Start learning this lesson now

Tomek na Czarnym Lądzie - Alfred Szklarski, Łowy na goryle

Łowy na goryle

Nazajutrz rano Tomek stwierdził niemal uszczęśliwiony, że opuchlizna nad okiem Dinga znacznie zmalała, a pies nie utracił dobrego samopoczucia. Uczestnicy wyprawy zgodnie orzekli, że niebezpieczeństwo już minęło. Teraz można było nie obawiać się więcej o wiernego psa. Zaraz też wszystkim poprawiły się humory.

– Ho, ho! Nasz Dingo to zuch psisko! – chwalił bosman Nowicki. – Trafił frant na franta. Głupia afrykańska gadzina nie wiedziała, że spotkała lepszego od siebie.

– Nie ma pan pojęcia, jaki wielki ciężar spadł mi z piersi – zwierzył się Tomek. – Co by Sally powiedziała, gdyby Dingo zginął od ukąszenia węża?

– Jakoś nie możesz zapomnieć tej turkaweczki – roześmiał się bosman. – Przecież po to ofiarowała ci Dinga, aby służył wiernie i bronił cię w niebezpieczeństwie.

– To prawda, ale cieszę się, że nic mu już nie grozi.

– Kto by się nie przywiązał do takiego zucha!

W obozie rozpoczęto przygotowania. Murzyni pod kierownictwem Wilmowskiego składali przyniesione w częściach duże, żelazne klatki. W nich to właśnie miały być zamknięte goryle, gdyby łowy zakończyły się pomyślnie. Santuru osobiście pilnował wyciskania soku z ziaren kukurydzy, z którego sporządzono „piwo”, mające ułatwić chwytanie wielkich małp człekokształtnych. Smuga z Hunterem wydobyli z pak wielkie sieci oraz całe pęki grubych rzemieni. Rozwiesili je na wbitych w ziemię drągach i uważnie sprawdzili ich stan. Smuga przygotował również długie, mocne lassa.

Do chwili dokładnego przeszukania okolicy Wilmowski zabronił komukolwiek oddalać się z obozu bez pozwolenia. Nie tyle obawiał się ewentualnej napaści goryli, ile nie chciał przedwcześnie płoszyć zwierząt. Tomek miał więc sporo wolnego czasu, toteż postanowił sprawdzić, czy nie zapomniał posługiwać się arkanem. Dingo służył mu za ruchomy cel. Z właściwym sobie uporem rozpoczął Tomek żmudne ćwiczenia, korzystając z rad doświadczonego Smugi.

Przez następne dni uczestnicy wyprawy odpoczywali w obozie. W tym czasie Hunter, Santuru i Smuga urządzali wypady w okoliczną dżunglę w poszukiwaniu goryli. Początkowo żadnemu z nich nie udało się spostrzec obecności małp. Aby przeszukać okolicę w jak największym promieniu, podzielili się na dwie grupy: Hunter z Santuru udali się na zachód, Smuga wyruszył na południe.

Był to już trzeci dzień od chwili rozbicia obozu na polanie. Murzyni rozkoszowali się bezczynnością. Narzekali jedynie na skąpe racje żywnościowe. Z żalem wspominali pozostawionego w Jeziorze Edwarda hipopotama. Tomek pokpiwał z obżartuchów, gdyż podniecony oczekiwaniem na niebezpieczne łowy zapomniał o jedzeniu. Tego dnia Hunter z Santuru wcześnie wyruszyli w dżunglę. Smuga natomiast poprosił Tomka o wypożyczenie Dinga. Oczywiście chłopiec napraszał się, żeby towarzyszyć podróżnikowi w tej wyprawie, lecz Smuga odmówił, pragnąc mieć większą swobodę w poszukiwaniach.

Santuru i Hunter wrócili po południu. Wycieczka ich i tym razem nie przyniosła pozytywnych wyników. Hunter podejrzewał nawet, że goryle mogły spostrzec obecność ludzi i wyniosły się w dalsze okolice. Dopiero tuż przed zapadnięciem nocy płowe cielsko psa przemknęło przez polanę. Dingo wielkim susem przesadził ogrodzenie okalające obozowisko, po czym podbiegł do Tomka, łasząc się radośnie. Niebawem na skraju polany ukazał się Smuga. Wilmowski odetchnął z ulgą, widząc przyjaciela całego i zdrowego. Od chwili niebezpiecznego zranienia zatrutym nożem stale się o niego niepokoił.

Tymczasem Smuga, jak zwykle bardzo opanowany, spokojnie wkroczył do obozu. Zaraz ochłodził się kąpielą w pobliskim strumyku, a następnie z humorem, naśladując sposób mówienia bosmana, zagadnął:

– Coście tak, szanowni panowie, pospuszczali nosy na kwintę? Dajcie mi piorunem jeść, bo jestem nie mniej głodny od żarłocznych małpoludów, którym przyglądałem się niemal pół dnia.

– Janie, czy naprawdę wytropiłeś goryle? – zawołał podniecony Wilmowski.

– Obserwowałem je przez kilka godzin z odległości kilkudziesięciu metrów.

Wiadomość o wytropieniu goryli lotem błyskawicy obiegła obozowisko. Tak biali łowcy, jak i wszyscy bez wyjątku Murzyni otoczyli Smugę, prosząc jednocześnie o szczegółową relację.

Toteż szybko się posilił i, zapaliwszy fajkę, zaraz rozpoczął sprawozdanie:

– Jestem pewny, że goryle przebywają w tej okolicy w większej liczbie, lecz nic dziwnego, iż nie mogliśmy ich wytropić. Nie macie pojęcia, jakie to czujne i zmyślne bestie. Gdyby nie Dingo, przeszedłbym prawdopodobnie obok goryla siedzącego na drzewie, nie podejrzewając nawet jego obecności. Dingo doskonale tropi zwierzynę. Trzeba go tylko bacznie obserwować. Nie dalej jak godzinę drogi stąd zaczął zdradzać niepokój. Zjeżywszy sierść na grzbiecie, co chwila spoglądał na mnie. Przycupnęliśmy więc w krzewach i czekaliśmy. Minęło sporo czasu, zanim spostrzegłem wielkiego goryla zrywającego z drzewa dzikie brzoskwinie. Wkrótce samiec objadł jedno drzewo, a potem z lekkością, o którą nie można by podejrzewać tak wielkiego i ciężkiego zwierzęcia, zwinnie przeskoczył na sąsiednie. Nałamał całe naręcze gałęzi razem z owocami, zeskoczył i powędrował w kierunku legowiska.

Z daleka sunęliśmy za nim, kryjąc się za drzewami. W ten sposób doprowadził nas do małego, cienistego, wilgotnego parowu. Na platformie uwitej wśród gałęzi rozłożystego drzewa znajdowała się samica z małym gorylem. Im to właśnie samiec zaniósł brzoskwinie urwane razem z gałęziami.

– Czy obserwowałeś również zachowanie goryli w stadle rodzinnym? – zapytał Wilmowski.

– Oczywiście, nie mógłbym przecież nie skorzystać z tak wspaniałej okazji. Napotkany samiec przekraczał wzrostem naszego bosmana.

– Za przeproszeniem, nie porównuj mnie z małpami! – zaoponował urażony marynarz.

– Przepraszam, bosmanie – uśmiechnął się Smuga. – Użyłem tego porównania, aby nasi towarzysze mieli należyte wyobrażenie o potężnej budowie zwierzęcia, na które będziemy polować.

– Ha, jeżeli tak, to zgoda – odparł bosman. – Mów dalej, z łaski swojej.

– Proszę sobie wyobrazić olbrzyma o nadzwyczaj szerokich barach, silnie rozwiniętej, wypukłej klatce piersiowej, długich rękach sięgających kolan, stąpającego bezszelestnie na stosunkowo krótkich nogach. Przyjrzałem mu się dokładnie przez lunetę. Jedynie twarz i dłonie o popielatej barwie pozbawione są owłosienia, które gęsto pokrywa jego ciało. Łeb nosi lekko pochylony ku przodowi. Przez gęstwinę pełznie na czworakach, natomiast gdy idzie na samych nogach, chód jego jest chwiejny, za przeproszeniem bosmana, jak chód marynarza. Największe jednak wrażenie sprawia twarz pełna piekielnego wyrazu i dzikie, błyszczące oczy.

– Janie, bardzo cię proszę, abyś dokładnie spisał wszystkie swe obserwacje. Są to naprawdę nadzwyczaj cenne, nie tylko dla nas, wiadomości – odezwał się Wilmowski.

– Jutro o świcie wyprawimy się obydwaj w celu uzupełnienia moich uwag. Niewątpliwie spostrzeżenia nasze zaciekawią w Europie wielu ludzi.

– Czy potrafi pan odnaleźć legowisko goryli? – niepokoił się Tomek.

– Nie obawiaj się, przyjacielu. Pozostawiłem znaki, po których z łatwością odszukamy właściwe miejsce.

– Kiedy wobec tego rozpoczniemy obławę na goryle? – zapytał Hunter, któremu udzieliło się ogólne podniecenie.

– Otóż przechodzimy teraz do sedna rzeczy – odparł Smuga. – Z rana wyprawię się z Wilmowskim, by poczynić dalsze obserwacje, a dopiero później wyruszymy większą grupą. Podsuniemy gorylom naczynia napełnione „piwem” i poczekamy na miejscu na wynik. Jeżeli małpy są tak łase na „piwo”, jak zapewnia Santuru, powinniśmy bez większego ryzyka zamknąć całą rodzinę w klatkach.

– Słyszycie, co mówi pan Smuga o waszych leśnych ludziach? – triumfująco odezwał się bosman do tragarzy i Matomby. – I było to przed czym mieć tyle cykorii? Wstyd wam chyba teraz, co?

– Wielki biały buana jest odważny jak bawół lub słoń – przyznał Matomba. – Ale soko jeszcze dotąd nie siedzą w waszych mieszkaniach z żelaznych prętów.

– Popatrz, człowieku! Tymi łapami sam wpakuję je do klatek – chełpił się bosman mile połechtany porównaniem ze słoniem i z bawołem, uchodzącymi za najgroźniejsze zwierzęta kontynentu.

– Buana, czy naprawdę sam włożysz soko do klatki? – z podziwem zapytał Matomba.

– Mógłbyś to zobaczyć, gdyby tylko starczyło ci odwagi pójść tam z nami – zapewnił bosman.

Matomba długo się zastanawiał, lecz tak charakterystyczna dla Murzyna ciekawość wzięła widocznie w nim górę, gdyż oznajmił:

– Dobrze, buana. Matomba boi się soko, ale pójdzie z tobą, żeby zobaczyć, czy wsadzisz sam leśnego człowieka do klatki.

– Niech cię kule biją! Podobasz mi się, Matomba, czy jak cię tam twój szanowny tatuś nazwał.

– No więc jutro przystępujemy do dzieła. Słuchajcie, jeżeli schwytamy goryle, wyprawimy sowitą ucztę dla wszystkich – obiecał rozochocony Wilmowski.

Murzyni podnieceni zapowiedzianym polowaniem oraz obietnicą uczty rozchodzili się do namiotów, dyskutując, a tymczasem Tomek, jakoś dziwnie markotny, zbliżył się do ojca.

– Czy nie cieszysz się na samą myśl o rozpoczęciu łowów? – zapytał Wilmowski, uważnie przyglądając się chłopcu.

– Cieszyłbym się, nawet bardzo bym się cieszył, ale… – Tomek urwał zdanie w połowie i zamilkł, opuszczając głowę na piersi.

– Cóż tam cię znów gnębi? Dlaczego nie mówisz po prostu, co masz na sercu?

Tomek szybko spojrzał ojcu prosto w oczy.

– Zabierz mnie jutro rano, gdy będziesz szedł z panem Smugą śledzić goryle! – wyrzucił z siebie jednym tchem.

– Skoro postanowiliśmy uczynić Tomka doskonałym łowcą zwierząt, to uważam za bardzo wskazane zabrać go na tę wyprawę. Nieprędko może nam się znów nadarzyć tak wspaniała okazja. Tym samym będziemy mieć o jednego świadka więcej, że nie wyssaliśmy z palca naszych spostrzeżeń o życiu goryli – odparł Smuga.

Uszczęśliwiony Tomek zabrał się natychmiast do przeglądu broni.

Następnego dnia o świcie we trzech wyruszyli w kierunku małego leśnego parowu. Pierwszy szedł Smuga. Z wprawą wytrawnego tropiciela odszukiwał pozostawione poprzedniego dnia znaki na drzewach bądź ułożone odpowiednio na ziemi kawałki gałęzi. Za nim, czujnie rozglądając się na wszystkie strony, maszerował Tomek ze sztucerem pod pachą, a na samym końcu kroczył Wilmowski. Przedzierając się wolno przez krzewy, dotarli na sam skraj gęsto porosłego drzewami stoku zamykającego parów. Zaszyli się w mały wykrot. Smuga z największą ostrożnością rozgarnął krzewy. Wydobył lunetę. Przez dłuższą chwilę rozglądał się po parowie.

– Są, są w legowisku! – szepnął podniecony.

Podał lunetę Tomkowi, który zaraz spojrzał we wskazanym kierunku. W rozwidleniu potężnego drzewa, nie wyżej niż pięć metrów nad ziemią, znajdowała się upleciona z gałęzi i lian mała platforma. Na niej to ujrzał samicę. Cienką, dobrze ulistnioną gałązką oganiała owady bzyczące nad uśpionym jeszcze gorylątkiem. Na ziemi, oparty plecami o pień drzewa, siedział olbrzymi samiec. Obok niego leżała kupka jakichś roślin wyrwanych razem z korzeniami, które obgryzał i żuł potężnymi szczękami. Wkrótce ukończył poranny posiłek, zgarnął garść roślin i dźwignął się na krótkich nogach. Z wprawą doskonałego akrobaty wspiął się na drzewo. Wszedł na platformę, nie wypuszczając z dłoni roślin, podał je samicy, lecz ta gniewnie go wypchnęła. Bez ociągania się zeskoczył na ziemię i powędrował do lasu.

Smuga orzekł, że samica nie była widocznie zadowolona z przyniesionego przez męża pokarmu i wyprawiła go po owoce leśne, za którymi małpy potrafią przewędrować wielkie przestrzenie lasu.

Przez kilka godzin łowcy obserwowali zachowanie się goryli. Samica zniosła swe maleństwo na ziemię. Pilnowała, by zbytnio się od niej nie oddalało, karmiła je brzoskwiniami i jakimiś liśćmi przyniesionymi przez ojca. W najgorętszych godzinach wzięła dziecko na rękę, wspięła się z nim z powrotem na drzewo i ułożyła do snu. Gdy nieposłuszne gorylątko wychylało się z legowiska, dała mu lekkiego klapsa i znów ułożyła je na spoczynek, kładąc się obok.

