×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.


image

Wyspa skarbów - Robert Louis Stevenson, IV. Skrzynia marynarska

IV. Skrzynia marynarska

IV.

Skrzynia marynarska

Nie tracąc czasu opowiedziałem oczywiście matce wszystko, co mi było wiadomo i co może dawno powinienem był jej wyjawić; zrozumieliśmy od razu, że położenie nasze jest trudne i niebezpieczne. Pewna część pieniędzy kapitana — o ile je posiadał — należała się z pewnością nam jako wierzycielom; było jednak rzeczą wielce wątpliwą, czy towarzysze, a zwłaszcza oba indywidua widziane przez mnie, Czarny Pies i niewidomy żebrak zgodziliby się ustąpić część zdobyczy na rachunek długów nieboszczyka. Polecenie kapitana, by natychmiast dosiadać konia i jechać do doktora Liveseya, było nie do pomyślenia, gdyż matka zostałaby sama, bez opieki. Obojgu nam wydawało się niepodobieństwem dłuższe przebywanie w domu: przesypywanie się węgli na ruszcie kuchennym, ciche tykanie zegara napełniało nas przerażeniem. Słuch nasz miewał złudzenie, że dokoła domu rozlega się odgłos coraz to bliższych kroków, podobnych do stąpania upiorów. Wobec zwłok kapitana na podłodze w jadalni, wobec uporczywej myśli o wstrętnym ślepym żebraku, czyhającym gdzieś niedaleko i mogącym powrócić lada chwila, przejęty byłem taką zgrozą, że niekiedy miałem chęć, jak to mówią, wyskoczyć ze skóry. Należało czym prędzej coś przedsiębrać; wnet przyszło nam do głowy, by wyjść razem z domu i szukać pomocy w sąsiedniej osadzie; myśl tę od razu wprowadziliśmy w czyn. Jak byliśmy, z gołą głową, tak pognaliśmy natychmiast wśród gęstniejącego mroku i przenikliwej mgły.

Osada była od nas oddalona o kilkaset jardów, lecz leżała na uboczu, po drugiej stronie sąsiedniej zatoki. Wielkiej otuchy dodawało mi to, że znajdowała się w kierunku przeciwnym temu, skąd pojawił się ślepiec i dokąd przypuszczalnie podążył z powrotem. Byliśmy w drodze ledwo kilka minut, lecz po kilkakroć zatrzymywaliśmy się, aby zrównać się ze sobą lub nasłuchiwać. Jednakże nie doszedł do nas żaden odgłos osobliwy — słychać tylko było cichy szmer fal i krakanie wron na drzewach.

Gdy dotarliśmy do osady, już pozapalano świece — nigdy w życiu nie zapomnę tej błogości, jakiej doznałem na widok żółtawego blasku w drzwiach i oknach; lecz jak się przekonałem, była to jedyna pociecha, jakiej zaznać mogliśmy w tej dziurze. Myślicie może, że ludzie mieli choć trochę wstydu? Nie można było znaleźć duszy, która by się zgodziła wracać z nami „Pod Admirała Benbow”. Im więcej opowiadaliśmy o swych kłopotach, tym skwapliwiej każdy, zarówno mężczyzna, jak kobieta czy dziecko, zatrzaskiwał nam drzwi przed nosem. Nazwisko kapitana Flinta, dla mnie obce, było niektórym aż nazbyt dobrze znane i wywoływało nieopisany przestrach. Paru ludzi, którzy pracowali w polu opodal „Admirała Benbow”, wspominało ponadto, że na gościńcu widzieli kilku nieznajomych drabów, a biorąc ich za przemytników zaryglowali dobrze drzwi; ktoś tam nawet widział mały lugier w tak zwanej przez nas „Pieczarze Kitta”. Z tego powodu każdy, kto był towarzyszem kapitana, pobudzał ich do śmiertelnej trwogi. Krótko mówiąc, rezultat był taki, że choć znalazło się kilku chętnych, którzy podjęli się jechać po doktora Liveseya mieszkającego w innej stronie, to jednak nikt nie podjął się wespół z nami bronić gospody.

Mówią, że tchórzostwo jest zaraźliwe: w każdym razie człowiek czuje się lepiej na duchu, gdy komuś bez ogródek wytnie prawdę w oczy. Toteż gdy każdy sianem się wykręcał, matka sypnęła ludziom kazanie oświadczając, że nie może na pastwę oddać grosza należącego do jej syna-sieroty.

— Jeżeli wam wszystkim dusza uciekła w pięty, to ja z Jimem okażemy więcej odwagi! Wracamy do domu tą samą drogą, którąśmy tu przyszli — obejdziemy się bez waszej łaski! Takie dryblasy, chłopy jak dęby, a serce mają jak zające! Otworzymy skrzynię, choćbyśmy mieli za to kipnąć! Pani Crossley, a do paniusi to się umizgnę o tę sakiewkę, żebym miała gdzie wrazić te pieniądze, co się nam z prawa przynależą.

Ma się rozumieć, że powiedziałem, iż chcę iść z matką, a po prawdzie wszyscy nam wymyślali od kiepskich wariatów: niemniej jednak nikt nie zechciał nam towarzyszyć. Poprzestano na wręczeniu mi nabitego pistoletu, na wypadek gdyby nas napadnięto; obiecano również mieć w pogotowiu osiodłane konie, na wypadek, gdyby nas ścigano, tymczasem jeden z parobków zabierał się do odjazdu w stronę domu doktora, celem sprowadzenia zbrojnej pomocy.

Mogłem dokładnie rozeznać bicie własnego serca, gdy znaleźliśmy się znów w objęciach zimnej nocy w obliczu groźnego niebezpieczeństwa. Zaczął właśnie wschodzić księżyc w pełni, przezierając czerwonawą poświatą poprzez górny rąbek mgły; wzmogło to nasz pośpiech, gdyż nie ulegało wątpliwości, że zanim dojdziemy do celu, zrobi się jasno jak w dzień, a nasza wyprawa wpadnie w oko jakiemuś czatownikowi. Bez szelestu, błyskawicznie prześliznęliśmy się koło opłotków, nie słysząc ani nie widząc nic takiego, co mogłoby zwiększyć naszą trwogę. Doznaliśmy ogromnej ulgi, gdy drzwi gospody „Pod Admirałem Benbow” zamknęły się za nami.

Nie tracąc czasu zasunąłem zawory; przez chwilę staliśmy i dyszeliśmy w ciemności, sam na sam ze zwłokami kapitana. Niebawem jednak matka wydostała świeczkę z kredensu i wkroczyliśmy do jadalni trzymając się za ręce. Kapitan leżał tak, jakeśmy go porzucili: na wznak, z otwartymi oczyma, z jedną ręką wyciągniętą przed siebie.

— Spuść zasłony w oknach, Jimie! — wyszeptała matka. — Oni tu mogą podejść i szpiegować nas od dworu!

Gdy uczyniłem to, odezwała się znowu, wskazując na skrzynię:

— A teraz musimy skądś wytrzasnąć klucz od… tego… Chciałabym wiedzieć, kto ma go dotknąć!

Gdy wymawiała te słowa w jej głosie brzmiało jakby szlochanie.

Ukląkłem natychmiast przy zmarłym. Na podłodze tuż przy jego dłoni spoczywał mały zwitek papieru pomazany na czarno z jednej strony. Nie miałem wątpliwości, że to jest właśnie owa „czarna plama”. Podniósłszy ten świstek znalazłem na jego odwrotnej stronie wypisane pięknym, czytelnym charakterem następujące zwięzłe zdanie: *Masz czas dzisiaj do dziesiątej wieczorem*.

— Mamo, jemu dali czas do dziesiątej! — powiedziałem, a właśnie w tej samej chwili stary nasz zegar począł wybijać godzinę. Ten nieoczekiwany dźwięk przejął nas dreszczem; jednak uspokoiliśmy się niebawem, gdyż przekonaliśmy się, że jest dopiero szósta.

— Jim! a ten klucz? — nagabywała matka.

Przetrząsnąłem wszystkie kieszenie nieboszczyka jedną po drugiej. Kilka drobnych monet, naparstek, kłębek nici i parę wielkich igieł, laseczka prasowanego tytoniu, nadgryziona z jednego końca, scyzoryk z zakrzywioną rączką, kompas i pudełko z hubką i krzesiwem — oto wszystko, co się tam kryło. Zacząłem rozpaczać.

— Może znajduje się na szyi — domyślała się matka.

Przemógłszy wielką odrazę rozchełstałem mu koszulę koło szyi, tam zaś, zgodnie z domysłem, znaleźliśmy klucz wiszący na brudnej tasiemce, którą przeciąłem własnym kozikiem kapitana. Nabrawszy wielkiej nadziei po tym odkryciu, popędziliśmy cwałem na górę do pokoiku, gdzie kapitan nocował od tak dawna i gdzie jeszcze od dnia jego przybycia stała skrzynia.

Jej wygląd zewnętrzny niczym się nie różnił od wyglądu innych kufrów marynarskich. Na wieku widniał monogram „B” wypalony żelazem; rogi były poobijane nieco i starte przez długie używanie oraz niedelikatne obchodzenie się z nim.

