×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.


image

TEDx Ελληνικά, Forward to the basics: Pavlos Georgiadis at TEDxUniversityofMacedonia - YouTube

Forward to the basics: Pavlos Georgiadis at TEDxUniversityofMacedonia - YouTube

Μεταγραφή: Andreas Tzekas Επιμέλεια: Dimitra Papageorgiou

Όταν ήμουνα μικρός περίπου 4 χρονών ήθελα να γίνω ζωγράφος.

Αλλά σύντομα ανακάλυψα ότι η ζωγραφική δεν είναι επάγγελμα.

Τουλάχιστον δεν μπορούσα

να την συνδυάσω στο παιδικό μου νου ως επάγγελμα.

Τελικά έγινα βοτανολόγος

και μάλιστα ειδικεύτηκα πιο συγκεκριμένα στην εθνοβοτανική.

Η εθνοβοτανική είναι η επιστήμη που μελετά τις αλληλεπιδράσεις

μεταξύ των κοινοτήτων των φυτών και των κοινοτήτων των ανθρώπων,

αυτή την πάρα πολύ βασική και πρωταρχική σχέση

που συνδέει την ανθρωπότητα με το φυσικό κόσμο.

Τα τρόφιμα που τρώμε, τα φάρμακα που παίρνουμε,

τα ρούχα που φοράμε και τα σπίτια που μένουμε

αποτελούν προϊόν εξέλιξης αυτής της πάρα πολύ βασικής σχέσης μας με την φύση.

Είναι μια σχέση που έχει εξελιχθεί

μέσα από αιώνες πρακτικής, συναναστροφής, εμπειριών και παραδόσεων.

Έτσι λοιπόν πριν από 10 χρόνια

πήρα την απόφαση να ασχοληθώ με την μελέτη αυτών των σχέσεων

και άρχισα να ταξιδεύω.

Βρέθηκα στα βουνά της Ινδίας, της Κίνας, της Ταιλάνδης.

Βίωσα καταστάσεις όπου έπρεπε να περάσω εβδομάδες και μήνες

με ορεσίβιες αυτόχθονες φυλές στα Ιμαλάια

βαθιά σε κοιλάδες όπου έπρεπε να περπατήσω 35 χιλιόμετρα

για να βρεθώ σε χωριά που δεν είχαν ηλεκτρικό

που δεν είχαν πρόσβαση σε νερό στα 3,5 χιλιάδες μέτρα.

Και οι εικόνες περνούσαν τόσο συνταρακτικά γρήγορα

μπροστά από τα μάτια μου.

Μπορεί την Δευτέρα να ήμουν στις πηγές του Γάγγη στα Ιμαλάια

και το επόμενο Σάββατο, μετά από 5 μέρες,

να είμαι σε ένα νοσοκομείο στην Στουτγάρδη.

Όλη αυτή η εμπειρία όπως καταλαβαίνετε

χαρακτηριζόταν από πάρα πολλές έντονες αντιθέσεις.

Από την μία η ζωή απλή, με τα βασικά και από την άλλη η υψηλή τεχνολογία

και οι φρενήρεις ρυθμοί των δυτικών πόλεων.

Από την μία τα παιδάκια στα Ιμαλάια που ξυπνούσαν κάθε πρωί

παίρνοντας από το σπίτι μαζί τους ένα κούτσουρο

για να ζεσταθούν όλα μαζί στο σχολείο

και από την άλλη τα αμίλητα πρόσωπα μέσα στα λεωφορεία, τα τραμ και τα μετρό.

Από την μία οι γυναίκες στα βουνά της Ταϊλάνδης

που σκαρφάλωναν σε δέντρα 20-25 μέτρα ψηλά

για να συλλέξουν εδώδιμα άνθη τα οποία ανθίζουν

μόνο μια εβδομάδα τον χρόνο

και από την άλλη ο κιμάς μέσα στο πλαστικό κουτί στο Σούπερ Μάρκετ.

Από την μία τα τροπικά δάση στο Γιουνάν που αποψιλώνονται με ραγδαίους ρυθμούς

για να δώσουν την θέση τους σε μονοκαλλιέργειες καουτσούκ

και από την άλλη τα εξάλιτρα SUV μέσα στις πόλεις να σουλατσάρουν

και να είναι μάλιστα τα τοτέμ

της υλικής επιτυχίας του δυτικού κόσμου.

Όμως αυτές οι αντιθέσεις ήτανε πολύ έντονες και σε προσωπικό επίπεδο.

Η εθνοβιολογία βλέπετε είναι μια επιστήμη η οποία πατάει

από την μια στις φυσικές επιστήμες και με το άλλο πατάει στην ανθρωπολογία,

την εθνογραφία, τη μεταφυσική.

Στις κοινότητες που ζούσα εκεί στην Ασία και δούλευα μαζί τους

υπάρχουν άυλες έννοιες όπως η αρμονία, η πνευματικότητα, η μη βία

οι οποίες είναι πάρα πολύ κεντρικές ιδέες μέσα στην εκεί κουλτούρα.

Από την άλλη σαν νέος ερευνητής έπρεπε να δουλέψω με έναν τρόπο

επίπονα μεθοδικό και επιστημονικό για την καταγραφή,

τη συστηματοποίηση και την ταξινόμηση της τοπικής χλωρίδας.

Έτσι βίωνα καταστάσεις οι οποίες θαρρώ υπήρχαν στιγμές όπου κάθε μου λέξη,

κάθε πράξη, κάθε αντίδραση και κάθε απόφαση έπρεπε να ισορροπήσει

μεταξύ εντολών που έπαιρνα και από το αριστερό και από το δεξί

μέρος του εγκεφάλου μου.

Τώρα δεν ξέρω αν αυτό αποτελεί κάποια πνευματική διαταραχή

αλλά άμα χρειάζομαι βοήθεια να μου το πείτε σας παρακαλώ.

Σιγά-σιγά άρχισα να εκπαιδεύω τον εαυτό μου.

Άρχισα ν' ακούω περισσότερο,

άρχισα να σέβομαι τον δίπλα μου περισσότερο,

άρχισα να βλέπω το δίκαιο στα λεγόμενα του συνομιλητή μου

και σιγά σιγά άρχισα να καταλαβαίνω ότι στην τελική όλοι έχουμε δίκιο.

Όλοι λέμε το ίδιο πράγμα χρησιμοποιώντας διαφορετικές λέξεις

και διαφορετικά παραδείγματα ώστε να εκφράσουμε τις θέσεις μας.

Όμως δυστυχώς ή ευτυχώς έχουμε μεγαλώσει σε ένα κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον

το οποίο χαρακτηρίζεται από πάρα πολλούς -ισμούς:

Καπιταλισμός, σοσιαλισμός, κομμουνισμός, χριστιανισμός, ισλαμισμός.

Όμως οι -ισμοί δημιουργούν δυισμούς και οι δυισμοί δημιουργούν συγκρούσεις.

Όμως κατά την ταπεινή μου άποψη στις σημερινές συνθήκες

με όλες αυτές τις παγκόσμιες προκλήσεις

που έχουμε ως ανθρωπότητα ν' αντιμετωπίσουμε

δεν έχουμε άλλο χρόνο να χάνουμε με συγκρούσεις.

Αντίθετα πρέπει να χτίσουμε γέφυρες,

πρέπει να βρούμε ποια είναι τα κοινά σημεία συνεννόησης

και να βρούμε σ' αυτά τα κοινά προβλήματα, κοινές λύσεις.

Ανεξάρτητα από το πόσο μικρός ή μεγάλος μπορεί εγώ να νιώθω ή ανεξάρτητα

από τις διαφορές που χαρακτηρίζουν τις ταυτότητές μας.

Πρέπει να βρούμε κοινούς κώδικες επικοινωνίας.

Τι είναι αυτό που πραγματικά μας ενώνει

και να αρχίσουμε να χτίζουμε γέφυρες μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών,

διαφορετικών ιδεολογιών, γέφυρες μεταξύ της κάθε διαφορετικής

κουλτούρας σκέψης.

Και λίγο όπως η εθνοβιολογία, που από την μία είναι η παραδοσιακή γνώση

των παππούδων και των γιαγιάδων και από την άλλη

είναι η επιστημονική μέθοδος, έτσι άρχισα να κοιτάζω και εγώ μέσα μου

για να βρω ποια είναι αυτά τα βασικά και αυτόχθονα στοιχεία τα οποία

συνδέουν εμένα ως άνθρωπο με την ίδια μου την φύση.

Ξέρετε, οι πιο δυνατές μνήμες μας

σχετίζονται με αισθήματα, εμπειρίες, τοποθεσίες, πρόσωπα, αντικείμενα

και είναι τα συναισθήματα που μας συντροφεύουν για όλη μας την ζωή

και μάλιστα μπορούν να ξαναζωντανέψουν στην καθημερινότητά μας

με πάρα πολλούς απλούς τρόπους.

Με μια εμφάνιση, ένα τραγούδι, έναν ήχο που θα ακούσουμε,

μια μυρωδιά, μια γεύση ή μια εμφάνιση.

