×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.


image

Polski z Anią // Polish with Ania (Grammar), Prepositions / Polski z Anią. 5. Przyimki

(1) 5. Polish with Ania. Prepositions / Polski z Anią. 5. Przyimki - YouTube

Cześć! A dzisiaj opowiem wam o przyimkach, przyimki,

czyli te bardzo małe wyrazy, jak "do", "na", "w", "z", "u".

i tak dalej, i tak dalej, i tak dalej.

Wy myślę, że już wiecie, że niektóre przyimki zawsze łączą się

z konkretnym przypadkiem,

ale mamy też takie przyimki,

które mogą zmieniać się i zmieniają się

w zależności od tego,

jaki czasownik jest w zdaniu:

czy jest to czasownik

dynamiczny, to znaczy czasownik ruchu,

czy czasownik

statyczny.

Oczywiście statyczny

to nie tylko "jestem", ale też "pracuję", "mieszkam"

i tak dalej, i tak dalej.

Ale mamy jeszcze czasowniki

o znaczeniu powrotu,

to znaczy "wracam skądś" albo

"pozdrawiam skądś", bo ja jestem w jednym miejscu,

a osoba, do której wysyłam pozdrowienia,

jestem w drugim,

ale nie jestem w tym miejscu, w którym zwykle mieszkam.

Teraz zobaczymy,

jak to się zmienia

w zależności od kategorii, do której się odwołujemy.

Po pierwsze,

kiedy mamy czasowniki dynamiczne, a więc

"idę", "idziesz", "idzie", "idziemy", "idziecie", "idą" i tak dalej, "jadę", "lecę", "płynę" -

(jest bardzo dużo tych czasowników),

wtedy musimy pomyśleć o takich elementach: po pierwsze,

czy czasownik jest dynamiczny, czy statyczny, czy ma sens wracania.

Jeśli jest dynamiczny,

to musimy teraz sprawdzić,

czy mówi o jakimś budynku,

czy mówi o osobie,

czy mówi o czymś, co jest otwarte

i płaskie jak stadion,

czy mówi o sytuacji, która

stymuluje albo oko, albo usta, albo ucho - za moment powiem więcej -

czy mówi o wodzie

(woda),

czy mówi o górach. I teraz zobaczcie:

kiedy mam ten element: dynamiczny czasownik i budynek,

używam konstrukcji z "do".

A więc:

"idę do"

do" jest + dopełniacz -

"Idę do domu",

"Idę do szkoły" - szkoła jest budynkiem, dom jest budynkiem,

"Idę do teatru" -

teatr jest

budynkiem.

Jeśli

idę

nie do budynku

albo do budynku, ale ważna jest osoba, która

odwiedzam,

a więc na przykład brat,

babcia, kolega, koleżanka,

Paweł, Kasia, Łukasz,

ktokolwiek - osoba,

nie budynek -

też używam "do"

i też używam dopełniacza.

A więc:

"Idę do

brata",

"Idę do siostry",

"Idę do

babci",

"Idę do Pawła", "Idę do Kasi", "Idę do Łukasza".

To jest dobra informacja: dynamika - już mamy dwa razy "do"

i dwa razy dopełniacz.

Ale teraz mamy inną sytuację:

sytuacje, kiedy coś jest tak, jak powiedziałam, otwarte,

płaskie, nie jak góry, płaskie.

Na przykład stadion jest takim miejscem.

To nie jest

budynek,

to jest coś otwartego.

A więc "Idę

na"

- mówiłam już w filmie o bierniku, że biernik lubi dynamikę, lubi ruch -

"Idę na

stadion",

"Idę na

basen",

"Idę na

- uwaga! -

uniwersytet",

bo uniwersytet to są

budynki, ale to jest cały kampus,

który jest otwarty.

Mamy też wyjątki, na przykład "Idę na pocztę".

I ktoś może pomyśleć:

"Dlaczego 'na pocztę' to jest otwarte?".

Bo historycznie - teraz otwieramy głowę

na język polski -

historycznie poczta

to był

mężczyzna, który przyjechał na koniu, stał na

- otwarte, płaskie - placu

i na tym placu czytał informacje od króla. To była poczta.

I historyczna konsekwencja w gramatyce teraz jest taka, że "Idę na

pocztę", "Idę na pocztę",

"Idę na dworzec".

Dworzec kolejowy jest teraz budynkiem, ale kiedyś to była otwarta, płaska

przestrzeń jak peron,

jak platforma.

"Idę na przystanek".

Następna rzecz,

znowu "na" i znowu biernik,

to coś, co stymuluje oko. Na przykład,

zobaczcie,

"idę"

budynek:

"do teatru", ale coś, co stymuluje oko, to nie budynek-teatr, tylko spektakl:

"Idę na spektakl" -

to jest biernik.

Teraz: "Idę do (budynek)

filharmonii

na koncert" -

coś, co stymuluje ucho.

Kolejna rzecz:

"Idę

- budynek -

do kawiarni na

- coś, co stymuluje usta - kawę".

