×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.


image

Íslensk ævintýri og þjóðsögur, Álfadrotting í álögum

Álfadrotting í álögum

Saga af álfkonu sem átti kónginn er önnur vildi eiga og lagði það á hana að hún skyldi aldrei una hjá honum nema hvorja jólanótt fyrr en mennskur maður kæmi þeim saman án beggja hjónanna tilstuðlunar.

Álfkonan fer því þar til hún finnur mennskan mann er bjó ógiftur einhvorstaðar. Honum virðist hún allkvenleg og býður henni vist með sér, og það þiggur hún og verður bústýra hjá honum, en ekki vill hún nánari sambúð við hann.

Að næstkomandi jólum fara allir til kirkju nema bústýran sem segir sér sé óglatt, en daginn eftir þegar fólkið kemur frá kirkju er hún allhraust og allt vel um búið. Þegar önnur jól koma fer allt á sömu leið.

Þegar líður að þriðju jólum kemur vinnumanni bóndans í hug að forvitnast um hvað því valdi að bústýra fari ei til kirkju á jólum sem annað fólk eða að hún skuli krenkjast framar en alla tíma aðra.

Þegar þessi þriðju jól koma fer vinnumaðurinn af stað til kirkju með hinu fólkinu eftir vanda, en þykist krenkjast á leiðinni og snýr heim aftur, tekur sér hulinhjálm og gætir nú að háttsemi bústýrunnar.

Hann sér að hún býr sig nú betur en nokkurn tíma áður, tekur dúk undir hönd sér og gengur þar til hún kemur að móðu eða vatni, breiðir út dúkinn, kastar honum á móðuna og fer þar út á.

Vinnumaðurinn sem veitir henni eftirför fer á dúkinn líka án hennar vitundar. Þau fara svo gegnum móðuna þar til þau koma að landi hvar fagurt er um að líta. Þau koma þá að höll hvar veisla er tilbúin og þar eru tvö börn að leika sér, að hvörjum álfkonan lætur mjög móðurlega og ljær þeim fingurgull sitt.

Vinnumaðurinn tekur það af börnunum; er þá farið að leita að því, en það finnst ekki. Líka tekur hann rif af matborðinu og gyllt silfurstaup sem kóngur drakk af meðan hann var við borðið. Lofar nú kóngur þeim öllu er sá vilji æskja er geti fundið þessa hluti.

Á jóladagsmorgun fer álfkona sama veg burtu og vinnumaðurinn eftir henni, og er búin að hagræða öllu heima þá fólkið kemur frá kirkjunni. Nokkru síðar fer vinnumaðurinn að sýna henni það sem horfið hafði í álfheimi og þekkir hún það. Verður það þá meðal til ásthylli kóngs við hana að maðurinn fer með henni og til kóngs og sannar að hún hafi ekki verið völd í þessu og lýsir trúskap hennar og hollustu, en hún launar vinnumanni atvik sín.


Álfadrotting í álögum Eine Feenkönigin unter einem Zauber An elf queen under a spell Una reina de las hadas bajo un hechizo Una regina degli elfi sotto un incantesimo Een elfenkoningin onder betovering Królowa wróżek pod urokiem

Saga af álfkonu sem átti kónginn er önnur vildi eiga og lagði það á hana að hún skyldi aldrei una hjá honum nema hvorja jólanótt fyrr en mennskur maður kæmi þeim saman án beggja hjónanna tilstuðlunar. Eine Geschichte über eine Elfenfrau, die den König besaß, den ein anderer haben wollte, und der ihr auferlegte, dass sie ihn niemals lieben sollte, außer in jeder Weihnachtsnacht, bis ein menschlicher Mann sie ohne das Eingreifen beider Paare zusammenführte. A story about an elf woman who owned the king whom another wanted and imposed on her that she should never make love to him except every Christmas night until a human man brought them together without the intervention of both couples. Historia elfiej kobiety, która była właścicielką króla, którego chciał inny i narzucił jej, że nie powinna się z nim kochać nigdy z wyjątkiem każdej nocy bożonarodzeniowej, dopóki nie złączy ich ludzki mężczyzna bez interwencji obu par.