Εγώ μεγάλωσα σε ένα πάρα πολύ όμορφο τοπίο.

Στο χωριό μου στην Μάκρη, λίγο έξω από την Αλεξανδρούπολη έχουμε

έναν από τους πιο αρχαίους ελαιώνες της Μεσογείου

με δέντρα εξακοσίων και οχτακοσίων ετών.

Πάρα πολύ μεγάλα δέντρα.

Θυμάμαι τον παππού μου να με παίρνει μαζί του περίπου τέτοιο καιρό

κάθε χρόνο να μαζεύουμε ελιές.

Θυμάμαι την γιαγιά μου την Καλυψώ να διαλέγει τις ελιές με το χέρι

και έχω ακόμα στην μύτη μου την μυρωδιά από το φρεσκο-καβουρδισμένο αμύγδαλο

όταν έφτιαχνε κάθε χρόνο το Χαλβά για να γιορτάσουμε το πρωτόλαδο.

Έτσι το φαγητό, η τροφή και η γη έγινε για μένα αυτός ο πολύ βασικός δεσμός

με όλες αυτές τις εμπειρίες, τα συναισθήματα και τις μνήμες

που σας προανέφερα.

Έτσι για μένα πλέον η τροφή δεν είναι απλώς μια καθημερινή ανάγκη.

Αλλά είναι ένας τρόπος με τον οποίο αλλάζω τον κόσμο.

Τουλάχιστον αλλάζω το δικό μου κόσμο.

Αλλά ας δούμε λίγο τη σχέση του ανθρώπου με την τροφή σήμερα.

Σήμερα υπάρχουν αρκετά είδη ανθρώπων.

Μερικοί από αυτούς ... όχι μερικοί, πάρα πολλοί δεν έχουν να φάνε.

Ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σήμερα υποφέρουν από την πείνα.

Κατ' εμέ, είναι ένας απαράδεκτα μεγάλος αριθμός.

Υπάρχουν άνθρωποι που τρώνε μηχανικά.

Απλώς βάζουν καύσιμο στην μηχανή.

Υπάρχουν άνθρωποι που δεν προσέχουν καθόλου τι τρώνε, από άποψη ποιότητας

και υπάρχουν άνθρωποι που προσέχουν τι τρώνε,

αλλά δεν ενδιαφέρονται για οτιδήποτε άλλο που έχει σχέση με την αγροτική παραγωγή.

Το μόχθο των αγροτών, τις επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Οπότε η ερώτηση που δημιουργείται αυτόματα είναι:

Τι είδους άνθρωπος θέλω να είμαι εγώ;

Με ενδιαφέρει να τρώω με ένα τρόπο που σέβεται το περιβάλλον;

Με ενδιαφέρει να τρώω με έναν τρόπο που δεν στερεί τροφή από κάποιον άλλο

πάνω στην γη.

Με ενδιαφέρει να γνωρίζω τι βάζω μέσα στον οργανισμό μου;

Τι μοιράζομαι με την οικογένειά μου και τους φίλους μου;

Θέλω να σας κάνω μια ερώτηση:

Σας παρακαλώ σηκώστε το χέρι σας όσοι από εσάς έχουν κινητό τηλέφωνο.

Μπράβο, μπράβο, εννοείται.

Πόσοι από εσάς έχουνε smartphone.

Κάμποσοι.

Προσοχή τώρα.

Πόσοι από εσάς γνωρίζετε πού ήταν η τροφή σας χθες το βράδυ;

Το ψωμί που φάγατε σήμερα το πρωί, έρχεται από ένα αλεύρι που έγινε

από κάποια σιτηρά.

Πού ήταν αυτά ξέρετε;

Έχουμε πρόβλημα.

Στην ουσία έχουμε ξεχάσει τα βασικά

και όταν λέω τα βασικά εννοώ τα απολύτως βασικά.

Ωπ χαλάσαμε το παρκέ. (Χειροκρότημα)

Ξέρετε λοιπόν ότι μέσα σε αυτήν εδώ τη χούφτα χώμα

υπάρχουν περισσότεροι ζωντανοί οργανισμοί

από όλους τους ανθρώπους που κατοικούν πάνω στον πλανήτη;

Η κάθε ανάσα καθαρού αέρα που παίρνουμε,

το κάθε ποτήρι καθαρό νερό που πίνουμε,

το κάθε πιάτο καθαρής υγιεινής τροφής που τρώμε, βασίζεται σε πάρα πολύ βασικές

οικολογικές λειτουργίες οι οποίες βασίζονται στην υγεία των εδαφών.

Η ακμή και η παρακμή των πιο σημαντικών πολιτισμών βασίστηκε στον τρόπο

που διαχειρίστηκαν τα εδάφη τους.

Το πιο πιθανό είναι ότι

και ο δικός μας πολιτισμός,

η ακμή και η παρακμή του δικού μας πολιτισμού,

εξαρτάται από αυτό.

Όμως ενώ το έδαφος είναι ένας τόσο σημαντικός φυσικός πόρος,

γνωρίζουμε τόσο λίγα πράγματα γι' αυτό και στην ουσία το καταστρέφουμε.

Θα σας δείξω ένα άλλο παράδειγμα.

Αυτό είναι ένα μήλο από την Έδεσσα.

Φανταστείτε ότι αυτό το μήλο είναι ο πλανήτης μας, η γη.

Από αυτό θα αφαιρέσω τα τρία τέταρτα

τα οποία αντιστοιχούν στους ωκεανούς, τα ποτάμια, τις θάλασσες.

Οπότε αυτό εδώ είναι όλη η γη.

Το χώμα, το έδαφος στο οποίο ζούμε, δημιουργήσαμε τον πολιτισμό μας, κτλ.

Από αυτό αφαιρώ το ένα τρίτο το οποίο αντιστοιχεί στην έρημο.

Γη την οποία, δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε.

Από αυτό θα αφαιρέσω πάλι το μισό,

το οποίο αντιστοιχεί στις πόλεις,

σε όλο αυτό το έδαφος που έχουμε καλύψει με μπετό.

Οπότε αυτό το πάρα πολύ μικρό κομματάκι γης, είναι αυτό που έχουμε

για να καλλιεργήσουμε την τροφή μας.

Μάλιστα είναι αυτό το μικρό κομμάτι του φλοιού της γης, το οποίο

είναι το έδαφος πάνω στο οποίο βασίζουμε όλη μας την επιβίωση.

Ξέρετε το έδαφος δεν είναι μόνο ένας φυσικός παράγοντας

αλλά είναι και ένας κοινωνικός παράγοντας.

Η επιβίωση όλων μας εξαρτάται, από την επιβίωση του εδάφους.

Στην ουσία γνωρίζουμε τόσο λίγο.

Μόνο 10% της βιοποικιλότητας που υπάρχει στον έδαφος.

Μόνο αυτό γνωρίζουμε και ειλικρινά δεν ξέρω σε τι μέλλον

μπορούμε να ελπίζουμε, όταν συνεχίζουμε να χάνουμε

τα υγιή και γόνιμα εδάφη με ρυθμούς περίπου 1% κάθε χρόνο.

Στην ουσία με όλα αυτά τα βαριά μηχανήματα που χρησιμοποιούμε στην γεωργία,

μετατρέπουμε το έδαφος σε έρημο και όταν δεν το κάνουμε αυτό το καλύπτουμε

κάτω από μπετόν στις πόλεις.

Τελικά αν νοιαζόμαστε για ένα πλανήτη υγιή,

με ανθρώπους υγιείς και χαρούμενους τότε η προστασία του εδάφους είναι πιθανόν

το πρώτο πράγμα που πρέπει να έχουμε υπόψη μας.

Αυτή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση της γενιάς μας.

Να γεφυρώσουμε το χάσμα.

Να συνδεθούμε ξανά με την γη.

Ας αρχίσουμε με τα παιδιά.

Ας δημιουργήσουμε σχολικούς κήπους.

Για κάθε φαστφουντάδικο που ανοίγει σε μια πόλη, θα πρέπει να γίνεται

και ένας σχολικός κήπος και αυτό προσέξτε,

δεν σημαίνει να μάθουμε τα παιδιά

πως να μεγαλώνουν τομάτες, αγγούρια και μελιτζάνες.

Έχει να κάνει με το να τους μάθουμε πώς να δημιουργούν έδαφος,

πως να μεγαλώνουν τον βασικότερο και πιο σημαντικό πόρο που έχουμε.

Ας υποστηρίξουμε τους νέους παραγωγούς που παράγουν με τρόπο

βιολογικό και αναγεννητικό προς τους φυσικούς πόρους.

Ας στηρίξουμε όλους αυτούς τους νέους ανθρώπους

που γυρνάνε στις παραδόσεις και στην γη

και ας τους βοηθήσουμε να γίνουν

το νέο διεθνές μοντέλο του αγρότη του μέλλοντος που είναι μορφωμένος,

κοινωνικά δικτυωμένος,

εξωστρεφής, που έρχεται σε επαφή με άλλους παραγωγούς

και έρχεται σε επαφή με τον καταναλωτή.

