5. Os piores patrões - Part 2
Ci|najgorsi|pracodawcy|Część
5. Die schlimmsten Chefs - Teil 2
5. The Worst Bosses - Part 2
5. los peores jefes - Parte 2
5. Les pires patrons - Partie 2
5. I peggiori capi - Parte 2
5. 最悪の上司 - パート2
5. Najgorsi szefowie - Część 2
na saúde, pensava em questões que mesmo as mulheres negras agora dos sindicatos estão
w|zdrowie|myślał|w|kwestie|które|nawet|te|kobiety|czarne|teraz|z|związków zawodowych|są
w zdrowiu, myślałem o kwestiach, które nawet czarne kobiety związkowe teraz rozważają
começando a pensar agora, por exemplo, na saúde das empregadas domésticas e na saúde
zaczynając|myśleć|myśleć|teraz|na|przykład|w|zdrowie|(przyimek)|pracownice|domowe|i|w|zdrowie
zaczynają teraz myśleć, na przykład, o zdrowiu pracownic domowych i o zdrowiu
mental das empregadas domésticas.
mental|od|pracowników|domowych
psychicznym pracownic domowych.
Ela trabalhou muito com uma questão que a gente acaba não discutindo, que era com a
Ona|pracowała|bardzo|z|jedną|kwestią|którą|my|ludzie|ostatecznie|nie|dyskutując|która|była|z|tą
Ona bardzo dużo pracowała nad kwestią, o której rzadko rozmawiamy, a mianowicie nad
questão do assédio sexual com as empregadas domésticas.
kwestia|o|molestowanie|seksualne|z|te|pracownice|domowe
kwestią molestowania seksualnego wśród pracownic domowych.
Ela também organizava bailes, porque nos clubes da cidade os negros não eram bem recebidos.
Ona|też||bale|ponieważ|w|klubach|w|mieście|czarni|czarni|nie|byli|dobrze|przyjmowani
Organizowała również bale, ponieważ w klubach w mieście czarni nie byli mile widziani.
E nesses bailes tinham concursos de beleza negra e também bailes de debutantes para
I|tych|balach|były|konkursy|piękności||czarnoskórej|i|także|bale||debiutantek|dla
Na tych balach odbywały się konkursy piękności dla czarnoskórych oraz bale debiutantek.
as meninas negras quando elas completavam 15 anos.
te|dziewczyny|czarne|kiedy|one|kończyły|lat
czarne dziewczyny, gdy kończyły 15 lat.
Porque as meninas negras das famílias de negro de classe média, como a gente pode
Dlaczego|jak|dziewczynki|czarne|z|rodziny|z|czarnych|z|klasy|średniej|jak|my|ludzie|może
Ponieważ czarne dziewczyny z rodzin czarnoskórej klasy średniej, jak można by to powiedzieć,
dizer de uma elite negra campineira, não podia também participar dos bailes das debutantes
powiedzieć|o|jedna|elita|czarna|z Campinas|nie|mogła|także|uczestniczyć|z|balów|z|debiutante
z elity czarnoskórej z Campinas, nie mogły również uczestniczyć w balach debiutantek
dos brancos.
od|białych
białych.
E tem quem diga que o racismo no Brasil é mais brando do que nos Estados Unidos.
I|have|who|says|that|the|racism|in|Brazil|is|more|mild|than|that|in the|States|United
And there are those who say that racism in Brazil is milder than in the United States.
I są tacy, którzy mówią, że rasizm w Brazylii jest łagodniejszy niż w Stanach Zjednoczonych.
A gente nunca precisou de lei para ter segregação.
My|people|never|needed|of|law|to|have|segregation
We never needed a law for segregation.
Nigdy nie potrzebowaliśmy prawa, aby mieć segregację.
A separação entre negros e brancos foi sempre na prática.
Separacja|separacja|między|czarni|i|biali|była|zawsze|w|praktyce
Oddzielenie czarnoskórych od białych zawsze istniało w praktyce.
Bom, com a redemocratização, a Associação da Laudelina foi reaberta e com a Constituição
Dobrze|z|ta|redemokratyzacja|ta|Stowarzyszenie|Laudeliny||została|ponownie otwarta|i|z|tą|Konstytucją
Well, with redemocratization, Laudelina's Association was reopened and with the Constitution
Cóż, po redemokratyzacji, Stowarzyszenie Laudeliny zostało ponownie otwarte wraz z Konstytucją.
de 88 transformada em sindicato.
z|przekształcona|w|związek zawodowy
z 88 przekształcone w związek zawodowy.
A dona Laudelina morreu em 1991.
Ta|pani|Laudelina|zmarła|w
Pani Laudelina zmarła w 1991 roku.
Antes de morrer, ela transferiu a casa dela para o Sindicato das Trabalhadoras Domésticas.
Przed|(przyimek)|śmiercią|ona|przelała|(przyimek)|dom|jej|do|(przyimek)|Związek|(przyimek)|Pracownic|Domowych
Before she died, she transferred her house to the Domestic Workers' Union.
Przed śmiercią przekazała swój dom Związkowi Pracownic Domowych.
E é onde o sindicato funciona até hoje.
I|is|where|the|union|operates|until|today
I to jest miejsce, gdzie związek działa do dziś.
Oi gente, ó, estamos gravando.
Cześć|ludzie|o|jesteśmy|nagrywamy
Hi guys, we're recording.
Cześć ludzie, słuchajcie, nagrywamy.
Primeiro eu pergunto para vocês, para a gente tentar situar o ouvinte, onde que a gente
Najpierw|ja|pytam|do|was|aby|to|my|spróbować|umiejscowić|to|słuchacza|gdzie|że|my|my
Najpierw pytam was, żebyśmy mogli umiejscowić słuchacza, gdzie my
está agora?
jest|teraz
jesteśmy teraz?
A gente está em Campinas, na casa da Laudelina, onde ela morou durante muitos anos.
My|people|is|in|Campinas|at the|house|of|Laudelina|where|she|lived|for|many|years
We're in Campinas, at Laudelina's house, where she lived for many years.
Jesteśmy w Campinas, w domu Laudeliny, gdzie mieszkała przez wiele lat.
Esta é a Terezinha de Fátima da Silva.
To|jest|(rodzajnik żeński)|Terezinha|z|Fátimy|(rodzajnik żeński)|Silva
To jest Terezinha de Fátima da Silva.
Vocês chegaram a conhecer ela?
Wy|dotarli|do|poznać|ją
Czy znaliście ją?
Sim, eu convivi com ela uns 10 anos, eu acho.
Tak|ja|żyłem|z|nią|około|lat|ja|myślę
Tak, spędziłem z nią około 10 lat, myślę.
E como que ela era?
I|jak|jaka|ona|była
A jaka ona była?
Não pode falar tudo, né?
Nie|możesz|mówić|wszystko|prawda
Nie można wszystkiego powiedzieć, prawda?
Vou pegar só a parte boa.
Wezmę|wziąć|tylko|ta|część|dobra
Wezmę tylko dobrą część.
Ah, mas assim, como movimento, a Laudelina era extraordinária, né?
Ah|ale|w ten sposób|jak|ruch|ta|Laudelina|była|niezwykła|prawda
Ach, ale tak, jako ruch, Laudelina była niezwykła, prawda?
Eu acho que não existe, a nível de Brasil, eu não conheço, nem na América Latina,
Ja|myślę|że|nie|istnieje|na|poziomie|w|Brazylii|ja|nie|znam|ani|w|Ameryce|Łacińskiej
Myślę, że nie ma, na poziomie Brazylii, nie znam, nawet w Ameryce Łacińskiej,
onde eu participei dos encontros das trabalhadoras, alguém com poder de fala como o de Laudelina.
gdzie|ja|uczestniczyłem|z|spotkań|pracownic|pracownic|ktoś|z|moc|mówienia|mówienia|jak|ten|od|Laudelina
gdzie brałem udział w spotkaniach pracownic, ktoś z taką siłą wypowiedzi jak Laudelina.
Porque ela tinha uma oratória fantástica e muito brava, então o pessoal tinha o maior
Ponieważ|ona|miała|jedna|mowa|fantastyczna|i|bardzo|zła|więc|ten|ludzie|miał|ten|największy
Bo miała fantastyczną i bardzo mocną oratorię, więc ludzie mieli ogromny
respeito, né?
szacunek|prawda
szacunek, prawda?
Então, onde ela chegava, e aí ela tinha a moral de descascar às vezes a gente ou
Więc|gdzie|ona|przyjeżdżała|i|wtedy|ona|miała|tę|moralność|do||czasami|razy|nas|ludzi|lub
So, where she arrived, and then she had the moral high ground to sometimes peel us or
Więc, gdziekolwiek się pojawiała, miała moralne prawo czasami nas skrytykować lub
qualquer político, é onde ela estava.
każdy|polityk|jest|gdzie|ona|była
jakikolwiek polityk, to tam, gdzie była.
E é por isso que você falou que não dá para falar tudo, é esse lado dela mais cascaduro?
I|is|for|that|that|you|said|that|not|can|to|talk|everything|is|this|side|her|more|straightforward
I dlatego powiedziałeś, że nie da się wszystkiego powiedzieć, to ta jej bardziej kasztanowa strona?
É, esse lado cascaduro é difícil.
Tak|ta strona||trudny|jest|trudny
Tak, ta kasztanowa strona jest trudna.
Você tinha quantos anos quando você conheceu a Dona Laudelina?
Ty|miałeś|ile|lat|kiedy|Ty|poznałeś|panią|Panią|Laudelinę
Ile miałeś lat, kiedy poznałeś Panią Laudelinę?
Eu tinha 20, que ia fazer 20 ainda.
Ja|miał|który|miał|zrobić|jeszcze
I was 20, about to turn 20.
Miałem 20 lat, które miałem jeszcze skończyć.
Eu não tinha ensino nenhum, porque meu pai era aqueles que mudava de fazenda para fazenda,
Ja|nie|miałem|wykształcenie|żadne|ponieważ|mój|ojciec|był|ci|którzy|zmieniał|z|farmy|do|farmy
Nie miałem żadnego wykształcenia, ponieważ mój ojciec był tym, który zmieniał farmy,
né?
prawda
right?
prawda?
Então a gente só, às vezes, quando matriculava na escola, você ia um dia, dali a pouco já
Więc|(przyimek)|my|tylko|(przyimek)|czasami|kiedy|zapisywał|(przyimek)|szkołę|ty|szedłeś|jeden|dzień|stamtąd|(przyimek)|wkrótce|już
So we just, sometimes, when we enrolled in school, you'd go for a day, and then you'd be gone.
Więc czasami, kiedy zapisywaliśmy się do szkoły, szedłeś jeden dzień, a potem już
ia mudar para outro lugar, você não ia mais.
miałeś|przeprowadzić|do|innego|miejsca|ty|nie|miał|więcej
miałem się przeprowadzić w inne miejsce, ty już nie.
