×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.

image

Tomek w krainie kangurów - Alfred Szklarski, Part 20

Part 20

- Zapewne ma pan na myśli drapieżne zwierzęta - wtrącił chłopiec.

- Tak, to właśnie chciałem powiedzieć - potwierdził Smuga. - Należy dobrze poznać zwyczaje różnych zwierząt i to nie tylko tych drapieżnych, aby uniknąć grożących życiu sytuacji.

- Sądziłem, że niebezpieczeństwo może nam grozić jedynie ze strony drapieżników.

- Myliłeś się, bo na przykład podstępny i na pozór ociężały bawół afrykański często staje się o wiele groźniejszy od drapieżnego lwa - wyjaśnił Smuga. - Jeśli nie trafisz celnie za pierwszym strzałem i on umknie jedynie raniony, wtedy sam zaczyna iść śladami za myśliwym, a jego nieoczekiwany atak przeważnie kończy się śmiercią łowcy.

- Proszę, niech mi pan więcej opowie o różnych afrykańskich zwierzętach!

Tomek z zaciekawieniem przysłuchiwał się wyjaśnieniom. Wkrótce zapomniał o walce z buszrendżerami. Dopiero tuż przed świtem oparł głowę na Dingo, z zaciśniętą dłonią na lufie sztucera zasnął, marząc o niezwykłych przygodach na Czarnym Lądzie.

Smuga z uśmiechem spoglądał na śpiącego chłopca. Przypomniały mu się jego młode lata, kiedy to głód przygód pchnął go do włóczęgi po świecie. Od tej pory tak się jakoś dziwnie składało, że gdzie się tylko pojawił, niebezpieczeństwa wyrastały jak grzyby po deszczu. Przywykł więc do nich i traktował je jak chleb powszedni. Łowienie dzikich zwierząt najbardziej odpowiadało jego naturze. Stanowczością i łagodnością ujarzmiał najdziksze bestie. Chociaż był niezawodnym strzelcem, zabijał zwierzęta jedynie w przypadku ostatecznej konieczności. Smuga dojrzał żal w oczach Tomka po zastrzeleniu tygrysa na statku. Tym głównie zyskał chłopiec jego zaufanie i przyjaźń.

Wytrawny łowca wyczuwał w Tomku pasję poszukiwania przygody. Dowodem tego były przeżycia w czasie australijskiej wyprawy. Powątpiewał więc, czy Tomek zdoła dotrzymać przyrzeczenia, które złożył pod jego silnym naciskiem. Przecież chodziło jedynie o bezpieczeństwo Tomka. Uczestnicy ekspedycji uważali chłopca niemal za amulet przynoszący wszystkim szczęście. To on uratował Smugę, zabijając tygrysa, on nakłonił krajowców do wzięcia udziału w obławie na kangury i strusie emu, to Tomek odnalazł małą Sally zagubioną w buszu, a teraz wybawił poszukiwaczy złota od niechybnej śmierci. Za Tomkiem kroczyła przygoda w najszlachetniejszym znaczeniu tego słowa. Najtrafniej określił go Tony: Tomek miał wielkie serce i ono zjednywało mu wszędzie przyjaciół.

Chłopiec spał głębokim snem; Smuga przerwał swe rozmyślania. Postanowił oszczędzić Tomkowi przykrego widoku rozrachunku z buszrendżerami, dlatego też zdecydował się pozostawić śpiącego chłopca w parowie pod opieką rannego młodego poszukiwacza złota i powrócić po niego już po odwiezieniu bandytów do najbliższego osiedla. Bezszelestnie powstał z ziemi. W jego wzroku nie było już łagodności.

- Tony! Tomek zasnął nareszcie - zawołał cicho. - Teraz możemy zająć się bandytami. Odstawimy ich do najbliższego osiedla.

Nie tracąc czasu rozwiązali buszrendżerów, polecając im sporządzić nosze z gałęzi, które były potrzebne do przeniesienia dwóch zabitych bandytów do osiedla. Wkrótce buszrendżerzy umieścili martwych towarzyszy na noszach. Pod eskortą Smugi, Tony'ego i starszego O'Donella wyruszyli do obozu łowców. Stamtąd mieli dalej udać się wozem.

NA GÓRZE KOŚCIUSZKI

Co pewien czas Tomek niecierpliwie spoglądał w kierunku pasma górskiego. Oczekiwał powrotu ojca z polowania na skalne kangury. Nie opuszczał obozu od chwili wyjazdu Smugi i Tony'ego. Dotrzymywał danego przyrzeczenia, skracając sobie czas doglądaniem zwierząt. W wolnych chwilach badał przez lornetkę pobliskie góry, aby wcześniej wypatrzeć powracających.

Dwa dni upłynęły od niebezpiecznej przygody z buszrendżerami. Smuga osobiście odwiózł ich do najbliższego osiedla, gdzie przypadkowo natrafił na patrol konnej policji. Przedstawiciele prawa spisali protokół stwierdzający śmierć Cartera, po czym pochowali obydwóch zabitych bez jakichkolwiek ceremonii. Pozostałych przy życiu bandytów zabrali zakutych w kajdany do miasta, nie było więc obawy, aby minęła ich zasłużona kara. Smuga po spełnieniu obowiązku powrócił do obozowiska poszukiwaczy złota. O'Donell pragnął jak najszybciej opuścić parów, lecz było to niemożliwe ze względu na syna. Smuga przywiózł podróżną apteczkę i pomógł w opatrzeniu rannego. Nie tracąc już więcej czasu odprowadził Tomka do obozu na polance, a sam powrócił do polujących na skalne kangury. Tony nie brał udziału w odwożeniu buszrendżerów do osiedla. Na polecenie Smugi miał odszukać w górach Wilmowskiego, by go powiadomić o tych niezwykłych wydarzeniach.

W ten sposób chłopiec znów pozostał w obozie z dwoma marynarzami i oczekiwał powrotu ojca. Cierpliwość jego była wystawiona na długą próbę. Polowanie przeciągało się; łowcy przebywali poza obozem sześć dni. Tomek pierwszy dojrzał powracających. Dosiadł pony i wyruszył im na spotkanie. Wkrótce mocno uściskał ojca. Ze skruszoną miną czekał na słuszną naganę. Tymczasem Wilmowski, poinformowany przez Smugę o przebiegu wydarzeń, nie miał zamiaru gniewać się na niego.

- Jak też czuje się twój ranny poszukiwacz złota? - zapytał po przywitaniu.

- Nie wiem, tatusiu, lecz mam nadzieję, że jest już zdrowszy - odparł Tomek ucieszony, że ojciec nie robi mu wyrzutów.

- Dlaczego nie odwiedziłeś go przez tyle dni?

- Hm, prawdę mówiąc, miałem ochotę to uczynić, ale przyrzekłem panu Smudze, że więcej nie będę opuszczał obozu bez twego zezwolenia. Wobec tego doglądałem zwierząt oczekując na wasz powrót.

- Wydaje mi się, że powinieneś zajrzeć do nich, aby dowiedzieć się, czy nie potrzebują naszej pomocy,

- Może udalibyśmy się tam razem? - zaproponował Tomek.

- Jestem przekonany, że oni pragną uniknąć wszelkiego rozgłosu. Lepiej sam wybierz się do nich i zapytaj, czy przypadkiem nie potrzebują czegoś od nas.

Tego dnia Tomek nie zdążył odwiedzić O'Donellów. Oglądanie złowionych przez towarzyszy zwierząt wypełniło mu czas do zachodu słońca. Oprócz małych, zwinnych skalnych kangurów schwytali oni dwie jaszczurki płaszczowe(79). Gady te, dochodzące do długości jednego metra, miały na głowie oraz szyi fałd skórny, do złudzenia przypominający duży kołnierz. Biegały na tylnych łapach jak kangury. Złowiono również kilka molochów(80), o ciałach okrytych kolczastymi wyrostkami skórnymi, węża-tygrysa, łusko-noga oraz parę ptaków zwanych zimorodkami olbrzymimi lub kookaburrami. Te ostatnie przypomniały Tomkowi O'Donellów. Przecież to kookaburra swoim denerwującym chichotem zdradziła wtedy poszukiwaczom złota jego obecność. Niestety, było już zbyt późno na wycieczkę do parowu. Tomek postanowił udać się tam następnego ranka. Miała to być jego pożegnalna wizyta u O'Donellów, ponieważ łowy na zwierzynę australijską dobiegały końca. W zamian za niedźwiadki koala oraz kilka skalnych kangurów Bentley zobowiązał się dostarczyć łowcom szereg gatunków ptaków australijskich, które w nadmiarze mnożyły się w ogrodzie zoologicznym w Melbourne.

79 Chlamydosaurus kingi - żyje przeważnie na drzewach.

80 Moloch horridus.

Nazajutrz w godzinach przedpołudniowych Tomek osiodłał pony i razem z Dingo wyruszył do parowu. Bez przeszkód dotarł do skalnego bloku zagradzającego drogę, za którym znajdował się obóz poszukiwaczy złota. Przywiązał pony do drzewa, po czym wspiął się na skałę. Jednocześnie z Dingo wychylił głowę, spoglądając ciekawie za załom parowu. O'Donellowie siedzieli przy ognisku. Smażyli ryby złowione w strumieniu. Tomek zsunął się ze skały i podbiegł do nich.

- Oho, mamy miłego gościa! - zawołał starszy O'Donell na jego widok. - Myślałem, że pogniewałeś się na nas. Cieszę się mogąc pożegnać się z tobą przed wyjazdem z Australii.

- Przyjechałem dowiedzieć się, czy nie potrzebujecie od nas pomocy. Widzę, że syn pana czuje się znacznie lepiej - odparł Tomek.

- Rana goi się dobrze. Jutro wyruszamy do Sydney, skąd odpływają statki do Europy. Wracamy w rodzinne strony, do Irlandii. Dzięki tobie powrócimy tam zaopatrzeni w pieniądze konieczne do rozpoczęcia nowego życia.

- My również wkrótce opuścimy Australię - wyjaśnił Tomek. O'Donellowie okazywali mu swą wdzięczność na każdym kroku. Spożył z nimi śniadanie, a później czas szybko mijał im na rozmowie. Dopiero po dwóch godzinach Tomek zaczął zbierać się do powrotu do obozu. W czasie pożegnania stary O'Donell był bardzo wzruszony. Przytrzymał dłużej dłoń Tomka i powiedział:

- Przygotowałem dla ciebie skromną pamiątkę. Zaciekawi cię ona na pewno jako swego rodzaju osobliwość. Otóż w parowie tym znalazłem oryginalną glinę zmieniającą swój kolor po zanurzeniu w morskiej wodzie. Poznasz po jej ciężarze, że nie jest to zwykła ziemia. O'Donell wygrzebał z plecaka kawał gliny wielkości pięści dorosłego mężczyzny. Owinął ją dokładnie w kraciastą chustkę.

- Przyrzeknij mi, że nie pokażesz jej nikomu do chwili zanurzenia w morskiej wodzie. Sprawisz tym sobie niespodziankę, a mnie wielką przyjemność. Dobrze? - poprosił O'Donell.

- Jeśli panu na tym zależy, to mogę obejrzeć ten podarunek dopiero na statku, gdzie będę, miał morskiej wody pod dostatkiem.

- Jestem przekonany, że taki dżentelmen jak ty zawsze dotrzymuje słowa. Tomek z trudem tłumił wesołość. Jaki śmieszny był ten staruszek! Dlaczego mówił z taką powagą o bryle gliny? Nie miał zamiaru pozbawiać go przyjemności. Wziął więc zawiniątko i z trudem wepchnął je do kieszeni spodni.

- Nie zgub tylko - upominał O'Donell. - Sprawi ci ona nie lada niespodziankę.

- Bardzo dziękuję. Na pewno nie zgubię - przyrzekł Tomek, żegnając poszukiwaczy złota.

Ruszył w powrotną drogę. Ciężki kawał gliny zawadzał mu w kieszeni. Zaledwie przybył do obozu wrzucił zawiniątko do walizy i natychmiast o nim zapomniał. Najbliższe dni łowcy spędzili bardzo pracowicie. Przygotowywali klatki dla zwierząt i gromadzili zapasy pożywienia. W końcu przygotowania do drogi zostały ukończone. Pewnego dnia o świcie zwinęli obóz i ruszyli na południe. Ze względu na dużą liczbę złowionych zwierząt mogli posuwać się naprzód bardzo powoli. Zatrzymywali się co pewien czas na dłuższe wypoczynki. Częste oczyszczanie klatek oraz gromadzenie żywności pochłaniało wiele czasu, lecz dbałość o higienę zwierząt przynosiła dobre wyniki. Czworonożni więźniowie czuli się w niewoli prawie znośnie. Niektóre zwierzęta zdążyły się już nawet zaprzyjaźnić z łowcami.

