×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.


image

Íslensk ævintýri og þjóðsögur, Glímumaðurinn

Glímumaðurinn

Bóndi nokkur bjó í Skagafirði; hann átti tvö börn; var það piltur og stúlka. Þau voru snemma efnileg. Þegar pilturinn fór að stálpast var hann so glíminn að enginn gat komið honum af fótunum; strengdi hann þess heit að gifta engum systir sína nema þeim sem felldi sig í glímu; fór hann nú að ferðast víða til að reyna glímni sína við menn.

Það var einhvurju sinni að hann fór suður á land; þó fann hann engan sem bæri hann ofurliði. Þaðan fór hann austur í Skálholt; kom hann þar að kvöldi dags; vóru þar tólf skólapiltar. Hann baðst þar gistingar og stóð honum það frítt fyrir; hjöluðu skólapiltarnir margt við hann um kvöldið; buðu þeir honum í glímu.

Hann kvaðst ekki vera vanur glímum, en þó glímdi hann við einn þeirra og stóð hann ekki lengi. Þá gekk til annar og fór á sömu leið og so hvur eftir annan, og féllu allir þar til ekki vóru eftir nema tveir; hlupu þeir báðir á hann, en hann hefur annan á loft og kastar honum niður so fast að hann féll í óvit, en keyrir hinn undir sig; var hann þar um nóttina.

Um morguninn spyr hann þá hvurt þeir viti ekki af neinum miklum glímumönnum. En þeir sögðu að ei mundu þar vera eins miklir menn sem hann, nema þeir sögðu þar væri karl í koti sem ætti tvo syni; sögðu þeir að þeir vildu aldrei glíma, en þó hugðu þeir að ei mundu þar meiri menn vera.

Hann biður þá fylgja sér þangað. Þeir gjöra nú so; gjöra þeir boð eftir karlinum. Karlinn kom út. Þeir biðja hann að lofa sonum hans að glíma við sig um daginn. Hann segir að ei muni vera hent fyrir börnin að glíma við slíka menn og gekk snúðugt inn aftur. Þeir fóru eftir honum og lögðu sína spesíuna hvur þeirra í lófa hans. Hann fór þá til sona sinna og bað þá glíma við þá sem komnir væri.

Þeir fóru út; tóku þeir til að glíma á dagmálum; glímdi eldri karlssonur við skólapiltana, en sá yngri við Norðlendinginn. En á hádegi var eldri karlssonurinn búinn að fella alla skólapiltana, en Norðlendingurinn búinn að fella þann yngri. Þá fóru þeir að glíma sem eftir stóðu, og glímdu so lengi að hvurugur féll; hættu þeir nú um stund.

Þá mælti karlssonur: "Kanntu nú ekki fleiri brögð?"

"Nei," sagði Norðlendingurinn.

Glíma þeir nú enn lengi þar til karlssonurinn hóf hinn á loft og brá honum þegar hann kom niður so hann féll flatur.

Þá sagði Norðlendingurinn þeim frá ferðum sínum og so heiti sínu og bauð þeim báðum að fara með sér norður. Þeir taka nú það ráð að fara með honum að leyfi föðurs síns.

Fóru þeir nú Kjalveg. Mörgum þótti þetta óráð, að fara þessa leið, því það var seint um haust er þeir fóru og var snjór kominn á fjöllin. Héldu þeir nú áfram leiðar sinnar; hesta höfðu þeir til reiðar. Þegar þeir eru komnir upp á fjöllin kom á þá hríð mikil; héldu þeir nú áfram og vissu ei hvurt þeir fóru þar til þeir sáu í dal nokkurn. Þeir komust einhvurs staðar ofan í dalinn.

Einn bæ sáu þeir í dalnum og margt fé. Þá var liðið að kvöldi; sáu þeir nú hvar stúlka kemur frá bænum og hóar saman fénu. Þeir finna hana; sýnist þeim hún vera þrekleg, en þó rétt fríð. Þeir heilsa henni. Hún tekur því vel.

Norðlendingurinn sló upp í spaug við hana og bauð henni í glímu. Hún var til í það og glímdu þau nú lengi og gat hann ekki komið henni niður þar til hún féll á einu bragði er hún varaðist ekki.

Þeir spurðu hana hvur byggi þar. Hún sagði það væri faðir sinn. Þeir spurðu hvurt þeir mundu ekki fá að vera þar um nóttina. En hún sagði þeir skyldu ekki þar heim koma ef þeir vildu lífi halda, en fara upp úr dalnum sem fljótast. Þeir sögðu að hestar sínir væru so þreyttir að þeir yrðu að vera þar á meðan þeir væru að aflýjast þó þeir biðu bana af því. Stúlkan sá að það var satt og fann það ráð að hún klórar sig í framan so hún varð alblóðug, og slítur af sér hárið og segir einn þeirra skuli reiða sig heim. Þeir gjöra nú so.

Þegar þeir koma að bænum er karlinn úti heldur ófrýnilegur.

Þá mælti stúlkan: "Líklegt þykir mér að þú reynist þeim vel faðir minn því þeir hafa bjargað mér. Ég var hröpuð hér í fjallinu og komst ei neitt þaðan."

Þá mælti karlinn: "Þú mátt sjá um þá þegar piltarnir koma heim í kvöld."

Hún leiðir þá í skála; þar vóru tólf rúm og hvurt þeirra var nóg fyrir tvo. So sækir hún þeim mat og þurr föt. En þegar þeir eru búnir að eta o. s. f. tekur hún hlemm upp úr gólfinu og lætur þá fara þar niður. Þar var stiga ofan að ganga og jarðhús undir.

Nú vóru þeir þar lengi áður þeir heyrðu hark og mannamál í skálanum; heyrðu þeir að stúlkan var þar og þjónaði þeim er komnir voru. Þeir spurðu hana hvort nokkrir hefðu þar komið um daginn. Hún sagði engvir hefði þar komið. Þeir trúðu henni ei og leituðu um allan bæinn, en fundu þá þó ekki.

