Skąd się bierze śnieg?
Woher kommt Schnee?
Where does snow come from?
Skąd się bierze śnieg?
Dlaczego płatki przypominają gwiazdki – i są prawie symetryczne?
Warum ähneln die Blütenblätter Sternen - und sind fast symmetrisch?
Why do the petals resemble stars - and are almost symmetrical?
Почему лепестки похожи на звезды и почти симметричны?
Чому пелюстки схожі на зірочки - і чи майже симетричні?
Czyli zapraszam do pierwszego odcinka (prawdopodobnie) cotygodniowego podkastu „Świat w trzy minuty”.
Willkommen also zur ersten Folge des (wahrscheinlich) wöchentlichen Podcasts "Die Welt in drei Minuten".
So I invite you to the first episode (probably) of the weekly podcast "World in three minutes".
Тож запрошую вас до першої серії (ймовірно) щотижневого подкасту «Світ за три хвилини».
Jeśli osiągnie wymagane KPI, będzie kontynuowany Podkast jest realizacją mojego zainteresowania rzeczami, na które „dorosły człowiek” nie powinien mieć czasu.
Wenn es die erforderlichen KPIs erreicht, wird es fortgesetzt werden.Podkast ist die Erkenntnis meines Interesses an Dingen, die eine "erwachsene Person" nicht haben sollte.
If it reaches the required KPIs, it will continue. Podcast is the realization of my interest in things for which the "adult" should not have time.
Якщо він досягне необхідного KPI, його буде продовжено.Подкаст — це реалізація мого інтересу до речей, на які «дорослий» не повинен мати часу.
Mimo, iż dawno temu przekroczyłem trzydziestkę, ciekawość świata we mnie jeszcze jest, a podkastowy wymóg regularności pomoże mi uporządkować szukanie odpowiedzi na chodzące mi czasem po głowie pytania.
Obwohl ich vor langer Zeit die Dreißiger überschritten habe, ist die Neugier der Welt immer noch in mir, und das Erfordernis der Regelmäßigkeit des Podcasts wird mir helfen, die Suche nach Antworten zu sortieren, um meinen Kopf manchmal zu befragen.
Although I was over thirty a long time ago, curiosity about the world is still inside me, and the podcast requirement of regularity will help me sort out the search for answers to the questions that sometimes cross my mind.
Apesar de ter completado trinta anos há muito tempo, minha curiosidade sobre o mundo ainda está em mim, e a exigência de regularidade sob o podcast me ajudará a organizar a busca de respostas para perguntas que às vezes passam pela minha cabeça.
Незважаючи на те, що мені давно виповнилося тридцять, моя цікавість до світу все ще в мені, а вимога регулярності під подкастом допоможе мені організувати пошук відповідей на питання, які іноді крутяться в голові.
Zapraszam do słuchania.
Ich lade Sie ein, zuzuhören.
I invite you to listen.
Sizi dinlemeye davet ediyorum.
Chyba warto poświęcić trzy minuty, by dowiedzieć się, skąd się bierze śnieg!
Ich denke, es lohnt sich, drei Minuten zu verbringen, um herauszufinden, woher der Schnee kommt!
I think it's worth spending three minutes to find out where the snow is coming from!
Гадаю, варто витратити три хвилини, щоб дізнатися, звідки йде сніг!
W dniu, w którym to nagrywam, za oknem pojawił się pierwszy tej zimy śnieg.
An dem Tag, an dem ich es aufzeichnete, erschien der erste Schnee dieses Winters vor dem Fenster.
On the day I record it, the first snow this winter appeared outside the window.
У день, коли я його записую, за моїм вікном з’являється перший сніг цієї зими.
Junior stwierdził, że pada deszcz, pomacał zimną breję i zajął się wskakiwaniem do niezamarzniętych kałuż.
Junior sagte, dass es regnete, er fühlte den kalten Schneematsch und begann in ungefrorene Pfützen zu springen.