— Podaj mi klucz! — rzekła matka. Wprawdzie zamek się zacinał, lecz zdołała go przekręcić i odrzuciła w mgnieniu oka wieko.

Silna woń tytoniu i dziegciu wionęła ze środka, lecz na wierzchu było widać jedynie zupełnie przyzwoity garnitur, bardzo starannie oczyszczony i poskładany. Matka wyraziła przypuszczenie, że kapitan nie miał go jeszcze nigdy na sobie. Pod spodem był istny groch z kapustą: kwadrant , blaszany kubek, kilka laseczek tytoniu, dwie pary nader pięknych pistoletów, sztaba lanego srebra, stary zegarek hiszpański i wiele innych świecidełek niezbyt wielkiej wartości i przeważnie wyrobu zagranicznego, para mosiężnych kompasów oraz pięć czy sześć osobliwych muszli z Indii Zachodnich. Często później zastanawiałem się nad tym, po co on te wszystkie rupiecie woził z sobą wszędzie w ciągu swego włóczęgowskiego, występnego i pełnego niebezpieczeństw życia.

Dotychczas oprócz srebra i drobiazgów nie znaleźliśmy niczego, co by mogło przedstawiać jakąś wartość, a żaden z tych przedmiotów nie stanowił dla nas upragnionej zdobyczy. Pod spodem znajdował się stary płaszcz żeglarski, wyblakły od soli morskiej w wielu podróżach. Matka odrzuciła go niecierpliwie i ujrzeliśmy ostatnie przedmioty znajdujące się na dnie skrzyni: paczkę owiniętą w ceratę i wyglądającą na plik papierów oraz worek z płótna żaglowego, który przy poruszeniu odezwał się brzękiem złota.

— Pokażę tym łajdakom, że jestem uczciwą kobietą — oświadczyła matka. — Odbiorę swój dług i ani grosza więcej. Trzymaj sakiewkę pani Crossleyowej! — I zabrała się do obliczania z worka kapitańskiego sumy, którą był nam winien; przeliczone pieniądze przesypywała do sakiewki trzymanej przez mnie.

Było to zajęcie żmudne i uciążliwe, gdyż pieniądze pochodziły z różnych krajów i były rozmaitej wielkości: były tam i dublony, i luidory, gwinee, talary i nie wiem już jakie inne monety, wszystko zmieszane pospołu. Na domiar złego gwinee, na których jedynie znała się moja matka, spotykało się prawie że najrzadziej.

Gdyśmy już doszli niemal do połowy, nagle położyłem rękę na ramieniu matki, gdyż w cichym, mroźnym powietrzu posłyszałem dźwięk, który mi ściął krew w żyłach — było to miarowe stukanie laski ślepego żebraka na zamarzniętym gościńcu. Odzywało się raz po raz, coraz bliżej, podczas gdyśmy siedzieli z zapartym tchem. Ktoś począł się dobijać do drzwi gospody, później słychać było, jak przekręcano klamkę i coś chrobotało koło zamku, jakby napastnik próbował się włamać; potem nastała chwila dłuższej ciszy zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz. W końcu rozpoczęło się na nowo kusztykanie laski żebraka i ku niewysłowionej radości naszej i zadowoleniu znów cichło z wolna w miarę oddalania się, aż ucichło zupełnie.

— Mamo! — odezwałem się — weź wszystko i uciekajmy stąd!

Byłem pewny, że zaryglowane drzwi musiały wzniecić podejrzenie, więc ów zbój sprowadzi nam na głowę cały rój szerszeni; w każdym razie, jak dziękowałem sobie sam za zaryglowanie drzwi, tego nie potrafi wysłowić nikt, kto nie spotkał się w swym życiu z tym przerażającym ślepcem.

Lecz matka, choć miała tęgiego pietra, nie chciała przystać na to, by wziąć o grosz złamany więcej, niż się jej należało, a również stanowczo sprzeciwiała się poprzestaniu na mniejszej sumie. Powtarzała, że daleko jeszcze do dziesiątej, że zna swoje prawa i chce je wykorzystać. Jeszcze spierała się ze mną, gdy wtem rozległo się ciche, krótkie gwizdnięcie opodal na wzgórzu. To wystarczyło aż nadto nam obojgu.

— Wezmę to, co mam — powiedziała zrywając się na równe nogi.

— Ale ja wezmę tę drobnostkę dla zaokrąglenia rachunku! — dodałem chwytając ceratową paczuszkę.

W jednej chwili zbiegliśmy po omacku na dół zostawiając świecę przy wypróżnionej skrzyni, otworzyliśmy drzwi i poczęliśmy umykać co sił w nogach. Nie wybraliśmy się ani o minutę za wcześnie. Mgła szybko się rozwiewała, a księżyc z wysoka świecił już bardzo jasno na wszystkie strony, jedynie na samym dnie wąwozu i koło drzwi karczmy leżała wąska smuga ciemności, osłaniająca nasze pierwsze kroki. Ale niespełna w połowie drogi do wioski, prawie u stóp pagórka, musieliśmy wyjść na przestrzeń oświetloną księżycem. Nie dość tego: do naszych uszu doszło tupanie kilku pędzących ludzi. Gdy spojrzeliśmy w ich stronę, ujrzeliśmy światło chyboczące się tam i z powrotem i zbliżające się coraz bardziej, co świadczyło, że jeden z przybywających miał latarnię.

— Mój kochany — rzekła nagle matka — weź pieniądze i uciekaj. Ja słabnę.

Myślałem, że już niechybnie nadszedł kres nas obojga. O, jakże przeklinałem tchórzostwo sąsiadów! Jak wymyślałem w duchu na biedną mateńkę, za jej uczciwość i chciwość, za jej dawną niewczesną śmiałość i obecną słabość! Na szczęście znajdowaliśmy się koło mostku, więc słaniającą się i wyczerpaną doprowadziłem na skraj brzegu, gdzie, jak przewidywałem, wydała jęk i upadła bez przytomności w moje ramiona. Nie wiem, skąd mi się wzięło tyle siły, aby to wykonać, i pewno zrobiłem to dość niezdarnie, bądź co bądź jednak udało mi się zaciągnąć ją pod mostek, a nawet częściowo ukryć pod sklepieniem. Dalej już nie mogłem jej posunąć, gdyż mostek był niewysoki, tak iż zaledwie sam zdołałem wczołgać się pod niego. Tak musieliśmy czekać zmiłowania bożego, oddaleni od karczmy zaledwie na odległość głosu. Matka leżała bez ducha.

