×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.


image

Ντοστογιέφσκι, Φ - Αδελφοί Καραμάζοφ, 4. V. Σπαραγμός στο σαλόνι

4. V. Σπαραγμός στο σαλόνι

Όμως στο σαλόνι η κουβέντα είχε τελειώσει πια. Η Κατερίνα Ιβάνοβνα ήταν πολύ ταραγμένη, αν και είχε ύφος αποφασιστικό. Τη στιγμή που μπήκε ο Αλιόσα και η κυρία Χοχλάκοβα, ο Ιβάν Φιοντόροβιτς σηκωνότανε να φύγει. Το πρόσωπό του ήταν κάπως χλωμό κι ο Αλιόσα τον κοίταξε ανήσυχος. Και τούτο γιατί εδώ πέρα ο Αλιόσα θα ξεκαθάριζε μιαν αμφιβολία του, ένα αίνιγμα που τον ανησυχούσε, που τον βασάνιζε εδώ και κάμποσον καιρό. Εδώ κι ένα μήνα τώρα του είχαν πει από πολλές μεριές πως ο αδερφός του ο Ιβάν αγαπάει την Κατερίνα Ιβάνοβνα και, το σπουδαιότερο, πως πραγματικά έχει σκοπό να του τη «βουτήξει» του Μίτκα. ως την τελευταία στιγμή αυτή η σκέψη του φαινόταν κάτι τερατώδες, που ωστόσο τον ανησυχούσε πολύ. Αγαπούσε και τους δυο αδερφούς του και φοβότανε μια τέτοια αντιζηλία ανάμεσά τους. Όμως ο ίδιος ο Ντιμήτρι Φιοντόροβιτς του 'χε πει καθαρά χτες πως είναι ευχαριστημένος που 'χει αντίζηλο τον Ιβάν και πως αυτό θα τον βοηθήσει (τον Ντιμήτρι) σε πολλά πράγματα. Σε τι λοιπόν θα τον βοηθήσει; Να παντρευτεί την Γκρούσενκα; Όμως αυτό το θεωρούσε ο Αλιόσα σαν μια πράξη έσχατης απελπισίας. Εξάλλου ο Αλιόσα πίστευε ως τα χτες το βράδυ πως η Κατερίνα Ιβάνοβνα αγαπάει επίμονα και μέχρι πάθους τον αδερφό του τον Ντιμήτρι. Όμως αυτό το πίστευε μονάχα ως χτες το βράδυ. Σα να μην έφταναν αυτά, του φαινόταν συνεχώς, για κάποιον ανεξήγητο λόγο, πως αυτή δεν μπορούσε ν' αγαπάει έναν άνθρωπο σαν τον Ιβάν, μα αγαπάει τον αδερφό του τον Ντιμήτρι, έτσι ακριβώς όπως είναι, ακριβώς επειδή είναι ό,τι είναι, παρ' όλο που μια τέτοια αγάπη ήταν αφύσικη. Όμως χτες, όταν έγινε η σκηνή με την Γκρούσενκα, κάτι άλλο του πέρασε από το μυαλό.

Η λέξη «σπαραγμός», που μόλις πριν από λίγο είχε προφέρει η κυρία Χοχλάκοβα τον έκανε σχεδόν ν' αναπηδήσει γιατί εκείνη ακριβώς τη νύχτα, καθώς μισοξύπνησε την αυγή, πρόφερε κι αυτός ξαφνικά απαντώντας, καθώς φαίνεται, στ' όνειρό του: «σπαραγμός, σπαραγμός»! Όλη τη νύχτα έβλεπε στον ύπνο του τη χτεσινή σκηνή, που έγινε στο σπίτι της Κατερίνας Ιβάνοβνα. Τώρα η αναπάντεχη και θετική διαβεβαίωση της κυρίας Χοχλάκοβα πως η Κατερίνα Ιβάνοβνα αγαπάει τον Ιβάν και πως μονάχη της, επίτηδες, για κάποιο λόγο, «σπαράζει» και ξεσκίζει την καρδιά της, ξεγελάει τον εαυτό της, βασανίζεται νομίζοντας πως τάχα αγαπάει τον Ντιμήτρι ενώ στην πραγματικότητα δεν αισθάνεται γι' αυτόν τίποτα άλλο από ευγνωμοσύνη, έκανε μεγάλη εντύπωση στον Αλιόσα:

«Ίσως ακριβώς σ' αυτά τα λόγια να βρίσκεται η αλήθεια!»

Μα σε μια τέτοια περίπτωση ποια είναι η θέση του Ιβάν; O Αλιόσα ένιωθε ενστιχτώδικα πως ένας χαρακτήρας σαν της Κατερίνας Ιβάνοβνα έχει ανάγκη να εξουσιάζει κάποιον και θα μπορούσε να εξουσιάζει μονάχα έναν άνθρωπο σαν τον Ντιμήτρι κι όχι σαν τον Ιβάν. Γιατί μονάχα ο Ντιμήτρι θα μπορούσε (έστω και ύστερα από πολύ καιρό) να υποταχτεί στη θέλησή της «για την ίδια την ευτυχία του» (πράγμα που θα το ευχότανε μάλιστα ο Αλιόσα), μα ο Ιβάν όχι, ο Ιβάν δε θα υποταζόταν ποτέ σ' αυτήν, μα και η υποταγή τούτη δε θα του 'φερνε την ευτυχία. Έτσι νόμιζε ο Αλιόσα πως είναι ο Ιβάν. Όλες αυτές οι αμφιβολίες και οι σκέψεις πέρασαν από το μυαλό του τη στιγμή που έμπαινε στο σαλόνι. Σκέφτηκε και κάτι άλλο ακόμα:

«Κι αν δεν αγαπάει κανέναν, ούτε τον έναν ούτε τον άλλον;»

Εδώ θα πρέπει να σημειώσω πως ο Αλιόσα ντρεπόταν κατά κάποιο τρόπο γι' αυτές τις σκέψεις του και μεμφόταν τον εαυτό του όταν τύχαινε και του περνούσαν από το μυαλό αυτόν τον τελευταίο μήνα.

«Τι καταλαβαίνω εγώ από έρωτα και γυναίκες και πώς μπορώ να βγάζω τέτοια συμπεράσματα;» έλεγε στον εαυτό του ύστερα από κάθε τέτοια σκέψη ή υπόθεση. Μα παρ' όλα αυτά δεν μπορούσε να μην τα σκέφτεται. Καταλάβαινε ενστιχτώδικα πως τώρα τούτη η αντιζηλία των δυο αδερφών του θα 'χει μεγάλη επίδραση στη μοίρα τους, πως είναι ένα ζήτημα πολύ σοβαρό που από αυτό εξαρτιόνται πολλά πράματα. «Η μια οχιά θα φάει την άλλη» είχε πει χτες ο Ιβάν όταν μιλούσε νευριασμένος για τον πατέρα και τον Ντιμήτρι. Θα πει λοιπόν πως τον Ντιμήτρι τον θεωρεί οχιά και ίσως αυτό να συμβαίνει από πολύν καιρό πια. Μήπως απ' τον καιρό που ο Ιβάν γνώρισε την Κατερίνα Ιβάνοβνα; Βέβαια, τούτα τα λόγια του ξέφυγαν του Ιβάν και τα είπε χωρίς να το θέλει, γι' αυτό ακριβώς είχαν μεγαλύτερη σημασία. Αν είναι έτσι, τότε τι ομόνοια θα μπορούσε να υπάρξει; Μήπως τάχα δεν είναι αυτό μια καινούργια αφορμή εχθρότητας και μίσους μέσα στην οικογένειά τους; Και, το σπουδαιότερο, ποιον απ' όλους πρέπει να λυπηθεί αυτός ο Αλιόσα; Τι πρέπει να ευχηθεί για τον καθένα τους; Τους αγαπάει και τους δυο, μα τι να ευχηθεί στον καθένα τους μέσα σ' αυτές τις τρομερές αντιφάσεις; Μέσα σ' αυτόν τον λαβύρινθο θα μπορούσε κανείς να χαθεί εντελώς, και η καρδιά του Αλιόσα δεν μπορούσε να υποφέρει την αβεβαιότητα, γιατί η αγάπη του ήταν πάντα ενεργητική. Δεν μπορούσε ν' αγαπάει παθητικά. Μόλις αγαπούσε, άρχιζε αμέσως και να βοηθάει. Μα γι' αυτό θα 'πρεπε να βάλει ένα σκοπό, θα 'πρεπε να ξέρει θετικά τι είναι καλό και χρήσιμο για τον καθένα τους και, όταν πια θα 'ταν σίγουρος πως ο σκοπός του ήταν σωστός, ν' αρχίσει να τους βοηθάει. Μα αντί για ξεκαθαρισμένο σκοπό όλα ήταν μπερδεμένα και θολά. «Σπαραγμός», μόλις τώρα την προφέρανε τούτη τη λέξη! Μα τι μπορούσε να καταλάβει αυτός ακόμα και σε τούτον το σπαραγμό; Ακόμα και την πρώτη λέξη σ' όλο αυτό το μπέρδεμα δεν την καταλάβαινε!

Βλέποντας τον Αλιόσα, η Κατερίνα Ιβάνοβνα είπε γρήγορα και χαρούμενα στον Ιβάν Φιοντόροβιτς, που 'χε κιόλας σηκωθεί να φύγει:

— Ένα λεπτό! Μείνετε ένα λεπτό ακόμα. Θέλω ν' ακούσω τη γνώμη αυτού του ανθρώπου που του 'χω απόλυτη εμπιστοσύνη. Κατερίνα Οσίποβνα, μη φεύγετε ούτε εσείς, πρόσθεσε γυρίζοντας στην κυρία Χοχλάκοβα.

Έβαλε τον Αλιόσα να καθίσει κοντά της— η κυρία Χοχλάκοβα έκατσε απέναντί του, δίπλα στον Ιβάν Φιοντόροβιτς.

— Εδώ είστε όλοι οι φίλοι μου, άλλον δεν έχω στον κόσμο καλοί μου φίλοι, άρχισε με ζέση και στη φωνή της τρέμανε ειλικρινά δάκρυα πόνου.

O Αλιόσα ένιωσε στη στιγμή πως η καρδιά του στράφηκε με το μέρος της.

