Start learning this lesson now

Chronos Videos | Science, منشأ آگاهی و ذهن دوجایگاهی

منشأ آگاهی و ذهن دوجایگاهی

بذارین یه سؤال عجیب بپرسم.

آیا شما وجود دارین؟

از کجا می دونین که وجود دارین؟

با بذارین یه جور دیگه بپرسم: به نظرتون ماهی ها می دونن وجود دارند؟

گربه ها چطور؟

شاید راجع به گربه و ماهی نتونیم جواب بدیم

اما ما انسان ها ظاهرن خوب می دونیم که وجود داریم.

به ربات هوشمند رو توی ذهنتون تصور کنین

که توی حالت خاموش قرار داره

این ربات خاموش ممکنه بتونه خودت شر آپدیت کنه ولی

هیچ اطلاعاتی از جهان اطرافش به دست نمیاره

و نمی تونه اونا رو تحلیل کنه.

اما به محض این که روشن میشه شروع می کنه به کسب اطلاعات از اطرافش

و تجزیه و تحلیل اون ها.

آگاهی انسان هم همینطوره

آگاهی حالته که ما انسان ها روشن هستیم و می تونیم بر اساس اطلاعاتی که داریم تصمیم گیری کنیم

و تصمیماتمون رو اجرا کنیم.

پس خودآگاهی به زبون ساده

دانش و آگاهی ای هست که ما در مورد خودمون داریم.

اما ما از کی به وجود خودمون توی این دنیا پی بردیم؟

آیا این آگاهی خودبه خود به وجود اومده یا بهمون یاد دادنش؟

یه چیز رفتاریه، یا ژنتیکی یا ماوراءطبیعه؟

در مورد این که ذهن ما چرا اینقدر پیچیدس و چرا چیزی به نام خودآگاهی داریم

هنوز هیچ جواب قانع کننده ای پیدا نشده اما

دانشمندا و فیلسوفای مختلفی جواب این سؤال رفتن.

بعضر از فیلسوفای ماتریالیست معتقدن که نظریه ی تکامل

می تونه پاسخ خوبی برای این که ما چرا آگاهی داشته باشه.

یعنی روند شکل گیری آگاهی توی آدم خیلی کند بوده

و ذهن ما توی طول تاریخ به همراه بقیه ی اعضای بدنمون رشد کرده

و ما کم کم تبدیل شدیم به انسان آگاه.

اما بعضی از نظریه پردازای فلسفه ی ذهن و خودآگاهی هم

چیزایی ماوراطبیعی منشأ شکب گیری خودآگاهی انسان بوده.

مثلاً یه سری از این دانشمندا

بدون ارائه ی هیچ شواهد علمی

ادعا کردن که خودآگاهی در خارج بدن انسان هم می تونه وجود داشته باشه

این وسط، «جولیان جینز» توی سال ۱۹۷۶

یه نظریه ی خیلی جالب در مورد چرایی بوجود آمدن خودآگاهی مطرح کرده

که تا امروز هنوز کسی نتونسته شواهد و دلایل معتبری علیهش ارائه بده

جینز توی کتاب معروفش بر اساس

یه عالمه شواهد و مدارک از تاریخ،

زبان شناسی، عصب شناسی و باستان شناسی

توضیح می ده که آگاهی به نسبت چیز جدیدیه

و توی قسمت اعظم تاریخ انسان آگاهی نداشته

اسم کتاب این آقا «منشأ خودآگاهی در فروپاشی ذهن دوجایگاه» هست

که ترجمه ی فرسیش به کوشش دکتر خسرو پارسا

به همراه تیم متحصص همراهش در دسترس فارسی زبونها قرار گرفته

تا چند دقیقه ی دیگه علت اسم این اسم رو متوجه می شین.

خوب اول بیاین ببینیم کدوم بخش از بدنمون مرکز خودآگاهیه

اگه جواب شما هم مغز هستش باید بگم درسته!

همونطور که می دونین مغز انسان از دو نیمره تشکیل شده:

نیمکره ی چپ و نیمکره ی راست

هرکدوم از این نیمکره ها مسئول بخشی از

اعمال و افکار و احساسات ما هستن.