Nú fóru þeir að hátta, en til ólukku hóstaði einn þeirra er í jarðhúsinu var. Þá stukku hinir upp allir og þrifu hlemminn úr gólfinu og fóru hvur eftir annan niður í húsið, en ei gat nema einn í einu farið niður, en þeir sem í húsinu voru lögðu þá alla í gegn um leið og þeir hlupu niður, en þegar þeir voru allir drepnir hlupu hinir upp og so út.

Þá kom karlinn og þreif til Norðlendingsins og ætlaði að nísta hann sundur. Þá kom eldri karlssonurinn og felldu þeir so karlinn báðir og skáru hann á háls. En þá var kerlingin búin að tæta yngri karlssoninn og leggja hann niður og vildi bíta hann á barkann. Þeir tóku hana og ætluðu að brjóta hana úr hálsliðunum, en í því bili kom stúlkan og sagði þeir skyldu gefa móður sinni líf og so gjörðu þeir; voru þeir nú þar það sem eftir var næturinnar.

En um morguninn bjuggu þeir sig af stað; tóku þeir hesta sína og marga aðra er þar voru, og bundu klyfjar á þá af því er þar var fémætast til. Síðan tóku þeir stúlkuna og allt sauðfé er til var nema tuttugu og fjórar ær er þeir skildu eftir hjá kerlingunni því hún vildi ekki fara.

Nú halda þeir af stað og reka nú féð, en stúlkan rak lestina. Nú vildu þeir fara eftir endilöngum dalnum, en stúlkan sagði að þeim væri dauðinn vís. Þeir spurðu hana hvurnin á því stæði. En hún sagði að tólf menn mundu koma um daginn með fé úr göngum, sem verið hefðu vinnumenn hjá föður sínum og væru miklu meiri fyrir sér en hinir fyrri. Þeir sögðust ekki vera hræddir við drengi þessa.

Hún ráðlagði þeim að fara upp skarð nokkurt er var í fjallið. Þeir kváðu það væri verra fyrir hestana og fóru eins og þeim þótti best. Nú héldu þeir eftir dalnum.

En er þeir komu þangað sem dalurinn þraut sjá þeir koma menn móti sér með fé og eru þeir tólf saman; en er þeir nálægjast þekkja þeir féð og hestana og sleppa fénu og hlaupa heldur ófriðlega móti þeim. En hinir fara þar í brekku eina og bera saman grjót mikið og búast þar við sem best gátu þeir; koma nú hinir og sækja að þeim allrösklega, en þeir verjast með grjótinu og féllu nú hinir fljótt margir, en enginn af þeim þremur því þeir áttu hægra með að verjast; vóru þeir þar til að hinir voru allir dauðir, og fóru síðan af stað og tóku hesta alla og sauðfé og var féð þá orðið sex hundruð; gekk þeim nú vel á leiðinni og komu að stuttum tíma liðnum í Skagafjörð og sögðu allt eins og farið hafði.

Gifti Skagfirðingurinn eldra karlssyninum systir sína, en hinn yngri átti einhvurja stúlku þar í sveitinni, en sjálfur Skagfirðingurinn átti stúlkuna er þeir fengu á fjöllunum og fóru að búa á sinn hvurri jörð þar í sveitinni nálægt hvur öðrum og héldu vináttu sína til dauðadags.


Glímumaðurinn Der Wrestler The wrestler De worstelaar Zapaśnik O lutador Brottaren

Bóndi nokkur bjó í Skagafirði; hann átti tvö börn; var það piltur og stúlka. Ein gewisser Bauer lebte in Skagafjörður; er hatte zwei Kinder; es war ein Junge und ein Mädchen. A certain farmer lived in Skagafjörður; he had two children; it was a boy and a girl. Bóndi nokkur bjó í Skagafirði; hann átti tvö börn; var það piltur og stúlka. W Skagafjörður mieszkał pewien rolnik; miał dwoje dzieci; był to chłopiec i dziewczynka. Um certo fazendeiro morava em Skagafjörður; ele tinha dois filhos; era um menino e uma menina. Þau voru snemma efnileg. Sie waren schon früh vielversprechend. They were promising early on. Już na początku obiecywali. Eles foram promissores desde o início. Þegar pilturinn fór að stálpast var hann so glíminn að enginn gat komið honum af fótunum; strengdi hann þess heit að gifta engum systir sína nema þeim sem felldi sig í glímu; fór hann nú að ferðast víða til að reyna glímni sína við menn. Als der Junge zu stolpern begann, war er so überwältigt, dass niemand ihn auf die Beine stellen konnte; er schwor, seine Schwester nur mit jemandem zu verheiraten, der beim Ringen gefallen war; Er begann nun weit und breit zu reisen, um sein Ringen mit Männern zu versuchen. When the boy began to stumble, he was so overcome that no one could get him off his feet; he vowed not to marry his sister to anyone but one who fell in wrestling; he now began to travel far and wide to try his wrestling with men. Gdy chłopiec zaczął się potykać, był tak przejęty, że nikt nie mógł go podnieść; ślubował, że nie poślubi swojej siostry nikomu poza tym, który wpadł w zapasy; zaczął teraz podróżować daleko i szeroko, aby spróbować swoich sił w zapasach z mężczyznami. Quando o menino começou a tropeçar, ficou tão abalado que ninguém conseguiu tirá-lo do chão; ele jurou não casar sua irmã com ninguém, exceto alguém que caiu na luta; ele agora começou a viajar por toda parte para tentar sua luta com os homens.

