×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.


image

Μαθαίνουμε ασφαλείς, Γλώσσα | Πώς υιοθετήσαμε ένα κομμάτι γης. Β' Μέρος | Γ' Δημοτικού Επ. 143

Γλώσσα | Πώς υιοθετήσαμε ένα κομμάτι γης. Β' Μέρος | Γ' Δημοτικού Επ. 143

Καλημέρα σας! Είμαι η Γιώτα Ασημακοπούλου και είμαι δασκάλα.

Σήμερα θα συνεχίσουμε το μάθημα γλώσσας Γ' δημοτικού που κάναμε μαζί την προηγούμενη φορά...

πάνω στο κείμενο που είχε τίτλο: "Πώς υιοθετήσαμε ένα κομμάτι γης".

Πάμε να δούμε τι κάναμε την προηγούμενη φορά, πού είχαμε μείνει και πώς θα συνεχίσουμε σήμερα.

Για να θυμηθούμε το κείμενό μας! Αυτό είναι, που βλέπετε.

Στο προηγούμενό μας μάθημα, αν το θυμάστε, αυτό που κάναμε ήταν να το διαβάσουμε ωραία...

Στη συνέχεια το ξεκλειδώσαμε, δηλαδή προσπαθήσαμε να καταλάβουμε καλύτερα τι λέει,

ούτως ώστε να μπορούμε να το διηγηθούμε σε κάποιον που δεν το έχει διαβάσει...

ή να απαντήσουμε σε ερωτήσεις σχετικά με το κείμενο,

μέσα από συγκεκριμένες ασκήσεις του βιβλίου που μας βοηθάνε να κάνουμε ακριβώς αυτό το πράγμα.

Επίσης, αν θυμάστε, παίξαμε με τις λέξεις του κειμένου,

δηλαδή μάθαμε καινούργιες λέξεις και την ορθογραφία τους.

Για να θυμηθούμε, τι καινούργιες λέξεις μάθαμε;

Μάθαμε τη λέξη δυσοσμία, υπέροχη λέξη.

Θυμάστε ότι είναι σύνθετη λέξη, από το δυσ και οσμή.

Οσμή στα αρχαία σημαίνει μυρωδιά, οπότε είναι η άσχημη μυρωδιά.

Και μάθαμε και άλλη μια καταπληκτική λέξη που έχει ένα μοναδικό πράγμα...

Πραγματικά πρέπει να είναι η μοναδική λέξη που έχει δύο διπλά σύμφωνα.

Δύο ρ και δύο μ στην ίδια λέξη.

Καταπληκτικό! Εύκολη να τη θυμάστε γιατί είναι μοναδική.

Παρ' όλο που είναι μεγάλη και δύσκολη.

Δύο ρ και δύο μ. Συγκλονιστικό!

Και σημαίνει αυτά που απορρίπτω. Αυτά που ρίχνω, που πετάω. Τα άχρηστα δηλαδή.

Συνώνυμη λοιπόν λέξη της λέξης σκουπίδια.

Μάθαμε αυτές τις λέξεις και μάθαμε και πολλούς κανόνες ορθογραφίας...

μαζί με τις εξαιρέσεις τους.

Και κάναμε και ωραίες ιστορίες με τις λέξεις αυτές, για να μπορούμε να τις θυμόμαστε.

Για να δούμε λοιπόν σήμερα πως θα συνεχίσουμε, τι θα κάνουμε.

Σήμερα θα συνεχίσουμε το παιχνίδι με τις λέξεις.

Και μετά θα κάνουμε μια προσπάθεια να μάθουμε πώς γράφουμε κείμενα...

με τέτοιον τρόπο, ούτως ώστε, όταν λέμε τη γνώμη μας...

να την κάνουμε ισχυρή και να μπορούμε να πείθουμε τους άλλους για τη γνώμη που έχουμε....

για κάποιο θέμα.

Λίγο δύσκολο σας φαίνεται αυτό νομίζω,

αλλά μην φοβάστε καθόλου! Θα το κάνουμε με απλό τρόπο, με απλά βηματάκια.

Θα το μάθετε, θα σας φανεί πολύ χρήσιμο...

και σας υπόσχομαι ότι έχω βρει κι έναν τρόπο να το κάνουμε, πολύ διασκεδαστικό, πολύ fun!

Πάμε, λοιπόν!

Ας ξεκινήσουμε με το παιχνίδι των λέξεων πρώτα απ' όλα.

Πάμε να προσπαθήσουμε να κλίνουμε ουσιαστικά ουδέτερα σε ο.

Πρόκειται για μία ασκησούλα του τετραδίου εργασιών σας, στη σελίδα 46.

Σας ζητάει αυτή η άσκηση να κλίνετε τη λέξη δέντρο.

Νομίζω δεν θα έχετε καμία δυσκολία. Για να τη δούμε!

Λέει στην ονομαστική, το δέντρο.

Γενική, του δέντρου.

Αιτιατική, το δέντρο.

Κλητική, δέντρο.

Πληθυντικός. Ονομαστική, τα δέντρα.

Γενική, των δέντρων.

Αιτιατική, τα δέντρα.

Κλητική, δέντρα.

Δεν νομίζω ότι είχατε κανένα πρόβλημα να κλίνετε αυτό το ουσιαστικό.

Τότε, γιατί μας το βάζει στο τετράδιο μας;

Γιατί να κλίνουμε ουσιαστικά που μας είναι τόσο εύκολα; Τι το καινούργιο μαθαίνουμε;

Λοιπόν...

Υπάρχει περίπτωση να έχουμε λεξούλες, δηλαδή ουδέτερα σε ο, που όμως δεν κλίνονται τόσο εύκολα σαν το δέντρο.

Θέλετε να πάμε να δούμε μια περίπτωση ουσιαστικού που έχει μια μικρή δυσκολία;

Για να δούμε!

Θα προσπαθήσουμε να κλίνουμε το ουσιαστικό άλογο.

Για να το δούμε!

Λέει στην ονομαστική το άλογο.

Στην γενική τι θα πούμε;

Του άλογου ή του αλόγου;

Του αλόγου φυσικά. Κατεβαίνει ο τόνος. Να μία διαφορά από το δέντρο.

Για να συνεχίσω στην αιτιατική.

Το άλογο, στην αιτιατική.

Πολύ ωραία!

Ξανανεβαίνει ο τόνος εκεί που ήταν.

Και κλητική, άλογο.

Για να πάω και στον πληθυντικό.

Τα άλογα.

Ωραία!

Στη γενική τι θα πω; Των άλογων ή των αλόγων;

Των αλόγων, φυσικά!

Στην αιτιατική; Τα άλογα.

Και κλητική, άλογα.

Ωραία!

Βλέπουμε εδώ ότι υπάρχει μια διαφορά με το δέντρο. Το δέντρο το έκλινα πανεύκολα.

Στο άλογο είχα κάποια διλήμματα στη γενική.

Για να δούμε λοιπόν!

Τι γίνεται με αυτές τις λέξεις;

Γιατί κατεβαίνει ο τόνος και πότε;

Για να θυμηθούμε. Υπάρχουν απλούστατοι κανόνες που μας βοηθούν...

να ξέρουμε πότε να κατεβάζουμε τον τόνο και πότε όχι.

Ελάτε να δούμε αυτούς τους κανόνες μαζί!

Παίρνουμε την λέξη άλογο που κλίναμε προηγουμένως.

Πρέπει να τη σπάσουμε σε συλλαβές, θα δείτε γιατί.

Θυμάστε; Η λέξη άλογο συλλαβίζεται ως ά - λο - γο.

Η τελευταία συλλαβή -γο θυμάστε ότι ονομάζεται λήγουσα.

Η προηγούμενη ονομάζεται παραλήγουσα.

Και η προηγούμενη από αυτή προπαραλήγουσα.