IV. Skrzynia marynarska IV. Marine chest IV. Матросский ящик IV. Матроська каюта

IV. Внутривенно

Skrzynia marynarska Sailor's chest

Nie tracąc czasu opowiedziałem oczywiście matce wszystko, co mi było wiadomo i co może dawno powinienem był jej wyjawić; zrozumieliśmy od razu, że położenie nasze jest trudne i niebezpieczne. Wasting no time, of course, I told my mother everything that I knew and should have disclosed to her a long time ago; we understood at once that our situation was difficult and dangerous. Sans perdre de temps, bien sûr, j'ai dit à ma mère tout ce que je savais et que j'aurais dû lui dire depuis longtemps ; nous avons tout de suite compris que notre situation était difficile et dangereuse. Я, конечно, не теряя времени, рассказал матери все, что знал и давно должен был открыть ей; мы сразу поняли, что положение наше тяжелое и опасное. Не гаючи часу, я, звичайно ж, розповів мамі все, що мені було відомо і що, можливо, я повинен був розповісти їй вже давно; ми відразу зрозуміли, що наше становище було важким і небезпечним. Pewna część pieniędzy kapitana — o ile je posiadał — należała się z pewnością nam jako wierzycielom; było jednak rzeczą wielce wątpliwą, czy towarzysze, a zwłaszcza oba indywidua widziane przez mnie, Czarny Pies i niewidomy żebrak zgodziliby się ustąpić część zdobyczy na rachunek długów nieboszczyka. Some of the captain's money, if he had it, was certainly due to us as creditors; it was, however, very doubtful that the companions, and especially the two individuals I saw, the Black Dog and the blind beggar, would agree to give up some of the gains to account for the dead's debts. Une partie de l'argent du capitaine, s'il l'avait, nous était certainement due en tant que créanciers ; il était cependant fort douteux que les compagnons, et surtout les deux individus que j'ai vus, le Chien Noir et le mendiant aveugle, acceptassent de céder une partie des gains au compte des dettes du mort. Часть денег капитана, если они у него были, несомненно, принадлежала нам как кредиторам; но было очень сомнительно, чтобы товарищи, и особенно два человека, которых я видел, Черный Пес и слепой нищий, согласились бы отказаться от части прибыли в счет долгов умершего. Певна частина грошей капітана - якщо вони у нього були - безумовно, належала нам як кредиторам; але було дуже сумнівно, що супутники, особливо ті двоє, яких я бачив, Чорний Пес і сліпий жебрак, погодилися б відмовитися від частини своєї здобичі через борги небіжчика. Polecenie kapitana, by natychmiast dosiadać konia i jechać do doktora Liveseya, było nie do pomyślenia, gdyż matka zostałaby sama, bez opieki. The captain's order to mount the horse immediately and go to Dr. Livesey's was inconceivable, for the mother would be left alone, unattended. L'ordre du capitaine de monter à cheval immédiatement et d'aller chez le docteur Livesey était inconcevable, car la mère serait laissée seule, sans surveillance. Наказ капітана негайно сісти на коня і поїхати до доктора Лівсі був немислимий, оскільки мати залишилася б сама, без нагляду. Obojgu nam wydawało się niepodobieństwem dłuższe przebywanie w domu: przesypywanie się węgli na ruszcie kuchennym, ciche tykanie zegara napełniało nas przerażeniem. It seemed impossible for both of us to stay in the house any longer: the coals spilling over the stove grate, the soft ticking of the clock filled us with horror. Il semblait impossible pour nous deux de rester plus longtemps à la maison : les braises qui se déversaient sur la grille du poêle, le doux tic-tac de l'horloge nous faisaient horreur. Нам обоим казалось невозможным больше оставаться дома: угли, пересыпавшиеся через решетку печи, тихое тиканье часов наводили на нас ужас. Нам обом здавалося неможливим залишатися в будинку скільки-небудь тривалий час: розсипання вугілля на решітці, тихе цокання годинника наповнювали нас страхом. Słuch nasz miewał złudzenie, że dokoła domu rozlega się odgłos coraz to bliższych kroków, podobnych do stąpania upiorów. Our hearing had the illusion that around the house there was the sound of closer and closer footsteps, similar to the treading of ghosts. Notre ouïe était sous l'illusion qu'autour de la maison il y avait un bruit de pas de plus en plus proche, semblable aux pas de fantômes. Наш слух пребывал в иллюзии, что вокруг дома раздается звук все ближе и ближе шагов, похожих на топот призраков. Наш слух мав ілюзію, що навколо будинку лунають кроки, що наближаються, схожі на кроки привидів. Wobec zwłok kapitana na podłodze w jadalni, wobec uporczywej myśli o wstrętnym ślepym żebraku, czyhającym gdzieś niedaleko i mogącym powrócić lada chwila, przejęty byłem taką zgrozą, że niekiedy miałem chęć, jak to mówią, wyskoczyć ze skóry. Faced with the captain's corpse on the dining-room floor, with the persistent thought of a hideous blind beggar lurking somewhere nearby and about to return any minute, I was so terrified that at times I felt like, as they say, jump out of my skin. Devant le cadavre du capitaine sur le sol de la salle à manger, avec la pensée persistante d'un hideux mendiant aveugle tapi quelque part à proximité et sur le point de revenir à tout moment, j'étais si terrifié que j'avais parfois envie, comme on dit, de sauter du ma peau. Столкнувшись с трупом капитана на полу столовой, с настойчивой мыслью об ужасном слепом нищем, притаившемся где-то рядом и вот-вот вернувшемся, я пришел в такой ужас, что временами мне хотелось, что называется, выпрыгнуть из колеи. моя кожа. Зіткнувшись з трупом капітана на підлозі їдальні, зіткнувшись з наполегливою думкою про бридкого сліпого жебрака, який причаївся десь поруч і може повернутися будь-якої миті, мене охопив такий жах, що іноді хотілося, як то кажуть, вистрибнути зі шкіри. Należało czym prędzej coś przedsiębrać; wnet przyszło nam do głowy, by wyjść razem z domu i szukać pomocy w sąsiedniej osadzie; myśl tę od razu wprowadziliśmy w czyn. You had to do something as quickly as possible; it soon occurred to us to leave the house together and seek help in a neighboring settlement; We immediately put this idea into practice. Il fallait faire quelque chose au plus vite ; il nous vint bientôt à l'esprit de quitter la maison ensemble et de chercher de l'aide dans un village voisin ; Nous avons immédiatement mis cette idée en pratique. Нужно было что-то делать как можно быстрее; вскоре нам пришло в голову вместе выйти из дома и искать помощи в соседнем селении; Мы сразу воплотили эту идею в жизнь. Незабаром нам спало на думку вийти з дому разом і звернутися за допомогою до сусіднього села, і ми негайно втілили цю ідею в життя. Jak byliśmy, z gołą głową, tak pognaliśmy natychmiast wśród gęstniejącego mroku i przenikliwej mgły. As we were bareheaded, so we hurried immediately through the thickening darkness and penetrating fog. Comme nous étions tête nue, nous nous sommes précipités immédiatement à travers l'obscurité qui s'épaississait et le brouillard pénétrant. Так как мы были с непокрытой головой, то сразу ринулись сквозь сгущающуюся тьму и пронизывающий туман. Як були, так і залишилися з голими головами, тому ми одразу ж кинулися в темряву, що згущувалася, і пронизливий туман.

Osada była od nas oddalona o kilkaset jardów, lecz leżała na uboczu, po drugiej stronie sąsiedniej zatoki. The settlement was a few hundred yards from us, but lay out of the way on the other side of the neighboring bay. La colonie était à quelques centaines de mètres de nous, mais à l'écart de l'autre côté de la baie voisine. Поселення було за кілька сотень метрів від нас, але на дальньому березі сусідньої бухти. Wielkiej otuchy dodawało mi to, że znajdowała się w kierunku przeciwnym temu, skąd pojawił się ślepiec i dokąd przypuszczalnie podążył z powrotem. It was very encouraging to me that she was in the opposite direction from where the blind man had appeared and to where he was supposed to have gone back. C'était très rassurant pour moi qu'elle soit dans la direction opposée d'où l'aveugle était venu et où il était censé être retourné. Меня очень обнадеживало, что она была в противоположном направлении от того места, откуда пришел слепой, и туда, куда он должен был вернуться. Мене дуже підбадьорив той факт, що він був у протилежному напрямку від того, звідки з'явився сліпий, і куди він, ймовірно, пішов за ним назад. Byliśmy w drodze ledwo kilka minut, lecz po kilkakroć zatrzymywaliśmy się, aby zrównać się ze sobą lub nasłuchiwać. We were only a few minutes on the road, but stopped a few times to catch up with each other or to listen. Nous n'étions que quelques minutes sur la route, mais nous nous sommes arrêtés plusieurs fois pour nous rattraper ou pour écouter. Мы были в пути всего несколько минут, но несколько раз останавливались, чтобы догнать друг друга или послушать. Ми проїхали лише кілька хвилин, але кілька разів зупинялися, щоб подивитися або послухати. Jednakże nie doszedł do nas żaden odgłos osobliwy — słychać tylko było cichy szmer fal i krakanie wron na drzewach. However, we heard no peculiar sound - only the soft murmur of the waves and the croaking of crows in the trees. Cependant, nous n'avons entendu aucun son particulier - seulement le doux murmure des vagues et le coassement des corbeaux dans les arbres. Однако никаких специфических звуков мы не услышали — только тихое журчание волн и карканье ворон на деревьях. Проте до нас не долинало жодного особливого звуку - лише тихий шум хвиль та каркання ворон на деревах.