Nadchodził koniec listopada. Upał dawał się podróżnikom mocno we znaki. Wilmowski z niepokojem czekał na najgorętszy w Australii miesiąc lata, który miał rozpocząć się już za kilka dni. Nieliczne rzeczki napotykane u podnóża wzgórz wysychały coraz bardziej, trawa żółkła niemal w oczach, a ziemia twardniała i pękała z gorąca. Obawy Bentleya, że lato będzie suche, sprawdzały się w pełni.

W końcu, po nadzwyczaj męczącej jeździe, wyprawa dotarła do brzegu rzeki. Według Bentleya była ona jednym z dopływów Murrayu. O dwa dni jazdy w dół rzeki znajdowała się stacja kolejowa. Tym samym zaopatrzenie w wodę było już zabezpieczone. Ze względu na zmęczenie koni ciągnących wozy Wilmowski zarządził kilkudniowy postój. Rozbicie obozu i wyładunek klatek ze zwierzętami zajęły łowcom prawie całe popołudnie.

Tuż przed wieczorem Tomek postanowił wykąpać się w rzece. Zrzucił ubranie i razem z Dingo pławił się w ciepłej wodzie. Brodzili przy brzegu. Naraz gniewne warknięcie psa zwróciło jego uwagę. Dingo wypatrzył jakieś dziwne zwierzątko i płynął teraz ku niemu z całych sił. Tomek pobiegł za nim. Ujrzał wynurzającą się z wody część grzbietu pokrytą sierścią i głowę zakończoną dziobem zupełnie podobnym do kaczego. Przypomniał sobie zaraz, że Smuga w drodze z Warszawy do Triestu opowiadał mu o podobnych zwierzątkach zamieszkujących Australię.

- Na pomoc! Dziobak! - krzyknął na wszelki wypadek, gdyż nie był pewny, czy nieznane zwierzątko nie zrobi mu krzywdy.

Zanim łowcy nadbiegli, dziobak dał nura przy samym brzegu, machnąwszy ogonem tuż przed pyskiem Dingo. Pies zniknął za nim pod wodą, lecz po chwili wypłynął głośno prychając.

- Co się stało? - zawołał z niepokojem Wilmowski, zatrzymując się na brzegu rzeki.

- Widziałem dziobaka! Dingo chciał go chwycić, ale schował mu się pod wodą przy samym brzegu - wyjaśnił Tomek podnieconym głosem.

- Jak wyglądało to zwierzę? - zapytał Bentley.

- Miało taki sam dziób jak kaczka.

- Możliwe, że był to dziobak. O zmroku zazwyczaj wychodzą z nor w poszukiwaniu pożywienia. Gdzie on się schował? - dopytywał się Bentley.

- Tutaj, przy samym brzegu.

- Pomacaj ręką, czy przypadkiem nie natrafisz na otwór prowadzący do jego nory - doradził Smuga.

Tomek zbliżył się do brzegu. Po chwili zawołał:

- Tak, tak! Jest jakaś dziura w ziemi!

- Niezła okazja! Czy nie uważacie, że warto by zapolować na dziobaki? - zagadnął Bentley.

- Nie słyszałem, aby nadawały się one do chowu w niewoli - zauważył Wilmowski. – W każdym razie żaden ogród zoologiczny nie może poszczycić się dotychczas takim żywym okazem.

- To prawda, że dziobaki bardzo źle znoszą niewolę. Nie znamy prawdopodobnie odpowiednich sposobów umożliwiających ich hodowlę. Jedynie krajowcy chwytają je dla ich mięsa i futerek, z których sporządzają sobie czapki - dodał Bentley.

- Byłby to nie lada sukces przewieźć żywego dziobaka do Europy - wtrącił Smuga.

- Spróbujmy, skoro nadarza się okazja - zadecydował Wilmowski.

- Wobec tego zaraz przyniosę odpowiedni sprzęt - powiedział Bentley.

Powrócił wkrótce z siecią przypominającą wyglądem długi rękaw przymocowany do drewnianej obręczy. Razem ze Smugą umocowali obręcz pod wodą przy otworze prowadzącym do nory. Założywszy sieć, łowcy powrócili do obozu.

Wieczorem przy ognisku Wilmowski omówił z Bentleyem warunki wymiany niektórych schwytanych zwierząt na ptaki australijskie, licznie reprezentowane w ogrodzie Towarzystwa Zoologicznego w Melbourne. Uzgodnili ostatecznie, że za kilka skalnych kangurów i dwa niedźwiadki koala Bentley, jako dyrektor ogrodu zoologicznego, dostarczy Wilmowskiemu okazy pierzastego świata Australii. Było to korzystne dla Wilmowskiego, umożliwiało mu bowiem znacznie wcześniejsze zakończenie łowów. Tym samym ostatnim etapem długiej wędrówki po Australii miało już być miasto Melbourne, stolica stanu Wiktoria. Stosownie do umowy kapitan Mac Dougal powinien przybyć tam na „Aligatorze" w ciągu najbliższych dni.

Po dokonaniu zamiany oraz załadowaniu na statek zwierząt schwytanych w ciągu ostatnich tygodni wyprawa miała wyruszyć z Melbourne do Europy.

Łowcy musieli jakiś czas zatrzymać się w Melbourne, rodzinnym mieście Bentleya. Zoolog cieszył się z tego. Polubił swych nowych polskich przyjaciół i pragnął ich przedstawić swej matce. Podczas dalszej rozmowy wspomniał, że obecne ich obozowisko znajduje się w odległości zaledwie osiemdziesięciu kilometrów od Góry Kościuszki. Wilmowski, gdy tylko to usłyszał, zapytał natychmiast, ile czasu zajęłaby im wycieczka w Alpy Australijskie.

- Wydaje mi się, że pięć dni powinno wystarczyć na wyprawę na Górę Kościuszki - odparł Bentley. - Możemy sobie chyba na to pozwolić, gdyż i tak postój nasz, ze względu na zmęczenie zwierząt, musi potrwać około tygodnia.

- Och tak, tak! Musimy ujrzeć górę odkrytą przez Strzeleckiego - prosił Tomek.

- Warto wykorzystać okazję - poparł go bosman Nowicki.

- Uczcimy chociaż w tak skromny sposób pamięć naszego zasłużonego rodaka - dodał Smuga.

- Tony zna dobrze najkrótszą drogę, to jego rodzinne strony - wyjaśnił Bentley.

- Nie ma się co zastanawiać. Jutro w południe wyruszamy na wycieczkę na Górę Kościuszki - zgodził się Wilmowski ku uciesze syna.

Zaraz też ułożyli się do snu, aby należycie wypocząć przed drogą. Zaledwie zajaśniał dzień, Tony zaczął pakować sprzęt obozowy, a Wilmowski, Smuga, Bentley i Tomek udali się nad rzekę, aby sprawdzić wynik łowów na dziobaki. Po wydobyciu sieci z wody ujrzeli w niej dwa dziwne zwierzątka porośnięte gęstą brązową sierścią. Każde z nich nie przekraczało długości sześćdziesięciu centymetrów łącznie z krótkim ogonkiem. Tomek stwierdził, że zamiast pysków miały one, tak jak już słyszał uprzednio od Smugi, szerokie, skórzaste dzioby podobne do kaczych, a palce ich bardzo krótkich nóg połączone były dobrze rozwiniętą błoną pływną. Bentley wyjaśnił, że obserwacje życia, odżywiania się i rozmnażania dziobaków były dotychczas zupełnie jeszcze niewystarczające. Zaledwie przy końcu dziewiętnastego wieku stwierdzono, że dziobaki składają małe jaja w skorupie podobnej do jaj wężów. Młode, jak wszystkie ssaki, karmią się mlekiem matki, które wypływa z sutek na jej brzuchu.

- W jaki sposób będziemy przewozili dziobaki? - zapytał Tomek, przyglądając się oryginalnym zwierzątkom.

- Umieścimy je w koszach wymoszczonych rzecznymi wodorostami - odparł ojciec. - Na „Aligatorze" urządzimy im mały basen z wodą.

- Nie miejcie zbyt wielkich nadziei na dowiezienie ich do Europy - odezwał się Bentley. - Na pewno zdechną, zanim ujrzą ogród zoologiczny.

- Może się nam poszczęści - wtrącił Tomek.

- Zrobimy wszystko, co będzie w naszej mocy, aby podróż jak najmniej dała się im we znaki - powiedział Wilmowski.

Powrócili z dziobakami do obozu i zajęli się przygotowaniem dla nich odpowiedniego pomieszczenia. Około południa gotowi byli do wyprawy na Górę Kościuszki. Aż do zachodu słońca jechali prosto na wschód. Następnego dnia o świcie ruszyli w dalszą drogę. Upał stawał się coraz dotkliwszy. Odetchnęli z ulgą, gdy około południa poczuli ożywczy, chłodny wiatr, wiejący od pobliskiego już, wysokiego łańcucha górskiego. Wkrótce wjechali w dolinę wijącą się między łagodnymi wzgórzami. Tony znał doskonale okolicę i bez wahania wybierał coraz to dziksze, kręte ścieżki. Po kilku godzinach drogi dotarli do dosyć rozległej, głębokiej kotliny otoczonej wysokimi szczytami. Tony zatrzymał konia nad brzegiem wartko płynącego strumienia.

- Ależ to niespodzianka! W górach Australii śnieg pada w lecie - zdziwił się Tomek spoglądając na ubielone szczyty.

- Byłem pewny, że widok śniegu w tym gorącym kraju sprawi wam nie mniejszą przyjemność niż Góra Kościuszki - powiedział Bentley. - W Alpach Australijskich śnieg pada od maja do listopada, co stanowi nie lada urozmaicenie dla mieszkańców wschodniego wybrzeża. Toteż Góra Kościuszki jest dla Australijczyków ulubionym miejscem wycieczek.

- Czy widać już stąd Górę Kościuszki? - zagadnął Tomek.

- Spojrzyj na znajdujący się przed nami ostry szczyt całkowicie pokryty śniegiem. To jest właśnie Góra Kościuszki - wyjaśnił Bentley.

Skalisty, pokryty wiecznym śniegiem szczyt dominował nad kilkoma innymi wzniesieniami masywu. Była to Góra Kościuszki odkryta i nazwana przez Strzeleckiego imieniem polskiego bohatera narodowego. Grupka Polaków w milczeniu spoglądała na zrąb górski. Ze wzruszeniem uzmysławiali sobie, że to właśnie ich rodak odkrył te nie znane przed nim góry na australijskim kontynencie. Bentley musiał odgadnąć uczucia przeżywane przez swych towarzyszy. Oparł dłoń na ramieniu Tomka i odezwał się:

- Sześćdziesiąt dwa lata temu Strzelecki rozpoczął największą swoją wyprawę.

Z doliny rzeki Murray dotarł z zachodu do Alp Australijskich. Kto wie, czy właśnie z tego miejsca, na którym stoimy, nie spoglądał wówczas na Górę Kościuszki? Z jednym tylko przewodnikiem odbył trudną i niebezpieczną wspinaczkę na najwyższy szczyt, niosąc przyrządy pomiarowe na własnych plecach.

- Dlaczego Strzelecki sam niósł przyrządy? - zapytał Tomek.

- Przed przybyciem Strzeleckiego koloniści nie znali tych okolic - wyjaśnił Bentley. - Nie było tu wtedy dróg ani ścieżek. Dzisiaj można dotrzeć końmi niemal na sam szczyt Góry Kościuszki (81), lecz kilkadziesiąt lat temu Strzelecki wspinał się w najtrudniejszych warunkach. Był przecież pierwszym białym człowiekiem, który dotknął stopą nieznanych gór. Wspinaczka nie była łatwa, tym bardziej, że sam niósł przyrządy, aby uchronić je przed ewentualnym uszkodzeniem. Ten właśnie ostry szczyt wydał mu się najdogodniejszym miejscem do dokonania pomiarów. Przekonamy się sami, jak rozległy widok roztacza się z Góry Kościuszki.

81 Wysokość Góry Kościuszki wynosi 2245 m.

Nasi podróżnicy zatrzymali się na nocleg na brzegu strumienia. Przy obozowym ognisku długo jeszcze rozmawiali o wybitnym polskim podróżniku, badaczu Nowej Południowej Walii. Późnym wieczorem, układając się do snu, otulili się szczelnie kocami, ponieważ noc była chłodna.

