Łacina, Greka i Sankskryt – Polish with John #108 [A2] Latein, Griechisch und Sanskrit - Polnisch mit John #108 [A2]. Latin, Greek and Sanskrit – Polish with John #108 [A2] Latín, griego y sánscrito - Polaco con Juan #108 [A2]. Latino, greco e sanscrito - Polacco con Giovanni #108 [A2]. Латинский, греческий и санскрит - польский с Иоанном #108 [A2]. Latince, Yunanca ve Sanskritçe - John #108 ile Lehçe [A2]. Латинська, грецька та санскрит - польська з Іваном #108 [A2].

Cześć! Co u was słychać? Witajcie w kolejnym podcaście “Polish with John”. Welcome to another Polish with John podcast. Nazywam się Jan Oko i chcę Wam pomóc w nauce języka polskiego.

Co łączy języki francuski, hiszpański, włoski, rumuński, kataloński i jeszcze kilka innych? Was haben Französisch, Spanisch, Italienisch, Rumänisch, Katalanisch und ein paar andere Sprachen gemeinsam? What do French, Spanish, Italian, Romanian, Catalan and some others have in common? Są to języki romańskie, które mają wspólne korzenie w łacinie. Es handelt sich um romanische Sprachen, die gemeinsame Wurzeln im Lateinischen haben. These are Romance languages that share common roots in Latin. Łacina to starożytny język, który dzisiaj istnieje w wielu innych językach, bo tak bardzo się zmienił w różnych regionach. Latein ist eine alte Sprache, die heute in vielen anderen Sprachen existiert, weil sie sich in den verschiedenen Regionen so stark verändert hat. Latin is an ancient language that exists in many other languages today because it has changed so much in different regions. Inaczej z greką. Anders bei Griechisch. Different with Greek. Greka albo język starogrecki to też starożytny język, który jednak nie ma już tylu potomków. Griechisch oder Altgriechisch ist ebenfalls eine alte Sprache, die aber nicht mehr so viele Nachkommen hat. Greek or Ancient Greek is also an ancient language which, however, no longer has as many descendants. Dzisiaj istnieje tylko język nowogrecki, czyli ten, który można usłyszeć na przykład w Grecji. Heute gibt es nur noch Nowogriechisch, die Sprache, die man zum Beispiel in Griechenland hört. Today there is only Modern Greek, that is, the one that can be heard, for example, in Greece. Oba te języki są bardzo ważnym elementem kultury europejskiej. Beide Sprachen sind ein sehr wichtiger Teil der europäischen Kultur. Both of these languages are a very important element of European culture. W obu tych językach napisano wiele książek, poematów, wierszy, traktatów filozoficznych i naukowych. Viele Bücher, Gedichte, philosophische und wissenschaftliche Abhandlungen sind in beiden Sprachen verfasst worden. Many books, poems, poems, philosophical and scientific treatises have been written in both of these languages. Do dzisiaj na wielu uniwersytetach można studiować filologię klasyczną, czyli właśnie te dwa języki i to co w nich zostało stworzone. Noch heute ist es an vielen Universitäten möglich, Klassische Philologie zu studieren, also diese beiden Sprachen und das, was in ihnen geschaffen wurde. To this day, you can study classical philology at many universities, that is, these two languages and what was created in them. Łacina i greka. Latein und Griechisch. Latin and Greek. Dlaczego więc w tytule tego podcastu jest sanskryt? Warum also ist Sanskrit im Titel dieses Podcasts? So why is there Sanskrit in the title of this podcast? Aby odkryć, co łączy te trzy starożytne języki musimy się cofnąć w czasie. Um herauszufinden, was diese drei alten Sprachen gemeinsam haben, müssen wir in der Zeit zurückgehen. To discover what these three ancient languages have in common, we have to go back in time.