نیمکره ی چپ معمولاً مسئول گفتار و منطق ماست

و توی افراد راست دست معمولا نیمکره ی غالب مغز محسوب می شه.

اگه نیمرکره ی چپ مغ برداشته بشه

شخص قابلیت حرف زدن رو از دست می ده

اما اگر نیمکره ی راست برداشته بشه

انسان قدرت تحلیلش رو از دست میده.

آسیب هایی که به نیمکره ی راست وارد می شه

قابل درمان و قابل برگشت هستن

چون طبق ادعای جولیان جینز

نیمکره ی چپ به مرور زمان مسئولیت های نیمکره ی راست رو به عهده می گیره.

این دو نیمکره ی راست و چپ از طریق یه رشته ی نازک عصبی به هم متصل هستند

طبق نظریه ی آگاهی جینز

زمانی از تاریخ که یکی از این نیمکره ها شروع بع ارتباط برقرار کردن با نیمکره ی دیگه می کنه

دقیقاً همین زمانی هست که زبان شکل می گیره.

زبان چیز خیلی خیلی مهمیه و در واقع

ابزار تفکر هست. یعنی

ماها بدون زبان نمی تونیم فکر کنیم.

اگه یه بار که توی افکار خودتون غرق شدین

یه کم دقت کنین

می بینین که دارین با استفاده از کلمات مادریتون فکر می کنین

پس زبان ریشه ی همه چیز ما هست.

زبان اما کم کم توی تاریخ

دیگه از واکنش به اتفاقات روزمره دیگه تبدیل به یه چیز خیلی پیچیده تر میشه

و یه ساختار استعاری پیدا می کنه.

درست از همین نقطه به بعد هستش که آگاهی پدید میاد.

آگاهی به نسبت چیز جدیدیه

و ظاهراً قبل از شکل گیری زبان اصلن وجود نداشته

این نظریه خیلی ادعای گزافیه.

اما جینز توی کتابش شواهد زیادی برای این نظریه ارائه می ده

بذارین چند تا مثال از شواهد تاریخی ای که جینز توی نظریه ش میاره بزنم.

توی قدیم مصر انسان دو نوع روح داشته:

روح «کا» که توی جهان دیگه ای زندگی می کرده

و خدایان دارای «کا» بودن.

و روح «با» که همراه با تن انسان روی زمین زندگی می کرده و هنگام مرگ از بدن جدا میشده

داستانایی از این قبیل از شرق دور تا سرزمین اینکاها وجود داشته

طبق این نظریه، این «کا» که بعداً در مذاهب به خدایان و خدا تعبیر می شه

دو واقع «ندا»هایی بودن که آدم وقتی هنوز ذهنش یک شکل و دوجایگاهی نشده بوده می شنیده.

در مورد این نداهای توهمی شواهد زیادی توی تاریخ وجود داره

و این نداها که گاهی حتی به شکل توهمات دیداری بروز می کردن

توسط نیمکره ی راست مغز ایجاد می شدن

و پس از عبور از اون نوار باریک که بین دو نیمکره وجود داره توسط نیمرکه ی چپ شنیده می شد.

همین نداها بوده که به مردم آگاه می گفته که چیکار کنن و چیکار نکنن.

این نداهای توهمی اول توسط همه ی انسان ها تجربه می شدن

و وقتی کم کم انسان ها به زبون مسلط می شن

می تونن توی هر دو نیمکره از مغزشون فضاسازی کنن و به روایت بپردازن.

و دیگه این نداها رو نمی شنون.

با محو شدن نداهای شنیداری، خدایان هم از بین میرن

پس می شه نتیجه گرفت وقتی انسان باستای

از خدایان حرف می زده، احتمالاً

داشته از خودش یا بهتره بگم اون نیمکره از مغزش که بهش دستورات صوتی می داده حرف می زده.

با از بین رفتن نداها و خدایان، انسان ها در واقع خداگاه می شن

مسايلی مثل حیله و فریبکاری توی اساطیر

نشون دهنده ی همین روند آگاه شدن هست

در صورتی که قبل از این زمان توی تاریخ رفتارهای انسان واکنشی بوده و آگاهانه نبوده

پس خدایان زاییده ی زبان و چشمگیرترین مشخصه ی تکامل انسان بودند.