Eu juntando todos os dias que eu fui na escola, acho que dava mais ou menos meio ano.
Ja|zliczając|wszystkie|te|dni|które|ja|byłem|w|szkole|myślę|że|dawał|więcej|lub|mniej|pół|roku
Zliczając wszystkie dni, kiedy chodziłem do szkoły, myślę, że to było około pół roku.
Eu me sentia muito mal.
Ja|się|czułem|bardzo|źle
Czułem się bardzo źle.
E aí, quando vim para a associação, né?
I|then|when|I came|to|the|association|right
A więc, kiedy przyszedłem do stowarzyszenia, prawda?
E para mim foi um aprendizado, assim, maravilhoso, porque dessas rodas de conversa e com as broncas
I|for|me|was|a|learning|thus|wonderful|because|of these|circles|of|conversation|and|with|the|reprimands
I dla mnie to była wspaniała nauka, ponieważ dzięki tym rozmowom i uwagom
de Laudelina é que eu pude crescer um pouco, que eu pude ir para a escola estudar, porque
od|Laudelina|jest|że|ja|mogłem|rosnąć|trochę|mało|że|ja|mogłem|iść|do|szkoły||uczyć się|ponieważ
Laudeliny mogłem trochę urosnąć, mogłem pójść do szkoły, aby się uczyć, ponieważ
eu era analfabeta de pai e mãe.
ja|byłam|analfabetką|z|ojca|i|matki
I was illiterate.
byłem analfabetą z rodziców.
E isso me fez ir para a escola, depois de velha, para poder dialogar de igual para igual,
I|it|me|made|go|to|the|school|after|of|old|to|be able to|dialogue|from|equal|to|equal
I to sprawiło, że poszedłem do szkoły, po latach, aby móc rozmawiać na równi,
com os demais, né?
z|innymi|innymi|prawda
z innymi, prawda?
Ela sempre falava que o estudo, a única coisa que ninguém pode tirar de você é o conhecimento.
Ona|zawsze|mówiła|że|ten|nauka|ta|jedyna|rzecz|która|nikt|może|zabrać|od|ciebie|jest|to|wiedza
Zawsze mówiła, że nauka, jedyna rzecz, której nikt nie może ci odebrać, to wiedza.
Eu, por exemplo, vou ter que estudar por causa da organização sindical, né?
Ja|na|przykład|będę|miał|musiał|uczyć się|z powodu|organizacji|związkowej|organizacji|związkowej|prawda
Ja, na przykład, będę musiał się uczyć z powodu organizacji związkowej, prawda?
Assim, fiz, sou bacharel em direito.
Tak|zrobiłem|jestem|licencjat|w|prawie
Tak więc, zrobiłem to, jestem magistrem prawa.
E por isso que eu estou ainda aí no apoio das companheiras, né?
I|for|this|that|I|am|still|there|in|support|of the|female companions|right
I dlatego wciąż wspieram koleżanki, prawda?
Eu já tinha lido a transcrição de uma entrevista que a dona Laudelina deu nos últimos dias
Ja|już|miałem|przeczytany|ta|transkrypcja|z|wywiad|wywiad|który|ta|pani|Laudelina|dała|w|ostatnich|dniach
Już czytałem transkrypcję wywiadu, który pani Laudelina dała w ostatnich dniach
de vida para o Museu da Imagem e do Som de Campinas.
z|życia|do|ten|muzeum|od|obra|i|od|dźwięku|z|Campinas
swojego życia dla Muzeum Obrazu i Dźwięku w Campinas.
A dona Laudelina nasceu em 1904, na virada do século passado.
Ta|pani|Laudelina|urodziła się|w|na|przełomie|wieku|wieku|przeszłego
Pani Laudelina urodziła się w 1904 roku, na przełomie ubiegłego wieku.
E eu sempre fico muito empolgado com a possibilidade de ouvir a voz de uma pessoa histórica.
I|I|always|get|very|excited|with|the|possibility|to|hear|the|voice|of|a|person|historical
I zawsze jestem bardzo podekscytowany możliwością usłyszenia głosu historycznej postaci.
E isso, infelizmente, é bem raro no Brasil.
I|this|unfortunately|is|quite|rare|in the|Brazil
I to, niestety, jest dość rzadkie w Brazylii.
Se documento de papel já é difícil de achar, imagine gravações em áudio e vídeo.
Jeśli|dokument|z|papier|już|jest|trudny|do|znalezienia|wyobraź sobie|nagrania|w|audio|i|wideo
Jeśli dokumenty papierowe są trudne do znalezienia, wyobraź sobie nagrania audio i wideo.
Meu nome é Oresses Augusto Toledo, trabalho no Museu da Imagem e do Som de Campinas desde
Moje|imię|jest|Oresses|Augusto|Toledo|pracuję|w|Muzeum|obra|Obra|i|dźwięku|dźwięku|z|Campinas|od
Nazywam się Oresses Augusto Toledo, pracuję w Muzeum Obrazu i Dźwięku w Campinas od
1990.
1990.
Trabalhava aqui com os funcionários que eu já conhecia, né?
Pracowałem|tutaj|z|tymi|pracownikami|którzy|ja|już|znałem|prawda
Pracowałem tutaj z pracownikami, których już znałem, prawda?
De longa data.
Od|długiego|czasu
Od dłuższego czasu.
Um deles era o Juvenal, que era projecionista.
Jeden|z nich|był|ten|Juvenal|który|był|projektorem
Jednym z nich był Juvenal, który był projektorem.
Ele conversou comigo e falou, lá no bairro, no bairro da periferia, né?
On|rozmawiał|ze mną|i|powiedział|tam|w|dzielnicy|w|dzielnicy|z|peryferii|prawda
On rozmawiał ze mną i powiedział, tam w dzielnicy, w dzielnicy na peryferiach, prawda?
Ele falou, tem uma senhora negra, uma referência.
On|powiedział|jest|jedna|pani|czarna|jedna|odniesienie
Powiedział, że jest czarna pani, odniesienie.
Eu achei interessante.
Ja|uważałem|interesujące
Uważałem to za interesujące.
Falei, vamos entrevistar.
Powiedziałem|zróbmy|wywiad
Powiedziałem, zróbmy wywiad.
E quando eu fui recebido por ela, até estava presente também algumas diretoras do Sindicato
I|when|I|was|received|by|her|even|were|present|also|some|directors|of|Union
A kiedy zostałem przyjęty przez nią, były tam również niektóre dyrektorki Związku
das Trabalhadoras Domésticas.
od|Pracownice|Domowe
Pracownic Domowych.
Mas que não passou 20, 15 minutos, eu percebi que eu estava diante de uma pessoa fascinante.
Ale|że|nie|minęło|minut|ja|zauważyłem|że|ja|byłem|przed|de|jedną|osobą|fascynującą
Ale minęło zaledwie 20, 15 minut, a ja zdałem sobie sprawę, że mam do czynienia z fascynującą osobą.
Não só do ponto de vista do conteúdo, da sua vivência, da sua biografia, né?
Nie|tylko|z|punkt|z|widzenia|z|treści|z|twojego|doświadczenia|z|twojej|biografii|prawda
Nie tylko z punktu widzenia treści, jej doświadczenia, jej biografii, prawda?
O que me impressionou e me impressiona até hoje é a força, a energia, a convicção.
Co|co|mnie|zaimponował|i|mnie|zaimponuje|aż|dzisiaj|jest|ta|siła|ta|energia|ta|pewność
To, co mnie zaimponowało i wciąż imponuje, to siła, energia, przekonanie.
E aí é importante o audiovisual.
I|then|is|important|the|audiovisual
I tutaj ważne jest audiowizualne.
Porque não é só o som, você vê o brilho nos olhos dela.
Bo dlaczego|nie|jest|tylko|ten|dźwięk|ty|widzi|ten|blask|w|oczach|jej
Bo to nie tylko dźwięk, widzisz blask w jej oczach.
Infelizmente não dá pra mostrar aqui o brilho nos olhos da dona Laudelina, mas a voz, você
Niestety|nie|da|do|pokazać|tutaj|ten|blask|w|oczach|pani|pani|Laudelina|ale|ten|głos|ty
Niestety nie da się tutaj pokazać blasku w oczach pani Laudeliny, ale głos, ty
pode ouvir.
możesz|słyszeć
możesz słyszeć.
Meu nome de nascimento, Laudelina de Campos Melo.
Moje|imię|z|urodzenia|Laudelina|z|Campos|Melo
Moje imię urodzenia to Laudelina de Campos Melo.
Data de nascimento, 12 de outubro de 1904.
Data|z|urodzenia|z|października|z
Data urodzenia, 12 października 1904.
As empregadas domésticas tinham sido destituídas das leis trabalhistas, né?
Te|służące|domowe|miały|być|pozbawione|z|praw|pracy|prawda
Służby domowe zostały pozbawione praw pracowniczych, prawda?
Porque eles achavam, e até hoje eles acham, que a empregada doméstica não contribui
Ponieważ|oni|myśleli|i|aż|dzisiaj|oni|myślą|że|ta|służąca|domowa|nie|przyczynia się
Ponieważ uważali, a do dziś uważają, że sprzątaczka nie wnosi
pra nação.
dla|naród
do narodu.
E que a empregada doméstica não traz dentro do bolso da nação economia.
I|że|ta|służąca|domowa|nie|przynosi|w|z|kieszeni|narodu|naród|gospodarka
I że sprzątaczka nie wnosi do kieszeni narodu oszczędności.
Ela não traz economia pra própria nação, mas traz pro patrão dela.
Ona|nie|przynosi|zysk|dla|własna|naród|ale|przynosi|dla|szef|jej
Nie wnosi oszczędności dla samego narodu, ale wnosi dla swojego pracodawcy.
Que é ela quem dá a cobertura pra riqueza do patrão.
Co|jest|ona|kto|daje|tę|osłonę|dla|bogactwa|właściciela|pracodawcy
To ona daje os zabezpieczenie dla bogactwa pana.
Que é ela que cria os filhos do patrão, é ela que cuida da casa, que é ela que fica
Co|jest|ona|która|wychowuje|(rodz)|dzieci|(rodz)|szefa|jest|ona|która|dba|o|dom|która|jest|ona|która|zostaje
To ona wychowuje dzieci pana, to ona dba o dom, to ona zostaje
tomando conta dos filhos.
zajmując|opieką|nad|dziećmi
opiekować się dziećmi.
Toma conta do patrimônio do patrão.
Weź|odpowiedzialność|za|majątek|(przyimek)|pracodawca
Opiekuje się majątkiem pana.
E sem direito a nada, né?
I|without|right|to|nothing|right
I bez prawa do niczego, prawda?
Que a maioria daquelas antigas que trabalham 20, 30 anos morreram na rua do Diniz Mota.
Że|ta|większość|z tamtych|starszych|które|pracują|lat|umarły|na|ulicy|Diniz Mota||
Większość z tych starych, które pracowały 20, 30 lat, umarła na ulicy Diniz Mota.
