosotros
Es zināju, ko tas nozīmē, kā viņi nāks pēc mums.
Sabía lo que eso significaba, cómo vendrían por nosotros.
I was only trying to protect us, to protect you.
yo|estaba|solo|tratando|a|proteger|nosotros|||a ti
Es tikai centos aizsargāt mūs, aizsargāt tevi.
Poskušal sem le zaščititi nas, tebe.
Solo estaba tratando de protegernos, de protegerte.
It's always a misunderstanding. Don't tell father that.
es|siempre|un|malentendido|no|digas|padre|eso
Tas vienmēr ir pārpratums. Nesaki to tēvam.
Vedno gre za nesporazum. Tega ne govori očetu.
Siempre es un malentendido. No le digas eso a papá.
He'll never believe me.
él|nunca|creerá|me
Viņš man nekad neticēs.
Nunca me creerá.
It's the truth. Of course he'll believe you.
es|la|verdad|de|curso|él|creerá|a ti
Tā ir patiesība. Protams, viņš tev noticēs.
Es la verdad. Por supuesto que te creerá.
The truth.
la|verdad
Patiesība.
La verdad.
He'll understand. He has to.
|entenderá|él|tiene|que
Viņš sapratīs. Viņam tas ir jāsaprot.
Él entenderá. Tiene que.
He has to.
él|tiene|que
Tiene que.
Is it true?
verbo auxiliar|eso|verdad
¿Es verdad?
You know me better than that.
tú|conoces|me|mejor|que|eso
Tu mani pazīsti labāk.
Me conoces mejor que eso.
That is not an answer.
eso|es|no|una|respuesta
Tā nav atbilde.
Esa no es una respuesta.
You think I betray my own family, my husband.
tú|piensas|yo|traiciono|mi|propia|familia|mi|esposo
Jūs domājat, ka es nododu savu ģimeni, savu vīru.
Misliš, da sem izdala svojo družino, svojega moža.
¿Crees que traicionaría a mi propia familia, a mi esposo?
I think someone can be driven to do anything when their life's in jeopardy.
|||||piekrist piespiestam|||||viņu|||briesmās
|||||||||||||опасности
yo|pienso|alguien|puede|ser|llevado|a|hacer|cualquier cosa|cuando|su|vida|en|peligro
Es domāju, ka cilvēks var būt gatavs darīt jebko, ja viņa dzīvībai draud briesmas.
Mislim, da je nekdo lahko pripravljen storiti karkoli, če je njegovo življenje ogroženo.
Creo que alguien puede ser llevado a hacer cualquier cosa cuando su vida está en peligro.
And some things are beyond their control.
||||ārpus viņu kontroles|viņu|
y|algunas|cosas|están|más allá de|su|control
Dažas lietas ir ārpus viņu kontroles.
Y algunas cosas están más allá de su control.
I'm not going to let you do that.
yo estoy|no|voy|a|dejar|tú|hacer|eso
Es tev to neļaušu.
Tega vam ne bom dovolil.
No voy a dejar que hagas eso.
I'm not going to let you do that.
yo estoy|no|voy|a|dejar|tú|hacer|eso
Es tev to neļaušu.
No voy a dejar que hagas eso.
I'm not going to let you do that.
yo estoy|no|voy|a|dejar|tú|hacer|eso
Es tev to neļaušu.
No voy a dejar que hagas eso.
I'm not going to let you do that.
yo|no|voy|a|dejar|tú|hacer|eso
No voy a dejar que hagas eso.
And some things are beyond even imagining.
y|algunas|cosas|están|más allá|incluso|imaginando
Un dažas lietas ir pat neiedomājamas.
Nekaterih stvari si sploh ne moremo predstavljati.
Y algunas cosas están más allá de incluso la imaginación.
Faustina, tell me the truth.
Faustina|dime|me|la|verdad
Faustīna, saki man patiesību.
Faustina, dime la verdad.
I don't know what to tell you.
yo|no|sé|qué|a|decir|tú
Es nezinu, ko jums teikt.
No sé qué decirte.
I need the truth!
yo|necesito|la|verdad
Man vajag patiesību!
¡Necesito la verdad!
You tell me plainly. Now.
|||прямо|
tú|dime|me|claramente|ahora
Jūs man to pateiksiet atklāti. Tagad.
Povejte mi jasno. Zdaj.
Dímelo claramente. Ahora.
I've been faithful to you. Always.
||верным|||
he|estado|fiel|a|ti|siempre
Es tev esmu bijis uzticīgs. Vienmēr.
Bil sem ti zvest. Vedno.
He sido fiel a ti. Siempre.