Gdy dotarliśmy do osady, już pozapalano świece — nigdy w życiu nie zapomnę tej błogości, jakiej doznałem na widok żółtawego blasku w drzwiach i oknach; lecz jak się przekonałem, była to jedyna pociecha, jakiej zaznać mogliśmy w tej dziurze. When we got to the settlement, the candles were lit - I will never in my life forget the bliss I experienced at the sight of the yellowish glow in the doors and windows; but as I found out, it was the only consolation we had in this hole. Quand nous sommes arrivés à la colonie, les bougies étaient allumées - je n'oublierai jamais de ma vie le bonheur que j'ai ressenti à la vue de la lueur jaunâtre des portes et des fenêtres ; mais comme je l'ai découvert, c'était la seule consolation que nous avions dans ce trou. Когда мы добрались до слободы, зажгли свечи — я никогда в жизни не забуду того блаженства, которое я испытал при виде желтоватого свечения в дверях и окнах; но, как я узнал, это было единственное утешение, которое мы могли иметь в этой дыре. Коли ми прибули до поселення, свічки вже були запалені - я ніколи в житті не забуду того блаженства, яке я відчув, побачивши жовтувате сяйво у дверях і вікнах; але, як я дізнався, це була єдина розрада, яку ми могли відчути в цій дірі. Myślicie może, że ludzie mieli choć trochę wstydu? Do you think people had even a little shame? Pensez-vous que les gens avaient ne serait-ce qu'un peu honte ? Думаете, у людей было хоть немного стыда? Ви, можливо, думаєте, що у людей була хоч крапля сорому? Nie można było znaleźć duszy, która by się zgodziła wracać z nami „Pod Admirała Benbow”. There was no soul to agree to come back with us at Admiral Benbow. Il n'y avait personne pour accepter de revenir avec nous à l'amiral Benbow. Не знайшлося жодної людини, яка б погодилася повернутися з нами "Під адміралом Бенбоу". Im więcej opowiadaliśmy o swych kłopotach, tym skwapliwiej każdy, zarówno mężczyzna, jak kobieta czy dziecko, zatrzaskiwał nam drzwi przed nosem. The more we talked about our troubles, the more readily everyone, whether man, woman or child, slammed the door in our face. Чем больше мы говорили о своих бедах, тем охотнее все, будь то мужчина, женщина или ребенок, захлопывали дверь перед нашим носом. Чим більше ми говорили про наші проблеми, тим з більшим бажанням кожен, будь то чоловік, жінка чи дитина, грюкав дверима перед нашим обличчям. Nazwisko kapitana Flinta, dla mnie obce, było niektórym aż nazbyt dobrze znane i wywoływało nieopisany przestrach. Captain Flint's name, foreign to me, was all too familiar to some and caused indescribable fear. Le nom du capitaine Flint, qui m'était étranger, n'était que trop familier à certains et provoquait une peur indescriptible. Чужое для меня имя капитана Флинта было для некоторых слишком знакомым и вызывало неописуемый страх. Ім'я капітана Флінта, незнайомого мені, було для декого надто знайомим і викликало невимовний переляк. Paru ludzi, którzy pracowali w polu opodal „Admirała Benbow”, wspominało ponadto, że na gościńcu widzieli kilku nieznajomych drabów, a biorąc ich za przemytników zaryglowali dobrze drzwi; ktoś tam nawet widział mały lugier w tak zwanej przez nas „Pieczarze Kitta”. Several people who worked in the field near the Admiral Benbow also mentioned that they had seen a few strangers on the road, and mistaking them for smugglers, they bolted the door well; someone there even saw a little lugger in what we call "Kitta Cavern". Plusieurs personnes qui travaillaient sur le terrain près de l'amiral Benbow ont également mentionné qu'ils avaient vu quelques étrangers sur la route, et les avaient pris pour des contrebandiers, ils avaient bien verrouillé la porte; quelqu'un a même vu un petit lougre dans ce que nous appelons "Kitta Cavern". Несколько человек, работавших в поле возле «Адмирала Бенбоу», также упомянули, что видели на шоссе нескольких незнакомцев и приняли их за контрабандистов, они хорошо заперли дверь; кто-то там даже видел маленького люггера в том, что мы называем «Пещерой Китта». Кілька чоловіків, які працювали в полі біля "Адмірала Бенбоу", також згадували, що бачили незнайомих драгунів на рейді, і, прийнявши їх за контрабандистів, добре замкнули двері; хтось навіть бачив невеликий багажник у місці, яке ми називаємо "печерою Кітта". Z tego powodu każdy, kto był towarzyszem kapitana, pobudzał ich do śmiertelnej trwogi. For this reason, everyone who was the captain's companion aroused them to death fear. Pour cette raison, tous ceux qui étaient les compagnons du capitaine les éveillaient à la peur de la mort. По этой причине все, кто был спутником капитана, внушали им смертельный страх. З цієї причини кожен, хто був супутником капітана, вселяв у них смертельний страх. Krótko mówiąc, rezultat był taki, że choć znalazło się kilku chętnych, którzy podjęli się jechać po doktora Liveseya mieszkającego w innej stronie, to jednak nikt nie podjął się wespół z nami bronić gospody. In short, the result was that although there were a few volunteers who undertook to go for Dr. Livesey who lived on the other side, no one joined us in defending the inn. Bref, le résultat a été que bien qu'il y ait eu quelques volontaires qui se sont engagés à aller chercher le Dr Livesey qui habitait de l'autre côté, personne ne s'est joint à nous pour défendre l'auberge. Короче говоря, получилось так, что, хотя и нашлось несколько добровольцев, взявшихся пойти за доктором Ливси, жившим на другой стороне, никто не присоединился к нам в защите трактира. Коротше кажучи, підсумок був такий: хоча знайшлося кілька добровольців, які зголосилися піти за доктором Лівсі, який жив в іншому місці, ніхто не взявся захищати готель разом з нами.

Mówią, że tchórzostwo jest zaraźliwe: w każdym razie człowiek czuje się lepiej na duchu, gdy komuś bez ogródek wytnie prawdę w oczy. They say that cowardice is contagious: in any case, a person feels better when he blanks the truth out of someone's eyes. On dit que la lâcheté est contagieuse : en tout cas, une personne se sent mieux quand elle souffle la vérité des yeux de quelqu'un. Говорят, трусость заразительна: во всяком случае, человек чувствует себя лучше, когда выдувает правду из чьих-то глаз. Кажуть, що боягузтво заразливе: в будь-якому випадку, людина відчуває себе краще на душі, коли прямо тицяє комусь правду в очі. Toteż gdy każdy sianem się wykręcał, matka sypnęła ludziom kazanie oświadczając, że nie może na pastwę oddać grosza należącego do jej syna-sieroty. So when everyone was wandering about hay, the mother gave the people a sermon, declaring that she could not give up the penny belonging to her orphan son. Ainsi, alors que tout le monde errait dans le foin, la mère donna au peuple un sermon, déclarant qu'elle ne pouvait pas abandonner le sou appartenant à son fils orphelin. Итак, когда все бродили по сену, мать произнесла народу проповедь, заявив, что не может отдать грош, принадлежащий ее сыну-сироте. Тож, коли всі косили сіно, мати виголосила проповідь, заявивши, що не може виставити на пасовисько жодної копійки, яка належала її синові-сироті.

— Jeżeli wam wszystkim dusza uciekła w pięty, to ja z Jimem okażemy więcej odwagi! - If all of you have lost your soul, Jim and I will show more courage! - Si vous avez tous perdu vos talons, Jim et moi ferons preuve de plus de courage ! - Якщо душа втекла по п'ятах у кожного з вас, ми з Джимом проявимо більше мужності! Wracamy do domu tą samą drogą, którąśmy tu przyszli — obejdziemy się bez waszej łaski! We go home the same way we came here - we will do without your grace! Nous rentrons chez nous de la même manière que nous sommes venus ici - nous nous passerons de ta grâce ! Ми поїдемо додому тим же шляхом, яким прийшли сюди - обійдемося без вашої милості! Takie dryblasy, chłopy jak dęby, a serce mają jak zające! Such dribblers, boys like oaks, and their hearts are like hares! Ces dribbleurs, les garçons comme des chênes, et leurs cœurs sont comme des lièvres ! Такие дриблеры, мальчишки как дубы, а сердца у них как зайцы! Такі собі дриблі, селяни, як дуби, а серця у них, як у зайців! Otworzymy skrzynię, choćbyśmy mieli za to kipnąć! We will open the chest, even if we have to boil for it! Nous ouvrirons le coffre, même si nous bouillissons pour cela ! Мы откроем сундук, даже если будем варить! Ми відкриємо скриню, навіть якщо для цього доведеться ходити навшпиньки! Pani Crossley, a do paniusi to się umizgnę o tę sakiewkę, żebym miała gdzie wrazić te pieniądze, co się nam z prawa przynależą. Mrs. Crossley, and I'm going to get to the lady for this purse, so that I have a place to put the money that belongs to us by law. Mme Crossley, et je vais chercher cette bourse chez la dame, afin que j'aie un endroit où mettre l'argent qui nous appartient en vertu de la loi. Миссис Кроссли, и я пойду к даме за этим кошельком, чтобы мне было куда положить деньги, которые принадлежат нам по закону. Місіс Кросслі, і я домовлюся з вами про цей гаманець, щоб мені було куди покласти гроші, які нам належать.

Ma się rozumieć, że powiedziałem, iż chcę iść z matką, a po prawdzie wszyscy nam wymyślali od kiepskich wariatów: niemniej jednak nikt nie zechciał nam towarzyszyć. It goes without saying that I said I wanted to go with my mother, and the truth was that we were all made up by lousy lunatics: but no one wanted to accompany us. Il va sans dire que j'ai dit que je voulais aller avec ma mère, et la vérité est que nous avons tous été maquillés par des cinglés : pourtant, personne ne voulait nous accompagner. Само собой разумеется, что я сказал, что хочу пойти с матерью, и правда в том, что мы все были составлены из паршивых сумасшедших: но никто не хотел нас сопровождать. Слід розуміти, що я сказав, що хочу поїхати з мамою, а насправді ми всі складалися з кульгавих божевільних: тим не менш, ніхто не захотів нас супроводжувати. Poprzestano na wręczeniu mi nabitego pistoletu, na wypadek gdyby nas napadnięto; obiecano również mieć w pogotowiu osiodłane konie, na wypadek, gdyby nas ścigano, tymczasem jeden z parobków zabierał się do odjazdu w stronę domu doktora, celem sprowadzenia zbrojnej pomocy. They stopped handing me a loaded pistol in case we were mugged; it was also promised to have saddled horses ready, in case we were chased, while one of the farmhand started to drive towards the doctor's house to bring in armed aid. Ils ont cessé de me tendre un pistolet chargé au cas où nous aurions été agressés ; on nous a également promis d'avoir des chevaux sellés prêts, au cas où nous serions poursuivis, tandis qu'un des valets de ferme commençait à rouler vers la maison du médecin pour apporter des secours armés. Они перестали давать мне заряженный пистолет на случай, если нас ограбят; также было обещано подготовить оседланных лошадей на случай, если за нами погонятся, а один из батраков поехал к дому доктора за вооруженной помощью. Вони обмежилися тим, що вручили мені заряджений пістолет на випадок нападу, пообіцяли тримати напоготові осідланих коней на випадок переслідування, а один із селян готувався їхати в напрямку будинку лікаря, щоб привести озброєну підмогу.