W końcu łowcy wycofali się z parowu. Zaraz po przybyciu do obozu Tomek, zachęcony przez ojca, zabrał się do spisania poczynionych obserwacji, oznaczając nawet przy pomocy Smugi miejsce na mapie, w którym wytropiono goryle.

Podróżnicy nadzwyczaj starannie przygotowali się do pierwszych w Afryce łowów. Jeszcze raz sprawdzali stan sieci, zbadali wytrzymałość rzemieni, a także dokonali uważnego przeglądu żelaznych klatek. Z kolei Wilmowski oznajmił Murzynom, że mogą zgłaszać się na ochotnika do wzięcia udziału w niebezpiecznych łowach, za co otrzymają specjalne wynagrodzenie. Ku jego zdziwieniu pierwszy zgłosił się Matomba, który od chwili, gdy bosman oświadczył butnie, że własnymi rękami umieści w klatce goryla, niemal nie spuszczał z niego wzroku. Za przykładem Matomby wszyscy Murzyni postanowili pójść na polowanie. Wilmowski nie mógł pozostawić obozu bez opieki, wybrał więc dwunastu najsilniejszych i najsprawniejszych, raz jeszcze obiecując wyprawić sutą ucztę dla wszystkich, jeżeli łowy zakończą się pomyślnie. W obozie pozostało dwóch uzbrojonych Masajów oraz ośmiu tragarzy, podczas gdy reszta ruszyła w oznaczonym kierunku.

Tym razem Smuga poprowadził towarzyszy najkrótszą drogą. Zatrzymali się dopiero w pobliżu leśnego parowu i tam przycupnęli w gąszczu. Smuga i Hunter wybrali pięciu ludzi do niesienia naczyń z „piwem”, po czym razem z nimi zaczęli się skradać w kierunku legowiska goryli. Murzyni, osłaniani przez dwóch znamienitych strzelców, niemal bezszelestnie wśliznęli się do parowu. Santuru na migi dał strzelcom do zrozumienia, aby byli gotowi w każdej chwili do strzału, a w końcu rozstawił pięć tykw napełnionych mocnym napojem. Teraz Murzyni powoli wycofali się z parowu, w którym został Santuru i obydwaj biali strzelcy. Zaledwie tragarze odeszli, Santuru ułamał z drzewa gałąź. Rozległ się głośny trzask. Łowczy królewski pospiesznie przebiegł kilka kroków, umyślnie przedzierając się przez najgęstsze krzewy. Strzelcy również rozpoczęli odwrót. Zatrzymali się dopiero około stu metrów od tykw. Smuga obserwował przez lunetę zachowanie goryli. Olbrzymi samiec bez wahania ruszył do wylotu parowu, by sprawdzić, czy jego rodzinie nie zagraża niebezpieczeństwo. Szybko biegł na czworakach w kierunku, skąd przed chwilą doszedł go trzask gałęzi. Naraz przystanął niezdecydowanie, ujrzawszy dziwne przedmioty. Podchodził ostrożnie krok za krokiem, aż w nozdrza uderzył go nieznany zapach. Długo i nieufnie obwąchiwał tykwy. Słodko-kwaśna woń nęciła go coraz bardziej. Po chwili ostrożnie spróbował napoju.

Podstęp udał się. Łowcy widzieli z daleka, jak goryl, naśladując najwytrawniejszych piwoszów, opróżnił szybko dwie tykwy. Wilmowski chcąc, aby zwierzęta jak najszybciej uległy oszołomieniu, dodał do „piwa” trochę spirytusu, toteż na skutki małpiego pijaństwa nie trzeba było zbyt długo czekać. Chwiejny normalnie chód goryla stał się obecnie jeszcze bardziej groteskowy. Olbrzym zataczał się, przewracał, wydawał głośne pomruki, czym zwrócił uwagę swej czujnej małżonki. Zjawiła się niebawem obok pijanego męża i wkrótce obydwie małpy z głośnym mlaskaniem opróżniły pozostałe naczynia. Gdy stwierdziły, że już nic więcej nie da się z nich wysączyć, porozbijały je o drzewa i rozdeptały, po czym poczołgały się ku piszczącemu maleństwu.

Dla naszych strzelców było to hasło do odwrotu. Bez dalszej zwłoki pobiegli do oczekujących na nich towarzyszy i zdali krótką relację. Zaraz też cała grupa podążyła do parowu, niosąc klatki i rzemienie. Jedynie Tomek i Hunter trzymali karabiny w pogotowiu, aby celnymi strzałami zabić bestie, gdyby próbowały rzucić się na ludzi.

Łowcy wkroczyli do parowu, a wtedy oczom ich ukazał się widok godny pożałowania. Goryle w niedbałych pozach leżały u stóp drzewa, na którym była zbudowana platforma. Małe gorylątko przykucnęło przy piersi samicy i skomlało bezradnie. Ujrzało łowców. Teraz zaczęło szarpać sierść matki, lecz obydwa goryle chrapały głośno, pogrążone w pijackim, głębokim śnie.

– Tfu, tylko bydlę może się tak spić – mruknął bosman, obrzucając małpy pogardliwym wzrokiem.

– Widziałem już i ludzi zamroczonych wódką – szepnął Tomek.

– Nie gadaj, tacy ludzie są też prawdziwymi bydlętami – oburzył się bosman. – Porządny człowiek pije zawsze w miarę i… najlepiej rum.

– Cicho! – syknął Hunter.

Murzyni jak duchy zbliżyli się do leżących bezwładnie goryli. W nabożnym niemal skupieniu postawili klatki na ziemi. Matomba niedwuznacznie zajrzał bosmanowi w oczy.

Trzeba przyznać, że marynarzowi nigdy nie brakło śmiałości, gdy chodziło o popisanie się nadzwyczajną siłą i odwagą. Zaledwie poczuł na sobie podniecony wzrok Matomby, odrzucił karabin w trawę.

– Przysuńcie bliżej otwartą klatkę – rzekł do Huntera, po czym ruszył ku małpom.

– Bosmanie, podchodź do nich z tyłu i trzymaj ręce z daleka od pysków goryli – ostrzegł Smuga.

Marynarz kocim krokiem zbliżył się do samca, chwycił go za potężne bary i odwrócił na brzuch. Żylaste ręce silnym chwytem objęły goryla w pasie. Waga olbrzymiej małpy musiała być znaczna, gdyż żyły wystąpiły na skroniach bosmana, kiedy unosił z ziemi bezwładne cielsko. Po chwili goryl leżał w obszernej, żelaznej klatce.

Pochwalne szepty Murzynów były dla bosmana największą nagrodą. Zadowolony z siebie spojrzał chełpliwie na Matombę. Murzyn stał z szeroko otwartymi ustami, a jego pełen uwielbienia wzrok wyrażał więcej, niż jakiekolwiek słowa mogłyby wypowiedzieć.

Z kolei marynarz przystąpił do samicy. Ta jednak mniej pochłonęła „piwa” niż jej małżonek, a poza tym do półzamroczonej świadomości zwierzęcia musiał docierać rozpaczliwy pisk maleństwa, toteż szczerzyła kły, nie otwierając sennych ślepi. Widząc to, Wilmowski i Hunter pospieszyli bosmanowi z pomocą. Zaledwie Hunter odrzucił karabin, czujny jak zwykle Smuga natychmiast podjął z ziemi swą broń i zbliżył się do Tomka, który również z zainteresowaniem obserwował wyczyn bosmana.

Naraz, tuż za łowcami unoszącymi z ziemi opierającą się samicę, dał się słyszeć jakiś szelest w zaroślach. Z gęstwiny wypełznął na czworakach potwornych rozmiarów goryl. Ujrzawszy ludzi, stanął na tylnych łapach. Wysokość bestii musiała przekraczać dwa metry, gdyż chcąc patrzeć na dziwne, nieznane sobie istoty, pochylił potężny kark i spoglądał w dół. Ciemnoszare, błyszczące dziko oczy bez strachu patrzyły na ludzką gromadę. Nagle goryl zacisnął dłonie. Pięściami wielkimi jak bochny chleba zaczął się mocno walić w piersi. Rozległo się głuche dudnienie. Małpolud jakby szczeknął głośno, a potem z paszczy wydarł mu się ryk tak okropny, że ludzie zamarli z przerażenia. Oczy goryla pałały wściekłością. Krótka, włochata grzywka na niskim czole jeżyła się i opadała. Bił pięściami w piersi, ryczał bez przerwy, jakby wzywał na pomoc złe moce drzemiące w głębi dżungli. Postąpił dwa kroki ku łowcom, zatrzymał się na chwilę, po czym pochylił tułów i chwiejnym krokiem ruszył ku grupce ludzi.

Zwierz pojawił się tak nieoczekiwanie, że poza Smugą i Tomkiem nikt więcej nie zdołał chwycić za broń. Nawet Masajowie porzucili karabiny, przyglądając się, jak bosman pakował samca do klatki. Wilmowski, Hunter i marynarz znajdowali się w tej chwili zaledwie jakieś pięć metrów od atakującego goryla. Natychmiast zdali sobie sprawę z okropnej sytuacji. Wilmowski i Hunter przerazili się w pierwszej chwili, lecz nieustraszony bosman nie stracił zimnej krwi. Nie podnosząc się z kolan, wyszarpnął zza pasa ostry nóż. Postanowił chociaż na krótką chwilę zatrzymać rozdrażnione zwierzę i tym samym dać towarzyszom możność przygotowania się do obrony.

Małe gorylątko nieoczekiwanie przeraziło się straszliwego ryku obcego goryla. Niezgrabnym susem przeskoczyło przez ciało matki i rzuciło się w kierunku Tomka i Smugi. Goryl, rycząc bez przerwy, ruszył za maleństwem. Smuga uniósł karabin do ramienia, lecz nie odważył się pociągnąć za spust. Lewa ręka nieustraszonego podróżnika drżała, uniemożliwiając celny strzał. Twarz Smugi pokryła się bladością, a czoło zwilgotniało. Mimo to nie stracił zimnej krwi.

– Strzelaj, Tomku! Między ślepia! – krzyknął, wysuwając się cokolwiek przed chłopca.

Była to już ostatnia chwila. Goryl sunął coraz bliżej. Krzyk Smugi ocalił życie trzem łowcom znajdującym się przy bezwładnej samicy. Podrażnione głosem ludzkim zwierzę jednym machnięciem długich, sękatych ramion odrzuciło na boki Wilmowskiego i Huntera, przetoczyło się po olbrzymim bosmanie, który klęcząc, pchnął je nożem, i zaczęło biec ku chłopcu i Smudze. Tomek nie rozumiał, dlaczego Smuga opuścił broń, nie nacisnąwszy spustu, lecz skoro polecono mu strzelać, błyskawicznie podniósł sztucer do ramienia. Jeszcze szybciej pomyślał, że wszyscy w tej chwili spoglądają na niego; mierząc krótko i pewnie między pałające ślepia bestii, nacisnął spust.

Rozległ się suchy strzał. Goryl stęknął przerażająco ludzko. Upadł twarzą naprzód. Olbrzymie cielsko przez kilka minut drgało konwulsyjnie.

Triumfalny krzyk Murzynów rozległ się w parowie i odbił się o ścianę lasu donośnym echem. Wilmowski i Hunter, którzy nie ponieśli najmniejszego uszczerbku, poniewczasie chwycili za karabiny. Bosman dźwignął się ciężko; klnąc pod nosem, zaczął rozcierać potłuczone ciało. Smuga blady jeszcze, lecz zupełnie spokojny, zbliżył się do goryla. Końcem lufy uniósł jego łeb. Dokładnie między ślepiami widniał mały otwór po kuli sztucera.

Bosman przykuśtykał do zabitego zwierzęcia. Spokojnym głosem, jakby nic nadzwyczajnego się nie wydarzyło, powiedział:

– Niech go kule biją, a to pioruński siłacz! Czy widzieliście, jak bez najmniejszego wysiłku przetoczył się przeze mnie? Mescherje i wy tam, reszta! Przewalcie go na grzbiet. Wyjmijcie mój nóż z jego piersi!

Wilmowski podszedł do syna i poklepał go po ramieniu bez słowa.

– Tomek i bosman uczynili wszystko, co było w ich mocy, aby nas ocalić. To bohaterowie dzisiejszego dnia – odezwał się Smuga. – Dziwisz się, Andrzeju, dlaczego sam nie strzeliłem do goryla?

– Od razu spostrzegłem, że dzieje się z tobą coś niezwykłego – cicho przyznał Wilmowski. – Gdy opuściłeś broń, nie oddawszy strzału, bardziej się tym przeraziłem niż nieoczekiwanym atakiem bestii. Co się stało, Janie?

– Prześladuje mnie cień mściwego Castanedo – smutno uśmiechnął się Smuga. – Teraz nie mogę już taić przed wami, że co pewien czas odczuwam dziwny bezwład w lewej ręce. Drży ona wtedy, jakby mnie trzęsła febra. Ot, wszystko! Nie byłem pewny strzału, a chybienie niosło śmierć dla wielu z nas. Winszuję ci, Tomku.

– Masz szczęście, brachu! Mnie taka piękna sztuka nie nawinie się pod muszkę. No, ale że powodzenie sprzyjało kumplowi, to cieszę się, jakbym ja sam wyprawił gorylusa do Abrahama na piwo – wtrącił bosman.

– Nie narzekaj, bosmanie – poważnie powiedział Smuga. – Pierwszy i chyba ostatni raz w życiu miałem możność ujrzeć człowieka rzucającego się z nożem na goryla. Cenię ludzi, którzy nie znają uczucia strachu.

Bosman chrząknął zażenowany tak wielką pochwałą.

– Panowie, wpakujmy samicę do klatki, bo gotowa wytrzeźwieć, a wtedy trzeba będzie i ją zastrzelić – ponaglił Wilmowski.

Podczas gdy łowcy zamykali w klatce samicę, Tomek z Sambem odszukali gorylątko. Nie zważając na opór, wyciągnęli maleństwo z pobliskich krzaków.

– Wsadźcie je do klatki samicy – poradził Hunter. – Wkrótce uspokoi się i pocieszy. Prawdopodobnie wrzask tego pędraka ściągnął nam na kark trzeciego goryla. Zbierajmy się do powrotu, nic tu już po nas.

– Co zrobimy z zabitym gorylusem?

– Zabierzemy go również do obozu. To wspaniały okaz. Za skórę i kościec dobrze nam zapłacą – odparł Smuga.