Τέλεια! Γιατί το θέλουμε αυτό;

Γιατί ο κανόνας έχει σχέση με το που τονίζεται η λέξη.

Ο πρώτος κανόνας είναι πανεύκολος.

Τι μας λέει;

Όταν η λέξη τονίζεται στη λήγουσα είναι οξύτονη κι όταν την κλίνουμε ο τόνος δεν αλλάζει...

δεν κατεβαίνει, παραμένει εκεί που είναι.

Παράδειγμα...

Δείτε λεξούλες όπως το νερό. Πως θα το κλίνουμε;

Πανεύκολα!

Το νερό, του νερού, το νερό, νερό.

Τα νερά, των νερών, τα νερά, νερά.

Ευκολάκι!

Το κιλό.

Το κιλό, του κιλού, το κιλό, κιλό.

Τα κιλά, των κιλών, τα κιλά, κιλά.

Δεν υπάρχει καμία δυσκολία.

Εντάξει; Εύκολο αυτό.

Πάμε στον δεύτερο κανόνα.

Όταν η λέξη τονίζεται στην παραλήγουσα είναι παροξύτονη και όταν την κλίνουμε ο τόνος πάλι δεν αλλάζει.

Πάλι εύκολο λοιπόν!

Για να δούμε μερικά παραδείγματα.

Σε αυτή την περίπτωση ανήκει και το δέντρο, θυμάστε.

Τονίζεται στην παραλήγουσα.

Το ίδιο και οι λεξούλες που σας έχω εδώ ως παράδειγμα.

Το πιάτο, για παράδειγμα,

πώς θα το κλίνω αφού δεν αλλάζει; Εύκολα!

Το πιάτο, του πιάτου, το πιάτο, πιάτο.

Τα πιάτα, των πιάτων, τα πιάτα, πιάτα.

Για να δούμε και άλλο ένα.

Το σχολείο σας, που τόσο αγαπάτε και περιμένετε να ανοίξει.

Το σχολείο, του σχολείου, το σχολείο, σχολείο.

Τα σχολεία, των σχολείων, τα σχολεία, σχολεία.

Εύκολο, έτσι;

Κανένα πρόβλημα.

Πού είναι λοιπόν η δυσκολία; Στην τρίτη περίπτωση.

Σιγά τη δυσκολία δηλαδή! Θα το δούμε τώρα, τίποτα το σπουδαίο.

(Η δασκάλα διαβάζει τον τρίτο κανόνα)

Όπως το άλογο. Είπαμε ότι είναι του αλόγου και των αλόγων.

Δεν είπαμε των άλογων.

Πολύ ωραία!

Για να δούμε αρκετά παραδειγματάκια, για να το καταλάβουμε καλά.

Ας πάρουμε τη λέξη θέατρο.

Το θέατρο τονίζεται στην προπαραλήγουσα,

άρα, σύμφωνα με τον κανόνα, ο τόνος θα πρέπει να κατεβαίνει στη γενική του ενικού και του πληθυντικού.

Για να το κλίνουμε μαζί!

Λέμε το θέατρο. Τι θα πούμε μετά;

Του θέατρου ή του θεάτρου;

Του θεάτρου.

Αιτιατική το θέατρο, κλητική θέατρο.

Τα θέατρα.

Των... Τι θα πούμε μετά;

Των θέατρων; Δεν πάει, δεν ταιριάζει!

Των θεάτρων λοιπόν.

Τα θέατρα, θέατρα.

Πολύ ωραία!

Για να δούμε και μερικά ακόμα παραδείγματα.

Το τετράδιο.

Πού τονίζεται; Στην προπαραλήγουσα. Για να το συλλαβίσω...

Τε - τρά - δι - ο.

Τονίζεται στην προπαραλήγουσα άρα πρέπει να κατεβαίνει ο τόνος, σύμφωνα με τον κανόνα.

Για να το προσπαθήσουμε!

Το τετράδιο. Τι θα πω μετά; Του τετράδιου;

Όχι! Θα πω του τετραδίου.

Πολύ ωραία!

Στην αιτιατική το τετράδιο, ανεβαίνει ο τόνος πάλι πίσω.

Κλητική, το τετράδιο.

Πληθυντικός αριθμός.

Τα τετράδια.

Στην γενική τι θα πω; Των τετράδιων; Δεν πάει, δεν ταιριάζει!

Των τετραδίων είναι ωραίο. Ε;

Τα τετράδια, στην αιτιατική, ανεβαίνει ο τόνος. Και κλητική, τετράδια.

Να κάνω άλλο ένα παραδειγματάκι;

Το έπιπλο. Να ακούσω, πού τονίζεται; Στην προπαραλήγουσα.

Έπιπλο. Πολύ ωραία!

Άρα θα κατεβαίνει ο τόνος. Πάμε λοιπόν!

Το έπιπλο. Του έπιπλου ή του επίπλου;

Του επίπλου είναι το ωραίο και το σωστό.

Αιτιατική το έπιπλο, ξανανεβαίνει ο τόνος.

Κλητική, έπιπλο.

Στον πληθυντικό αριθμό: τα έπιπλα, στην ονομαστική.

Γενική, των έπιπλων; Τον επίπλων.

Τα έπιπλα, έπιπλα.

Απλό δεν είναι;

Τέλεια!

Άρα αυτό το μάθατε και μπορείτε να τα κάνετε όλα αυτά πολύ εύκολα.

Πρέπει όμως να σας πω ότι υπάρχει κι εδώ μία εξαίρεση,

η οποία όμως είναι πανεύκολη. Θα την καταλάβετε γιατί θα σας πηγαίνει η γλώσσα.

Δείτε...

Όταν οι λεξούλες τονίζονται στην προπαραλήγουσα αλλά είναι λέξεις σύνθετες -έχουν φτιαχτεί από δύο άλλες λέξεις...

που έχουν ενωθεί μεταξύ τους...

και είναι πολυσύλλαβες λέξεις-,

τότε ο τόνος δεν κατεβαίνει.

Νομίζω όμως ότι θα το καταλάβετε κι ενστικτωδώς γιατί δεν συμβαίνει αυτό.

Πάμε να το δούμε με παραδείγματα.

Παίρνω το παράδειγμα της λέξης λυκόσκυλο.

Λύκος και σκύλος. Σύνθετη λέξη πολυσύλλαβη.

Τονίζεται στην προπαραλήγουσα.

Λυκόσκυλο.

Πολύ ωραία!

Πάμε να το κλίνουμε. Το λυκόσκυλο, του... Τι θα πω;

Θα κατεβάσω τον τόνο; Του λυκοσκύλου;

Θα κατεβάσω τον τόνο; Δεν ταιριάζει, δεν είναι ωραίο.

Θα το αφήσω εκεί που είναι. Του λυκόσκυλου.

Αιτιατική το λυκόσκυλο, κλητική λυκόσκυλο.

Στον πληθυντικό αριθμό.

Τα λυκόσκυλα. Γενική τι θα πω; Των λυκοσκύλων;

Θα κατεβάσω τον τόνο σύμφωνα με τον κανόνα; Όχι, δεν ταιριάζει.

Θα πω, των λυκώσκυλων.

Τα λυκόσκυλα, λυκόσκυλα. Παραμένει δηλαδή ο τόνος εκεί που είναι.

Ας κάνουμε άλλο ένα παραδειγματάκι.

Το νερόφιδο. Φίδι, νερό.

Το φίδι που ζει μες στο νερό, έτσι;

Πολύ ωραία!

Σύνθετη πολυσύλλαβη λέξη. Τονίζεται στην προπαραλήγουσα; Ναι.

Ακολουθεί όμως τον κανόνα; Όχι!

Γιατί είναι σύνθετη πολυσύλλαβη λέξη.

Να την κλίνουμε!