Það var einhvurju sinni að hann fór suður á land; þó fann hann engan sem bæri hann ofurliði. Nur einmal ging er nach Süden, um zu landen; Er fand jedoch niemanden, der ihn übertreffen konnte. It was only once that he went south to land; however, he found no one who could outmatch him. Tylko raz udał się na południe, na ląd; nie znalazł jednak nikogo, kto mógłby mu dorównać. Foi apenas uma vez que ele foi para o sul para pousar; no entanto, ele não encontrou ninguém que pudesse superá-lo. Þaðan fór hann austur í Skálholt; kom hann þar að kvöldi dags; vóru þar tólf skólapiltar. Von dort ging er nach Osten nach Skálholt; er kam dort am Abend des Tages an; es waren zwölf Schüler da. From there he went east to Skálholt; he arrived there in the evening of the day; there were twelve schoolboys there. Stamtąd udał się na wschód do Skálholt; przybył tam wieczorem tego dnia; było tam dwunastu uczniów. De lá ele foi para o leste para Skálholt; ele chegou lá na noite do dia; havia doze estudantes lá. Hann baðst þar gistingar og stóð honum það frítt fyrir; hjöluðu skólapiltarnir margt við hann um kvöldið; buðu þeir honum í glímu. Er bat dort um eine Unterkunft, die ihm kostenlos zur Verfügung gestellt wurde; die Schüler erzählten ihm an diesem Abend viel; Sie forderten ihn zum Ringen heraus. He asked for lodging there and it was provided for him free of charge; the schoolboys told him a lot that evening; they challenged him to wrestling. Poprosił o zakwaterowanie tam i zostało mu ono zapewnione bezpłatnie; tego wieczoru uczniowie dużo mu opowiedzieli; wyzwali go na walkę. Ele pediu hospedagem lá e foi fornecido para ele gratuitamente; os alunos contaram muito a ele naquela noite; eles o desafiaram para uma luta livre.

Hann kvaðst ekki vera vanur glímum, en þó glímdi hann við einn þeirra og stóð hann ekki lengi. Er sagte, dass er das Ringen nicht gewohnt sei, aber er habe mit einem von ihnen gekämpft und es nicht lange durchgehalten. He said he wasn't used to wrestling, but he did wrestle with one of them and he didn't last long. Powiedział, że nie jest przyzwyczajony do zapasów, ale walczył z jednym z nich i nie trwał długo. Ele disse que não estava acostumado a lutar, mas lutou com um deles e não durou muito. Þá gekk til annar og fór á sömu leið og so hvur eftir annan, og féllu allir þar til ekki vóru eftir nema tveir; hlupu þeir báðir á hann, en hann hefur annan á loft og kastar honum niður so fast að hann féll í óvit, en keyrir hinn undir sig; var hann þar um nóttina. Dann kam und ging ein anderer den gleichen Weg, einer nach dem anderen, und alle fielen, bis nur noch zwei übrig waren; beide rannten auf ihn zu, aber er hat einen in der Luft und wirft ihn so heftig zu Boden, dass er bewusstlos wurde, den anderen aber unter sich treibt; er war in dieser Nacht dort. Then another came and went the same way, and one after the other, and all fell until there were only two left; they both ran at him, but he has one in the air and throws him down so hard that he fell unconscious, but drives the other under him; he was there that night. Potem przyszedł inny i poszedł tą samą drogą, jeden po drugim, i wszyscy upadli, aż zostało tylko dwóch; obaj podbiegli do niego, ale on ma jednego w powietrzu i rzuca go tak mocno, że traci przytomność, ale drugiego podbija; był tam tej nocy. Então outro veio e foi pelo mesmo caminho, e um após o outro, e todos caíram até que restassem apenas dois; os dois correram para ele, mas ele pegou um no ar e o jogou no chão com tanta força que ele caiu inconsciente, mas jogou o outro sob ele; ele estava lá naquela noite.

Um morguninn spyr hann þá hvurt þeir viti ekki af neinum miklum glímumönnum. Am Morgen fragt er sie, ob sie keine großartigen Wrestler kennen. In the morning he asks them if they don't know of any great wrestlers. Rano pyta ich, czy nie znają jakichś wielkich zapaśników. Pela manhã, ele pergunta se eles não conhecem nenhum grande lutador. En þeir sögðu að ei mundu þar vera eins miklir menn sem hann, nema þeir sögðu þar væri karl í koti sem ætti tvo syni; sögðu þeir að þeir vildu aldrei glíma, en þó hugðu þeir að ei mundu þar meiri menn vera. Aber sie sagten, dass es keine so großen Männer wie ihn geben würde, es sei denn, sie sagten, in einer Hütte sei ein Mann, der zwei Söhne hätte; Sie sagten, sie wollten nie ringen, aber sie dachten, es würden nicht mehr Leute da sein. But they said that there would not be men as great as him there, unless they said there was a man in a hut who had two sons; they said they never wanted to wrestle, but they thought there wouldn't be more people there. Ale oni powiedzieli, że nie byłoby ludzi tak wielkich jak on, gdyby nie powiedzieli, że w chacie był człowiek, który miał dwóch synów; mówili, że nigdy nie chcieli się siłować, ale myśleli, że nie będzie tam więcej ludzi. Mas eles disseram que não haveria homens tão grandes quanto ele, a menos que dissessem que havia um homem em uma cabana que tinha dois filhos; eles disseram que nunca quiseram lutar, mas pensaram que não haveria mais pessoas lá.