Tak? A więc jeśli jest jakiś element,

który pasuje do tej kategorii i czasownik dynamiczny,

wtedy mówię:

"na" + konstrukcja w bierniku.

Kolejna rzecz

z czasownikiem

"iść", "jechać", "lecieć"

(dynamicznym) to

woda.

I tutaj mamy pierwszy raz - zobaczcie,

już było dwa razy "do", dwa razy "na" - pierwszy raz mamy "nad":

"Idę nad rzekę",

bo kiedy pomyślimy o rzece albo o morzu, albo o jeziorze,

to rzeka, morze, jezioro, jeśli to jest mapa, a ja jestem na górze, to jestem nad rzeką, nie w środku, tylko nad.

A więc "Idę nad rzekę", "Idę nad morze", "Idę nad jezioro":

kategoria woda.

I ostatnia kategoria

związana z czasownikami dynamicznymi:

to góry.

Kiedy mówimy o górach i dynamicznie: "idę w".

Pierwszy raz mamy przyimek "w"

z biernikiem.

"Idę w góry",

"Jadę

w Tatry",

"Jadę w

Alpy"

i tak dalej, i tak dalej.

Teraz przyjdziemy do kategorii statycznej,

a więc już nie czasowniki dynamiczne, ale czasowniki statyczne.

Jeśli coś jest statyczne, wiąże się z lokalizacją, to lokalizację lubi miejscownik. I miejscownik

będzie tutaj kilka razy.

Zobaczmy.

"Jestem" - statyczne - albo "siedzę" - statyczne -

"w" - budynek - "w domu" -

to jest miejscownik.

"Jestem w szkole" - już nie 'idę" dynamiczny, tylko "jestem", "siedzę",

"Pracuję

w szkole",

"Jestem

w teatrze",

"w" lokalizacja, a więc miejscownik.

I tutaj zapamiętajcie, bo tylko jeden jedyny raz mamy przyimek "u".

Przyimek "u"

wiąże się z osobą i ze statyką.

A więc "Jestem u brata", "Idę do brata" - dopełniacz, super, znowu dopełniacz.

Ale jestem "u", już nie "do", nie "w", nie "na", "Jestem u brata"

"Jestem u siostry", "Jestem u kolegi", "Jestem u koleżanki".

Teraz mamy znowu przestrzeń otwartą i płaską:

"Szłam na

stadion" - biernik,

ale "jestem" znowu ten sam przyimek "na",

ale forma lokatywna, bo to jest miejsce, miejscownik:

"Jestem na stadionie", "Jestem na basenie", "Jestem na dworcu",

"Jestem na poczcie",

"Jestem na uniwersytecie"

(otwarty kampus).

Kolejna kwestia związana ze stymulacją

oka, ucha, czyli zmysłów naszych:

znowu "na"

i znowu miejscownik. Zobaczcie, jest tak samo

łatwo pamiętać

"Jestem na spektaklu", "Jestem na koncercie", "Jestem na kawie", "Jestem na piwie", " Jestem na lekcji",

"Jestem na kolacji" i tak dalej, i tak dalej.

Tutaj mieliśmy z wodą "nad",

"nad"

bardzo lubi kategorię "woda".

A więc znowu mamy "nad",

ale

jeden jedyny raz, zobaczcie na całej tablicy,

mamy narzędnik

(instrumental).

A więc:

"jestem",

"siedzę"

- niedynamiczne -

"nad

rzeką",

"Siedzę nad

morzem",

"Siedzę nad jeziorem",

"Jestem nad oceanem",

"Jestem nad Bałtykiem".

Wszystkie te kategorie

związane z wodą

będą

działały z tą gramatyką, będą występowały z tą gramatyką.

I została kategoria "góry". Znowu świetna informacja: było "w",

jest "w", ale oczywiście statyczne,

to lokalizacja.

Zobaczcie,

jak dużo jest lokalizacji: mamy tu miejscownik, tu miejscownik, tutaj

i tutaj mamy miejscownik.

A więc:

"Jadę w góry", ale "Jestem

- tu mamy plural (liczbę mnogą) -

"w górach",

"w Tatrach",

"w Alpach",

"w Bieszczadach",

"w Andach"

i tak dalej, i tak dalej.

I zostałą nam ostatnia kategoria

związana z sytuacją wracania, czyli jestem gdzieś

albo pojechałam gdzieś, byłam tam i teraz już wracam.

"Wracam"

lubi "z",

a "z" lubi dopełniacz:

"wracam z domu do pracy jeszcze raz".

"Wracam"

- uwaga: tutaj mamy nie

"z szkoły".

Dlaczego mamy "ze szkoły"?

Bo nawet dla Polaków, którzy fonetycznie mają bardzo interesujące dźwięki,

mówić "z szkoły"

jest trochę trudno. Dlatego mamy ekstra "e":

"ze szkoły".

"Z domu" nie ma problemu: "z do-mu".

Ale "z szk.." trochę trudno:

"ze szkoły".

No i "Wracam z teatru".