Várias delas a gente teve, cuidou delas e tratou delas e cuidou até a morte.
Wiele|z nich|my|ludzie|miała|dbał|o nie|i|leczył|je|i|dbał|aż|do|śmierci
Wiele z nich miałyśmy, opiekowałyśmy się nimi i dbałyśmy o nie aż do śmierci.
Porque ela não tinha condição, não tinha família, não tinha ninguém por ela.
Ponieważ|ona|nie|miała|warunki|nie|miała|rodzina|nie|miała|nikt|przy|ona
Bo nie miały warunków, nie miały rodziny, nie miały nikogo przy sobie.
Era ainda um resíduo de escravidão, né?
Był|wciąż|jednym|pozostałość|niewolnictwa||prawda
To wciąż był resztka niewolnictwa, prawda?
Que era do descendente de escravo, né?
Co|była|z|potomek|od|niewolnika|prawda
Który był potomkiem niewolnika, prawda?
Empregada doméstica, no dia ela faz vários trabalhos, né?
Sprzątaczka|domowa|w|dzień|ona|robi|wiele|prac|prawda
Sprzątaczka, w ciągu dnia wykonuje wiele prac, prawda?
Ela vai tratar um serviço numa casa, ela faz o trabalho de lavadeira, de arrumadeira,
Ona|będzie|zajmować się|jednym|zleceniem|w|domu|ona|wykonuje|tę|pracę|jako|praczka|jako|sprzątaczka
Idzie zająć się pracą w domu, wykonuje pracę praczki, sprzątaczki,
de cozinheira, de passadeira e tudo, né?
od|kucharka|od|prasowaczka|i|wszystko|prawda
jako kucharka, jako prasowaczka i tak dalej, prawda?
E ainda não tem uma profissão.
I|still|not|has|a|profession
I wciąż nie ma zawodu.
Ela não está considerada ainda como profissional, mas ela é uma profissional.
Ona|nie|jest|uważana|jeszcze|za|profesjonalistkę|ale|ona|jest|jedną|profesjonalistką
Ona nie jest jeszcze uznawana za profesjonalistkę, ale jest profesjonalistką.
Então ela é profissional dentro da cozinha, ela é profissional lavando roupa, ela é
Więc|ona|jest|profesjonalistką|w|z|kuchni|ona|jest|profesjonalistką|piorącą|ubrania|ona|jest
Więc jest profesjonalistką w kuchni, jest profesjonalistką w praniu ubrań, jest
profissional fazendo doce, ela é profissional arrumando uma casa, ela é profissional tomando
profesjonalny|robiąc|słodycz|ona|jest|profesjonalny|sprzątając|jeden|dom|ona|jest|profesjonalny|pijąc
profesjonalna robiąca słodycze, jest profesjonalistką w sprzątaniu domu, jest profesjonalistką zajmującą się
conta dos filhos.
rachunek|z|dzieci
dziećmi.
Tomando conta dos filhos, ela é uma babá.
Zajmując|opieką|od|dzieci|ona|jest|jedną|nianią
Zajmując się dziećmi, jest nianią.
Tomando conta da casa, guardando o patrimônio do patrão, ela é uma dona de casa.
biorąc|odpowiedzialność|od|domu|pilnując|mienie|właściciela|od|pracodawcy|ona|jest|jedną|panią|od|domu
Zajmując się domem, dbając o majątek pracodawcy, jest gospodynią domową.
Eles só consideram profissional aqueles que têm um diploma na mão, aqueles que trabalham
Oni|tylko|uważają|profesjonalny|ci|którzy|mają|jeden|dyplom|w|ręku|ci|którzy|pracują
Oni uważają za profesjonalistów tylko tych, którzy mają dyplom w ręku, tych, którzy pracują
numa indústria, aqueles que têm um nome ligado à profissão, mas a empregada doméstica
w|przemyśle|ci|którzy|mają|jedno|imię|związane|do|zawodowi|ale|ta|służąca|domowa
w przemyśle, tych, którzy mają nazwisko związane z zawodem, ale sprzątaczka
não é considerada.
nie|jest|uważana
nie jest brana pod uwagę.
Está reservada a segunda categoria, porque foi escrava de vocês.
Jest|zarezerwowana|druga||kategoria|ponieważ|była|niewolnicą|od|was
Jest zarezerwowana dla drugiej kategorii, ponieważ była waszą niewolnicą.
Não tinha profissão pra vocês, mas ela nasceu já dentro da profissão.
Nie|miała|zawód|dla|was|ale|ona|urodziła się|już|w|z|zawodzie
Nie miałem zawodu dla was, ale ona urodziła się już w zawodzie.
Eu, por exemplo, com uns sete anos eu já cozinhava, já tomava conta de uma cozinha.
Ja|na|przykład|miał|około|siedem|lat|ja|już|||brałem|odpowiedzialność|za|jedną|kuchnię
Ja, na przykład, w wieku około siedmiu lat już gotowałem, już zajmowałem się kuchnią.
Eu lembro muito bem que eu trabalhei numa casa aqui na cidade velha e eu comprava aquelas
Ja|pamiętam|bardzo|dobrze|że|ja|pracowałem|w|domu|tutaj|w|mieście|starym|i|ja|kupowałem|te
Bardzo dobrze pamiętam, że pracowałem w jednym domu tutaj w starym mieście i kupowałem te
velas de sete dias, sete noites, porque eu não podia usar a energia da casa pra estudar.
świece|przez|siedem|dni|siedem|nocy|ponieważ|ja|nie||używać|energii||z|domu|do|uczyć się
świece na siedem dni, siedem nocy, ponieważ nie mogłem używać energii w domu, aby się uczyć.
De novo, a Lucy Leide Mafra, cuja história a gente está ouvindo desde o começo do episódio.
Od|now|Lucy Leide Mafra||||której|historia|my|ludzie|jest|słuchając|od|początku||odcinka|odcinka
Znowu Lucy Leide Mafra, której historię słyszymy od początku odcinka.
Eles diziam que eu sonhava alta, igual o Rubo do Velho Peso, e que empregada doméstica,
Oni|mówili|że|ja|marzyłem|głośno|tak jak|Rubo|Rubo|od|Starego|Pesa|i|że|sprzątaczka|domowa
Mówili, że marzę wysoko, jak Rubo z Velho Peso, i że jestem tylko sprzątaczką,
empregada doméstica, e não passava disso, e que eu jamais iria conseguir alguma coisa.
sprzątaczka|domowa|i|nie|była|z tego|i|że|ja|nigdy|bym|osiągnąć|coś|rzecz
sprzątaczką, i na tym się kończy, i że nigdy nic nie osiągnę.
A esposa dele era muito legal, mas ela tinha muito medo dele.
Żona|żona|jego|była|bardzo|miła|ale|ona|miała|bardzo|strach|od niego
Jego żona była bardzo miła, ale bardzo się go bała.
Ele era aposentado, ele foi militar e ele servia na reserva, ele ficava em casa o dia inteiro,
On|był|emerytem|On|był|żołnierzem||On|służył|w|rezerwie|On|spędzał|w|domu|całe|dzień|cały
On był emerytem, był wojskowym i służył w rezerwie, spędzał cały dzień w domu,
perturbando a minha vida.
zakłócając|moją||życie
zakłócając moje życie.
Ele mandava lavar as janelas duas, três vezes, a minha mão ficava em carne viva pra limpar aquela janela ali.
On|kazał|myć|te|okna|dwa|trzy|razy|moja||ręka|była|w|mięso|żywa|żeby|umyć|tamta|okno|tam
Kazał mi myć okna dwa, trzy razy, moja ręka była w krwi od czyszczenia tego okna.
E quando eu passei na faculdade, eu passei em duas faculdades, eu levei o jornal pra ele e disse
I|when|I|passed|in the|university|I|passed|in|two|universities|I|took|the|newspaper|to him|he|and|said
A kiedy zdałem na studia, zdałem na dwa kierunki, przyniosłem mu gazetę i powiedziałem
olha, eu passei, e o filho dele não passou em nenhuma, fez vestibular, e ao mesmo tempo não passou em nenhuma.
patrz|ja|zdałem|i|jego|syn|jego|nie|zdał|w|żadnej|zdał|egzamin wstępny|i|w tym samym|samym|czasie|nie|zdał|w|żadnej
patrz, zdałem, a jego syn nie zdał na żaden, przystąpił do egzaminu wstępnego, a jednocześnie nie zdał na żaden.
Eu dizia, sabe, o senhor conhece aquela frase que diz assim,
Ja|mówiłem|wiesz|pan|pan|zna|tamta|zdanie|które|mówi|tak
Mówiłem, wiesz, zna pan to powiedzenie, które mówi tak,
pro meu inimigo desejo vida longa, para que possa assistir minha vitória de pé.
dla|moj|wróg|życzę|życie|długa|aby|który|mógł|zobaczyć|moje|zwycięstwo|z|nogi
mojemu wrogowi życzę długiego życia, aby mógł oglądać moje zwycięstwo na stojąco.
E quando eu me formei, eu fiz questão que ele fosse meu paranífio, e eu fiz questão de dizer pra toda a turma,
I|when|I|myself|graduated|I|made|point|that|he|be|my|best man|and|I|made|point|to|say|to|all|the|class
A kiedy ukończyłem studia, zrobiłem wszystko, aby był moim świadkiem, i zrobiłem wszystko, aby powiedzieć całej klasie,
sabe gente, você lembra aquela história que eu contei pra você, que aquele, meu padrão dizia
wiesz|ludzie|ty|pamiętasz|tamta|historia|że|ja|opowiedziałem|dla|ciebie|że|tamten|mój|wzór|mówił
wiesz, pamiętasz tę historię, którą ci opowiedziałem, że ten, mój wzór mówił
que empregada doméstica era empregada doméstica, que eu sonhava mais alta do que o Rubo do Velho Peso?
że|służąca|domowa|była|zatrudniona|domowa|że|ja|marzyłem|bardziej|wysoka|od|||Rubo|od|Starego|Pesa
że służąca to służąca, że marzyłem o kimś wyższym niż Rubo z Starej Wagi?
Pois é, é aquele senhor que tá ali na minha frente, que é meu paranífio.
No|jest|jest|||||||||||mój|paraninfa
Cóż, to ten pan, który stoi przede mną, który jest moim paranym.
E aí ele ficou com a cara no chão, no chão, né, assim, mas eu sei que foi uma forma grosseira,
I|then|he|stayed|with|the|face|on|ground|on|ground|right|like that|but|I|know|that|was|a|way|rude
I wtedy miał twarz na ziemi, na ziemi, prawda, tak, ale wiem, że to była niegrzeczna forma,
mas eu precisava falar aquilo, eu precisava, sabe, que eu engoli aquilo durante anos, a seco ali, ele me falando.
ale|ja|potrzebowałem|mówić|to|ja|potrzebowałem|wiesz|że|ja|przełknąłem|to|przez|lata|na|sucho|tam|on|mnie|mówił
ale jednak musiałem to powiedzieć, musiałem, wiesz, że przez lata to przełykałem, na sucho, on mi to mówił.
