Πώς ήταν σαν Άνθρωπος ο Μ.Αλέξανδρος;
Όταν το 336 π.Χ. ο Αλέξανδρος ανέβηκε στο θρόνο της Μακεδονίας, βρισκόταν στο εικοστό πρώτο έτος του και δώδεκα χρόνια αργότερα,
όταν πέθανε σε μια ηλικία όπου οι περισσότεροι μεγάλοι άντρες βρίσκονται ακόμη στο κατώφλι της καριέρας τους,
όχι μόνο είχε κατακτήσει τον αρχαίο κόσμο της εποχής του , αλλά τον είχε θέσει σε περιστροφή γύρω από έναν καινούριο άξονα.
Η όλη μετέπειτα πορεία της ιστορίας, η πολιτική και η πολιτισμική ζωή των κατοπινών εποχών δεν μπορούν να κατανοηθούν ξεχωριστά από την καριέρα του Αλέξανδρου.
Αιώνες μετά το θάνατο του ο Αππιανός ο Αλεξάνδρειος παρομοίωσε τη σύντομη βασιλεία του με τη «φωτεινή λάμψη της αστραπής».
Μια λάμψη πραγματικά εκθαμβωτική.
Καλώς ήρθατε στο κανάλι Alpha Ωmega.
Σε αυτό το βίντεο θα μιλήσουμε για τη μεγαλοφυία και την προσωπικότητα του Μ.Αλεξάνδρου
μέσα από γεγονότα και καταστάσεις που μας περιγράφουν αρχαίοι ιστορικοί.
Εάν επισκέπτεσθε για πρώτη φορά το κανάλι μας, μην ξεχάσετε να κάνετε εγγραφή
και να πατήσετε το εικονίδιο με το κουδούνι για να ειδοποιείστε κάθε φορά που ανεβάζουμε νέο βίντεο.
Τί λέτε, πάμε να ξεκινήσουμε;
Ο Μ.Αλέξανδρος ήταν ένας άνθρωπος εντελώς δέσμιος της μοίρας του και απολύτως αφοσιωμένος στο έργο του.
Οι φυσικές απολαύσεις πλην του κυνηγιού, λίγο τον ενδιέφεραν.
Με την εξαίρεση της αγάπης προς τη μητέρα του και την τροφό του, ποτέ δε γοητεύτηκε από καμιά γυναίκα
και παρότι νυμφεύθηκε δύο φορές και οι δύο γάμοι του ήταν πολιτικής και όχι ρομαντικής φύσεως.
Ο Αλέξανδρος είχε μια ψυχή που τολμούσε, γι' αυτό και σφραγίζει το τέλος μιας ιστορικής περιόδου και την απαρχή μιας άλλης.
Όλοι οι λαοί που «κατέκτησε» έβλεπαν ότι όχι μόνο ήταν βασιλιάς αλλά και θεός.
«Η έμφυτη αίσθησή του για τη βασιλεία,
μια βασιλεία που βασιζόταν όχι στη δύναμη αλλά στην ευγένεια του παρουσιαστικού,
στην ιπποτική συμπεριφορά και στο να ζει κανείς όπως έπρεπε να ζει ένας βασιλιάς,
βάρυνε πάνω από κάθε πράξη της εκπληκτικής του καριέρας.
«Θεωρούσε περισσότερο βασιλικό», γράφει ο Πλούταρχος,
«να κατακτά τον εαυτό του παρά να κατακτά άλλους».
Ο Αλέξανδρος ήταν γεννημένος να γίνει βασιλιάς.
Όταν κάποιοι φίλοι του που γνώριζαν ότι ήταν γρήγορος στα πόδια,
τον παρότρυναν να τρέξει μαζί τους στους Ολυμπιακούς αγώνες -στους οποίους λάμβαναν μέρος μόνο Έλληνες-
η απάντηση του ήταν ότι θα έτρεχε, μόνο αν συναγωνιζόταν με βασιλιάδες.
Από τις πολλές περιπτώσεις που διαφαίνεται η βασιλική του νοοτροπία
και η ιπποτική του συμπεριφορά απέναντι στους εχθρούς του, οι παρακάτω είναι αξιοσημείωτες.
Όταν μετά τη νίκη της Ισσού έμαθε ότι η Σισύγαμβις η μητέρα του Δαρείου,
η γυναίκα και τα παιδιά του είχαν συλληφθεί και θρηνούσαν τον υποτιθέμενο θάνατο του,
έστειλε τον Λεονάτο να τις πληροφορήσει ότι ο Δαρείος ήταν ακόμη ζωντανός
και ότι αυτές «θα διατηρούσαν τη θέση και την ακολουθία που ταίριαζε
στο βασιλικό τους αξίωμα, καθώς και τον τίτλο των βασιλισσών.