Hann biður þá fylgja sér þangað. Er bittet sie, ihm dorthin zu folgen. He asks them to follow him there. Prosi, aby tam za nim poszli. Ele pede que eles o sigam até lá. Þeir gjöra nú so; gjöra þeir boð eftir karlinum. Sie tun es jetzt; sie schicken nach dem Mann. They now do so; they send for the man. Teraz to robią; wysyłają po mężczyznę. Eles agora o fazem; eles mandam buscar o homem. Karlinn kom út. Der Mann kam heraus. The man came out. Mężczyzna wyszedł. O homem saiu. Þeir biðja hann að lofa sonum hans að glíma við sig um daginn. Sie bitten ihn, seinen Söhnen zu versprechen, an diesem Tag mit ihnen zu ringen. They ask him to promise his sons to wrestle with them that day. Proszą go, aby obiecał swoim synom, że tego dnia będą się z nimi zmagać. Eles pedem que ele prometa a seus filhos lutar com eles naquele dia. Hann segir að ei muni vera hent fyrir börnin að glíma við slíka menn og gekk snúðugt inn aftur. Er sagt, dass es für die Kinder keine Verschwendung wäre, mit solchen Männern zu ringen, und ging schnell wieder hinein. He says that it will not be a waste for the children to wrestle with such men and quickly went back inside. Mówi, że mocowanie się z takimi mężczyznami nie będzie dla dzieci stratą, po czym szybko wrócił do środka. Ele diz que não será um desperdício para as crianças lutar com esses homens e rapidamente voltou para dentro. Þeir fóru eftir honum og lögðu sína spesíuna hvur þeirra í lófa hans. Sie folgten ihm und legten ihr Gewürz in seine Handfläche. They followed him and placed their coins in his palm. Poszli za nim i włożyli mu w dłoń swą wonność. Eles o seguiram e colocaram o tempero em sua palma. Hann fór þá til sona sinna og bað þá glíma við þá sem komnir væri. Dann ging er zu seinen Söhnen und forderte sie auf, mit denen zu ringen, die gekommen waren. He then went to his sons and asked them to wrestle with those who had come. Następnie udał się do swoich synów i poprosił ich, aby zmagali się z tymi, którzy przyszli. Ele então foi até seus filhos e pediu-lhes que lutassem com aqueles que haviam vindo.

Þeir fóru út; tóku þeir til að glíma á dagmálum; glímdi eldri karlssonur við skólapiltana, en sá yngri við Norðlendinginn. Sie sind ausgegangen; sie fingen an, mit den täglichen Angelegenheiten zu kämpfen; Der ältere männliche Sohn rang mit den Schuljungen, während der jüngere mit dem Norðlendinginn rang. They went out; they began to wrestle with daily affairs; the older male son wrestled with the schoolboys, while the younger one wrestled with the Norðlendinginn. Oni wyszli; zaczęli zmagać się z codziennymi sprawami; starszy syn mocował się z uczniami, młodszy z Norðlendinginn. Eles saíram; eles começaram a lutar com assuntos diários; o filho mais velho lutou com os alunos, enquanto o mais novo lutou com o Norðlendinginn. En á hádegi var eldri karlssonurinn búinn að fella alla skólapiltana, en Norðlendingurinn búinn að fella þann yngri. Aber gegen Mittag hatte der ältere männliche Sohn alle Schuljungen getötet, während der Nordländer den jüngeren getötet hatte. But by noon the older male son had toppled all the schoolboys, while the Northerner had toppled the younger one. Ale do południa starszy syn zabił wszystkich uczniów, podczas gdy mieszkaniec Północy zabił młodszego. Mas ao meio-dia o filho mais velho matou todos os alunos, enquanto o nortista matou o mais novo. Þá fóru þeir að glíma sem eftir stóðu, og glímdu so lengi að hvurugur féll; hættu þeir nú um stund. Dann begannen die Übriggebliebenen zu ringen und kämpften so lange, dass jeder fiel; Sie hörten nun für eine Weile auf. They went to wrestle them who stood after, and wrestled so long that neither fell; they now stopped for a while. Or, "they wrestled the remaining to a draw then stopped for a while"? Wtedy ci, którzy pozostali, zaczęli się mocować i mocowali się tak długo, że każdy upadł; teraz zatrzymali się na chwilę. Então os que ficaram começaram a lutar, e lutaram tanto que todos caíram; eles agora pararam por um tempo.

Þá mælti karlssonur: "Kanntu nú ekki fleiri brögð?" Dann sagte Karlson: „Kennst du keine weiteren Tricks?“ Then spoke the man's son: "Don't you know any more tricks?" Wtedy Karlson powiedział: „Nie znasz więcej sztuczek?” Então Karlson disse: "Você não conhece mais nenhum truque?"

"Nei," sagði Norðlendingurinn. "No," said the Northerner.

Glíma þeir nú enn lengi þar til karlssonurinn hóf hinn á loft og brá honum þegar hann kom niður so hann féll flatur. Sie ringen nun lange, bis der männliche Sohn den anderen in die Luft schleudert und ihn beim Herunterfallen so erschreckt, dass er flach umfällt. They now wrestle for a long time until the man's son heaved the other into the air and startled him when he came down so he fell flat. Mocują się teraz przez długi czas, aż syn płci męskiej wyrzucił drugiego w powietrze i przestraszył go, gdy upadł, tak że upadł płasko. Eles agora lutam por um longo tempo até que o filho do sexo masculino lançou o outro no ar e o chocou quando ele caiu, de modo que ele caiu no chão.

Þá sagði Norðlendingurinn þeim frá ferðum sínum og so heiti sínu og bauð þeim báðum að fara með sér norður. Dann erzählte ihnen der Nordländer von seiner Reise und seinem Namen und lud sie beide ein, mit ihm nach Norden zu gehen. Then the Northerner told them about his travels and his name and invited them both to go north with him. Następnie Mieszkaniec Północy opowiedział im o swoich podróżach i swoim imieniu i zaprosił ich obu, aby udali się z nim na północ. Então o nortista contou a eles sobre suas viagens e seu nome e convidou os dois a irem para o norte com ele. Þeir taka nú það ráð að fara með honum að leyfi föðurs síns. Sie beschließen nun, mit der Erlaubnis seines Vaters mit ihm zu gehen. They now decide to go with him with his father's permission. Teraz decydują się pójść z nim za zgodą ojca. Eles agora decidem ir com ele com a permissão de seu pai.