Ele dizia, a única forma de pobre subir na vida é se colocar um sapato alto.
On|mówił|że|jedyną|sposobem|z|biedny|wznieść się|w|życiu|jest|jeśli|założy|jeden|but|wysoki
Mówił, że jedynym sposobem, aby biedny człowiek awansował w życiu, jest założenie wysokich butów.
Eu disse, eu vou conseguir escrever minha própria história, vou pedir, quando eu queira alguma coisa, eu vou lá e pego.
Ja|powiedziałem|ja|będę|mógł|napisać|moją||historię|będę|prosić|kiedy|ja|zechcę|coś|rzecz|ja|będę|tam|i|biorę
Powiedziałem, że uda mi się napisać swoją własną historię, poproszę, kiedy będę czegoś chciał, idę i biorę.
Fico esperando que ninguém pegue por mim, enfim.
Zostanę|czekając|że|nikt|weźmie|za|mnie|w końcu
Czekam, aż nikt nie weźmie tego za mnie, w końcu.
Então assim, eu nunca deixei que as pessoas me anulassem, eu sempre lutei por aquilo que eu queria.
Więc|tak|ja|nigdy|pozwoliłem|żeby|te|ludzie|mnie|zniechęcały|ja|zawsze|walczyłem|o|to|co|ja|chciałem
Więc tak, nigdy nie pozwoliłem, aby ludzie mnie zdominowali, zawsze walczyłem o to, czego chciałem.
E aí, desde então, eu fui me especializando, investia muito meu salário em cursos de qualificação profissional,
I|then|since|then|I|was|myself|specializing|invested|a lot|my|salary|in|courses|of|qualification|professional
I od tego czasu zacząłem się specjalizować, inwestowałem dużą część mojej pensji w kursy kwalifikacyjne,
principalmente na área da gastronomia, que é uma área que eu gosto muito, né, e fui melhorando meu salário,
głównie|w|dziedzinie|z|gastronomii|która|jest|jedną|dziedziną|która|ja|lubię|bardzo|prawda|i|byłem|poprawiając|mój|wynagrodzenie
szczególnie w dziedzinie gastronomii, która bardzo mnie interesuje, i poprawiłem swoją pensję,
sempre estudando, lógico, primeiro eu me formei em administração de empresa, aí depois eu me formei em turismo.
zawsze|ucząc się|logiczne|najpierw|ja|siebie|ukończyłem|w|administracji|z|przedsiębiorstwa|potem|później|ja|siebie|ukończyłem|w|turystyce
zawsze się ucząc, oczywiście, najpierw ukończyłem studia z zakresu zarządzania przedsiębiorstwem, a potem ukończyłem turystykę.
E agora eu tô fazendo direito, fazendo pós-graduação, docência no ensino superior.
I|teraz|ja|jestem|robię|prawo|robię|||nauczanie|w|edukacji|wyższej
A teraz robię to dobrze, robię studia podyplomowe, uczę na poziomie wyższym.
É muito incrível a história da Lucy Leidy, né?
Jest|bardzo|niesamowita|ta|historia|o|Lucy|Leidy|prawda
Historia Lucy Leidy jest naprawdę niesamowita, prawda?
Passou por todos os perrengues clássicos de uma trabalhadora doméstica no Brasil e deu a volta por cima.
Przeszedł|przez|wszystkie|te|trudności|klasyczne|od|jednej|pracownicy|domowej|w|Brazylii|i|dała|w|powrót|przez|górę
Przeszła przez wszystkie klasyczne trudności pracownicy domowej w Brazylii i wyszła na prostą.
E como, né? Sambando na cara do patrão.
I|how|right|Dancing|in|face|of|boss
I jak, prawda? Tańcząc sambę przed szefem.
É que nem o que horas ela volta, o filme, mas no caso da Lucy Leidy, não foi nem a filha dela que passou no vestibular,
To|że|nawet|o|co|godziny|ona|wraca|film|film|ale|w|przypadku|z|Lucy|Leidy|nie|była|nawet|ta|córka|jej|która|zdała|na|egzamin wstępny
To jak w filmie "Co o której wraca", ale w przypadku Lucy Leidy, to nie jej córka zdała egzamin wstępny,
mas ela mesma.
ale|ona|sama
ale ona sama.
Mas ainda tem mais coisa nessa história.
Ale|jeszcze|jest|więcej|rzeczy|w tej|historii
Ale w tej historii jest jeszcze więcej.
A Lucy Leidy foi uma das pessoas diretamente responsáveis, ao lado de várias outras companheiras trabalhadoras domésticas,
(nieprzetłumaczalne)|Lucy|Leidy|była|jedną|z|osób|bezpośrednio|odpowiedzialnych|obok|strony|od|wielu|innych|towarzyszek|pracownic|domowych
Lucy Leidy była jedną z osób bezpośrednio odpowiedzialnych, obok wielu innych koleżanek pracujących jako pomoc domowa,
por uma das leis trabalhistas mais importantes da história do Brasil.
przez|jedną|z|prawa|pracy|najważniejsze|ważne|z|historii|Brazylii|Brazylii
jednej z najważniejszych ustaw pracowniczych w historii Brazylii.
Boa noite. O Senado acaba de aprovar por unanimidade a proposta de emenda à Constituição
Dobranoc|wieczór|Senat|Senat|właśnie|z|zatwierdzić|przez|jednogłośnie|propozycję|propozycję|zmiany|poprawki|do|konstytucji
Dobry wieczór. Senat właśnie jednogłośnie zatwierdził propozycję zmiany w Konstytucji
que garante mais direitos trabalhistas aos empregados domésticos.
który|zapewnia|więcej|prawa|pracownicze|dla|pracowników|domowych
która zapewnia więcej praw pracowniczych dla pracowników domowych.
Em 1972, foi aprovada uma lei que trazia algumas proteções às trabalhadoras domésticas.
W|została|zatwierdzona|jedna|ustawa|która|przynosiła|pewne|ochrony|dla|pracownic|domowych
W 1972 roku uchwalono ustawę, która wprowadzała pewne ochrony dla pracownic domowych.
A trabalhadora doméstica tinha direito à carteira assinada, tinha direito às férias de 20 dias.
Ta|pracownica|domowa|miała|prawo|do|książeczka|zarejestrowana|miała|prawo|do|urlopu|do|dni
Pracownica domowa miała prawo do umowy o pracę, miała prawo do 20 dni urlopu.
Lógico, não tinha os mesmos direitos que os trabalhadores seletistas, mas tinha algum direito.
logic|not|had|the|same|rights|as|the|workers|contract workers|but|had|some|right
Oczywiście, nie miała tych samych praw co pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę, ale miała jakieś prawa.
Trabalhador seletista é o trabalhador protegido pela CLT.
Pracownik|zatrudniony na podstawie umowy o pracę|jest|ten|pracownik|chroniony|przez|Kodeks pracy
Pracownik zatrudniony na umowę o pracę to pracownik chroniony przez Kodeks pracy.
E esse ainda não era o caso das trabalhadoras domésticas.
I|this|still|not|was|the|case|of the|domestic|workers
I to wciąż nie dotyczyło pracownic domowych.
Nós não tínhamos nenhum direito de reclamar, nós não recebíamos férias, nós não recebíamos décimo terceiro.
My|nie|mieliśmy|żaden|prawo|do|skarżyć się|My|nie|dostawaliśmy|urlopu|My|nie|dostawaliśmy|trzynastą|pensję
Nie mieliśmy żadnego prawa do skarg, nie dostawaliśmy urlopu, nie dostawaliśmy trzynastej pensji.
Depois veio a Constituição de 88, que também trouxe alguns avanços,
Potem|przyszła|ta|konstytucja|z|która|również|przyniosła|kilka|postępów
Potem przyszła Konstytucja z 88 roku, która również przyniosła pewne postępy,
como a obrigação de pagamento do salário mínimo e a licença maternidade.
jak|obowiązek|płatności|wynagrodzenia|minimalnej||płacy|minimalnej|i|urlop|macierzyński|macierzyński
jak obowiązek wypłaty płacy minimalnej i urlop macierzyński.
Em 2006, foi estabelecido o direito a descanso semanal remunerado aos domingos e feriados.
W|został|ustanowiony|prawo||do|odpoczynek|tygodniowy|płatny|w|niedziele|i|święta
W 2006 roku ustanowiono prawo do płatnego odpoczynku w niedziele i święta.
E olha só pra você ver, só em 2006, antes estava liberado ser de segunda a segunda.
I|look|just|para|you|see|only|in|before|was|allowed|to be|from|Monday|to|Monday
A spójrz, w 2006 roku, wcześniej było dozwolone pracować od poniedziałku do poniedziałku.
Mas ainda faltava muita coisa.
Ale|jeszcze|brakowało|dużo|rzeczy
Ale wciąż brakowało wielu rzeczy.
Por exemplo, a demissão podia ser sem justa causa e sem pagamento de multa.
Na|przykład|ta|wypowiedzenie|mogło|być|bez|uzasadnionej|przyczyny|i|bez|wypłaty|od|kary
Na przykład, zwolnienie mogło być bez uzasadnionej przyczyny i bez wypłaty odszkodowania.
Trabalhadora doméstica não tinha seguro-desemprego, não tinha jornada de trabalho estipulada, muito menos hora extra.
Pracownica|domowa|nie|miała|||||czas|pracy|pracy|ustalona|||godzina|nadliczbową
Pracownice domowe nie miały ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, nie miały ustalonego czasu pracy, a tym bardziej nadgodzin.
E aí veio a proposta de emenda à Constituição à PEC, a PEC das domésticas, em 2012.
I|||the|proposal|of|amendment|to the|Constitution|to the|PEC|||of the|domestic workers|in
A potem pojawiła się propozycja zmiany w konstytucji, PEC, PEC dla pracowników domowych, w 2012 roku.
E começou a polêmica.
I|started|the|controversy
I zaczęła się kontrowersja.
Imagina a audácia de exigir direitos para a trabalhadora doméstica,
wyobraź sobie|tę|śmiałość|z|żądania|praw|dla|tę|pracowniczkę|domową
Wyobraź sobie bezczelność żądania praw dla pracownicy domowej,
de equiparar a categoria às demais categorias de trabalho do Brasil.
do|zrównania|do|kategoria|do|pozostałych|kategorii|pracy|pracy|w|Brazylii
aby zrównać tę kategorię z innymi kategoriami pracy w Brazylii.
O quê? Precisar assinar carteira e recolher a FGTS?
Co|cóż|Musieć|podpisać|umowę o pracę|i|wpłacić|do|Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
Co? Musisz podpisać umowę i odprowadzać FGTS?
E não vai contar com ela só oito horas de trabalho por dia?