Ας προτιμήσουμε εστιατόρια που σέβονται την εντοπιότητα και την εποχικότητα.

Ας γίνουμε και εμείς ένας από τους 300

που συνεργάζονται για να πετύχουν

μια πιο τίμια και δίκαιη αλυσίδα διανομής

Στην τελική ας παράξουμε

εμείς οι ίδιοι ένα μέρος της τροφής μας.

Σήμερα το να παράγεις ένα μέρος της τροφής σου,

είναι σαν να τυπώνεις χρήμα.

Και μην μου πείτε ότι δεν έχετε χρόνο

γιατί οποιαδήποτε στιγμή ανοίξω την τηλεόραση, βρίσκεται κάποιος

με ένα τηγάνι στο χέρι και μαγειρεύει.

Μήπως αντί να βλέπουμε τηλεόραση, πρέπει να είμαστε

εκεί έξω και να ασχολούμαστε με τα μποστάνια μας,

τα μπαλκόνια μας και τους κήπους μας;

Να καταλάβουμε δηλαδή ότι και ο ρόλος μας ως καταναλωτές είναι πάρα πολύ σημαντικός

αλλά και ευθύνη μας.

Ας μην πιστεύουμε ότι το καλό και ποιοτικό φαγητό,

είναι μόνο για τους λίγους.

Θα σας δείξω ένα άλλο παράδειγμα εδώ.

Εδώ έχω ένα κιλό πατάτες.

Ένα κιλό πατάτες συμβατικές κοστίζουν ογδόντα λεπτά.

Ένα κιλό πατάτες βιολογικές,

κοστίζουν ένα ευρώ και είκοσι λεπτά.

Θα μπορούσατε να πείτε ότι είναι λίγο πιο ακριβές.

Εδώ έχω ένα κιλό πατάτες,

σε αυτήν την μορφή.

Δεκαέξι ευρώ και είκοσι λεπτά.

Τα συμπεράσματα δικά σας.

Πως φτιάξαμε ένα διατροφικό σύστημα, στο οποίο τα σκουπίδια

για τον οργανισμό μας και τα σκουπίδια για τον πλανήτη

έχουν την μεγαλύτερη αξία και τιμή.

Τι γεύση περιμένουμε από μια μελιτζάνα αυτού του μεγέθους;

Ορίστε. (Γέλια)

Όλα λοιπόν είναι θέμα προτεραιοτήτων.

Όμως δυστυχώς

έχουμε φτάσει σε σημείο που γνωρίζουμε τόσα πολλά,

αλλά καταλαβαίνουμε τόσα λίγα.

Ξοδεύουμε 250 ευρώ κάθε μήνα για να βάλουμε βενζίνη στο αυτοκίνητό μας

και πηγαίνουμε στα παιδιά μας και στην οικογένειά μας

και τους δίνουμε τα χειρότερης ποιότητας τυριά και γαλακτοκομικά

από τα πολυεθνικά σούπερ μάρκετ

νομίζοντας ότι είναι φθηνά.

Ε λοιπόν, δεν είναι φθηνά.

Οι επιδοτήσεις στην βιομηχανική και μεγάλης κλίμακας γεωργία

κάνουνε αυτά τα προϊόντα φθηνά.

Η διαφήμιση κάνει αυτά τα προϊόντα φθηνά.

Το τι βάζω στο πιάτο μου, ο τρόπος που παράγω έχει επίπτωση

στην οικονομία, το τοπίο, τον ίδιο τον ανθρώπινο πολιτισμό μας

και μάλιστα κάθε μέρα ψηφίζουμε με το πιρούνι μας

για το τι είδους γεωργία και τι είδους πλανήτη θέλουμε.

Έχουμε τρείς ψήφους μάλιστα κάθε μέρα.

Μια με κάθε γεύμα.

Έτσι αυτόματα η τροφή, αναλαμβάνει και έναν άλλο ρόλο,

η τροφή γίνεται μια εξόχως πολιτική πράξη

και δεν ορίζω την πολιτική έτσι όπως την ορίζουν οι πολιτικοί μας.

Την ορίζω την πολιτική έτσι όπως την ορίζουμε εμείς οι πολίτες,

οι πολλοί, η κοινωνία.

Όμως το καλό με το καλό φαγητό είναι ότι για το επιτύχουμε

και για να το βελτιώσουμε στην ζωή μας

δεν χρειάζεται να θυσιάσουμε κάποιες από τις ελευθερίες μας.

Αντίθετα το να ανοίξουμε τα μάτια μας στην καλή ποιότητα, στην καλή γεύση,

είναι στην ουσία σαν να ανοίγουμε ένα πορτάκι στην απόλαυση.

Το να φτιάξουμε ένα διατροφικό κίνημα είναι η επανάσταση που χρειαζόμαστε,

η μη βίαιη επανάσταση.

Και μια επανάσταση

που θα βασιστεί στην απόλαυση σ' αυτό που μας δίνει χαρά.

Στην απόλαυση της μοναδικής ελληνικής μεσογειακής διατροφής.

Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για εμάς τους νέους.

Η γενιά μας υποφέρει από μια κρίση, για την οποία δεν ευθύνεται.

Αυτό που χρειάζεται η γενιά μας δεν είναι WiFi σε όλη την Ελλάδα.

Αυτό που χρειάζεται η γενιά μας είναι να επανακτήσει την αίσθηση

της αξιοπρέπειας, της ελπίδας, αλλά και την αίσθηση του ελέγχου

για το μέλλον μας.

Αυτήν την στιγμή στην Ελλάδα δεν υπάρχει άλλος πιο αυτόχθονος και αυθεντικός πόρος

από την διατροφή μας, από τον διατροφικό μας πλούτο.

Δεν είμαστε εμείς οι νέοι που πρέπει να περιμένουμε

αλλά αυτοί που πρέπει να αναλάβουμε...

Και αν νομίζετε ότι είμαστε μόνοι μας,

σας λέω ότι δεν είμαστε.

Δείτε στον κόσμο όλα τα φωτεινά παραδείγματα

από ανθρώπους και κοινότητες,

που αλλάζουνε τον κόσμο με μία πιρουνιά και με μια φτυαριά.

Στην Ελλάδα δεν έχουμε βαριά βιομηχανία.

Δεν φτιάχνουμε αυτοκίνητα και αεροπλάνα.

Η δική μας η Φεράρι είναι οι ελιές μας,

τα κρασιά μας,οι τραχανάδες μας, τα τυριά μας και τα ψάρια μας.

Όλα αυτά τα προιόντα της ελληνικής γής.

Ας ενημερωθούμε και ας σκεφτούμε

και ας φτιάξουμε μια νέα κοινωνία εμείς οι πολίτες.

Να έρθουμε σε επαφή, να πιούμε ένα κρασί,

να πιούμε μια ρακί,

να τολμήσουμε ν' ανοίξουμε την καρδιά μας ο ένας στον άλλον.

Ας τολμήσουμε.

Μπορεί να έχουμε την αίσθηση ότι ο κόσμος μας

δεν ήταν ποτέ χειρότερος όμως δεν υπήρξε ποτέ και καλύτερος.

Ας δούμε όλοι αυτήν την ομορφιά που υπάρχει γύρω μας,

ας δούμε όλοι αυτήν την ομορφιά που υπάρχει μέσα μας

και ας γιατρέψουμε τους διπλανούς μας, ας γιατρέψουμε τις γειτονιές μας,

τις πόλεις μας, την χώρα μας, τον πλανήτη μας.

Δεν αρκεί να λέμε ότι ο πλανήτη μας είναι άρρωστος και υποφέρει

πρέπει εμείς οι ίδιοι να γίνουμε το ανοσοποιητικό σύστημα.

Ας τολμήσουμε.

Εδώ και τώρα. (Χειροκρότημα)


Forward to the basics: Pavlos Georgiadis at TEDxUniversityofMacedonia - YouTube Forward to the basics: Pavlos Georgiadis at TEDxUniversityofMacedonia - YouTube

Μεταγραφή: Andreas Tzekas Επιμέλεια: Dimitra Papageorgiou

Όταν ήμουνα μικρός περίπου 4 χρονών ήθελα να γίνω ζωγράφος. When I was young, about 4 years old, I dreamt of being a painter. De niño, a los 4 años, soñaba con ser pintor.

Αλλά σύντομα ανακάλυψα ότι η ζωγραφική δεν είναι επάγγελμα. Soon I found out that painting wasn't considered a job. Pero pronto descubrí que la pintura no era una profesión.

Τουλάχιστον δεν μπορούσα At least, as a child I couldn't perceive it Al menos no lo era

να την συνδυάσω στο παιδικό μου νου ως επάγγελμα.

Τελικά έγινα βοτανολόγος In the end I became a botanist Con el tiempo me convertí en botánico

και μάλιστα ειδικεύτηκα πιο συγκεκριμένα στην εθνοβοτανική. and, in fact, I majored in ethnobotany. y me especialicé en etnobotánica.