Kolejna kategoria, zobaczcie, jak to łatwo pamiętać: mamy "do" - opozycja "od",

czyli "Pojechałam do brata", a teraz już "Wracam

od brata".

Pamiętajcie, osoba

zawsze dopełniacz

(genetive), zawsze, zawsze, zawsze.

Kategoria "otwarte i płaskie" -

znowu mamy "z":

"Wracam"

- i uwaga, nie "z stadionu",

dużo konsumentów -

"Wracam ze stadionu",

ale tu jest jeden konsonant, drugi konsument - OK:

"Wracam

z basenu".

Zostały nam trzy kategorie. Kategoria

"spotkania,

wydarzenia, jakiegoś eventu".

A więc:

"Wracam"

- znowu "z spektaklu"

dużo -

,"ze spektaklu"

"Wracam z koncertu",

"Wracam z kawy" -

znowu dopełniacz.

I teraz uwaga:

powiedziałam, że kategoria

semantyczna wracania, powrotu

lubi

"z".

Tu też mamy "z"

plus to, co było wcześniej: "znad".

A więc "Pozdrawiam znad

Bałtyku" -

dopełniacz. "Pozdrawiam znad morza",

"Wracam znad rzeki", "Wracam znad Wisły".

I została kategoria "góry".

Znowu litera "z":

"Wracam z gór",

"Pozdrawiam z Tatr"

i tak dalej, i tak dalej.

Jak popatrzycie na całą tę tabelę,

naprawdę mamy dużo trików, żeby to łatwo zapamiętać.

Na początku mamy dwa razy "do",

dwa razy "na",

tu jest nietypowe "nad" do kategorii "woda" plus literka "z",

"góry": dwa razy "w" i "z", które jest bardzo często

w kategorii powrotu.

No i jeśli chodzi o gramatykę: lokatywność,

czyli miejsce, bardzo lubi miejscownik

w większości przypadków poza wodą

i osobą.

Być może teraz macie bardzo dużo informacji nowych w głowie,

ale kiedy spokojnie

usiędziecie,

pomyślicie o tych wszystkich kategoriach, posłuchacie, jak mówią Polacy,

to myślę, że teraz będziecie rozumieli tę kwestię

o wiele lepiej. Zobaczymy niedługo, jak radzi sobie z tym nasz "native speaker", czyli Łukasz.

Zobaczcie to za chwilę. Dziękuję!

- Cześć, Łukasz. -Cześć, Aniu.

- Gdzie mieszkasz, powiedz nam dzisiaj.

- Mieszkam w Warszawie.

- Acha. A co robisz dzisiaj?

- Dzisiaj jadę do siostry. - Acha.

- A później jadę na stadion na mecz.

- OK, a gdzie jest stadion w Warszawie?

- Stadion w Warszawie jest nad rzeką, nad Wisłą.

-Acha. A co robisz po meczu?

- Jak będę wracał z meczu, to

pomyślę, bo jeszcze nie wiem.

- Acha, jasne.

A powiedz mi, masz już plany na wakacje?

- Nie mam, ale może pojadę nad morze,

a może w góry.

- OK. Świetnie i jeszcze chciałam wam powiedzieć o jednej rzeczy: kiedy pytałam Łukasza o różne rzeczy

i używałam czasowników ruchu,

pytałam: "Dokąd

idziesz, jedziesz, lecisz".

Jeżeli mówię to z czasownikiem statycznym, mówię: "Gdzie jesteś", "Gdzie pracujesz?", "Łukasz, gdzie mieszkasz" - tak powiedziałam.

A jeżeli mówimy o czasownikach powrotu, to pytamy:

"Skąd

wracasz",

"Skąd albo od kogo masz

pozdrowienia?".

Dziękuję, Łukasz.

Dziękujemy wam.

- Dzięki i pamiętajcie, subskrybujcie nasz kanał.

- Do zobaczenia. - Pa!

(1) 5. Polish with Ania. Prepositions / Polski z Anią. 5. Przyimki - YouTube Präpositionen / Polnisch mit Anna. 5. Präpositionen Προθέσεις / Πολωνικά με την Άννα. 5. προθέσεις Prepositions / Polish with Anna. 5. prepositions Preposiciones / Polaco con Anna. 5. preposiciones Preposições / Polaco com Anna. 5. preposições Предлоги / Польский язык с Анной. 5. предлоги Прийменники / Польська з Анною. 5. прийменники

Cześć! A dzisiaj opowiem wam o przyimkach, przyimki, Hi! Today I'm going to talk about prepositions (Polish: przyimki ),

czyli te bardzo małe wyrazy, jak "do", "na", "w", "z", "u". prepositions, i.e. those very small words, such as "do", "na", "w", "z", "u".

i tak dalej, i tak dalej, i tak dalej. and so on, and so on and so forth.

