نقد فیلم - شیرین - کارگردان عباس کیارستمی Filmkritik – Shirin – Regisseur Abbas Kiarostami Film review - Shirin - director Abbas Kiarostami Reseña de la película - Shirin - director Abbas Kiarostami 映画レビュー - シリン - アッバス・キアロスタミ監督 Film eleştirisi - Şirin - yönetmen Abbas Kiarostami 电影评论 - Shirin - 导演阿巴斯·基亚罗斯塔米

داستان جاودانه خسرو و شیرین نظامی

با حضورجمعی از بازیگران خاطره انگیز زن سینمای ایران With the presence of a group of memorable female actors of Iranian cinema

شیرین- فیلمی از عباس کیارستمی

در فیلم شیرین کیارستمی و د رسکانس تیتراژ In the film Shirin Kiarostami and the credits

منظومه خسرو و شیرین نظامی در قالب چند نقاشی ارائه می شود

به دنبال آن تصاویر نمای نزدیک یا کلوز آپ حدود یکصد زن را نظاره گریم After that, we watched close-up pictures of about a hundred women

که به نمایش یا فیلم روبه رویشان واکنش نشان می دهند who react to the show or movie in front of them

در طول زمان هشتاد و چند دقیقه ای فیلم کیارستمی

حتی از نمایش یک پلان از فیلم یا نمایش خسرو و شیرین طفره می رود He even avoids showing a shot of the movie or showing Khosrow and Shirin

و هیچ کدام از زنانی که ما در کل فیلم تنها و فقط نمای عکس العمل آنها را می بینیم And none of the women whose reactions we only see in the entire film

حتی یک کلمه دیالوگ ندارند They don't even have a single word of dialogue

شیرین در ادامه کارهای کیارستمی اثری به شدت مینی مالیستی است Following Kiarostami's works, Shirin is a highly minimalist work

که بیشتر از طریق کاهش خلق می کند، و درام زدایی از ویژگی های آن است which mostly creates through reduction, and de-dramatization is one of its characteristics

واضح است گرایش حداقلی و تمایل به حذف ارکان اصلی سینمای کلاسیک It is clear the minimalist trend and the desire to remove the main elements of classical cinema

مخاطب عام را از سینمای کیارستمی دور کرده است It has alienated the general audience from Kiarostami cinema

و طیف مخاطبین او را کوچک و کوچک تر می کند And the range of his contacts is smaller and smaller

بررسی اجمالی فیلم هایی نظیر ده، پنج، بیست و چهار فریم و شیرین An overview of films such as ten, five, twenty-four frames and Shirin

این مدعا را ثابت می کند که کیارستمی فیلم سازی تجربه گراست This proves that Kiarostami is an experimental filmmaker

که نه تنها قواعد سینمای کلاسیک را جدی نمی گیرد

بلکه در موارد متعددی آن را نادیده انگاشته است

به همین دلیل فیلم های او به خصوص آثار متاخرش For this reason, his films, especially his latest works

به شدت مخاطب گریز و در عین حال بحث برانگیز است It is highly evasive and at the same time controversial

شاید نیاز به یادآوری نباشد که محدودیت های فرهنگی چامعه ایران Perhaps there is no need to remind that the cultural limitations of Iran's society

در سال های قبل و بعد از ساخته شدن فیلم شیرین In the years before and after the making of Shirin movie

امکان دیده شدن زن به خصوص احساسات و عواطفش را به حداقل ممکن رسانده است The possibility of seeing a woman, especially her feelings and emotions, has been minimized

فیلم ساز در این فیلم و در ضیافتی با شکوه The filmmaker in this film and in a magnificent banquet

به بازیگران چند نسل سینمای ایران امکان دیده شدن و بروز عواطف می دهد It allows actors of several generations of Iranian cinema to be seen and show emotions

و نکته قابل توجه این است که از میان این زنان فقط ژولیت بینوش ملیت غیر اایرانی دارد And the remarkable thing is that among these women, only Juliette Binoche has a non-Iranian nationality

ژولیت بینوش را پیش از این در نقش اصلی فیلم کپی برابر اصل کیارستمی دیده بودیم We have already seen Juliette Binoche in the main role of Kiarostami's copy of the original

گوی حضور او حالا و در فیلم شیرین و در میان این حجم از زنان بازیگر ایرانی Like her presence now and in the movie Shirin and among this volume of Iranian actresses

حکم ناظری بیرونی و بی طرف را دارد It has the authority of an external and impartial observer

کیارستمی خود گفته است : که بازیگران فیلم در زمان و مکان واقعی در کنار یکدیگر قرار نگرفته اند Kiarostami himself said that the actors of the film were not together in the real time and place

و پلان های مربوط به هریک به صورت مجزا فیلم برداری شده است And the plans related to each one have been filmed separately

علاوه بر این فکر استفاده از داستان خسرو و شیرین بعد از فیلم برداری به فکر کیارستمی خطور کرده است In addition to this, Kiarostami thought of using the story of Khosrow and Shirin after filming

او با طفره رفتن از نمایش بصری فیلم اصلی یعنی خسرو و شیرین By avoiding the visual representation of the original film, Khosrow and Shirin

و با نمایش رادیویی قصه و از طریق بازتاب فیلم در فضای مخاطب

هنر بارها ستوده شده سینما را به روش خود می ستاید The often praised art praises cinema in its own way