Η εθνοβοτανική είναι η επιστήμη που μελετά τις αλληλεπιδράσεις Now, ethnobotany is the science that studies the interactions La etnobotánica es la ciencia que estudia las interacciones

μεταξύ των κοινοτήτων των φυτών και των κοινοτήτων των ανθρώπων, between the societies of plants and those of people, entre las comunidades de plantas y las comunidades de personas,

αυτή την πάρα πολύ βασική και πρωταρχική σχέση this fundamental and paramount relation esta relación muy básica y primaria

που συνδέει την ανθρωπότητα με το φυσικό κόσμο. that links humanity to the natural world. que conecta la humanidad con el mundo natural.

Τα τρόφιμα που τρώμε, τα φάρμακα που παίρνουμε, The food we eat, the medications we take, Los alimentos que comemos, los medicamentos que tomamos,

τα ρούχα που φοράμε και τα σπίτια που μένουμε the clothes we wear and the houses we live in la ropa que vestimos y las casas que habitamos

αποτελούν προϊόν εξέλιξης αυτής της πάρα πολύ βασικής σχέσης μας με την φύση. are all products developed through our elemental relation to nature. son producto de la evolución de nuestra relación básica con la naturaleza.

Είναι μια σχέση που έχει εξελιχθεί It's a connection that has developed Es una relación que ha evolucionado

μέσα από αιώνες πρακτικής, συναναστροφής, εμπειριών και παραδόσεων. through centuries of practice, interaction, experiences and traditions. a través de siglos de práctica, interacción, experiencias y tradiciones.

Έτσι λοιπόν πριν από 10 χρόνια So, ten years ago, Así que hace 10 años

πήρα την απόφαση να ασχοληθώ με την μελέτη αυτών των σχέσεων I decided to get down to studying those relations, decidí tratar el estudio de estas relaciones

και άρχισα να ταξιδεύω. and I started travelling. y empecé a viajar.

Βρέθηκα στα βουνά της Ινδίας, της Κίνας, της Ταιλάνδης. I found myself on the mountains of India, China and Thailand. Estuve en las montañas de India, China, Tailandia.

Βίωσα καταστάσεις όπου έπρεπε να περάσω εβδομάδες και μήνες I encountered conditions where I had to spend weeks and months Experimenté situaciones donde tuve que pasar semanas y meses

με ορεσίβιες αυτόχθονες φυλές στα Ιμαλάια on the Himalayas with native mountain tribes, con tribus indígenas en el Himalaya

βαθιά σε κοιλάδες όπου έπρεπε να περπατήσω 35 χιλιόμετρα deep in valleys where I had to walk for 35 kilometres en valles profundos donde tuve que caminar 35 kilómetros

για να βρεθώ σε χωριά που δεν είχαν ηλεκτρικό to reach villages with no electricity para llegar a aldeas sin electricidad

που δεν είχαν πρόσβαση σε νερό στα 3,5 χιλιάδες μέτρα. and no access to water at the altitude of 3.500 metres. que no tenían acceso a agua, a 3500 metros.

Και οι εικόνες περνούσαν τόσο συνταρακτικά γρήγορα And exciting imagery flashed before my eyes Todas las imágenes pasaron rápidamente

μπροστά από τα μάτια μου. incredibly fast. frente a mis ojos.

Μπορεί την Δευτέρα να ήμουν στις πηγές του Γάγγη στα Ιμαλάια On a Monday I was upstream of the Ganges on the Himalayas, Podía el lunes estar corriente arriba por el Ganges en el Himalaya

και το επόμενο Σάββατο, μετά από 5 μέρες, and on Saturday after that, five days later, y el próximo sábado, 5 días después,

να είμαι σε ένα νοσοκομείο στην Στουτγάρδη.

Όλη αυτή η εμπειρία όπως καταλαβαίνετε This whole experience, as you can see, Toda esta experiencia como se puede ver

χαρακτηριζόταν από πάρα πολλές έντονες αντιθέσεις. was defined by numerous and extreme contrasts. estaba signada por fuertes contrastes.

Από την μία η ζωή απλή, με τα βασικά και από την άλλη η υψηλή τεχνολογία Living on the bare basics, Una vida sencilla,

και οι φρενήρεις ρυθμοί των δυτικών πόλεων.

Από την μία τα παιδάκια στα Ιμαλάια που ξυπνούσαν κάθε πρωί Children on the Himalayas, waking up every morning, Niños del Himalaya que despertaban cada mañana,

παίρνοντας από το σπίτι μαζί τους ένα κούτσουρο bringing along a log from home, trayendo de casa un tronco

για να ζεσταθούν όλα μαζί στο σχολείο so they could all keep warm at school, para calentarse en la escuela,

και από την άλλη τα αμίλητα πρόσωπα μέσα στα λεωφορεία, τα τραμ και τα μετρό. against the silent faces in buses, streetcars and subways. contra los rostros silenciosos en buses, tranvías y metros.

Από την μία οι γυναίκες στα βουνά της Ταϊλάνδης The women on the mountains of Thailand, Las mujeres en las montañas de Tailandia,

που σκαρφάλωναν σε δέντρα 20-25 μέτρα ψηλά climbing up trees which are 20-25 metres high, que trepan árboles de 20 a 25 metros de altura

για να συλλέξουν εδώδιμα άνθη τα οποία ανθίζουν to collect edible flowers para recoger flores comestibles

μόνο μια εβδομάδα τον χρόνο

και από την άλλη ο κιμάς μέσα στο πλαστικό κουτί στο Σούπερ Μάρκετ. against packaged minced meat in cartons on supermarket shelves. contra la carne picada envasada del supermercado.

Από την μία τα τροπικά δάση στο Γιουνάν που αποψιλώνονται με ραγδαίους ρυθμούς The tropical forests of Yunnan, being rapidly deforestated Los bosques tropicales de Yunnan se deforestaron rápidamente

για να δώσουν την θέση τους σε μονοκαλλιέργειες καουτσούκ so that they make room for rubber monocultures, para dar lugar al monocultivo del caucho

και από την άλλη τα εξάλιτρα SUV μέσα στις πόλεις να σουλατσάρουν against the 6-cylinder engined SUVs roaming the cities, contra de los deportivos 6 cilindros que recorrían las ciudades,

και να είναι μάλιστα τα τοτέμ as totems of the material success como tótems de la felicidad

της υλικής επιτυχίας του δυτικού κόσμου.

Όμως αυτές οι αντιθέσεις ήτανε πολύ έντονες και σε προσωπικό επίπεδο. However, these contrasts were too extreme on a personal level, too. Estos contrastes eran muy intensos y personales.

Η εθνοβιολογία βλέπετε είναι μια επιστήμη η οποία πατάει You see, ethnobiology as a science La etnobiología es una ciencia

από την μια στις φυσικές επιστήμες και με το άλλο πατάει στην ανθρωπολογία,

την εθνογραφία, τη μεταφυσική. ethnography and metaphysics. la etnografía, la metafísica.

Στις κοινότητες που ζούσα εκεί στην Ασία και δούλευα μαζί τους Within the Asian communities I lived and worked in Dentro de las comunidades asiáticas viví y trabajé

υπάρχουν άυλες έννοιες όπως η αρμονία, η πνευματικότητα, η μη βία

οι οποίες είναι πάρα πολύ κεντρικές ιδέες μέσα στην εκεί κουλτούρα. which are the cornerstones of the local cultures. piedras angulares de las culturas locales.

Από την άλλη σαν νέος ερευνητής έπρεπε να δουλέψω με έναν τρόπο Yet, as a new researcher, I had to work Sin embargo, como un nuevo investigador, tuve que trabajar

επίπονα μεθοδικό και επιστημονικό για την καταγραφή,

τη συστηματοποίηση και την ταξινόμηση της τοπικής χλωρίδας. towards the recording, organisation and classification of the local flora. hacia el registro, organización y la clasificación de la flora local.

Έτσι βίωνα καταστάσεις οι οποίες θαρρώ υπήρχαν στιγμές όπου κάθε μου λέξη, So I encountered situations where -- I guess there were times when Encontré situaciones en las que hubo veces

κάθε πράξη, κάθε αντίδραση και κάθε απόφαση έπρεπε να ισορροπήσει

μεταξύ εντολών που έπαιρνα και από το αριστερό και από το δεξί

μέρος του εγκεφάλου μου.

Τώρα δεν ξέρω αν αυτό αποτελεί κάποια πνευματική διαταραχή I don't know whether this qualifies as a mental disorder, Ahora bien, no sé si esto es un trastorno mental

αλλά άμα χρειάζομαι βοήθεια να μου το πείτε σας παρακαλώ. so, please, let me know, in case you think I need to seek help. pero si necesito ayuda me lo dicen, por favor.

Σιγά-σιγά άρχισα να εκπαιδεύω τον εαυτό μου. In time, I started to break myself in. Poco a poco empecé ser autodidacta.