Junior said it was raining, felt the cold slush and jumped into the unfrozen puddles.
Джуніор побачив, що йде дощ, відчув холодну сльоту і почав стрибати в незамерзлі калюжі.
No właśnie.
Genau.
Exactly.
Na termometrze +2, z nieba spadł śnieg – a przecież powinien się roztopić w powietrzu.
Bei Thermometer +2 fiel Schnee vom Himmel – und er hätte in der Luft schmelzen sollen.
On the +2 thermometer, snow fell from the sky - and yet it should melt in the air.
A gdyby było zimniej to czemu spadłby śnieg, a nie grad?
Und wenn es kälter war, warum sollte es dann schneien, nicht hagel?
And if it was colder, why would it snow and not hail?
E se estava mais frio, por que nevaria e não granizo?
Skąd właściwie bierze się śnieg?
Woher kommt Schnee?
Where does snow actually come from?
Po odpowiedź sięgnąłem do brytyjskiego Met Office, amerykańskiego Caltechu oraz do dwóch podręczników meteorologicznych dla pilotów.
Nach der Antwort erreichte ich das British Met Office, den American Caltech und zwei meteorologische Lehrbücher für Piloten.
For a response, I reached for the British Met Office, American Caltech and two meteorological textbooks for pilots.
Polski tylko zaciemnił sprawę, wydany przez Jeppesena troszkę pomógł zrozumieć powstawanie różnych rodzajów opadów.
Polnisch hat nur das Problem getrübt, das von Jeppesen ein wenig geholfen hat, die Bildung verschiedener Arten von Niederschlag zu verstehen.
Polish only clouded the issue, issued by Jeppesen a little helped to understand the formation of various types of precipitation.
El polaco solo oscureció el asunto, la publicación de Jeppesen ayudó un poco a comprender la formación de diferentes tipos de lluvia.
O polonês só obscureceu o assunto, publicado pela Jeppesen ajudou um pouco a entender a formação dos diferentes tipos de chuvas.
Śnieg powstaje w chmurach, gdzie panuje spora wilgotność.
Schnee entsteht in den Wolken, wo es viel Feuchtigkeit gibt.
Snow arises in the clouds, where there is a lot of humidity.
A neve se forma nas nuvens molhadas.
Można zresztą ją poczuć przelatując przez chmury podczas skoku spadochronowego.
Sie können es während des Fallschirmsprungs durch die Wolken fühlen.
You can also feel it passing through the clouds during a parachute jump.
Você pode sentir isso ao voar pelas nuvens durante um salto de paraquedas.
Para wodna ma tam temperaturę niższą od zera, więc niewiele potrzeba, by zamieniła się w lód.
Der Wasserdampf hat dort eine Temperatur unter Null, so dass nur wenig benötigt wird, um zu Eis zu werden.
Water vapor has a temperature lower than zero there, so it doesn't need much to turn into ice.
O vapor de água está abaixo de zero lá, então não é preciso muito para se transformar em gelo.
Wystarczy drobny pyłek, by zapoczątkować wokół niego błyskawiczną przemianę pary w lód.
Nur ein kleiner Pollen reicht aus, um die schnelle Umwandlung von Dampf in Eis um ihn herum zu beginnen.
All you need is fine pollen to initiate a rapid transformation of steam into ice around it.
Um pó fino é suficiente para iniciar uma rápida transformação do vapor em gelo ao seu redor.
Początkowo ma kształt sześcianu – bo powstaje w stabilnych warunkach – jednak szybko jest przerzucany do innych fragmentów chmury, w których panują inna temperatura i wilgotność.
Anfangs hat es die Form eines Würfels - weil es unter stabilen Bedingungen entsteht -, aber es wird schnell auf andere Teile der Wolke übertragen, in denen eine andere Temperatur und Feuchtigkeit herrscht.
Initially it has the shape of a cube - because it is formed in stable conditions - but it is quickly transferred to other parts of the cloud in which different temperature and humidity prevail.