Jest rok 1786, a dokładnie 2 lutego. Wir schreiben das Jahr 1786, den 2. Februar, um genau zu sein. William Jones, ma wykład, który stworzy nową dziedzinę nauki, który da początek wielu innym, bardzo ciekawym badaniom. William Jones hat einen Vortrag gehalten, der ein neues Wissenschaftsgebiet schaffen wird, das viele weitere sehr interessante Forschungsarbeiten nach sich ziehen wird. William Jones, has a lecture that will create a new field of science that will give rise to many other very interesting research. Co takiego powiedział William Jones tam w Indiach, na zjeździe Asiatic Society? Was hat William Jones dort in Indien auf dem Kongress der Asiatischen Gesellschaft gesagt? What did William Jones say there in India at the Asiatic Society meeting?

Sanskryt to język starożytny, o cudownej strukturze, doskonalszy od greki i bogatszy od łaciny oraz bardziej wyrafinowany od obu tych języków, a jednocześnie to język dzielący z nimi tak wiele podobieństw, zarówno w kwestii korzeni słów jak i form gramatycznych, że niemożliwym jest sądzić, że jest to przypadek. Sanskrit ist eine alte Sprache mit einer wunderbaren Struktur, vollkommener als das Griechische und reicher als das Lateinische und raffinierter als beide, und doch ist es eine Sprache, die so viele Ähnlichkeiten mit ihnen aufweist, sowohl in Bezug auf die Wortwurzeln als auch auf die grammatikalischen Formen, dass es unmöglich ist, dies für einen Zufall zu halten. Sanskrit is an ancient language, wonderfully structured, more perfect than Greek, richer than Latin, and more refined than both languages, and at the same time it is a language with so many similarities both in terms of word roots and grammatical forms, that it is impossible to believe that is a coincidence. To podobieństwo jest tak silne, że żaden filolog nie może badać wszystkich trzech nie sądząc, iż pochodzą ze wspólnego źródła, które prawdopodobnie już nie istnieje. Diese Ähnlichkeit ist so groß, dass kein Philologe alle drei untersuchen kann, ohne zu denken, dass sie aus einer gemeinsamen Quelle stammen, die wahrscheinlich nicht mehr existiert. This similarity is so strong that no philologist can study all three without thinking that they come from a common source that probably no longer exists. Z podobnym powodów, choć już nie o takiej mocy, można podejrzewać, że języki gocki i celtycki, choć stopione później z innymi językami, mają to samo pochodzenie co sanskryt. Aus ähnlichen Gründen, wenn auch nicht mehr so stark, kann man vermuten, dass die gotischen und keltischen Sprachen, obwohl sie später mit anderen Sprachen verschmolzen wurden, denselben Ursprung haben wie Sanskrit. For similar reasons, though less powerful, it may be suspected that the Gothic and Celtic languages, though later fused with other languages, have the same origin as Sanskrit. Także język staroperski mógłby prawdopodobnie być przypisanym do tej samej rodziny. Auch die altpersische Sprache könnte wahrscheinlich der gleichen Familie zugeordnet werden. Also the Old Persian language could probably be assigned to the same family.

Dziś wiemy, że ta rodzina to rodzina języków indoeuropejskich, a język z którego wywodzą się języki wspomniane przez Williama Jonesa to praindoeuropejski. Heute wissen wir, dass es sich bei dieser Familie um die indoeuropäische Sprachfamilie handelt und dass die Sprache, aus der die von William Jones erwähnten Sprachen hervorgegangen sind, pseudoindoeuropäisch ist. Today we know that this family is the Indo-European language family, and the language from which the languages mentioned by William Jones come from is Proto-Indo-European. Do tej rodziny, co wiemy dzięki późniejszym badaniom, należą też języki germańskie, słowiańskie i inne. Auch germanische, slawische und andere Sprachen gehören zu dieser Familie, wie wir durch spätere Forschungen wissen. Germanic, Slavic and other languages also belong to this family, as we know through later research.