Άρχισα ν' ακούω περισσότερο, I started to listen more carefully, Empecé a escuchar más,

άρχισα να σέβομαι τον δίπλα μου περισσότερο, I started to respect my neighbour more, empecé a respetar más a mi vecino,

άρχισα να βλέπω το δίκαιο στα λεγόμενα του συνομιλητή μου I started to detect justice in the words of my interlocutors, empecé a ver justicia en las palabras de mis interlocutores,

και σιγά σιγά άρχισα να καταλαβαίνω ότι στην τελική όλοι έχουμε δίκιο. and I gradually started to realise that in the long run we're all right. y poco a poco empecé a entender que al final todos tenemos razón.

Όλοι λέμε το ίδιο πράγμα χρησιμοποιώντας διαφορετικές λέξεις We all say the same thing using different words Todos decimos lo mismo con diferentes palabras

και διαφορετικά παραδείγματα ώστε να εκφράσουμε τις θέσεις μας. and different examples in order to express our views. y diferentes ejemplos para expresar nuestros puntos de vista.

Όμως δυστυχώς ή ευτυχώς έχουμε μεγαλώσει σε ένα κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον Unfortunately, for better or worse, we're raised in a socio-political context Por desgracia o por suerte crecimos en un entorno social y político

το οποίο χαρακτηρίζεται από πάρα πολλούς -ισμούς: which is characterized by too many -isms:

Καπιταλισμός, σοσιαλισμός, κομμουνισμός, χριστιανισμός, ισλαμισμός. Capitalism, socialism, communism, christianism, islamism. Capitalismo, socialismo, comunismo, cristianismo, islamismo.

Όμως οι -ισμοί δημιουργούν δυισμούς και οι δυισμοί δημιουργούν συγκρούσεις. But -isms cause dualisms and dualisms create conflicts. Pero los ismos crean dualismo y la dualidad crea conflictos.

Όμως κατά την ταπεινή μου άποψη στις σημερινές συνθήκες However, in my humble opinion, in our days, Pero en mi humilde opinión en las condiciones actuales

με όλες αυτές τις παγκόσμιες προκλήσεις with all these global challenges con todos estos desafíos globales

που έχουμε ως ανθρωπότητα ν' αντιμετωπίσουμε we humans have to deal with, que enfrentamos como humanidad

δεν έχουμε άλλο χρόνο να χάνουμε με συγκρούσεις. we don't have time to waste on conflicts. no tenemos tiempo que perder en conflictos.

Αντίθετα πρέπει να χτίσουμε γέφυρες, On the contrary, we need to set up bridges, En su lugar tenemos que construir puentes,

πρέπει να βρούμε ποια είναι τα κοινά σημεία συνεννόησης we need to look for common ground, tenemos que encontrar puntos de entendimiento comunes

και να βρούμε σ' αυτά τα κοινά προβλήματα, κοινές λύσεις.

Ανεξάρτητα από το πόσο μικρός ή μεγάλος μπορεί εγώ να νιώθω ή ανεξάρτητα Regardless of how young or old I may feel, Sin importar qué tan pequeño o grande me sienta

από τις διαφορές που χαρακτηρίζουν τις ταυτότητές μας.

Πρέπει να βρούμε κοινούς κώδικες επικοινωνίας. We need to find common modes of communication. Debemos encontrar códigos comunes de comunicación.

Τι είναι αυτό που πραγματικά μας ενώνει What is it that really brings us together? Lo que realmente nos une.

και να αρχίσουμε να χτίζουμε γέφυρες μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών, Then start building bridges Y empezar a construir puentes

διαφορετικών ιδεολογιών, γέφυρες μεταξύ της κάθε διαφορετικής

κουλτούρας σκέψης.

Και λίγο όπως η εθνοβιολογία, που από την μία είναι η παραδοσιακή γνώση A bit like ethnobiology, Un poco como la etnobiología,

των παππούδων και των γιαγιάδων και από την άλλη

είναι η επιστημονική μέθοδος, έτσι άρχισα να κοιτάζω και εγώ μέσα μου

για να βρω ποια είναι αυτά τα βασικά και αυτόχθονα στοιχεία τα οποία for the basic and indigenous elements elementos nativos clave

συνδέουν εμένα ως άνθρωπο με την ίδια μου την φύση.

Ξέρετε, οι πιο δυνατές μνήμες μας You know, our longer lasting memories Nuestros recuerdos más fuertes

σχετίζονται με αισθήματα, εμπειρίες, τοποθεσίες, πρόσωπα, αντικείμενα have to do with feelings, experiences, places, faces, objects tienen que ver con sentimientos, experiencias, lugares, rostros, objetos,

και είναι τα συναισθήματα που μας συντροφεύουν για όλη μας την ζωή

και μάλιστα μπορούν να ξαναζωντανέψουν στην καθημερινότητά μας and in fact, they can come alive in our everyday life y, sobre todo, que pueden alegrar nuestra vida cotidiana

με πάρα πολλούς απλούς τρόπους. in various simple ways. en diversas formas sencillas.

Με μια εμφάνιση, ένα τραγούδι, έναν ήχο που θα ακούσουμε,

μια μυρωδιά, μια γεύση ή μια εμφάνιση. a smell, a taste or an image. un aroma, un sabor o una imagen.

Εγώ μεγάλωσα σε ένα πάρα πολύ όμορφο τοπίο. I grew up in a majestic landscape. Crecí en un paisaje muy hermoso.

Στο χωριό μου στην Μάκρη, λίγο έξω από την Αλεξανδρούπολη έχουμε In my homeplace, Makri, a village near Alexandroupolis, En mi natal Makri, en las afueras de Alexandroupolis

έναν από τους πιο αρχαίους ελαιώνες της Μεσογείου there's one of the oldest olive groves in the Mediterranean, uno de los olivares más antiguos del Mediterráneo,

με δέντρα εξακοσίων και οχτακοσίων ετών. with trees 600 to 800 years of age. con árboles que alcanzan 600 u 800 años.

Πάρα πολύ μεγάλα δέντρα. Really old trees. Árboles muy añejos.

Θυμάμαι τον παππού μου να με παίρνει μαζί του περίπου τέτοιο καιρό I remember my grandfather, at about this time of the year, Recuerdo a mi abuelo, en esta época del año,

κάθε χρόνο να μαζεύουμε ελιές. taking me along to olive harvesting. llevándome a la cosecha de aceitunas.

Θυμάμαι την γιαγιά μου την Καλυψώ να διαλέγει τις ελιές με το χέρι I also remember my grandmother, Calypso, picking the olives by hand También recuerdo a mi abuelita, Calypso, recogiendo las aceitunas a mano

και έχω ακόμα στην μύτη μου την μυρωδιά από το φρεσκο-καβουρδισμένο αμύγδαλο and I can still smell the aroma of freshly roasted almonds y todavía puedo oler el aroma de las almendras recién tostadas

όταν έφτιαχνε κάθε χρόνο το Χαλβά για να γιορτάσουμε το πρωτόλαδο. when she made halva every year to celebrate the "first oil". cuando hacía halva cada año para celebrar la "primera colada".

Έτσι το φαγητό, η τροφή και η γη έγινε για μένα αυτός ο πολύ βασικός δεσμός So, food and land are very strong ties La comida y la tierra fue para mí este vínculo vital

με όλες αυτές τις εμπειρίες, τα συναισθήματα και τις μνήμες that bind me to those experiences, emotions and memories que me une a esas experiencias, emociones y recuerdos

που σας προανέφερα. that I mentioned above. que mencioné antes.

Έτσι για μένα πλέον η τροφή δεν είναι απλώς μια καθημερινή ανάγκη. Consequently, food is not yet another everyday need for me. Por eso para mí la comida no es solo una necesidad diaria.

Αλλά είναι ένας τρόπος με τον οποίο αλλάζω τον κόσμο. It's another means of being able to change the world. Es otra manera de poder cambiar el mundo.

Τουλάχιστον αλλάζω το δικό μου κόσμο. Change my world, at least. Mi mundo, al menos.

Αλλά ας δούμε λίγο τη σχέση του ανθρώπου με την τροφή σήμερα. Let's have a look at our relation with food today. Pero echemos un vistazo a la relación actual humano-alimentos.

Σήμερα υπάρχουν αρκετά είδη ανθρώπων.

Μερικοί από αυτούς ... όχι μερικοί, πάρα πολλοί δεν έχουν να φάνε. Some of them, or even better, a lot of them are starving. Algunos de ellos, o incluso mejor, muchos de ellos carecen de alimentos.

Ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σήμερα υποφέρουν από την πείνα. These days one billion people suffer from starvation. Mil millones de personas hoy en día pasan hambre.

Κατ' εμέ, είναι ένας απαράδεκτα μεγάλος αριθμός. To me that's an unacceptably large number. Para mí, es un número enorme inaceptable.

Υπάρχουν άνθρωποι που τρώνε μηχανικά. There are people who eat out of sheer habit. Hay personas que comen de forma mecánica.