— Εσείς, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, εσείς ήσασταν χτες μάρτυρας εκείνης της... φρίκης και είδατε πώς φέρθηκα εγώ. Σεις δεν το είδατε αυτό, Ιβάν Φιοντόροβιτς, μα αυτός το είδε. Δεν ξέρω τι σκέφτηκε για μένα χτες, ξέρω όμως ένα μονάχα, πως αν γινόταν σήμερα, τούτη τη στιγμή, αυτό που 'γινε χτες, εγώ θα 'νιωθα τα ίδια πράγματα, θα 'λεγα τα ίδια λόγια και θα 'κανα τις ίδιες χειρονομίες. Τις θυμάστε τις χειρονομίες μου, Αλεξέι Φιοντόροβιτς— σεις ο ίδιος με συγκρατήσατε σε μιαν απ' αυτές... (Λέγοντάς τα αυτά κοκκίνισε και τα μάτια της λάμψανε). Σας το λέω καθαρά, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, πως δεν μπορώ να τα υποφέρω αυτά. Ακούστε, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, εγώ δεν ξέρω καλά καλά αν τον αγαπώ τώρα εκείνον. Άρχισα να τον λυπάμαι, αυτό είναι κακό σημάδι όταν πρόκειται για έρωτα. Αν τον αγαπούσα, αν εξακολουθούσα να τον αγαπώ, τότε ίσως να μην τον λυπόμουνα τώρα, μα απεναντίας να τον μισούσα...

Η φωνή της άρχισε να τρέμει και τα ματόκλαδά της νοτίσανε. Η καρδιά του Αλιόσα ανατρίχιασε: «Αυτή η κοπέλα λέει την αλήθεια και είναι ειλικρινής», σκέφτηκε, «και... και δεν αγαπάει πια τον Ντιμήτρι!»

— Έτσι, έτσι είναι! αναφώνησε η κυρία Χοχλάκοβα.

— Σταθείτε, καλή μου Κατερίνα Οσίποβνα, δεν είπα ακόμα το σπουδαιότερο, δεν είπα την απόφαση που πήρα τούτη τη νύχτα. Νιώθω πως ίσως η απόφασή μου να είναι τρομερή για μένα, μα προαισθάνομαι πως τίποτα δε θα με κάνει ν' αλλάξω γνώμη, τίποτα. Και θα μείνω σ' αυτό πιστή σ' όλη μου τη ζωή. Έτσι θα γίνει. O καλός, ο αγαθός, ο πιστός και μεγαλόψυχος σύμβουλός μου, ο τόσο βαθύς γνώστης της ανθρώπινης καρδιάς, ο μοναδικός μου φίλος, ο Ιβάν Φιοντόροβιτς, επιδοκιμάζει την απόφασή μου και την επαινεί... Αυτός ξέρει τι αποφάσισα.

— Ναι, την επιδοκιμάζω, πρόφερε ο Ιβάν Φιοντόροβιτς με σιγανή και σταθερή φωνή.

— Μα θέλω κι ο Αλιόσα... αχ, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, με συγχωρείτε που σας είπα σκέτα Αλιόσα, θέλω τώρα να μου πει κι ο Αλεξέι Φιοντόροβιτς μπροστά στους δυο μου φίλους αν έχω δίκιο ή όχι. Έχω ένα ενστιχτώδικο προαίσθημα πως εσείς, Αλιόσα καλούλη μου, αδερφέ μου (γιατί είστε στ' αλήθεια αδερφός μου) — είπε αυτή ενθουσιασμένα πιάνοντας το κρύο του χέρι με το δικό της που έκαιγε—, προαισθάνομαι πως η απόφασή σας, η επιδοκιμασία σας, παρ' όλα μου τα βάσανα, θα μου δώσει την ησυχία, γιατί όταν εσείς θα μιλήσετε θα ηρεμήσω και θα υποταχτώ, αυτό το προαισθάνομαι!

— Δεν ξέρω τι θα με ρωτήσετε, είπε ο Αλιόσα κοκκινίζοντας, ξέρω μονάχα πως σας αγαπώ και θέλω τούτη τη στιγμή την ευτυχία σας περισσότερο απ' την δική μου!... Μα εγώ δεν ξέρω τίποτα απ' αυτά,... βιάστηκε να προσθέσει άγνωστο γιατί.

— Σ' αυτές τις υποθέσεις, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, σ' αυτές τις υποθέσεις, το σπουδαιότερο είναι τώρα η τιμή και το καθήκον και κάτι άλλο που δεν το ξέρω μα που είναι κάτι ανώτερο, ίσως ανώτερο κι από το καθήκον. Η καρδιά μου μιλάει γι' αυτό το αναπότρεπτο συναίσθημα που μ' έχει κυριέψει και δεν μπορώ να του αντισταθώ. Η απόφασή μου είναι πολύ σύντομη, δυο λόγια έχω να πω μονάχα: κι αν ακόμα εκείνος παντρευτεί εκείνο το... υποκείμενο (άρχισε να λέει επίσημα), που ποτέ, ποτέ δε θα τη συγχωρέσω, και τότε ακόμα δε θα τον εγκαταλείψω! Από δω και πέρα ποτέ, ποτέ πια δεν θα τον αφήσω! πρόφερε με κάποιον σπαραχτικό, βασανισμένο ενθουσιασμό. Δεν πρόκειται δηλαδή να τον παίρνω από πίσω, να βρίσκομαι κάθε στιγμή μπροστά του και να τον βασανίζω. Ω, όχι, θα πάω σ' άλλη πολιτεία, όπου θέλετε θα πάω, μα σ' όλη μου τη ζωή, σ' όλη μου τη ζωή θα τον παρακολουθώ ακούραστα. Κι όταν εκείνος θα γίνει δυστυχισμένος με την άλλη, κι αυτό θα γίνει σύντομα και σίγουρα, τότε ας έρθει σε μένα και θα βρει έναν φίλο, μιαν αδερφή... Μονάχα αδερφή φυσικά κι έτσι θα μείνω για πάντα· μα αυτός θα πειστεί επιτέλους πως αυτή η αδερφή είναι πραγματικά αδερφή του, που τον αγαπάει και που θυσίασε όλη της τη ζωή για χάρη του.