I|not|will|count|on|she|only|eight|hours|of|work|per|day
I nie będzie liczyć na nią tylko osiem godzin pracy dziennie?
Ela tá lá vendo a novela, que não sei o que, o pessoal jantou e tal.
Ona|jest|tam|oglądając|tą|telenowelę|co|nie|wiem|ludzie|||wszyscy|zjedli kolację|i|itd
Ona tam ogląda serial, nie wiem co, ludzie jedli kolację i tak dalej.
Aí depois da novela ela vem, ela arruma a cozinha. Vai ter que contar essa hora que ela arrumou a cozinha?
No|depois|da|novela|ona|przychodzi|ona|sprząta|tę|kuchnię|Czy|będzie|musiała|powiedzieć|tę|godzinę|kiedy|ona|sprzątnęła|tę|kuchnię
A potem po serialu przychodzi, sprząta kuchnię. Czy będzie musiała liczyć ten czas, kiedy sprzątała kuchnię?
Então qual é o primeiro momento? Vou despedir.
Więc|jaki|jest|ten|pierwszy|moment|Ja|pożegnać
Więc jaki jest pierwszy moment? Zwolnię.
Eu já conheço muita gente que despediu.
Ja|już|znam|wielu|ludzi|którzy|zwolnił
Znam już wielu ludzi, którzy zwolnili.
Porque eu lembro do tempo que eu era pequena, os empregados da minha casa, alguns vieram comigo quando eu casei.
Ponieważ|ja|pamiętam|z|czas|kiedy|ja|byłam|mała|ci|pracownicy|z|mojego|domu|niektórzy|przyszli|ze mną|kiedy|ja|wyszłam za mąż
Bo pamiętam czasy, kiedy byłam mała, pracownicy w moim domu, niektórzy przyszli ze mną, kiedy wyszłam za mąż.
Minha babá me acompanhou. Eu aposentei, ela morreu com 80 anos.
Moja|niania|mnie|towarzyszyła|Ja|przeszedłem na emeryturę|ona|zmarła|w|lat
Moja niania mnie towarzyszyła. Przeszłam na emeryturę, ona zmarła w wieku 80 lat.
Vim receber o salariozinho dela.
Przyjechałem|odebrać|jej|pensję|
Przyszedłem odebrać jej małą pensję.
Então ela era uma pessoa da família, a gente dormia na cama abraçada com ela.
Więc|ona|była|jedną|osobą|z|rodziny|my|ludzie|spała|na|łóżku|przytulona|z|nią
Więc była osobą z rodziny, spaliśmy w łóżku przytuleni z nią.
Na casa da Tatiana é assim. A babá recebe um salário de R$ 1.400,00 por 12 horas de trabalho.
W|domu|Tatiany||jest|tak|Ta|niania|otrzymuje|1|wynagrodzenie|w wysokości|R$|za|godzin|pracy|pracy
W domu Tatiany jest tak. Niania dostaje pensję w wysokości 1.400,00 R$ za 12 godzin pracy.
O custo da empregada doméstica, que trabalha de segunda à sexta, é de R$ 1.000,00.
The|cost|of the|maid|domestic|who|works|from|Monday|to|Friday|is|of|R$
Koszt sprzątaczki, która pracuje od poniedziałku do piątku, wynosi 1.000,00 R$.
A Tatiana decidiu não arriscar.
(nieprzetłumaczalne)|Tatiana|zdecydowała|nie|ryzykować
Tatiana postanowiła nie ryzykować.
E antes mesmo da emenda ser aprovada, demitiu a empregada doméstica, que acabou se tornando diarista.
I|before|even|of|amendment|be|approved|fired|the|maid|domestic|who|ended up|herself|becoming|day laborer
I jeszcze przed zatwierdzeniem poprawki zwolniła swoją służącą, która ostatecznie stała się pracownicą dorywczą.
A mídia que o Romero Juca tentou implantar, a fala dele na mídia, era que ia ter esse emprego em massa.
A|media|która|(zaimek osobowy)|Romero|Juca|próbował|wprowadzić|(zaimek osobowy)|wypowiedź|jego|w|media|była|że|(forma przeszła czasownika 'ir')|mieć|tę|zatrudnienie|w|masowa
Media, które Romero Juca próbował wprowadzić, jego wypowiedzi w mediach, mówiły, że będzie to praca masowa.
O Romero Juca era o relator da PEC das Domésticas no Senado.
The|Romero|Juca|was|the|reporter|of the|PEC|of the|Domestic Workers|in the|Senate
Romero Juca był sprawozdawcą PEC dla pracowników domowych w Senacie.
Os senadores e deputados começaram a fazer essa mesma fala.
Ci|senatorowie|i|posłowie|zaczęli|do|robić|tę|samą|wypowiedź
Senatorowie i posłowie zaczęli mówić to samo.
A gente teve alguns problemas no início com as próprias trabalhadoras de dizer
My|people|had|some|problems|in the|beginning|with|the|own|workers|of|saying
Mieliśmy na początku pewne problemy z samymi pracownicami, które mówiły
que eu perdi o meu emprego por causa desses direitos que vocês acharam que a gente teria que ter.
że|ja|straciłem|mój|mój|praca|z|powodu|tych|praw|które|wy|uznali|że|my|ludzie|mieli|które|mieć
że straciłam pracę z powodu tych praw, które uważaliście, że powinniśmy mieć.
Eu fiquei direto em Brasília.
Ja|zostałem|bezpośrednio|w|Brasílii
Bez przerwy byłam w Brasílii.
Eu visitei os 513 deputados e isso várias vezes.
Ja|odwiedziłem|wszystkich|posłów|i|to|wiele|razy
Odwiedziłem 513 posłów i to wielokrotnie.
Tem deputado que deu visitar 118 vezes.
Jest|poseł|który|dał|wizyt|razy
Jest poseł, który odwiedził 118 razy.
Ele não querer receber a gente.
On|nie|chce|przyjąć|nas|ludzie
On nie chce nas przyjąć.
Enquanto você não der seu voto para o projeto de lei da categoria das trabalhadoras domésticas,
Dopóki|ty|nie|dasz|twój|głos|na|ten|projekt|ustawa|prawa|dla|kategoria|pracowników|pracowników|domowych
Dopóki nie oddasz swojego głosu na projekt ustawy dotyczący kategorii pracowników domowych,
você vai ver a nossa cara aqui.
ty|będziesz|widzieć|naszą||twarz|tutaj
zobaczysz nasze twarze tutaj.
Na Câmara, a relatora foi a então deputada Benedita da Silva, que já foi trabalhadora doméstica também.
W|Izbie|ta|sprawozdawczyni|była|ta|ówczesna|posłanka|Benedita|z|Silva|która|już|była|pracowniczką|domową|także
W Izbie, sprawozdawcą była ówczesna posłanka Benedita da Silva, która również była pracownicą domową.
A proposta teve só dois votos contra. Dois.
Propozycja|miała|tylko|dwa|głosy|przeciw|dwa|dwa
Propozycja miała tylko dwa głosy przeciw. Dwa.
Um foi o Vanderlei Sirac, de São Paulo, que depois disse que tinha apertado o botão errado.
Jeden|był|(rodzajnik określony)|Vanderlei|Sirac|z|(część nazwy)|Paulo|który|potem|powiedział|że|miał|naciśnięty|(rodzajnik określony)|przycisk|zły
Jednym z nich był Vanderlei Sirac z São Paulo, który później powiedział, że nacisnął zły przycisk.
O outro, bem, o outro até hoje se vangloria de ter votado contra a PEC das Domésticas.
The|other|well|the|other|until|today|himself|boasts|of|having|voted|against|the|PEC|of the|Domestic Workers
Inny, cóż, inny do dziś chwali się, że głosował przeciwko PEC dla pracowników domowych.
E ele não só se vangloria disso, como usou na campanha de 2018 várias vezes.
I|he|not|only|himself|boasts|about it|but also|used|in the|campaign|of|several|times
I nie tylko się tym chwali, ale używał tego w kampanii w 2018 roku wielokrotnie.
A gente tem no governo do país um presidente que foi abertamente contra a PEC das Domésticas.
My|people|has|in the|government|of|country|a|president|who|was|openly|against|the|PEC|of the|Domestic Workers
Mamy w rządzie kraju prezydenta, który był otwarcie przeciwny PEC dla pracowników domowych.
Ele era um dos que defendia que essa PEC destruiria as famílias,
On|był|jednym|z|którzy|bronił|że|ta|PEC|zniszczyłaby|te|rodziny
Był jednym z tych, którzy twierdzili, że ta PEC zniszczy rodziny,
que o pai de família não teria mais condições de cuidar dessa dinâmica familiar,
że|ten|ojciec|rodziny|rodzina|nie|miałby|więcej|możliwości|do|opiekować się|tej|dynamiką|rodzinnej
że ojciec rodziny nie miałby już możliwości zajmowania się tą dynamiką rodzinną,
porque não poderia pagar uma trabalhadora doméstica.
ponieważ|nie|mógłby|zapłacić|jedną|pracowniczkę|domową
ponieważ nie mógłby opłacić pracownicy domowej.
Aqui de novo a Danila Kall, que a gente ouviu no começo do episódio.
Tutaj|od|znowu|(rodzajnik żeński)|Danila|Kall|która|(rodzajnik żeński)|my|usłyszał|na|początku|(rodzajnik męski)|odcinka
Tutaj znowu Danila Kall, którą słyszeliśmy na początku odcinka.
No debate público, havia o discurso muito forte de que era algo que iria destruir as famílias,
W|debacie|publicznym|było|to|przemówienie|bardzo|silne|o|że|było|coś|co|miało|zniszczyć|te|rodziny
W debacie publicznej istniało bardzo silne przekonanie, że to coś, co zniszczy rodziny,
porque os patrões não iam ter mais como contratar trabalhadoras domésticas
ponieważ|ci|pracodawcy|nie|będą|mieli|więcej|jak|zatrudnić|pracownice|domowe
bo pracodawcy nie będą mogli zatrudniać pracowników domowych
e por isso não iam ter mais como desenvolver bem as suas atividades, certo?
i|za|to|nie|będą|mieć|więcej|jak|rozwijać|dobrze|ich|ich|działalności|prawda
i dlatego nie będą mogli dobrze rozwijać swoich działań, prawda?
A rotina da casa ia ficar prejudicada.
Rutyna||domu|domu|miała|pozostać|zakłócona
Rutyna w domu zostanie zakłócona.
Imagina a trabalhadora doméstica querer hora extra.
wyobraź sobie|(rodzajnik)|pracownica|domowa|chce|godzina|nadliczbową
Wyobraź sobie, że pracownik domowy chce nadgodzin.
Ela trabalha nas casas de família. Não tem hora, gente. Não tem hora pro café, pro jantar.
Ona|pracuje|w|domach|rodzinie|rodzinie|Nie|ma|godzina|ludzie||||na|kawę||kolację
Ona pracuje w domach rodzinnych. Nie ma godzin, ludzie. Nie ma godzin na kawę, na kolację.