اولین مذاهب به دلیل شنیدن توهمات شنیداری شروع شدن.

یه کم دیگه هم در این مورد توضیح می دم.

اما جینز با استفاده از شواهد زیادی ادعا می کنه که

قبل از هزاره ی دوم پیش از میلاد

یعنی بیش از ۴۰۰۰ سال پیش

همه ی انسان ها اسکیزوفرنیک بودند.

اسکیزوفرنیک ها کسایی هستن که نمی تونن فرق بین واقعیت و توهم رو درک کنن

انسان های باستای نداهایی می شنیدن که این نداها شواهد زیادی توی تاریخ دارن.

آدم ها اون نداها رو واقعیت قلمداد می کردن

این نداها بر اساس تجربیات پیشین، تجربیات پیشین یا هر اتفاق ناخودآگاه

معمولاً بهشون می گفته چه زمانی می تونن محصولشون رو درو کنن

یا باید برن جنگ یا نرن جنگ.

درواقع انسان باستان انسانی نبوده که از خودش اراده ی تغییر داشته باشه، بلکه

فقط یه ادراکی از جهان پیرامونش داشته

مثل جداندارای دیگه توی کلونی های خودش زندگی می کرده

وتصمیماتی هم که می گرفته آگاهانه نبودن.

بت ها هم به همین شکل به وجود اومدن.

اونها نماد همین نداها بودند.

بت ها از خاور دور تا آمریکای جنوبی

از قوم اینکاها تا میون مردم مصر

حضور داشتن و با آدم ها حرف می زدن.

در عهد عتیق بتی وجو داشته که می گن حرف می ده و دستور می داده

شاه بابل با بعضی از این بت ها مشورت می کرده!

ببینید یعنی توهم تا چه حد بوده!

بت نمادی از خدا نبوده بلکه خود خدا بوده.

یا بهتره بگیم نمادی از بخش هوشمند ذهن انسان بوده

که انسان از وجودش خبر نداشته.

انسان ها واقعاً ندای بت های خودشون رو می شنیدن

و در مورد کارای روزمره شون از اون ها سؤال نی کردن و ازشون اطاعت می کردن

بر اساس متون میخی کشف شده توی بین النهرین

همه ی انسان ها خدایان شخصی داشتن

که توی خونشون نگهداری می کردن

و این خدایان حتی برای بندگانشون اسم هم تأیین می کردن

و بهشون می گفتن مثلاً از امروز اسم تو داووده!

وقتی این نداها با پیشرفت زبان شروع به محو شدن می کنن

توی تاریخ اسطوره های پریان و فرشته ها به وجود میان که

نصف بدنشون انسان بوده و نصف دیگه ش خدا

آدمایی که این تصاویر رو خلق می کردن

احتمالاً به تازگی داشتن از هر دو نیمکره ی مغزشون استفاده می کردن

و داشتن یواش یواش آگاه می شدن

مفهوم «دیو» هم توی همین زمان شکل می گیره

دیو، نماد قطع شدن نداها،

سکوت خدایان و ول کردن انسان به حال خودش بوده

بنا بر این ادعا می تونیم بگیم که عبرانی ها یا یهودی ها

یه قوم سرگردان و بسیار فقیر بودن

که یه نفر در بینشون ذهن دوجایگاهی داشته

و نداهایی رو می شنیده

این قوم همه ی وقتش رو صرف شنیدن توهمات

و نصیحت های این شخص می کرد و اونجایی که این قوم شروع کرد به پرستیدن بزغالیه ی طلایی

دقیقاْ همون جایی بود که آگاه شده بود

و می تونست تصمیم بگیره.

یه مثال دیگه داستان نوح هست که سرآغاز کتاب مقدس بوده

و اگه هفت قرن برگردیم به عقب

توی گیلگمش پیداش می کنیم

از همین جا می شه نتیجه گرفت گیل گمش به دلیل هجرت خدایان از زمین نوشته شده.