Fóru þeir nú Kjalveg. Sie gingen nun nach Kjalveg. They now went to Kjalveg. Fóru þeir nú Kjalveg. Teraz udali się do Kjalveg. Eles agora foram para Kjalveg. Mörgum þótti þetta óráð, að fara þessa leið, því það var seint um haust er þeir fóru og var snjór kominn á fjöllin. Viele Leute hielten es für töricht, diesen Weg zu gehen, denn es war Spätherbst, als sie gingen, und auf den Bergen hatte es geschneit. Many thought this bad advice, to go this way, because it was late autumn when they went and snow was coming to the mountains. Wiele osób uważało, że pójście tą drogą jest głupotą, ponieważ była późna jesień, a w górach spadł śnieg. Muitas pessoas pensaram que era tolice ir por este caminho, porque era final do outono quando eles foram e a neve havia chegado nas montanhas. Héldu þeir nú áfram leiðar sinnar; hesta höfðu þeir til reiðar. Sie setzten nun ihren Weg fort; sie hatten Pferde zum Reiten. They now continued on their way; they had horses to ride. Teraz kontynuowali swoją podróż; mieli konie, na których mogli jeździć. Eles agora continuaram seu caminho; eles tinham cavalos para montar. Þegar þeir eru komnir upp á fjöllin kom á þá hríð mikil; héldu þeir nú áfram og vissu ei hvurt þeir fóru þar til þeir sáu í dal nokkurn. Als sie die Berge erreichten, kam ein großer Sturm über sie; Sie gingen nun weiter und wussten nicht, wohin sie wollten, bis sie ein Tal sahen. When they have reached the mountains, a great storm came upon them; they now went on and did not know where they were going until they saw a valley. Gdy dotarli do gór, przyszła na nich wielka burza; teraz poszli dalej i nie wiedzieli, dokąd idą, aż ujrzeli dolinę. Quando chegaram às montanhas, uma grande tempestade caiu sobre eles; eles agora continuaram e não sabiam para onde estavam indo até que viram um vale. Þeir komust einhvurs staðar ofan í dalinn. Sie sind irgendwo im Tal angekommen. They got somewhere in the valley. Dotarli gdzieś do doliny.

Einn bæ sáu þeir í dalnum og margt fé. Sie sahen eine Stadt im Tal und viel Geld. They saw a town in the valley and many livestock. Zobaczyli miasteczko w dolinie i dużo pieniędzy. Þá var liðið að kvöldi; sáu þeir nú hvar stúlka kemur frá bænum og hóar saman fénu. Dann war es Abend; Jetzt sahen sie, wo ein Mädchen vom Bauernhof kommt und das Vieh einsammelt. Then it was evening; now they saw where a girl came from the farm and called in the cattle. Potem nastał wieczór; teraz widzieli, gdzie dziewczyna przychodzi z gospodarstwa i zbiera bydło. Þeir finna hana; sýnist þeim hún vera þrekleg, en þó rétt fríð. Sie finden sie; es scheint ihnen robust zu sein, aber genau richtig. They find her; she seems to them to be hardy, but still right pretty. Znajdują ją; wydaje im się, że jest wytrzymały, ale w sam raz. Þeir heilsa henni. Sie begrüßen sie. They greet her. Pozdrawiają ją. Hún tekur því vel. Sie verträgt es gut. She takes it well. Ona to dobrze znosi.

Norðlendingurinn sló upp í spaug við hana og bauð henni í glímu. Der Nordländer scherzte mit ihr und lud sie zu einem Ringkampf ein. The northerner joked with her and invited her to a wrestling match. Mieszkaniec północy zażartował z nią i zaprosił ją na mecz zapaśniczy. Hún var til í það og glímdu þau nú lengi og gat hann ekki komið henni niður þar til hún féll á einu bragði er hún varaðist ekki. Sie war bereit dafür und sie kämpften lange, und er konnte sie nicht zu Fall bringen, bis sie auf einen Schlag fiel, wenn sie sich nicht schützte. She was up for it and they wrestled for a long time and he couldn't bring her down until she fell in one fell swoop if she didn't protect herself. Była na to gotowa i mocowali się przez długi czas, a on nie mógł jej powalić, dopóki nie upadła za jednym zamachem, jeśli się nie zabezpieczyła.

Þeir spurðu hana hvur byggi þar. Sie fragten sie, wer dort wohnte. They asked her who lived there. Zapytali ją, kto tam mieszka. Hún sagði það væri faðir sinn. Sie sagte, es sei ihr Vater. She said it was her father. Þeir spurðu hvurt þeir mundu ekki fá að vera þar um nóttina. Sie fragten, ob sie diese Nacht nicht dort bleiben dürften. They asked if they would not be allowed to stay there that night. Zapytali, czy nie pozwolą im zostać tam na noc. En hún sagði þeir skyldu ekki þar heim koma ef þeir vildu lífi halda, en fara upp úr dalnum sem fljótast. Aber sie sagte, sie sollten nicht dorthin zurückkehren, wenn sie am Leben bleiben wollten, sondern das Tal so schnell wie möglich verlassen. But she said they should not come home there if they wanted to stay alive, but leave the valley as soon as possible. Powiedziała jednak, że nie powinni tam wracać, jeśli chcą przeżyć, ale jak najszybciej opuścić dolinę. Þeir sögðu að hestar sínir væru so þreyttir að þeir yrðu að vera þar á meðan þeir væru að aflýjast þó þeir biðu bana af því. Sie sagten, dass ihre Pferde so müde seien, dass sie dort bleiben mussten, während sie abstiegen, obwohl sie es unbedingt wollten. They said that their horses were so tired that they had to stay there while they were dismounting, even though they were dying to do so. Mówili, że ich konie były tak zmęczone, że musieli tam pozostać, gdy zsiadali, choć bardzo chcieli to zrobić. Stúlkan sá að það var satt og fann það ráð að hún klórar sig í framan so hún varð alblóðug, og slítur af sér hárið og segir einn þeirra skuli reiða sig heim. Das Mädchen erkannte, dass es wahr war, und beschloss, sich das Gesicht zu kratzen, sodass sie ganz blutig wurde, und sich die Haare auszureißen und zu sagen, dass einer von ihnen nach Hause gehen sollte. The girl saw that it was true and decided that she would scratch her face so she got all bloody, and tear off her hair and say that one of them should go home. Dziewczyna przekonała się, że to prawda, więc postanowiła, że podrapie się po twarzy, aż cała się zakrwawi, wyrwie sobie włosy i powie jednemu z nich, żeby wracał do domu. Þeir gjöra nú so. Das tun sie jetzt. They do so now. Robią to teraz.