E isso é revelador do ressentimento que os governos de esquerda no Brasil,
I|this|is|revealing|of|resentment|that|the|governments|of|left|in|Brazil
I to ujawnia resentiment, który rządy lewicowe w Brazylii,
notadamente o governo do Lula e da Dilma, geraram nas classes médias e nas elites
szczególnie|(rodzajnik męski)|rząd|(przyimek)|Lula|i|(przyimek)|Dilma|wygenerowali|w|klasach|średnich|i|w|elitach
szczególnie rząd Luli i Dilmie, wywołały w klasach średnich i elitach
em relação à ascensão das classes mais baixas.
w|odniesieniu|do|wzrost|klas||bardziej|niskich
w odniesieniu do wzrostu klas niższych.
A PEC das domésticas aprovada, sancionada durante o governo da Dilma,
A|PEC|od|pracowników domowych|zatwierdzona|podpisana|podczas|rząd|rząd|od|Dilmy
PEC dla pracowników domowych została zatwierdzona, podpisana podczas rządów Dilmy,
é um dos elementos que alimentou o ressentimento, e essa é uma tese que eu defendo,
jest|jednym|z|elementów|który|podsycał|to|ressentiment|i|ta|jest|jedną|tezą|którą|ja|bronię
jest jednym z elementów, które podsyciły resentiment, i to jest teza, którą bronię,
em relação ao antipetismo.
w|odniesieniu|do|antypetyzm
w odniesieniu do antypetyzmu.
Por conta dessa lógica de que teria destruído a cultura familiar
Z powodu|rachunek|tej|logiki|że|która|by|zniszczył|rodziną|kulturę|rodzinną
Z powodu tej logiki, że zniszczyła kulturę rodzinną
e considerando toda a lógica de cultura da servidão que remonta à escravização no Brasil,
i|biorąc pod uwagę|całą|tę|logikę|kultury|kultury|niewolnictwa|niewolnictwa|która|sięga|do|niewolnictwa|w|Brazylii
i biorąc pod uwagę całą logikę kultury niewolnictwa, która sięga czasów niewolnictwa w Brazylii,
a gente entende de onde vem esse ressentimento.
my|ludzie|rozumie|skąd|gdzie|pochodzi|ta|uraza
rozumiemy, skąd bierze się ta uraza.
Como? Como eu não vou ser servida?
Jak||ja|nie|będę|być|obsłużona
Jak? Jak to możliwe, że nie będę obsługiwana?
A propósito disso, a Danila...
A|cel|tego|ta|Danila
A propos tego, Danila...
A Danila organizou um livro sobre o trabalho doméstico lançado em 2021
(nieprzetłumaczalne)|Danila|zorganizowała|(nieprzetłumaczalne)|książkę|o||pracy|domowej|wydany|w
Danila zorganizowała książkę na temat pracy domowej wydaną w 2021 roku.
em parceria com a também pesquisadora e professora Rosali de Seixas Brito.
w|partnerstwie|z|również|również|badaczką|i|nauczycielką|Rosali|z|Seixas|Brito
Wspólnie z badaczką i profesorką Rosali de Seixas Brito.
A gente também conversou com a Rosali.
My|people|also|talked|with|the|Rosali
Rozmawialiśmy również z Rosali.
O ministro da economia, Paulo Guedes, enuncia isso de uma forma muito clara
Minister|minister|of|economy|Paulo|Guedes|states|this|in|a|way|very|clear
Minister gospodarki, Paulo Guedes, wyraża to w bardzo jasny sposób.
da questão da... agora tem até empregada doméstica indo pra Disney.
od|kwestii|od|teraz|ma|nawet|służąca|domowa|idąca|do|Disneya
kwestii... teraz nawet sprzątaczki jadą do Disney.
Turismo, todo mundo indo pra Disneyland, empregada doméstica pra Disneyland,
Turystyka|wszyscy|ludzie|idą|do|Disneyland|sprzątaczka|domowa|do|Disneyland
Turystyka, wszyscy jadą do Disneylandu, sprzątaczki do Disneylandu,
uma festa danada.
jedna|impreza|szalona
wielka impreza.
Mas peraí, peraí, peraí, vai passear ali em Força do Iguaçu, vai passear ali no Nordeste,
Ale|poczekaj|||idź|spacerować|tam|w|Força|z|Iguaçu|idź|spacerować|tam|w|Nordeste
Ale poczekaj, poczekaj, poczekaj, idź na wycieczkę do Foz do Iguaçu, idź na wycieczkę na Północ,
tá cheio de praia bonita.
jest|pełne|z|plaż|piękna
jest pełno pięknych plaż.
É um discurso elitista, né?
To jest|jeden|dyskurs|elitarny|prawda
To elitarny dyskurs, prawda?
As elites, exatamente por conta dessa marca colonial,
Jako|elity|dokładnie|z|powodu|tej|marki|kolonialnej
Elity, dokładnie z powodu tej kolonialnej marki,
elas cultuaram a ideia de que elas precisam ser servidas,
one|kultywowały|ta|idea|że|muszą|one|potrzebować|być|obsłużone
kultywowały ideę, że muszą być obsługiwane,
elas precisam ser servidas, paparicadas.
one|muszą|być|obsłużone|rozpieszczone
muszą być obsługiwane, rozpieszczane.
Essa cultura do ódio que nós estamos vivendo no Brasil hoje,
Ta|kultura|nienawiści|nienawiści|która|my|jesteśmy|żyjący|w|Brazylii|dzisiaj
Ta kultura nienawiści, którą obecnie żyjemy w Brazylii,
ela é uma cultura marcada, sobretudo, pelo ressentimento.
ona|jest|jedna|kultura|naznaczona|przede wszystkim|przez|resentment
jest kulturą naznaczoną przede wszystkim przez urazę.
Agora, se tem uma coisa que a boa classe média e a boa gente rica no Brasil sabem fazer,
Teraz|jeśli|ma|jedna|rzecz|która|ta|dobra|klasa|średnia|i|ta|dobra|ludzie|bogata|w|Brazylii|wiedzą|robić
Teraz, jeśli jest coś, co dobra klasa średnia i dobrzy bogaci ludzie w Brazylii potrafią robić,
que esses cidadãos de bem sabem fazer,
że|ci|obywatele|od|dobrze|wiedzą|robić
że ci dobrzy obywatele potrafią robić,
é descumprir leis.
to jest|naruszyć|prawo
to łamać prawo.
E é isso que está acontecendo.
I|is|this|that|is|happening
I to właśnie się dzieje.
É evidente que a PEC trouxe benefícios imensos, imensos, imensos,
Jest|oczywiste|że|ta|PEC|przyniosła|korzyści|ogromne|ogromne|ogromne
Jest oczywiste, że PEC przyniosła ogromne, ogromne, ogromne korzyści,
e absolutamente urgentes para sanar essa dívida histórica
i|absolutnie|pilne|aby|zlikwidować|tę|dług|historyczną
i są absolutnie pilne, aby naprawić ten historyczny dług
que existia no Brasil com as trabalhadoras domésticas.
które|istniało|w|Brazylii|z|ą|pracownicami|domowymi
który istniał w Brazylii wobec pracownic domowych.
Porém, as famílias vão encontrando os seus jeitinhos
Jednak|te|rodziny|będą|znajdować|swoje||sposoby
Jednak rodziny znajdują swoje sposoby
de continuar se valendo do trabalho doméstico,
od|kontynuować|się|korzystając|z|pracy|domowej
na dalsze korzystanie z pracy domowej,
mas ao largo da regulamentação.
ale|na|szerokości|od|regulacji
ale jednak z dala od regulacji.
E eu penso que o contexto da pandemia só agravou isso.
I|I|think|that|the|context|of|pandemic|only|aggravated|this
I myślę, że kontekst pandemii tylko to pogorszył.
A primeira morte por Covid-19 no estado do Rio de Janeiro
The|first|death|by|Covid-19|in|state|of|Rio|of|Janeiro
Pierwsza śmierć z powodu Covid-19 w stanie Rio de Janeiro
foi de uma trabalhadora doméstica, a Cleonice Gonçalves, de 63 anos.
była|od|jedna|pracownica|domowa|ta|Cleonice|Gonçalves|w|lat
dotyczyła pracownicy domowej, Cleonice Gonçalves, lat 63.
Ela morava em Miguel Pereira, a 120 quilômetros da capital,
Ona|mieszkała|w|Miguel|Pereira|w odległości|kilometrów|od|stolicy
Mieszkała w Miguel Pereira, 120 kilometrów od stolicy,
e trabalhava numa casa no Alto Leblon, um dos metros quadrados mais caros do Rio.
i|pracował|w|domu|w|Alto|Leblon|jeden|z|metrów|kwadratowych|najbardziej|drogich|w|Rio
i pracowała w domu w Alto Leblon, jednym z najdroższych metrów kwadratowych w Rio.
A patroa tinha acabado de voltar de uma viagem para a Itália,
Ta|pani|miała|właśnie|z|wrócić|z|jedną|podróż|do|do|Włoch
Pracodawczyni właśnie wróciła z podróży do Włoch,
que eu não sei se você lembra, mas teve um surto de Covid
że|ja|nie|wiem|czy|ty|pamiętasz|ale|był|jeden|wybuch|COVID|COVID
o której nie wiem, czy pamiętasz, ale był tam wybuch Covid.
muito antes da doença chegar ao Brasil.
bardzo|przed|(przyimek)|choroba|dotrzeć|do|Brazylia
dużo przed tym, jak choroba dotarła do Brazylii.
E aí, quando a Cleonice morreu, foi notícia no mundo todo.
I|hey|when|the|Cleonice|died|was|news|in the|world|whole
A kiedy Cleonice zmarła, to była wiadomość na całym świecie.
Uma mulher brasileira pegou Covid nas férias.
Pewna|kobieta|brazylijska|złapała|Covid|w|wakacje
Brazylijka zachorowała na Covid podczas wakacji.
Agora, a empregada dela está morta.
Teraz|ta|służąca|jej|jest|martwa
Teraz jej służąca nie żyje.
Em maio de 2020, quando não existia vacina nenhuma,
W|maju|roku|kiedy|nie|istniała|szczepionka|żadna
W maju 2020 roku, kiedy nie istniała żadna szczepionka,
e mesmo os cientistas não sabiam praticamente nada sobre o novo vírus,
i|nawet|ci|en|nie|wiedzieli|praktycznie|nic|o|nowy|nowy|wirus
a nawet naukowcy praktycznie nic nie wiedzieli o nowym wirusie,
pelo menos quatro estados brasileiros já tinham incluído o trabalho doméstico
przynajmniej|mniej|cztery|stany|brazylijskie|już|miały|włączony|to|praca|domowa
co najmniej cztery stany brazylijskie już uwzględniły pracę domową
na lista dos serviços essenciais, que mesmo com a pandemia, não podiam parar.
na|liście|usług|usług|podstawowych|które|nawet|z|pandemią||nie|mogły|zatrzymać
na liście usług niezbędnych, które nawet w czasie pandemii nie mogły się zatrzymać.