And these stories concerning you and Ovidius Cassius.
|||par
||||
|||касательно||||
y|estas|historias|acerca de|ti|y|Ovidio|Casio
Un šie stāsti par tevi un Ovidiju Kasiju.
In te zgodbe o tebi in Ovidiju Kasiju.
Y estas historias sobre ti y Ovidius Cassius.
They're lies.
Ellos|son
Tie ir meli.
To so laži.
Son mentiras.
It's rumors.
Eso|son
Son rumores.
If there is one thing that's true, it's that I love you.
Si|hay|es|una|cosa|que es|verdad|eso|que|yo|amo|a ti
Ja ir kaut kas patiess, tad tas, ka es tevi mīlu.
Če je kaj res, potem je to, da te imam rad.
Si hay algo que es cierto, es que te amo.
And I would not do anything to hurt you.
y|yo|verbo auxiliar condicional|no|haría|nada|para|lastimar|a ti
Un es nedarītu neko tādu, kas tevi ievainotu.
Y no haría nada para lastimarte.
Anything else is a lie.
cualquier cosa|más|es|un|mentira
Viss pārējais ir meli.
Cualquier otra cosa es una mentira.
I just needed to hear it from your own lips.
yo|solo|necesitaba|a|oír|eso|de|tu|propio|labios
Man vienkārši vajadzēja to dzirdēt no jūsu pašu lūpām.
Solo necesitaba escucharlo de tus propios labios.
Marcus.
Marcus
Marcus.
I'm sorry.
yo soy|lo siento
Atvainojos.
Lo siento.
I'm sorry.
yo|lo siento
Lo siento.
I'm sorry.
yo|lo siento
Lo siento.
Marcus.
Marcus
Marcus.
Protect Commodus.
protege|a Commodus
Aizsargājiet Komodu.
Protege a Commodus.
Sir.
Señor
Señor.
Being a Roman Emperor was a difficult job.
Ser|un|romano|emperador|fue|un|difícil|trabajo
Būt Romas imperatoram bija grūts darbs.
Biti rimski cesar je bilo težko delo.
Ser un emperador romano era un trabajo difícil.
You were atop of a system that managed one of the largest empires the world had ever known.
||virsotnē|||||||||||||||
||на вершине|||||||||||||||
tú|estabas|encima|de|un|sistema|que|manejaba|uno|de|los|más grandes|imperios|que|el mundo|había|jamás|conocido
Jūs bijāt sistēmas, kas pārvaldīja vienu no lielākajām impērijām, kādu pasaule jebkad pieredzējusi, virsotnē.
Bili ste na vrhu sistema, ki je upravljal enega največjih imperijev, kar jih je svet poznal.
Estabas en la cima de un sistema que gestionaba uno de los imperios más grandes que el mundo había conocido.
But there were also problems of loyalty.
pero|allí|había|también|problemas|de|lealtad
Taču bija arī lojalitātes problēmas.
Pojavile pa so se tudi težave z lojalnostjo.
Pero también había problemas de lealtad.
But there were also problems of loyalty.
pero|allí|había|también|problemas|de|lealtad
Taču bija arī lojalitātes problēmas.
Pero también había problemas de lealtad.
In such a big empire, you need to delegate.
||||||||deleģēt
en|tal|un|grande|imperio|tú|necesitas|que|delegar
Tik lielā impērijā ir nepieciešams deleģēt.
V tako velikem imperiju je treba delegirati.
En un imperio tan grande, necesitas delegar.
But who can you trust?
pero|quién|puedes|tú|confiar
Bet kam jūs varat uzticēties?
¿Pero en quién puedes confiar?
Can you trust even members of your own family?
puedes|tú|confiar|incluso|miembros|de|tu|propio|familia
Vai varat uzticēties pat savas ģimenes locekļiem?
Ali lahko zaupate celo članom svoje družine?
¿Puedes confiar incluso en miembros de tu propia familia?
Often, sadly not.
a menudo|tristemente|no
Diemžēl bieži vien ne.
Pogosto žal ne.
A menudo, tristemente no.
I'm sorry.
yo|lo siento
Lo siento.
I'm sorry.
yo|lo siento
Lo siento.
I'm sorry.
yo|lo siento
Lo siento.
Marcus.
Marcus
Marcos.
Marcus.
Marcus
Marcos.
Marcus.
Marcus
Marcos.
PAR_TRANS:gpt-4o-mini=4.07 PAR_CWT:AuedvEAa=8.62
es:AuedvEAa
openai.2025-02-07
ai_request(all=170 err=0.00%) translation(all=339 err=0.00%) cwt(all=3246 err=1.29%)