O ile przedtem Murzyni drżeli na samą myśl o spotkaniu z leśnymi ludźmi, o tyle teraz krzyczeli głośno, tańcząc z radości. Natychmiast ucięli grubą gałąź, po czym bez obawy związali zabitemu zwierzęciu ręce i nogi. Z kolei przesunęli drąg między skrępowanymi kończynami, aby w ten sposób mogli łatwiej dźwigać olbrzymi ciężar.

Powrotna droga do obozu trwała dość długo. Murzyni uginali się pod ciężarem niesionych zwierząt. Odpoczywali też co chwila, lecz byli rozradowani i nadzwyczaj gadatliwi. Bez przerwy chwalili siłę oraz odwagę bosmana, podziwiali zimną krew i celność strzału małego buany, a także cieszyli się na przyobiecaną przez Wilmowskiego ucztę.

Wieczorem dotarli do obozu. Wilmowski polecił ustawić klatki na łące nieopodal obozowiska. Otoczono je obszernym ogrodzeniem zbudowanym z gałęzi. Wewnątrz ogrodzenia Murzyni musieli wkopać małe drzewka, które doskonale ocieniały obydwie klatki. Trochę sarkali na tyle zbędnej, ich zdaniem, pracy, lecz Wilmowski był niewzruszony. Wiedział przecież, jak trudno jest przewieźć przez morze wrażliwe na niewolę goryle. Dlatego też cena za żywe okazy małp człekokształtnych była w Europie bardzo wysoka.

Łowy na goryle hunts|for|gorillas Полювання на горилу Hunting for gorillas

Nazajutrz rano Tomek stwierdził niemal uszczęśliwiony, że opuchlizna nad okiem Dinga znacznie zmalała, a pies nie utracił dobrego samopoczucia. ||||||||||||gesunken ist|||||| the next day|in the morning|Tomek|he stated|almost|happy|that|swelling|above|eye|Ding's|significantly|it decreased|and|dog|not|he lost|good|well-being The next morning, Tomek almost happily noted that the swelling above Ding's eye had significantly decreased, and the dog had not lost his good spirits. Uczestnicy wyprawy zgodnie orzekli, że niebezpieczeństwo już minęło. participants|expedition|unanimously|they declared|that|danger|already|it has passed Участники экспедиции единодушно решили, что опасность миновала. The expedition participants unanimously declared that the danger had passed. Teraz można było nie obawiać się więcej o wiernego psa. now|it is possible|it was|not|to worry|oneself|anymore|about|faithful|dog Now there was no need to worry anymore about the faithful dog. Zaraz też wszystkim poprawiły się humory. |||haben sich verbessert||Laune soon|also|to everyone|they improved|reflexive pronoun|moods Сразу же у всех улучшилось настроение. Right away, everyone's mood improved.

– Ho, ho! ho|ho – Ho, ho! Nasz Dingo to zuch psisko! ||||Hund our|Dingo|it is|brave|little dog |||молодець| Наш Динго - нахальная собака! Our Dingo is a brave little dog! – chwalił bosman Nowicki. he praised|bosun|Nowicki – praised bosun Nowicki. – Trafił frant na franta. Попал||| |Bursche||Franz he hit|scoundrel|on|scoundrel - Он бил франт за франтом. - The scoundrel met another scoundrel. Głupia afrykańska gadzina nie wiedziała, że spotkała lepszego od siebie. ||Tier||||||| stupid|African|creature|not|she knew|that|she met|better|than|herself The stupid African creature didn't know she had met someone better than herself.

– Jakoś nie możesz zapomnieć tej turkaweczki – roześmiał się bosman. somehow|not|you can|forget|this|little bird|he laughed|reflexive particle|bosun - You just can't forget that little turtledove - the bosun laughed. – Przecież po to ofiarowała ci Dinga, aby służył wiernie i bronił cię w niebezpieczeństwie. |||hatte angeboten|||||||||| but|for|that|she offered|to you|Dinga|so that|he served|faithfully|and|he defended|you|in|danger - After all, she gave you Dinga so that he would serve you faithfully and protect you in danger.

W obozie rozpoczęto przygotowania. in|camp|they started|preparations Preparations began at the camp. Murzyni pod kierownictwem Wilmowskiego składali przyniesione w częściach duże, żelazne klatki. ||Unter der Leitung von||stellten|gebrachte||||| the blacks|under|leadership|Wilmowski|they assembled|brought|in|parts|large|iron|cages The Africans, under Wilmowski's direction, assembled large iron cages that had been brought in parts. W nich to właśnie miały być zamknięte goryle, gdyby łowy zakończyły się pomyślnie. in|them|that|just|they were supposed|to be|closed|gorillas|if|hunts|they ended|reflexive|successfully It was in these that the gorillas were to be locked up if the hunt ended successfully. Santuru osobiście pilnował wyciskania soku z ziaren kukurydzy, z którego sporządzono „piwo”, mające ułatwić chwytanie wielkich małp człekokształtnych. |||des Auspressens||||Mais|||||||||| Santuru|personally|he watched over|squeezing|juice|from|grains|corn|from|which|it was made|beer|having|to facilitate|catching|large|monkeys|anthropoids Santuru personally oversaw the squeezing of juice from corn kernels, from which a "beer" was made to facilitate the capture of the great ape. Smuga z Hunterem wydobyli z pak wielkie sieci oraz całe pęki grubych rzemieni. |||||Pak|||||||Riemen Smuga|with|Hunter|they extracted|from|pack|big|nets|and|whole|bunches|thick|ropes Смудж и Хантер достали из сумки большие сети и целые связки толстых ниток. Smuga and Hunter pulled out large nets and whole bunches of thick ropes from the pack. Rozwiesili je na wbitych w ziemię drągach i uważnie sprawdzili ich stan. haben aufgehängt||||||||||| they hung|them|on|driven|in|ground|poles|and|carefully|they checked|their|condition They hung them on stakes driven into the ground and carefully checked their condition. Smuga przygotował również długie, mocne lassa. |hatte vorbereitet||||Lasso Smuga|he prepared|also|long|strong|lassos Smuga also prepared long, strong lassos.

Do chwili dokładnego przeszukania okolicy Wilmowski zabronił komukolwiek oddalać się z obozu bez pozwolenia. |||Durchsuchung|||verbot|niemandem|||||| until|moment|thorough|searching|area|Wilmowski|he forbade|anyone|to move away|reflexive pronoun|from|camp|without|permission Until the area was thoroughly searched, Wilmowski forbade anyone from leaving the camp without permission. Nie tyle obawiał się ewentualnej napaści goryli, ile nie chciał przedwcześnie płoszyć zwierząt. ||||||||не столько|||| ||||eventueller|||||||vergrämen| not|so much|he was afraid|himself|possible|attack|of gorillas|but|not|he wanted|prematurely|to scare away|animals He was not so much afraid of a possible gorilla attack as he did not want to scare the animals away prematurely. Tomek miał więc sporo wolnego czasu, toteż postanowił sprawdzić, czy nie zapomniał posługiwać się arkanem. ||||||||||не|||| Tomek|he had|so|quite a lot of|free|time|therefore|he decided|to check|if|not|he forgot|to use|himself|lasso Tomek had quite a bit of free time, so he decided to check if he had forgotten how to use the lasso. Dingo służył mu za ruchomy cel. ||||bewegliches| Dingo|it served|him|as|moving|target Dingo served as a moving target for him. Z właściwym sobie uporem rozpoczął Tomek żmudne ćwiczenia, korzystając z rad doświadczonego Smugi. |свойственным ему||||||||||| with|proper|himself|stubbornness|he started|Tomek|tedious|exercises|using|from|advice|experienced|Smuga With his characteristic determination, Tomek began the tedious exercises, using the advice of the experienced Smuga.

Przez następne dni uczestnicy wyprawy odpoczywali w obozie. through|next|days|participants|expedition|rested|in|camp For the next few days, the expedition participants rested at the camp. W tym czasie Hunter, Santuru i Smuga urządzali wypady w okoliczną dżunglę w poszukiwaniu goryli. ||||||||Ausflüge||nahegelegenen|||| in|this|time|Hunter|Santuru|and|Smuga|arranged|trips|in|nearby|jungle|in|search|gorillas В это время Хантер, Сантуру и Смуга организовывали вылазки в окрестные джунгли в поисках горилл. During this time, Hunter, Santuru, and Smuga organized outings into the surrounding jungle in search of gorillas. Początkowo żadnemu z nich nie udało się spostrzec obecności małp. initially|none|of|them|not|succeeded|reflexive particle|to notice|presence|monkeys Initially, none of them managed to spot the presence of the monkeys. Aby przeszukać okolicę w jak największym promieniu, podzielili się na dwie grupy: Hunter z Santuru udali się na zachód, Smuga wyruszył na południe. Чтобы|||в как можно||||||||||||||||||| ||||||Radius|||||||||||||||| in order to|to search|area|in|as|large|radius|they divided|reflexive particle|into|two|groups|Hunter|with|Santuru|they went|reflexive particle|to|west|Smuga|he set out|to|south To search the area as widely as possible, they split into two groups: Hunter and Santuru headed west, while Smuga set off south.

Był to już trzeci dzień od chwili rozbicia obozu na polanie. |||||||der Zerschlagung||| it was|that|already|third|day|since|moment|of breaking|camp|in|clearing It was already the third day since the camp was set up in the clearing. Murzyni rozkoszowali się bezczynnością. Африканцы||| |genossen||Untätigkeit the blacks|they enjoyed|reflexive pronoun|idleness The Africans were enjoying idleness. Narzekali jedynie na skąpe racje żywnościowe. |||скудные|пайки продовольствия|продовольственные пайки sie beschwerten|||mager|| they complained|only|on|meager|rations|food |||скромні|| Они жаловались только на скудные пайки. They only complained about the meager food rations. Z żalem wspominali pozostawionego w Jeziorze Edwarda hipopotama. ||erinnern|verlassenen|||| with|regret|they remembered|left|in|Lake|Edward|hippopotamus With regret, they recalled the hippopotamus left behind in Lake Edward. Tomek pokpiwał z obżartuchów, gdyż podniecony oczekiwaniem na niebezpieczne łowy zapomniał o jedzeniu. |подшучивал||||||||||| |||Völler|||Warten||||||Essen Tomek|he was mocking|from|gluttons|because|excited|waiting|for|dangerous|hunts|he forgot|about|eating Том насмехался над теми, кто переедает, так как в предвкушении опасной охоты он забывал поесть. Tomek mocked the gluttons, as he was excitedly waiting for the dangerous hunt and forgot about eating. Tego dnia Hunter z Santuru wcześnie wyruszyli w dżunglę. ||||||sind aufgebrochen|| that|day|Hunter|from|Santur|early|they set off|in|jungle That day, Hunter and Santur set off early into the jungle. Smuga natomiast poprosił Tomka o wypożyczenie Dinga. |||||Ausleihe| Smuga|however|he asked|Tomek|for|borrowing|Ding Smuga, on the other hand, asked Tomek to lend him Dingo. Oczywiście chłopiec napraszał się, żeby towarzyszyć podróżnikowi w tej wyprawie, lecz Smuga odmówił, pragnąc mieć większą swobodę w poszukiwaniach. ||drängte|||||||||||||||| of course|the boy|he insisted|on himself|to|accompany|the traveler|on|this|expedition|but|Smuga|he refused|wanting|to have|greater|freedom|in|searches Of course, the boy insisted on accompanying the traveler on this expedition, but Smuga refused, wanting to have more freedom in his search.

Santuru i Hunter wrócili po południu. Santuru|and|Hunter|they returned|after|noon Santuru and Hunter returned in the afternoon. Wycieczka ich i tym razem nie przyniosła pozytywnych wyników. ||||||||Ergebnisse trip|their|and|this|time|not|it brought|positive|results Their trip did not yield positive results this time either. Hunter podejrzewał nawet, że goryle mogły spostrzec obecność ludzi i wyniosły się w dalsze okolice. Hunter|he suspected|even|that|gorillas|they could|to notice|presence|people|and|they moved away|reflexive pronoun|to|further|areas Hunter even suspected that the gorillas might have noticed the presence of humans and moved to more distant areas. Dopiero tuż przed zapadnięciem nocy płowe cielsko psa przemknęło przez polanę. only|just|before|falling|night|tawny|body|dog|it darted|across|clearing Только перед самой ночью на поляне мелькнуло тельце собаки. It was only just before nightfall that the tawny body of the dog darted across the clearing. Dingo wielkim susem przesadził ogrodzenie okalające obozowisko, po czym podbiegł do Tomka, łasząc się radośnie. |||||||||подбежал к||||| |||||umzäunendes|||||||sich schmusend|| dingo|big|jump|he jumped over|fence|surrounding|campsite|after|which|he ran up|to|Tomek|fawning|himself|happily The dingo jumped over the fence surrounding the campsite with a big leap, then ran up to Tomek, happily wagging its tail. Niebawem na skraju polany ukazał się Smuga. soon|on|edge|clearing|he appeared|himself|Smuga Soon, Smuga appeared at the edge of the clearing. Wilmowski odetchnął z ulgą, widząc przyjaciela całego i zdrowego. Wilmowski|he breathed|with|relief|seeing|friend|whole|and|healthy Wilmowski breathed a sigh of relief, seeing his friend safe and sound. Od chwili niebezpiecznego zranienia zatrutym nożem stale się o niego niepokoił. |||Verletzung||||||| from|moment|dangerous|injury|poisoned|knife|constantly|himself|about|him|he worried Since the moment of the dangerous injury with the poisoned knife, he had been constantly worried about him.

Tymczasem Smuga, jak zwykle bardzo opanowany, spokojnie wkroczył do obozu. ||как||||||| meanwhile|Smuga|as|usually|very|composed|calmly|he entered|to|camp Meanwhile, Smuga, as usual very composed, calmly entered the camp. Zaraz ochłodził się kąpielą w pobliskim strumyku, a następnie z humorem, naśladując sposób mówienia bosmana, zagadnął: |hatte sich||mit einem Bad|||Bach||||||||| soon|he cooled off|himself|with a bath|in|nearby|stream|and|then|with|humor|imitating|way|of speaking|bosun|he addressed He quickly cooled off with a bath in a nearby stream, and then, with humor, imitating the way the bosun spoke, he asked:

– Coście tak, szanowni panowie, pospuszczali nosy na kwintę? what you have|so|esteemed|gentlemen|you have lowered|noses|to|quint |||||||під землю – Why are you gentlemen looking so downcast? Dajcie mi piorunem jeść, bo jestem nie mniej głodny od żarłocznych małpoludów, którym przyglądałem się niemal pół dnia. give me|to me|quickly|to eat|because|I am|not|less|hungry|than|voracious|apemen|to whom|I was watching|myself|almost|half|day Give me something to eat, because I am no less hungry than the voracious apes I have been watching for almost half a day.