Mogłem dokładnie rozeznać bicie własnego serca, gdy znaleźliśmy się znów w objęciach zimnej nocy w obliczu groźnego niebezpieczeństwa. I was able to discern my own heartbeat clearly as we found ourselves back in the embrace of the cold night in the face of threatening danger. J'ai pu discerner clairement mon propre rythme cardiaque alors que nous nous retrouvions dans l'étreinte de la nuit froide face à un danger menaçant. Я міг точно розрізнити биття власного серця, коли ми знову опинилися в обіймах холодної ночі перед обличчям загрозливої небезпеки. Zaczął właśnie wschodzić księżyc w pełni, przezierając czerwonawą poświatą poprzez górny rąbek mgły; wzmogło to nasz pośpiech, gdyż nie ulegało wątpliwości, że zanim dojdziemy do celu, zrobi się jasno jak w dzień, a nasza wyprawa wpadnie w oko jakiemuś czatownikowi. The full moon had just begun to rise, shining a reddish glow through the upper fog; This increased our haste, because there was no doubt that by the time we reached our destination, it would be as bright as daylight, and our trip would catch the eye of some lover. La pleine lune venait juste de commencer à se lever, brillant d'une lueur rougeâtre à travers le brouillard supérieur ; Cela augmentait notre hâte, car il ne faisait aucun doute qu'avant d'atteindre notre destination, il ferait aussi clair que le jour et que notre voyage attirerait l'attention d'un amant. Полная луна только что начала подниматься, отбрасывая красноватое свечение сквозь верхний туман; Это увеличило нашу поспешность, потому что не было сомнений, что, прежде чем мы доберемся до места назначения, будет светло как день, и наша поездка привлечет внимание какого-нибудь любовника. Повний місяць щойно зійшов, пронизуючи червонуватим сяйвом верхню смугу туману; це додало нам поспіху, оскільки не було сумнівів, що коли ми дістанемося до місця призначення, буде ясно, як удень, і наша експедиція приверне увагу якогось базіки. Bez szelestu, błyskawicznie prześliznęliśmy się koło opłotków, nie słysząc ani nie widząc nic takiego, co mogłoby zwiększyć naszą trwogę. Without a rustle, we slipped by the fence in no time, not hearing or seeing anything that would increase our fear. Sans un bruissement, nous nous sommes glissés le long de la clôture en un rien de temps, sans entendre ni voir quoi que ce soit qui augmenterait notre peur. Без шороха мы быстро проскользнули через живые изгороди, не услышав и не увидев ничего, что могло бы усилить наш страх. Без жодного шереху ми миттю прослизнули повз паркани, не почувши і не побачивши нічого такого, що могло б посилити нашу тривогу. Doznaliśmy ogromnej ulgi, gdy drzwi gospody „Pod Admirałem Benbow” zamknęły się za nami. We were greatly relieved when the door of the Admiral Benbow inn closed behind us. Ми відчули величезне полегшення, коли за нами зачинилися двері корчми "Під адміральським луком".

Nie tracąc czasu zasunąłem zawory; przez chwilę staliśmy i dyszeliśmy w ciemności, sam na sam ze zwłokami kapitana. Wasting no time I closed the valves; we stood for a moment and panted in the dark, alone with the captain's body. Sans perdre de temps, j'ai fermé les vannes; nous restâmes un moment à haleter dans le noir, seuls avec le corps du capitaine. Не теряя времени, я закрыл вентили; мы постояли и тяжело дышали в темноте, наедине с телом капитана. Не гаючи часу, я перекрив клапани; деякий час ми стояли, задихаючись, у темряві, наодинці з тілом капітана. Niebawem jednak matka wydostała świeczkę z kredensu i wkroczyliśmy do jadalni trzymając się za ręce. Soon, however, my mother took a candle from the sideboard and we entered the dining room, holding hands. Однако вскоре мама взяла с буфета свечу, и мы, держась за руки, вошли в столовую. Однак незабаром мама дістала з шафи свічку, і ми увійшли до їдальні, тримаючись за руки. Kapitan leżał tak, jakeśmy go porzucili: na wznak, z otwartymi oczyma, z jedną ręką wyciągniętą przed siebie. The captain lay as we had left him: on his back, eyes open, one hand outstretched in front of him. Капитан лежал так, как мы его оставили: на спине, глаза открыты, одна рука вытянута вперед. Капітан лежав так, як ми його залишили: на спині, з розплющеними очима і витягнутою перед собою рукою.

— Spuść zasłony w oknach, Jimie! - Lower the curtains on the windows, Jim! - Опусти штори на вікнах, Джиме! — wyszeptała matka. Mother whispered. - прошепотіла мати. — Oni tu mogą podejść i szpiegować nas od dworu! "They can come here and spy on us from the court!" "Ils peuvent venir ici et nous espionner depuis le tribunal !" «Они могут прийти сюда и шпионить за нами со двора!» - Вони можуть піднятися сюди і шпигувати за нами з двору!

Gdy uczyniłem to, odezwała się znowu, wskazując na skrzynię: As I did so, she spoke again, pointing to the crate: Коли я це зробив, вона знову заговорила, вказуючи на груди:

— A teraz musimy skądś wytrzasnąć klucz od… tego… Chciałabym wiedzieć, kto ma go dotknąć! "And now we have to get the key from somewhere… this… I wish I knew who would touch it!" "Et maintenant, nous devons récupérer la clé quelque part... ça... j'aimerais savoir qui y toucherait !" - А теперь нам нужно откуда-то взять ключ... этот... Знать бы, кто к нему прикоснется! - І тепер нам треба звідкись дістати ключ від... цього... Хотілося б знати, хто до нього доторкнеться!

Gdy wymawiała te słowa w jej głosie brzmiało jakby szlochanie. There was a sobbing sound in her voice as she spoke the words. Когда она произносила эти слова, в ее голосе слышались рыдания. Коли вона вимовляла ці слова, в її голосі звучало щось на кшталт ридання.

Ukląkłem natychmiast przy zmarłym. I knelt immediately by the deceased. Я сразу встал на колени перед покойником. Я одразу ж опустився на коліна поруч із загиблим. Na podłodze tuż przy jego dłoni spoczywał mały zwitek papieru pomazany na czarno z jednej strony. On the floor, next to his hand, was a small piece of paper, blackened on one side. На полу, рядом с его рукой, лежал небольшой листок бумаги, почерневший с одной стороны. На підлозі поруч з його рукою лежав невеликий згорток паперу, помазаний з одного боку чорною фарбою. Nie miałem wątpliwości, że to jest właśnie owa „czarna plama”. I had no doubts that this was the "black spot". Je n'avais aucun doute que c'était le "point noir". У мене не було сумнівів, що саме про цю "чорну пляму" йдеться. Podniósłszy ten świstek znalazłem na jego odwrotnej stronie wypisane pięknym, czytelnym charakterem następujące zwięzłe zdanie: *Masz czas dzisiaj do dziesiątej wieczorem*. Having picked up this scrap of paper, I found the following short sentence on the back of it, written in a beautiful, legible character: * You have time until ten o'clock tonight *. Après avoir ramassé ce bout de papier, j'ai trouvé la courte phrase suivante écrite dans un beau caractère lisible au verso de celui-ci : * Vous avez le temps jusqu'à dix heures ce soir *. Подняв клочок бумаги, я обнаружил на обороте короткое предложение, написанное красивым, разборчивым почерком: *У вас есть время до десяти часов вечера*. Піднявши квитанцію, я побачив на її зворотному боці лаконічне речення, написане красивими, розбірливими літерами: *"У вас є час до десятої вечора".

— Mamo, jemu dali czas do dziesiątej! - Mom, they gave him until ten! - Мамо, йому дали час до десятої! — powiedziałem, a właśnie w tej samej chwili stary nasz zegar począł wybijać godzinę. I said, and just then our old clock began chiming the hour. - сказала я, і саме в цей момент наш старий годинник почав вибивати час. Ten nieoczekiwany dźwięk przejął nas dreszczem; jednak uspokoiliśmy się niebawem, gdyż przekonaliśmy się, że jest dopiero szósta. This unexpected sound made us shudder; however, we soon calmed down as we saw that it was only six o'clock. Ce bruit inattendu nous fit frissonner ; cependant, nous nous sommes vite calmés car nous avons vu qu'il n'était que six heures. Цей несподіваний звук змусив нас здригнутися, але незабаром ми заспокоїлися, переконавши себе, що це лише шоста година.

— Jim! - Jim! - Джиме! a ten klucz? and this key? і цей ключ? — nagabywała matka. The mother asked. — спросила мать. - запитала мати.

Przetrząsnąłem wszystkie kieszenie nieboszczyka jedną po drugiej. I rummaged through all the pockets of the deceased one by one. Я обнишпорив усі кишені вбитого, одну за одною. Kilka drobnych monet, naparstek, kłębek nici i parę wielkich igieł, laseczka prasowanego tytoniu, nadgryziona z jednego końca, scyzoryk z zakrzywioną rączką, kompas i pudełko z hubką i krzesiwem — oto wszystko, co się tam kryło. A few small coins, a thimble, a ball of thread and a pair of large needles, a stick of pressed tobacco nibbled on one end, a pocket knife with a curved handle, a compass, and a box of tinder and flint - that's all there was. Несколько мелких монет, наперсток, клубок ниток и пара больших иголок, палочка прессованного табака, обгрызенная с одного конца, перочинный нож с изогнутой ручкой, компас, коробочка с трутом и кремнем — вот и все. там было. Кілька дрібних монет, наперсток, клубок ниток і кілька великих голок, паличка пресованого тютюну, обгризена з одного кінця, кишеньковий ножик з вигнутою ручкою, компас і коробочка з втулкою і кременем - ось і все, що там було заховано. Zacząłem rozpaczać. I started to despair. Я начал отчаиваться. Я почав впадати у відчай.