A gente no Brasil estava feita, feita.
My|people|in|Brazil|was|done|done
My w Brazylii byliśmy załatwieni, załatwieni.
Porque uma pessoa estava lá com a gente, faz tudo.
Bo|jedna|osoba|była|tam|z|nas|ludźmi|robi|wszystko
Bo jedna osoba była tam z nami, robi wszystko.
Aqui, para passar 25 dólares a hora a mais.
Tutaj|aby|dać|dolarów|na|godzinę|jeszcze|więcej
Tutaj, żeby zarobić 25 dolarów więcej za godzinę.
Para dobrar, 25 dólares.
Aby|zgiąć|dolarów
Aby podwoić, 25 dolarów.
Para poder esticar o braço aqui, mais 10 dólares.
Aby|móc|wyciągnąć|ten|ręka|tutaj|jeszcze|dolarów
Aby móc wyciągnąć rękę tutaj, jeszcze 10 dolarów.
É assim, assim. Então, você que tem alguém no Brasil,
Jest|tak||Więc|ty|kto|ma|ktoś|w|Brazylii
Tak, tak. Więc, jeśli masz kogoś w Brazylii,
ajoelha e agradeça a Jesus, porque aqui nos Estados Unidos é diferente.
uklęknij|i|podziękuj|Jezusowi||ponieważ|tutaj|w|Stanach|Zjednoczonych|jest|inne
klęknij i podziękuj Jezusowi, bo tutaj w Stanach Zjednoczonych jest inaczej.
É desse jeito que funciona.
To jest|w ten|sposób|który|działa
Tak to działa.
Quando eu cheguei, eu fiquei louca, louca.
Kiedy|ja|przyjechałem|ja|stałem się|szalona|szalona
Kiedy przyjechałem, oszalałem, oszalałem.
Não, não faz isso!
Nie|nie|rób|tego
Nie, nie rób tego!
Infelizmente, o trabalho doméstico é um dos focos desse,
Niestety|ten|praca|domowa|jest|jednym|z|punktów|tego
Niestety, prace domowe są jednym z punktów tego,
de respeito aos direitos trabalhistas,
o|szacunek|do|prawa|pracownicze
szacunku dla praw pracowniczych,
porque ele acontece num ambiente que favorece muito isso.
ponieważ|to|dzieje się|w|środowisku|które|sprzyja|bardzo|temu
ponieważ dzieje się to w środowisku, które bardzo to sprzyja.
É uma forma de trabalho mais difícil de se fiscalizar,
To jest|forma||pracy||bardziej|trudna|do|ją|kontrolować
To forma pracy, którą trudniej kontrolować,
porque se dá no interior das casas.
ponieważ|się|dzieje|w|wnętrzu|domów|domy
ponieważ odbywa się wewnątrz domów.
Tanto que quando a gente ouve falar, por exemplo,
Tak|że|kiedy|my|ludzie|słyszy|mówić|na|przykład
Tak bardzo, że kiedy słyszymy o tym, na przykład,
de trabalho análogo ao trabalho escravo no Brasil,
z|praca|analogiczny|do|pracy|niewolniczy|w|Brazylii
pracy analogicznej do pracy niewolniczej w Brazylii,
o que se vê é justamente isso, a dificuldade que os fiscais
to|co|się|widzi|jest|właśnie|to|ta|trudność|którą|ci|inspektorzy
to, co widać, to właśnie to, trudności, jakie mają inspektorzy
do Ministério do Trabalho têm de chegar a esses casos.
z|Ministerstwo|pracy|Pracy|muszą|do|dotrzeć|do|te|przypadków
Ministerstwa Pracy w dotarciu do tych przypadków.
Justamente porque eles estão ao abrigo do olhar,
Właśnie|ponieważ|oni|są|pod|osłoną|od|wzroku
Właśnie dlatego, że są poza zasięgiem wzroku,
digamos assim, das instituições fiscalizadoras e tal.
powiedzmy|tak|z|instytucje|kontrolujące|i|tym podobne
powiedzmy, z instytucji nadzorujących i tym podobnych.
Uma idosa foi resgatada em situação análoga à escravidão
Pewna|starsza kobieta|została|uratowana|w|sytuacji|analogicznej|do|niewolnictwa
Starsza kobieta została uratowana w sytuacji analogicznej do niewolnictwa.
em um bairro nobre de São Paulo.
w|dzielnicy|luksusowej|zamożnej|w|São|Paulo
w zamożnej dzielnicy São Paulo.
Ela trabalhava para a família há 20 anos e, à 9, não recebia salário.
Ona|pracowała|dla|rodzina|rodzina|przez|lat|i|od|nie|otrzymywała|wynagrodzenie
Pracowała dla rodziny przez 20 lat, a przez 9 lat nie otrzymywała wynagrodzenia.
Quando foi encontrada, estava sem ter acesso sequer ao banheiro.
Kiedy|została|znaleziona|była|bez|dostępu|dostęp|nawet|do|toalety
Kiedy ją znaleziono, nie miała nawet dostępu do łazienki.
A dona Laudelina estaria muito brava com tudo isso.
Ta|pani|Laudelina|byłaby|bardzo|zła|z|wszystkim|tym
Pani Laudelina byłaby bardzo zła z powodu tego wszystkiego.
Aqui de novo a Elisabeth Pinto, a biógrafa da Laudelina de Campos Mello.
Tutaj|od|znowu|(rodzajnik żeński)|Elisabeth|Pinto|(rodzajnik żeński)|biografka|(przyimek)|Laudelina|od|Campos|Mello
Znowu tutaj Elisabeth Pinto, biografka Laudeliny de Campos Mello.
Estaria brava com o presidente da República.
byłaby|zła|na|prezydenta||Republiki|
Byłaby zła na prezydenta Republiki.
Elas tiveram dezenas de encontros.
One of the pronouns for 'They' in Portuguese|had|dozens|of|meetings
Miały dziesiątki spotkań.
E eu perguntei para a Elisabeth como ela acha que a dona Laudelina
I|I|asked|to|the|Elisabeth|how|she|thinks|that|the|Mrs|Laudelina
I zapytałem Elisabeth, jak myśli, co pani Laudelina
estaria vendo o Brasil de hoje.
byłby|widząc|Brazylia|Brazylia|z|dzisiaj
Estaria indignada com a população brasileira, pobre, empregada,
byłaby|oburzona|z|ta|ludność|brazylijska|biedna|zatrudniona
mas que votou no presidente da República.
ale|który|głosował|na|prezydenta|(przyimek dzierżawczy)|Republiki
ale głosował na prezydenta Republiki.
Estaria lutando e se organizando para discutir essa questão
Byłby|walczył|i|się|organizował|aby|omówić|to|pytanie
Walczyłby i organizował się, aby omówić tę kwestię
das empregadas domésticas, principalmente na pandemia,
od|sprzątaczki|domowe|głównie|w|pandemii
pracowników domowych, szczególnie w czasie pandemii,
de ter empregadas domésticas que foram mantidas em cárcere privado.
od|mieć|służące|domowe|które|były|utrzymywane|w|więzieniu|prywatnym
o tym, że pracownicy domowi byli trzymani w niewoli.
Também estaria brigando muito e estaria expondo,
Też|byłby|walczył|bardzo|i|byłby|narażał
Również dużo bym walczył i bym się ujawniał,
porque a dona Laudelina expunha os nomes dos maus patrões.
dlaczego|i|pani|Laudelina|wystawiała|(rodzajnik określony)|imiona|(rodzajnik określony)|złych|pracodawców
ponieważ pani Laudelina ujawniała nazwiska złych pracodawców.
Hoje você tem pessoas que, para abordar a lei, registra,
Dziś|ty|ma|ludzie|którzy|aby|pode podejść do|do|prawa|rejestruje
Dziś masz ludzi, którzy, aby podejść do prawa, rejestrują,
mas a pessoa tem que trabalhar em duas casas.
ale|ta|osoba|musi|że|pracować|w|dwóch|domach
ale osoba musi pracować w dwóch domach.
Por exemplo, eu sou seu aparente, contratamos uma empregada,
Na|przykład|ja|jestem|twój|opiekun|zatrudniliśmy|jedną|służącą
Na przykład, jestem twoim przedstawicielem, zatrudniliśmy pracownicę,
eu a registro, ela trabalha dois dias por semana na minha casa,
ja|ją|rejestruję|ona|pracuje|dwa|dni|w|tygodniu|w|moim|domu
rejestruję ją, pracuje dwa dni w tygodniu w moim domu,
três na sua, por exemplo.
trzy|na|twoja|na|przykład
trzy w twoim, na przykład.
Só que ela tem que dar conta da minha casa e da sua casa.
Tylko|że|ona|ma|żeby|zająć|rachunek|z|moja|dom|i|z|twoja|dom
Tylko że musi ogarnąć mój dom i twój dom.
Então isso é uma exploração.
Więc|to|jest|jedna|eksploracja
Więc to jest eksploracja.
Você tem uma empregada doméstica, você acha que ela é sua mucama.
Ty|masz|jedną|sprzątaczkę|domową|Ty|myślisz|że|ona|jest|twoją|służącą
Masz służącą, myślisz, że jest twoją niewolnicą.
Você faz a sua empregada comprar o seu cigarro,
Ty|każe|swoją|swoją|służąca|kupić|twojego|twojego|papierosa
Każesz swojej służącej kupić papierosy,
você grita para ela trazer a água.
ty|krzyczysz|do|ona|przynieść|tę|wodę
krzyczysz, żeby przyniosła wodę.
Se você tem filho e as crianças estão brigando,
Jeśli|ty|ma|syn|i|te|dzieci|są|kłócą się
Jeśli masz dziecko i dzieci się kłócą,
você grita para ela ir lá acudir essas crianças.
ty|krzyczysz|do|ona|iść|tam|pomóc|te|dzieci
krzyczysz, żeby poszła tam pomóc tym dzieciom.
E no final da tarde, depois de ela ter ido duas vezes ao mercado para você,
I|w|końcu|po|południu|po|z|ona|mieć|poszła|dwa|razy|do|rynku|dla|ciebie
A pod koniec dnia, po tym jak poszła dwa razy do sklepu dla ciebie,
que era sua obrigação e você não foi,
co|była|twoją|obowiązkiem|i|ty|nie|poszedłeś
co było twoim obowiązkiem, a ty nie poszedłeś,
de ir comprar cigarro, ir na quitanda, atender a porta e levar água para você,
od|iść|kupić|papierosy||do|sklepu spożywczego|otworzyć|drzwi|||przynieść|woda|dla|ciebie
iść kupić papierosy, iść do sklepu, otworzyć drzwi i przynieść ci wodę,
aí não deu conta dela fazer todos os trabalhos.
tam|nie|dał|rady|jej|zrobić|wszystkie|te|prace
a potem nie dała rady zrobić wszystkich prac.