Ciekawostką jest, że o ile klasyczną łaciną czy greką nie posługuje się dzisiaj żaden native speaker, to w Indiach ma mieszkać około trzy tysiące osób, które deklarują, że ich językiem ojczystym jest właśnie sanskryt. Interessant ist, dass das klassische Latein oder Griechisch heute von keinem Muttersprachler mehr gesprochen wird, während es in Indien etwa dreitausend Menschen geben soll, die Sanskrit als ihre Muttersprache bezeichnen. It is interesting to note that while classical Latin or Greek is not spoken by any native speakers today, there are supposed to be about three thousand people living in India who declare that Sanskrit is their mother tongue. Takim miejscem jest wioska Mattur, gdzie żyje bardzo dużo osób posługujących się sanskrytem od kołyski. Ein solcher Ort ist das Dorf Mattur, wo es eine große Anzahl von Menschen gibt, die Sanskrit von der Wiege an sprechen. Such a place is the village of Mattur, where there are a great number of people who speak Sanskrit from the cradle.

Historia sanskrytu jest długa i ciekawa. Die Geschichte des Sanskrit ist lang und interessant. Na pewno mógłbym nagrać nie jeden podcast na ten temat. Ich könnte sicherlich mehr als einen Podcast zu diesem Thema aufnehmen. I could certainly record more than one podcast on this topic. Dzisiaj jednak nie mamy na to czasu. Heute haben wir jedoch keine Zeit dafür. Tylko krótko wspomnę, że to właśnie w tym języku, a dokładnie w jego jeszcze starszej formie – języku wedyjskim, spisano Rygwedę, zbiór hymnów, który powstał być może nawet 3500 (trzy i pół tysiąca) lat temu. Ich will nur kurz erwähnen, dass das Rigveda, eine Sammlung von Hymnen, die vielleicht vor 3.500 (dreieinhalbtausend) Jahren geschrieben wurde, in dieser Sprache, genauer gesagt in ihrer noch älteren Form, der vedischen Sprache, niedergeschrieben wurde. I will only briefly mention that it was in this language, and more precisely in its even older form - the Vedic language, that the Rigveda, a collection of hymns, which was written perhaps even 3500 (three and a half thousand) years ago, was written. Inną ciekawostką jest fakt, że około dwóch i pół tysiąca lat temu uczony, który nazywał się Panini napisał pierwszą na świecie książkę do gramatyki. Eine weitere interessante Tatsache ist, dass vor etwa zweieinhalbtausend Jahren ein Gelehrter namens Panini das erste Grammatikbuch der Welt schrieb. Another interesting fact is that about two and a half thousand years ago a scholar named Panini wrote the world's first grammar book. Była to naturalnie gramatyka sanskrytu. Es war natürlich eine Grammatik des Sanskrit. It was, of course, a Sanskrit grammar. Istnieje legenda, która mówi, że Panini studiując gramatykę zobaczył boga Maheśwarę (Śiwę). Es gibt eine Legende, die besagt, dass Panini beim Studium der Grammatik den Gott Maheśwara (Shiva) sah. There is a legend that says Panini, while studying grammar, saw the god Maheśwara (Shiva). Ten uderzył 14 razy w bęben, a te dźwięki ułożyły się w zestaw sanskryckich reguł. Dieser schlug 14 Mal auf die Trommel, und diese Töne bildeten einen Satz von Sanskrit-Regeln. This one struck the drum 14 times, and these sounds formed a set of Sanskrit rules.

Interesuje was historia języków? Czy wiecie, do jakiej rodziny należy wasz język ojczysty, jakich ma przodków i kuzynów? Wissen Sie, zu welcher Familie Ihre Muttersprache gehört, welche Vorfahren und Vettern sie hat? Do you know what family your mother tongue belongs to, what ancestors and cousins it has? Dla mnie te tematy są bardzo interesujące i chciałbym kiedyś znaleźć czas, żeby nauczyć się wielu nowych dla mnie języków starożytnych. Für mich sind diese Themen sehr interessant, und ich würde gerne eines Tages die Zeit finden, viele alte Sprachen zu lernen, die für mich neu sind. Może kiedyś się uda, kto wie? Vielleicht wird es eines Tages klappen, wer weiß? Maybe someday it will succeed, who knows?

Dziękuję Wam bardzo za ten odcinek. Thank you very much for this episode. Zapraszam na mój blog ioannesoculus.com albo polishwithjohn.com. Będę wdzięczny za wsparcie mnie na serwisie Patreon. Tym którzy już to robią, serdecznie dziękuję! Trzymajcie się zdrowo i trzymam za was kciuki! Do usłyszenia!