Όταν την επόμενη μέρα μαζί με τον Ηφαιστίωνα, τον πιο αγαπημένο του φίλο,
ο Αλέξανδρος επισκέφθηκε τη Σισύγαμβι και αυτή, συγχέοντας τον Ηφαιστίωνα με το βασιλιά
τον προσκύνησε και ντράπηκε όταν ανακάλυψε το λάθος της, ο Αλέξανδρος, με σεβασμό και ευγένεια ,
την έκανε να το ξεπεράσει.
Την πήρε από το χέρι και σηκώνοντας τη στα πόδια της, της είπε:
«Δεν έκανες λάθος, μητέρα, γιατί κι αυτός ο άνδρας είναι Αλέξανδρος».
Αργότερα όταν βρήκε το πτώμα του δολοφονημένου Δαρείου,
το έστειλε στην Περσέπολη «με διαταγές να ταφεί στο βασιλικό τάφο
όπως είχαν ταφεί όλοι οι άλλοι Πέρσες βασιλιάδες».
Έδειξε τον ίδιο σεβασμό για τη βασιλική εξουσία , όταν με το που επέστρεψε από την Ινδία
ανακάλυψε ότι κατά τη διάρκεια της απουσίας του ο τύμβος του Κύρου,
του ιδρυτή της περσικής αυτοκρατορίας, είχε συληθεί.
Αμέσως διέταξε τον ιστορικό Αριστόβουλο να επιδιορθώσει τη ζημιά ,
να αντικαταστήσει τους κλεμμένους θησαυρούς με αντίγραφα,
να φράξει την είσοδο του τύμβου και να θέσει τη βασιλική σφραγίδα πάνω σε σκυρόδεμα.
Από όλες του τις πράξεις η πλέον τυπική της βασιλικής του νοοτροπίας
είναι η μεταχείριση που επιφύλαξε στον Πώρο
τον οποίο ενίκησε στις όχθες του ποταμού Υδάσπη.
Όταν ο Αλέξανδρος τον ρώτησε τι είδους μεταχείριση ήθελε, ο Πώρος απάντησε:
«Μεταχειρίσου με, ώ Αλέξανδρε, με βασιλικό τρόπο!».
Ο Αλέξανδρος ευχαριστημένος απάντησε:
«Σε ό, τι με αφορά, ώ Πώρε, τέτοια μεταχείριση θα έχεις,
για σένα όμως, αυτό που ζητάς είναι αυτό που σε ευχαριστεί».
Αλλά ο Πώρος είπε πως όλα αυτά περιλαμβάνονται σε αυτό.
Ο Αλέξανδρος, ακόμη ευχαριστημένος από αυτή τη δήλωση,
όχι μόνο του παραχώρησε την εξουσία στους Ινδούς του,
αλλά πρόσθεσε κι άλλη μια χώρα.
Έτσι μεταχειρίστηκε το γενναίο άνδρα με βασιλικό τρόπο και εφεξής τον βρήκε πιστό σε όλα.
Η ηθική αρετή που τον διέκρινε κατά τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο από τους συνανθρώπους του ήταν η συμπόνια του προς τους άλλους.
Η ευσπλαχνία του αντικατοπτρίζεται με τον καλύτερο τρόπο στη συμπεριφορά του απέναντι στις γυναίκες,
οι οποίες σε όλες σχεδόν τις εποχές θεωρούνταν το νόμιμο λάφυρο του στρατιώτη.
Όχι μόνο επέδειξε βασιλικό σεβασμό απέναντι στις αιχμάλωτες της οικογένειας του Δαρείου,
αλλά απεχθάνονταν το βιασμό και τη βία που στην εποχή του ήταν οικουμενικά συμπαρομαρτούντα του πολέμου.
Σε μια περίπτωση, όταν έμαθε ότι δύο Μακεδόνες της διοίκησης του Παρμενίωνα
είχαν διαφθείρει τις συζύγους ορισμένων μισθοφόρων, έγραψε στον Παρμενίωνα διατάσσοντάς τον:
«Στην περίπτωση που οι άνδρες καταδικαστούν, να τους τιμωρήσει και να τους θανατώσει
σαν άγρια θηρία που γεννήθηκαν για την καταστροφή των ανθρώπων».