بلافاصله بعد از رفتن خدایان

یا بهتریه بگم فروپاشی ذهن دوجایگاهی

و ایجاد آگاهی در انسان

پادشاهان و مردم عادی برای

تصمیمات زندگیشون که قبلاً توسط

نداهای خودشون یا نداهای بت ها و خدایانشون بهشون دستور داده می شده

به چیزهایی مثل غیب گویی، فالگیری و تعبیر خواب متوسل می شن

توی اون فرهنگ ها چیزی به نام شانس وجود نداشته

پس خطوط کف دست و شماره هایی که روی تاس های می افتاده

فقط می تونسته اراده ی خدایان بوده باشه.

برای همین آدم ها برای تصمیماتی که بلد نبودن بگیرن

می رفتن پیش پیشگوها و بعدها یه سری از پیامبرا

فقط به بازگویی گفته های پیشگوها می پرداختن.

درواق تا ۳۰۰ سال بعد از میلاد، غیبگوها همرده ی پیامبرای محسوب می شدن.

پس از تا ۱۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، فقط تعدادی از آدما این نداها رو می شنیدن

که پیامبرها و غیبگوها هم جزو اون ها بودن.

و از ۱۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح تا زمان میلاد پیغمبرها و پیشگوها از صحنه ی زمین محو شدند

و بعد از میلاد مسیح گفتارهاشون توی کتب مقدس حفظ شد

تا ما الوهیت گم شده ی خودمونو به یاد بیاریم

و از هزاره ی دوم بعد از میلاد

این متون هم اقتدار قبلی خودشون رو از دست دادن

و حالا زمانی هست که علم تلاش داره اقتدار از دست رفته ی ما رو دوباره برامون به ارمغان بیاره.

اگه از این ویدئو خوشتون اومده اونو با دوستاتون به اشتراک بذارین

مرسی از منبع عظیم انرژتون و این که اون رو به اشتراک می ذارین.

منشأ آگاهی و ذهن دوجایگاهی source|awareness|and|mind|dualistic kök|bilinc|ve|zihin|iki yerli Şüurun və ikili zəkanın mənşəyi Der Ursprung des Bewusstseins und des bisräumlichen Geistes L'origine de la conscience et de l'esprit bispatial L'origine della coscienza e della mente bisspaziale Bilincin ve iki uzaylı zihnin kökeni The origin of awareness and dualistic mind

گربه ها چطور؟ pişik|-lar|necə cat|plural marker|how Pişiklər necədir? What about cats?

دانش و آگاهی ای هست که ما در مورد خودمون داریم. bilik|və|anlayış|-i|var|ki|biz|-də|haqqında|özümüz|var knowledge|and|awareness|that|is|that|we|in|about|ourselves|we have özümüz haqqında sahib olduğumuz bilik və şüurdur. Is the knowledge and awareness we have about ourselves.

اما ما از کی به وجود خودمون توی این دنیا پی بردیم؟ amma|biz|-dən|kim|-ə|varlıq|özümüz|içində|bu|dünya|-ə|bildik but|we|from|when|to|existence|ourselves|in|this|world|to|we realized Amma biz nə vaxt bu dünyada özümüzün varlığını dərk etdik? But when did we become aware of our existence in this world?

در مورد این که ذهن ما چرا اینقدر پیچیدس و چرا چیزی به نام خودآگاهی داریم haqqında|mövzu|bu|ki|zehin|biz|niyə|bu qədər|mürəkkəbdir|və|niyə|şey|-ə|ad|öz şüuru|sahibik in|regarding|this|that|mind|our|why|so|it is complex|and|why|something|to|name|self-awareness|we have Beynimizin niyə bu qədər mürəkkəb olduğu və niyə öz-şüur adlanan bir şeyimiz olduğu barədə Regarding why our mind is so complex and why we have something called self-awareness.