Daí você exige dela o quê?
Więc|ty|wymagasz|od niej|co|pytanie
To czego od niej wymagasz?
Você é mole mesmo, você não deu conta do trabalho.
Ty|jesteś|miękki|naprawdę|ty|nie|dał|radził sobie|z|pracą
Jesteś naprawdę słaby, nie dałeś rady z pracą.
Então, a dona Maudelina sempre trabalhou para isso.
Więc|ta|pani|Maudelina|zawsze|pracowała|dla|tego
Więc pani Maudelina zawsze pracowała na to.
Empregada doméstica não é mordomo, empregada doméstica não é governanta.
Pracownica|domowa|nie|jest|lokaj|Pracownica|domowa|nie|jest|guwernantka
Sprzątaczka to nie lokaj, sprzątaczka to nie guwernantka.
Ela queria que as empregadas domésticas tivessem orgulho do seu trabalho
Ona|chciała|żeby|te|sprzątaczki|domowe|miały|dumę|z|swojej|pracy
Chciała, aby sprzątaczki były dumne ze swojej pracy
e que pudesse reivindicar o respeito.
i|który|mógłby|domagać się|ten|szacunek
i mogły domagać się szacunku.
Por quê? É um trabalho como outro qualquer.
dlaczego|pytanie|to jest|jeden|praca|jak|inny|dowolny
Dlaczego? To praca jak każda inna.
Ela lutou para que o emprego doméstico fosse valorizado
Ona|walczyła|aby|żeby|ten|praca|domowa|był|doceniana
Walczyła o to, aby praca domowa była doceniana
e que as empregadas pudessem fazer aquilo que elas querem, quisessem.
i|żeby|te|służące|mogły|robić|to|co|one|chcą|chciały
i aby służące mogły robić to, co chcą, co pragną.
Uma aluna minha dizia uma vez que tinha muito orgulho de mim
(nieprzetłumaczalne)|uczennica|moja|powiedziała|(nieprzetłumaczalne)|raz|że|miała|bardzo|dumę|ze|mną
Moja uczennica kiedyś powiedziała, że jest ze mnie bardzo dumna.
e não entendia por quê.
i|nie|rozumiał|dlaczego|co
i nie rozumiałem dlaczego.
Depois que ela olhava para mim, falei, será que essa menina não gosta de mim?
Po|że|ona|patrzyła|na|mnie|powiedziałem|czy|że|ta|dziewczyna|nie|lubi|mnie|
Kiedy na mnie patrzyła, pomyślałem, czy ta dziewczyna mnie nie lubi?
Não. Um dia ela falou, professora, eu tenho muito orgulho
Nie|Jeden|dzień|ona|powiedziała|nauczycielko|ja|mam|bardzo|dumę
Nie. Pewnego dnia powiedziała, nauczycielko, jestem bardzo dumna
porque você fala da sua história, fala da história da sua mãe com muito orgulho.
dlaczego|ty|mówisz|o|twoja|historia|mówisz|o|historia|o|twoja|matka|z|bardzo|dumą
bo mówisz o swojej historii, mówisz o historii swojej matki z wielką dumą.
E a minha mãe foi tiada uma empregada doméstica.
I|the|my|mother|was|taken|a|maid|domestic
A moja matka była zatrudniona jako sprzątaczka.
E eu tenho muito orgulho disso.
I|I|have|much|pride|of it
I jestem z tego bardzo dumny.
O projeto Querino é apoiado pelo Instituto Ibiraputanga.
The|project|Querino|is|supported|by|Institute|Ibiraputanga
Projekt Querino jest wspierany przez Instytut Ibiraputanga.
O podcast é produzido pela Rádio Novelo.
Podcast|podcast|jest|produkowany|przez|Radio|Novelo
Podcast jest produkowany przez Radio Novelo.
O nosso site projetoquerino.com.br reúne todas as informações
Nasz|nasz|strona||||gromadzi|wszystkie|te|informacje
Nasza strona projektquerino.com.br gromadzi wszystkie informacje
sobre o projeto e conteúdo adicional.
o||projekt|i|treść|dodatkowy
na temat projektu oraz dodatkowe treści.
O site foi desenvolvido pela AIE,
(nie tłumaczone)|strona|został|opracowana|przez|AIE
Strona została stworzona przez AIE,
que é uma organização que trabalha com a comunidade
która|jest|jedna|organizacja|która|pracuje|z|tą|społecznością
która jest organizacją współpracującą z społecznością.
e com os projetos que são projetados pelo Instituto Ibiraputanga.
i|z|te|projekty|które|są|projektowane|przez|Instytut|Ibiraputanga
i z projektami, które są realizowane przez Instytut Ibiraputanga.
O nosso site foi desenvolvido pela AIE.
Nasza|nasza|strona|został|opracowana|przez|AIE
Nasza strona została opracowana przez AIE.
E eu te convido a conferir também todo o material do projeto Querino
I|I|you|invite|to|check|also|all|the|material|of|project|Querino
I zapraszam cię do zapoznania się również z całym materiałem projektu Querino
que está sendo publicado pela revista Piauí,
która|jest|będąca|publikowany|przez|czasopismo|Piauí
który jest publikowany przez magazyn Piauí,
nas bancas e no site da revista.
w|kioskach|i|na|stronie|czasopisma|czasopismo
w kioskach i na stronie internetowej magazynu.
Este episódio teve pesquisa de Gilberto Porcidônio,
Ten|odcinek|miał|badania|autorstwa|Gilberto|Porcidônio
Ten odcinek był badany przez Gilberto Porcidônio,
Rafael Domingos Oliveira e Asmin Santos
Rafael|Domingos|Oliveira|i|Asmin|Santos
Rafaela Domingosa Oliveirę i Asmina Santosa
e Angélica Paulo, que também fez a produção.
i|Angélica|Paulo|który|także|zrobił|tę|produkcję
oraz Angélicę Paulo, która również zajmowała się produkcją.
A edição é do Luca Mendes, a sonorização da Julia Matos
Edycja|edycja|jest|Luca Mendes|||dźwięk|sonoryzacja|Julia Matos||
Edycja należy do Luki Mendesa, dźwięk do Julii Matos.
e a finalização da Pipoca Sound.
i|końcowa|finalizacja|Pipoca Sound||
A finalizacja należy do Pipoca Sound.
A checagem é do Gilberto Porcidônio
Ta|kontrola|jest|Gilberta||Porcidônio
Sprawdzanie należy do Gilberto Porcidônio.
e a música original do Vitor Rodrigues Dias.
i|ta|piosenka|oryginalna|Vitor Rodrigues Dias|||
A muzyka oryginalna należy do Vitor Rodrigues Dias.
Estratégia de promoção, distribuição e conteúdo digital,
Strategia|promocji|promocji|dystrybucji|i|treści|cyfrowej
Strategia promocji, dystrybucji i treści cyfrowych,
Bia Ribeiro.
Bia|Ribeiro
Bia Ribeiro.
A identidade visual é do Draco Imagem.
(artykuł określony)|tożsamość|wizualna|jest|(przyimek)|Draco|Obraz
Tożsamość wizualna należy do Draco Imagem.
Os transcritores das entrevistas foram Guilherme Póvoas e Rodolfo Viana.
The|transcribers|of|interviews|were|Guilherme|Póvoas|and|Rodolfo|Viana
Transkrybentami wywiadów byli Guilherme Póvoas i Rodolfo Viana.
A locução foi gravada no estúdio da Pipoca Sound
Ta|locucja|została|nagrana|w|studiu|Pipoca||Sound
Nagranie zostało zrealizowane w studiu Pipoca Sound
com trabalhos técnicos de João Jabás.
z|pracami|technicznymi|od|João|Jabás
z pracami technicznymi Joãa Jabása.
O Frederico Faro também fez captação de áudio
(artykuł określony)|Frederico|Faro|także|zrobił|nagranie|(przyimek)|dźwięku
Frederico Faro również zajął się nagrywaniem dźwięku
para este episódio.
na|ten|odcinek
do tego odcinka.
Consultoria em roteiro de Mariana Jaspe, Paula Escarpin
Konsultacja|w|scenariuszu|autorstwa|Mariana|Jaspe|Paula|Escarpin
Konsultacja w zakresie scenariusza Mariana Jaspe, Paula Escarpin
e Flora Thompson Devoe com revisão de Natália Silva.
i|Flora|Thompson|Devoe|z|korektą|Natália||Silva
i Flora Thompson Devoe z korektą Natálii Silvy.
Consultoria em história Inaê Lopes dos Santos.
Konsultacja|w|historii|Inaê|Lopes|z|Santos
Konsultacja w zakresie historii Inaê Lopes dos Santos.
Produção executiva Guilherme Alpendre.
Produkcja|wykonawcza|Guilherme|Alpendre
Produkcja wykonawcza Guilherme Alpendre.
A execução financeira do projeto é do ISPIS,
Wykonanie|finansowe|projektu|ISPIS||||
Wykonanie finansowe projektu należy do ISPIS,
Instituto Sincronicidade para Interação Social.
Instytut|Synchronicity|dla|Interakcji|Społecznej
Instytutu Synchroniczności dla Interakcji Społecznej.
Idealização, reportagem, roteiro, apresentação e coordenação,
Ideacja|reportaż|scenariusz|prezentacja||koordynacja
Ideacja, raportowanie, scenariusz, prezentacja i koordynacja,
Tiago Rogero.
Tiago|Rogero
Tiago Rogero.
Este episódio usou áudios do Museu da Imagem e do Som de Campinas,
Ten|odcinek|użył|nagrania|z|Muzeum|obrazu||i|z|Dźwięku|z|Campinas
Ten odcinek wykorzystał dźwięki z Muzeum Obrazu i Dźwięku w Campinas,
da TV Brasil, da TV Globo, da TV IgG, da TV Folha e da CNN Brasil.
z|telewizja|Brazylia|||Globo|||IgG|||Folha|||CNN|
z TV Brasil, TV Globo, TV IgG, TV Folha i CNN Brasil.
Agradecimentos a Petrônio Domingues, Aparecida Oliveira,
Podziękowania|dla|Petrônio|Domingues|Aparecida|Oliveira
Podziękowania dla Petrônio Domingues, Aparecida Oliveira,
Bárbara Alves e ao Museu da Imagem e do Som de Campinas.
Bárbara|Alves|i|do|Muzeum|obra|Obra|i|od|Dźwięku|z|Campinas
Bárbara Alves oraz Muzeum Obrazu i Dźwięku w Campinas.
Até o próximo!
Do zobaczenia|następny|raz
Do zobaczenia wkrótce!
SENT_CWT:AFkKFwvL=5.27 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=5.92
pl:AFkKFwvL
openai.2025-02-07
ai_request(all=462 err=0.00%) translation(all=369 err=0.54%) cwt(all=3859 err=2.75%)