Wczesnym rankiem znowu dosiedli koni. Tony kluczył, aby dotrzeć do szczytu góry od wschodniej strony. Wreszcie odnalazł dość szeroką ścieżkę, po której konie mogły już piąć się bez trudu. Zaledwie kilkaset metrów od szczytu zsiedli z wierzchowców. Pozostawili je pod dozorem tropiciela. Bentley poprowadził Polaków na sam szczyt. Kiedy dotarli do ostatecznego celu, zatrzymali się zdumieni. Roztaczał się stąd wspaniały, niczym nie zmącony widok, obejmujący rozległą przestrzeń około osiemnastu tysięcy kilometrów kwadratowych. W dali na wschodzie, mimo odległości osiemdziesięciu kilometrów, widoczne było morskie wybrzeże. Bezpośrednio pod nimi ciągnęły się niższe pasma, kręte, przepaściste doliny rzeki Murray oraz jej dopływu Murrumbidgee.

- Więc to tutaj musiał zapewne Strzelecki rozmyślać o Kościuszce, skoro ten szczyt nazwał jego imieniem - odezwał się Tomek do stojącego obok niego Bentleya.

- Dla ścisłości muszę ci coś wyjaśnić, Tomku - odparł Bentley. - Strzelecki nadał miano Góry Kościuszki temu sąsiedniemu szczytowi, uznając go za najwyższe wzniesienie Australii.

Learn languages from TV shows, movies, news, articles and more! Try LingQ for FREE

Part 20 Teil 20 Part 20 Deel 20 Частина 20 Часть 20

- Zapewne ma pan na myśli drapieżne zwierzęta - wtrącił chłopiec. вероятно|он имеет|вы|на|мысли|хищные|животные|он вставил|мальчик - Наверное, вы имеете в виду хищных животных, - вставил мальчик.

- Tak, to właśnie chciałem powiedzieć - potwierdził Smuga. да|это|именно|я хотел|сказать|он подтвердил|Смуга - Да, именно это я и хотел сказать, - подтвердил Смуга. - Należy dobrze poznać zwyczaje różnych zwierząt i to nie tylko tych drapieżnych, aby uniknąć grożących życiu sytuacji. следует|хорошо|узнать|привычки|различных|животных|и|это|не|только|этих|хищных|чтобы|избежать|угрожающих|жизни|ситуаций - Нужно хорошо знать привычки различных животных, и не только хищников, чтобы избежать опасных для жизни ситуаций.

- Sądziłem, że niebezpieczeństwo może nam grozić jedynie ze strony drapieżników. я думал|что|опасность|может|нам|угрожать|лишь|с|стороны|хищников - Я думал, что опасность может угрожать нам только со стороны хищников.

- Myliłeś się, bo na przykład podstępny i na pozór ociężały bawół afrykański często staje się o wiele groźniejszy od drapieżnego lwa - wyjaśnił Smuga. ты ошибался|себя|потому что|на|пример|коварный|и|на|вид|неповоротливый|буйвол|африканский|часто|становится||на|гораздо|опаснее|чем|хищного|льва|он объяснил|Смуга - Ты ошибался, потому что, например, коварный и на вид неуклюжий африканский буйвол часто становится гораздо более опасным, чем хищный лев, - объяснил Смуга. - Jeśli nie trafisz celnie za pierwszym strzałem i on umknie jedynie raniony, wtedy sam zaczyna iść śladami za myśliwym, a jego nieoczekiwany atak przeważnie kończy się śmiercią łowcy. если|не|попадешь|метко|за|первым|выстрелом|и|он|ускользнет|лишь|раненый|тогда|сам|начинает|идти|по следам|за|охотником|а|его|неожиданный|атака|обычно|заканчивается|себя|смертью|охотника - Если ты не попадешь точно с первого выстрела и он уйдет, лишь будучи раненым, тогда он сам начинает идти по следу охотника, а его неожиданный нападение обычно заканчивается смертью охотника.

- Proszę, niech mi pan więcej opowie o różnych afrykańskich zwierzętach! прошу|пусть|мне|вы|больше|расскажет|о|различных|африканских|животных - Пожалуйста, расскажите мне больше о различных африканских животных!

Tomek z zaciekawieniem przysłuchiwał się wyjaśnieniom. Томек|с|любопытством|прислушивался|себе|объяснениям Томек с любопытством слушал объяснения. Wkrótce zapomniał o walce z buszrendżerami. вскоре|забыл|о|борьбе|с|бушранджерами Вскоре он забыл о борьбе с бушменами. Dopiero tuż przed świtem oparł głowę na Dingo, z zaciśniętą dłonią na lufie sztucera zasnął, marząc o niezwykłych przygodach na Czarnym Lądzie. только|прямо|перед|рассветом|опер|голову|на|Динго|с|сжатой|рукой|на|стволе|ружья|уснул|мечтая|о|необычных|приключениях|на|Черном|континенте Только под утро он положил голову на Динго, сжатой рукой на стволе ружья заснул, мечтая о необыкновенных приключениях на Черном континенте.

Smuga z uśmiechem spoglądał na śpiącego chłopca. Смуга|с|улыбкой|смотрел|на|спящего|мальчика Смуга с улыбкой смотрел на спящего мальчика. Przypomniały mu się jego młode lata, kiedy to głód przygód pchnął go do włóczęgi po świecie. напомнили|ему|себе|его|молодые|годы|когда|это|голод|приключений|толкнул|его|к|бродяжничеству|по|миру Ему вспомнились его молодые годы, когда жажда приключений толкала его на скитания по миру. Od tej pory tak się jakoś dziwnie składało, że gdzie się tylko pojawił, niebezpieczeństwa wyrastały jak grzyby po deszczu. с|этой|поры|так|себя|как-то|странно|складывалось|что|где|себя|только|появился|опасности|вырастали|как|грибы|после|дождя С тех пор как-то странно получалось, что где бы он ни появлялся, опасности возникали, как грибы после дождя. Przywykł więc do nich i traktował je jak chleb powszedni. привык|поэтому|к|ним|и|относился|их|как|хлеб|повседневный Он привык к ним и относился к ним как к повседневному хлебу. Łowienie dzikich zwierząt najbardziej odpowiadało jego naturze. ловля|диких|животных|больше всего|соответствовало|его|природе Ловля диких животных больше всего соответствовала его натуре. Stanowczością i łagodnością ujarzmiał najdziksze bestie. решительностью|и|мягкостью|укрощал|самых диких|зверей Решительностью и мягкостью укрощал самых диких зверей. Chociaż był niezawodnym strzelcem, zabijał zwierzęta jedynie w przypadku ostatecznej konieczności. хотя|он был|надежным|стрелком|он убивал|животных|только|в|случае|крайней|необходимости Хотя он был надежным стрелком, убивал животных только в случае крайней необходимости. Smuga dojrzał żal w oczach Tomka po zastrzeleniu tygrysa na statku. полоса|он увидел|сожаление|в|глазах|Томека|после|убийства|тигра|на|корабле Полоса зрелой печали в глазах Томека после того, как он застрелил тигра на корабле. Tym głównie zyskał chłopiec jego zaufanie i przyjaźń. этим|главным образом|он завоевал|мальчика|его|доверие|и|дружбу Тем главным образом мальчик завоевал его доверие и дружбу.

Wytrawny łowca wyczuwał w Tomku pasję poszukiwania przygody. опытный|охотник|он чувствовал|в|Томке|страсть|поисков|приключения Опытный охотник чувствовал в Томке страсть к поиску приключений. Dowodem tego były przeżycia w czasie australijskiej wyprawy. доказательством|этого|были|переживания|во|время|австралийской|экспедиции Доказательством этого были переживания во время австралийской экспедиции. Powątpiewał więc, czy Tomek zdoła dotrzymać przyrzeczenia, które złożył pod jego silnym naciskiem. он сомневался|поэтому|ли|Томек|он сможет|сдержать|обещание|которое|он дал|под|его|сильным|давлением Он сомневался, сможет ли Томек сдержать обещание, данное под его сильным давлением. Przecież chodziło jedynie o bezpieczeństwo Tomka. ведь|речь шла|только|о|безопасность|Томка Ведь речь шла только о безопасности Томка. Uczestnicy ekspedycji uważali chłopca niemal za amulet przynoszący wszystkim szczęście. участники|экспедиции|считали|мальчика|почти|за|амулет|приносящий|всем|счастье Участники экспедиции считали мальчика почти амулетом, приносящим всем удачу. To on uratował Smugę, zabijając tygrysa, on nakłonił krajowców do wzięcia udziału w obławie na kangury i strusie emu, to Tomek odnalazł małą Sally zagubioną w buszu, a teraz wybawił poszukiwaczy złota od niechybnej śmierci. это|он|спас|Смогу|убивая|тигра|он|убедил|местных жителей|к|участию|участию|в|облаве|на|кенгуру|и|страусы|эму|это|Томек|нашел|маленькую|Салли|потерянную|в|буше|а|сейчас|спас|искателей|золота|от|неминуемой|смерти Это он спас Смугу, убив тигра, он уговорил местных жителей участвовать в охоте на кенгуру и страусов эму, это Томек нашел маленькую Салли, потерянную в буше, а теперь спас искателей золота от неминуемой смерти. Za Tomkiem kroczyła przygoda w najszlachetniejszym znaczeniu tego słowa. за|Томеком|шла|приключение|в|самом благородном|значении|этого|слова За Томеком шла приключение в самом благородном смысле этого слова. Najtrafniej określił go Tony: Tomek miał wielkie serce i ono zjednywało mu wszędzie przyjaciół. наиболее точно|охарактеризовал|его|Тони|Томек|имел|большое|сердце|и|оно|завоевывало|ему|повсюду|друзей Тони лучше всего его охарактеризовал: у Томека было большое сердце, и оно завоевывало ему друзей повсюду.

Chłopiec spał głębokim snem; Smuga przerwał swe rozmyślania. мальчик|спал|глубоким|сном|Смуга|прервал|свои|размышления Мальчик спал глубоким сном; Смуга прервал свои размышления. Postanowił oszczędzić Tomkowi przykrego widoku rozrachunku z buszrendżerami, dlatego też zdecydował się pozostawić śpiącego chłopca w parowie pod opieką rannego młodego poszukiwacza złota i powrócić po niego już po odwiezieniu bandytów do najbliższego osiedla. он решил|сэкономить|Томку|неприятного|вида|расчета|с|бушренджерами|поэтому|тоже|он решил|себя|оставить|спящего|мальчика|в|паре|под|опекой|раненого|молодого|искателя|золота|и|вернуться|за|ним|уже|после|отвоза|бандитов|до|ближайшего|поселения Он решил сэкономить Томку неприятное зрелище расчета с бандитами, поэтому решил оставить спящего мальчика в овраге под присмотром раненого молодого искателя золота и вернуться за ним уже после того, как отвезет бандитов в ближайшее поселение. Bezszelestnie powstał z ziemi. бесшумно|он встал|с|земли Бесшумно встал с земли. W jego wzroku nie było już łagodności. в|его|взгляде|не|было|уже|мягкости В его взгляде уже не было мягкости.

- Tony! Тони - Тони! Tomek zasnął nareszcie - zawołał cicho. Томек|уснул|наконец|позвал|тихо Томек наконец-то уснул - тихо сказал он. - Teraz możemy zająć się bandytami. теперь|можем|заняться|собой|бандитами - Теперь мы можем заняться бандитами. Odstawimy ich do najbliższego osiedla. отвезем|их|до|ближайшего|поселка Мы отвезем их в ближайший район.

Nie tracąc czasu rozwiązali buszrendżerów, polecając im sporządzić nosze z gałęzi, które były potrzebne do przeniesienia dwóch zabitych bandytów do osiedla. не|теряя|времени|они решили|бушренджеров|поручая|им|изготовить|носилки|из|веток|которые|были|нужны|для|переноса|двух|убитых|бандитов|в|поселение Не теряя времени, они решили проблему с бушранджерами, посоветовав им сделать носилки из веток, которые были необходимы для переноса двух убитых бандитов в поселение. Wkrótce buszrendżerzy umieścili martwych towarzyszy na noszach. вскоре|бушренджеры|они положили|мертвых|товарищей|на|носилках Вскоре бушранджеры поместили мертвых товарищей на носилки. Pod eskortą Smugi, Tony'ego i starszego O'Donella wyruszyli do obozu łowców. под|эскортом|Смуги|Тони|и|старшего|О'Донелла|они отправились|в|лагерь|охотников Под эскортом Смуги, Тони и старшего О'Доннела они отправились в лагерь охотников. Stamtąd mieli dalej udać się wozem. оттуда|они должны были|дальше|отправиться|(частица)|на повозке Оттуда они должны были продолжить путь на повозке.