— Może znajduje się na szyi — domyślała się matka. "Maybe it's around the neck," my mother guessed. - Може, на шиї, - припустила мама.

Przemógłszy wielką odrazę rozchełstałem mu koszulę koło szyi, tam zaś, zgodnie z domysłem, znaleźliśmy klucz wiszący na brudnej tasiemce, którą przeciąłem własnym kozikiem kapitana. Overcoming my disgust, I loosened his shirt around his neck, and there, as we had guessed, we found a key hanging on a dirty ribbon, which I cut with my captain's trestle. Surmontant un grand dégoût, je desserrai sa chemise autour de son cou, et là, comme nous l'avions deviné, nous trouvâmes une clef accrochée à un ruban sale, que je coupai avec le tréteau de mon capitaine. Превозмогая великое отвращение, я расстегнул его рубашку на шее, и там, как мы и догадались, мы нашли ключ, висевший на грязной ленте, которую я перерезал своим капитанским козелком. Переборовши сильну огиду, я розстебнув йому сорочку на шиї, і там, як я і здогадувався, ми знайшли ключ, що висів на брудній стрічці, яку я перерізав власним ножем капітана. Nabrawszy wielkiej nadziei po tym odkryciu, popędziliśmy cwałem na górę do pokoiku, gdzie kapitan nocował od tak dawna i gdzie jeszcze od dnia jego przybycia stała skrzynia. Gaining great hope after this discovery, we galloped upstairs to the room where the captain had been sleeping for so long, and where the chest had been standing since the day of his arrival. Обретя большую надежду после этого открытия, мы поскакали наверх, в комнату, где так долго спал капитан, и где со дня его приезда стоял сундук. З великою надією на цю знахідку ми риссю помчали нагору, до кімнати, де капітан так довго ночував і де скриня стояла з дня його прибуття.

Jej wygląd zewnętrzny niczym się nie różnił od wyglądu innych kufrów marynarskich. Its external appearance was no different from that of the other sailor trunks. Son aspect extérieur n'était pas différent de celui des autres malles de marin. Внешний вид его ничем не отличался от других матросских сундуков. Його зовнішній вигляд нічим не відрізнявся від інших військово-морських сундуків. Na wieku widniał monogram „B” wypalony żelazem; rogi były poobijane nieco i starte przez długie używanie oraz niedelikatne obchodzenie się z nim. The lid had a monogram of "B" burned with iron; the horns were slightly battered and worn from long use and rough handling. На кришці викарбувано монограму "B", кути трохи побиті та стерті від тривалого використання та недбалого поводження.

— Podaj mi klucz! - Give me the key! - Віддай мені ключ! — rzekła matka. Mother said. - сказала мати. Wprawdzie zamek się zacinał, lecz zdołała go przekręcić i odrzuciła w mgnieniu oka wieko. The lock was jamming, but she managed to twist it and flung the lid back in no time. La serrure se bloquait, mais elle réussit à la tourner et à faire tomber le couvercle en un clin d'œil. Замок заедал, но она успела повернуть его и быстро откинула крышку. Щоправда, замок заклинило, але вона зуміла його відкрутити і миттю відкинула кришку назад.

Silna woń tytoniu i dziegciu wionęła ze środka, lecz na wierzchu było widać jedynie zupełnie przyzwoity garnitur, bardzo starannie oczyszczony i poskładany. A strong smell of tobacco and tar exuded from inside, but on top only a perfectly decent suit was visible, very carefully cleaned and folded. Une forte odeur de tabac et de goudron s'échappait de l'intérieur, mais par-dessus seul un costume parfaitement décent était visible, très soigneusement nettoyé et plié. Изнутри шел сильный запах табака и смолы, но сверху был виден только вполне приличный костюм, очень тщательно вычищенный и сложенный. Зсередини витав сильний запах тютюну і смоли, але все, що можна було побачити зверху - це цілком пристойний костюм, дуже ретельно вичищений і складений. Matka wyraziła przypuszczenie, że kapitan nie miał go jeszcze nigdy na sobie. The mother speculated that the captain had never worn it before. La mère a émis l'hypothèse que le capitaine ne l'avait jamais porté auparavant. Мати висловила припущення, що капітан ніколи раніше його не носив. Pod spodem był istny groch z kapustą: kwadrant , blaszany kubek, kilka laseczek tytoniu, dwie pary nader pięknych pistoletów, sztaba lanego srebra, stary zegarek hiszpański i wiele innych świecidełek niezbyt wielkiej wartości i przeważnie wyrobu zagranicznego, para mosiężnych kompasów oraz pięć czy sześć osobliwych muszli z Indii Zachodnich. Underneath was a real pea and cabbage: a quadrant, a tin cup, a few stick of tobacco, two pairs of very beautiful pistols, a bar of cast silver, an old Spanish watch and many other trinkets of little value and mostly foreign-made, a pair of brass compasses, and five or six peculiar shells from the West Indies. En dessous se trouvait un vrai pois et chou : un quadrant, une coupelle en étain, quelques bâtons de tabac, deux paires de très beaux pistolets, un lingot d'argent fondu, une vieille montre espagnole et bien d'autres bibelots de peu de valeur et pour la plupart de fabrication étrangère. , une paire de compas en laiton et cinq ou six coquilles particulières des Antilles. Внизу был настоящий горох и капуста: квадрант, жестяная чашка, несколько палочек табака, две пары очень красивых пистолетов, слиток литого серебра, старые испанские часы и много других безделушек малоценных и большей частью иностранного производства. , пара латунных компасов и пять или шесть своеобразных раковин из Вест-Индии. Під ним був справжній ріг достатку: квадратик, бляшана чашка, кілька пачок тютюну, дві пари дуже гарних пістолетів, злиток литого срібла, старий іспанський годинник і багато інших дрібничок, малоцінних і переважно іноземного виробництва, пара латунних компасів і п'ять чи шість мушель з Вест-Індії. Często później zastanawiałem się nad tym, po co on te wszystkie rupiecie woził z sobą wszędzie w ciągu swego włóczęgowskiego, występnego i pełnego niebezpieczeństw życia. Later I often wondered why he was carrying all this junk everywhere with him in his wandering, wicked and dangerous life. Plus tard, je me suis souvent demandé pourquoi il emportait tout ce bric-à-brac partout avec lui dans sa vie errante, méchante et dangereuse. Потом я часто удивлялся, зачем он таскает с собой весь этот хлам в своей бродячей, злой и опасной жизни. Пізніше я часто дивувався, чому він всюди носив із собою весь цей мотлох під час свого бродячого життя, сповненого небезпек.

Dotychczas oprócz srebra i drobiazgów nie znaleźliśmy niczego, co by mogło przedstawiać jakąś wartość, a żaden z tych przedmiotów nie stanowił dla nas upragnionej zdobyczy. Until now, apart from silver and trinkets, we have found nothing of any value, and none of these items have been our desired prey. Jusqu'à présent, à part l'argent et les bibelots, nous n'avons rien trouvé de valeur, et aucun de ces objets n'a été notre butin convoité. Поки що, окрім срібла та дрібничок, ми не знайшли нічого цінного, і жоден з цих предметів не став для нас бажаним трофеєм. Pod spodem znajdował się stary płaszcz żeglarski, wyblakły od soli morskiej w wielu podróżach. Underneath was an old sailing coat, faded from the sea salt on many journeys. Під ним був старий матроський бушлат, вицвілий від морської солі багатьох плавань. Matka odrzuciła go niecierpliwie i ujrzeliśmy ostatnie przedmioty znajdujące się na dnie skrzyni: paczkę owiniętą w ceratę i wyglądającą na plik papierów oraz worek z płótna żaglowego, który przy poruszeniu odezwał się brzękiem złota. My mother discarded it impatiently, and we saw the last items at the bottom of the box: an oilcloth-wrapped package that looked like a bundle of papers, and a sack of sailcloth that sounded a clang of gold when it moved. Ma mère l'a jeté avec impatience, et nous avons vu les derniers objets au fond du coffre : un paquet enveloppé de toile cirée qui ressemblait à une liasse de papiers, et un sac de voiles qui faisait un bruit d'or quand il bougeait. Мать нетерпеливо выбросила его, и мы увидели последние предметы на дне сундука: обернутый клеенкой сверток, похожий на пачку бумаг, и парусиновый мешок, который при движении издавал звон золота. Мати нетерпляче відкинула його, і ми побачили останні предмети на дні скрині: загорнутий у клейонку пакунок, схожий на пачку паперів, і мішок з парусини, який дзвенів золотом, коли його рухали.