هنوز هیچ جواب قانع کننده ای پیدا نشده اما hələ|heç|cavab|inandırıcı|edən|-i|tapılmış|olmamış|amma still|no|answer|convincing|maker||found|not|but Hələ heç bir inandırıcı cavab tapılmayıb, amma No convincing answer has been found yet, but

بعضر از فیلسوفای ماتریالیست معتقدن که نظریه ی تکامل some|of|philosophers|materialist|they believe|that|theory||evolution bəziləri|-dən|filosoflar|materialist|inanırlar|ki|nəzəriyyə|-in|təkamül Bəzi materialist filosoflar hesab edirlər ki, təkamül nəzəriyyəsi Some materialist philosophers believe that the theory of evolution

می تونه پاسخ خوبی برای این که ما چرا آگاهی داشته باشه. -ə|bilir|cavab|yaxşı|||ki|biz|niyə|şüur|sahib| I|can|answer|good|for|this|that|we|why|awareness|have|it is bizim niyə şüurumuzun olması ilə bağlı yaxşı bir cavab verə bilər. can provide a good answer to why we have consciousness.

و ذهن ما توی طول تاریخ به همراه بقیه ی اعضای بدنمون رشد کرده və|zehin|biz|içində|uzun|tarix|ilə|birlikdə|qalan|-in|üzvləri|bədənimiz|inkişaf|edib and|mind|our|in|length|history|to|along with|other|of||our body|growth|has done Və bizim zehniyyətimiz tarix boyu bədənimizin digər üzvləri ilə birlikdə inkişaf edib. And our mind has evolved over the course of history along with the rest of our body.

مثلاً یه سری از این دانشمندا məsələn|bir|sıra|-dən|bu|alimlər for example|a|series|of|these|scientists Məsələn, bu alimlərin bəziləri For example, some of these scientists

بدون ارائه ی هیچ شواهد علمی olmadan|təqdim etmə|-nın|heç|sübutlar|elmi without|presenting|any||evidence|scientific heç bir elmi sübut təqdim etmədən without providing any scientific evidence

ادعا کردن که خودآگاهی در خارج بدن انسان هم می تونه وجود داشته باشه claim|to make|that|self-awareness|in|outside|body|human|also|can|can|existence|to have|it be iddia|etmək|ki|öz şüuru|-də|xaric|bədən||də|-ir|bilmək|varlıq|sahib olmaq|olsun iddia edirlər ki, özünü dərk etmə insanın bədənindən kənarda da mövcud ola bilər. claim that self-awareness can also exist outside the human body.

یه نظریه ی خیلی جالب در مورد چرایی بوجود آمدن خودآگاهی مطرح کرده bir|teori|-lik|çok|ilginç|hakkında|konu|neden|||özfarkındalık|ortaya atmış|yapmış a|theory|of|very|interesting|in|about|why|||self-awareness|proposed|has özünüdərk etmənin yaranma səbəbləri ilə bağlı çox maraqlı bir nəzəriyyə irəli sürüb put forward a very interesting theory about the emergence of self-awareness

اسم کتاب این آقا «منشأ خودآگاهی در فروپاشی ذهن دوجایگاه» هست ad|kitab|bu|bey|kaynak|özfarkındalık|-de|çöküş|zihin|iki yer|dir name|book|this|gentleman|source|self-awareness|in|collapse|mind||is Bu kişinin kitabının adı «Şüurun mənşəyi iki yerin dağılması»dır. The name of this man's book is "The Origin of Self-Awareness in the Collapse of the Dual Mind."

نیمکره ی چپ و نیمکره ی راست hemisphere|of|left|and|hemisphere|of|right yarımkürə|-in|sol|və|||sağ Sol yarımkürə və sağ yarımkürə. the left hemisphere and the right hemisphere.

هرکدوم از این نیمکره ها مسئول بخشی از each|of|these|||responsible|part|of hər biri|-dən|bu|||məsul|hissəsi|-dən Hər biri bu yarımkürələrin bir hissəsinin məsuliyyətini daşıyır. Each of these hemispheres is responsible for a part of

آسیب هایی که به نیمکره ی راست وارد می شه ziyan|lar|ki|-e|yarımkürə|-ın|sağ|daxil|-ir|-e damage|those|that|to|hemisphere|'s|right|entered|it|becomes Sağ yarımkürəyə dəyən zərərlər Injuries that occur to the right hemisphere

نیمکره ی چپ به مرور زمان مسئولیت های نیمکره ی راست رو به عهده می گیره. yarımkürə|-in|sol|-e|zaman|zaman|məsuliyyət|lər|yarımkürə|-in|sağ|onu|-e|öhdə|-ir|-e hemisphere|'s|left|to|passage|time|responsibility|those|hemisphere|'s|right|it|to|responsibility|it|takes sol yarımkürə zamanla sağ yarımkürənin məsuliyyətlərini üzərinə götürür. the left hemisphere gradually takes over the responsibilities of the right hemisphere.