Απλώς βάζουν καύσιμο στην μηχανή. They just refuel the engine. Recargan combustible.

Υπάρχουν άνθρωποι που δεν προσέχουν καθόλου τι τρώνε, από άποψη ποιότητας There are people who pay no attention to the quality of their food, Hay personas que no prestan atención a la calidad de su comida,

και υπάρχουν άνθρωποι που προσέχουν τι τρώνε, and those who choose carefully what they eat, y los que eligen cuidadosamente lo que comen,

αλλά δεν ενδιαφέρονται για οτιδήποτε άλλο που έχει σχέση με την αγροτική παραγωγή. but they care about nothing else regarding agricultural production. pero nada les importa más que lo referente a la producción agrícola.

Το μόχθο των αγροτών, τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. The labor of the farmers, the consequences on our environment. La labor de los agricultores, el impacto sobre el medio ambiente.

Οπότε η ερώτηση που δημιουργείται αυτόματα είναι:

Τι είδους άνθρωπος θέλω να είμαι εγώ; What kind of person do I want to be? ¿Qué clase de persona quiero ser?

Με ενδιαφέρει να τρώω με ένα τρόπο που σέβεται το περιβάλλον; Do I care to eat in a way that is respectful to my environment? ¿Me interesa comer respetando el medio ambiente?

Με ενδιαφέρει να τρώω με έναν τρόπο που δεν στερεί τροφή από κάποιον άλλο

πάνω στην γη. of food? a otras personas del planeta?

Με ενδιαφέρει να γνωρίζω τι βάζω μέσα στον οργανισμό μου; Do I care to know what I let my body consume? ¿Me interesa saber qué consume mi cuerpo?

Τι μοιράζομαι με την οικογένειά μου και τους φίλους μου; What I share with my family and friends? ¿Qué comparto con mi familia y amigos?

Θέλω να σας κάνω μια ερώτηση:

Σας παρακαλώ σηκώστε το χέρι σας όσοι από εσάς έχουν κινητό τηλέφωνο. Please, raise your hands those of you carrying a cellphone. Por favor, levanten la mano quienes tienen un teléfono móvil.

Μπράβο, μπράβο, εννοείται. Right, right, sure. Claro, claro, seguro.

Πόσοι από εσάς έχουνε smartphone. How many of you own a smartphone? ¿Cuántos tienen smartphone?

Κάμποσοι. Quite a few. Bastantes.

Προσοχή τώρα. Now listen. Ahora atención.

Πόσοι από εσάς γνωρίζετε πού ήταν η τροφή σας χθες το βράδυ; How many of you know where was your food last night? ¿Cuántos saben dónde estaba su comida anoche?

Το ψωμί που φάγατε σήμερα το πρωί, έρχεται από ένα αλεύρι που έγινε The bread you had this morning, is made from flour El pan que comieron esta mañana, proviene de una harina

από κάποια σιτηρά.

Πού ήταν αυτά ξέρετε; Where was it, do you know? ¿Dónde estaba, lo saben?

Έχουμε πρόβλημα. We do have a problem. Tenemos un problema.

Στην ουσία έχουμε ξεχάσει τα βασικά Actually, we've forgotten the basics En realidad, hemos olvidado lo básico.

και όταν λέω τα βασικά εννοώ τα απολύτως βασικά. and I mean the absolute basics. Me refiero a lo básico de lo básico.

Ωπ χαλάσαμε το παρκέ. (Χειροκρότημα) Oops, we ruined the floor tiling. (Applause) ¡Epa! Arruinamos el parqué.

Ξέρετε λοιπόν ότι μέσα σε αυτήν εδώ τη χούφτα χώμα Well, do you know that in this handful of soil Bueno, saben que en este puñado de tierra

υπάρχουν περισσότεροι ζωντανοί οργανισμοί there are more live organisms hay más organismos vivos

από όλους τους ανθρώπους που κατοικούν πάνω στον πλανήτη; than there are people living on Earth? que personas en todo el planeta?

Η κάθε ανάσα καθαρού αέρα που παίρνουμε, Every breath of clean air we take, Cada bocanada de aire fresco que tomamos,

το κάθε ποτήρι καθαρό νερό που πίνουμε, every glass of clear water we drink, cada vaso de agua que bebemos,

το κάθε πιάτο καθαρής υγιεινής τροφής που τρώμε, βασίζεται σε πάρα πολύ βασικές every dish of clean healthy food we eat, cada plato de comida sana limpia que comemos,

οικολογικές λειτουργίες οι οποίες βασίζονται στην υγεία των εδαφών.

Η ακμή και η παρακμή των πιο σημαντικών πολιτισμών βασίστηκε στον τρόπο The rise and fall of the greatest civilizations El ascenso y caída de las más grandes civilizaciones

που διαχειρίστηκαν τα εδάφη τους.

Το πιο πιθανό είναι ότι Most probably Lo más probable es que

και ο δικός μας πολιτισμός,

η ακμή και η παρακμή του δικού μας πολιτισμού, the rise and fall of our civilization el ascenso y la caída de nuestra civilización

εξαρτάται από αυτό. depends on that. depende de eso.

Όμως ενώ το έδαφος είναι ένας τόσο σημαντικός φυσικός πόρος, Yet, even though the land is such an important natural resource, Sin embargo, a pesar de ser la tierra un recurso natural tan importante,

γνωρίζουμε τόσο λίγα πράγματα γι' αυτό και στην ουσία το καταστρέφουμε. we know so little about it and we're virtually destroying it. sabemos muy poco de ella y prácticamente la destruimos.

Θα σας δείξω ένα άλλο παράδειγμα. Let me give you another example. Les daré otro ejemplo.

Αυτό είναι ένα μήλο από την Έδεσσα. This is an apple from Edessa. Esta es una manzana de Edesa.

Φανταστείτε ότι αυτό το μήλο είναι ο πλανήτης μας, η γη.

Από αυτό θα αφαιρέσω τα τρία τέταρτα I'm going to take out three quarters, Sacaré las tres cuartas partes,

τα οποία αντιστοιχούν στους ωκεανούς, τα ποτάμια, τις θάλασσες. the percentage of oceans, rivers and seas. el porcentaje de océanos, ríos y mares.

Οπότε αυτό εδώ είναι όλη η γη. What's left is the continental earth. Lo que queda es la tierra continental.

Το χώμα, το έδαφος στο οποίο ζούμε, δημιουργήσαμε τον πολιτισμό μας, κτλ. The ground, the soil on which we live, where we've created our civilization etc El suelo sobre el que vivimos, donde hemos creado nuestra civilización, etc.

Από αυτό αφαιρώ το ένα τρίτο το οποίο αντιστοιχεί στην έρημο. I'm taking out one third that, that stands for the desert, Saco un tercio del total porque es desierto,

Γη την οποία, δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε. land we can't use. o sea, tierra que no usamos.

Από αυτό θα αφαιρέσω πάλι το μισό, I'm also taking out half of this, También saco la mitad de esto,

το οποίο αντιστοιχεί στις πόλεις, the part of the cities, la parte de las ciudades,

σε όλο αυτό το έδαφος που έχουμε καλύψει με μπετό. the part which we've totally covered with concrete. la parte que hemos cubierto con concreto.

Οπότε αυτό το πάρα πολύ μικρό κομματάκι γης, είναι αυτό που έχουμε So, this tiny piece of land is the ground we're left with Así, este pequeño pedazo de tierra es la tierra que nos queda

για να καλλιεργήσουμε την τροφή μας. to grow our food on. para cultivar nuestros alimentos.

Μάλιστα είναι αυτό το μικρό κομμάτι του φλοιού της γης, το οποίο It is actually this thin part of the Earth's crust, De hecho, es este pedacito la corteza terrestre,

είναι το έδαφος πάνω στο οποίο βασίζουμε όλη μας την επιβίωση. the ground on which our survival is based. el terreno sobre el que se basa nuestra supervivencia.

Ξέρετε το έδαφος δεν είναι μόνο ένας φυσικός παράγοντας You know, the soil is not only a natural factor Ya saben, el suelo no es solo un factor natural

αλλά είναι και ένας κοινωνικός παράγοντας. but also a social factor. sino también un factor social.

Η επιβίωση όλων μας εξαρτάται, από την επιβίωση του εδάφους. Our survival depends on the survival of the soil. Nuestra supervivencia depende de la supervivencia de la tierra.

Στην ουσία γνωρίζουμε τόσο λίγο. Actually we know so little. En realidad conocemos muy poco.

Μόνο 10% της βιοποικιλότητας που υπάρχει στον έδαφος. Just 10% of the biodiversity of the soil. Solo el 10 % de la biodiversidad presente en el suelo.

Μόνο αυτό γνωρίζουμε και ειλικρινά δεν ξέρω σε τι μέλλον That's all we know and frankly I don't know what kind of future Eso es todo lo que conocemos y, francamente, no sé qué tipo de futuro

μπορούμε να ελπίζουμε, όταν συνεχίζουμε να χάνουμε we rest our hopes upon, when we keep on losing esperamos, si seguimos perdiendo

τα υγιή και γόνιμα εδάφη με ρυθμούς περίπου 1% κάθε χρόνο. healthy and fertile ground at a rate of about 1% per year. suelos sanos y fértiles a tasas de un 1 % al año.