Θα καταφέρω στο τέλος να με νιώσει και να μου τα λέει όλα, χωρίς να ντρέπεται! ξεφώνισε με παραφορά. Θα γίνω ο Θεός του και θα προσεύχεται σε μένα κι αυτό είναι το ελάχιστο που θα μου χρωστάει για την απιστία του και για όλα εκείνα που υπέφερα χτες εξαιτίας του. Κι ας βλέπει σ' όλη του τη ζωή πως εγώ, όσο ζω, θα του είμαι πιστή και θα κρατήσω το λόγο που του 'δωσα, παρ' όλο που αυτός στάθηκε άπιστος και με πρόδωσε. Θα είμαι... Θα γίνω το μέσο για την ευτυχία του (ή όπως αλλιώς το λένε αυτό), θα γίνω το εργαλείο, η μηχανή για την ευτυχία του κι αυτό για όλη μου τη ζωή, για όλη μου τη ζωή. Κι αυτός να το βλέπει σ' όλη του τη ζωή! Νά όλη κι όλη η απόφασή μου! O Ιβάν Φιοντόροβιτς με επιδοκιμάζει απόλυτα.

Πνιγόταν. Ίσως να 'θελε να εκφράσει τη σκέψη της πολύ πιο αξιόπρεπα, πιο φυσικά και με περισσότερη τέχνη, μα έτσι που βιάστηκε όλα έγιναν πιο ωμά. Πολλά ειπώθηκαν από νεανική ανωριμότητα, πολλά είχαν την αιτία τους στο χτεσινό ερεθισμό κι άλλα τα είπε από ανάγκη να περηφανευτεί. Αυτό το κατάλαβε και η ίδια. Το πρόσωπό της ξαφνικά σκυθρώπιασε, τα μάτια της έδειξαν πως δεν ήταν καλά. O Αλιόσα τα 'νιωσε αμέσως όλα αυτά κι αισθάνθηκε οίκτο. Τότε μίλησε ο αδερφός του Ιβάν.

— Είπα μονάχα τη γνώμη μου, είπε αυτός. Κάθε άλλη θα το 'κανε αυτό με σπαραγμό καρδιάς, πιέζοντας τον εαυτό της, βασανίζοντας τον εαυτό της, μα εσείς όχι. Κάθε άλλη θα 'χε άδικο μα εσείς έχετε δίκιο. Δεν ξέρω πώς ακριβώς να το αποδείξω αυτό μα βλέπω πως εσείς είστε εντελώς ειλικρινής και γι' αυτό έχετε δίκιο...

— Όμως αυτό συμβαίνει μονάχα τούτη τη στιγμή... και τι είναι τούτη η στιγμή; Μονάχα η χτεσινή προσβολή, νά τι είναι τούτη η στιγμή! δεν μπόρεσε να συγκρατηθεί η κυρία Χοχλάκοβα που, καθώς φαίνεται, δεν ήθελε ν' ανακατευτεί μα δεν τα κατάφερε να σωπάσει και είπε την αληθινή της σκέψη.

— Σωστά, σωστά, διέκοψε ο Ιβάν με κάποια ζέση και κάπως θυμωμένος γιατί τον διακόψανε. Σωστά. Μα αν ήταν άλλη στη θέση της, θα 'παιρνε τούτη την απόφαση για μια στιγμή μονάχα, επειδή θα θυμόταν τη χτεσινή προσβολή, μα ο χαρακτήρας της Κατερίνας Ιβάνοβνα είναι τέτοιος που τούτη η στιγμή θα κρατήσει όλη της τη ζωή. Αυτό που για τους άλλους δεν είναι παρά μια υπόσχεση, γι' αυτήν είναι αιώνιο, καταθλιπτικό, ζοφερό ίσως, μα διαρκές καθήκον. Και όλη της η ζωή θα τρέφεται με την εκπλήρωση αυτού του καθήκοντος! Η ζωή σας, Κατερίνα Ιβάνοβνα, θα κυλήσει τώρα μέσα στη βασανιστική ενατένιση των αισθημάτων σας, του ηρωισμού σας και της θλίψης σας, μα στο τέλος το βάσανο αυτό θα μαλακώσει και η ζωή σας θα μεταβληθεί πια σε γλυκιά ενατένιση της μια για πάντα εκπληρωμένης σταθερής και περήφανης απόφασής σας. Γιατί, πραγματικά, στο είδος της αυτή η ενατένιση είναι περήφανη ή τουλάχιστον απελπισμένη, μα κυριαρχημένη από σας- κι αυτή η ενατένιση θα σας δώσει τελικά την πληρέστερη ικανοποίηση και θα σας συμφιλιώσει μ' όλα τ' άλλα...