Το νερόφιδο, του νεροφίδου θα πω;

Δεν ταιριάζει, δεν είναι ωραίο. Του νερόφιδου.

Αιτιατική το νερόφιδο, κλητική νερόφιδο.

Τα νερόφιδα, των νεροφίδων; Όχι, βέβαια!

Των νερόφιδων, τα νερόφιδα, νερόφιδα.

Νομίζω ότι καταλάβατε περίπου τι λέμε.

Σας έρχεται δηλαδή ενστικτωδώς, πάει η γλώσσα μόνη της σ' αυτήν την περίπτωση.

Δεν θα έχουμε κανένα πρόβλημα λοιπόν!

Πάμε παρακάτω.

Τελειώσαμε με το παιχνίδι των λέξεων και πάμε σε ένα μεγάλο κομμάτι...

που θα σας μάθω σήμερα. Και είναι ο τρόπος με τον οποίο μπορείτε να γράφετε τη γνώμη σας,

για να μπορείτε να την ισχυροποιείτε και να πείθετε άλλους ανθρώπους ότι έχετε δίκιο.

Δύσκολο ακούγεται αυτό!

Όχι αν το απλοποιήσουμε, αν έχουμε συγκεκριμένα βηματάκια που θα μας βοηθήσουν να το κάνουμε.

Όταν λέμε τη γνώμη μας για ένα θέμα,

πρέπει να τη δικαιολογούμε τη γνώμη αυτή, ούτως ώστε να μπορούμε να πείθουμε τους άλλους ανθρώπους.

Και πώς θα το κάνουμε αυτό;

Με απλά βηματάκια. Όταν γράφουμε τη γνώμη μας ακολουθούμε τρία απλά βήματα.

Πρώτα απ' όλα, λέμε τη γνώμη μας.

Μετά υποστηρίζουμε τη γνώμη μας με επιχειρήματα,

δηλαδή δίνουμε αιτίες, την αιτιολογούμε.

Και στο τέλος καταλήγουμε σε ένα συμπέρασμα.

Έτσι η γνώμη μας έχει παρουσιαστεί ολοκληρωμένα σε αυτόν που την ακούει.

Υπάρχουν κάποιες λεξούλες-κλειδιά που μας βοηθούν πάρα πολύ για να εκφράσουμε τη γνώμη μας.

Συγκεκριμένα...

Όταν λέω τη γνώμη μου ξεκινάω πάντα με εκφράσεις όπως...

"νομίζω ότι", "πιστεύω ότι", "η γνώμη μου είναι ότι".

Πολύ ωραία!

Όταν πάω να υποστηρίξω τη γνώμη μου, να τη δικαιολογήσω, να την αιτιολογήσω, τότε χρησιμοποιώ λέξεις όπως...

"διότι", "γιατί", "επειδή",

και δίνω τους λόγους.

Και στο τέλος κλείνω με ένα συμπέρασμα και ξεκινάω χρησιμοποιώντας λεξούλες όπως...

"επομένως", "άρα", "για το λόγο αυτό".

Πώς σας φάνηκε αυτό; Απλό δεν είναι;

Πάμε να κάνουμε μερικές ασκησούλες για να εφαρμόσουμε αυτά που μάθαμε και να τα καταλάβουμε καλύτερα.

Πολύ ωραία! Ας δούμε αυτή την άσκηση...

που μας ζητάει να αντιστοιχίσουμε τα βηματάκια που είπαμε πριν. Τα βλέπετε στην αριστερή στήλη.

Λέω τη γνώμη μου, υποστηρίζω τη γνώμη μου με επιχειρήματα, καταλήγω σε ένα συμπέρασμα.

Με τις προτασούλες που υπάρχουν στη δεξιά στήλη,

που είναι ανακατεμένες και μιλάνε για ένα συγκεκριμένο θέμα.

Και αυτό μιλάει συγκεκριμένα για τα ζώα.

Λέει λοιπόν η πρώτη πρόταση.

Επομένως όταν προστατεύουμε τα ζώα, προστατεύουμε τη γη μας.

Η επόμενη πρόταση λέει: Νομίζω ότι πρέπει όλοι μας να προστατεύουμε τα ζώα.

Και η τελευταία λέει...

Επειδή τα ζώα είναι κομμάτια της αλυσίδας της φύσης...

και αν χαθεί ένας κρίκος, καταστρέφεται όλη η αλυσίδα.

Αυτά πρέπει να τα βάλω τώρα στη σειρά των βημάτων που είπαμε.

Πάμε να τα ταιριάξω με τα βήματα.

Πάμε λοιπόν στην αριστερή στήλη.

Πρώτα είπαμε ότι λέμε τη γνώμη μας. Ποια πρόταση ταιριάζει;

Αυτή που ξεκινάει με το: Νομίζω ότι... πρέπει όλοι μας να προστατεύουμε τα ζώα.

Αυτή είναι η γνώμη μου λοιπόν, τη λέω.

Μετά πρέπει να την υποστηρίξω.

Άρα, θα πρέπει να ταιριάξω ποια πρόταση;

Αυτή που λέει επομένως ή αυτή που λέει επειδή;

Αυτή που λέει επειδή.

Επειδή τα ζώα είναι κομμάτια της αλυσίδας της φύσης...

και αν χαθεί ένας κρίκος, καταστρέφεται όλη η αλυσίδα.

Και πώς είπαμε ότι κλείνω; Πώς καταλήγω σε ένα συμπέρασμα;

Με την τελευταία πρόταση που μας έχει απομείνει.

Επομένως, όταν προστατεύουμε τα ζώα, προστατεύουμε τη γη μας.

Κι έτσι, όταν αυτές οι προτάσεις μπουν σε μία σειρά, γίνονται μια ολοκληρωμένη γνώμη. Και πειστική!

Πάμε να κάνουμε και άλλες ασκησούλες...

διαφορετικού τύπου.

Έχουμε εδώ δύο διαφορετικές γνώμες για δύο διαφορετικά πράγματα.

Η πρώτη παράγραφος μας μιλάει για τον πόλεμο...

και τη γνώμη που έχουμε γι' αυτόν.

Και η δεύτερη για τα δάση και τις δασικές πυρκαγιές.

Πάρα πολύ ωραία!

Για να φέρω τις λεξούλες που είπαμε ότι πρέπει να μάθουμε να χρησιμοποιούμε.

Νάτες!

Επομένως, πιστεύω, διότι, για το λόγο αυτό.

Για να τις βάλουμε εκεί που πρέπει!

Ας ξεκινήσουμε από την πρώτη παράγραφο.

Λέει ότι ο πόλεμος πρέπει να σταματήσει σε κάθε γωνιά του πλανήτη.

Πώς είπαμε ότι εκφράζουμε τη γνώμη μας;

Με το νομίζω ότι, πιστεύω ότι. Ας βάλουμε το πιστεύω εδώ.

Πιστεύω ότι ο πόλεμος πρέπει να σταματήσει σε κάθε γωνιά του πλανήτη.

Μετά, δεν πρέπει να το δικαιολογήσω αυτό που λέω;

Πολύ ωραία! Με τι λεξούλες;

Διότι, γιατί, επειδή.

Διότι το μόνο που φέρνει στους ανθρώπους είναι πόνο, δυστυχία και καταστροφή.

Και πώς κλείνω; Κλείνω με επομένως, άρα, για το λόγο αυτό.

Επομένως κανείς δεν κερδίζει τίποτα πολεμώντας.

Τέλεια! Εκφράσαμε ολοκληρωμένα μία γνώμη.

Πάμε να δούμε και τις δασικές πυρκαγιές.

Πώς είπαμε ότι ξεκινάμε τη γνώμη μας; Νομίζω ότι...

όλοι μας πρέπει να προστατεύουμε τα δάση μας από τις φωτιές.