NA GÓRZE KOŚCIUSZKI НА ГОРЕ КОСТЮШКО

Co pewien czas Tomek niecierpliwie spoglądał w kierunku pasma górskiego. Время от времени Томек нетерпеливо смотрел в сторону горного хребта. Oczekiwał powrotu ojca z polowania na skalne kangury. Он ожидал возвращения отца с охоты на скальных кенгуру. Nie opuszczał obozu od chwili wyjazdu Smugi i Tony'ego. Он не покидал лагерь с момента отъезда Смуги и Тони. Dotrzymywał danego przyrzeczenia, skracając sobie czas doglądaniem zwierząt. он сдерживал|данное|обещание|сокращая|себе|время|присмотром|за животными Он сдерживал данное обещание, сокращая время на уход за животными. W wolnych chwilach badał przez lornetkę pobliskie góry, aby wcześniej wypatrzeć powracających. в|свободных|моментах|он исследовал|через|бинокль|близлежащие|горы|чтобы|заранее|заметить|возвращающихся В свободные минуты он наблюдал через бинокль за близлежащими горами, чтобы заранее заметить возвращающихся.

Dwa dni upłynęły od niebezpiecznej przygody z buszrendżerami. два|дня|прошли|с|опасной|приключения|с|бушменами Два дня прошло с опасного приключения с бушменами. Smuga osobiście odwiózł ich do najbliższego osiedla, gdzie przypadkowo natrafił na patrol konnej policji. Смуга|лично|он отвёз|их|в|ближайшее|поселение|где|случайно|он наткнулся|на|патруль|конной|полиции Смуга лично отвез их в ближайшее поселение, где случайно наткнулся на патруль конной полиции. Przedstawiciele prawa spisali protokół stwierdzający śmierć Cartera, po czym pochowali obydwóch zabitych bez jakichkolwiek ceremonii. представители|закона|составили|протокол|подтверждающий|смерть|Картера|после|чего|похоронили|обоих|убитых|без|каких-либо|церемоний Представители закона составили протокол, подтверждающий смерть Картера, после чего похоронили обоих убитых без каких-либо церемоний. Pozostałych przy życiu bandytów zabrali zakutych w kajdany do miasta, nie było więc obawy, aby minęła ich zasłużona kara. оставшихся|при|жизни|бандитов|забрали|закованных|в|наручники|в|город|не|было|поэтому|опасения|чтобы|миновала|им|заслуженная|кара Оставшихся в живых бандитов забрали закованных в наручники в город, поэтому не было опасений, что они избежат заслуженного наказания. Smuga po spełnieniu obowiązku powrócił do obozowiska poszukiwaczy złota. полоса|после|выполнения|обязанности|вернулся|в|лагерь|искателей|золота После выполнения обязанности Смуга вернулся в лагерь золотоискателей. O'Donell pragnął jak najszybciej opuścić parów, lecz było to niemożliwe ze względu na syna. О'Доннелл|он хотел|как|быстрее|покинуть|ущелье|но|было|это|невозможно|из-за|причины|на|сына О'Доннелл хотел как можно скорее покинуть ущелье, но это было невозможно из-за сына. Smuga przywiózł podróżną apteczkę i pomógł w opatrzeniu rannego. Смуга|привёз|дорожную|аптечку|и|помог|в|перевязке|раненого Смуга привёз дорожную аптечку и помог перевязать раненого. Nie tracąc już więcej czasu odprowadził Tomka do obozu na polance, a sam powrócił do polujących na skalne kangury. не|теряя|больше|времени||проводил|Томка|в|лагерь|на|поляне|а|сам|вернулся|к|охотящимся|на|скальные|кенгуру Не теряя больше времени, он отвёл Томка в лагерь на поляне, а сам вернулся к охоте на скальных кенгуру. Tony nie brał udziału w odwożeniu buszrendżerów do osiedla. Тони|не|брал|участия|в|отвозе|бушрэнджеров|в|поселение Тони не участвовал в доставке бушрэнджеров в поселение. Na polecenie Smugi miał odszukać w górach Wilmowskiego, by go powiadomić o tych niezwykłych wydarzeniach. по|поручению|Смуги|должен был|найти|в|горах|Вилмовского|чтобы|его|уведомить|о|этих|необычных|событиях По указанию Смуги он должен был найти Вилмовского в горах, чтобы сообщить ему об этих необычных событиях.

W ten sposób chłopiec znów pozostał w obozie z dwoma marynarzami i oczekiwał powrotu ojca. в|этот|способ|мальчик|снова|остался|в|лагере|с|двумя|моряками|и|ожидал|возвращения|отца Таким образом, мальчик снова остался в лагере с двумя моряками и ждал возвращения отца. Cierpliwość jego była wystawiona na długą próbę. терпение|его|была|подвергнута|на|долгую|испытание Его терпение было подвергнуто долгому испытанию. Polowanie przeciągało się; łowcy przebywali poza obozem sześć dni. охота|затягивалось|себя|охотники|находились|за|лагерем|шесть|дней Охота затянулась; охотники находились за пределами лагеря шесть дней. Tomek pierwszy dojrzał powracających. Томек|первым|увидел|возвращающихся Томек первым заметил возвращающихся. Dosiadł pony i wyruszył im na spotkanie. он сел на|пони|и|он отправился|им|на|встречу Он сел на пони и отправился им навстречу. Wkrótce mocno uściskał ojca. вскоре|крепко|он обнял|отца Вскоре он крепко обнял отца. Ze skruszoną miną czekał na słuszną naganę. с|раскаянной|миной|он ждал|на|справедливую|выговор С сокрушённым лицом он ждал справедливого выговора. Tymczasem Wilmowski, poinformowany przez Smugę o przebiegu wydarzeń, nie miał zamiaru gniewać się na niego. тем временем|Вильмовский|будучи проинформированным|через|Смогу|о|ходе|событий|не|он имел|намерения|сердиться|на себя|на|него Тем временем Вилмовский, проинформированный Смугой о ходе событий, не собирался на него сердиться.

- Jak też czuje się twój ranny poszukiwacz złota? как|тоже|чувствует|себя|твой|раненый|искатель|золота - Как же себя чувствует твой раненый искатель золота? - zapytał po przywitaniu. спросил|после|приветствия - спросил он после приветствия.

- Nie wiem, tatusiu, lecz mam nadzieję, że jest już zdrowszy - odparł Tomek ucieszony, że ojciec nie robi mu wyrzutów. не|знаю|папочка|но|имею|надежду|что|он|уже|здоровее|ответил|Томек|обрадованный|что|отец|не|делает|ему|упреков - Не знаю, папа, но надеюсь, что он уже здоров - ответил Томек, обрадованный тем, что отец не упрекает его.

- Dlaczego nie odwiedziłeś go przez tyle dni? почему|не|посетил|его|в течение|столько|дней - Почему ты не навещал его столько дней?

- Hm, prawdę mówiąc, miałem ochotę to uczynić, ale przyrzekłem panu Smudze, że więcej nie będę opuszczał хм|правду|говоря|у меня было|желание|это|сделать|но|я пообещал|господину|Смудге|что|больше|не|я буду|покидал - Хм, если честно, я хотел это сделать, но я поклялся господину Смуде, что больше не буду покидать obozu bez twego zezwolenia. лагеря|без|твоего|разрешения лагерь без твоего разрешения. Wobec tego doglądałem zwierząt oczekując na wasz powrót. В связи с|этим|я присматривал|за животными|ожидая|на|ваш|возвращение В связи с этим я присматривал за животными, ожидая вашего возвращения.

- Wydaje mi się, że powinieneś zajrzeć do nich, aby dowiedzieć się, czy nie potrzebują naszej pomocy, кажется|мне|мне|что|ты должен|заглянуть|к|ним|чтобы|узнать|себе|ли|не|они нуждаются|нашей|помощи - Мне кажется, что тебе стоит заглянуть к ним, чтобы узнать, не нуждаются ли они в нашей помощи,

- Może udalibyśmy się tam razem? может|мы бы отправились|себя|туда|вместе - Может, мы отправимся туда вместе? - zaproponował Tomek. он предложил|Томек - предложил Томек.

- Jestem przekonany, że oni pragną uniknąć wszelkiego rozgłosu. я есть|убежден|что|они|хотят|избежать|всякого|шума - Я уверен, что они хотят избежать всякой огласки. Lepiej sam wybierz się do nich i zapytaj, czy przypadkiem nie potrzebują czegoś od nas. лучше|сам|выбери|себя|к|ним|и|спроси|ли|случайно|не|нуждаются|чего-то|от|нас Лучше сходи к ним сам и спроси, не нуждаются ли они в чем-то от нас.

Tego dnia Tomek nie zdążył odwiedzić O'Donellów. этого|дня|Томек|не|успел|посетить|О'Доннеллов В тот день Томек не успел навестить О'Dоннеллов. Oglądanie złowionych przez towarzyszy zwierząt wypełniło mu czas do zachodu słońca. наблюдение|пойманных|через|товарищей|животных|заполнило|ему|время|до|заката|солнца Наблюдение за животными, пойманными товарищами, заполнило его время до заката солнца. Oprócz małych, zwinnych skalnych kangurów schwytali oni dwie jaszczurki płaszczowe(79). кроме|маленьких|ловких|скальных|кенгуру|поймали|они|две|ящерицы|плащевые Кроме маленьких, ловких скальных кенгуру, они поймали двух ящериц-плащей(79). Gady te, dochodzące do długości jednego metra, miały na głowie oraz szyi fałd skórny, do złudzenia przypominający duży kołnierz. рептилии|эти|достигающие|до|длины|одного|метра|имели|на|голове|и|шее|складка|кожный|до|обмана|напоминающий|большой|воротник Эти ящерицы, достигающие длины одного метра, имели на голове и шее кожный склад, который поразительно напоминал большой воротник. Biegały na tylnych łapach jak kangury. они бегали|на|задних|лапах|как|кенгуру Они бегали на задних лапах, как кенгуру. Złowiono również kilka molochów(80), o ciałach okrytych kolczastymi wyrostkami skórnymi, węża-tygrysa, łusko-noga oraz parę ptaków zwanych zimorodkami olbrzymimi lub kookaburrami. поймали|также|несколько|моллюсков|о|телах|покрытых|колючими|выростами|кожными|||||и|пару|птиц|называемых|зимородками|гигантскими|или|кукабурами Также было поймано несколько молохов (80), с телами, покрытыми колючими кожными выростами, тигровая змея, чешуйчатая нога и пара птиц, называемых гигантскими зимородками или кукабуррами. Te ostatnie przypomniały Tomkowi O'Donellów. эти|последние|напомнили|Томасу|О'Донеллов Последние напомнили Томасу О'Доннеллам. Przecież to kookaburra swoim denerwującym chichotem zdradziła wtedy poszukiwaczom złota jego obecność. ведь|это|кукабура|своим|раздражающим|смехом|выдала|тогда|искателям|золота|его|присутствие Ведь именно кукабурра своим раздражающим хихиканьем тогда выдала искателям золота его присутствие. Niestety, było już zbyt późno na wycieczkę do parowu. к сожалению|было|уже|слишком|поздно|на|экскурсию|в|парку К сожалению, было уже слишком поздно для поездки в паров. Tomek postanowił udać się tam następnego ranka. Томек|он решил|отправиться|себе|туда|следующего|утра Томек решил отправиться туда на следующее утро. Miała to być jego pożegnalna wizyta u O'Donellów, ponieważ łowy na zwierzynę australijską dobiegały końca. она должна была|это|быть|его|прощальная|визит|к|О'Донеллам|так как|охота|на|дичь|австралийскую|подходили|к концу Это должна была быть его прощальная встреча с О'Dоннеллами, так как охота на австралийскую дичь подходила к концу. W zamian za niedźwiadki koala oraz kilka skalnych kangurów Bentley zobowiązał się dostarczyć łowcom szereg gatunków ptaków australijskich, które w nadmiarze mnożyły się w ogrodzie zoologicznym w Melbourne. в|замену|за|медвежата|коала|и|несколько|скальных|кенгуру|Бентли|он обязался|себе|доставить|охотникам|ряд|видов|птиц|австралийских|которые|в|избытке|размножались|себя|в|саду|зоопарке|в|Мельбурне В обмен на коал и несколько скальных кенгуру Бентли обязался предоставить охотникам ряд видов австралийских птиц, которые в избытке размножались в зоопарке Мельбурна.

79 Chlamydosaurus kingi - żyje przeważnie na drzewach. Хламидозавр|кинг|живет|преимущественно|на|деревьях 79 Chlamydosaurus kingi - живет преимущественно на деревьях.