Αυτά τα είπε με κάποια φανερή κακία και με κάποια σκόπιμη οργή, ίσως μάλιστα δίχως να θέλει και να κρύψει την πρόθεσή του πως μιλάει επίτηδες έτσι ειρωνικά.

— Ω, Θεέ μου, πόσο όλα αυτά δεν είναι έτσι, αναφώνησε και πάλι η κυρία Χοχλάκοβα.

— Αλεξέι Φιοντόροβιτς, πέστε και σεις, λοιπόν, τη γνώμη σας! Πρέπει οπωσδήποτε να μάθω τι σκέφτεστε! φώναξε η Κατερίνα Ιβάνοβνα και ξαφνικά ξέσπασε σε κλάματα. O Αλιόσα σηκώθηκε από το ντιβάνι.

— Δεν είναι τίποτα, δεν είναι τίποτα, συνέχισε αυτή κλαίγοντας. Είναι από την ταραχή, απ' τη σημερινή νύχτα, μα κοντά σε δυο τέτοιους φίλους, όπως εσείς κι ο αδερφός σας, αισθάνομαι ακόμα δυνατό τον εαυτό μου... γιατί ξέρω πως... και οι δυό σας ποτέ δε θα μ' εγκαταλείψετε.

— Δυστυχώς, εγώ αύριο κιόλας ίσως αναγκαστώ να φύγω για τη Μόσχα και να σας αφήσω για πολύ καιρό... Κι αυτό δυστυχώς είναι αδύνατο να μη γίνει... Είπε ξαφνικά ο Ιβάν Φιοντόροβιτς.

— Αύριο θα φύγετε για τη Μόσχα; είπε η Κατερίνα Ιβάνοβνα και το πρόσωπό της αλλοιώθηκε μονομιάς, μα... μα, Θεέ μου, τι ευτυχισμένη σύμπτωση! ξεφώνισε και η φωνή της είχε γίνει στη στιγμή εντελώς αλλιώτικη χωρίς να μείνει ούτε ίχνος από δάκρια στο πρόσωπό της. Αυτή η αστραπιαία αλλαγή κατέπληξε τον Αλιόσα. Η κοπέλα που 'κλαιγε τώρα μόλις, σπαράζοντας για την προσβολή που της κάνανε, έδωσε τη θέση της σε μια γυναίκα που κυριαρχούσε εντελώς στον εαυτό της και ήταν για κάποια αιτία πολύ ευχαριστημένη, λες και ξάφνου κάτι την χαροποίησε.

— Ω, δεν είμαι ευτυχισμένη που θα σας χάσω, φυσικά, είπε αυτή σάμπως να 'θελε να δικαιολογηθεί μ' ένα θελκτικό χαμόγελο κοσμικής γυναίκας· ένας φίλος σαν και σας δεν μπορεί να σκεφτεί κάτι τέτοιο. Απεναντίας, είμαι πολύ δυστυχισμένη που θα σας στερηθώ.

Πλησίασε ξαφνικά τον Ιβάν Φιοντόροβιτς και πιάνοντας τα δυο του χέρια τα 'σφιξε εγκάρδια.

— Μα νά τι με κάνει ευτυχισμένη: Πως τώρα θα μπορέσετε σεις ο ίδιος προσωπικά να ιστορήσετε στη Μόσχα, στη θεία μου και στην Αγάθια, όλη την κατάστασή μου, όλη την τρομερή μου θέση. Θα πείτε όλη την αλήθεια στην Αγάθια, μα στη θεία μου θα τα πείτε με τρόπο, έτσι όπως εσείς ξέρετε. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο δυστυχισμένη ήμουνα χτες και σήμερα το πρωί, γιατί δεν ήξερα πώς θα τους έγραφα τούτο το φοβερό γράμμα... γιατί στο γράμμα με κανέναν τρόπο δεν μπορείς να τα ιστορήσεις όλα αυτά... Μα τώρα θα μου είναι εύκολο να τα γράψω γιατί θα είστε και σεις εκεί πέρα και θα τους τα εξηγήσετε. Ω, πόσο είμαι χαρούμενη! Μα μονάχα γι' αυτόν τον λόγο είμαι χαρούμενη, πιστέψτε με. Φυσικά εσείς είστε αναντικατάστατος για μένα... Τρέχω τώρα αμέσως να γράψω το γράμμα, κατέληξε ξαφνικά κι έκανε μάλιστα ένα βήμα για να βγει απ' το δωμάτιο.

— Κι ο Αλιόσα; Και η γνώμη του Αλεξέι Φιοντόροβιτς, που τόσο πολύ θέλατε ν' ακούσετε; φώναξε η κυρία Χοχλάκοβα.

Τα λόγια της αντήχησαν κάπως θυμωμένα και φαρμακερά.