– Janie, czy naprawdę wytropiłeś goryle? |||hast du aufgespürt| Jan|whether|really|you tracked down|gorillas - Janie, did you really track the gorillas? – zawołał podniecony Wilmowski. he shouted|excited|Wilmowski - exclaimed the excited Wilmowski.

Wiadomość o wytropieniu goryli lotem błyskawicy obiegła obozowisko. Сообщение||||||| ||Aufspüren||per Flug|Blitz|erreichte| news|about|tracking down|gorillas|by flight|lightning|it spread|campsite The news of the gorilla tracking spread like wildfire through the camp. Tak biali łowcy, jak i wszyscy bez wyjątku Murzyni otoczyli Smugę, prosząc jednocześnie o szczegółową relację. |||||||||||прося одновременно|||| |||||||Ausnahme||||bitten|||detaillierte| so|white|hunters|as|and|all|without|exception|black people|surrounded|Smuga|asking|at the same time|for|detailed|account Both the white hunters and all the black people without exception surrounded Smuga, simultaneously asking for a detailed account.

Toteż szybko się posilił i, zapaliwszy fajkę, zaraz rozpoczął sprawozdanie: |||||nachdem er die (1)|||| therefore|quickly|himself|he fed|and|having lit|pipe|immediately|he started|report So he quickly had a bite to eat and, lighting his pipe, immediately began his report:

– Jestem pewny, że goryle przebywają w tej okolicy w większej liczbie, lecz nic dziwnego, iż nie mogliśmy ich wytropić. I am|sure|that|gorillas|they stay|in|this|area|in|larger|number|but|nothing|strange|that|not|we could|them|track – I am sure that there are more gorillas in this area, but it is no wonder that we could not track them down. Nie macie pojęcia, jakie to czujne i zmyślne bestie. |||||wachsam||einfallsreiche| not|you have|idea|how|they|alert|and|clever|beasts You have no idea how alert and cunning these beasts are. Gdyby nie Dingo, przeszedłbym prawdopodobnie obok goryla siedzącego na drzewie, nie podejrzewając nawet jego obecności. |||würde ich gehen||||||||||| if|not|Dingo|I would have passed|probably|past|gorilla|sitting|on|tree|not|suspecting|even|its|presence If it weren't for Dingo, I would probably have walked past the gorilla sitting in the tree, not even suspecting its presence. Dingo doskonale tropi zwierzynę. ||spürt| Dingo|perfectly|tracks|game Dingo tracks game perfectly. Trzeba go tylko bacznie obserwować. must|him|only|closely|observe You just have to watch him closely. Nie dalej jak godzinę drogi stąd zaczął zdradzać niepokój. not|further|than|hour|journey|from here|he started|to show|anxiety No more than an hour's walk from here, he started to show signs of unease. Zjeżywszy sierść na grzbiecie, co chwila spoglądał na mnie. aufgerichtet|||||||| having bristled|fur|on|back|every|moment|he was looking|at|me Ruffling the fur on his back, he kept glancing at me. Przycupnęliśmy więc w krzewach i czekaliśmy. Wir haben uns geduckt||||| we crouched|so|in|bushes|and|we waited Поэтому мы присели в кустах и стали ждать. So we crouched in the bushes and waited. Minęło sporo czasu, zanim spostrzegłem wielkiego goryla zrywającego z drzewa dzikie brzoskwinie. |||||||pflückend||||Pfirsiche it passed|quite a lot of|time|before|I noticed|big|gorilla|picking|from|tree|wild|peaches |||||||||||дикі персики A lot of time passed before I noticed a large gorilla picking wild peaches from a tree. Wkrótce samiec objadł jedno drzewo, a potem z lekkością, o którą nie można by podejrzewać tak wielkiego i ciężkiego zwierzęcia, zwinnie przeskoczył na sąsiednie. ||aß||||||Leichtigkeit||||||verdächtigen|||||||übersprang||benachbarte soon|male|he fed on|one|tree|and|then|with|ease|which|that|not|one can|would|to suspect|such|big|and|heavy|animal|agilely|he jumped|to|neighboring Soon the male had eaten from one tree, and then, with a lightness one would not suspect of such a large and heavy animal, he nimbly jumped to the neighboring one. Nałamał całe naręcze gałęzi razem z owocami, zeskoczył i powędrował w kierunku legowiska. er brach||Bündel||||||||||Bett he broke|whole|bundle|branches|together|with|fruits|he jumped down|and|he wandered|in|direction|den He broke off a whole bunch of branches along with the fruits, jumped down, and headed towards the den.

Z daleka sunęliśmy za nim, kryjąc się za drzewami. издалека|||||||| ||wir schlichen|||||| from|afar|we were sliding|behind|him|hiding|ourselves|behind|trees From a distance, we followed him, hiding behind the trees. W ten sposób doprowadził nas do małego, cienistego, wilgotnego parowu. ||||||маленького|||овраг |||führte||||schattigen|| in|this|way|he led|us|to|small|shady|damp|ravine In this way, he led us to a small, shady, damp ravine. Na platformie uwitej wśród gałęzi rozłożystego drzewa znajdowała się samica z małym gorylem. ||gewobenen||||||||||Gorilla on|platform|woven|among|branches|sprawling|tree|she was located|herself|female|with|small|gorilla On a platform woven among the branches of a sprawling tree, there was a female with a small gorilla. Im to właśnie samiec zaniósł brzoskwinie urwane razem z gałęziami. ||||||abgerissen||| to|it|just|male|he carried|peaches|picked|together|with|branches It was indeed the male who brought the peaches picked along with the branches.

– Czy obserwowałeś również zachowanie goryli w stadle rodzinnym? |hast du beobachtet|||||Rudel| whether|you observed|also|behavior|gorillas|in|troop|family - Have you also observed the behavior of gorillas in a family group? – zapytał Wilmowski. he asked|Wilmowski - Wilmowski asked.

– Oczywiście, nie mógłbym przecież nie skorzystać z tak wspaniałej okazji. of course|not|I could|after all|not|to take advantage|of|such|wonderful|opportunity - Of course, I couldn't possibly miss such a wonderful opportunity. Napotkany samiec przekraczał wzrostem naszego bosmana. ||übertraf||| encountered|male|surpassed|in height|our|bosun The encountered male was taller than our bosun.

– Za przeproszeniem, nie porównuj mnie z małpami! |||vergleiche||| for|excuse me|not|compare|me|with|monkeys - Excuse me, don't compare me to monkeys! – zaoponował urażony marynarz. he protested|offended|sailor - protested the offended sailor.

– Przepraszam, bosmanie – uśmiechnął się Smuga. I apologize|bosun|he smiled|reflexive pronoun|Smuga - I'm sorry, bosun - Smuga smiled. – Użyłem tego porównania, aby nasi towarzysze mieli należyte wyobrażenie o potężnej budowie zwierzęcia, na które będziemy polować. ||Vergleich|||||gebührende|||mächtigen|||||| I used|this|comparison|so that|our|companions|they have|proper|idea|about|powerful|build|of the animal|on|which|we will|hunt – I used that comparison so that our companions would have a proper idea of the powerful build of the animal we will be hunting.

– Proszę sobie wyobrazić olbrzyma o nadzwyczaj szerokich barach, silnie rozwiniętej, wypukłej klatce piersiowej, długich rękach sięgających kolan, stąpającego bezszelestnie na stosunkowo krótkich nogach. |||||||||entwickeltem|wölbenden||Brust|||||schreit||||| please|yourself|imagine|giant|with|extraordinarily|wide|shoulders|strongly|developed|protruding|chest|thoracic|long|arms|reaching|knees|stepping|silently|on|relatively|short|legs |||||||плечах||||||||||||||| – Please imagine a giant with extraordinarily broad shoulders, a strongly developed, protruding chest, long arms reaching down to the knees, stepping silently on relatively short legs. Przyjrzałem mu się dokładnie przez lunetę. Ich habe ihn mir||||| I looked closely|at him|myself|thoroughly|through|telescope I examined him closely through the telescope. Jedynie twarz i dłonie o popielatej barwie pozbawione są owłosienia, które gęsto pokrywa jego ciało. |||||aschfärbiger|Farbe|||Haaren||||| only|face|and|hands|of|ash-colored|color|devoid|are|of hair|which|densely|covers|his|body Only his face and hands, with a grayish hue, are hairless, while his body is densely covered with hair. Łeb nosi lekko pochylony ku przodowi. |||||vorne head|carries|slightly|bent|towards|front His head is slightly tilted forward. Przez gęstwinę pełznie na czworakach, natomiast gdy idzie na samych nogach, chód jego jest chwiejny, za przeproszeniem bosmana, jak chód marynarza. ||kriecht||||||||||||wankend|||||| through|thicket|crawls|on|all fours|whereas|when|he walks|on|just|legs|gait|his|is|unsteady|for|excuse me|bosun|like|gait|sailor He crawls through the thicket on all fours, while when he walks on his own legs, his gait is unsteady, with all due respect to the bosun, like that of a sailor. Największe jednak wrażenie sprawia twarz pełna piekielnego wyrazu i dzikie, błyszczące oczy. the biggest|however|impression|it makes|face|full|hellish|expression|and|wild|shining|eyes However, the greatest impression is made by the face full of a hellish expression and wild, shining eyes.

– Jutro o świcie wyprawimy się obydwaj w celu uzupełnienia moich uwag. |на рассвете||отправимся||||||| ||||||||Ergänzung|| tomorrow|at|dawn|we will set out|to ourselves|both|in|purpose|of supplementing|my|notes - Завтра на рассвете мы оба отправимся в путь, чтобы дополнить мои комментарии. - Tomorrow at dawn, we will both set out to supplement my notes. Niewątpliwie spostrzeżenia nasze zaciekawią w Europie wielu ludzi. |||werden interessieren|||| undoubtedly|observations|our|will interest|in|Europe|many|people Undoubtedly, our observations will intrigue many people in Europe.

– Czy potrafi pan odnaleźć legowisko goryli? ||||Liegeplatz| whether|can|you|find|den|of gorillas - Can you find the gorilla's den? – niepokoił się Tomek. worried|himself|Tomek - Tom was worried.

– Kiedy wobec tego rozpoczniemy obławę na goryle? when|in light|of this|we will start|hunt|for|gorillas – So when do we start the hunt for the gorillas? – zapytał Hunter, któremu udzieliło się ogólne podniecenie. |||hatte sich||| he asked|Hunter|to whom|it spread|itself|general|excitement – asked Hunter, who was caught up in the general excitement.

– Otóż przechodzimy teraz do sedna rzeczy – odparł Smuga. |wir gehen|||||| well then|we are moving|now|to|essence|matter|he replied|Smuga – Well, we are now getting to the heart of the matter – replied Smuga. – Z rana wyprawię się z Wilmowskim, by poczynić dalsze obserwacje, a dopiero później wyruszymy większą grupą. - In the morning, I will set out with Wilmowski to make further observations, and only later will we depart as a larger group. Podsuniemy gorylom naczynia napełnione „piwem” i poczekamy na miejscu na wynik. We will offer the gorillas containers filled with "beer" and wait for the results on site. Jeżeli małpy są tak łase na „piwo”, jak zapewnia Santuru, powinniśmy bez większego ryzyka zamknąć całą rodzinę w klatkach. If the monkeys are as fond of "beer" as Santuru assures, we should be able to safely enclose the entire family in cages.

– Słyszycie, co mówi pan Smuga o waszych leśnych ludziach? - Do you hear what Mr. Smuga is saying about your forest people? – triumfująco odezwał się bosman do tragarzy i Matomby. triumphantly|he spoke|to them|bosun|to|porters|and|Matomba "- triumphantly said the bosun to the porters and Matomba." – I było to przed czym mieć tyle cykorii? and|it was|that|before|what|to have|so much|cowardice |||||||цикорії "- And what was there to be so cowardly about?" Wstyd wam chyba teraz, co? shame|to you|probably|now|what "You must be ashamed now, right?"

– Wielki biały buana jest odważny jak bawół lub słoń – przyznał Matomba. great|white|boss|he is|brave|as|buffalo|or|elephant|he admitted|Matomba "- The great white boss is as brave as a buffalo or an elephant," admitted Matomba. – Ale soko jeszcze dotąd nie siedzą w waszych mieszkaniach z żelaznych prętów. ||||||||квартирах||| ||||||||Wohnungen|||Stäben but|falcons|still|until now|not|they are sitting|in|your|apartments|made of|iron|bars – But the hawks still don't sit in your iron-barred apartments.

– Popatrz, człowieku! look|man – Look, man! Tymi łapami sam wpakuję je do klatek – chełpił się bosman mile połechtany porównaniem ze słoniem i z bawołem, uchodzącymi za najgroźniejsze zwierzęta kontynentu. |||||||хвастался|||||||||||считающимися|||| ||||||Käfige|schätzte||||belustigt|im Vergleich||Elefanten|||Büffel|galt||gefährlichsten|| these|paws|myself|I will pack|them|into|cages|he was boasting|himself|bosun|pleasantly|flattered|comparison|with|elephant|and|with|buffalo|considered|as|most dangerous|animals|of the continent With these paws, I'll stuff them into the cages myself – the bosun boasted, pleased by the comparison to the elephant and the buffalo, which are considered the most dangerous animals on the continent.

– Buana, czy naprawdę sam włożysz soko do klatki? ||||legst||| boss|whether|really|myself|you will put|falcon|into|cage – Buana, will you really put the hawks in the cage yourself? – z podziwem zapytał Matomba. with|admiration|he asked|Matomba - he asked Matomba with admiration.

Matomba długo się zastanawiał, lecz tak charakterystyczna dla Murzyna ciekawość wzięła widocznie w nim górę, gdyż oznajmił: ||||||charakteristisch|||||||||| Matomba|long|himself|he thought|but|so|characteristic|for|black man|curiosity|it took|evidently|in|him|upper hand|because|he announced Matomba thought for a long time, but the curiosity characteristic of a Black man evidently got the better of him, as he announced:

– Dobrze, buana. alright|sir - Alright, boss. Matomba boi się soko, ale pójdzie z tobą, żeby zobaczyć, czy wsadzisz sam leśnego człowieka do klatki. |||||||||||du steckst||||| Matomba|he is afraid|reflexive pronoun|hawk|but|he will go|with|you|in order to|to see|if|you will put|alone|forest|man|into|cage Matomba is afraid of the hawk, but he will go with you to see if you can put the forest man in the cage.

– No więc jutro przystępujemy do dzieła. |||treten wir an|| well|then|tomorrow|we are starting|to|work – So tomorrow we get to work. Słuchajcie, jeżeli schwytamy goryle, wyprawimy sowitą ucztę dla wszystkich – obiecał rozochocony Wilmowski. ||wir fangen||||||||aufgekratzt| listen|if|we catch|gorillas|we will throw|lavish|feast|for|everyone|he promised|excited|Wilmowski Listen, if we catch gorillas, we will throw a lavish feast for everyone – promised the excited Wilmowski.