80 Moloch horridus. Молох|ужасный 80 Moloch horridus.

Nazajutrz w godzinach przedpołudniowych Tomek osiodłał pony i razem z Dingo wyruszył do parowu. на следующий день|в|часах|до полудня|Томек|оседлал|пони|и|вместе|с|Динго|отправился|в|ущелье На следующий день, утром, Томек оседлал пони и вместе с Динго отправился к оврагу. Bez przeszkód dotarł do skalnego bloku zagradzającego drogę, za którym znajdował się obóz poszukiwaczy złota. без|препятствий|добрался|до|скального|блока|преграждающего|путь|за|которым|находился|местоимение|лагерь|искателей|золота Без препятствий он добрался до скального блока, преграждающего путь, за которым находился лагерь золотоискателей. Przywiązał pony do drzewa, po czym wspiął się na skałę. привязал|пони|к|дереву|после|чем|взобрался|на|на|скалу Он привязал пони к дереву, а затем взобрался на скалу. Jednocześnie z Dingo wychylił głowę, spoglądając ciekawie za załom parowu. одновременно|с|Динго|высунул|голову|глядя|любопытно|за|поворот|оврага Одновременно с Динго он высунул голову, любопытно глядя за поворотом оврага. O'Donellowie siedzieli przy ognisku. О'Донеллы|сидели|у|костра О'Донеллы сидели у костра. Smażyli ryby złowione w strumieniu. жарили|рыбу|пойманную|в|ручье Они жарили рыбу, пойманную в ручье. Tomek zsunął się ze skały i podbiegł do nich. Томек|он скатился|себя|с|скалы|и|он подбежал|к|ним Томек скатился со скалы и подбежал к ним.

- Oho, mamy miłego gościa! Ого|у нас есть|приятного|гостя - Ого, у нас приятный гость! - zawołał starszy O'Donell na jego widok. он закричал|старший|О'Доннелл|на|его|вид - воскликнул старший О'Dоннелл, увидев его. - Myślałem, że pogniewałeś się na nas. я думал|что|ты рассердился|себя|на|нас - Я думал, что ты на нас обиделся. Cieszę się mogąc pożegnać się z tobą przed wyjazdem z Australii. я рад|себе|могу|попрощаться|себе|с|тобой|перед|отъездом|из|Австралии Я рад попрощаться с тобой перед отъездом из Австралии.

- Przyjechałem dowiedzieć się, czy nie potrzebujecie od nas pomocy. я приехал|узнать|себе|ли|не|вам нужно|от|нас|помощи - Я приехал узнать, нужна ли вам от нас помощь. Widzę, że syn pana czuje się znacznie lepiej - odparł Tomek. я вижу|что|сын|господина|чувствует|себя|значительно|лучше|ответил|Томек Я вижу, что сын господина чувствует себя значительно лучше, - ответил Томек.

- Rana goi się dobrze. рана|заживает|себе|хорошо - Рана заживает хорошо. Jutro wyruszamy do Sydney, skąd odpływają statki do Europy. завтра|мы отправляемся|в|Сидней|откуда|отплывают|корабли|в|Европу Завтра мы отправляемся в Сидней, откуда отходят корабли в Европу. Wracamy w rodzinne strony, do Irlandii. мы возвращаемся|в|родные|края|в|Ирландию Мы возвращаемся на родину, в Ирландию. Dzięki tobie powrócimy tam zaopatrzeni w pieniądze konieczne do rozpoczęcia nowego życia. благодаря|тебе|мы вернемся|туда|обеспеченные|в|деньги|необходимые|для|начала|новой|жизни Благодаря тебе мы вернемся туда, обеспеченные деньгами, необходимыми для начала новой жизни.

- My również wkrótce opuścimy Australię - wyjaśnił Tomek. мы|тоже|вскоре|мы покинем|Австралию|объяснил|Томек - Мы тоже вскоре покинем Австралию, - объяснил Томек. O'Donellowie okazywali mu swą wdzięczność na każdym kroku. О'Донеллы|они проявляли|ему|свою|благодарность|на|каждом|шагу О'Донеллы выражали ему свою благодарность на каждом шагу. Spożył z nimi śniadanie, a później czas szybko mijał im na rozmowie. он позавтракал|с|ними|завтрак|а|позже|время|быстро|оно проходило|им|на|разговоре Он позавтракал с ними, а потом время быстро пролетело в разговоре. Dopiero po dwóch godzinach Tomek zaczął zbierać się do powrotu do obozu. только|после|двух|часов|Томек|он начал|собирать|себя|к|возвращению|в|лагерь Только через два часа Томек начал собираться обратно в лагерь. W czasie pożegnania stary O'Donell był bardzo wzruszony. в|время|прощания|старый|О'Донелл|он был|очень|тронутый Во время прощания старый О'Донелл был очень тронут. Przytrzymał dłużej dłoń Tomka i powiedział: он удерживал|дольше|руку|Томека|и|он сказал Он дольше удерживал руку Томека и сказал:

- Przygotowałem dla ciebie skromną pamiątkę. я подготовил|для|тебя|скромную|память - Я подготовил для тебя скромный сувенир. Zaciekawi cię ona na pewno jako swego rodzaju osobliwość. заинтересует|тебя|она|на|pewno|как|своего|рода|особенность Он определенно заинтересует тебя как своего рода особенность. Otóż w parowie tym znalazłem oryginalną glinę zmieniającą swój kolor po zanurzeniu w morskiej wodzie. так|в|паре|этом|я нашел|оригинальную|глину|меняющую|свой|цвет|после|погружения|в|морской|воде Так вот, в этом паровике я нашел оригинальную глину, меняющую свой цвет после погружения в морскую воду. Poznasz po jej ciężarze, że nie jest to zwykła ziemia. ты узнаешь|по|её|весу|что|не|есть|это|обычная|земля Ты узнаешь по её весу, что это не обычная земля. O'Donell wygrzebał z plecaka kawał gliny wielkości pięści dorosłego mężczyzny. О'Доннелл|он вытащил|из|рюкзака|кусок|глины|размером|кулака|взрослого|мужчины О'Доннел вытащил из рюкзака кусок глины размером с кулак взрослого мужчины. Owinął ją dokładnie w kraciastą chustkę. он завернул|её|тщательно|в|клетчатую|платок Он тщательно завернул её в клетчатый платок.

- Przyrzeknij mi, że nie pokażesz jej nikomu do chwili zanurzenia w morskiej wodzie. пообещай|мне|что|не|ты покажешь|ей|никому|до|момента|погружения|в|морской|воде - Пообещай мне, что не покажешь её никому до момента погружения в морскую воду. Sprawisz tym sobie niespodziankę, a mnie wielką przyjemność. ты сделаешь|этим|себе|сюрприз|а|мне|большую|радость Ты сделаешь себе сюрприз, а мне большое удовольствие. Dobrze? хорошо Хорошо? - poprosił O'Donell. он попросил|О'Доннелл - попросил О'Доннел.

- Jeśli panu na tym zależy, to mogę obejrzeć ten podarunek dopiero na statku, gdzie będę, miał morskiej wody pod dostatkiem. если|вам|на|этом|важно|то|я могу|посмотреть|этот|подарок|только|на|корабле|где|я буду|у меня будет|морской|воды|под|достатком - Если вам это важно, я смогу посмотреть этот подарок только на корабле, где у меня будет достаточно морской воды.

- Jestem przekonany, że taki dżentelmen jak ty zawsze dotrzymuje słowa. я есть|убежденный|что|такой|джентльмен|как|ты|всегда|он сдерживает|слово - Я уверен, что такой джентльмен, как ты, всегда сдерживает слово. Tomek z trudem tłumił wesołość. Томек|с|трудом|он сдерживал|веселье Томек с трудом сдерживал веселье. Jaki śmieszny był ten staruszek! какой|смешной|он был|этот|старичок Какой смешной был этот старичок! Dlaczego mówił z taką powagą o bryle gliny? почему|он говорил|с|такой|серьезностью|о|кусочке|глины Почему он говорил с такой серьезностью о глиняном бруске? Nie miał zamiaru pozbawiać go przyjemności. не|имел|намерения|лишать|его|удовольствия Он не собирался лишать его удовольствия. Wziął więc zawiniątko i z trudem wepchnął je do kieszeni spodni. взял|поэтому|сверток|и|с|трудом|запихнул|его|в|карман|штанов Он взял сверток и с трудом запихнул его в карман брюк.

- Nie zgub tylko - upominał O'Donell. не|потеряй|только|напоминал|О'Доннелл - Только не потеряй его - предостерегал О'Доннел. - Sprawi ci ona nie lada niespodziankę. доставит|тебе|она|не|какой-то|сюрприз - Это тебя сильно удивит.

- Bardzo dziękuję. очень|спасибо - Большое спасибо. Na pewno nie zgubię - przyrzekł Tomek, żegnając poszukiwaczy złota. на|уверенно|не|потеряю|пообещал|Томек|прощаясь|искателей|золота Я точно не потеряю, - пообещал Томек, прощаясь с искателями золота.

Ruszył w powrotną drogę. он отправился|в|обратную|дорогу Он отправился в обратный путь. Ciężki kawał gliny zawadzał mu w kieszeni. тяжелый|кусок|глины|мешал|ему|в|кармане Тяжелый кусок глины мешал ему в кармане. Zaledwie przybył do obozu wrzucił zawiniątko do walizy i natychmiast o nim zapomniał. едва|он прибыл|в|лагерь|он бросил|сверток|в|чемодан|и|немедленно|о|нем|он забыл Едва он прибыл в лагерь, как бросил сверток в чемодан и сразу же забыл о нем. Najbliższe dni łowcy spędzili bardzo pracowicie. ближайшие|дни|охотники|они провели|очень|работоспособно Ближайшие дни охотники провели очень активно. Przygotowywali klatki dla zwierząt i gromadzili zapasy pożywienia. они готовили|клетки|для|животных|и|они собирали|запасы|пищи Они готовили клетки для животных и собирали запасы пищи. W końcu przygotowania do drogi zostały ukończone. в|конце|приготовления|к|пути|они были|завершены В конце концов, приготовления к пути были завершены. Pewnego dnia o świcie zwinęli obóz i ruszyli na południe. однажды|утром|на|рассвете|они свернули|лагерь|и|они двинулись|на|юг Однажды на рассвете они свернули лагерь и отправились на юг. Ze względu na dużą liczbę złowionych zwierząt mogli posuwać się naprzód bardzo powoli. из|-за|на|большое|количество|пойманных|животных|они могли|двигаться|себе|вперед|очень|медленно Из-за большого количества пойманных животных они могли двигаться очень медленно. Zatrzymywali się co pewien czas na dłuższe wypoczynki. они останавливались|себе|каждые|некоторое|время|на|более длительные|перерывы Они останавливались время от времени для более длительных перерывов. Częste oczyszczanie klatek oraz gromadzenie żywności pochłaniało wiele czasu, lecz dbałość o higienę zwierząt przynosiła dobre wyniki. частое|очищение|клеток|и|накопление|пищи|поглощало|много|времени|но|забота|о|гигиену|животных|приносила|хорошие|результаты Частая очистка клеток и сбор пищи занимали много времени, но забота о гигиене животных приносила хорошие результаты. Czworonożni więźniowie czuli się w niewoli prawie znośnie. четвероногие|заключенные|чувствовали|себя|в|неволе|почти|терпимо Четвероногие заключенные чувствовали себя в неволе почти терпимо. Niektóre zwierzęta zdążyły się już nawet zaprzyjaźnić z łowcami. некоторые|животные|успели|себя|уже|даже|подружиться|с|охотниками Некоторые животные уже успели подружиться с охотниками.

Nadchodził koniec listopada. приближался|конец|ноября Приближался конец ноября. Upał dawał się podróżnikom mocno we znaki. жара|давал|себя|путешественникам|сильно|в|знаки Жара сильно давила на путешественников. Wilmowski z niepokojem czekał na najgorętszy w Australii miesiąc lata, który miał rozpocząć się już za kilka dni. Вильмоўски|с|беспокойством|ждал|на|самый жаркий|в|Австралии|месяц|лета|который|должен был|начать|себя|уже|через|несколько|дней Вильмоўскі с неким беспокойством ждал самого жаркого месяца лета в Австралии, который должен был начаться уже через несколько дней. Nieliczne rzeczki napotykane u podnóża wzgórz wysychały coraz bardziej, trawa żółkła niemal w oczach, a ziemia twardniała i pękała z gorąca. немногие|речки|встречаемые|у|подножий|холмов|пересыхали|все|более|трава|желтела|почти|в|глазах|а|земля|твердела|и|трескалась|от|жары Немногие речки, встречающиеся у подножия холмов, все больше пересыхали, трава желтела на глазах, а земля твердела и трескалась от жары. Obawy Bentleya, że lato będzie suche, sprawdzały się w pełni. опасения|Бентли|что|лето|будет|сухое|проверялись|себя|в|полной мере Опасения Бентли о том, что лето будет сухим, полностью оправдывались.