— Δεν το ξέχασα, κοντοστάθηκε ξάφνου η Κατερίνα Ιβάνοβνα. Μα γιατί φέρεστε τόσο εχθρικά μαζί μου, Κατερίνα Οσίποβνα, σε μια τέτοια στιγμή; πρόφερε με πικρό και φλογερό παράπονο. Αυτό που είπα το ξαναβεβαιώνω. Η γνώμη του μου είναι απαραίτητη κι όχι μονάχα αυτό: χρειάζομαι την απόφασή του. Αυτό που θα πει, εκείνο και θα γίνει. Νά ως ποιο σημείο έχω ανάγκη τα λόγια σας, Αλεξέι Φιοντόροβιτς... Μα τι έχετε;

— Ποτέ μου δεν το σκέφτηκα, δεν το χωράει ο νους μου αυτό, ξεφώνισε άξαφνα ο Αλιόσα με πίκρα.

— Τι, τι λοιπόν;

— Αυτός πάει στη Μόσχα κι εσείς φωνάξατε πως είστε χαρούμενη, επίτηδες το φωνάξατε! Και ύστερα αρχίσατε αμέσως να εξηγείτε πως δε χαίρεστε γι' αυτό μα πως απεναντίας λυπάστε που... χάνετε έναν φίλο, μα κι αυτό επίτηδες το υποκριθήκατε... παίζατε θέατρο, κωμωδία παίζατε!...

— Θέατρο; Πώς;... Τι σημαίνει αυτό; ξεφώνισε η Κατερίνα Ιβάνοβνα κατάπληκτη, κοκκινίζοντας και σμίγοντας τα φρύδια της.

— Μα όσο κι αν τον βεβαιώνετε πως λυπάστε γιατί χάνετε έναν φίλο, του λέτε όμως καταπρόσωπο πως είστε ευτυχισμένη που φεύγει... πρόφερε ασθμαίνοντας πια ο Αλιόσα.

Στεκόταν δίπλα στο τραπέζι και δεν έλεγε να κάτσει.

— Τι θέλετε να πείτε, δεν καταλαβαίνω...

— Μα ούτε κι ο ίδιος ξέρω... Έγινε κάτι ξαφνικό... σάμπως να φωτίστηκα αναπάντεχα... Ξέρω πως δεν κάνω καλά που τα λέω, όμως παρ' όλα αυτά θα τα πω, εξακολούθησε ο Αλιόσα με την ίδια τρεμάμενη φωνή που κοβόταν κάθε τόσο. Θέλω να πω τούτο: Πως ίσως εσείς να μην αγαπάτε καθόλου τον αδερφό μου τον Ντιμήτρι, ίσως ποτέ να μην τον αγαπήσατε... Μα κι ο Ντιμήτρι ίσως να μη σας αγαπάει καθόλου... κι αυτός ποτέ του... μονάχα σας σέβεται... Μα την αλήθεια, δεν ξέρω πώς τολμάω και τα λέω τώρα όλα αυτά, μα κάποιος πρέπει επιτέλους να πει την αλήθεια... γιατί κανένας εδώ πέρα δε θέλει να πει την αλήθεια.

— Ποια αλήθεια; ξεφώνισε η Κατερίνα Ιβάνοβνα και η φωνή της είχε κάποιον υστερικό τόνο.

— Νά ποια, ψιθύρισε ο Αλιόσα σα να πηδούσε στο κενό. Φωνάξτε τώρα τον Ντιμήτρι, εγώ θα τον βρω, κι ας έρθει εδώ κι ας σας πάρει απ' το χέρι. Ύστερα ας πάρει απ' το χέρι τον Ιβάν κι ας ενώσει τα χέρια σας. Γιατί σεις βασανίζετε τον Ιβάν μόνο και μόνο γιατί τον αγαπάτε... Και τον βασανίζετε γιατί πιέζετε τον εαυτό σας ν' αγαπήσετε τον Ντιμήτρι... μα αυτό είναι ψέμα... πασχίζετε να πείσετε τον εαυτό σας...

O Αλιόσα άφησε ατέλειωτη τη φράση και σώπασε.

— Είστε... είστε... είστε... ένας μικρός παλαβός, νά τι είστε! φώναξε η Κατερίνα Ιβάνοβνα.

Το πρόσωπό της είχε χλομιάσει και τα χείλη της είχαν παραμορφωθεί από θυμό. O Ιβάν Φιοντόροβιτς έβαλε ξαφνικά τα γέλια και σηκώθηκε απ' τη θέση του. Κρατούσε το καπέλο του στο χέρι.

— Έκανες λάθος, καλέ μου Αλιόσα, είπε και το πρόσωπό του πήρε μιαν έκφραση που ως τα τώρα δεν είχε δει ποτέ του ο Αλιόσα.

Είχε μιαν έκφραση κάποιας νεανικής ειλικρίνειας κι ενός δυνατού, ασυγκράτητου κι ανεπιτήδευτου συναισθήματος.