Þegar þeir koma að bænum er karlinn úti heldur ófrýnilegur. Als sie auf der Farm ankommen, ist der Mann draußen eher unattraktiv. When they arrive at the farm, the man outside is rather unappealing. Kiedy docierają na farmę, mężczyzna na zewnątrz jest raczej nieatrakcyjny.

Þá mælti stúlkan: "Líklegt þykir mér að þú reynist þeim vel faðir minn því þeir hafa bjargað mér. Dann sagte das Mädchen: „Es scheint mir wahrscheinlich, dass du gut zu ihnen sein wirst, mein Vater, weil sie mich gerettet haben.“ Then the girl said: "It seems likely to me that you will be good to them, my father, because they have saved me. Wtedy dziewczyna powiedziała: „Wydaje mi się prawdopodobne, że będziesz dla nich dobry, mój ojcze, ponieważ oni mnie uratowali. Ég var hröpuð hér í fjallinu og komst ei neitt þaðan." Ich bin hier in den Berg gefallen und bin dort nicht wieder rausgekommen. I fell here in the mountain and I didn't get out of there." Upadłem tu, w górach, i już się stamtąd nie wydostałem”.

Þá mælti karlinn: "Þú mátt sjá um þá þegar piltarnir koma heim í kvöld." Dann sagte der Mann: „Du kannst dich um sie kümmern, wenn die Jungs heute Abend nach Hause kommen.“ Then the man said: "You can take care of them when the boys come home tonight." Następnie mężczyzna powiedział: „Możesz się nimi zająć, kiedy chłopcy wrócą dziś wieczorem do domu”.

Hún leiðir þá í skála; þar vóru tólf rúm og hvurt þeirra var nóg fyrir tvo. Sie führt sie zu einer Hütte; Es gab zwölf Betten und jedes davon reichte für zwei. She leads them to a cabin; there were twelve beds and each of them was enough for two. Prowadzi ich do chaty; było dwanaście łóżek i każde z nich wystarczało dla dwóch osób. So sækir hún þeim mat og þurr föt. Also holt sie ihnen Essen und trockene Kleidung. So she brings them food and dry clothes. Przynosi im więc jedzenie i suche ubrania. En þegar þeir eru búnir að eta o. s. f. tekur hún hlemm upp úr gólfinu og lætur þá fara þar niður. Aber wenn sie mit Essen usw. fertig sind, nimmt sie einen Eimer vom Boden und lässt sie dort hinuntergehen. But when they have finished eating, etc., she takes a cover up from the floor and lets them go down there. Ale kiedy skończą jeść itp., ona wyciąga z podłogi wiadro i pozwala im tam zejść. Þar var stiga ofan að ganga og jarðhús undir. Oben befand sich eine Treppe und unten ein unterirdisches Haus. There was a staircase above and an underground house below. Na górze znajdowały się schody, a na dole podziemny dom.

Nú vóru þeir þar lengi áður þeir heyrðu hark og mannamál í skálanum; heyrðu þeir að stúlkan var þar og þjónaði þeim er komnir voru. Nun waren sie schon lange da, als sie ein lautes Geräusch in der Hütte hörten; Sie hörten, dass das Mädchen dort war und bedienten sie, als sie ankamen. Now they were there a long time before they heard a loud noise and people talking in the cabin; they heard that the girl was there and served them when they arrived. Teraz byli tam już dawno, zanim usłyszeli głośny hałas w kabinie; usłyszeli, że dziewczyna tam jest, i obsłużyli ich, gdy przybyli. Þeir spurðu hana hvort nokkrir hefðu þar komið um daginn. Sie fragten sie, ob an diesem Tag jemand dort gewesen sei. They asked her if anyone had been there that day. Zapytali ją, czy ktoś był tam tego dnia. Hún sagði engvir hefði þar komið. Sie sagte, niemand sei dort gewesen. She said no one had been there. Powiedziała, że nikogo tam nie było. Þeir trúðu henni ei og leituðu um allan bæinn, en fundu þá þó ekki. Sie glaubten ihr nicht und durchsuchten die ganze Stadt, fanden sie aber nicht. They did not believe her and searched the whole farm, but did not find them. Nie uwierzyli jej i przeszukali całe miasto, ale nie znaleźli.