Wy myślę, że już wiecie, że niektóre przyimki zawsze łączą się I think that you already know that some prepositions always go with

z konkretnym przypadkiem, a particular case,

ale mamy też takie przyimki, but we also have such prepositions

które mogą zmieniać się i zmieniają się which can and do change

w zależności od tego, depending

jaki czasownik jest w zdaniu: on the verb in the sentence:

czy jest to czasownik whether it is

dynamiczny, to znaczy czasownik ruchu, a dynamic verb, i.e. a verb of movement,

czy czasownik or a static verb.

statyczny.

Oczywiście statyczny Of course, a static verb

to nie tylko "jestem", ale też "pracuję", "mieszkam" is not only "jestem" ( I am ) but also "pracuję" ( I work ), "mieszkam" ( I live )

i tak dalej, i tak dalej. and so on and so forth.

Ale mamy jeszcze czasowniki But we also have verbs

o znaczeniu powrotu, which refer to returning,

to znaczy "wracam skądś" albo i.e. "wracam skądś" (I return, I go back from somewhere ),

"pozdrawiam skądś", bo ja jestem w jednym miejscu, "pozdrawiam skądś" ( I send greetings from somewhere ) because I'm in one place,

a osoba, do której wysyłam pozdrowienia, the person to whom I send greetings

jestem w drugim, is somewhere else,

ale nie jestem w tym miejscu, w którym zwykle mieszkam. but I'm not in the place where I usually live.

Teraz zobaczymy, Now let's see

jak to się zmienia how it changes

w zależności od kategorii, do której się odwołujemy. depending on the category to which we refer.

Po pierwsze, Firstly,

kiedy mamy czasowniki dynamiczne, a więc when we have dynamic verbs, such as

"idę", "idziesz", "idzie", "idziemy", "idziecie", "idą" i tak dalej, "jadę", "lecę", "płynę" - "idę", "idziesz", "idzie", "idziemy", "idziecie", "idą" (different forms of go ), "jadę" ( I go by some means of transport ), "lecę" ( I go by plane ), "płynę" ( I swim ) -

(jest bardzo dużo tych czasowników), (there are a lot of these verbs),

wtedy musimy pomyśleć o takich elementach: po pierwsze, then we have to think about the following elements: firstly,

czy czasownik jest dynamiczny, czy statyczny, czy ma sens wracania. whether the verb is dynamic, static, or has a sense of returning.

Jeśli jest dynamiczny, If it is dynamic,

to musimy teraz sprawdzić, we must check

czy mówi o jakimś budynku, whether it refers to a building,

czy mówi o osobie, or a person,

czy mówi o czymś, co jest otwarte or to something that is an open

i płaskie jak stadion, and flat space like a stadium or arena,

czy mówi o sytuacji, która or whether it refers to a situation that

stymuluje albo oko, albo usta, albo ucho - za moment powiem więcej - stimulates either the eye or the mouth, or the ear - I will explain it more thoroughly in a moment -

czy mówi o wodzie or whether it refers to water

(woda), (Polish: woda ),

czy mówi o górach. I teraz zobaczcie: or to the mountains.

kiedy mam ten element: dynamiczny czasownik i budynek, when I have this element: a dynamic verb and a building

używam konstrukcji z "do". I use the construction with "do".

A więc: So:

"idę do" "Idę do" - "do" + genitive -

do" jest + dopełniacz -

"Idę do domu", "Idę do domu" ( I'm going home ),

"Idę do szkoły" - szkoła jest budynkiem, dom jest budynkiem, "Idę do szkoły" ( I'm going to school ) - school is a kind of building, as home is a kind of building,

"Idę do teatru" - "Idę do teatru" (I'm going to the theater) -

teatr jest A theater is

budynkiem. a building.

Jeśli If

idę I'm going

nie do budynku not to a building

albo do budynku, ale ważna jest osoba, która or to a building, but the person whom I'm going to visit is important,

odwiedzam,

a więc na przykład brat, for example a brother,

babcia, kolega, koleżanka, grandmother, friend, colleague,

Paweł, Kasia, Łukasz, Paweł, Kasia, Łukasz,

ktokolwiek - osoba, anyone, but a person,

nie budynek - not a building -

też używam "do" I also use "do"

i też używam dopełniacza. and also I use genitive.

A więc: So:

"Idę do "Idę do

brata", brata" ( I'm going to my brother ),

"Idę do siostry", "Idę do siostry" ( I'm going to my sister ),

"Idę do "Idę do

babci", babci" ( I'm going to my grandma ),

"Idę do Pawła", "Idę do Kasi", "Idę do Łukasza". "Idę do Pawła", "Idę do Kasi", "Idę do Łukasza".

To jest dobra informacja: dynamika - już mamy dwa razy "do" This is good news: in case of dynamic verbs we already have "do" twice,

i dwa razy dopełniacz. and we use the genitive twice.

Ale teraz mamy inną sytuację: But now we have a different situation:

sytuacje, kiedy coś jest tak, jak powiedziałam, otwarte, a situation when something is, as I said, open

płaskie, nie jak góry, płaskie. and flat, so not like mountains, flat.

Na przykład stadion jest takim miejscem. For example, a stadium is such a place.