Álfkonan fer því þar til hún finnur mennskan mann er bjó ógiftur einhvorstaðar. Also macht sich die Elfenfrau auf den Weg, bis sie einen Menschen findet, der irgendwo unverheiratet lebt. So the elf woman goes until she finds a human man who lived unmarried somewhere. Tak więc elfka idzie, dopóki nie znajdzie ludzkiego mężczyzny, który gdzieś mieszkał niezamężny. Honum virðist hún allkvenleg og býður henni vist með sér, og það þiggur hún og verður bústýra hjá honum, en ekki vill hún nánari sambúð við hann. Für ihn erscheint sie wie eine Frau und bietet ihm an, mit ihm zusammenzuleben, und sie akzeptiert und wird seine Haushälterin, aber sie möchte keine engere Beziehung zu ihm. To him, she seems like a woman and offers her to live with him, and she accepts and becomes his housekeeper, but she does not want a closer relationship with him. Wydaje mu się kobietą i proponuje zamieszkanie z nim, a ona zgadza się i zostaje jego gospodynią, ale nie chce z nim bliższej relacji.

Að næstkomandi jólum fara allir til kirkju nema bústýran sem segir sér sé óglatt, en daginn eftir þegar fólkið kemur frá kirkju er hún allhraust og allt vel um búið. Nächstes Weihnachten gehen alle in die Kirche, bis auf die Haushälterin, die sagt, sie sei nicht glücklich, aber am nächsten Tag, als die Leute von der Kirche nach Hause kommen, ist sie bei guter Gesundheit und alles ist in Ordnung. Next Christmas, everyone goes to church except for the housekeeper, who says she is not happy, but the next day when the people come home from church, she is in good health and everything is well. W następne Święta Bożego Narodzenia wszyscy chodzą do kościoła z wyjątkiem gospodyni, która twierdzi, że nie jest szczęśliwa, ale następnego dnia, kiedy ludzie wrócą do domu z kościoła, jest zdrowa i wszystko jest w porządku. Þegar önnur jól koma fer allt á sömu leið. Wenn wieder Weihnachten kommt, läuft alles wie gewohnt ab. When another Christmas comes, everything goes the same way. Kiedy nadchodzą kolejne Święta Bożego Narodzenia, wszystko przebiega tak samo.

Þegar líður að þriðju jólum kemur vinnumanni bóndans í hug að forvitnast um hvað því valdi að bústýra fari ei til kirkju á jólum sem annað fólk eða að hún skuli krenkjast framar en alla tíma aðra. Als das dritte Weihnachtsfest näher rückt, kommt dem Bauernarbeiter die Frage, warum die Bäuerin an Weihnachten nicht wie andere Menschen in die Kirche geht oder warum sie mehr krank ist als zu jedem anderen Zeitpunkt. When the third Christmas approaches, it occurs to the farmer's worker to wonder why the farmer does not go to church at Christmas like other people, or why she is sick more than any other time. Kiedy zbliżają się trzecie Święta Bożego Narodzenia, robotnicy rolnej przychodzi na myśl pytanie, dlaczego rolnik nie chodzi do kościoła na Boże Narodzenie jak inni ludzie lub dlaczego jest chory bardziej niż kiedykolwiek indziej.

Þegar þessi þriðju jól koma fer vinnumaðurinn af stað til kirkju með hinu fólkinu eftir vanda, en þykist krenkjast á leiðinni og snýr heim aftur, tekur sér hulinhjálm og gætir nú að háttsemi bústýrunnar. Als dieses dritte Weihnachten kommt, geht der Arbeiter nach einem Problem mit den anderen Menschen in die Kirche, tut unterwegs aber krank und kehrt nach Hause zurück, nimmt einen Helm und beobachtet nun das Verhalten des Farmmanagers. When this third Christmas comes, the worker goes to church with the other people after a problem, but pretends to be sick on the way and returns home, takes a helmet and now watches the behavior of the farm manager. Kiedy nadchodzą te trzecie Święta Bożego Narodzenia, robotnik idzie z innymi do kościoła z powodu jakiegoś problemu, ale po drodze udaje, że jest chory i wraca do domu, bierze kask i teraz obserwuje zachowanie kierownika gospodarstwa.

Hann sér að hún býr sig nú betur en nokkurn tíma áður, tekur dúk undir hönd sér og gengur þar til hún kemur að móðu eða vatni, breiðir út dúkinn, kastar honum á móðuna og fer þar út á. Er sieht, dass sie sich jetzt besser kleidet als je zuvor, nimmt ein Tuch unter den Arm und geht, bis sie an Nebel oder Wasser kommt, breitet das Tuch aus, wirft es auf den Nebel und geht hinaus. He sees that she now dresses better than ever before, takes a cloth under her arm and walks until she comes to mist or water, spreads the cloth, throws it on the mist and goes out. Widzi, że teraz ubiera się lepiej niż kiedykolwiek wcześniej, bierze szmatkę pod pachę i idzie, aż dochodzi do mgły lub wody, rozkłada szmatkę, rzuca ją na mgłę i wychodzi.