W końcu, po nadzwyczaj męczącej jeździe, wyprawa dotarła do brzegu rzeki. В|конце|после|чрезвычайно|утомительной|поездке|экспедиция|добралась|до|берега|реки В конце концов, после необычайно утомительной поездки, экспедиция добралась до берега реки. Według Bentleya była ona jednym z dopływów Murrayu. согласно|Бентли|она была|она|одним|из|притоков|Мюррею Согласно Бентли, она была одним из притоков Мюррея. O dwa dni jazdy w dół rzeki znajdowała się stacja kolejowa. через|два|дня|езды|вниз|по|реке|находилась|себя|станция|железнодорожная В двух днях езды вниз по реке находилась железнодорожная станция. Tym samym zaopatrzenie w wodę było już zabezpieczone. тем|самым|обеспечение|в|воду|было|уже|обеспечено Таким образом, обеспечение водой уже было обеспечено. Ze względu na zmęczenie koni ciągnących wozy Wilmowski zarządził kilkudniowy postój. из-за|соображений|на|усталость|лошадей|тянущих|повозки|Вильмовский|он распорядился|многодневный|остановка Из-за усталости лошадей, тянущих повозки, Вилмовский распорядился о многодневной остановке. Rozbicie obozu i wyładunek klatek ze zwierzętami zajęły łowcom prawie całe popołudnie. разбитие|лагеря|и|разгрузка|клеток|с|животными|заняли|охотникам|почти|целое|послеобеденное время Разбивка лагеря и выгрузка клеток с животными заняли у охотников почти весь день.

Tuż przed wieczorem Tomek postanowił wykąpać się w rzece. сразу|перед|вечером|Томек|он решил|искупаться|себя|в|реке Накануне вечера Томек решил искупаться в реке. Zrzucił ubranie i razem z Dingo pławił się w ciepłej wodzie. он сбросил|одежду|и|вместе|с|Динго|он плескался|себя|в|теплой|воде Он снял одежду и вместе с Динго плескался в теплой воде. Brodzili przy brzegu. они бродили|у|берега Они бродили у берега. Naraz gniewne warknięcie psa zwróciło jego uwagę. вдруг|сердитое|рычание|собаки|привлекло|его|внимание Внезапно сердитый рычание собаки привлекло его внимание. Dingo wypatrzył jakieś dziwne zwierzątko i płynął teraz ku niemu z całych sił. Динго|заметил|какое-то|странное|животное|и|плыв|теперь|к|нему|с|всех|сил Динго заметил какое-то странное животное и теперь плывёт к нему изо всех сил. Tomek pobiegł za nim. Томек|побежал|за|ним Томек побежал за ним. Ujrzał wynurzającą się z wody część grzbietu pokrytą sierścią i głowę zakończoną dziobem zupełnie podobnym do kaczego. увидел|выныривающую|себя|из|воды|часть|спины|покрытую|шерстью|и|голову|завершенную|клювом|совершенно|похожим|на|утиного Он увидел, как из воды появляется часть спины, покрытая шерстью, и голова с клювом, совершенно похожим на утин. Przypomniał sobie zaraz, że Smuga w drodze z Warszawy do Triestu opowiadał mu o podobnych zwierzątkach zamieszkujących Australię. он вспомнил|себе|сразу|что|Смуга|в|пути|из|Варшавы|в|Триест|он рассказывал|ему|о|похожих|зверьках|обитающих|Австралию Он сразу вспомнил, что Смуга по дороге из Варшавы в Триест рассказывал ему о подобных зверьках, обитающих в Австралии.

- Na pomoc! на|помощь - На помощь! Dziobak! утконос Утконос! - krzyknął na wszelki wypadek, gdyż nie był pewny, czy nieznane zwierzątko nie zrobi mu krzywdy. он закричал|на|всякий|случай|так как|не|он был|уверен|ли|неизвестное|животное|не|сделает|ему|вреда - закричал он на всякий случай, так как не был уверен, что неизвестное животное не причинит ему вред.

Zanim łowcy nadbiegli, dziobak dał nura przy samym brzegu, machnąwszy ogonem tuż przed pyskiem Dingo. прежде чем|охотники|подбежали|утконос|дал|нырок|у|самом|берегу|махнув|хвостом|прямо|перед|мордой|Динго Прежде чем охотники подбежали, утконос нырнул у самого берега, махнув хвостом прямо перед мордой Динго. Pies zniknął za nim pod wodą, lecz po chwili wypłynął głośno prychając. собака|исчез|за|ним|под|водой|но|через|мгновение|выплыл|громко|фыркая Собака исчезла за ним под водой, но через мгновение выплыла, громко фыркая.

- Co się stało? что|себя|случилось - Что случилось? - zawołał z niepokojem Wilmowski, zatrzymując się na brzegu rzeki. закричал|с|беспокойством|Вильмовский|останавливаясь|себя|на|берегу|реки - крикнул с беспокойством Вилмовский, останавливаясь на берегу реки.

- Widziałem dziobaka! я видел|утконоса - Я видел утконоса! Dingo chciał go chwycić, ale schował mu się pod wodą przy samym brzegu - wyjaśnił Tomek podnieconym głosem. Динго|он хотел|его|поймать|но|он спрятал|ему|себя|под|воду|у|самом|берегу|он объяснил|Томек|взволнованным|голосом Динго хотел его поймать, но он спрятался под водой у самого берега, - объяснил Томек взволнованным голосом.

- Jak wyglądało to zwierzę? как|выглядело|это|животное - Как выглядело это животное? - zapytał Bentley. он спросил|Бентли - спросил Бентли.

- Miało taki sam dziób jak kaczka. имело|такой|сам|клюв|как|утка - У него был такой же клюв, как у утки.

- Możliwe, że był to dziobak. возможно|что|был|это|ехидна - Возможно, это был ехидна. O zmroku zazwyczaj wychodzą z nor w poszukiwaniu pożywienia. в|сумерках|обычно|выходят|из|нор|в|поисках|пищи С наступлением сумерек они обычно выходят из нор в поисках пищи. Gdzie on się schował? где|он|себя|спрятал Где он спрятался? - dopytywał się Bentley. он допытывался|себя|Бентли - спрашивал Бентли.

- Tutaj, przy samym brzegu. здесь|у|самом|берегу - Здесь, прямо у берега.

- Pomacaj ręką, czy przypadkiem nie natrafisz na otwór prowadzący do jego nory - doradził Smuga. пощупай|рукой|ли|случайно|не|наткнешься|на|отверстие|ведущее|к|его|норе|он посоветовал|Смуга - Пошевели рукой, может, наткнешься на отверстие, ведущее к его норе, - посоветовал Смуга.

Tomek zbliżył się do brzegu. Томек|он приблизился|себя|к|берегу Томек подошел к берегу. Po chwili zawołał: через|мгновение|он закричал Через мгновение он закричал:

- Tak, tak! да|да - Да, да! Jest jakaś dziura w ziemi! есть|какая-то|дыра|в|земле Есть какая-то дыра в земле!

- Niezła okazja! неплохая|возможность - Неплохая находка! Czy nie uważacie, że warto by zapolować na dziobaki? ли|не|вы считаете|что|стоит|бы|поохотиться|на|утконосы Разве вы не считаете, что стоит поохотиться на утконосов? - zagadnął Bentley. он заговорил|Бентли - заговорил Бентли.

- Nie słyszałem, aby nadawały się one do chowu w niewoli - zauważył Wilmowski. не|я слышал|чтобы|они подходили|себе|они|для|разведения|в|неволе|он заметил|Вилмовский - Я не слышал, чтобы они подходили для содержания в неволе - заметил Вилмовский. – W każdym razie żaden ogród zoologiczny nie może poszczycić się dotychczas takim żywym okazem. в|каждом|случае|ни один|сад|зоологический|не|может|похвастаться|себе|до сих пор|таким|живым|экземпляром – В любом случае ни один зоопарк не может похвастаться таким живым экспонатом.

- To prawda, że dziobaki bardzo źle znoszą niewolę. это|правда|что|утконосы|очень|плохо|переносят|неволю - Это правда, что утконосы очень плохо переносят неволю. Nie znamy prawdopodobnie odpowiednich sposobów umożliwiających ich hodowlę. не|знаем|вероятно|подходящих|способов|позволяющих|их|разведение Мы, вероятно, не знаем подходящих способов для их разведения. Jedynie krajowcy chwytają je dla ich mięsa i futerek, z których sporządzają sobie czapki - dodał Bentley. только|местные жители|ловят|их|для|их|мяса|и|шкур|из|которых|делают|себе|шапки|добавил|Бентли Только местные жители ловят их ради мяса и меха, из которого делают себе шапки, - добавил Бентли.

- Byłby to nie lada sukces przewieźć żywego dziobaka do Europy - wtrącił Smuga. был бы|это|не|легкий|успех|перевезти|живого|утконоса|в|Европу|вставил|Смуга - Это был бы немалый успех - перевезти живого утконоса в Европу, - вставил Смуга.

- Spróbujmy, skoro nadarza się okazja - zadecydował Wilmowski. |поскольку|появляется|возможность||решил|Вилмовский - Давайте попробуем, раз есть такая возможность, - решил Вилмовский.

- Wobec tego zaraz przyniosę odpowiedni sprzęt - powiedział Bentley. в связи с|этим|сейчас|принесу|соответствующее|оборудование|сказал|Бентли - В таком случае я сейчас принесу необходимое оборудование, - сказал Бентли.

Powrócił wkrótce z siecią przypominającą wyglądem długi rękaw przymocowany do drewnianej obręczy. вернулся|вскоре|с|сетью|напоминающей|внешним видом|длинный|рукав|прикрепленный|к|деревянной|обруч Он вскоре вернулся с сетью, напоминающей длинный рукав, прикрепленный к деревянному ободу. Razem ze Smugą umocowali obręcz pod wodą przy otworze prowadzącym do nory. вместе|с|Смугой|укрепили|обруч|под|водой|у|отверстия|ведущему|к|норе Вместе с Смугой они закрепили обод под водой у отверстия, ведущего в нору. Założywszy sieć, łowcy powrócili do obozu. основав|сеть|охотники|вернулись|в|лагерь Установив сеть, охотники вернулись в лагерь.

Wieczorem przy ognisku Wilmowski omówił z Bentleyem warunki wymiany niektórych schwytanych zwierząt na ptaki australijskie, licznie reprezentowane w ogrodzie Towarzystwa Zoologicznego w Melbourne. вечером|у|костра|Вильмовский|обсудил|с|Бентли|условия|обмена|некоторых|пойманных|животных|на|птицы|австралийские|многочисленно|представленные|в|саду|общества|зоологического|в|Мельбурне Вечером у костра Вилмовский обсудил с Бентли условия обмена некоторыми пойманными животными на австралийских птиц, которые были широко представлены в саду Зоологического общества в Мельбурне. Uzgodnili ostatecznie, że za kilka skalnych kangurów i dwa niedźwiadki koala Bentley, jako dyrektor ogrodu zoologicznego, dostarczy Wilmowskiemu okazy pierzastego świata Australii. согласовали|окончательно|что|за|несколько|скальных|кенгуру|и|два|медвежонка|коала|Бентли|как|директор|сада|зоологического|доставит|Вильмовскому|образцы|пернатого|мира|Австралии Они окончательно договорились, что за несколько скальных кенгуру и двух медвежат коала Бентли, как директор зоопарка, предоставит Вилмовскому образцы пернатого мира Австралии. Było to korzystne dla Wilmowskiego, umożliwiało mu bowiem znacznie wcześniejsze zakończenie łowów. было|это|выгодно|для|Вильмовского|позволяло|ему|так как|значительно|более раннее|завершение|охоты Это было выгодно для Вилмовского, так как позволяло ему значительно раньше завершить охоту. Tym samym ostatnim etapem długiej wędrówki po Australii miało już być miasto Melbourne, stolica stanu Wiktoria. тем|самым|последним|этапом|долгой|путешествия|по|Австралии|должно|уже|быть|город|Мельбурн|столица|штата|Виктория Таким образом, последним этапом долгого путешествия по Австралии должен был стать город Мельбурн, столица штата Виктория. Stosownie do umowy kapitan Mac Dougal powinien przybyć tam na „Aligatorze" w ciągu najbliższych dni. согласно|к|договору|капитан|Мак|Дугал|должен|прибыть|туда|на|Аллигаторе|в|течение|ближайших|дней Согласно договору, капитан Мак Дугал должен был прибыть туда на "Аллигаторе" в течение ближайших дней.