Στην ουσία με όλα αυτά τα βαριά μηχανήματα που χρησιμοποιούμε στην γεωργία, With all the heavy machinery and chemicals we employ in agriculture, Con todas estas máquinas pesadas y químicos que usamos en la agricultura,

μετατρέπουμε το έδαφος σε έρημο και όταν δεν το κάνουμε αυτό το καλύπτουμε we transform our land to desert, and when we don't do that, transformamos la tierra en desierto, y cuando no lo hacemos,

κάτω από μπετόν στις πόλεις.

Τελικά αν νοιαζόμαστε για ένα πλανήτη υγιή, If we really care to maintain a healthy planet, Si realmente nos importa mantener la salud del planeta,

με ανθρώπους υγιείς και χαρούμενους τότε η προστασία του εδάφους είναι πιθανόν

το πρώτο πράγμα που πρέπει να έχουμε υπόψη μας. is probably the first thing to keep in mind and to do. quizá sea lo primero a tener en cuenta.

Αυτή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση της γενιάς μας. This is the greatest challenge for our generation. Este es el desafío más grande de nuestra generación.

Να γεφυρώσουμε το χάσμα. To bridge the gap. Cerrar la brecha.

Να συνδεθούμε ξανά με την γη. To connect to the earth again. Volver a conectar con la tierra.

Ας αρχίσουμε με τα παιδιά. Let's start with the children. Empecemos con los niños.

Ας δημιουργήσουμε σχολικούς κήπους. Let's make school gardens. Creemos huertos escolares.

Για κάθε φαστφουντάδικο που ανοίγει σε μια πόλη, θα πρέπει να γίνεται For every fast food restaurant in a city, Por cada restaurante de comida rápida que se abre en una ciudad,

και ένας σχολικός κήπος και αυτό προσέξτε,

δεν σημαίνει να μάθουμε τα παιδιά

πως να μεγαλώνουν τομάτες, αγγούρια και μελιτζάνες.

Έχει να κάνει με το να τους μάθουμε πώς να δημιουργούν έδαφος, It has to do with teaching them how to cultivate the soil, Se trata de enseñarles a cultivar la tierra,

πως να μεγαλώνουν τον βασικότερο και πιο σημαντικό πόρο που έχουμε. how to grow the most essential and most important resource we have. a cultivar el recurso más esencial e importante que tenemos.

Ας υποστηρίξουμε τους νέους παραγωγούς που παράγουν με τρόπο Let's support new farmers who produce using natural resources Apoyemos a los nuevos agricultores que producen todos los recursos naturales

βιολογικό και αναγεννητικό προς τους φυσικούς πόρους. in an organic and regenerative way. usando métodos biológicos y regenerativos.

Ας στηρίξουμε όλους αυτούς τους νέους ανθρώπους Let's support all these young people Apoyemos a todos estos jóvenes

που γυρνάνε στις παραδόσεις και στην γη who go back to the traditions and the land que vuelven a las tradiciones y a la tierra

και ας τους βοηθήσουμε να γίνουν and let's help them become y ayudémosles a convertirse

το νέο διεθνές μοντέλο του αγρότη του μέλλοντος που είναι μορφωμένος, the new international model farmer of the future, en el nuevo modelo agrícola internacional del futuro,

κοινωνικά δικτυωμένος,

εξωστρεφής, που έρχεται σε επαφή με άλλους παραγωγούς

και έρχεται σε επαφή με τον καταναλωτή. and in touch with the consumers. y en contacto con los consumidores.

Ας προτιμήσουμε εστιατόρια που σέβονται την εντοπιότητα και την εποχικότητα. Let's choose restaurants which respect locality and seasonality. Elijamos restaurantes que respeten la localidad y la estacionalidad.

Ας γίνουμε και εμείς ένας από τους 300 Let's join the 300 Unámonos a los 300

που συνεργάζονται για να πετύχουν who cooperate to obtain que cooperan para obtener

μια πιο τίμια και δίκαιη αλυσίδα διανομής a more honest and fair line of distribution. una cadena de distribución más honesta y justa.

Στην τελική ας παράξουμε Let's produce some of our food ourselves. Al menos podemos producir algo de nuestra comida

εμείς οι ίδιοι ένα μέρος της τροφής μας.

Σήμερα το να παράγεις ένα μέρος της τροφής σου, Nowadays, producing some of your food Hoy, producir algunos de nuestros alimentos

είναι σαν να τυπώνεις χρήμα. is just like printing money. es como imprimir dinero.

Και μην μου πείτε ότι δεν έχετε χρόνο And don't tell me you don't have time, No me digan que no tienen tiempo

γιατί οποιαδήποτε στιγμή ανοίξω την τηλεόραση, βρίσκεται κάποιος because, whenever I switch on my TV, porque cada vez que enciendo la TV,

με ένα τηγάνι στο χέρι και μαγειρεύει.

Μήπως αντί να βλέπουμε τηλεόραση, πρέπει να είμαστε Instead of watching TV shouldn't we be out there, En lugar de ver la TV, ¿no deberíamos estar allí,

εκεί έξω και να ασχολούμαστε με τα μποστάνια μας, tending our melon field, en nuestro campo de melones,

τα μπαλκόνια μας και τους κήπους μας; the flowers on our balcony and our garden? con las flores en el balcón y en nuestro jardín?

Να καταλάβουμε δηλαδή ότι και ο ρόλος μας ως καταναλωτές είναι πάρα πολύ σημαντικός So as to understand that our role as consumers is very important Para entender esto nuestro papel como consumidores es muy importante

αλλά και ευθύνη μας. but also our own responsibility.

Ας μην πιστεύουμε ότι το καλό και ποιοτικό φαγητό, Let's not go with the idea that good and quality food No creamos que los alimentos buenos y de calidad,

είναι μόνο για τους λίγους. is just for a minority. son solo para unos pocos.

Θα σας δείξω ένα άλλο παράδειγμα εδώ. I'm going to give you another example. Les daré otro ejemplo.

Εδώ έχω ένα κιλό πατάτες. Here's two pounds of potatoes. Aquí tengo un kilo de patatas.

Ένα κιλό πατάτες συμβατικές κοστίζουν ογδόντα λεπτά. Two pounds of conventional potatoes cost 80 cents. Un kilo de patatas convencionales cuesta € 0,80.

Ένα κιλό πατάτες βιολογικές, Two pounds of organic potatoes Un kilo de patatas biológicas,

κοστίζουν ένα ευρώ και είκοσι λεπτά. cost 1,20 euros. cuesta € 1,20.

Θα μπορούσατε να πείτε ότι είναι λίγο πιο ακριβές. You could say they're a little more expensive. Se podría decir que son un poco más caras.

Εδώ έχω ένα κιλό πατάτες, Here I have two pounds of potatoes Aquí tengo un kilo de patatas,

σε αυτήν την μορφή.

Δεκαέξι ευρώ και είκοσι λεπτά. They're 16,20 euros. Cuesta € 16,20.

Τα συμπεράσματα δικά σας. You can draw your own conclusions. Pueden sacar sus conclusiones.

Πως φτιάξαμε ένα διατροφικό σύστημα, στο οποίο τα σκουπίδια How have we created a nutritional system ¿Cómo construimos un sistema alimentario,

για τον οργανισμό μας και τα σκουπίδια για τον πλανήτη

έχουν την μεγαλύτερη αξία και τιμή.

Τι γεύση περιμένουμε από μια μελιτζάνα αυτού του μεγέθους; How do you expect an aubergine of this size to taste? ¿Qué sabor esperan de una berenjena este tamaño?

Ορίστε. (Γέλια) There you go. (Laughter) Aquí tienen. (Risas)

Όλα λοιπόν είναι θέμα προτεραιοτήτων. Eveything is a matter of priorities. Todo es cuestión de prioridades.

Όμως δυστυχώς Sadly though, Pero, por desgracia

έχουμε φτάσει σε σημείο που γνωρίζουμε τόσα πολλά, we've reached a point where we know so much hemos llegado a un punto en el que sabemos mucho,

αλλά καταλαβαίνουμε τόσα λίγα. but understand so little. pero entendemos muy poco.

Ξοδεύουμε 250 ευρώ κάθε μήνα για να βάλουμε βενζίνη στο αυτοκίνητό μας We spend 200 or 250 euros a month on car fuel, Gastamos € 250 al mes en gasolina para el auto

και πηγαίνουμε στα παιδιά μας και στην οικογένειά μας yet we buy for our children and our family pero compramos para nuestros hijos y nuestra familia

και τους δίνουμε τα χειρότερης ποιότητας τυριά και γαλακτοκομικά cheese and dairy products of the lowest quality queso y productos lácteos de la peor calidad

από τα πολυεθνικά σούπερ μάρκετ from multinational supermarkets, de supermercados multinacionales

νομίζοντας ότι είναι φθηνά. because we think they're cheap. pensando que son baratos.