To nie jest This is not a building,

budynek, this is something that is open.

to jest coś otwartego. this is something that is open.

A więc "Idę So, "Idę

na" na"

- mówiłam już w filmie o bierniku, że biernik lubi dynamikę, lubi ruch - - I've already said in the film about the accusative that the accusative likes dynamics, likes movement -

"Idę na "Idę na

stadion", stadion" ( I'm going to the stadium ),

"Idę na "Idę na

basen", basen" ( I'm going to the swimming pool ),

"Idę na "Idę na

- uwaga! - - attention! -

uniwersytet", uniwersytet" ( I'm going to the university )

bo uniwersytet to są because the university consists of

budynki, ale to jest cały kampus, buildings, but as a whole campus it is an open space.

który jest otwarty.

Mamy też wyjątki, na przykład "Idę na pocztę". There are exceptions, for example "Idę na pocztę" ( I'm going to the post office ).

I ktoś może pomyśleć: One might think:

"Dlaczego 'na pocztę' to jest otwarte?". "Why 'na pocztę' is an open space? ".

Bo historycznie - teraz otwieramy głowę Because historically speaking - now we open our heads

na język polski - for the Polish language -

historycznie poczta historically, the post

to był was

mężczyzna, który przyjechał na koniu, stał na a man who arrived on horseback, stood on

- otwarte, płaskie - placu - an open, flat place: square

i na tym placu czytał informacje od króla. To była poczta. and on the square he read the news from the king. That was a post office.

I historyczna konsekwencja w gramatyce teraz jest taka, że "Idę na The historical consequence for grammar is that we say "Idę na

pocztę", "Idę na pocztę", pocztę", "idę na pocztę",

"Idę na dworzec". "Idę na dworzec" ( I'm going to the station ).

Dworzec kolejowy jest teraz budynkiem, ale kiedyś to była otwarta, płaska Today, a train station is a building, but once it was an open, flat

przestrzeń jak peron, space, a kind of platform.

jak platforma. like a platform.

"Idę na przystanek". "Idę na przystanek" ( I'm going to a (bus/train) stop ).

Następna rzecz, The next thing,

znowu "na" i znowu biernik, once again "na" and once again with accusative,

to coś, co stymuluje oko. Na przykład, when we speak about something that stimulates the eye. For example,

zobaczcie, look,

"idę" "Idę"

budynek: a building:

"do teatru", ale coś, co stymuluje oko, to nie budynek-teatr, tylko spektakl: "do teatru", but something that stimulates the eye is not a building - theater - but a performance, a show:

"Idę na spektakl" - "Idę na spektakl" ( I'm going to a show ) -

to jest biernik. this is accusative.

Teraz: "Idę do (budynek) Now: "Idę do (a building)

filharmonii filharmonii

na koncert" - na koncert" ( I'm going to the concert hall for a concert ) -

coś, co stymuluje ucho. something that stimulates the ear.

Kolejna rzecz: Another thing:

"Idę "Idę

- budynek - - a building -

do kawiarni na do kawiarni na

- coś, co stymuluje usta - kawę". - something that stimulates the mouth - kawę" ( I'm going to a cafe for a coffee ).

Tak? A więc jeśli jest jakiś element, So if there is an element

który pasuje do tej kategorii i czasownik dynamiczny, that fits into this category and a dynamic verb

wtedy mówię: then I say:

"na" + konstrukcja w bierniku. "na" + a construction with the accusative.

Kolejna rzecz Another thing

z czasownikiem with the verbs

"iść", "jechać", "lecieć" "iść", "jechać", "lecieć"

(dynamicznym) to (dynamic ones) is

woda. water.

I tutaj mamy pierwszy raz - zobaczcie, And here for the very first time we've got - let's see,

już było dwa razy "do", dwa razy "na" - pierwszy raz mamy "nad": we've already had "do" and "na" twice - for the first time we've got "nad":

"Idę nad rzekę", "Idę nad rzekę" ( I'm going to the river )

bo kiedy pomyślimy o rzece albo o morzu, albo o jeziorze, Because when we think about a river or a sea or a lake,

to rzeka, morze, jezioro, jeśli to jest mapa, a ja jestem na górze, to jestem nad rzeką, nie w środku, tylko nad. a river, sea, lake, if it is on a map, and I'm overhead, I'm above a river, not in the middle of it, not "w", but "nad".

A więc "Idę nad rzekę", "Idę nad morze", "Idę nad jezioro": So "Idę nad rzekę" ( I'm going to the river ), "Idę nad morze" ( I'm going to the sea ), "Idę nad jezioro" ( I'm going to the lake ):

kategoria woda. it all belongs to the 'water' category.

I ostatnia kategoria And the last category

związana z czasownikami dynamicznymi: associated with dynamic verbs:

to góry. mountains.