Murzyni podnieceni zapowiedzianym polowaniem oraz obietnicą uczty rozchodzili się do namiotów, dyskutując, a tymczasem Tomek, jakoś dziwnie markotny, zbliżył się do ojca. |||||||||||||||как-то|||||| ||angekündigten|Jagd||Versprechen||gingen||||||||||traurig|||| the blacks|excited|announced|hunting|and|promise|feast|they dispersed|themselves|to|tents|discussing|and|meanwhile|Tomek|somehow|strangely|morose|he approached|himself|to|father The excited Africans, thrilled by the announced hunt and the promise of a feast, dispersed to their tents, discussing, while Tomek, strangely gloomy, approached his father.

– Czy nie cieszysz się na samą myśl o rozpoczęciu łowów? ||freust||||||| whether|not|you are happy|yourself|at|very|thought|about|starting|hunting "Aren't you excited at the very thought of starting the hunt?" – zapytał Wilmowski, uważnie przyglądając się chłopcu. he asked|Wilmowski|carefully|looking|himself|boy asked Wilmowski, carefully observing the boy.

– Cieszyłbym się, nawet bardzo bym się cieszył, ale… – Tomek urwał zdanie w połowie i zamilkł, opuszczając głowę na piersi. ich würde mich|||||||||||||||senken||| I would be happy|myself|even|very|I would|myself|be happy|but|Tomek|he cut off|sentence|in|half|and|he fell silent|lowering|head|on|chest - I would be happy, I would be very happy, but... - Tomek cut off his sentence in the middle and fell silent, lowering his head to his chest.

– Cóż tam cię znów gnębi? Что же|||| ||||quält well|there|you|again|it troubles - What is bothering you again? Dlaczego nie mówisz po prostu, co masz na sercu? why|not|you say|just|simply|what|you have|on|heart Why don't you just say what is on your mind?

– Hm, właściwie miałem ci to zaproponować, chciałem jednak przedtem zasięgnąć zdania pana Smugi – odparł Wilmowski, tłumiąc śmiech, gdyż domyślił się od razu, o co synowi chodziło. |||||||||einholen||||||unterdrückend|||||||||| hm|actually|I had|to you|that|to propose|I wanted|however|before|to seek|opinion|Mr|Smuga|he replied|Wilmowski|suppressing|laughter|because|he guessed|himself|from|immediately|about|what|to son|it was about – Hm, actually I was going to suggest that to you, but I wanted to consult Mr. Smuga first – replied Wilmowski, suppressing a laugh, as he immediately guessed what his son was referring to. – Co o tym sądzisz, Janie? what|about|that|you think|Jan – What do you think about it, Jan?

– Skoro postanowiliśmy uczynić Tomka doskonałym łowcą zwierząt, to uważam za bardzo wskazane zabrać go na tę wyprawę. |wir haben beschlossen||||||||||||||| since|we decided|to make|Tomek|perfect|hunter|of animals|so|I think|as|very|advisable|to take|him|on|this|expedition - Since we decided to make Tomek a perfect animal hunter, I think it is very advisable to take him on this expedition. Nieprędko może nam się znów nadarzyć tak wspaniała okazja. |||||nadarzyć||| not soon|may|to us|to|again|to arise|such|wonderful|opportunity We may not have such a wonderful opportunity again anytime soon. Tym samym będziemy mieć o jednego świadka więcej, że nie wyssaliśmy z palca naszych spostrzeżeń o życiu goryli – odparł Smuga. ||||||||||gezogen||||Beobachtungen||||| thus|same|we will be|to have|by|one|witness|more|that|not|we pulled out|from|finger|our|observations|about|life|of gorillas|he replied|Smuga This way, we will have one more witness that we did not pull our observations about gorilla life out of thin air - replied Smuga.

Uszczęśliwiony Tomek zabrał się natychmiast do przeglądu broni. ||||||Überprüfung| overjoyed|Tomek|he took|to|immediately|to|reviewing|of weapons Happy Tomek immediately got to checking the weapons.

Następnego dnia o świcie we trzech wyruszyli w kierunku małego leśnego parowu. the next|day|at|dawn|in|three|they set out|in|direction|small|forest|ravine The next day at dawn, the three of them set off towards a small forest ravine. Pierwszy szedł Smuga. first|he walked|Smuga Smuga walked in the lead. Z wprawą wytrawnego tropiciela odszukiwał pozostawione poprzedniego dnia znaki na drzewach bądź ułożone odpowiednio na ziemi kawałki gałęzi. ||||suchte auf||||||||||||| with|skill|seasoned|tracker|he was searching for|left|previous|day|signs|on|trees|or|arranged|properly|on|ground|pieces|branches With the skill of an experienced tracker, he searched for the signs left from the previous day on the trees or the branches arranged appropriately on the ground. Za nim, czujnie rozglądając się na wszystkie strony, maszerował Tomek ze sztucerem pod pachą, a na samym końcu kroczył Wilmowski. behind|him|alertly|looking around|oneself|in|all|directions|he marched|Tomek|with|rifle|under|armpit|and|at|very|end|he walked|Wilmowski Behind him, keeping a vigilant lookout in all directions, marched Tomek with a rifle under his arm, and at the very end walked Wilmowski. Przedzierając się wolno przez krzewy, dotarli na sam skraj gęsto porosłego drzewami stoku zamykającego parów. |||||||||плотно||||| ||||||||||bewaldeten|||der das Tal abschließt|Tal pushing through|oneself|slowly|through|bushes|they reached|to|very|edge|densely|overgrown|with trees|slope|closing|ravine Slowly making their way through the bushes, they reached the very edge of the densely wooded slope closing off the ravine. Zaszyli się w mały wykrot. Спрятались|||| sie haben sich versteckt||||Häuschen they hid|themselves|in|small|fallen tree They hid in a small fallen tree. Smuga z największą ostrożnością rozgarnął krzewy. |с|||раздвинул| ||||hatte auseinandergerissen| Smuga|with|greatest|caution|he pushed aside|bushes With the utmost caution, Smuga parted the bushes. Wydobył lunetę. he took out|telescope He took out the telescope. Przez dłuższą chwilę rozglądał się po parowie. ||||||der Dampf for|longer|moment|he looked around|himself|in|valley He looked around the glade for a longer moment.

– Są, są w legowisku! |||Hundebett they are|they are|in|den - They are, they are in the den! – szepnął podniecony. he whispered|excited - he whispered excitedly.

Podał lunetę Tomkowi, który zaraz spojrzał we wskazanym kierunku. he handed|telescope|to Tomek|who|immediately|he looked|in|indicated|direction He handed the binoculars to Tomek, who immediately looked in the indicated direction. W rozwidleniu potężnego drzewa, nie wyżej niż pięć metrów nad ziemią, znajdowała się upleciona z gałęzi i lian mała platforma. |||||||||||||geflochtene|||||| in|fork|powerful|tree|not|higher|than|five|meters|above|ground|was located|reflexive particle|woven|from|branches|and|vines|small|platform In the fork of a mighty tree, no higher than five meters above the ground, there was a small platform woven from branches and vines. Na niej to ujrzał samicę. ||||das Weibchen on|it|that|he saw|female On it, he saw a female. Cienką, dobrze ulistnioną gałązką oganiała owady bzyczące nad uśpionym jeszcze gorylątkiem. ||blättrigen|Ästchen|verjagte||||||Gorillakind thin|well|leafed|twig|she was swatting|insects|buzzing|over|sleeping|still|baby gorilla With a thin, well-leaved twig, she was swatting away the buzzing insects above the still-sleeping baby gorilla. Na ziemi, oparty plecami o pień drzewa, siedział olbrzymi samiec. on|ground|leaning|back|against|trunk|tree|he was sitting|huge|male On the ground, leaning against the trunk of the tree, sat a huge male. Obok niego leżała kupka jakichś roślin wyrwanych razem z korzeniami, które obgryzał i żuł potężnymi szczękami. ||||||||||которые||||| |||Häufchen|||ausgerissenen|||||nagte|||| next to|him|was lying|pile|some|plants|pulled out|together|with|roots|which|he was gnawing|and|he was chewing|powerful|jaws Next to him lay a pile of some plants pulled out with their roots, which he was gnawing and chewing with his powerful jaws. Wkrótce ukończył poranny posiłek, zgarnął garść roślin i dźwignął się na krótkich nogach. |hatte beendet|||sammelte||||hob|||| soon|he finished|morning|meal|he scooped|handful|plants|and|he lifted himself|reflexive pronoun|on|short|legs Soon he finished his morning meal, scooped up a handful of plants, and lifted himself on his short legs. Z wprawą doskonałego akrobaty wspiął się na drzewo. |||Akrobat|||| with|skill|perfect|acrobat|he climbed|reflexive pronoun|on|tree With the skill of a perfect acrobat, he climbed up the tree. Wszedł na platformę, nie wypuszczając z dłoni roślin, podał je samicy, lecz ta gniewnie go wypchnęła. ||Plattform||||||||der Weibchen|||||stößt ihn hinaus he entered|on|platform|not|letting go|from|hand|plants|he handed|them|female|but|she|angrily|him|she pushed out He reached the platform, not letting go of the plants in his hands, and offered them to the female, but she angrily pushed him away. Bez ociągania się zeskoczył na ziemię i powędrował do lasu. |Zögern|||||||| without|hesitation|oneself|he jumped down|to|ground|and|he wandered|to|forest Without hesitation, he jumped to the ground and headed into the forest.

Smuga orzekł, że samica nie była widocznie zadowolona z przyniesionego przez męża pokarmu i wyprawiła go po owoce leśne, za którymi małpy potrafią przewędrować wielkie przestrzenie lasu. |||das Weibchen|||||||||Nahrung|||||||||||überqueren||Entfernungen| Smuga|he stated|that|female|not|she was|evidently|satisfied|with|brought|by|husband|food|and|she sent|him|for|fruits|wild|after|which|monkeys|they can|to travel|great|distances|forest Smuga stated that the female was clearly not satisfied with the food brought by her mate and sent him after forest fruits, for which the monkeys can travel great distances in the forest.

Przez kilka godzin łowcy obserwowali zachowanie się goryli. for|several|hours|hunters|they observed|behavior|of|gorillas For several hours, the hunters observed the behavior of the gorillas. Samica zniosła swe maleństwo na ziemię. |legte||Baby|| female|she gave birth to|her|baby|to|ground The female laid her little one on the ground. Pilnowała, by zbytnio się od niej nie oddalało, karmiła je brzoskwiniami i jakimiś liśćmi przyniesionymi przez ojca. sie kümmerte||||||||fütterte||||||gebracht|| she watched|that|too much|itself|from|her|not|it was distancing|she fed|them|with peaches|and|some|leaves|brought|by|father She made sure it didn't stray too far from her, feeding it peaches and some leaves brought by its father. W najgorętszych godzinach wzięła dziecko na rękę, wspięła się z nim z powrotem na drzewo i ułożyła do snu. ||||||||||||||||legte|| in|hottest|hours|she took|child|on|arm|she climbed|herself|with|it|back|again|on|tree|and|she laid|to|sleep During the hottest hours, she took the child in her arms, climbed back up the tree with it, and laid it down to sleep. Gdy nieposłuszne gorylątko wychylało się z legowiska, dała mu lekkiego klapsa i znów ułożyła je na spoczynek, kładąc się obok. |ungehorsame|Gorillakind|sich herauslehnte||||||||||||||sich legte|| when|disobedient|baby gorilla|it was leaning|itself|from|nest|she gave|it|light|slap|and|again|she laid|it|to|rest|laying|herself|next to ||||||||||пощипування||||||||| When the disobedient baby gorilla leaned out of its nest, she gave it a light slap and laid it down to rest again, lying down next to it.

W końcu łowcy wycofali się z parowu. |||zogen sich||| in|finally|hunters|they retreated|themselves|from|steam Finally, the hunters retreated from the marsh. Zaraz po przybyciu do obozu Tomek, zachęcony przez ojca, zabrał się do spisania poczynionych obserwacji, oznaczając nawet przy pomocy Smugi miejsce na mapie, w którym wytropiono goryle. ||||||||||||aufschreiben|||markierend||||||||||aufgespürt| just|after|arrival|to|camp|Tomek|encouraged|by|father|he took|himself|to|writing down|made|observations|marking|even|with|help|Smuga|place|on|map|in|which|was tracked|gorillas Right after arriving at the camp, Tomek, encouraged by his father, set about writing down his observations, even marking on the map with Smuga the place where the gorillas were tracked.

Podróżnicy nadzwyczaj starannie przygotowali się do pierwszych w Afryce łowów. travelers|exceptionally|carefully|they prepared|themselves|for|first|in|Africa|hunts The travelers prepared exceptionally carefully for their first hunts in Africa. Jeszcze raz sprawdzali stan sieci, zbadali wytrzymałość rzemieni, a także dokonali uważnego przeglądu żelaznych klatek. ||überprüften|||||||||aufmerksamen||| again|time|they checked|condition|nets|they examined|durability|straps|and|also|they made|careful|inspection|iron|cages They checked the condition of the nets once again, examined the strength of the straps, and also conducted a careful inspection of the iron cages. Z kolei Wilmowski oznajmił Murzynom, że mogą zgłaszać się na ochotnika do wzięcia udziału w niebezpiecznych łowach, za co otrzymają specjalne wynagrodzenie. |||||||sich melden||||||||||||sie erhalten|| from|turn|Wilmowski|he announced|to the Africans|that|they can|to volunteer|themselves|for|volunteer|to|taking|part|in|dangerous|hunts|for|which|they will receive|special|reward In turn, Wilmowski announced to the Africans that they could volunteer to participate in the dangerous hunts, for which they would receive special compensation. Ku jego zdziwieniu pierwszy zgłosił się Matomba, który od chwili, gdy bosman oświadczył butnie, że własnymi rękami umieści w klatce goryla, niemal nie spuszczał z niego wzroku. ||||meldete|||||||||||||platzieren||||||||| to|his|surprise|first|he reported|himself|Matomba|who|from|moment|when|bosun|he declared|arrogantly|that|with his own|hands|he will place|in|cage|gorilla|almost|not|he took off|from|him|sight |||||||||||||зухвало||||||||||||| To his surprise, the first to volunteer was Matomba, who had not taken his eyes off the bosun since he arrogantly declared that he could place the gorilla in the cage with his own hands. Za przykładem Matomby wszyscy Murzyni postanowili pójść na polowanie. after|example|Matomba's|all|black men|they decided|to go|on|hunting Following Matomba's example, all the Africans decided to go hunting. Wilmowski nie mógł pozostawić obozu bez opieki, wybrał więc dwunastu najsilniejszych i najsprawniejszych, raz jeszcze obiecując wyprawić sutą ucztę dla wszystkich, jeżeli łowy zakończą się pomyślnie. ||||||||||||die leistungsfähigsten|||||eine üppige||||||enden|| Wilmowski|not|he could|to leave|camp|without|care|he chose|so|twelve|strongest|and|most agile|once|again|promising|to throw|lavish|feast|for|all|if|hunting|they will end|themselves|successfully |||||||||||||||||щедру|бенкет||||||| Wilmowski could not leave the camp unguarded, so he chose the twelve strongest and most agile, once again promising to throw a lavish feast for everyone if the hunt ended successfully. W obozie pozostało dwóch uzbrojonych Masajów oraz ośmiu tragarzy, podczas gdy reszta ruszyła w oznaczonym kierunku. In|camp|remained|two|armed|Masai|and|eight|porters|while|when|the rest|they set off|in|designated|direction In the camp, there remained two armed Maasai and eight porters, while the rest set off in the designated direction.