— Pokażę tym łajdakom, że jestem uczciwą kobietą — oświadczyła matka. "I will show these bastards that I am an honest woman," said the mother. "Je vais montrer à ces salauds que je suis une femme honnête", a déclaré la mère. «Я покажу этим ублюдкам, что я честная женщина», — сказала мать. - Я покажу цим негідникам, що я чесна жінка", - заявила мати. — Odbiorę swój dług i ani grosza więcej. - Collect my debt and a penny more. - Recouvrer ma dette et un sou de plus. - Я отримаю свій борг і ні копійки більше. Trzymaj sakiewkę pani Crossleyowej! Have Mrs. Crossley's purse! Тримай сумочку місіс Кросслі! — I zabrała się do obliczania z worka kapitańskiego sumy, którą był nam winien; przeliczone pieniądze przesypywała do sakiewki trzymanej przez mnie. And she set about counting from the captain's sack the sum which he owed us; she poured the converted money into the purse I was holding. Et elle se mit à calculer sur le sac du capitaine la somme qu'il nous devait ; elle a versé l'argent converti dans la bourse que je tenais. - І вона почала вираховувати з сумки капітана суму, яку він нам винен; вона висипала конвертовані гроші в мішечок, який я тримав у руках.

Było to zajęcie żmudne i uciążliwe, gdyż pieniądze pochodziły z różnych krajów i były rozmaitej wielkości: były tam i dublony, i luidory, gwinee, talary i nie wiem już jakie inne monety, wszystko zmieszane pospołu. It was a tedious and arduous task, because the money came from different countries and was of various sizes: there were doubloons, and luidors, guineas, thalers, and I don't know any other coins, all mixed together. Это была утомительная и трудная работа, потому что деньги поступали из разных стран и были разных размеров: были и дублоны, и луидоры, и гинеи, и талеры, и другие монеты, я не знаю, все вперемешку. Це було важке і громіздке завдання, оскільки гроші походили з різних країн і були різного розміру: дублони, луїдори, гінеї, талери і я не знаю, які ще монети, змішані разом. Na domiar złego gwinee, na których jedynie znała się moja matka, spotykało się prawie że najrzadziej. To make matters worse, the guineas that my mother knew only about, they met almost the least. Pour aggraver les choses, les Guinées que ma mère ne connaissait que, elles se sont presque moins rencontrées. Что еще хуже, гинеи, о которых знала только моя мать, встречались почти реже всего. Що ще гірше, гінеї, які знала лише моя мама, зустрічалися майже так само рідко.

Gdyśmy już doszli niemal do połowy, nagle położyłem rękę na ramieniu matki, gdyż w cichym, mroźnym powietrzu posłyszałem dźwięk, który mi ściął krew w żyłach — było to miarowe stukanie laski ślepego żebraka na zamarzniętym gościńcu. When we were almost halfway through, I suddenly put my hand on my mother's shoulder, for in the still, frosty air I heard a sound that cut my blood in my veins - it was the steady tapping of a blind beggar's staff on the frozen road. Когда мы были уже почти на полпути, я вдруг положил руку на плечо матери, потому что в неподвижном морозном воздухе я услышал звук, от которого кровь перерезала мне жилы, — это был ровный стук посоха слепого нищего по замерзшему Дорога. Коли ми майже подолали половину шляху, я раптом поклала руку на мамине плече, бо в тихому морозному повітрі почула звук, від якого кров стигла в жилах, - це був постійний стукіт палиці сліпого жебрака по замерзлій дорозі. Odzywało się raz po raz, coraz bliżej, podczas gdyśmy siedzieli z zapartym tchem. It spoke again and again, closer and closer, while we sat breathlessly. Il parlait encore et encore, de plus en plus près, alors que nous étions assis en retenant notre souffle. Он говорил снова и снова, все ближе и ближе, пока мы сидели, затаив дыхание. Він говорив знову і знову, все ближче і ближче, а ми сиділи, затамувавши подих. Ktoś począł się dobijać do drzwi gospody, później słychać było, jak przekręcano klamkę i coś chrobotało koło zamku, jakby napastnik próbował się włamać; potem nastała chwila dłuższej ciszy zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz. Someone started knocking on the inn's door, then you could hear the door handle being turned and something scratching next to the castle, as if the attacker was trying to break in; then there was a long silence both inside and outside. Quelqu'un a commencé à frapper à la porte de l'auberge, puis on a entendu la poignée de la porte tourner et quelque chose gratter à côté du château, comme si l'agresseur essayait de s'introduire par effraction ; puis il y eut un long silence tant à l'intérieur qu'à l'extérieur. Кто-то начал стучать в дверь трактира, потом было слышно, как поворачивается дверная ручка и что-то царапается по замку, как будто нападавший пытался проникнуть внутрь; затем наступила долгая тишина как внутри, так и снаружи. Хтось почав стукати у двері корчми, потім було чути, як повернули ручку і щось брязнуло біля замка, ніби зловмисник намагався вдертися всередину; потім настала тривала тиша як ззовні, так і зсередини. W końcu rozpoczęło się na nowo kusztykanie laski żebraka i ku niewysłowionej radości naszej i zadowoleniu znów cichło z wolna w miarę oddalania się, aż ucichło zupełnie. At last the lingering of the beggar's staff began anew, and to our inexpressible joy and satisfaction it again faded away as we moved away, until it was completely silent. Enfin, l'attardement du bâton du mendiant recommença, et à notre joie et à notre satisfaction ineffables, il s'estompa de nouveau à mesure que nous nous éloignions, jusqu'à ce que tout soit complètement calme. Наконец снова зазвучал протяжный звук посоха нищего, и, к нашей невыразимой радости и удовольствию, он снова затих по мере того, как мы удалялись, пока не умолк совсем. Нарешті, лайка жебрака знову почалася, і, на нашу невимовну радість і задоволення, вона знову повільно стихла, коли ми відійшли, поки не стала зовсім тихою.

— Mamo! - Mom! - Мамо! — odezwałem się — weź wszystko i uciekajmy stąd! - I said - take everything and let's get out of here! - Я сказав - забирайте все і забирайтеся звідси!

Byłem pewny, że zaryglowane drzwi musiały wzniecić podejrzenie, więc ów zbój sprowadzi nam na głowę cały rój szerszeni; w każdym razie, jak dziękowałem sobie sam za zaryglowanie drzwi, tego nie potrafi wysłowić nikt, kto nie spotkał się w swym życiu z tym przerażającym ślepcem. I was sure that the locked door must have aroused suspicion, so the robber would bring a whole swarm of hornets on our heads; in any case, as I thanked myself for locking the door, no one who has not met this terrifying blind man in his life can say it. J'étais sûr que la porte verrouillée devait éveiller les soupçons, alors le voleur apporterait tout un essaim de frelons sur nos têtes; en tout cas, comme je me suis remercié d'avoir fermé la porte, personne qui n'a pas rencontré ce terrifiant aveugle dans sa vie ne peut le dire. Я был уверен, что запертая дверь должна была вызвать подозрение, поэтому грабитель навлечет на наши головы целый рой шершней; во всяком случае, как я благодарил себя за то, что запер дверь, этого не может сказать никто, кто не встречал в своей жизни этого ужасного слепца. Я був упевнений, що замкнені двері повинні були викликати підозру, і цей бандит звалить на наші голови цілий рій шершнів; в усякому разі, як я дякував собі за те, що замкнув двері, не може висловити ніхто, хто не стикався з цим страшним сліпим у своєму житті.

Lecz matka, choć miała tęgiego pietra, nie chciała przystać na to, by wziąć o grosz złamany więcej, niż się jej należało, a również stanowczo sprzeciwiała się poprzestaniu na mniejszej sumie. But my mother, hard on her feet, was reluctant to agree to take a broken penny more than she owed her, and she was also firmly against settling for a smaller sum. Mais ma mère, dure sur ses pieds, ne voulait pas accepter de prendre un sou cassé de plus qu'elle ne lui devait, et elle était aussi fermement opposée à se contenter d'une somme moindre. Но моя мать, твердо стоявшая на ногах, не желала соглашаться ни на пенни больше, чем положено, и была категорически против того, чтобы согласиться на меньшую сумму. Але мати, хоч і була сильно веснянкувата, відмовилася погодитися взяти на копійку більше, ніж їй належало, а також була категорично проти того, щоб зупинитися на меншій сумі. Powtarzała, że daleko jeszcze do dziesiątej, że zna swoje prawa i chce je wykorzystać. She repeated that she was still far from ten o'clock, that she knew her rights and wanted to use them. Elle a répété qu'elle était encore loin de dix heures, qu'elle connaissait ses droits et voulait les utiliser. Она все повторяла, что ей еще далеко до десяти часов, что она знает свои права и хочет ими воспользоваться. Вона повторила, що ще далеко не десята година, що вона знає свої права і хоче ними користуватися. Jeszcze spierała się ze mną, gdy wtem rozległo się ciche, krótkie gwizdnięcie opodal na wzgórzu. She was still arguing with me when there was a soft, short whistle on the hillside. Elle se disputait encore avec moi quand il y eut un sifflement doux et court sur le flanc de la colline. Она все еще спорила со мной, когда на склоне холма раздался тихий короткий свист. Вона все ще сперечалася зі мною, коли на пагорбі почувся тихий, короткий свист. To wystarczyło aż nadto nam obojgu. It was more than enough for both of us. C'était plus que suffisant pour nous deux. Этого было более чем достаточно для нас обоих. Цього було достатньо для нас обох.