Kiedy mówimy o górach i dynamicznie: "idę w". When we talk about mountains dynamically: "Idę w"

Pierwszy raz mamy przyimek "w" - for the first time we have a preposition "w"

z biernikiem. with the accusative:

"Idę w góry", "Idę w góry" ( I'm going in the mountains )

"Jadę "Jadę

w Tatry", w Tatry" ( I'm going in the Tatra Mountains )

"Jadę w "Jadę w

Alpy" Alpy" ( I'm going in the Alps )

i tak dalej, i tak dalej. and so on and so forth.

Teraz przyjdziemy do kategorii statycznej, Now we will move on to the category of static verbs.

a więc już nie czasowniki dynamiczne, ale czasowniki statyczne. So we will no longer talk about dynamic verbs, but about static verbs.

Jeśli coś jest statyczne, wiąże się z lokalizacją, to lokalizację lubi miejscownik. I miejscownik If something is static and is associated with location, then location likes locative. And locative

będzie tutaj kilka razy. will appear here quite a few times.

Zobaczmy. Let's see.

"Jestem" - statyczne - albo "siedzę" - statyczne - "Jestem" - static - or "siedzę" - static -

"w" - budynek - "w domu" - "w" - a building - "w domu" -

to jest miejscownik. this is locative.

"Jestem w szkole" - już nie 'idę" dynamiczny, tylko "jestem", "siedzę", "Jestem w szkole" ( I'm at school ) - not dynamic 'go', but "I am", "I sit"

"Pracuję "I work":

w szkole", "Pracuję w szkole" ( I work at school ),

"Jestem "Jestem

w teatrze", w teatrze" ( I'm in the theater ),

"w" lokalizacja, a więc miejscownik. "w" in the sense of location, so the locative.

I tutaj zapamiętajcie, bo tylko jeden jedyny raz mamy przyimek "u". And here try to remember, because it is the only case we have the preposition "u".

Przyimek "u" The preposition "u"

wiąże się z osobą i ze statyką. is associated with a person and a static verb.

A więc "Jestem u brata", "Idę do brata" - dopełniacz, super, znowu dopełniacz. So: "Jestem u brata" ( I'm at my brother ), "Idę do brata" ( I'm going to my brother ) - great, once again the genitive.

Ale jestem "u", już nie "do", nie "w", nie "na", "Jestem u brata" But "jestem + u", not "do", not "w", not "na", "Jestem u brata",

"Jestem u siostry", "Jestem u kolegi", "Jestem u koleżanki". "Jestem u siostry" ( I'm at my sister ), "Jestem u kolegi" ( I'm at my friend ), "Jestem u koleżanki" ( I'm at my girlfriend ).

Teraz mamy znowu przestrzeń otwartą i płaską: Now, again we'll talk about open and flat space:

"Szłam na "Szłam na

stadion" - biernik, stadion" ( I was going to the stadium ) - "stadion" is the accusative,

ale "jestem" znowu ten sam przyimek "na", but "jestem" once again the same preposition "na"

ale forma lokatywna, bo to jest miejsce, miejscownik: but now a locative form, because this is a place, locative:

"Jestem na stadionie", "Jestem na basenie", "Jestem na dworcu", "Jestem na stadionie" ( I'm at the stadium ), "Jestem na basenie" ( I'm at the swimming pool ), "Jestem na dworcu" ( I'm at the train station ),

"Jestem na poczcie", "Jestem na poczcie" ( I'm at the post office ),

"Jestem na uniwersytecie" "Jestem na uniwersytecie" ( I am at the university )

(otwarty kampus). (an open campus).

Kolejna kwestia związana ze stymulacją Another question associated with stimulation

oka, ucha, czyli zmysłów naszych: of the eye, ear, i.e. our senses:

znowu "na" is again "na"

i znowu miejscownik. Zobaczcie, jest tak samo and again locative. See, it is the same,

łatwo pamiętać it's easy to remember:

"Jestem na spektaklu", "Jestem na koncercie", "Jestem na kawie", "Jestem na piwie", " Jestem na lekcji", "Jestem na spektaklu" ( I'm at the show )", "Jestem na koncerice" ( I'm at a concert ),"Jestem na kawie" ( I'm having a coffee ), "Jestem na piwie" ( I'm having a beer ), "Jestem na lekcji" ( I'm having a class ),

"Jestem na kolacji" i tak dalej, i tak dalej. "Jestem na kolacji" ( I'm having dinner ), and so on and so forth.

Tutaj mieliśmy z wodą "nad", Here we used "nad" with water,

"nad" "nad"

bardzo lubi kategorię "woda". likes this category very much.

A więc znowu mamy "nad", So once again we have "nad"

ale but

jeden jedyny raz, zobaczcie na całej tablicy, only once, look at the entire board,

mamy narzędnik we have the instrumental

(instrumental). (Polish: narzędnik ).

A więc: So:

"jestem", "Jestem",

"siedzę" "Siedzę"

- niedynamiczne - - non-dynamic -

"nad "nad

rzeką", rzeką" ( I'm sitting by the river ),

"Siedzę nad "Siedzę nad morzem" ( I'm sitting by the sea )

morzem",

"Siedzę nad jeziorem", "Siedzę nad jeziorem" ( I'm sitting by the lake ),

"Jestem nad oceanem", "Jestem nad oceanem" ( I'm by the ocean ),

"Jestem nad Bałtykiem". "Jestem nad Bałtykiem" ( I'm by the Baltic Sea ).