— Η Κατερίνα Ιβάνοβνα ποτέ δεν μ' αγαπούσε! Όλον τον καιρό το 'ξερε πως την αγαπώ, αν και ποτέ δεν της είπα λέξη για την αγάπη μου. Το 'ξερε μα δε μ' αγαπούσε. Ούτε και φίλος της ήμουν ποτέ, ούτε και για μια μέρα: αυτή η περήφανη γυναίκα δεν είχε ανάγκη τη φιλία μου. Με κρατούσε κοντά της για να εκδικείται στο πρόσωπό μου όλες τις προσβολές που της επέβαλε ο Ντιμήτρι, προσβολές που αρχίσανε απ' την πρώτη τους κιόλας συνάντηση... Γιατί και η πρώτη πρώτη τους συνάντηση έμεινε στην καρδιά της σαν μια προσβολή. Νά τι καρδιά έχει! Όλον αυτόν τον καιρό δεν έκανα τίποτα άλλο παρά να την ακούω να μου μιλάει για τον έρωτα που νιώθει για κείνον. Τώρα φεύγω, μα πρέπει να ξέρετε, Κατερίνα Ιβάνοβνα, πως πραγματικά μονάχα εκείνον αγαπάτε κι όσο περισσότερο σας προσβάλλει, τόσο και πιο πολύ τον αγαπάτε. Αυτός είναι ο σπαραγμός σας. Τον αγαπάτε έτσι ακριβώς όπως είναι, τον αγαπάτε για τις προσβολές του. Αν διορθωνότανε, θα τον παρατούσατε αμέσως και θα παύατε εντελώς να τον αγαπάτε. Μα τον χρειάζεστε για να βλέπετε συνεχώς μπροστά σας τον ηρωισμό της πιστής αφοσίωσής σας και να τον κατηγορείτε για την απιστία του. Κι όλα αυτά απ' την περηφάνεια σας... Ω, έχετε ταπεινωθεί πολύ κι έχετε εξευτελιστεί, μα όλα αυτά γίνανε από περηφάνεια... Εγώ είμαι υπερβολικά νέος και σας αγαπούσα υπερβολικά. Το ξέρω πως αυτό δε θα 'πρεπε να σας το πω, θα 'ταν πολύ πιο αξιοπρεπές να σας αφήσω. Δε θα 'ταν και τόσο προσβλητικό για σας. Μα τώρα φεύγω και πάω μακριά και ποτέ δεν θα ξαναγυρίσω. Για πάντα φεύγω... Δε θέλω να μείνω μ' έναν άνθρωπο που σπαράζει... Άλλωστε, δεν ξέρω να μιλάω. Τα είπα όλα πια... Αντίο, Κατερίνα Ιβάνοβνα. Δεν πρέπει να θυμώνετε μαζί μου, γιατί εγώ είμαι εκατό φορές πιο τιμωρημένος από σας. Τιμωρημένος και μόνο γιατί δε θα σας ξαναδώ ποτέ πια. Αντίο. Δε θέλω να σφίξω το χέρι σας. Με βασανίζατε πολύ συνειδητά, τόσο που δεν μπορώ να σας συγχωρέσω αυτή την ώρα. Αργότερα ναι, μα τώρα όχι, δεν το θέλω το χέρι σας.

Den Dank, Dame, hegehr ich nicht.

(Δεν επιζητώ, κυρία μου, το ευχαριστώ σας),

πρόσθεσε μ' ένα σαρκαστικό χαμόγελο, αποδείχνοντας ταυτόχρονα πως κι αυτός μπορούσε να διαβάζει και να μαθαίνει απέξω τον Σίλερ, πράγμα που ως τα τότε δε θα το πίστευε ο Αλιόσα. Βγήκε απ' το δωμάτιο χωρίς καν ν' αποχαιρετήσει την οικοδέσποινα, την κυρία Χοχλάκοβα. O Αλιόσα έσμιξε τα χέρια του.

— Ιβάν, φώναξε σαν να τα 'χε χαμένα. Γύρισε πίσω, Ιβάν! Όχι, όχι, τώρα πια ποτέ δε θα γυρίσει, ξεφώνισε πάλι με πίκρα, και για όλα αυτά φταίω εγώ, εγώ άρχισα! O Ιβάν μίλησε με κακία. Δεν ήταν σωστά αυτά που είπε και δείχνανε κι ένα μίσος... Πρέπει να 'ρθει πάλι εδώ πέρα, να γυρίσει, να γυρίσει, ξεφώνιζε ο Αλιόσα σαν μισοπάλαβος.

Η Κατερίνα Ιβάνοβνα έφυγε ξαφνικά και πήγε στο άλλο δωμάτιο.

— Καθόλου δε φταίτε εσείς— φερθήκατε υπέροχα· σαν άγγελος φερθήκατε, ψιθύρισε γρήγορα και μ' ενθουσιασμό στον Αλιόσα η κυρία Χοχλάκοβα. Θα κάνω ό,τι μπορώ για να μη φύγει ο Ιβάν Φιοντόροβιτς...

Το πρόσωπό της έλαμπε από χαρά προς μεγάλη θλίψη του Αλιόσα. Μα η Κατερίνα Ιβάνοβνα γύρισε αμέσως. Κρατούσε στα χέρια της δυο χαρτονομίσματα των εκατό ρουβλίων.