این دو نیمکره ی راست و چپ از طریق یه رشته ی نازک عصبی به هم متصل هستند bu|iki|yarımküre|-i|sağ|ve|sol|-den|yoluyla|bir|ip||ince|sinir|-e|birlikte|bağlı|dirler this|two|hemisphere|of|right|and|left|from|through|a|string||thin|nerve|to|each other|connected|are Bu sağ və sol yarımkürələr nazik bir sinir ipi ilə bir-birinə bağlıdır. These two right and left hemispheres are connected by a thin nerve strand.

زبان چیز خیلی خیلی مهمیه و در واقع dil|şey|çok||önəmlidir|və|içində|həqiqətən language|thing|very||important|and|in|fact Dil çox, çox vacib bir şeydir və əslində Language is something very, very important and in fact

پس زبان ریشه ی همه چیز ما هست. deməli|dil|kök|dir|bütün|şey|biz|dir so|language|root|of|all|things|our|is Deməli, dil hər şeyimizin köküdür. So language is the root of everything for us.

طبق این نظریه، این «کا» که بعداً در مذاهب به خدایان و خدا تعبیر می شه görə|bu|nəzəriyyə|bu|ka|ki|sonra|-də|dinlər|-ə|tanrılar|və|Tanrı|təfsir|-ir|-əcək according to|this|theory|this|ka|that|later|in|religions|to|gods|and|God|interpretation|auxiliary verb|will be Bu nəzəriyyəyə görə, bu "ka" sonradan dinlərdə tanrılar və Tanrı kimi təfsir olunur. According to this theory, this "ka" which later is interpreted as gods and God in religions.

و پس از عبور از اون نوار باریک که بین دو نیمکره وجود داره توسط نیمرکه ی چپ شنیده می شد. ve|sonra|-den|geçiş|-den|o|şerit|dar|ki|arasında|iki||varlık|||yarımküre|-in|||-iyor| and|then|from|passing|through|that|strip|narrow|that|between|two|hemispheres|existence|has|by|hemisphere|of|left|heard|auxiliary verb|became və o iki yarımkürə arasında olan dar zolaqdan keçdikdən sonra sol yarımkürə tərəfindən eşidilirdi. And after passing through that narrow strip that exists between the two hemispheres, they were heard by the left hemisphere.

همین نداها بوده که به مردم آگاه می گفته که چیکار کنن و چیکار نکنن. bu|sesler|olmuş|ki|-e|insanlar|bilinçli|-iyor|söylemek||ne yapmalı|yapmalılar|ve|ne yapmamalı|yapmamalılar these|voices|has been|that|to|people|aware|auxiliary verb|said|that|what to do|they do|and|what|they don't do Məhz bu çağırışlar insanlara nə etməli və nə etməməli olduqlarını bildirirdi. It has been these calls that have informed people what to do and what not to do.

این نداهای توهمی اول توسط همه ی انسان ها تجربه می شدن bu|sesler|yanılsamalı|ilk|tarafından|tüm|-ın|insan|lar|deneyim|-iyor|olmak these|voices|hallucinatory|first|by|all|of|||experience|auxiliary verb|become Bu illüziya səsleri əvvəlcə bütün insanlar tərəfindən təcrübə edilir. These hallucinatory voices were first experienced by all humans.

و وقتی کم کم انسان ها به زبون مسلط می شن ve|zaman|az|az|insan|lar|-e|dil|hakim|-iyor|-ler and|when|less|gradually|||to|language|fluent|auxiliary verb|become Və tədricən insanlar dilə hakim olduqda, And as humans gradually become proficient in language,

می تونن توی هر دو نیمکره از مغزشون فضاسازی کنن و به روایت بپردازن. -iyor|-ler|içinde|her|iki|yarımküre|-den||alan yaratma|-ler|ve|-e|anlatım| auxiliary verb|they can|in|every|both|hemisphere|of|their brain|spatialization|they do|and|to|narration|they engage onlar beyninin hər iki yarımkürəsində məkan yarada bilirlər və hekayə danışmağa başlayırlar. they can create space in both hemispheres of their brain and engage in narration.