Vinnumaðurinn sem veitir henni eftirför fer á dúkinn líka án hennar vitundar. Auch der Arbeiter, der sie verfolgt, geht ohne ihr Wissen zu Bett. The worker who pursues her also goes to bed without her knowledge. Ścigający ją robotnik również idzie spać bez jej wiedzy. Þau fara svo gegnum móðuna þar til þau koma að landi hvar fagurt er um að líta. Dann fliegen sie durch den Nebel, bis sie landen, wo es wunderschön anzusehen ist. They then go through the fog until they come to land where it is beautiful to look at. Następnie przechodzą przez mgłę, aż docierają do lądu, na którym jest pięknie. Þau koma þá að höll hvar veisla er tilbúin og þar eru tvö börn að leika sér, að hvörjum álfkonan lætur mjög móðurlega og ljær þeim fingurgull sitt. Dann kommen sie zu einem Palast, wo ein Festmahl vorbereitet wird und zwei Kinder spielen, denen die Fee sehr mütterlich gegenübersteht und ihnen ihren goldenen Finger leiht. They then come to a palace where a feast is prepared and there are two children playing, to whom the fairy woman acts very motherly and lends them her gold finger. Następnie trafiają do pałacu, gdzie przygotowywana jest uczta i bawi się dwójka dzieci, wobec których wróżka zachowuje się bardzo matczynie i pożycza im swój złoty palec.

Vinnumaðurinn tekur það af börnunum; er þá farið að leita að því, en það finnst ekki. Der Arbeiter nimmt es den Kindern ab; Habe dann danach gesucht, konnte es aber nicht finden. The worker takes it from the children; then went to look for it, but couldn't find it. Robotnik zabiera to dzieciom; potem poszedłem go szukać, ale nie mogłem go znaleźć. Líka tekur hann rif af matborðinu og gyllt silfurstaup sem kóngur drakk af meðan hann var við borðið. Außerdem nimmt er eine Rippe vom Esstisch und einen goldenen Silberbarren, aus dem der König trank, während er am Tisch saß. He also takes a rib from the dining table and a golden silver bar from which the king drank while he was at the table. Bierze także żebro ze stołu w jadalni i złotą srebrną sztabkę, z której król pił, gdy był przy stole. Lofar nú kóngur þeim öllu er sá vilji æskja er geti fundið þessa hluti. Nun verspricht der König allen, die diese Dinge finden wollen, alles. Now the king promises everything to those who wish to find these things. Teraz król obiecuje wszystko tym, którzy chcą te rzeczy znaleźć.

Á jóladagsmorgun fer álfkona sama veg burtu og vinnumaðurinn eftir henni, og er búin að hagræða öllu heima þá fólkið kemur frá kirkjunni. Am Weihnachtsmorgen geht die Elfe auf dem gleichen Weg weg wie der Arbeiter hinter ihr her und hat zu Hause alles in Ordnung gebracht, wenn die Leute aus der Kirche kommen. On Christmas morning, the elf goes away the same way as the worker after her, and has put everything in order at home by the time the people come from church. W bożonarodzeniowy poranek elf odchodzi tą samą drogą, co robotnik za nią, i zanim ludzie wyjdą z kościoła, wszystko uporządkował w domu. Nokkru síðar fer vinnumaðurinn að sýna henni það sem horfið hafði í álfheimi og þekkir hún það. Wenig später geht der Arbeiter, um ihr zu zeigen, was in der Feenwelt verschwunden ist, und sie erkennt es. A little later, the worker goes to show her what had disappeared in the fairy world, and she recognizes it. Nieco później robotnica idzie jej pokazać, co zniknęło w bajkowym świecie, a ona to rozpoznaje. Verður það þá meðal til ásthylli kóngs við hana að maðurinn fer með henni og til kóngs og sannar að hún hafi ekki verið völd í þessu og lýsir trúskap hennar og hollustu, en hún launar vinnumanni atvik sín. Es wird dann zur Gunst des Königs bei ihr gehören, dass der Mann mit ihr und zum König geht und beweist, dass sie hierin keine Macht hatte und ihre Treue und Loyalität bekundet, aber sie belohnt den Arbeiter für ihre Taten. It will then be part of the king's favor with her that the man goes with her and to the king and proves that she had no power in this and declares her faithfulness and loyalty, but she rewards the worker for her actions. Będzie to wówczas częścią łaski króla dla niej, że mężczyzna pójdzie z nią do króla i udowodni, że nie miała w tym władzy, i oświadczy o swojej wierności i lojalności, ale ona nagradza robotnicę za jej czyny.