این شکل از ادای دین به سینما توسط کیارستمی

سکانس پایانی سینما پاردادیزو اثر تحسین شده ی جوزپه تورناتوره کارگردان ایتالیایی تبار را یادآوری می کند

آن جایی که شخصیت اصلی فیلم در سینمایی خالی از تماشاگر نشسته

و با چشمانی اشکبار پلان های سانسور شده ی تاریخ سینما را نظاره می کند

پلان هایی سرشار از عواطف و احساسات که گویی منتظر دیده شدن مانده اند

دیدن حضور این زنان در نمای نزدیک دوربین کیارستمی حس نوستالژ یمان را نوازش می دهد

فیلم هایی که درآن نقش آفرینی کرده اند، جلوی چشمانمان رژه می روند

و چه بسا فیلم هایی که ساخته نشده تا در آن نقش آفرینی کنند

به قول بهرام بیضایی: فیلم ساز نام آشنای ایرانی

تاریخ سینمای ایران، تاریخ فیلم های ساخته نشده است

این زن ها تاریخ سینمای ایرانند و هرکدام در دل خود قصه ها دارند

و به این ترتیب کیارستمی ذائقه مخاطب خارج از تصویر را شیرین می کند

مخاطبی که اشباع از تصویر است ، اشباع از تصویر از این نظر که

رسانه های مالتی مدیا به نحو فزاینده ای اذهان مخاطب و تصویر ناخود آگاه جمعی ما را قالبی شکل می دهند Multimedia media are increasingly shaping the minds of the audience and our collective unconscious image.

در جهان تصاویر ما با سایه ای از واقعیت سرو کار داریم نه خود واقعیت

ما با کپی سروکار داریم که لزوما برابر اصل نیست

و چه بسا ممکن است یک سند جعلی باشد

و کیارستمی با حذف این سندهای جعلی به مدیوم سینما اعتبار تازه ای می بخشد

در اینجا سوژه در بیرون دنیای فیلم نیست که بازیگر نقش آن را بازی کند، سوژه خود بازیگر است

به قول سهراب: واژه باید خود باد، واژه باید خود باران باشد

احتمال جعلی بودن جهان تصاویر در فیلم هایی نظیر

نمایش ترومن اثر پیتر ویر و سیمون اثر آندرو نیکول مطرح شده است

کیارستمی در فیلم ده روی ده که به نحوی مانیفست سینمایی او محسوب می شود

هویت صدا را از تصویر مستقل می داند

او با حذف صدا از یک صحنه و حذف تصویر از همان صحنه

مخاطب را به قضاوت فرا می خواند

حال کیارستمی در فیلم شیرین تصویر را به طور کلی از فیلم حذف می کند

و مخاطب را به چالش می کشد

در طول تماشای فیلم بارها سردرگم می شویم

مخاطب اصلی فیلم زنانی هستند که در سینما درحال تماشای فیلم خسرو شیرین هستند

و یا ما که در حال تماشای آن ها هستیم و فیلم شیرین کیارستمی را می بینیم

که البته در واقع نمی بینیم

و به این ترتیب مخاطب از جایگاه انفعالی یک تماشاگر صرف خارج شده و در اثر هنری تنیده می شود

همچنین شاید گزاف نباشد در کنار نوآوری های مورد بحث

فیلم شیرین را یک اثر روان شناختی بنامیم

از نقطه نظر روان شناسی

واکنش افراد به مجموعه ای از رویداداها و تصاویر همیشه مورد نظر بوده است

بسیاری از تست های روان شناسی نظیر رورشاخ و تی ای تی

با همین رویکرد، یعنی ارتعاش در فضای مخاطب به قضاوت می نشینند

چه احساس خوش آیندی است که

در سینما صندلی ات را برعکس بگذاری و به تماشاگران و عکس العمل هایشان نگاه کنی

آنها آینه ای هستند برای آنچه می بینند

و شاید به مراتب بهتر بتوانند ژرفا و عمق اثر را نشان دهند

درست به مثابه نقاشی بین رومیان و چینی ها که در مثنوی مولوی آمده است

چینی ها روزها تلاش کردند تا نقاشی زیبایی را بر دیوار ترسیم کنند

و در مقابل رومیان بر دیوار روبه رو فقط دیوار را صیقل می زدند

و در نهایت بازتاب نقاشی چینی ها بر روی دیوار صیقل خورده رومیان، برنده این مسابقه بود

کیارستمی در فیلم شیرین چنین تجربه ی شیرینی را به ما هدیه می دهد

کیارستمی که در بسیاری از فیلم های پیشین

نمای عکس العمل را از برداشت های سینمایی خود حذف کرده بود در این جا

به اندازه تمام آن حذفیات و بیشتر از آن نمای عکس العمل را در فیلم خود گنجانده است

شاید شنیدن این جمله دیوید برودول خالی از لطف نباشد

اگر به نمای واکنشی ( ریورس شات ) علافه مندید این گفته درایر را به خاطر بسپارید

چهره انسان چشم اندازی است که هیچ گاه از کنکاش درآن خسته نخواهید شد

آگر از این ویدیو لذت بردید کانال مارا در یوتیوب سابسکرایب کنید

و با کلیک کردن روی آیکون زنگوله از جدیدترین ویدیوهای ما آگاه شوید

سپاس از همراهی تان