از خدایان حرف می زده، احتمالاً from||word|I|I said| |||||muhtemelen özündən, ya da daha yaxşı desək, ona səsli göstərişlər verən beyninin o yarımkürəsindən danışırdı. he was probably

داشته از خودش یا بهتره بگم اون نیمکره از مغزش که بهش دستورات صوتی می داده حرف می زده. referring to himself or, better to say, that hemisphere of his brain that gave him auditory commands.

در صورتی که قبل از این زمان توی تاریخ رفتارهای انسان واکنشی بوده و آگاهانه نبوده de|durumda|ki|önce|dan|bu|zaman|içinde|tarih|davranışlar||tepkisel|olmuş|ve|bilinçli|olmamış in|case|that|before|from|this|time|in|history|behaviors|human|reactive|has been|and|consciously|has not been Əvvəlki dövrlərdə isə insan davranışları reaksiya xarakterli olub, şüurlu olmayıb. Whereas before this time in history, human behaviors were reactive and not conscious.

درواقع انسان باستان انسانی نبوده که از خودش اراده ی تغییر داشته باشه، بلکه aslında|insan|eski|insan|olmamış|ki|-den|kendisi|irade|-e|değişim|sahip olmuş|olsun| in fact|human|ancient|human|he has not been|that|from|himself|will|of|change|he has had||but Əslində, qədim insan özündə dəyişiklik iradəsi olmayan bir insan olub, əksinə In fact, ancient humans were not individuals who had the will to change themselves, but

بت ها هم به همین شکل به وجود اومدن. put|lar|de|e|bu|şekilde|e|varlık|gelmek ||also|to|this|form|to|existence|came Bətlər də eyni şəkildə meydana gəldi. Idols also came into existence in this way.

بت ها از خاور دور تا آمریکای جنوبی put|lar|dan|doğu|uzak|e kadar|Amerika'nın|güney ||from|east|far|to|American|southern Bətlər Uzaq Şərqdən Cənubi Amerikaya qədər. Idols from the Far East to South America.

یا بهتره بگیم نمادی از بخش هوشمند ذهن انسان بوده ya|daha iyi||sembolü|-den|bölüm|akıllı|zihin|insan|olmuş or|better|we say|symbol|of|part|intelligent|mind|human|has been Yaxşı, desək, insanın ağıllı zehniyyətinin simvolu olub. Or better yet, let's say it was a symbol of the intelligent part of the human mind.

که انسان از وجودش خبر نداشته. ki||-den||| that|human|from|its existence|news|has not had Ki, insan onun varlığından xəbərdar olmayıb. That humans were unaware of its existence.

انسان ها واقعاً ندای بت های خودشون رو می شنیدن insan|lar|gerçekten|ses|put|lar|kendileri|onu|-iyor|duymak ||really|voice|||their own|(object marker)|(present tense marker)|to hear İnsanlar həqiqətən öz tanrılarının səsini eşidirdilər Humans really heard the call of their own idols.

همه ی انسان ها خدایان شخصی داشتن tüm|-i|insan|lar|tanrılar|kişisel|sahip olmak all|(emphasis marker)|||gods|personal|to have bütün insanların şəxsi tanrıları var idi all humans had personal gods.

وقتی این نداها با پیشرفت زبان شروع به محو شدن می کنن zaman|bu|çağırışlar|ilə|inkişaf|dil|başlamaq|-ə|silinmə|olmaq|-ir|-lər when|these|calls|with|progress|language|start|to|disappearing|to become|| Bu çağırışlar dilin inkişafı ilə birlikdə yox olmağa başlayanda When these calls begin to fade with the advancement of language

توی تاریخ اسطوره های پریان و فرشته ها به وجود میان که içində|tarix|əfsanə|lar|peri|və|||-ə|varlıq|meydana gəlir|ki in|history|myth|plural marker|fairies|and|||to|existence|they come|that Nağıl tarixində peri və mələklərin varlığı ortaya çıxır ki In the history of fairy tales and angels, they come into existence that