Po dokonaniu zamiany oraz załadowaniu na statek zwierząt schwytanych w ciągu ostatnich tygodni wyprawa miała wyruszyć z Melbourne do Europy. после|завершения|обмена|и|загрузки|на|корабль|животных|пойманных|в|течение|последних|недель|экспедиция|должна|отправиться|из|Мельбурна|в|Европу После обмена и загрузки на корабль животных, пойманных в течение последних недель, экспедиция должна была отправиться из Мельбурна в Европу.

Łowcy musieli jakiś czas zatrzymać się w Melbourne, rodzinnym mieście Bentleya. охотники|должны были|какое-то|время|остановиться|себя|в|Мельбурне|родном|городе|Бентли Охотники должны были какое-то время остановиться в Мельбурне, родном городе Бентли. Zoolog cieszył się z tego. зоолог|он радовался|себе|из|этого Зоолог радовался этому. Polubił swych nowych polskich przyjaciół i pragnął ich przedstawić swej matce. он полюбил|своих|новых|польских|друзей|и|он хотел|их|представить|своей|матери Он полюбил своих новых польских друзей и хотел представить их своей матери. Podczas dalszej rozmowy wspomniał, że obecne ich obozowisko znajduje się w odległości zaledwie osiemdziesięciu kilometrów od Góry Kościuszki. во время|дальней|беседы|он упомянул|что|нынешние|их|лагерь|находится|в|на|расстоянии|всего лишь|восьмидесяти|километров|от|горы|Костюшко Во время дальнейшего разговора он упомянул, что их нынешний лагерь находится всего в восьмидесяти километрах от горы Костюшко. Wilmowski, gdy tylko to usłyszał, zapytał natychmiast, ile czasu zajęłaby im wycieczka w Alpy Australijskie. Вильмовский|когда|только|это|он услышал|он спросил|немедленно|сколько|времени|заняла бы|им|поездка|в|Альпы|Австралийские Вилмовский, как только это услышал, немедленно спросил, сколько времени займет у них поездка в Австралийские Альпы.

- Wydaje mi się, że pięć dni powinno wystarczyć na wyprawę na Górę Kościuszki - odparł Bentley. кажется|мне|себе|что|пять|дней|должно|хватить|на|путешествие|на|гору|Костюшко|ответил|Бентли - Мне кажется, что пяти дней должно хватить на поход на гору Костюшко - ответил Бентли. - Możemy sobie chyba na to pozwolić, gdyż i tak postój nasz, ze względu na zmęczenie zwierząt, musi potrwać około tygodnia. можем|себе|наверное|на|это|позволить|так как|и|так|остановка|наша|из|со стороны|на|усталость|животных|должен|продлиться|около|недели - Мы, наверное, можем себе это позволить, так как наш отдых, из-за усталости животных, должен продлиться около недели.

- Och tak, tak! ох|да|да - О, да, да! Musimy ujrzeć górę odkrytą przez Strzeleckiego - prosił Tomek. мы должны|увидеть|гору|открытую|через|Стрелецького|просил|Томек Мы должны увидеть гору, открытую Стшелецким - просил Томек.

- Warto wykorzystać okazję - poparł go bosman Nowicki. стоит|использовать|возможность|поддержал|его|боссман|Новицкий - Стоит воспользоваться возможностью - поддержал его боссман Новицкий.

- Uczcimy chociaż w tak skromny sposób pamięć naszego zasłużonego rodaka - dodał Smuga. мы почтим|хотя|в|такой|скромный|способ|память|нашего|заслуженного|соотечественника|добавил|Смуга - Мы почтим память нашего заслуженного соотечественника хотя бы таким скромным образом - добавил Смуга.

- Tony zna dobrze najkrótszą drogę, to jego rodzinne strony - wyjaśnił Bentley. Тони|знает|хорошо|кратчайшую|дорогу|это|его|родные|края|объяснил|Бентли - Тони хорошо знает кратчайший путь, это его родные края - объяснил Бентли.

- Nie ma się co zastanawiać. не|есть|себя|что|размышлять - Не стоит долго думать. Jutro w południe wyruszamy na wycieczkę na Górę Kościuszki - zgodził się Wilmowski ku uciesze syna. завтра|в|полдень|мы отправляемся|на|экскурсию|на|гору|Костюшко|согласился|себе|Вильмовский|к|радости|сына Завтра в полдень мы отправляемся в поездку на гору Костюшко - согласился Вилмовский к радости сына.

Zaraz też ułożyli się do snu, aby należycie wypocząć przed drogą. сразу|тоже|они улеглись|себе|к|сну|чтобы|должным образом|отдохнуть|перед|дорогой Сразу же они устроились спать, чтобы хорошо отдохнуть перед дорогой. Zaledwie zajaśniał dzień, Tony zaczął pakować sprzęt obozowy, a Wilmowski, Smuga, Bentley i Tomek udali się nad rzekę, aby sprawdzić wynik łowów na dziobaki. едва|он засветился|день|Тони|он начал|упаковывать|снаряжение|лагерное|а|Вильмовский|Смуга|Бентли|и|Томек|они отправились|себе|к|реке|чтобы|проверить|результат|охоты|на|утконосы Едва рассвело, Тони начал паковать походное снаряжение, а Вилмовский, Смуга, Бентли и Томек отправились к реке, чтобы проверить результаты охоты на утконосов. Po wydobyciu sieci z wody ujrzeli w niej dwa dziwne zwierzątka porośnięte gęstą brązową sierścią. после|извлечения|сети|из|воды|они увидели|в|ней|два|странных|животного|покрытые|густой|коричневой|шерстью После того как они вытащили сеть из воды, они увидели в ней два странных зверька, покрытых густой коричневой шерстью. Każde z nich nie przekraczało długości sześćdziesięciu centymetrów łącznie z krótkim ogonkiem. каждое|из|них|не|превышало|длины|шестидесяти|сантиметров|включая|с|коротким|хвостиком Каждое из них не превышало длины шестидесяти сантиметров вместе с коротким хвостиком. Tomek stwierdził, że zamiast pysków miały one, tak jak już słyszał uprzednio od Smugi, szerokie, skórzaste dzioby podobne do kaczych, a palce ich bardzo krótkich nóg połączone były dobrze rozwiniętą błoną pływną. Томек|он заявил|что|вместо|морд|они имели|они|так|как|уже|он слышал|ранее|от|Смуги|широкие|кожистые|клювы|похожие|на|утин|а|пальцы|их|очень|коротких|ног|соединенные|они были|хорошо|развитой|перепонкой|плавательной Томек заметил, что вместо морд они имели, как уже слышал ранее от Смуги, широкие, кожистые клювы, похожие на утинные, а пальцы их очень коротких ног были соединены хорошо развитыми плавательными перепонками. Bentley wyjaśnił, że obserwacje życia, odżywiania się i rozmnażania dziobaków były dotychczas zupełnie jeszcze niewystarczające. Бентли|он объяснил|что|наблюдения|жизни|питания|себя|и|размножения|утконосов|они были|до сих пор|совершенно|еще|недостаточные Бентли объяснил, что наблюдения за жизнью, питанием и размножением утконосов до сих пор были совершенно недостаточными. Zaledwie przy końcu dziewiętnastego wieku stwierdzono, że dziobaki składają małe jaja w skorupie podobnej do jaj wężów. едва|к|концу|девятнадцатого|века|было установлено|что|утконосы|они откладывают|маленькие|яйца|в|скорлупе|похожей|на|яйца|змей Лишь в конце девятнадцатого века было установлено, что утконосы откладывают маленькие яйца в скорлупе, похожей на яйца змей. Młode, jak wszystkie ssaki, karmią się mlekiem matki, które wypływa z sutek na jej brzuchu. молодые|как|все|млекопитающие|кормят|себя|молоком|матери|которые|вытекает|из|соска|на|её|животе Молодые, как и все млекопитающие, питаются материнским молоком, которое вытекает из сосков на её животе.

- W jaki sposób będziemy przewozili dziobaki? в|какой|способ|мы будем|перевозить|утконосы - Как мы будем перевозить ехидн? - zapytał Tomek, przyglądając się oryginalnym zwierzątkom. спросил|Томек|рассматривая|себя|оригинальным|животным - спросил Томек, рассматривая оригинальных животных.

- Umieścimy je w koszach wymoszczonych rzecznymi wodorostami - odparł ojciec. мы поместим|их|в|корзинах|устланных|речными|водорослями|ответил|отец - Мы поместим их в корзины, выстланные речными водорослями, - ответил отец. - Na „Aligatorze" urządzimy im mały basen z wodą. на|Аллигаторе|устроим|им|маленький|бассейн|с|водой - На «Аллигаторе» мы устроим для них маленький бассейн с водой.

- Nie miejcie zbyt wielkich nadziei na dowiezienie ich do Europy - odezwał się Bentley. не|имейте|слишком|больших|надежд|на|доставку|их|в|Европу|он сказал|себе|Бентли - Не надейтесь слишком сильно на то, что их доставят в Европу, - сказал Бентли. - Na pewno zdechną, zanim ujrzą ogród zoologiczny. на|уверенно|они сдохнут|прежде чем|они увидят|сад|зоологический - Они точно сдохнут, прежде чем увидят зоопарк.

- Może się nam poszczęści - wtrącił Tomek. может|нам||повезет|он вставил|Томек - Может, нам повезет, - вставил Томек.

- Zrobimy wszystko, co będzie w naszej mocy, aby podróż jak najmniej dała się im we znaki - powiedział Wilmowski. мы сделаем|все|что|будет|в|нашей|силе|чтобы|путешествие|как|наименее|дала|себе|им|в|знаки|сказал|Вильмовский - Мы сделаем все, что в наших силах, чтобы путешествие как можно меньше дало им о себе знать, - сказал Вилмовский.

Powrócili z dziobakami do obozu i zajęli się przygotowaniem dla nich odpowiedniego pomieszczenia. они вернулись|с|утконосами|в|лагерь|и|они занялись|собой|подготовкой|для|них|подходящего|помещения Они вернулись с утконосами в лагерь и занялись подготовкой для них подходящего помещения. Około południa gotowi byli do wyprawy na Górę Kościuszki. около|полудня|готовые|они были|к|походу|на|гору|Костюшко Около полудня они были готовы к походу на гору Костюшко. Aż do zachodu słońca jechali prosto na wschód. до|до|заката|солнца|они ехали|прямо|на|восток До заката солнца они ехали прямо на восток. Następnego dnia o świcie ruszyli w dalszą drogę. следующего|дня|в|рассвете|они отправились|в|дальнейшую|дорогу На следующий день на рассвете они продолжили свой путь. Upał stawał się coraz dotkliwszy. жара|становился|становился|все|ощутимее Жара становилась все более невыносимой. Odetchnęli z ulgą, gdy około południa poczuli ożywczy, chłodny wiatr, wiejący od pobliskiego już, wysokiego łańcucha górskiego. они вздохнули|с|облегчением|когда|около|полудня|они почувствовали|бодрящий|холодный|ветер|дующий|от|близлежащего|уже|высокого|цепи|горной Они вздохнули с облегчением, когда около полудня почувствовали бодрый, прохладный ветер, дующий от уже близкого, высокого горного хребта. Wkrótce wjechali w dolinę wijącą się między łagodnymi wzgórzami. вскоре|они въехали|в|долину|извивающуюся|себя|между|мягкими|холмами Вскоре они въехали в долину, извивающуюся между мягкими холмами. Tony znał doskonale okolicę i bez wahania wybierał coraz to dziksze, kręte ścieżki. Тони|знал|отлично|окрестность|и|без|колебаний|выбирал|все|то|дикие|извивающиеся|тропы Тони прекрасно знал окрестности и без колебаний выбирал все более дикие, извивающиеся тропы. Po kilku godzinach drogi dotarli do dosyć rozległej, głębokiej kotliny otoczonej wysokimi szczytami. после|нескольких|часов|пути|они прибыли|в|довольно|обширной|глубокой|котловине|окруженной|высокими|вершинами Через несколько часов пути они добрались до довольно обширной, глубокой котловины, окруженной высокими вершинами. Tony zatrzymał konia nad brzegiem wartko płynącego strumienia. Тони|он остановил|лошадь|у|берега|быстро|текущего|ручья Тони остановил лошадь у берега быстро текущего ручья.