Nú fóru þeir að hátta, en til ólukku hóstaði einn þeirra er í jarðhúsinu var. Nun gingen sie zu Bett, aber leider hustete einer von ihnen, der im unterirdischen Haus war. Now they went to bed, but unfortunately one of them who was in the underground house coughed. Teraz poszli spać, ale niestety jeden z nich, przebywający w podziemiach, zakaszlał. Þá stukku hinir upp allir og þrifu hlemminn úr gólfinu og fóru hvur eftir annan niður í húsið, en ei gat nema einn í einu farið niður, en þeir sem í húsinu voru lögðu þá alla í gegn um leið og þeir hlupu niður, en þegar þeir voru allir drepnir hlupu hinir upp og so út. Dann sprangen die anderen alle auf und wischten den Dreck vom Boden und gingen einer nach dem anderen ins Haus hinunter, aber nur einer nach dem anderen konnte hinabsteigen, aber diejenigen, die im Haus waren, haben sie alle durchgemacht, sobald sie hinuntergelaufen waren , aber als sie alle getötet wurden, rannten die anderen hoch und so weiter. Then the others all jumped up and cleaned the dirt from the floor and went down one by one into the house, but only one at a time could go down, but those in the house put them all through as soon as they ran down, but when they were all killed, the others ran up and out. Potem wszyscy zerwali się, oczyścili podłogę z brudu i jeden po drugim zeszli do domu, ale tylko jeden na raz mógł zejść, ale ci w domu przepuścili ich wszystkich, gdy tylko uciekli, ale kiedy wszyscy zostali zabici, pozostali podbiegli i uciekli.

Þá kom karlinn og þreif til Norðlendingsins og ætlaði að nísta hann sundur. Dann kam der Mann, packte den Nordländer und wollte ihn in Stücke reißen. Then the man came and groped the Northerner and was going to tear him to pieces. Potem przyszedł mężczyzna, obmacał mieszkańca Północy i miał zamiar rozerwać go na kawałki. Þá kom eldri karlssonurinn og felldu þeir so karlinn báðir og skáru hann á háls. Dann kam der Sohn des älteren Mannes und beide schlugen den Mann und schnitten ihm die Kehle durch. Then the older man's son came and they both felled the man and cut his throat. Potem przyszedł syn starszego mężczyzny i obaj powalili mężczyznę i poderżnęli mu gardło. En þá var kerlingin búin að tæta yngri karlssoninn og leggja hann niður og vildi bíta hann á barkann. Doch dann hatte die alte Frau den jüngeren männlichen Sohn in Stücke gerissen, ihn hingelegt und wollte ihm in die Kehle beißen. But then the old woman had torn the younger male son to pieces and laid him down and wanted to bite him on the throat. Ale wtedy stara kobieta rozerwała młodszego syna na kawałki, położyła go na ziemi i chciała ugryźć go w gardło. Þeir tóku hana og ætluðu að brjóta hana úr hálsliðunum, en í því bili kom stúlkan og sagði þeir skyldu gefa móður sinni líf og so gjörðu þeir; voru þeir nú þar það sem eftir var næturinnar. Sie nahmen sie und wollten ihr das Genick brechen, aber in der Zwischenzeit kam das Mädchen und sagte, sie sollten ihrer Mutter das Leben geben, und das taten sie; Sie blieben den Rest der Nacht dort. They took her and were going to break her neck, but in the meantime the girl came and said they should give her mother life, and so they did; they were there for the rest of the night. Zabrali ją i mieli skręcić jej kark, ale w międzyczasie przyszła dziewczyna i powiedziała, że powinni oddać jej życie matce, i tak też zrobili; byli tam przez resztę nocy.

En um morguninn bjuggu þeir sig af stað; tóku þeir hesta sína og marga aðra er þar voru, og bundu klyfjar á þá af því er þar var fémætast til. Aber am Morgen machten sie sich bereit zu gehen; Sie nahmen ihre Pferde und viele andere, die dort waren, und banden ihnen Erdklumpen von allem an, was dort verfügbar war. But in the morning they prepared to go; they took their horses and many others who were there, and tied clods on them from whatever was available there. En um morguninn bjuggu þeir sig af stað; tóku þeir hesta sína og marga aðra er þar voru, og bundu klyfjar á þá af því er þar var fémætast til. Ale rano przygotowywali się do wyjścia; zabrali ich konie i wiele innych, którzy tam byli, i związali im grudy z tego, co tam było. Síðan tóku þeir stúlkuna og allt sauðfé er til var nema tuttugu og fjórar ær er þeir skildu eftir hjá kerlingunni því hún vildi ekki fara. Dann nahmen sie das Mädchen und alle Schafe, die sie hatten, bis auf vierundzwanzig Mutterschafe, die sie bei der alten Frau ließen, weil sie nicht gehen wollte. Then they took the girl and all the sheep they had except twenty-four ewes, which they left with the old woman because she did not want to go. Potem zabrali dziewczynę i wszystkie owce, jakie mieli, z wyjątkiem dwudziestu czterech owiec, które zostawili ze starą, bo nie chciała iść.

Nú halda þeir af stað og reka nú féð, en stúlkan rak lestina. Jetzt machten sie sich auf den Weg und trieben das Vieh, aber das Mädchen fuhr den Zug. Now they set off and drive the cattle, but the girl drove the train. Teraz wyruszyli i poganiali bydło, ale dziewczyna prowadziła pociąg. Nú vildu þeir fara eftir endilöngum dalnum, en stúlkan sagði að þeim væri dauðinn vís. Nun wollten sie der Länge nach durch das Tal gehen, aber das Mädchen sagte, dass der Tod für sie sicher sei. Now they wanted to go along the length of the valley, but the girl said that death was certain for them. Teraz chcieli iść wzdłuż doliny, ale dziewczyna powiedziała, że śmierć jest dla nich pewna. Þeir spurðu hana hvurnin á því stæði. Sie fragten sie, wo sie stehe. They asked her where she stood. Zapytali ją, gdzie stała. En hún sagði að tólf menn mundu koma um daginn með fé úr göngum, sem verið hefðu vinnumenn hjá föður sínum og væru miklu meiri fyrir sér en hinir fyrri. Aber sie sagte, dass an diesem Tag zwölf Männer mit Geld aus den Tunneln kommen würden, die Arbeiter ihres Vaters gewesen waren und viel mehr waren als die vorherigen. But she said that twelve men would come that day with money from the tunnels, who had been workers for their father and were much more than the previous ones. Powiedziała jednak, że tego dnia przyjdzie dwunastu mężczyzn z pieniędzmi z tuneli, którzy byli pracownikami ich ojca i było ich znacznie więcej niż poprzednio. Þeir sögðust ekki vera hræddir við drengi þessa. Sie sagten, sie hätten keine Angst vor diesen Jungen. They said they were not afraid of these boys. Mówili, że nie boją się tych chłopców.