Tym razem Smuga poprowadził towarzyszy najkrótszą drogą. |||||der kürzesten| this|time|Smuga|led|companions|shortest|way This time Smuga led his companions along the shortest path. Zatrzymali się dopiero w pobliżu leśnego parowu i tam przycupnęli w gąszczu. |||||||||setzten sich nieder|| they stopped|themselves|only|in|vicinity|forest|ravine|and|there|they crouched|in|thicket They stopped only near a forest ravine and there crouched in the thicket. Smuga i Hunter wybrali pięciu ludzi do niesienia naczyń z „piwem”, po czym razem z nimi zaczęli się skradać w kierunku legowiska goryli. Smuga|and|Hunter|they chose|five|men|for|carrying|vessels|with|beer|after|which|together|with|them|they started|themselves|sneaking|in|direction|den|of gorillas Smuga and Hunter chose five men to carry the containers with 'beer', and then, together with them, they began to sneak towards the gorilla den. Murzyni, osłaniani przez dwóch znamienitych strzelców, niemal bezszelestnie wśliznęli się do parowu. чёрные люди||||||||||| |geschützt|||namhaften||||schlüpften||| the blacks|covered|by|two|distinguished|shooters|almost|silently|they slipped|themselves|into|ravine The Africans, covered by two distinguished marksmen, almost silently slipped into the ravine. Santuru na migi dał strzelcom do zrozumienia, aby byli gotowi w każdej chwili do strzału, a w końcu rozstawił pięć tykw napełnionych mocnym napojem. Santuru signaled to the shooters to be ready to shoot at any moment, and finally set up five gourds filled with a strong drink. Teraz Murzyni powoli wycofali się z parowu, w którym został Santuru i obydwaj biali strzelcy. Now the black men slowly retreated from the marsh where Santuru and both white shooters remained. Zaledwie tragarze odeszli, Santuru ułamał z drzewa gałąź. As soon as the porters left, Santuru broke a branch off a tree. Rozległ się głośny trzask. A loud crack was heard. Łowczy królewski pospiesznie przebiegł kilka kroków, umyślnie przedzierając się przez najgęstsze krzewy. ||||||||||die dichtesten| the hunter|royal|hastily|he ran|several|steps|deliberately|pushing through|oneself|through|the thickest|bushes The royal hunter hurriedly ran a few steps, deliberately pushing through the thickest bushes. Strzelcy również rozpoczęli odwrót. |||Rückzug the shooters|also|they started|retreat The shooters also began to retreat. Zatrzymali się dopiero około stu metrów od tykw. they stopped|themselves|only|about|hundred|meters|from|gourds Они остановились лишь в ста метрах от калабашей. They stopped only about a hundred meters from the gourds. Smuga obserwował przez lunetę zachowanie goryli. Smuga|he observed|through|the scope|behavior|of the gorillas Smuga observed the behavior of the gorillas through the telescope. Olbrzymi samiec bez wahania ruszył do wylotu parowu, by sprawdzić, czy jego rodzinie nie zagraża niebezpieczeństwo. giant|male|without|hesitation|he rushed|to|mouth|ravine|to|to check|if|his|family|not|threatens|danger The huge male rushed to the mouth of the ravine without hesitation to check if his family was in danger. Szybko biegł na czworakach w kierunku, skąd przed chwilą doszedł go trzask gałęzi. quickly|he ran|on|all fours|in|direction|from where|just|moment|he heard|it|crack|branch He quickly ran on all fours towards the direction from which he had just heard the crack of branches. Naraz przystanął niezdecydowanie, ujrzawszy dziwne przedmioty. suddenly|he stopped|hesitantly|having seen|strange|objects Suddenly he stopped uncertainly, seeing strange objects. Podchodził ostrożnie krok za krokiem, aż w nozdrza uderzył go nieznany zapach. he approached|cautiously|step|after|step|until|in|nostrils|it hit|him|unknown|smell He approached cautiously step by step, until an unknown scent hit his nostrils. Długo i nieufnie obwąchiwał tykwy. long|and|distrustfully|he sniffed|gourds Он долго и недоверчиво обнюхивал калабаш. He sniffed the gourds for a long time, distrustfully. Słodko-kwaśna woń nęciła go coraz bardziej. |||verführte||| ||scent|it tempted|him|more|more The sweet-and-sour scent tempted him more and more. Po chwili ostrożnie spróbował napoju. ||||des Getränks after|a moment|cautiously|he tried|drink After a moment, he cautiously tried the drink.

Podstęp udał się. trick|it succeeded|itself The trick worked. Łowcy widzieli z daleka, jak goryl, naśladując najwytrawniejszych piwoszów, opróżnił szybko dwie tykwy. ||||||||Biertrinker|leerte||| the hunters|they saw|from|afar|how|the gorilla|imitating|the most seasoned|beer drinkers|he emptied|quickly|two|gourds The hunters saw from afar how the gorilla, imitating the most seasoned beer drinkers, quickly emptied two gourds. Wilmowski chcąc, aby zwierzęta jak najszybciej uległy oszołomieniu, dodał do „piwa” trochę spirytusu, toteż na skutki małpiego pijaństwa nie trzeba było zbyt długo czekać. ||||||||||||Spiritus||||Affen-|Trunkenheit|||||| Wilmowski|wanting|that|the animals|as|soonest|they succumbed|to dizziness|he added|to|beer|a little|spirit|therefore|on|the effects|of the monkey's|drunkenness|not|it is necessary|it was|too|long|to wait Wilmowski, wanting the animals to succumb to intoxication as quickly as possible, added a bit of spirit to the "beer," so the effects of the monkey's drunkenness did not take long to appear. Chwiejny normalnie chód goryla stał się obecnie jeszcze bardziej groteskowy. |||||||ещё более|| unsteady|normally|gait|of the gorilla|it became|reflexive particle|now|even|more|grotesque The normally unsteady gait of the gorilla became even more grotesque. Olbrzym zataczał się, przewracał, wydawał głośne pomruki, czym zwrócił uwagę swej czujnej małżonki. |шатался||||||||||| |wankte||||||||||wachsamem|Ehefrau the giant|he staggered|reflexive particle|he fell over|he made|loud|grunts|which|he drew|attention|to his|vigilant|mate The giant staggered, fell over, and let out loud grunts, drawing the attention of his vigilant mate. Zjawiła się niebawem obok pijanego męża i wkrótce obydwie małpy z głośnym mlaskaniem opróżniły pozostałe naczynia. ||||||||||||Schmatzen|leerten|| she appeared|herself|soon|next to|drunk|husband|and|soon|both|monkeys|with|loud|smacking|they emptied|remaining|vessels She soon appeared next to her drunken husband and soon both monkeys loudly slurped up the remaining dishes. Gdy stwierdziły, że już nic więcej nie da się z nich wysączyć, porozbijały je o drzewa i rozdeptały, po czym poczołgały się ku piszczącemu maleństwu. ||||||||||||||||||по|||||| |||||||||||herauspressen|sie schlugen|||||zertrampelten|||krochen|||quiekenden|Baby when|they determined|that|already|nothing|more|not|could|themselves|from|them|to suck out|they smashed|them|against|trees|and|they trampled|after|which|they crawled|themselves|towards|squeaking|baby When they determined that there was nothing more to be drained from them, they smashed them against the trees and stomped on them, after which they crawled towards the squeaking little one.

Dla naszych strzelców było to hasło do odwrotu. for|our|shooters|it was|that|slogan|to|retreat For our shooters, this was the signal to retreat. Bez dalszej zwłoki pobiegli do oczekujących na nich towarzyszy i zdali krótką relację. without|further|delay|they ran|to|waiting|for|them|companions|and|they gave|short|report Без промедления они побежали к ожидающим их товарищам и коротко доложили о случившемся. Without further delay, they ran to their waiting companions and gave a brief report. Zaraz też cała grupa podążyła do parowu, niosąc klatki i rzemienie. ||||||||||Riemen soon|also|whole|group|followed|to|ravine|carrying|cages|and|leashes ||||||парової|||| Soon the whole group followed to the ravine, carrying cages and leashes. Jedynie Tomek i Hunter trzymali karabiny w pogotowiu, aby celnymi strzałami zabić bestie, gdyby próbowały rzucić się na ludzi. only|Tomek|and|Hunter|held|rifles|in|readiness|to|accurate|shots|to kill|beasts|if|they tried|to attack|on|at|people Only Tomek and Hunter kept their rifles at the ready to shoot the beasts with precise shots if they tried to attack the people.

Łowcy wkroczyli do parowu, a wtedy oczom ich ukazał się widok godny pożałowania. ||||||||предстал|||| |||||||||||würdig|Bedauern hunters|they entered|to|ravine|and|then|to their eyes|their|appeared|to them|sight|worthy|of pity Охотники вошли в пар, и тут перед их глазами предстало плачевное зрелище. The hunters entered the ravine, and then a sight worthy of pity appeared before their eyes. Goryle w niedbałych pozach leżały u stóp drzewa, na którym była zbudowana platforma. Гориллы||||||у подножия|||||| ||lässigen|||||||||| gorillas|in|careless|poses|they lay|at|feet|tree|on|which|was|built|platform Gorillas lay in careless poses at the foot of the tree on which the platform was built. Małe gorylątko przykucnęło przy piersi samicy i skomlało bezradnie. |||||||скулило| ||kauerte|||||schluchzte| small|gorilla baby|crouched|by|breast|female|and|whined|helplessly The little gorilla crouched by the female's breast and whined helplessly. Ujrzało łowców. sah| it saw|hunters It saw the hunters. Teraz zaczęło szarpać sierść matki, lecz obydwa goryle chrapały głośno, pogrążone w pijackim, głębokim śnie. ||zupfen||||||schliefen|||||| now|it started|to pull|fur|mother|but|both|gorillas|they snored|loudly|immersed|in|drunken|deep|sleep Now it started tugging at its mother's fur, but both gorillas were snoring loudly, immersed in a drunken, deep sleep.

– Tfu, tylko bydlę może się tak spić – mruknął bosman, obrzucając małpy pogardliwym wzrokiem. ||||||betrinken|||verrissend||| phew|only|beast|can|itself|so|to get drunk|he muttered|bosun|casting|monkeys|contemptuous|glance "Pah, only an animal could get so drunk," muttered the bosun, casting a contemptuous glance at the monkeys.

– Widziałem już i ludzi zamroczonych wódką – szepnął Tomek. ||||betrunken||| I have seen|already|and|people|intoxicated|with vodka|he whispered|Tomek - I've seen people already intoxicated with vodka - whispered Tomek.

– Nie gadaj, tacy ludzie są też prawdziwymi bydlętami – oburzył się bosman. ||||||wahren|Viechern||| not|talk|such|people|are|also|true|beasts|he was outraged|reflexive pronoun|bosun |||||||биками||| - Don't talk, such people are also real beasts - the bosun was outraged. – Porządny człowiek pije zawsze w miarę i… najlepiej rum. Порядочный|||||||| decent|person|he drinks|always|in|moderation|and|best|rum - A decent person always drinks in moderation and... preferably rum.

– Cicho! quiet - Quiet! – syknął Hunter. he hissed|Hunter "- hissed Hunter."},{

Murzyni jak duchy zbliżyli się do leżących bezwładnie goryli. the blacks|like|ghosts|they approached|themselves|to|lying|motionless|gorillas W nabożnym niemal skupieniu postawili klatki na ziemi. С благоговейным|||сосредоточении|||| |fromm|||||| in|devout|almost|concentration|they placed|cages|on|ground Matomba niedwuznacznie zajrzał bosmanowi w oczy. |eindeutig|||| Matomba|unequivocally|he looked|to the bosun|in|eyes

Trzeba przyznać, że marynarzowi nigdy nie brakło śmiałości, gdy chodziło o popisanie się nadzwyczajną siłą i odwagą. ||||||||когда|||||||| ||||||fehlte|||||sich auszeichnen||||| it is necessary|to admit|that|to the sailor|never|not|lacked|courage|when|it came to|about|showing off|oneself|extraordinary|strength|and|bravery It must be admitted that the sailor was never lacking in boldness when it came to showing off extraordinary strength and courage. Zaledwie poczuł na sobie podniecony wzrok Matomby, odrzucił karabin w trawę. barely|he felt|on|himself|excited|gaze|of Matomba|he threw away|rifle|into|the grass As soon as he felt Matomba's excited gaze on him, he threw the rifle into the grass.

– Przysuńcie bliżej otwartą klatkę – rzekł do Huntera, po czym ruszył ku małpom. rückt||offene|||||||||den Affen bring closer|closer|open|cage|he said|to|Hunter|after|which|he moved|towards|the monkeys "Bring the open cage closer," he said to Hunter, then moved towards the monkeys.

– Bosmanie, podchodź do nich z tyłu i trzymaj ręce z daleka od pysków goryli – ostrzegł Smuga. |komm näher|||||||||||Gesichtern||| bosun|approach|to|them|from|behind|and|keep|hands|away|far|from|mouths|of the gorillas|he warned|Smuga "Bosun, approach them from behind and keep your hands away from the gorillas' mouths," Smuga warned.