Ε λοιπόν, δεν είναι φθηνά. Reality check. No, they're not. Bueno, no es barato.

Οι επιδοτήσεις στην βιομηχανική και μεγάλης κλίμακας γεωργία Subsidized industrial and large scale agricultural production Los subsidios en la industria y la agricultura a gran escala

κάνουνε αυτά τα προϊόντα φθηνά. make these products cheap. abaratan estos productos.

Η διαφήμιση κάνει αυτά τα προϊόντα φθηνά. Advertising makes them cheap. La publicidad los abarata.

Το τι βάζω στο πιάτο μου, ο τρόπος που παράγω έχει επίπτωση What I put on my table, the way I produce has an impact Lo que pongo en mi plato, la forma de producir impacta

στην οικονομία, το τοπίο, τον ίδιο τον ανθρώπινο πολιτισμό μας on the economy, the landscape, and our own civilization, la economía, el paisaje, nuestra civilización humana

και μάλιστα κάθε μέρα ψηφίζουμε με το πιρούνι μας and every day we vote with our fork y cada día votamos con nuestros tenedores

για το τι είδους γεωργία και τι είδους πλανήτη θέλουμε. on what kind of agriculture and what kind of planet we want. qué tipo de agricultura y qué tipo de mundo queremos.

Έχουμε τρείς ψήφους μάλιστα κάθε μέρα. We actually take three votes every day. Votamos 3 veces al día.

Μια με κάθε γεύμα. One with every meal. Una vez en cada comida.

Έτσι αυτόματα η τροφή, αναλαμβάνει και έναν άλλο ρόλο, In this way, food automatically takes up one more role, Así, la comida automáticamente asume otro papel,

η τροφή γίνεται μια εξόχως πολιτική πράξη it is turned into a highly political action, se vuelve un acto altamente político

και δεν ορίζω την πολιτική έτσι όπως την ορίζουν οι πολιτικοί μας. and I don't define politics the way our politicians do. y no defino la política como hacen nuestros políticos.

Την ορίζω την πολιτική έτσι όπως την ορίζουμε εμείς οι πολίτες,

οι πολλοί, η κοινωνία. the majority, the society. la mayoría, la sociedad.

Όμως το καλό με το καλό φαγητό είναι ότι για το επιτύχουμε Fortunately, in order to get good quality food Afortunadamente, para tener alimentos de calidad

και για να το βελτιώσουμε στην ζωή μας and to improve our life y mejorar nuestras vidas

δεν χρειάζεται να θυσιάσουμε κάποιες από τις ελευθερίες μας. we don't have to sacrifice a part of our freedoms. no hay necesidad de sacrificar parte de nuestras libertades.

Αντίθετα το να ανοίξουμε τα μάτια μας στην καλή ποιότητα, στην καλή γεύση, On the contrary, opening our eyes to good quality and good taste Por otra parte, nos abre los ojos a la buena calidad y el buen gusto

είναι στην ουσία σαν να ανοίγουμε ένα πορτάκι στην απόλαυση. is just like opening a door to pleasure. en esencia, es como abrir una puerta al disfrute.

Το να φτιάξουμε ένα διατροφικό κίνημα είναι η επανάσταση που χρειαζόμαστε, Starting a food movement is the revolution we need, Crear un movimiento de la comida, la revolución que necesitamos,

η μη βίαιη επανάσταση. the non violent revolution. la revolución no violenta.

Και μια επανάσταση A revolution based on pleasure, Una revolución con base en el placer,

που θα βασιστεί στην απόλαυση σ' αυτό που μας δίνει χαρά.

Στην απόλαυση της μοναδικής ελληνικής μεσογειακής διατροφής. The pleasure of the unique Greek Mediterranean diet. El disfrute de la singular dieta griega mediterránea.

Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για εμάς τους νέους.

Η γενιά μας υποφέρει από μια κρίση, για την οποία δεν ευθύνεται. Our generation suffers from a crisis we are not responsible for. Nuestra generación está sufriendo una crisis, de la que es responsable.

Αυτό που χρειάζεται η γενιά μας δεν είναι WiFi σε όλη την Ελλάδα. What our generation needs is not WiFi all over Greece. Nuestra generación no necesita wifi en toda Grecia.

Αυτό που χρειάζεται η γενιά μας είναι να επανακτήσει την αίσθηση What our generation needs is to regain the sense of dignity and hope, Nuestra generación necesita recuperar el sentido de dignidad y esperanza

της αξιοπρέπειας, της ελπίδας, αλλά και την αίσθηση του ελέγχου

για το μέλλον μας. over our future. sobre nuestro futuro.

Αυτήν την στιγμή στην Ελλάδα δεν υπάρχει άλλος πιο αυτόχθονος και αυθεντικός πόρος These days, there is no more indigenous and authentic resource Actualmente en Grecia no existe un recurso más autóctono y auténtico

από την διατροφή μας, από τον διατροφικό μας πλούτο. than our nutrition, our nutritional wealth. que nuestra dieta, nuestras riquezas nutricionales.

Δεν είμαστε εμείς οι νέοι που πρέπει να περιμένουμε The young people are not the ones who must wait Los jóvenes no son los que deben esperar

αλλά αυτοί που πρέπει να αναλάβουμε... but the ones who must take over. sino los que deben hacerse cargo.

Και αν νομίζετε ότι είμαστε μόνοι μας,

σας λέω ότι δεν είμαστε. let me tell you, we are not. les diré que no lo estamos.

Δείτε στον κόσμο όλα τα φωτεινά παραδείγματα All over the world you see grand examples En todo el mundo hay grandes ejemplos

από ανθρώπους και κοινότητες, of people and communities de personas y comunidades,

που αλλάζουνε τον κόσμο με μία πιρουνιά και με μια φτυαριά. changing the world with a fork and a shovel. que cambian el mundo con un tenedor y una pala.

Στην Ελλάδα δεν έχουμε βαριά βιομηχανία. In Greece there is no heavy industry. En Grecia no hay industria pesada.

Δεν φτιάχνουμε αυτοκίνητα και αεροπλάνα. We don't make cars and airplanes. No hacemos autos ni aviones.

Η δική μας η Φεράρι είναι οι ελιές μας, Our Ferrari is our olives, Nuestras Ferrari son las aceitunas,

τα κρασιά μας,οι τραχανάδες μας, τα τυριά μας και τα ψάρια μας. our wines, our trachana, our cheeses and our fishes. nuestros vinos, nuestra trahana nuestro queso y el pescado.

Όλα αυτά τα προιόντα της ελληνικής γής. All these products of the Greek land. Todos estos productos de la tierra griega.

Ας ενημερωθούμε και ας σκεφτούμε Let's get informed and let's think Informémonos, pensemos

και ας φτιάξουμε μια νέα κοινωνία εμείς οι πολίτες.

Να έρθουμε σε επαφή, να πιούμε ένα κρασί, Let's get in touch, let's have a glass of wine, Estemos en contacto, bebamos una copa de vino,

να πιούμε μια ρακί, a glass of raki, una copa de raki,

να τολμήσουμε ν' ανοίξουμε την καρδιά μας ο ένας στον άλλον. let's dare to open our hearts to each other. atrevámonos a abrir nuestros corazones el uno al otro.

Ας τολμήσουμε. Let's dare. Atrevámonos.

Μπορεί να έχουμε την αίσθηση ότι ο κόσμος μας We may feel that our world Podemos tener la sensación de que nuestro mundo

δεν ήταν ποτέ χειρότερος όμως δεν υπήρξε ποτέ και καλύτερος. has never been worse, yet it has never been better either. nunca ha estado peor, pero nunca ha sido mejor.

Ας δούμε όλοι αυτήν την ομορφιά που υπάρχει γύρω μας, Let's see all the beauty that surrounds us Veamos toda esta belleza que hay a nuestro alrededor,

ας δούμε όλοι αυτήν την ομορφιά που υπάρχει μέσα μας and the beauty that lies in our hearts que todo el mundo vea esta belleza en nosotros

και ας γιατρέψουμε τους διπλανούς μας, ας γιατρέψουμε τις γειτονιές μας, and let's heal our neighbours and our neighbourhoods, sanemos a nuestros vecinos, a nuestros vecindarios,

τις πόλεις μας, την χώρα μας, τον πλανήτη μας. our cities, our country, our planet. a nuestras ciudades, a nuestro país, a nuestro planeta.

Δεν αρκεί να λέμε ότι ο πλανήτη μας είναι άρρωστος και υποφέρει

πρέπει εμείς οι ίδιοι να γίνουμε το ανοσοποιητικό σύστημα. we have to become the immune system ourselves. debemos nosotros mismos ser el sistema inmunológico.

Ας τολμήσουμε. Let's dare. Atrevámonos.

Εδώ και τώρα. (Χειροκρότημα) Here and now. (Applause) Aquí y ahora. (Aplausos)