Wszystkie te kategorie All these categories

związane z wodą related to water

będą will

działały z tą gramatyką, będą występowały z tą gramatyką. work according to these grammar rules.

I została kategoria "góry". Znowu świetna informacja: było "w", And the last category: "mountains". Again, great news: it was "w",

jest "w", ale oczywiście statyczne, and it is "w" but of course we use static verbs,

to lokalizacja. because now we are speaking about the location.

Zobaczcie, Let's see

jak dużo jest lokalizacji: mamy tu miejscownik, tu miejscownik, tutaj how much location we have: here we have a locative, here a locative, here

i tutaj mamy miejscownik. and here we have a locative.

A więc: So:

"Jadę w góry", ale "Jestem "Jadę w góry" ( I'm going to the mountains ), but "Jestem

- tu mamy plural (liczbę mnogą) - - here we have a plural form (Polish: liczba mnoga ) -

"w górach", "w górach" ( I'm in the mountains ),

"w Tatrach", "w Tatrach" ( in the Tatra Mountains )

"w Alpach", "w Alpach" ( in the Alps ),

"w Bieszczadach", "w Bieszczadach" ( in the Bieszczady Mountains ),

"w Andach" "w Andach" ( in the Andes )

i tak dalej, i tak dalej. and so on and so forth.

I zostałą nam ostatnia kategoria There is only one category left.

związana z sytuacją wracania, czyli jestem gdzieś It is associated with the situation of returning, i.e. I am somewhere

albo pojechałam gdzieś, byłam tam i teraz już wracam. or went somewhere, I was there and now I'm going back.

"Wracam" "Wracam" ( I'm going back, I'm returning )

lubi "z", likes "z"

a "z" lubi dopełniacz: and "z" likes genitive:

"wracam z domu do pracy jeszcze raz". "Wracam z domu do pracy jeszcze raz" ( I'm going back from home to work again )

"Wracam" "Wracam"

- uwaga: tutaj mamy nie - Note: here we do not have

"z szkoły". "z szkoły".

Dlaczego mamy "ze szkoły"? Why do we have "ze szkoły"?

Bo nawet dla Polaków, którzy fonetycznie mają bardzo interesujące dźwięki, Because even for the Poles, who have very interesting phonetic sounds

mówić "z szkoły" to say "z szkoły"

jest trochę trudno. Dlatego mamy ekstra "e": is too difficult. That's why we have an extra "e":

"ze szkoły". "ze szkoły".

"Z domu" nie ma problemu: "z do-mu". "Z domu" makes no problem: "z do-mu".

Ale "z szk.." trochę trudno: But "z szk..." is a bit too hard:

"ze szkoły". "ze szkoły".

No i "Wracam z teatru". And "Wracam z teatru" ( I'm coming back from the theater ).

Kolejna kategoria, zobaczcie, jak to łatwo pamiętać: mamy "do" - opozycja "od", Another category, see how easy it is to remember: we have "do" - the opposite "od",

czyli "Pojechałam do brata", a teraz już "Wracam so "Pojechałam do brata" ( I went to my brother ) and now "Wracam

od brata". od brata" ( I'm going back from my brother ).

Pamiętajcie, osoba Remember, with a person

zawsze dopełniacz always use the genitive

(genetive), zawsze, zawsze, zawsze. (Polish: dopełniacz ), always, always, always.

Kategoria "otwarte i płaskie" - Category "open and flat" -

znowu mamy "z": again we have "z":

"Wracam" "Wracam

- i uwaga, nie "z stadionu", - and note, not "z stadionu"

dużo konsumentów - too many consonants -

"Wracam ze stadionu", "Wracam ze stadionu" ( I'm coming back from the stadium )

ale tu jest jeden konsonant, drugi konsument - OK: But here's one consonant, the second consonant - OK:

"Wracam "Wracam

z basenu". z basenu" ( I'm going back from the swimming pool ).

Zostały nam trzy kategorie. Kategoria There are three more categories left. Category

"spotkania, 'meetings

wydarzenia, jakiegoś eventu". and events"

A więc: So:

"Wracam" "Wracam"

- znowu "z spektaklu" - again "z spektaklu"

dużo - a bit too much

,"ze spektaklu" "ze spektaklu" ( I'm going back from a play ).

"Wracam z koncertu", "Wracam z koncertu" ( I'm coming back from the concert ),

"Wracam z kawy" - "Wracam z kawy" ( I'm going back from a cafe )

znowu dopełniacz. again genitive.

I teraz uwaga: I now pay attention:

powiedziałam, że kategoria I said that the semantic category

semantyczna wracania, powrotu of returning and coming back

lubi likes

"z". "z".

Tu też mamy "z" Here we also have "z"

plus to, co było wcześniej: "znad". but plus that what we talked about earlier, so: "znad".