- Ależ to niespodzianka! но|это|сюрприз - Какой же это сюрприз! W górach Australii śnieg pada w lecie - zdziwił się Tomek spoglądając na ubielone szczyty. в|горах|Австралии|снег|падает|в|лето|удивился|себе|Томек|глядя|на|белые|вершины В горах Австралии снег идет летом - удивился Томек, глядя на белоснежные вершины.

- Byłem pewny, że widok śniegu w tym gorącym kraju sprawi wam nie mniejszą przyjemność niż Góra Kościuszki - powiedział Bentley. я был|уверен|что|вид|снега|в|этой|жаркой|стране|доставит|вам|не|меньшую|радость|чем|гора|Костюшко|сказал|Бентли - Я был уверен, что вид снега в этой жаркой стране доставит вам не меньше удовольствия, чем гора Костюшко, - сказал Бентли. - W Alpach Australijskich śnieg pada od maja do listopada, co stanowi nie lada urozmaicenie dla mieszkańców wschodniego wybrzeża. в|Альпах|Австралийских|снег|падает|с|мая|по|ноябрь|что|составляет|не|легкое|разнообразие|для|жителей|восточного|побережья - В Австралийских Альпах снег идет с мая по ноябрь, что является настоящим разнообразием для жителей восточного побережья. Toteż Góra Kościuszki jest dla Australijczyków ulubionym miejscem wycieczek. поэтому|гора|Костюшко|является|для|австралийцев|любимым|местом|поездок Поэтому гора Костюшко является любимым местом экскурсий для австралийцев.

- Czy widać już stąd Górę Kościuszki? ли|видно|уже|отсюда|гора|Костюшко - Видно ли отсюда гору Костюшко? - zagadnął Tomek. спросил|Томек - спросил Томек.

- Spojrzyj na znajdujący się przed nami ostry szczyt całkowicie pokryty śniegiem. посмотри|на|находящийся|себя|перед|нами|острый|пик|полностью|покрытый|снегом - Посмотри на острый пик, полностью покрытый снегом, перед нами. To jest właśnie Góra Kościuszki - wyjaśnił Bentley. это|есть|как раз|гора|Костюшко|объяснил|Бентли Это и есть гора Костюшко - объяснил Бентли.

Skalisty, pokryty wiecznym śniegiem szczyt dominował nad kilkoma innymi wzniesieniami masywu. скалистый|покрытый|вечным|снегом|вершина|доминировал|над|несколькими|другими|возвышениями|массива Скалистая, покрытая вечным снегом вершина доминировала над несколькими другими возвышениями массива. Była to Góra Kościuszki odkryta i nazwana przez Strzeleckiego imieniem polskiego bohatera narodowego. была|это|гора|Костюшко|открытая|и|названная|через|Стрелецького|именем|польского|героя|национального Это была гора Костюшко, открытая и названная Стшелецьким в честь польского национального героя. Grupka Polaków w milczeniu spoglądała na zrąb górski. группа|поляков|в|молчании|смотрела|на|хребет|горный Группка поляков молча смотрела на горный хребет. Ze wzruszeniem uzmysławiali sobie, że to właśnie ich rodak odkrył te nie znane przed nim góry na australijskim kontynencie. с|волнением|осознавали|себе|что|это|именно|их|соотечественник|открыл|эти|не|известные|перед|ним|горы|на|австралийском|континенте С волнением они осознавали, что именно их соотечественник открыл эти неизвестные до него горы на австралийском континенте. Bentley musiał odgadnąć uczucia przeżywane przez swych towarzyszy. Бентли|он должен был|отгадать|чувства|переживаемые|через|своих|товарищей Бентли должен был угадать чувства, испытываемые его товарищами. Oparł dłoń na ramieniu Tomka i odezwał się: он оперся|рукой|на|плече|Томка|и|он обратился|к нему Он положил руку на плечо Томека и сказал:

- Sześćdziesiąt dwa lata temu Strzelecki rozpoczął największą swoją wyprawę. шестьдесят|два|года|назад|Стрелецький|он начал|крупнейшую|свою|экспедицию - Шестьдесят два года назад Стшелецький начал свою величайшую экспедицию.

Z doliny rzeki Murray dotarł z zachodu do Alp Australijskich. из|долины|реки|Мюррей|он добрался|с|запада|до|Альп|Австралийских Из долины реки Мюррей он добрался с запада до Австралийских Альп. Kto wie, czy właśnie z tego miejsca, na którym stoimy, nie spoglądał wówczas na Górę Kościuszki? кто|знает|ли|именно|из|этого|места|на|котором|стоим|не|смотрел|тогда|на|гору|Костюшко Кто знает, не смотрел ли именно с этого места, на котором мы стоим, на Гору Костюшко? Z jednym tylko przewodnikiem odbył trudną i niebezpieczną wspinaczkę na najwyższy szczyt, niosąc przyrządy pomiarowe na własnych plecach. с|одним|только|гидом|совершил|трудную|и|опасную|восхождение|на|высочайший|пик|неся|инструменты|измерительные|на|собственных|спинах С одним лишь гидом он совершил трудный и опасный подъем на самую высокую вершину, неся измерительные приборы на собственных плечах.

- Dlaczego Strzelecki sam niósł przyrządy? почему|Стшелецкий|сам|нес|инструменты - Почему Стшелецкий сам нес приборы? - zapytał Tomek. спросил|Томек - спросил Томек.

- Przed przybyciem Strzeleckiego koloniści nie znali tych okolic - wyjaśnił Bentley. перед|прибытием|Стрелецького|колонисты|не|знали|этих|окрестностей|объяснил|Бентли - Перед прибытием Стрzeleckiego колонисты не знали этих мест - объяснил Бентли. - Nie było tu wtedy dróg ani ścieżek. не|было|здесь|тогда|дорог|ни|троп - Тогда здесь не было ни дорог, ни троп. Dzisiaj można dotrzeć końmi niemal na sam szczyt Góry Kościuszki (81), lecz kilkadziesiąt lat temu Strzelecki wspinał się w najtrudniejszych warunkach. сегодня|можно|добраться|на лошадях|почти|на|сам|вершину|горы|Костюшки|но|несколько десятков|лет|назад|Стрелецький|он поднимался|себя|в|самых трудных|условиях |||||||||||||||||||умовах Сегодня можно добраться на лошадях почти на самую вершину горы Костюшко (81), но несколько десятилетий назад Стрzelecki поднимался в самых трудных условиях. Był przecież pierwszym białym człowiekiem, który dotknął stopą nieznanych gór. он был|ведь|первым|белым|человеком|который|он коснулся|ногой|неизвестных|гор ||||людиною||||| Он ведь был первым белым человеком, который ступил ногой на неизвестные горы. Wspinaczka nie była łatwa, tym bardziej, że sam niósł przyrządy, aby uchronić je przed ewentualnym uszkodzeniem. восхождение|не|была|легкой|тем|более|что|сам|нес|снаряжение|чтобы|защитить|их|от|возможным|повреждением Восхождение было нелегким, тем более что он сам нес снаряжение, чтобы защитить его от возможных повреждений. Ten właśnie ostry szczyt wydał mu się najdogodniejszym miejscem do dokonania pomiarów. этот|именно|острый|вершина|показался|ему|себе|самым удобным|местом|для|совершения|измерений Этот острый пик показался ему самым удобным местом для проведения измерений. Przekonamy się sami, jak rozległy widok roztacza się z Góry Kościuszki. убедим|себя|сами|как|обширный|вид|простирается|себя|с|горы|Костюшко Мы сами убедимся, какой обширный вид открывается с горы Костюшко.

81 Wysokość Góry Kościuszki wynosi 2245 m. высота|горы|Костюшко|составляет|м Высота горы Костюшко составляет 2245 м.

Nasi podróżnicy zatrzymali się na nocleg na brzegu strumienia. наши|путешественники|остановились|себя|на|ночлег|на|берегу|ручья Наши путешественники остановились на ночлег на берегу ручья. Przy obozowym ognisku długo jeszcze rozmawiali o wybitnym polskim podróżniku, badaczu Nowej Południowej Walii. у|лагерном|костре|долго|еще|разговаривали|о|выдающемся|польском|путешественнике|исследователе|Новой|Южной|Уэльс У костра они долго говорили о выдающемся польском путешественнике, исследователе Нового Южного Уэльса. Późnym wieczorem, układając się do snu, otulili się szczelnie kocami, ponieważ noc była chłodna. поздним|вечером|укладывая|себя|к|сну|укутали|себя|плотно|одеялами|потому что|ночь|была|холодной Поздним вечером, укладываясь спать, они плотно завернулись в одеяла, так как ночь была холодной.

Wczesnym rankiem znowu dosiedli koni. ранним|утром|снова|оседлали|лошадей Рано утром они снова сели на лошадей. Tony kluczył, aby dotrzeć do szczytu góry od wschodniej strony. Тони|он искал путь|чтобы|добраться|до|вершины|горы|с|восточной|стороны Тони петлял, чтобы добраться до вершины горы с восточной стороны. Wreszcie odnalazł dość szeroką ścieżkę, po której konie mogły już piąć się bez trudu. наконец|он нашел|довольно|широкую|тропу|по|которой|лошади|они могли|уже|подниматься|без||труда ||||||||||йти||| Наконец он нашел достаточно широкую тропу, по которой лошади могли подниматься без труда. Zaledwie kilkaset metrów od szczytu zsiedli z wierzchowców. едва|несколько сотен|метров|от|вершины|они слезли|с|верховых лошадей Всего в нескольких сотнях метров от вершины они слезли с коней. Pozostawili je pod dozorem tropiciela. они оставили|их|под|присмотром|следопыта Они оставили их под присмотром следопыта. Bentley poprowadził Polaków na sam szczyt. Бентли|он повел|поляков|на|сам|вершину Бентли повел поляков на самую вершину. Kiedy dotarli do ostatecznego celu, zatrzymali się zdumieni. когда|они достигли|до|окончательной|цели|они остановились|себя|удивленные Когда они достигли конечной цели, они остановились в недоумении. Roztaczał się stąd wspaniały, niczym nie zmącony widok, obejmujący rozległą przestrzeń około osiemnastu tysięcy kilometrów kwadratowych. он простирался|себя|отсюда|великолепный|ничем|не|нарушенный|вид|охватывающий|обширную|пространство|около|восемнадцати|тысяч|километров|квадратных Отсюда открывался великолепный, ничем не омраченный вид, охватывающий обширное пространство около восемнадцати тысяч квадратных километров. W dali na wschodzie, mimo odległości osiemdziesięciu kilometrów, widoczne było morskie wybrzeże. на|расстоянии|на|востоке|несмотря на|расстояние|восемьдесят|километров|видимое|было|морское|побережье Вдали на востоке, несмотря на расстояние в восемьдесят километров, было видно морское побережье. Bezpośrednio pod nimi ciągnęły się niższe pasma, kręte, przepaściste doliny rzeki Murray oraz jej dopływu Murrumbidgee. прямо|под|ними|тянулись|себя|низкие|хребты|извивающиеся|обрывистые|долины|реки|Мюррей|и|её|притока|Муррамбиджи Прямо под ними тянулись низкие хребты, извивающиеся, обрывистые долины реки Мюррей и её притока Муррамбиджи.

- Więc to tutaj musiał zapewne Strzelecki rozmyślać o Kościuszce, skoro ten szczyt nazwał jego imieniem - odezwał się Tomek do stojącego obok niego Bentleya. значит|это|здесь|он должен был|вероятно|Стрелецкий|размышлять|о|Костюшко|раз|этот|вершина|он назвал|его|именем|он обратился|к себе|Томек|к|стоящему|рядом|с ним|Бентли - Значит, здесь, вероятно, Стрелецкий размышлял о Костюшко, раз он назвал эту вершину его именем, - сказал Томек стоящему рядом Бентли.

- Dla ścisłości muszę ci coś wyjaśnić, Tomku - odparł Bentley. для|ясности|я должен|тебе|что-то|объяснить|Томек|он ответил|Бентли - Для точности я должен тебе кое-что объяснить, Томек, - ответил Бентли. - Strzelecki nadał miano Góry Kościuszki temu sąsiedniemu szczytowi, uznając go za najwyższe wzniesienie Australii. Стрелецкий|он дал|имя|горы|Костюшко|этому|соседнему|вершине|признавая|его|за|высочайшее|возвышение|Австралии - Стрелецкий присвоил имя Горы Костюшко этой соседней вершине, считая её высшей точкой Австралии.

PAR_TRANS:gpt-4o-mini=5.17 PAR_CWT:AvJ9dfk5=7.31 ru:AvJ9dfk5 openai.2025-02-07 ai_request(all=146 err=0.68%) translation(all=292 err=0.00%) cwt(all=2986 err=1.37%)