و داشتن یواش یواش آگاه می شدن və|sahib olmaq|yavaş||agah|-ir|olmaq and|to have|slowly|slowly|aware|auxiliary verb|to become və yavaş-yavaş agah olurdular and gradually they were becoming aware

مفهوم «دیو» هم توی همین زمان شکل می گیره anlayış|div|də|içində|bu||forma|-ir|almaq concept|demon|also|in|this|time|shape|auxiliary verb|to take hold «Diy» anlayışı da bu dövrdə formalaşır The concept of "Demon" also takes shape during this time

سکوت خدایان و ول کردن انسان به حال خودش بوده silence|gods|and|to leave|to let|human|to|state|himself|to have been susqunluq|tanrılar|və|buraxma|etmək||-ə|vəziyyət|öz|olub tanrıların susması və insanı öz halına buraxmasıdır the silence of the gods and leaving humanity to its own devices.

که یه نفر در بینشون ذهن دوجایگاهی داشته یک||در|بینشون|ذهن|دوجایگاهی|داشته| that|a|person|in|among them|mind|dualistic|he had ki, onların arasında bir nəfər iki yerdə düşüncəyə sahib idi who had someone among them with a dual mindset

و نداهایی رو می شنیده ندا||می|شنیده| and|voices|them|auxiliary verb for present tense|he heard və səslər eşidirdi and heard voices.

و ایجاد آگاهی در انسان və|||| and|creation|awareness|in|human və insanın şüurunun yaranması and the emergence of awareness in humans

پادشاهان و مردم عادی برای kings|and|people|ordinary|for padşahlar və adi insanlar üçün for kings and ordinary people

نداهای خودشون یا نداهای بت ها و خدایانشون بهشون دستور داده می شده səs|özləri|ya|səs|büt|lər|və|tanrıları|onlara|əmr|verilib|-ir|olmuş voices|their own|or|voices|||and|their gods|to them|command|given|auxiliary verb|been öz səs-küyləri və ya tanrılarının səs-küyləri ilə onlara əmr edilirdi their own voices or the voices of their idols and gods

برای همین آدم ها برای تصمیماتی که بلد نبودن بگیرن için|bu yüzden|insan|lar|||ki|bilmek||(gerek) almak for|this reason|person|plural|for|decisions|that|know|not to be able|to take Buna görə də insanlar, qərar verə bilmədikləri zaman That's why people would go to the seers for decisions they didn't know how to make.

که پیامبرها و غیبگوها هم جزو اون ها بودن. ki|peygamberler|ve|kahinler||-den biri|o|-lar|olmak that|prophets|and|seers|also|among|those|plural marker|to be Peyğəmbərlər və öncəgörənlər də onlardan biri idi. Among them were the prophets and seers.

و حالا زمانی هست که علم تلاش داره اقتدار از دست رفته ی ما رو دوباره برامون به ارمغان بیاره. ve|şimdi|zaman|var|ki|bilim|çaba|ediyor|güç|-den|el|gitmiş|-i|biz|-i|tekrar|bizim için|-e|hediye| and|now|time|is|that|science|effort|is|authority|from|hand|lost|of|our|it|again|for us|to|gift|to bring Və indi elm itirilmiş hakimiyyətimizi yenidən bizə gətirmək üçün çalışır. And now is the time when science is trying to bring back our lost authority.

مرسی از منبع عظیم انرژتون و این که اون رو به اشتراک می ذارین. teşekkürler|-den|kaynak|büyük|enerjiniz|ve|bu|ki|onu|-i|-e|paylaşım|-i|bırakıyorsunuz thank you|for|source|immense|your energy|and|this|that|it|it|to|sharing|I|you put Enerji mənbəyiniz üçün təşəkkür edirəm və onu paylaşdığınız üçün. Thank you for your immense source of energy and for sharing it.

PAR_TRANS:gpt-4o-mini=10.53 PAR_CWT:AvJ9dfk5=11.99 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=2.15 PAR_CWT:AvJ9dfk5=6.83 az:AvJ9dfk5 en:AvJ9dfk5 openai.2025-02-07 ai_request(all=94 err=0.00%) translation(all=188 err=0.00%) cwt(all=1845 err=2.98%)