Ωραία, το είπα. Δεν πρέπει να το στηρίξω;

Γιατί ή επειδή - ό, τι θέλετε απ' τα δύο.

Στα δάση παράγεται όλο το οξυγόνο που χρειαζόμαστε εμείς οι άνθρωποι.

Και πώς καταλήγω; Για το λόγο αυτό ή άρα...

αν συνεχίσουμε να καίμε τα δάση στο τέλος δεν θα μπορούμε να αναπνεύσουμε.

Νομίζω ότι με αυτές τις ασκησούλες καταλάβατε με ποιο τρόπο λέμε τι γνώμη μας.

Πάμε τώρα σε αυτό που σας υποσχέθηκα.

Δεν σας υποσχέθηκα ότι θα γράφουμε τη γνώμη μας και με πιο διασκεδαστικό τρόπο από τον κλασικό που ξέρουμε;

Ελάτε λοιπόν να σας δείξω έναν τρόπο να γράφετε κειμενάκια, να λέτε τη γνώμη σας, να πείθετε τους άλλους...

αλλά και να τους διασκεδάζετε κιόλας.

Δείτε!

Υπάρχει ένας τρόπος που λέγεται εικονόλεξο,

δηλαδή γράφω ένα κείμενο και δεν χρησιμοποιώ μόνο λέξεις αλλά και εικόνες...

για να πω κάτι, να μεταφέρω ένα μήνυμα.

Και μάλιστα οι εικόνες αυτές ή μπορούν να αντικαθιστούν ολόκληρη τη λέξη...

ή να αντικαθιστούν κομματάκι της λέξης. Να έχω μια λέξη και μέσα της να είναι κρυμμένη μία άλλη.

Θέλετε να το δούμε; Πάμε να δούμε τι έχω φτιάξει!

Προσέξτε, λέω...

Πιστεύω ότι... Θα πω τη γνώμη μου τώρα λοιπόν.

...εάν δεν θέλουμε να γίνει η ζωή μας...

κόλαση. Να η λέξη κόλαση. Το πρώτο της κομμάτι το έχω αντικαταστήσει με την εικόνα της κόλλας.

από την κλιματική αλλαγή. Την ξέρετε, την έχετε ακούσει.

Είναι αυτά που κάνουν οι άνθρωποι, που καταστρέφουν και θερμαίνουν την ατμόσφαιρα και έτσι αλλάζουν το κλίμα της γης.

Πρέπει να αλλάξουμε τα πάντα. Εδώ, αντικατέστησα τη λέξη πάντα με το πάντα.

Γιατί αν συνεχίσουμε να καίμε πετρέλαιο και κάρβουνο...

-να μια ωραία λεξούλα, "καρ" και "βουνό"-,

για να ζεσταθούμε και να μετακινηθούμε...

θα καταστρέψουμε την ατμόσφαιρα της γης.

Υποστήριξα και τη γνώμη μου με το γιατί.

Πάω τώρα να καταλήξω σε ένα συμπέρασμα, έτσι;

Άρα, ξεκινάω με το "Επομένως,

πρέπει όλοι να προσπαθήσουμε¨"...

-έχω δει τη λέξη "σπαθί" μέσα στο "προσπαθήσουμε" και την έχω αντικαταστήσει-

...να αλλάξουμε τις συνήθειές μας.

Τίποτα -"τι" και "ποτά"-...

...δεν θα αλλάξει εάν δεν βοηθήσουμε όλοι!

Πώς σας φάνηκε αυτός ο τρόπος να λέτε τη γνώμη σας; Είναι πιο διασκεδαστικός; Είχα δίκιο;

Εάν σας άρεσε αυτός ο τρόπος να γράφετε κείμενα, θέλω να σας βοηθήσω να το κάνετε κι εσείς.

Πριν προσπαθήσετε να φτιάξετε τα δικά σας κείμενα με εικονόλεξα...

θα πρέπει πρώτα να έχετε φτιάξει ένα λεξιλόγιο.

Δηλαδή, να έχετε βάλει λεξούλες που μπορείτε, μετά να τις παίρνετε και να τις χρησιμοποιείτε μέσα στο κείμενό σας.

Δείτε!

Εδώ, σας έχω φτιάξει εγώ ένα, με καινούργιες λεξούλες. Όχι αυτές που χρησιμοποίησα στο προηγούμενο κείμενο.

Μπορείτε να προσθέσετε κι εκείνες τις λέξεις και να αντιγράψετε κι αυτό.

Κρατήστε αυτό το λεξιλόγιο, γράψτε το σε ένα πινακάκι στο γραφείο σας...

και κάθε μέρα που σας έρχεται μια καινούργια ιδέα, την προσθέτετε.

Και όταν έρθει η ώρα να φτιάξετε το δικό σας εικονόλεξο, παίρνετε τις λεξούλες που έχετε στο λεξιλόγιό σας...

και δημιουργείτε το κείμενό σας, που θα διασκεδάσει και θα ξαφνιάσει αυτούς που θα το διαβάσουν.

Για να δούμε τι λεξούλες σας έχω βάλει.

Σας έχω βάλλει, για παράδειγμα, το διάλειμμα και το διάβασμα. Και τι έχω κάνει;

Έχω αντικαταστήσει το δια με το σύμβολο της διαίρεσης.

Το ίδιο μπορείτε να κάνετε και με λέξεις που ξεκινούν από συν.

Να το αντικαταστήσετε με το σύμβολο της πρόσθεσης.

Εντάξει; Όπως, ας πούμε, συνέντευξη.

Συμμαθητής.

Η δασκάλα... Δείτε εδώ τι έχω κάνει:

έχω δει ότι μέσα στη λέξη δασκάλα, υπάρχει η λέξη σκάλα.

Άρα κρατάω το δα- και κολλάω δίπλα την εικόνα μίας σκάλας.

Για δείτε την από κάτω!

Το χατίρι. Έχω δει ότι μέσα στη λέξη χατίρι...

υπάρχει η λέξη τυρί, χωρίς βέβαια να ακολουθείται η ορθογραφία του.

Στο εικονόλεξο παιδιά, την ορθογραφία την ξεχνάμε.

Το τυρί γράφεται με υ και ι, όχι όπως είναι εδώ.

Αλλά δεν μας ενδιαφέρει αυτό στο εικονόλεξο.

Άρα, κρατάω το χα και τυρί και γίνεται το χατίρι.

Δείτε τα μπισκότα. Μέσα στα μπισκότα έχω δει κρυμμένη τη λέξη κότα.

Άρα λοιπόν γράφω τα μπισκότα.

Της μητέρας. Εκεί μέσα έχω δει τη λέξη τέρας.

Άρα, της μη και την εικόνα ενός τέρατος.

Το χταπόδι. Βλέπετε το πόδι μέσα στη λεξούλα;

Πολύ εύκολο να αντικατασταθεί.

Και ο παπαγάλος. Να ο παπάς και ο γάλος!

Πάρα πολύ ωραία!

Βλέπετε ότι μπορείτε με τη φαντασία σας να κατασκευάσετε ένα φοβερό λεξιλόγιο!

Και ακόμα, με αυτές τις λέξεις που σας δίνω εδώ, μπορείτε να φτιάξετε...

ένα κειμενάκι γρήγορο για να πείτε τη γνώμη σας...

και να προσπαθήσετε να αλλάξετε τη γνώμη της μητέρας σας...

και να προσπαθήστε να την κάνετε να σας κάνει το χατίρι, να σας φτιάξει τα αγαπημένα σας μπισκότα...

για να τα τρώτε στα διαλείμματα του σχολείου...

και να κεράστε και την δασκάλα.

Αυτά, λοιπόν, σήμερα από εμένα!

Ελπίζω να περάσατε καλά, να μάθατε.

Και σας εύχομαι μια καλή συνέχεια στην ημέρα σας.