Marynarz kocim krokiem zbliżył się do samca, chwycił go za potężne bary i odwrócił na brzuch. ||||||dem Männchen||||||||| the sailor|with a cat-like|step|he approached|himself|to|the male|he grabbed|him|by|powerful|shoulders|and|he turned|onto|stomach The sailor approached the male with a cat-like step, grabbed him by the powerful shoulders, and turned him onto his stomach. Żylaste ręce silnym chwytem objęły goryla w pasie. |||Griff|umklammerten||| wiry|arms|with a strong|grip|they embraced|the gorilla|in|waist Veiny hands wrapped around the gorilla's waist with a strong grip. Waga olbrzymiej małpy musiała być znaczna, gdyż żyły wystąpiły na skroniach bosmana, kiedy unosił z ziemi bezwładne cielsko. ||||||||||Schläfen||||||leblos| the weight|of the enormous|monkey|it must have|been|considerable|because|the veins|they appeared|on|temples|the bosun|when|he lifted|from|the ground|limp|body The weight of the enormous ape must have been considerable, as veins stood out on the bosun's temples when he lifted the limp body from the ground. Po chwili goryl leżał w obszernej, żelaznej klatce. after|a moment|the gorilla|he lay|in|spacious|iron|cage After a moment, the gorilla lay in a spacious iron cage.

Pochwalne szepty Murzynów były dla bosmana największą nagrodą. commendatory|whispers|of the blacks|were|for|the bosun|greatest|reward The admiring whispers of the Africans were the greatest reward for the bosun. Zadowolony z siebie spojrzał chełpliwie na Matombę. ||||||Matumba satisfied|with|himself|he looked|boastfully|at|Matomba Pleased with himself, he looked proudly at Matomba. Murzyn stał z szeroko otwartymi ustami, a jego pełen uwielbienia wzrok wyrażał więcej, niż jakiekolwiek słowa mogłyby wypowiedzieć. |||||||||Bewunderung|||||||| the black|he stood|with|wide|open|mouth|and|his|full|of admiration|gaze|it expressed|more|than|any|words|could|to say The African stood with his mouth wide open, and his gaze full of admiration expressed more than any words could say.

Z kolei marynarz przystąpił do samicy. to|turn|the sailor|he approached|to|the female Meanwhile, the sailor approached the female. Ta jednak mniej pochłonęła „piwa” niż jej małżonek, a poza tym do półzamroczonej świadomości zwierzęcia musiał docierać rozpaczliwy pisk maleństwa, toteż szczerzyła kły, nie otwierając sennych ślepi. |||||||Ehemann|||||halbbewussten||||erreichen|||||zeigte||||schlafenden|Augen she|however|less|she consumed|beer|than|her|husband|and|besides|that|to|half-dazed|consciousness|of the animal|he had to|reach|desperate|squeal|of the baby|so|she bared|fangs|not|opening|sleepy|eyes However, she consumed less "beer" than her husband, and besides, the desperate squeal of the little one must have reached the half-dazed consciousness of the animal, so she bared her fangs without opening her sleepy eyes. Widząc to, Wilmowski i Hunter pospieszyli bosmanowi z pomocą. seeing|that|Wilmowski|and|Hunter|they hurried|to the bosun|with|help Seeing this, Wilmowski and Hunter rushed to help the bosun. Zaledwie Hunter odrzucił karabin, czujny jak zwykle Smuga natychmiast podjął z ziemi swą broń i zbliżył się do Tomka, który również z zainteresowaniem obserwował wyczyn bosmana. ||||||||||||||||||||||||подвиг босмана| ||||||||||||||||||||||||das Kunststück| barely|Hunter|he threw away|rifle|vigilant|as|usual|Smuga|immediately|he picked up|from|ground|his|weapon|and|he approached|himself|to|Tomek|who|also|with|interest|he observed|feat|of the bosun As soon as Hunter threw away his rifle, ever vigilant Smuga immediately picked up his weapon from the ground and approached Tomek, who was also watching the bosun's feat with interest.

Naraz, tuż za łowcami unoszącymi z ziemi opierającą się samicę, dał się słyszeć jakiś szelest w zaroślach. ||||die (die)|||sich stützend||||||||| suddenly|just|behind|the hunters|lifting|from|ground|resisting|herself|female|he made|himself|to be heard|some|rustling|in|bushes Suddenly, just behind the hunters lifting the resisting female from the ground, a rustling could be heard in the bushes. Z gęstwiny wypełznął na czworakach potwornych rozmiarów goryl. ||krochend||||| from|thicket|crawled out|on|all fours|monstrous|size|gorilla From the thicket crawled a monstrous-sized gorilla on all fours. Ujrzawszy ludzi, stanął na tylnych łapach. having seen|people|he stood|on|hind|legs Upon seeing the people, it stood on its hind legs. Wysokość bestii musiała przekraczać dwa metry, gdyż chcąc patrzeć na dziwne, nieznane sobie istoty, pochylił potężny kark i spoglądał w dół. height|of the beast|it must have|to exceed|two|meters|because|wanting|to look|at|strange|unknown|to itself|beings|he bent|powerful|neck|and|he looked|down|down The height of the beast must have exceeded two meters, as it bent its powerful neck to look down at the strange, unknown beings. Ciemnoszare, błyszczące dziko oczy bez strachu patrzyły na ludzką gromadę. dunkelgrau||||||||| dark gray|shiny|wild|eyes|without|fear|they looked|at|human|crowd Its dark gray, shiny wild eyes looked at the human crowd without fear. Nagle goryl zacisnął dłonie. suddenly|gorilla|clenched|hands Suddenly, the gorilla clenched its hands. Pięściami wielkimi jak bochny chleba zaczął się mocno walić w piersi. |||Brote||||||| with fists|big|as|loaves|bread|he started|himself|hard|to hit|in|chest Кулаками, огромными, как буханки хлеба, он начал колотить себя по груди. With fists as big as loaves of bread, it began to pound its chest hard. Rozległo się głuche dudnienie. it resounded|itself|dull|thudding Раздался оглушительный грохот. A dull thudding sound echoed. Małpolud jakby szczeknął głośno, a potem z paszczy wydarł mu się ryk tak okropny, że ludzie zamarli z przerażenia. ||||||||||||||||versteinerten|| ape-man|as if|he barked|loudly|and|then|from|mouth|he let out|to him|himself|roar|so|terrible|that|people|they froze|with|terror The ape seemed to bark loudly, and then a roar erupted from its mouth so terrible that people froze in fear. Oczy goryla pałały wściekłością. Глаза||| the eyes|of the gorilla|were blazing|with fury The gorilla's eyes blazed with fury. Krótka, włochata grzywka na niskim czole jeżyła się i opadała. |wollig|Frisur|||Stirn|sich aufstellte|||fiel herunter short|hairy|fringe|on|low|forehead|was bristling|itself|and|was falling A short, hairy tuft on its low forehead bristled and fell. Bił pięściami w piersi, ryczał bez przerwy, jakby wzywał na pomoc złe moce drzemiące w głębi dżungli. ||||||||rief|||||schlummernde||| he was beating|with his fists|on|chest|he was roaring|without|pause|as if|he was calling|for|help|evil|forces|sleeping|in|depths|jungle It pounded its fists on its chest, roaring continuously as if calling upon the evil forces sleeping deep in the jungle. Postąpił dwa kroki ku łowcom, zatrzymał się na chwilę, po czym pochylił tułów i chwiejnym krokiem ruszył ku grupce ludzi. he stepped|two|steps|towards|the hunters|he stopped|himself|for|moment|after|which|he bent|torso|and|unsteady|step|he started|towards|small group|of people It took two steps towards the hunters, paused for a moment, then leaned forward and staggered towards the group of people.

Zwierz pojawił się tak nieoczekiwanie, że poza Smugą i Tomkiem nikt więcej nie zdołał chwycić za broń. the animal|it appeared|reflexive particle|so|unexpectedly|that|besides|Smuga|and|Tomek|no one|more|not|managed to|to grab|for|weapon The creature appeared so unexpectedly that besides Smuga and Tomek, no one else managed to grab a weapon. Nawet Masajowie porzucili karabiny, przyglądając się, jak bosman pakował samca do klatki. even|the Masai|they abandoned|rifles|watching|reflexive particle|how|bosun|he was packing|male|into|cage Even the Masai abandoned their rifles, watching as the bosun packed the male into a cage. Wilmowski, Hunter i marynarz znajdowali się w tej chwili zaledwie jakieś pięć metrów od atakującego goryla. Wilmowski|Hunter|and|sailor|they were located|reflexive particle|in|this|moment|barely|about|five|meters|from|attacking|gorilla Wilmowski, Hunter, and the sailor were currently only about five meters away from the attacking gorilla. Natychmiast zdali sobie sprawę z okropnej sytuacji. |machten||||| immediately|they realized|to themselves|realization|of|terrible|situation They immediately realized the terrible situation. Wilmowski i Hunter przerazili się w pierwszej chwili, lecz nieustraszony bosman nie stracił zimnej krwi. |||erschraken||||||||||| Wilmowski|and|Hunter|they were terrified|reflexive pronoun|in|first|moment|but|fearless|bosun|not|he lost|cold|blood Вильмовский и Хантер сначала были в ужасе, но бесстрашный старшина не терял самообладания. Wilmowski and Hunter were terrified at first, but the fearless bosun did not lose his cool. Nie podnosząc się z kolan, wyszarpnął zza pasa ostry nóż. not|raising|reflexive pronoun|from|knees|he pulled out|from behind|belt|sharp|knife Without getting up from his knees, he pulled a sharp knife from his belt. Postanowił chociaż na krótką chwilę zatrzymać rozdrażnione zwierzę i tym samym dać towarzyszom możność przygotowania się do obrony. ||||||das gereizte||||||den Gefährten||||| he decided|although|for|short|moment|to stop|agitated|animal|and|thus|same|to give|to companions|opportunity|to prepare|reflexive pronoun|for|defense He decided to at least momentarily hold back the agitated animal, thus giving his companions a chance to prepare for defense.

Małe gorylątko nieoczekiwanie przeraziło się straszliwego ryku obcego goryla. |||hatte sich erschrocken|||Brüllens|| small|gorilla baby|unexpectedly|it terrified|reflexive pronoun|terrible|roar|foreign|gorilla The little gorilla unexpectedly became frightened by the terrible roar of the foreign gorilla. Niezgrabnym susem przeskoczyło przez ciało matki i rzuciło się w kierunku Tomka i Smugi. ||sprang||||||||||| clumsy|weasel|it jumped over|through|body|of mother|and|it threw itself|itself|in|direction|of Tomek|and|of Smuga The clumsy cub jumped over its mother's body and dashed towards Tomek and Smuga. Goryl, rycząc bez przerwy, ruszył za maleństwem. ||||||dem Kleinen gorilla|roaring|without|pause|it started|after|the baby The gorilla, roaring continuously, started after the little one. Smuga uniósł karabin do ramienia, lecz nie odważył się pociągnąć za spust. Smuga|he raised|rifle|to|shoulder|but|not|he dared|himself|to pull|on|trigger Смуга поднял винтовку к плечу, но не решился нажать на курок. Smuga raised his rifle to his shoulder, but did not dare to pull the trigger. Lewa ręka nieustraszonego podróżnika drżała, uniemożliwiając celny strzał. ||nicht verängstigten|||unmöglich machend|| left|hand|fearless|traveler|it trembled|making it impossible|accurate|shot The left hand of the fearless traveler trembled, making a precise shot impossible. Twarz Smugi pokryła się bladością, a czoło zwilgotniało. ||deckte|||||feucht wurde face|of Smuga|she covered|herself|with paleness|and|forehead|it became damp Лицо Блура побледнело, а лоб увлажнился. Smuga's face turned pale, and his forehead became damp. Mimo to nie stracił zimnej krwi. despite|that|not|he lost|cold|blood Тем не менее он не терял самообладания. Nevertheless, he did not lose his cool.

Była to już ostatnia chwila. it was|this|already|last|moment It was already the last moment. Goryl sunął coraz bliżej. |kam|| the gorilla|was gliding|increasingly|closer The gorilla was sliding closer and closer. Krzyk Smugi ocalił życie trzem łowcom znajdującym się przy bezwładnej samicy. ||||drei||sich befindenden|||der hilflosen| the shout|of Smuga|saved|life|to three|hunters|who were located|themselves|near|motionless|female Крик Пятна спас жизнь трем охотникам, лежавшим рядом с неживой самкой. Smuga's scream saved the lives of three hunters near the motionless female. Podrażnione głosem ludzkim zwierzę jednym machnięciem długich, sękatych ramion odrzuciło na boki Wilmowskiego i Huntera, przetoczyło się po olbrzymim bosmanie, który klęcząc, pchnął je nożem, i zaczęło biec ku chłopcu i Smudze. ||||||||||||Вильмовского||||||||||||||||||| Reizbar|||||Wink||ästeigen||warf||||||wälzte||||||kniend|||||||||| irritated|by the voice|human|the animal|with one|swing|of long|knotted|arms|it threw off|to|sides|Wilmowski|and|Hunter|it rolled over|itself|on|huge|bosun|who|kneeling|he pushed|it|with a knife|and|it began|to run|towards|the boy|and|Smuga Irritated by the human voice, the creature with a single sweep of its long, gnarled arms threw Wilmowski and Hunter aside, rolled over the huge bosun who, kneeling, pushed it with a knife, and began to run towards the boy and Smuga. Tomek nie rozumiał, dlaczego Smuga opuścił broń, nie nacisnąwszy spustu, lecz skoro polecono mu strzelać, błyskawicznie podniósł sztucer do ramienia. ||||||||gedrückt|Abzug|||man ihm||||||| Tomek|not|he understood|why|Smuga|he lowered|the weapon|not|having pressed|the trigger|but|since|it was ordered|to him|to shoot|instantly|he raised|the rifle|to|his shoulder Tomek did not understand why Smuga had lowered his weapon without pulling the trigger, but since he was instructed to shoot, he quickly raised the rifle to his shoulder. Jeszcze szybciej pomyślał, że wszyscy w tej chwili spoglądają na niego; mierząc krótko i pewnie między pałające ślepia bestii, nacisnął spust. ||||||||blicken||||||||flammenden|||| even|faster|he thought|that|everyone|in|this|moment|they are looking|at|him|aiming|briefly|and|confidently|between|blazing|eyes|of the beast|he pressed|the trigger Even faster, he thought that everyone was looking at him at that moment; aiming briefly and confidently between the blazing eyes of the beast, he pulled the trigger.

Rozległ się suchy strzał. it resounded|itself|dry|shot A dry shot rang out. Goryl stęknął przerażająco ludzko. Горилла стонала по-человечески.||| ||erschreckend|menschlich the gorilla|groaned|terrifyingly|humanly The gorilla groaned terrifyingly human. Upadł twarzą naprzód. he fell|face|forward He fell face first. Olbrzymie cielsko przez kilka minut drgało konwulsyjnie. |||||zuckte|konvulsiv huge|body|for|several|minutes|it trembled|convulsively The huge body convulsed for several minutes.