— Wezmę to, co mam — powiedziała zrywając się na równe nogi. "I'll take what I have," she said, jumping to her feet. "Je vais prendre ce que j'ai," dit-elle en sautant sur ses pieds. - Я візьму те, що маю, - сказала вона, зриваючись на ноги.

— Ale ja wezmę tę drobnostkę dla zaokrąglenia rachunku! - But I will take this little thing to round the bill! « Mais je prendrai ce petit truc pour arrondir l'addition ! "Но я возьму эту мелочь, чтобы округлить счет!" - Але я візьму це трохи для завершення рахунку! — dodałem chwytając ceratową paczuszkę. - I added, grabbing an oilcloth package. - добавил я, хватая клеенчатый пакет. - додала я, хапаючи пакет з клейонкою.

W jednej chwili zbiegliśmy po omacku na dół zostawiając świecę przy wypróżnionej skrzyni, otworzyliśmy drzwi i poczęliśmy umykać co sił w nogach. In an instant, we felt downstairs, leaving the candle next to the emptied chest, we opened the door and began to flee as fast as we could. En un instant, nous nous sommes sentis en bas, laissant la bougie à côté du coffre vidé, nous avons ouvert la porte et avons commencé à fuir aussi vite que nous le pouvions. В одно мгновение мы почувствовали себя внизу, оставив свечу рядом с опустевшим сундуком, мы открыли дверь и побежали так быстро, как только могли. Миттю ми збігли в темряві вниз, залишивши свічку біля порожньої коробки, відчинили двері і кинулися бігти щодуху. Nie wybraliśmy się ani o minutę za wcześnie. We didn't go a minute too soon. Nous ne sommes pas allés une minute trop tôt. Мы не ушли ни на минуту слишком рано. Ми не прийшли ні на хвилину раніше. Mgła szybko się rozwiewała, a księżyc z wysoka świecił już bardzo jasno na wszystkie strony, jedynie na samym dnie wąwozu i koło drzwi karczmy leżała wąska smuga ciemności, osłaniająca nasze pierwsze kroki. The fog cleared quickly, and the moon was shining brightly from above on all sides, only at the very bottom of the ravine and near the door of the inn lay a narrow streak of darkness that shielded our first steps. Le brouillard se dissipait rapidement et la lune brillait d'en haut de tous côtés, seulement au fond du ravin et près de la porte de l'auberge s'étendait une étroite bande d'obscurité qui protégeait nos premiers pas. Туман быстро рассеялся, и луна ярко светила сверху со всех сторон, только на самом дне оврага и у дверей постоялого двора лежала узкая полоска тьмы, заслонявшая наши первые шаги. Туман швидко розсіювався, і місяць згори вже дуже яскраво світив на всі боки, лише вузька смужка темряви лежала на самому дні яру і біля дверей корчми, затуляючи собою наші перші кроки. Ale niespełna w połowie drogi do wioski, prawie u stóp pagórka, musieliśmy wyjść na przestrzeń oświetloną księżycem. But less than halfway to the village, almost at the foot of the hill, we had to go out into the moonlit space. Mais à moins de la moitié du village, presque au pied de la colline, nous avons dû sortir dans l'espace éclairé par la lune. Но менее чем на полпути к деревне, почти у подножия холма, нам пришлось выйти в залитое лунным светом пространство. Але менш ніж на півдорозі до села, майже біля підніжжя пагорба, нам довелося вийти на освітлений місяцем простір. Nie dość tego: do naszych uszu doszło tupanie kilku pędzących ludzi. Not only that: we heard the stomping of a few rushing people. Non seulement cela : nous avons entendu le piétinement de quelques personnes qui se précipitaient. Мало того: мы услышали топот нескольких спешащих людей. Мало того: до наших вух долетів тупіт кількох людей, які їхали на великій швидкості. Gdy spojrzeliśmy w ich stronę, ujrzeliśmy światło chyboczące się tam i z powrotem i zbliżające się coraz bardziej, co świadczyło, że jeden z przybywających miał latarnię. As we looked at them, we saw a light wobbling back and forth and getting closer and closer, indicating that one of the arrivals had a lantern. Alors que nous les regardions, nous avons vu une lumière osciller d'avant en arrière et se rapprocher de plus en plus, indiquant que l'un des arrivants avait une lanterne. Когда мы посмотрели на них, мы увидели свет, качающийся взад и вперед и приближающийся все ближе и ближе, что указывало на то, что у одного из прибывших был фонарь. Коли ми подивилися на них, то побачили світло, яке коливалося туди-сюди і наближалося все ближче і ближче, що вказувало на те, що в одного з прибулих був ліхтар.

— Mój kochany — rzekła nagle matka — weź pieniądze i uciekaj. "My love," said her mother suddenly, "take your money and run." « Mon amour, dit soudain maman, prends ton argent et cours. - Донечко, - раптом сказала мати, - бери гроші і тікай. Ja słabnę. I am getting weaker. Je deviens plus faible. Я слабею. Я завагався.

Myślałem, że już niechybnie nadszedł kres nas obojga. I thought that the end of both of us had inevitably come. Je pensais que la fin de nous deux était inévitablement arrivée. Я думал, что конец нам обоим неизбежен. Я думав, що кінець нас обох неминуче вже настав. O, jakże przeklinałem tchórzostwo sąsiadów! Oh, how I cursed the cowardice of my neighbors! Oh, comme j'ai maudit la lâcheté de mes voisins ! О, як я проклинав боягузтво моїх сусідів! Jak wymyślałem w duchu na biedną mateńkę, za jej uczciwość i chciwość, za jej dawną niewczesną śmiałość i obecną słabość! How I thought in my mind for the poor mother, for her honesty and greed, for her old, untimely boldness and present weakness! Comme je pensais dans mon esprit pour la pauvre mère, pour son honnêteté et sa cupidité, pour son ancienne audace prématurée et sa faiblesse actuelle ! Как думал я мысленно за бедную мать, за ее честность и жадность, за ее прежнюю, несвоевременную дерзость и теперешнюю слабость! Як я бурчав у душі на бідну матір, за її чесність і жадібність, за її колишню несвоєчасну сміливість і теперішню слабкість! Na szczęście znajdowaliśmy się koło mostku, więc słaniającą się i wyczerpaną doprowadziłem na skraj brzegu, gdzie, jak przewidywałem, wydała jęk i upadła bez przytomności w moje ramiona. Fortunately we were near the bridge, so I led her staggering and exhausted to the edge of the shore, where, I predicted, she let out a groan and fell unconscious into my arms. Heureusement, nous étions près du pont, alors je l'ai conduite chancelante et épuisée jusqu'au bord du rivage où, comme je l'avais prévu, elle a laissé échapper un gémissement et est tombée inconsciente dans mes bras. К счастью, мы были рядом с мостом, поэтому я повел ее, шатающуюся и измученную, к краю берега, где, как я и предсказывал, она издала стон и без сознания упала мне на руки. На щастя, ми були недалеко від мосту, тому я підвів слабку і виснажену жінку до краю берега, де, як я і передбачав, вона застогнала і впала непритомна мені на руки. Nie wiem, skąd mi się wzięło tyle siły, aby to wykonać, i pewno zrobiłem to dość niezdarnie, bądź co bądź jednak udało mi się zaciągnąć ją pod mostek, a nawet częściowo ukryć pod sklepieniem. I don't know where I got so much strength to do it, and I must have done it quite clumsily, but at any rate I managed to drag it under the breastbone, and even partially hide it under the vault. Je ne sais pas où j'ai puisé tant de force pour le faire, et j'ai dû le faire assez maladroitement, mais en tout cas j'ai réussi à le tirer sous le sternum, et même à le cacher partiellement sous la voûte. Не знаю, откуда у меня столько сил на это, и, должно быть, я сделал это весьма неуклюже, но, во всяком случае, мне удалось протянуть его под грудину и даже частично спрятать под сводом. Не знаю, звідки у мене взялися сили на це, і я, звичайно, зробив це досить незграбно, але так чи інакше мені вдалося протягнути його під мостом і навіть частково заховати під склепінням. Dalej już nie mogłem jej posunąć, gdyż mostek był niewysoki, tak iż zaledwie sam zdołałem wczołgać się pod niego. I could not move it any further, for the sternum was not so high that I could barely crawl under it myself. Je ne pouvais pas le déplacer plus loin, car le sternum n'était pas si haut que je pouvais à peine me glisser dessous moi-même. Я не мог двигаться дальше, потому что грудина была не так высока, чтобы я сам под ней едва мог пролезть. Я не міг штовхати його далі, оскільки міст був настільки низьким, що я ледве зміг пролізти під ним сам. Tak musieliśmy czekać zmiłowania bożego, oddaleni od karczmy zaledwie na odległość głosu. So we had to wait for God's mercy, only a voice away from the inn. Nous avons donc dû attendre la miséricorde de Dieu, à une voix de l'auberge. Так что пришлось ждать божьей милости, только голос вдали от корчмы. Matka leżała bez ducha. The mother lay without a ghost. Мати лежала бездиханна.