Hún ráðlagði þeim að fara upp skarð nokkurt er var í fjallið. Sie riet ihnen, einen Pass im Berg hinaufzusteigen. She advised them to go up a pass in the mountain. Poradziła im, aby poszli na przełęcz w górach. Þeir kváðu það væri verra fyrir hestana og fóru eins og þeim þótti best. Sie sagten, es wäre schlimmer für die Pferde und gingen, wie sie es für das Beste hielten. They said it would be worse for the horses and went as they thought best. Powiedzieli, że będzie gorzej dla koni i pojechali tak, jak uznali za najlepsze. Nú héldu þeir eftir dalnum. Nun blieben sie im Tal. Now they kept to the valley. Teraz trzymali się doliny.

En er þeir komu þangað sem dalurinn þraut sjá þeir koma menn móti sér með fé og eru þeir tólf saman; en er þeir nálægjast þekkja þeir féð og hestana og sleppa fénu og hlaupa heldur ófriðlega móti þeim. Als sie aber an das Ende des Tals kamen, sahen sie, wie ihnen Männer mit Geld entgegenkamen, und es waren zwölf ihrer beisammen; Doch als sie näher kommen, erkennen sie das Vieh und die Pferde, lassen das Vieh los und rennen stattdessen auf sie zu. But when they came to where the valley ended, they saw men coming to meet them with money, and there were twelve of them together; but when they get closer, they recognize the cattle and the horses and let go of the cattle and instead run towards them. A gdy dotarli do miejsca, gdzie kończyła się dolina, ujrzeli ludzi wychodzących im naprzeciw z pieniędzmi, a było ich razem dwunastu; ale kiedy się zbliżają, rozpoznają bydło i konie, puszczają bydło i zamiast tego biegną w ich stronę. En hinir fara þar í brekku eina og bera saman grjót mikið og búast þar við sem best gátu þeir; koma nú hinir og sækja að þeim allrösklega, en þeir verjast með grjótinu og féllu nú hinir fljótt margir, en enginn af þeim þremur því þeir áttu hægra með að verjast; vóru þeir þar til að hinir voru allir dauðir, og fóru síðan af stað og tóku hesta alla og sauðfé og var féð þá orðið sex hundruð; gekk þeim nú vel á leiðinni og komu að stuttum tíma liðnum í Skagafjörð og sögðu allt eins og farið hafði. Aber die anderen gehen alleine dorthin an einen Hang und vergleichen viele Steine und warten dort, so gut sie konnten; Jetzt kommen die anderen und greifen sie mit aller Geschwindigkeit an, aber sie verteidigen sich mit den Steinen, und nun fielen viele von den anderen schnell, aber keiner von den dreien, weil sie das Recht hatten, sich zu verteidigen; Sie blieben dort, bis alle anderen tot waren, und dann machten sie sich auf den Weg und nahmen alle Pferde und Schafe mit, und das Vieh zählte damals sechshundert; Sie machten sich nun gut auf den Weg und kamen nach kurzer Zeit in Skagafjörður an und berichteten über alles, wie es gewesen war. But the others go there to a slope alone and compare a lot of rocks and wait there as best they could; now the others come and attack them with all speed, but they defend themselves with the rocks and now many of the others fell quickly, but none of the three because they had the right to defend themselves; they stayed there until the others were all dead, and then they set off and took all the horses and sheep, and the cattle then numbered six hundred; they now went well on their way and after a short time arrived in Skagafjörður and reported everything as it had been. Ale inni idą tam samotnie na zbocze, porównują wiele skał i czekają tam najlepiej, jak potrafią; teraz przychodzą inni i atakują ich z całą szybkością, ale oni bronią się kamieniami, a teraz wielu innych szybko upadło, ale żaden z nich, ponieważ mieli prawo się bronić; pozostali tam, aż wszyscy inni umarli, a potem wyruszyli i zabrali wszystkie konie i owce, a bydła było wówczas sześćset; teraz poszli już w dobrą stronę i po krótkim czasie dotarli do Skagafjörður i opowiedzieli wszystko tak, jak było.

Gifti Skagfirðingurinn eldra karlssyninum systir sína, en hinn yngri átti einhvurja stúlku þar í sveitinni, en sjálfur Skagfirðingurinn átti stúlkuna er þeir fengu á fjöllunum og fóru að búa á sinn hvurri jörð þar í sveitinni nálægt hvur öðrum og héldu vináttu sína til dauðadags. Skagfjörðurning heiratete die Schwester seines älteren Sohnes, aber der jüngere hatte dort auf dem Land ein Mädchen, aber Skagfjörðurning selbst hatte das Mädchen, das sie in den Bergen bekamen, und sie zogen auf ihr eigenes Land auf dem Land nahe beieinander und hielten bis dahin ihre Freundschaft aufrecht der Tag, an dem sie starben. Skagfjörðurning married his older son's sister, but the younger one had a girl there in the countryside, but Skagfjörðurning himself had the girl they got in the mountains and they went to live on their own land in the countryside near each other and kept their friendship until the day they died. Skagfjörðurning ożenił się z siostrą swojego starszego syna, ale młodszy miał dziewczynę na wsi, natomiast sam Skagfjörðurning miał dziewczynę, którą dostali w górach i zamieszkali na własnej ziemi na wsi blisko siebie i utrzymywali przyjaźń do czasu dzień, w którym umarli.