Σε μια άλλη περίπτωση, όταν ο Ατροπάτης, αντιβασιλιάς της Μηδίας,
του έστειλε ως δώρο εκατό κοπέλες, εξοπλισμένες ως ιππείς,
ο Αλέξανδρος τις έδιωξε από το στρατό,
έτσι ώστε να μην αποπειραθούν να τις βιάσουν οι Μακεδόνες ή οι βάρβαροι.
Κατά την υποτιθέμενη λεηλασία της Περσέπολης
διέταξε τους άνδρες να σεβαστούν τα πρόσωπα των γυναικών και να μην πειράξουν τα στολίδια τους.
Ο Αρριανός εύστοχα έχει να πει γι' αυτόν ως άνδρα και ως στρατιώτη:
«Ήταν πολύ όμορφος στο παρουσιαστικό και αφιερωμένος στην άσκηση,
πολύ ενεργητικός στο πνεύμα, πολύ ηρωικός στο θάρρος, πολύ σταθερός στην τιμή,
αγαπούσε πολύ τον κίνδυνο και τηρούσε αυστηρά τα καθήκοντα του προς τους θεούς.
Ως προς τις απολαύσεις του σώματος είχε πλήρη αυτοέλεγχο
και γι' αυτές του πνεύματος ο έπαινος ήταν η μόνη για την οποία ήταν ακόρεστος.
Είχε εκπληκτική οξυδέρκεια στο να αναγνωρίζει τι έπρεπε να γίνει, όταν άλλοι εξακολουθούσαν να βρίσκονται σε αβεβαιότητα
και διέβλεπε με μεγάλη επιτυχία από την παρατήρηση των γεγονότων το τι ήταν πιθανό να συμβεί.
Ήταν πιστός στις συμφωνίες και στους διακανονισμούς που είχε συνάψει
καθώς και φειδωλός στη δαπάνη χρημάτων για την ικανοποίηση των δικών του απολαύσεων,
ξόδευε όμως αφείδωλα χάρη των συντρόφων του».
Ο Πλούταρχος μας παρέχει την παρακάτω περιγραφή της καθημερινής του ζωής,
όταν δεν βρισκόταν σε εκστρατεία:
Τις μέρες της ανάπαυσης αφού σηκωνόταν και προσέφερε θυσίες στους θεούς,
αμέσως καθόταν και έτρωγε περνώντας την ημέρα του με το κυνήγι, το γράψιμο, τις δίκες,
την τακτοποίηση πολεμικών υποθέσεων και το διάβασμα.
Αν είχε πορεία όχι επείγουσα, μάθαινε βαδίζοντας είτε τοξοβολία
είτε να ανεβαίνει και να κατεβαίνει σε άρμα που βρισκόταν σε κίνηση».
Στην πραγματικότητα, η διαγωγή και ο χαρακτήρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου
υπαγορευόταν από τρεις διαφορετικές κατηγορίες γεγονότων, που η καθεμιά τους αντιστοιχούσε σε ορισμένες φυσικές του κλίσεις.
Πρώτα απ' όλα ήταν, προς μεγάλη του ευχαρίστηση, ο απλός στρατιώτης της τραχιάς Μακεδονίας,
ο αρχηγός της μάνας των ριψοκίνδυνων εταίρων, γεμάτος πολεμικά τραύματα,
ηλιοψημένος από τους καιρούς, ένας άνθρωπος που δούλευε σκληρά,
προσιτός σε όλους, δημοκράτης, πραγματικά καλός για τους φίλους και άγριος για τους εχθρούς του.
Έπειτα ήταν ηγεμόνας της Ασίας, βασιλιάς της Βαβυλώνας,
Φαραώ της Αιγύπτου, γιος του Άμμωνα Δία και θρήσκος.
Τέλος ήταν ο Αρχιστράτηγος των Ελλήνων, ένας Έλληνας καλλιεργημένος,
μορφωμένος, ηρωικός με ομηρικό τρόπο,
πνεύμα ευρύ, λογικό και διπλωματικό.
Ο Μέγας Αλέξανδρος δεν περιορίστηκε στο να υποτάξει μόνο τους αρχαίους λαούς που κυρίεψε τις χώρες τους,
αλλά εξόρμησε στην Ανατολή
για να τιμωρήσει τους μεγάλους εχθρούς του Ελληνισμού, τους Πέρσες,
απελευθερώνοντας συγχρόνως τους λαούς
από τους διάφορους τυράννους που τους κυβερνούσαν και τους καταδυνάστευαν.
Τους έμαθε ένα νέο τρόπο ζωής με σεβασμό στα δικαιώματα του κάθε πολίτη.