Ευχαριστώ πολύ!


Γλώσσα | Πώς υιοθετήσαμε ένα κομμάτι γης. Β' Μέρος | Γ' Δημοτικού Επ. 143 Language | How we adopted a piece of land. Part B | 3rd Grade Ep. 143

Καλημέρα σας! Είμαι η Γιώτα Ασημακοπούλου και είμαι δασκάλα.

Σήμερα θα συνεχίσουμε το μάθημα γλώσσας Γ' δημοτικού που κάναμε μαζί την προηγούμενη φορά...

πάνω στο κείμενο που είχε τίτλο: "Πώς υιοθετήσαμε ένα κομμάτι γης".

Πάμε να δούμε τι κάναμε την προηγούμενη φορά, πού είχαμε μείνει και πώς θα συνεχίσουμε σήμερα.

Για να θυμηθούμε το κείμενό μας! Αυτό είναι, που βλέπετε.

Στο προηγούμενό μας μάθημα, αν το θυμάστε, αυτό που κάναμε ήταν να το διαβάσουμε ωραία...

Στη συνέχεια το ξεκλειδώσαμε, δηλαδή προσπαθήσαμε να καταλάβουμε καλύτερα τι λέει,

ούτως ώστε να μπορούμε να το διηγηθούμε σε κάποιον που δεν το έχει διαβάσει...

ή να απαντήσουμε σε ερωτήσεις σχετικά με το κείμενο,

μέσα από συγκεκριμένες ασκήσεις του βιβλίου που μας βοηθάνε να κάνουμε ακριβώς αυτό το πράγμα.

Επίσης, αν θυμάστε, παίξαμε με τις λέξεις του κειμένου,

δηλαδή μάθαμε καινούργιες λέξεις και την ορθογραφία τους.

Για να θυμηθούμε, τι καινούργιες λέξεις μάθαμε;

Μάθαμε τη λέξη δυσοσμία, υπέροχη λέξη.

Θυμάστε ότι είναι σύνθετη λέξη, από το δυσ και οσμή.

Οσμή στα αρχαία σημαίνει μυρωδιά, οπότε είναι η άσχημη μυρωδιά.

Και μάθαμε και άλλη μια καταπληκτική λέξη που έχει ένα μοναδικό πράγμα...

Πραγματικά πρέπει να είναι η μοναδική λέξη που έχει δύο διπλά σύμφωνα.

Δύο ρ και δύο μ στην ίδια λέξη.

Καταπληκτικό! Εύκολη να τη θυμάστε γιατί είναι μοναδική.

Παρ' όλο που είναι μεγάλη και δύσκολη.

Δύο ρ και δύο μ. Συγκλονιστικό!

Και σημαίνει αυτά που απορρίπτω. Αυτά που ρίχνω, που πετάω. Τα άχρηστα δηλαδή.

Συνώνυμη λοιπόν λέξη της λέξης σκουπίδια.

Μάθαμε αυτές τις λέξεις και μάθαμε και πολλούς κανόνες ορθογραφίας...

μαζί με τις εξαιρέσεις τους.

Και κάναμε και ωραίες ιστορίες με τις λέξεις αυτές, για να μπορούμε να τις θυμόμαστε.

Για να δούμε λοιπόν σήμερα πως θα συνεχίσουμε, τι θα κάνουμε.

Σήμερα θα συνεχίσουμε το παιχνίδι με τις λέξεις.

Και μετά θα κάνουμε μια προσπάθεια να μάθουμε πώς γράφουμε κείμενα...

με τέτοιον τρόπο, ούτως ώστε, όταν λέμε τη γνώμη μας...

να την κάνουμε ισχυρή και να μπορούμε να πείθουμε τους άλλους για τη γνώμη που έχουμε....

για κάποιο θέμα.

Λίγο δύσκολο σας φαίνεται αυτό νομίζω,

αλλά μην φοβάστε καθόλου! Θα το κάνουμε με απλό τρόπο, με απλά βηματάκια.

Θα το μάθετε, θα σας φανεί πολύ χρήσιμο...

και σας υπόσχομαι ότι έχω βρει κι έναν τρόπο να το κάνουμε, πολύ διασκεδαστικό, πολύ fun!

Πάμε, λοιπόν!

Ας ξεκινήσουμε με το παιχνίδι των λέξεων πρώτα απ' όλα.

Πάμε να προσπαθήσουμε να κλίνουμε ουσιαστικά ουδέτερα σε ο.

Πρόκειται για μία ασκησούλα του τετραδίου εργασιών σας, στη σελίδα 46.

Σας ζητάει αυτή η άσκηση να κλίνετε τη λέξη δέντρο.

Νομίζω δεν θα έχετε καμία δυσκολία. Για να τη δούμε!

Λέει στην ονομαστική, το δέντρο.

Γενική, του δέντρου.

Αιτιατική, το δέντρο.

Κλητική, δέντρο.

Πληθυντικός. Ονομαστική, τα δέντρα.

Γενική, των δέντρων.

Αιτιατική, τα δέντρα.

Κλητική, δέντρα.

Δεν νομίζω ότι είχατε κανένα πρόβλημα να κλίνετε αυτό το ουσιαστικό.

Τότε, γιατί μας το βάζει στο τετράδιο μας;

Γιατί να κλίνουμε ουσιαστικά που μας είναι τόσο εύκολα; Τι το καινούργιο μαθαίνουμε;

Λοιπόν...

Υπάρχει περίπτωση να έχουμε λεξούλες, δηλαδή ουδέτερα σε ο, που όμως δεν κλίνονται τόσο εύκολα σαν το δέντρο.

Θέλετε να πάμε να δούμε μια περίπτωση ουσιαστικού που έχει μια μικρή δυσκολία;

Για να δούμε!

Θα προσπαθήσουμε να κλίνουμε το ουσιαστικό άλογο.

Για να το δούμε!

Λέει στην ονομαστική το άλογο.

Στην γενική τι θα πούμε;

Του άλογου ή του αλόγου;

Του αλόγου φυσικά. Κατεβαίνει ο τόνος. Να μία διαφορά από το δέντρο.

Για να συνεχίσω στην αιτιατική.

Το άλογο, στην αιτιατική.

Πολύ ωραία!

Ξανανεβαίνει ο τόνος εκεί που ήταν.

Και κλητική, άλογο.

Για να πάω και στον πληθυντικό.

Τα άλογα.

Ωραία!

Στη γενική τι θα πω; Των άλογων ή των αλόγων;

Των αλόγων, φυσικά!

Στην αιτιατική; Τα άλογα.

Και κλητική, άλογα.

Ωραία!

Βλέπουμε εδώ ότι υπάρχει μια διαφορά με το δέντρο. Το δέντρο το έκλινα πανεύκολα.

Στο άλογο είχα κάποια διλήμματα στη γενική.

Για να δούμε λοιπόν!

Τι γίνεται με αυτές τις λέξεις;

Γιατί κατεβαίνει ο τόνος και πότε;

Για να θυμηθούμε. Υπάρχουν απλούστατοι κανόνες που μας βοηθούν...

να ξέρουμε πότε να κατεβάζουμε τον τόνο και πότε όχι.

Ελάτε να δούμε αυτούς τους κανόνες μαζί!

Παίρνουμε την λέξη άλογο που κλίναμε προηγουμένως.

Πρέπει να τη σπάσουμε σε συλλαβές, θα δείτε γιατί.

Θυμάστε; Η λέξη άλογο συλλαβίζεται ως ά - λο - γο.

Η τελευταία συλλαβή -γο θυμάστε ότι ονομάζεται λήγουσα.

Η προηγούμενη ονομάζεται παραλήγουσα.

Και η προηγούμενη από αυτή προπαραλήγουσα.