A więc "Pozdrawiam znad So: "Pozdrawiam znad

Bałtyku" - Bałtyku" ( Greetings from the Baltic Sea ) -

dopełniacz. "Pozdrawiam znad morza", genitive. "Pozdrawiam znad morza" ( Greetings from the sea ),

"Wracam znad rzeki", "Wracam znad Wisły". "Wracam znad rzeki" ( I'm coming back from the river ), "Wracam znad Wisły" ( I'm coming back from the Vistula ).

I została kategoria "góry". And the category "mountains".

Znowu litera "z": Again, the letter 'z':

"Wracam z gór", "Wracam z gór" ( I'm coming back from the mountains ),

"Pozdrawiam z Tatr" "Pozdrawiam z Tatr" ( Greetings from the Tatras )

i tak dalej, i tak dalej. and so on and so forth.

Jak popatrzycie na całą tę tabelę, When you look at this table

naprawdę mamy dużo trików, żeby to łatwo zapamiętać. we have a lot of tricks to make it easy to remember.

Na początku mamy dwa razy "do", At the beginning we've got "do" twice,

dwa razy "na", "na" twice,

tu jest nietypowe "nad" do kategorii "woda" plus literka "z", here we have the unusual "nad" for the category "water" plus the letter "z",

"góry": dwa razy "w" i "z", które jest bardzo często "mountains", "w" twice and "z" which very often appears

w kategorii powrotu. in the "return" category.

No i jeśli chodzi o gramatykę: lokatywność, And when it comes to grammar: locativity,

czyli miejsce, bardzo lubi miejscownik or the place, likes very much the locative

w większości przypadków poza wodą in most cases apart from water

i osobą. and person.

Być może teraz macie bardzo dużo informacji nowych w głowie, Perhaps now you have a lot of new information in your heads,

ale kiedy spokojnie but when you quietly

usiędziecie, sit and reflect,

pomyślicie o tych wszystkich kategoriach, posłuchacie, jak mówią Polacy, You will think of all these categories, listen how the Poles talk,

to myślę, że teraz będziecie rozumieli tę kwestię then, I think, you will understand this topic

o wiele lepiej. Zobaczymy niedługo, jak radzi sobie z tym nasz "native speaker", czyli Łukasz. much better. We'll see soon how our native speaker Łukasz deals with it.

Zobaczcie to za chwilę. Dziękuję! See you in a moment. Thank you!

- Cześć, Łukasz. -Cześć, Aniu. - Hi, Łukasz. - Hello Ania.

- Gdzie mieszkasz, powiedz nam dzisiaj. - Tell us where you live.

- Mieszkam w Warszawie. - I live in Warsaw.

- Acha. A co robisz dzisiaj? - Uh-huh. And what are you doing today?

- Dzisiaj jadę do siostry. - Acha. - Today I'm going to my sister. - Uh-huh.

- A później jadę na stadion na mecz. - And then I'm going to the stadium to see a match.

- OK, a gdzie jest stadion w Warszawie? - OK, and where is the stadium in Warsaw?

- Stadion w Warszawie jest nad rzeką, nad Wisłą. - The Warsaw stadium is by the river, by the Vistula.

-Acha. A co robisz po meczu? - Uh-huh. And what are you doing after the game?

- Jak będę wracał z meczu, to - On my way from the match, I

pomyślę, bo jeszcze nie wiem. will decide, because I do not know yet.

- Acha, jasne. - Oh, sure.

A powiedz mi, masz już plany na wakacje? And tell me, do you already have plans for the holidays?

- Nie mam, ale może pojadę nad morze, - I don't, but maybe I'll go to the seaside,

a może w góry. but maybe to the mountains.

- OK. Świetnie i jeszcze chciałam wam powiedzieć o jednej rzeczy: kiedy pytałam Łukasza o różne rzeczy - OK. Great and I would like to add one more thing: when I asked Łukasz about different things

i używałam czasowników ruchu, and I used verbs of movement,

pytałam: "Dokąd I asked: ""Dokąd

idziesz, jedziesz, lecisz". idziesz, jedziesz, lecisz".

Jeżeli mówię to z czasownikiem statycznym, mówię: "Gdzie jesteś", "Gdzie pracujesz?", "Łukasz, gdzie mieszkasz" - tak powiedziałam. If I use a static verb, I say: "Gdzie jesteś?", "Gdzie pracujesz?", "Łukasz, gdzie mieszkasz?" - that's how I put it.

A jeżeli mówimy o czasownikach powrotu, to pytamy: And if we use verbs of return, we ask:

"Skąd "Skąd

wracasz", wracasz?",

"Skąd albo od kogo masz "Skąd albo od kogo masz

pozdrowienia?". pozdrowienia?".

Dziękuję, Łukasz. Thank you, Łukasz.

Dziękujemy wam. Thank you.

- Dzięki i pamiętajcie, subskrybujcie nasz kanał. - Thanks and remember to subscribe to our channel.

- Do zobaczenia. - Pa! - See you. - Pa!