Inicialmente, tem a forma de um cubo - pois é formado em condições estáveis - mas é rapidamente transferido para outras partes da nuvem com temperatura e umidade diferentes.
Wtedy do jego sześciu ścianek przyklejają się kolejne drobinki lodu tworząc ramiona.
Dann kleben noch ein Eispartikel an seinen sechs Wänden, die die Arme bilden.
Then another ice particles stick to his six walls creating arms.
Então, mais partículas de gelo grudam em seus seis lados, formando braços.
Ze względu na to, że kolejne elementy płatka powstają równocześnie, w tych zbliżonych warunkach, każde ramię śnieżnego płatka wygląda dość podobnie (choć rzadko idealnie tak samo).
Aufgrund der Tatsache, dass die nächsten Elemente des Blütenblattes gleichzeitig gebildet werden, sieht sich unter diesen ähnlichen Bedingungen jeder Arm der Schneeflocke sehr ähnlich (obwohl selten auf die gleiche Weise identisch).
Due to the fact that successive elements of the petal are formed simultaneously, in these similar conditions, each arm of the snow flake looks quite similar (although rarely perfectly the same).
Devido ao fato de que os elementos sucessivos do floco de neve são formados simultaneamente, nessas condições semelhantes, cada braço do floco de neve parece bastante semelhante (embora raramente perfeitamente igual).
Całość trwa dopóki powstający płatek śniegu nie stanie się tak ciężki, że prądy powietrza w chmurze przestaną go utrzymać.
Das Ganze dauert so lange, bis die Schneeflocke so schwer wird, dass die Luftströmungen in der Wolke aufhören, sie aufrechtzuerhalten.
The whole thing lasts until the snowflake emerging becomes so heavy that the air currents in the cloud cease to maintain it.
A coisa toda continua até que o floco de neve resultante se torna tão pesado que as correntes de ar na nuvem não o seguram mais.
Skąd jednak śnieg, skoro na termometrze dziś są dwa stopnie na plusie?
Woher kommt der Schnee aber, wenn es heute zwei weitere Grad auf dem Thermometer gibt?
But why the snow, since the thermometer today is two degrees plus?
Mas de onde vem a neve, se o termômetro está dois graus positivos hoje?
Odpowiedź jest dość prosta: termometr jest dwa metry nad ziemią, a chmura – ciut wyżej.
Die Antwort ist ganz einfach: Das Thermometer befindet sich zwei Meter über dem Boden und die Wolke etwas höher.
The answer is quite simple: the thermometer is two meters above the ground, and the cloud - a bit higher.
A resposta é bastante simples: o termômetro está dois metros acima do solo e a nuvem - um pouco mais alta.
Temperatura spada o ponad pięć stopni Celcjusza na każdy kilometr wysokości.
Die Temperatur sinkt für jeden Höhenmeter um mehr als fünf Grad Celsius.
The temperature drops by more than five degrees Celsius for every kilometer of altitude.
A temperatura cai mais de cinco graus Celsius para cada quilômetro de altitude.
Pierwsze płatki śniegu oczywiście roztopiły się w locie, przelatując przez cieplejsze warstwy powietrza w połowie drogi do Ziemi, ale jednocześnie ochłodziły powietrze na tyle, że kolejne spadały już w komfortowej dla siebie temperaturze.
Die ersten Schneeflocken schmolzen natürlich im Flug, flog durch die wärmeren Luftschichten auf halbem Weg zur Erde, aber gleichzeitig kühlte die Luft genug, dass die nächsten in einer angenehmen Temperatur fielen.
The first snowflakes, of course, melted in flight, flying through the warmer air layers halfway to the Earth, but at the same time cooled the air so much that the next ones were falling in a comfortable temperature.
De første snøfnuggene smeltet selvfølgelig under flukt og fløy gjennom de varmere luftlagene halvveis til jorden, men avkjølte samtidig luften slik at de neste falt ved en behagelig temperatur for dem.