Τέλεια! Γιατί το θέλουμε αυτό;

Γιατί ο κανόνας έχει σχέση με το που τονίζεται η λέξη.

Ο πρώτος κανόνας είναι πανεύκολος.

Τι μας λέει;

Όταν η λέξη τονίζεται στη λήγουσα είναι οξύτονη κι όταν την κλίνουμε ο τόνος δεν αλλάζει...

δεν κατεβαίνει, παραμένει εκεί που είναι.

Παράδειγμα...

Δείτε λεξούλες όπως το νερό. Πως θα το κλίνουμε;

Πανεύκολα!

Το νερό, του νερού, το νερό, νερό.

Τα νερά, των νερών, τα νερά, νερά.

Ευκολάκι!

Το κιλό.

Το κιλό, του κιλού, το κιλό, κιλό.

Τα κιλά, των κιλών, τα κιλά, κιλά.

Δεν υπάρχει καμία δυσκολία.

Εντάξει; Εύκολο αυτό.

Πάμε στον δεύτερο κανόνα.

Όταν η λέξη τονίζεται στην παραλήγουσα είναι παροξύτονη και όταν την κλίνουμε ο τόνος πάλι δεν αλλάζει.

Πάλι εύκολο λοιπόν!

Για να δούμε μερικά παραδείγματα.

Σε αυτή την περίπτωση ανήκει και το δέντρο, θυμάστε.

Τονίζεται στην παραλήγουσα.

Το ίδιο και οι λεξούλες που σας έχω εδώ ως παράδειγμα.

Το πιάτο, για παράδειγμα,

πώς θα το κλίνω αφού δεν αλλάζει; Εύκολα!

Το πιάτο, του πιάτου, το πιάτο, πιάτο.

Τα πιάτα, των πιάτων, τα πιάτα, πιάτα.

Για να δούμε και άλλο ένα.

Το σχολείο σας, που τόσο αγαπάτε και περιμένετε να ανοίξει.

Το σχολείο, του σχολείου, το σχολείο, σχολείο.

Τα σχολεία, των σχολείων, τα σχολεία, σχολεία.

Εύκολο, έτσι;

Κανένα πρόβλημα.

Πού είναι λοιπόν η δυσκολία; Στην τρίτη περίπτωση.

Σιγά τη δυσκολία δηλαδή! Θα το δούμε τώρα, τίποτα το σπουδαίο.

(Η δασκάλα διαβάζει τον τρίτο κανόνα)

Όπως το άλογο. Είπαμε ότι είναι του αλόγου και των αλόγων.

Δεν είπαμε των άλογων.

Πολύ ωραία!

Για να δούμε αρκετά παραδειγματάκια, για να το καταλάβουμε καλά.

Ας πάρουμε τη λέξη θέατρο.

Το θέατρο τονίζεται στην προπαραλήγουσα,

άρα, σύμφωνα με τον κανόνα, ο τόνος θα πρέπει να κατεβαίνει στη γενική του ενικού και του πληθυντικού.

Για να το κλίνουμε μαζί!

Λέμε το θέατρο. Τι θα πούμε μετά;

Του θέατρου ή του θεάτρου;

Του θεάτρου.

Αιτιατική το θέατρο, κλητική θέατρο.

Τα θέατρα.

Των... Τι θα πούμε μετά;

Των θέατρων; Δεν πάει, δεν ταιριάζει!

Των θεάτρων λοιπόν.

Τα θέατρα, θέατρα.

Πολύ ωραία!

Για να δούμε και μερικά ακόμα παραδείγματα.

Το τετράδιο.

Πού τονίζεται; Στην προπαραλήγουσα. Για να το συλλαβίσω...

Τε - τρά - δι - ο.

Τονίζεται στην προπαραλήγουσα άρα πρέπει να κατεβαίνει ο τόνος, σύμφωνα με τον κανόνα.

Για να το προσπαθήσουμε!

Το τετράδιο. Τι θα πω μετά; Του τετράδιου;

Όχι! Θα πω του τετραδίου.

Πολύ ωραία!

Στην αιτιατική το τετράδιο, ανεβαίνει ο τόνος πάλι πίσω.

Κλητική, το τετράδιο.

Πληθυντικός αριθμός.

Τα τετράδια.

Στην γενική τι θα πω; Των τετράδιων; Δεν πάει, δεν ταιριάζει!

Των τετραδίων είναι ωραίο. Ε;

Τα τετράδια, στην αιτιατική, ανεβαίνει ο τόνος. Και κλητική, τετράδια.

Να κάνω άλλο ένα παραδειγματάκι;

Το έπιπλο. Να ακούσω, πού τονίζεται; Στην προπαραλήγουσα.

Έπιπλο. Πολύ ωραία!

Άρα θα κατεβαίνει ο τόνος. Πάμε λοιπόν!

Το έπιπλο. Του έπιπλου ή του επίπλου;

Του επίπλου είναι το ωραίο και το σωστό.

Αιτιατική το έπιπλο, ξανανεβαίνει ο τόνος.

Κλητική, έπιπλο.

Στον πληθυντικό αριθμό: τα έπιπλα, στην ονομαστική.

Γενική, των έπιπλων; Τον επίπλων.

Τα έπιπλα, έπιπλα.

Απλό δεν είναι;

Τέλεια!

Άρα αυτό το μάθατε και μπορείτε να τα κάνετε όλα αυτά πολύ εύκολα.

Πρέπει όμως να σας πω ότι υπάρχει κι εδώ μία εξαίρεση,

η οποία όμως είναι πανεύκολη. Θα την καταλάβετε γιατί θα σας πηγαίνει η γλώσσα.

Δείτε...

Όταν οι λεξούλες τονίζονται στην προπαραλήγουσα αλλά είναι λέξεις σύνθετες -έχουν φτιαχτεί από δύο άλλες λέξεις...

που έχουν ενωθεί μεταξύ τους...

και είναι πολυσύλλαβες λέξεις-,

τότε ο τόνος δεν κατεβαίνει.

Νομίζω όμως ότι θα το καταλάβετε κι ενστικτωδώς γιατί δεν συμβαίνει αυτό.

Πάμε να το δούμε με παραδείγματα.

Παίρνω το παράδειγμα της λέξης λυκόσκυλο.

Λύκος και σκύλος. Σύνθετη λέξη πολυσύλλαβη.

Τονίζεται στην προπαραλήγουσα.

Λυκόσκυλο.

Πολύ ωραία!

Πάμε να το κλίνουμε. Το λυκόσκυλο, του... Τι θα πω;

Θα κατεβάσω τον τόνο; Του λυκοσκύλου;

Θα κατεβάσω τον τόνο; Δεν ταιριάζει, δεν είναι ωραίο.

Θα το αφήσω εκεί που είναι. Του λυκόσκυλου.

Αιτιατική το λυκόσκυλο, κλητική λυκόσκυλο.

Στον πληθυντικό αριθμό.

Τα λυκόσκυλα. Γενική τι θα πω; Των λυκοσκύλων;

Θα κατεβάσω τον τόνο σύμφωνα με τον κανόνα; Όχι, δεν ταιριάζει.

Θα πω, των λυκώσκυλων.

Τα λυκόσκυλα, λυκόσκυλα. Παραμένει δηλαδή ο τόνος εκεί που είναι.

Ας κάνουμε άλλο ένα παραδειγματάκι.

Το νερόφιδο. Φίδι, νερό.

Το φίδι που ζει μες στο νερό, έτσι;

Πολύ ωραία!

Σύνθετη πολυσύλλαβη λέξη. Τονίζεται στην προπαραλήγουσα; Ναι.

Ακολουθεί όμως τον κανόνα; Όχι!

Γιατί είναι σύνθετη πολυσύλλαβη λέξη.

Να την κλίνουμε!