Triumfalny krzyk Murzynów rozległ się w parowie i odbił się o ścianę lasu donośnym echem. Triumphal|||||||||||||| triumphant|cry|of the blacks|it resounded|reflexive pronoun|in|gorge|and|it bounced|reflexive pronoun|against|wall|of the forest|loud|echo The triumphant cry of the Black men echoed in the ravine and bounced off the wall of the forest with a loud echo. Wilmowski i Hunter, którzy nie ponieśli najmniejszego uszczerbku, poniewczasie chwycili za karabiny. ||||не|||||||винтовки |||||||Schaden|schließlich||| Wilmowski|and|Hunter|who|not|suffered|slightest|harm|eventually|they grabbed|for|rifles Wilmowski and Hunter, who had suffered not the slightest injury, belatedly grabbed their rifles. Bosman dźwignął się ciężko; klnąc pod nosem, zaczął rozcierać potłuczone ciało. ||||ругаясь|||||| ||||||||reiben|verletzt| Bosman|he lifted|himself|heavily|swearing|under|his breath|he started|to rub|bruised|body The bosun rose heavily; cursing under his breath, he began to rub his bruised body. Smuga blady jeszcze, lecz zupełnie spokojny, zbliżył się do goryla. Smuga|pale|still|but|completely|calm|he approached|himself|to|gorilla The pale streak, yet completely calm, approached the gorilla. Końcem lufy uniósł jego łeb. with the end|of the barrel|he lifted|his|head He lifted its head with the end of the barrel. Dokładnie między ślepiami widniał mały otwór po kuli sztucera. exactly|between|the eyes|was visible|small|hole|from|bullet|rifle ||очима|||||| Exactly between the eyes was a small hole from a rifle bullet.

Bosman przykuśtykał do zabitego zwierzęcia. |прихромал к||| |humpelte||| bosun|limped|to|killed|animal The bosun limped over to the dead animal. Spokojnym głosem, jakby nic nadzwyczajnego się nie wydarzyło, powiedział: ||||außergewöhnliches|||| calm|voice|as if|nothing|extraordinary|reflexive pronoun|not|happened|he said In a calm voice, as if nothing extraordinary had happened, he said:

– Niech go kule biją, a to pioruński siłacz! ||||||verfluchter| let|him|bullets|hit|and|that|damn|strongman – Let the bullets hit him, what a damn strongman! Czy widzieliście, jak bez najmniejszego wysiłku przetoczył się przeze mnie? whether|you have seen|how|without|smallest|effort|he rolled|himself|through|me Did you see how effortlessly he rolled over me? Mescherje i wy tam, reszta! Mescherje|and|you|there|rest Mescherje and you there, the rest! Przewalcie go na grzbiet. Wendet||| roll him over|him|on|back Roll him onto his back. Wyjmijcie mój nóż z jego piersi! nehmt heraus||||| take out|my|knife|from|his|chest Take my knife out of his chest!

Wilmowski podszedł do syna i poklepał go po ramieniu bez słowa. Wilmowski|he approached|to|son|and|he patted|him|on|shoulder|without|word Wilmowski approached his son and patted him on the shoulder without a word.

– Tomek i bosman uczynili wszystko, co było w ich mocy, aby nas ocalić. Tomek|and|bosun|they did|everything|that|it was|in|their|power|to|us|to save – Tomek and the bosun did everything they could to save us. To bohaterowie dzisiejszego dnia – odezwał się Smuga. they are|heroes|of today|day|he spoke|to himself|Smuga These are the heroes of today – Smuga said. – Dziwisz się, Andrzeju, dlaczego sam nie strzeliłem do goryla? Dziwisz|||||||| you wonder|to yourself|Andrzej|why|alone|not|I shot|at|gorilla – Are you surprised, Andrzej, that I didn't shoot the gorilla myself?

– Od razu spostrzegłem, że dzieje się z tobą coś niezwykłego – cicho przyznał Wilmowski. from|immediately|I noticed|that|happens|to oneself|with|you|something|unusual|quietly|he admitted|Wilmowski - I immediately noticed that something unusual was happening to you - Wilmowski quietly admitted. – Gdy opuściłeś broń, nie oddawszy strzału, bardziej się tym przeraziłem niż nieoczekiwanym atakiem bestii. |du hast|||abgegeben||||||||Angriff| when|you lowered|weapon|not|having fired|shot|more|to oneself|that|I was terrified|than|unexpected|attack|beast - When you dropped your weapon without firing a shot, I was more terrified by that than by the unexpected attack of the beast. Co się stało, Janie? what|to oneself|happened|Jan What happened, Jan?

– Prześladuje mnie cień mściwego Castanedo – smutno uśmiechnął się Smuga. verfolgt|||rächerischen||||| it is haunting|me|shadow|vengeful|Castanedo|sadly|he smiled|to oneself|Smuga - I am being haunted by the shadow of the vengeful Castanedo - Smuga smiled sadly. – Teraz nie mogę już taić przed wami, że co pewien czas odczuwam dziwny bezwład w lewej ręce. ||||verbergen|||||||||||| now|not|I can|already|to hide|before|you|that|every|certain|time|I feel|strange|paralysis|in|left|arm – Now I can no longer hide from you that every now and then I feel a strange numbness in my left arm. Drży ona wtedy, jakby mnie trzęsła febra. |||||schütteln würde| it trembles|it|then|as if|me|it shook|fever Она дрожит, как будто меня трясет лихорадка. It trembles then, as if I were shaking with fever. Ot, wszystko! there|everything That's all! Nie byłem pewny strzału, a chybienie niosło śmierć dla wielu z nas. |||||Fehlschuss|brachte||||| not|I was|sure|shot|and|missing|it carried|death|for|many|of|us I wasn't sure of the shot, and missing it meant death for many of us. Winszuję ci, Tomku. ich gratuliere|| I congratulate|you|Tomek I congratulate you, Tomek.

– Masz szczęście, brachu! you have|luck|bro - You're lucky, buddy! Mnie taka piękna sztuka nie nawinie się pod muszkę. |||||nawinie||| to me|such|beautiful|piece|not|will come|to me|under|mustache По мне, так такое прекрасное искусство не должно оказаться под мухой. A beautiful piece like that won't come my way. No, ale że powodzenie sprzyjało kumplowi, to cieszę się, jakbym ja sam wyprawił gorylusa do Abrahama na piwo – wtrącił bosman. |но ведь|||||||||||||||||| |||||dem Kumpel||||||||Gorilla|||||| well|but|that|success|favored|friend|so|I am happy|to myself|as if I|I|myself|sent|gorilla|to|Abraham|for|beer|I interjected|bosun Well, since luck was on my buddy's side, I'm as happy as if I had sent a gorilla to Abraham for a beer - the bosun interjected.

– Nie narzekaj, bosmanie – poważnie powiedział Smuga. |beschwere dich|||| not|complain|bosun|seriously|he said|Smuga "Don't complain, bosun," Smuga said seriously. – Pierwszy i chyba ostatni raz w życiu miałem możność ujrzeć człowieka rzucającego się z nożem na goryla. |||||||||||der sich werfende||||| first|and|probably|last|time|in|life|I had|opportunity|to see|man|throwing|oneself|with|knife|at|gorilla "For the first and probably the last time in my life, I had the opportunity to see a man attacking a gorilla with a knife." Cenię ludzi, którzy nie znają uczucia strachu. I value|people|who|not|know|feeling|fear "I admire people who do not know the feeling of fear."

Bosman chrząknął zażenowany tak wielką pochwałą. |кашлянул|||| ||verlegen|||Lob bosun|he cleared his throat|embarrassed|such|great|praise ||засоромлений||| The bosun cleared his throat, embarrassed by such great praise.

– Panowie, wpakujmy samicę do klatki, bo gotowa wytrzeźwieć, a wtedy trzeba będzie i ją zastrzelić – ponaglił Wilmowski. |packen wir||||||zu nüchtern werden||||||||hatte gedrängt| gentlemen|let's pack|female|into|cage|because|ready|to sober up|and|then|must|it will be|also|her|to shoot|he urged|Wilmowski - Gentlemen, let's put the female in the cage, because she's about to sober up, and then we'll have to shoot her too - urged Wilmowski.

Podczas gdy łowcy zamykali w klatce samicę, Tomek z Sambem odszukali gorylątko. |||schlossen|||||||fanden| during|when|hunters|they were closing|in|cage|female|Tomek|with|Sam|they found|baby gorilla While the hunters were closing the female in the cage, Tomek and Samb found the baby gorilla. Nie zważając na opór, wyciągnęli maleństwo z pobliskich krzaków. ||||zogen|||| not|paying attention|to|resistance|they pulled out|little one|from|nearby|bushes Ignoring the resistance, they pulled the little one out of the nearby bushes.

– Wsadźcie je do klatki samicy – poradził Hunter. setzt|||||| put|it|into|cage|female|he advised|Hunter - Put it in the female's cage - advised Hunter. – Wkrótce uspokoi się i pocieszy. |wird sich beruhigen|||trösten soon|he will calm down|reflexive particle|and|he will comfort - Soon it will calm down and comfort us. Prawdopodobnie wrzask tego pędraka ściągnął nam na kark trzeciego goryla. probably|scream|of this|grub|he attracted|to us|on|neck|third|gorilla Вероятно, из-за этого крика на нашу шею спустилась третья горилла. Probably the scream of that grub attracted the third gorilla to us. Zbierajmy się do powrotu, nic tu już po nas. Lass uns sammeln|||||||| let's gather|reflexive particle|to|return|nothing|here|already|after|to us Let's get ready to go back, there's nothing left for us here.

– Co zrobimy z zabitym gorylusem? ||||Gorilla what|we will do|with|killed|gorilla - What will we do with the dead gorilla?

– Zabierzemy go również do obozu. we will take|him|also|to|camp - We will also take him to the camp. To wspaniały okaz. ||Exemplar it|wonderful|opportunity ||екземпляр It's a magnificent specimen. Za skórę i kościec dobrze nam zapłacą – odparł Smuga. |||Skelett|||bezahlen|| for|skin|and|skeleton|well|to us|they will pay|he replied|Smuga They will pay us well for the skin and bones - replied Smuga.

O ile przedtem Murzyni drżeli na samą myśl o spotkaniu z leśnymi ludźmi, o tyle teraz krzyczeli głośno, tańcząc z radości. ||||zitterten|||||||||||||||| as for|how|before|the blacks|they trembled|at|the very|thought|about|meeting|with|forest|people|as for|so much|now|they were shouting|loudly|dancing|with|joy While before, the Africans trembled at the mere thought of meeting the forest people, now they were shouting loudly, dancing with joy. Natychmiast ucięli grubą gałąź, po czym bez obawy związali zabitemu zwierzęciu ręce i nogi. |schnitten|||||||banden|dem getöteten|||| immediately|they cut|thick|branch|after|which|without|fear|they tied|to the dead|animal|hands|and|legs They immediately cut off a thick branch, then without fear tied the hands and legs of the killed animal. Z kolei przesunęli drąg między skrępowanymi kończynami, aby w ten sposób mogli łatwiej dźwigać olbrzymi ciężar. в свою очередь|в свою очередь|||||||||||||| ||sie verschoben|||gebundenen||||||||heben|| from|turn|they moved|pole|between|bound|limbs|so that|in|this|way|they could|easier|to carry|huge|weight В свою очередь, они перемещали перекладину между скованными конечностями, чтобы те могли легче переносить огромный вес. Next, they slid a pole between the bound limbs so that they could more easily carry the enormous weight.

Powrotna droga do obozu trwała dość długo. Rückkehr-|||||| return|road|to|camp|it lasted|quite|long The return journey to the camp took quite a long time. Murzyni uginali się pod ciężarem niesionych zwierząt. |bückten||||getragenen| the Africans|they bent|reflexive pronoun|under|weight|carried|animals Чернокожие склонились под тяжестью животных, которых они несли. The Africans bent under the weight of the animals they were carrying. Odpoczywali też co chwila, lecz byli rozradowani i nadzwyczaj gadatliwi. ||||||vergnügt|||gesprächig they rested|also|every|moment|but|they were|joyful|and|extraordinarily|talkative They also rested every now and then, but they were cheerful and extraordinarily talkative. Bez przerwy chwalili siłę oraz odwagę bosmana, podziwiali zimną krew i celność strzału małego buany, a także cieszyli się na przyobiecaną przez Wilmowskiego ucztę. ||lobten|||||bewunderten|||||||||||||das Versprochene||| without|break|they praised|strength|and|courage|bosun|they admired|cold|blood|and|accuracy|shot|small|boat|and|also|they rejoiced|themselves|at|promised|by|Wilmowski|feast They constantly praised the strength and courage of the bosun, admired the coolness and accuracy of the little buana's shot, and were looking forward to the feast promised by Wilmowski.

Wieczorem dotarli do obozu. in the evening|they arrived|to|camp In the evening, they reached the camp. Wilmowski polecił ustawić klatki na łące nieopodal obozowiska. ||установить|||на лугу|| ||aufstellen||||| Wilmowski|he ordered|to set up|cages|in|meadow|near|campsite Wilmowski ordered the cages to be set up in the meadow near the campsite. Otoczono je obszernym ogrodzeniem zbudowanym z gałęzi. Es wurde umgeben|||||| they surrounded|it|extensive|fence|built|from|branches They were surrounded by a large fence made of branches. Wewnątrz ogrodzenia Murzyni musieli wkopać małe drzewka, które doskonale ocieniały obydwie klatki. |||||||которые|||| ||||einpflanzen||||||| inside|fence|the blacks|they had to|to dig in|small|trees|that|perfectly|they shaded|both|cages Inside the fence, the Africans had to plant small trees that perfectly shaded both cages. Trochę sarkali na tyle zbędnej, ich zdaniem, pracy, lecz Wilmowski był niewzruszony. Немного|||||||||||непоколебим ||||überflüssiger|||||||unbeirrt a bit|they grumbled|about|so much|unnecessary|their|in their opinion|work|but|Wilmowski|he was|unperturbed Они немного поворчали по поводу такого количества ненужной, по их мнению, работы, но Вильмовский был невозмутим. They complained a bit about the unnecessary work, in their opinion, but Wilmowski was unperturbed. Wiedział przecież, jak trudno jest przewieźć przez morze wrażliwe na niewolę goryle. he knew|after all|how|difficult|it is|to transport|across|sea|sensitive|to|slavery|gorillas After all, he knew how difficult it was to transport gorillas sensitive to captivity across the sea. Dlatego też cena za żywe okazy małp człekokształtnych była w Europie bardzo wysoka. therefore|also|price|for|live|specimens|of monkeys|anthropoid|was|in|Europe|very|high Therefore, the price for live specimens of primates was very high in Europe.

PAR_TRANS:gpt-4o-mini=7.47 PAR_CWT:B7ebVoGS=17.68 en:B7ebVoGS openai.2025-02-07 ai_request(all=166 err=1.20%) translation(all=329 err=0.91%) cwt(all=3534 err=3.06%)