Το νερόφιδο, του νεροφίδου θα πω;

Δεν ταιριάζει, δεν είναι ωραίο. Του νερόφιδου.

Αιτιατική το νερόφιδο, κλητική νερόφιδο.

Τα νερόφιδα, των νεροφίδων; Όχι, βέβαια!

Των νερόφιδων, τα νερόφιδα, νερόφιδα.

Νομίζω ότι καταλάβατε περίπου τι λέμε.

Σας έρχεται δηλαδή ενστικτωδώς, πάει η γλώσσα μόνη της σ' αυτήν την περίπτωση.

Δεν θα έχουμε κανένα πρόβλημα λοιπόν!

Πάμε παρακάτω.

Τελειώσαμε με το παιχνίδι των λέξεων και πάμε σε ένα μεγάλο κομμάτι...

που θα σας μάθω σήμερα. Και είναι ο τρόπος με τον οποίο μπορείτε να γράφετε τη γνώμη σας,

για να μπορείτε να την ισχυροποιείτε και να πείθετε άλλους ανθρώπους ότι έχετε δίκιο.

Δύσκολο ακούγεται αυτό!

Όχι αν το απλοποιήσουμε, αν έχουμε συγκεκριμένα βηματάκια που θα μας βοηθήσουν να το κάνουμε.

Όταν λέμε τη γνώμη μας για ένα θέμα,

πρέπει να τη δικαιολογούμε τη γνώμη αυτή, ούτως ώστε να μπορούμε να πείθουμε τους άλλους ανθρώπους.

Και πώς θα το κάνουμε αυτό;

Με απλά βηματάκια. Όταν γράφουμε τη γνώμη μας ακολουθούμε τρία απλά βήματα.

Πρώτα απ' όλα, λέμε τη γνώμη μας.

Μετά υποστηρίζουμε τη γνώμη μας με επιχειρήματα,

δηλαδή δίνουμε αιτίες, την αιτιολογούμε.

Και στο τέλος καταλήγουμε σε ένα συμπέρασμα.

Έτσι η γνώμη μας έχει παρουσιαστεί ολοκληρωμένα σε αυτόν που την ακούει.

Υπάρχουν κάποιες λεξούλες-κλειδιά που μας βοηθούν πάρα πολύ για να εκφράσουμε τη γνώμη μας.

Συγκεκριμένα...

Όταν λέω τη γνώμη μου ξεκινάω πάντα με εκφράσεις όπως...

"νομίζω ότι", "πιστεύω ότι", "η γνώμη μου είναι ότι".

Πολύ ωραία!

Όταν πάω να υποστηρίξω τη γνώμη μου, να τη δικαιολογήσω, να την αιτιολογήσω, τότε χρησιμοποιώ λέξεις όπως...

"διότι", "γιατί", "επειδή",

και δίνω τους λόγους.

Και στο τέλος κλείνω με ένα συμπέρασμα και ξεκινάω χρησιμοποιώντας λεξούλες όπως...

"επομένως", "άρα", "για το λόγο αυτό".

Πώς σας φάνηκε αυτό; Απλό δεν είναι;

Πάμε να κάνουμε μερικές ασκησούλες για να εφαρμόσουμε αυτά που μάθαμε και να τα καταλάβουμε καλύτερα.

Πολύ ωραία! Ας δούμε αυτή την άσκηση...

που μας ζητάει να αντιστοιχίσουμε τα βηματάκια που είπαμε πριν. Τα βλέπετε στην αριστερή στήλη.

Λέω τη γνώμη μου, υποστηρίζω τη γνώμη μου με επιχειρήματα, καταλήγω σε ένα συμπέρασμα.

Με τις προτασούλες που υπάρχουν στη δεξιά στήλη,

που είναι ανακατεμένες και μιλάνε για ένα συγκεκριμένο θέμα.

Και αυτό μιλάει συγκεκριμένα για τα ζώα.

Λέει λοιπόν η πρώτη πρόταση.

Επομένως όταν προστατεύουμε τα ζώα, προστατεύουμε τη γη μας.

Η επόμενη πρόταση λέει: Νομίζω ότι πρέπει όλοι μας να προστατεύουμε τα ζώα.

Και η τελευταία λέει...

Επειδή τα ζώα είναι κομμάτια της αλυσίδας της φύσης...

και αν χαθεί ένας κρίκος, καταστρέφεται όλη η αλυσίδα.

Αυτά πρέπει να τα βάλω τώρα στη σειρά των βημάτων που είπαμε.

Πάμε να τα ταιριάξω με τα βήματα.

Πάμε λοιπόν στην αριστερή στήλη.

Πρώτα είπαμε ότι λέμε τη γνώμη μας. Ποια πρόταση ταιριάζει;

Αυτή που ξεκινάει με το: Νομίζω ότι... πρέπει όλοι μας να προστατεύουμε τα ζώα.

Αυτή είναι η γνώμη μου λοιπόν, τη λέω.

Μετά πρέπει να την υποστηρίξω.

Άρα, θα πρέπει να ταιριάξω ποια πρόταση;

Αυτή που λέει επομένως ή αυτή που λέει επειδή;

Αυτή που λέει επειδή.

Επειδή τα ζώα είναι κομμάτια της αλυσίδας της φύσης...

και αν χαθεί ένας κρίκος, καταστρέφεται όλη η αλυσίδα.

Και πώς είπαμε ότι κλείνω; Πώς καταλήγω σε ένα συμπέρασμα;

Με την τελευταία πρόταση που μας έχει απομείνει.

Επομένως, όταν προστατεύουμε τα ζώα, προστατεύουμε τη γη μας.

Κι έτσι, όταν αυτές οι προτάσεις μπουν σε μία σειρά, γίνονται μια ολοκληρωμένη γνώμη. Και πειστική!

Πάμε να κάνουμε και άλλες ασκησούλες...

διαφορετικού τύπου.

Έχουμε εδώ δύο διαφορετικές γνώμες για δύο διαφορετικά πράγματα.

Η πρώτη παράγραφος μας μιλάει για τον πόλεμο...

και τη γνώμη που έχουμε γι' αυτόν.

Και η δεύτερη για τα δάση και τις δασικές πυρκαγιές.

Πάρα πολύ ωραία!

Για να φέρω τις λεξούλες που είπαμε ότι πρέπει να μάθουμε να χρησιμοποιούμε.

Νάτες!

Επομένως, πιστεύω, διότι, για το λόγο αυτό.

Για να τις βάλουμε εκεί που πρέπει!

Ας ξεκινήσουμε από την πρώτη παράγραφο.

Λέει ότι ο πόλεμος πρέπει να σταματήσει σε κάθε γωνιά του πλανήτη.

Πώς είπαμε ότι εκφράζουμε τη γνώμη μας;

Με το νομίζω ότι, πιστεύω ότι. Ας βάλουμε το πιστεύω εδώ.

Πιστεύω ότι ο πόλεμος πρέπει να σταματήσει σε κάθε γωνιά του πλανήτη.

Μετά, δεν πρέπει να το δικαιολογήσω αυτό που λέω;

Πολύ ωραία! Με τι λεξούλες;

Διότι, γιατί, επειδή.

Διότι το μόνο που φέρνει στους ανθρώπους είναι πόνο, δυστυχία και καταστροφή.

Και πώς κλείνω; Κλείνω με επομένως, άρα, για το λόγο αυτό.

Επομένως κανείς δεν κερδίζει τίποτα πολεμώντας.

Τέλεια! Εκφράσαμε ολοκληρωμένα μία γνώμη.

Πάμε να δούμε και τις δασικές πυρκαγιές.

Πώς είπαμε ότι ξεκινάμε τη γνώμη μας; Νομίζω ότι...

όλοι μας πρέπει να προστατεύουμε τα δάση μας από τις φωτιές.

Ωραία, το είπα. Δεν πρέπει να το στηρίξω;

Γιατί ή επειδή - ό, τι θέλετε απ' τα δύο.

Στα δάση παράγεται όλο το οξυγόνο που χρειαζόμαστε εμείς οι άνθρωποι.

Και πώς καταλήγω; Για το λόγο αυτό ή άρα...

αν συνεχίσουμε να καίμε τα δάση στο τέλος δεν θα μπορούμε να αναπνεύσουμε.

Νομίζω ότι με αυτές τις ασκησούλες καταλάβατε με ποιο τρόπο λέμε τι γνώμη μας.

Πάμε τώρα σε αυτό που σας υποσχέθηκα.

Δεν σας υποσχέθηκα ότι θα γράφουμε τη γνώμη μας και με πιο διασκεδαστικό τρόπο από τον κλασικό που ξέρουμε;

Ελάτε λοιπόν να σας δείξω έναν τρόπο να γράφετε κειμενάκια, να λέτε τη γνώμη σας, να πείθετε τους άλλους...

αλλά και να τους διασκεδάζετε κιόλας.

Δείτε!

Υπάρχει ένας τρόπος που λέγεται εικονόλεξο,

δηλαδή γράφω ένα κείμενο και δεν χρησιμοποιώ μόνο λέξεις αλλά και εικόνες...

για να πω κάτι, να μεταφέρω ένα μήνυμα.

Και μάλιστα οι εικόνες αυτές ή μπορούν να αντικαθιστούν ολόκληρη τη λέξη...

ή να αντικαθιστούν κομματάκι της λέξης. Να έχω μια λέξη και μέσα της να είναι κρυμμένη μία άλλη.

Θέλετε να το δούμε; Πάμε να δούμε τι έχω φτιάξει!

Προσέξτε, λέω...

Πιστεύω ότι... Θα πω τη γνώμη μου τώρα λοιπόν.

...εάν δεν θέλουμε να γίνει η ζωή μας...

κόλαση. Να η λέξη κόλαση. Το πρώτο της κομμάτι το έχω αντικαταστήσει με την εικόνα της κόλλας.

από την κλιματική αλλαγή. Την ξέρετε, την έχετε ακούσει.

Είναι αυτά που κάνουν οι άνθρωποι, που καταστρέφουν και θερμαίνουν την ατμόσφαιρα και έτσι αλλάζουν το κλίμα της γης.

Πρέπει να αλλάξουμε τα πάντα. Εδώ, αντικατέστησα τη λέξη πάντα με το πάντα.

Γιατί αν συνεχίσουμε να καίμε πετρέλαιο και κάρβουνο...

-να μια ωραία λεξούλα, "καρ" και "βουνό"-,

για να ζεσταθούμε και να μετακινηθούμε...

θα καταστρέψουμε την ατμόσφαιρα της γης.

Υποστήριξα και τη γνώμη μου με το γιατί.

Πάω τώρα να καταλήξω σε ένα συμπέρασμα, έτσι;

Άρα, ξεκινάω με το "Επομένως,

πρέπει όλοι να προσπαθήσουμε¨"...

-έχω δει τη λέξη "σπαθί" μέσα στο "προσπαθήσουμε" και την έχω αντικαταστήσει-

...να αλλάξουμε τις συνήθειές μας.

Τίποτα -"τι" και "ποτά"-...

...δεν θα αλλάξει εάν δεν βοηθήσουμε όλοι!

Πώς σας φάνηκε αυτός ο τρόπος να λέτε τη γνώμη σας; Είναι πιο διασκεδαστικός; Είχα δίκιο;

Εάν σας άρεσε αυτός ο τρόπος να γράφετε κείμενα, θέλω να σας βοηθήσω να το κάνετε κι εσείς.

Πριν προσπαθήσετε να φτιάξετε τα δικά σας κείμενα με εικονόλεξα...

θα πρέπει πρώτα να έχετε φτιάξει ένα λεξιλόγιο.

Δηλαδή, να έχετε βάλει λεξούλες που μπορείτε, μετά να τις παίρνετε και να τις χρησιμοποιείτε μέσα στο κείμενό σας.

Δείτε!

Εδώ, σας έχω φτιάξει εγώ ένα, με καινούργιες λεξούλες. Όχι αυτές που χρησιμοποίησα στο προηγούμενο κείμενο.

Μπορείτε να προσθέσετε κι εκείνες τις λέξεις και να αντιγράψετε κι αυτό.

Κρατήστε αυτό το λεξιλόγιο, γράψτε το σε ένα πινακάκι στο γραφείο σας...

και κάθε μέρα που σας έρχεται μια καινούργια ιδέα, την προσθέτετε.

Και όταν έρθει η ώρα να φτιάξετε το δικό σας εικονόλεξο, παίρνετε τις λεξούλες που έχετε στο λεξιλόγιό σας...

και δημιουργείτε το κείμενό σας, που θα διασκεδάσει και θα ξαφνιάσει αυτούς που θα το διαβάσουν.

Για να δούμε τι λεξούλες σας έχω βάλει.

Σας έχω βάλλει, για παράδειγμα, το διάλειμμα και το διάβασμα. Και τι έχω κάνει;

Έχω αντικαταστήσει το δια με το σύμβολο της διαίρεσης.

Το ίδιο μπορείτε να κάνετε και με λέξεις που ξεκινούν από συν.

Να το αντικαταστήσετε με το σύμβολο της πρόσθεσης.

Εντάξει; Όπως, ας πούμε, συνέντευξη.

Συμμαθητής.

Η δασκάλα... Δείτε εδώ τι έχω κάνει:

έχω δει ότι μέσα στη λέξη δασκάλα, υπάρχει η λέξη σκάλα.

Άρα κρατάω το δα- και κολλάω δίπλα την εικόνα μίας σκάλας.

Για δείτε την από κάτω!

Το χατίρι. Έχω δει ότι μέσα στη λέξη χατίρι...

υπάρχει η λέξη τυρί, χωρίς βέβαια να ακολουθείται η ορθογραφία του.

Στο εικονόλεξο παιδιά, την ορθογραφία την ξεχνάμε.

Το τυρί γράφεται με υ και ι, όχι όπως είναι εδώ.

Αλλά δεν μας ενδιαφέρει αυτό στο εικονόλεξο.

Άρα, κρατάω το χα και τυρί και γίνεται το χατίρι.

Δείτε τα μπισκότα. Μέσα στα μπισκότα έχω δει κρυμμένη τη λέξη κότα.

Άρα λοιπόν γράφω τα μπισκότα.

Της μητέρας. Εκεί μέσα έχω δει τη λέξη τέρας.

Άρα, της μη και την εικόνα ενός τέρατος.

Το χταπόδι. Βλέπετε το πόδι μέσα στη λεξούλα;

Πολύ εύκολο να αντικατασταθεί.

Και ο παπαγάλος. Να ο παπάς και ο γάλος!

Πάρα πολύ ωραία!

Βλέπετε ότι μπορείτε με τη φαντασία σας να κατασκευάσετε ένα φοβερό λεξιλόγιο!

Και ακόμα, με αυτές τις λέξεις που σας δίνω εδώ, μπορείτε να φτιάξετε...

ένα κειμενάκι γρήγορο για να πείτε τη γνώμη σας...

και να προσπαθήσετε να αλλάξετε τη γνώμη της μητέρας σας...

και να προσπαθήστε να την κάνετε να σας κάνει το χατίρι, να σας φτιάξει τα αγαπημένα σας μπισκότα...

για να τα τρώτε στα διαλείμματα του σχολείου...

και να κεράστε και την δασκάλα.

Αυτά, λοιπόν, σήμερα από εμένα!

Ελπίζω να περάσατε καλά, να μάθατε.

Και σας εύχομαι μια καλή συνέχεια στην ημέρα σας.

Ευχαριστώ πολύ!