— Θέλω να σας παρακαλέσω να μου κάνετε μια μεγάλη χάρη, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, άρχισε γυρίζοντας κατευθείαν στον Αλιόσα με μια φωνή φαινομενικά ήρεμη κι άχρωμη, λες και στ' αλήθεια δεν είχε συμβεί τίποτα πριν από λίγο. Εδώ και μια βδομάδα, —ναι, μια βδομάδα, νομίζω— ο Ντιμήτρι Φιοντόροβιτς φέρθηκε πολύ απερίσκεπτα, έκανε μια πράξη άδικη, αποτρόπαιη. Υπάρχει εδώ πέρα ένα κακόφημο μέρος, μια ταβέρνα. Εκεί συνάντησε εκείνον τον απόστρατο λοχαγό, που ο πατέρας σας τον χρησιμοποιούσε για κάτι δουλειές. O Ντιμήτρι Φιοντόροβιτς θύμωσε για κάποιο λόγο μ' αυτόν το λοχαγό, τον άρπαξε απ' τα γένια και μπροστά σ' όλο τον κόσμο τον έσυρε έξω στο δρόμο, σ' αυτή την ταπεινωτική κατάσταση, και κει εξακολουθούσε να τον σέρνει και λένε πως ένα παιδί, ο γιος αυτού του λοχαγού, που είναι μαθητής, παιδάκι ακόμα, βλέποντάς το αυτό έτρεχε δίπλα του κι έκλαιγε γοερά και παρακαλούσε ν' αφήσουν τον πατέρα του· παρακαλούσε τον κάθε διαβάτη να υπερασπίσει τον πατέρα του, μα όλοι γελούσανε μαζί του. Με συγχωρείτε, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, όμως δεν μπορώ να μην αγαναχτήσω όταν θυμηθώ αυτό το αδιάντροπο φέρσιμό του... ένα φέρσιμο που μονάχα από έναν Ντιμήτρι Καραμάζοβ μπορεί να το περιμένει κανείς, κι αυτό πάνω στην οργή του... και στα πάθη του! Ούτε και να το διηγηθώ δεν μπορώ, δεν είμαι σε θέση... Χάνω τα λόγια μου. Ζήτησα πληροφορίες γι' αυτόν τον δυστυχισμένο κι έμαθα πως είναι πολύ φτωχός. Το επίθετό του είναι Σνεγκιριόβ. Έκανε κάποιο παράπτωμα στην υπηρεσία του και τον καθαιρέσανε, δεν ξέρω πώς γίνανε όλα αυτά, και τώρα αυτός και η οικογένειά του με τα δυστυχισμένα άρρωστα παιδιά του και τη γυναίκα του, που άκουσα πως είναι τρελή, πεινάει κυριολεκτικά. Ζει πολλά χρόνια πια σ' αυτή την πολιτεία, κάνει κάποια δουλειά, κάπου ήτανε γραφιάς, μα τώρα δεν τον πληρώνουν. Σκέφτηκα εσάς, θέλω να πω πως... δεν ξέρω, τα μπερδεύω, ήθελα με μια λέξη να σας παρακαλέσω, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, καλέ μου Αλεξέι Φιοντόροβιτς, να πάτε σπίτι του, να βρείτε κάποια πρόφαση, να πάτε σπίτι του, δηλαδή σ' αυτού του λοχαγού —ω, Θεέ μου, πώς τα μπερδεύω!— και με τακτ, με προσοχή, ακριβώς όπως εσείς μονάχα ξέρετε να τα καταφέρνετε (ο Αλιόσα ξαφνικά κοκκίνισε) να μπορέσετε να του δώσετε αυτή την ενίσχυση, νά, αυτά τα διακόσια ρούβλια. Σίγουρα θα τα δεχτεί... δηλαδή πρέπει να τον πείσετε να τα δεχτεί... Ναι, μα για σταθείτε. Σημειώστε πως αυτό δεν είναι μια δωροδοκία για να μην κάνει την καταγγελία —γιατί νομίζω πως είχε σκοπό να κάνει μήνυση—, γίνεται μονάχα από συμπάθεια, γίνεται γιατί θέλω να τον βοηθήσω, εγώ, εγώ, η αρραβωνιαστικιά του Ντιμήτρι Φιοντόροβιτς κι όχι αυτός ο ίδιος... Με δυο λόγια εσείς θα τα καταφέρετε... θα πήγαινα μονάχη μου μα εσείς θα τα καταφέρετε πολύ καλύτερα από μένα. Κάθεται στην οδό Οζερνάγια, στο σπίτι της Καλμίκοβα... Για όνομα του Θεού, κάντε μου αυτή τη χάρη, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, κάντε την και τώρα... τώρα είμαι κάπως... κουρασμένη. Χαίρετε...

Του γύρισε τόσο γρήγορα και ξαφνικά την πλάτη και μπήκε στο άλλο δωμάτιο, που ο Αλιόσα δεν πρόφτασε να πει λέξη· κι όμως, ήθελε κάτι να της έλεγε, ήθελε να ζητήσει συγνώμη, να πάρει όλο το φταίξιμο πάνω του, κάτι να 'λεγε τελοσπάντων, γιατί ένιωθε τόσο ξέχειλη την καρδιά του και δεν ήθελε με κανέναν τρόπο να φύγει έτσι. Μα η κυρία Χοχλάκοβα τον πήρε απ' το χέρι και τον οδήγησε έξω. Στο χωλάκι τον σταμάτησε και πάλι, όπως κι όταν πρωτομπήκε.

— Είναι περήφανη, παλεύει με τον εαυτό της, μα είναι καλή, υπέροχη, μεγαλόψυχη! αναφώνησε μισοψιθυρίζοντας η κυρία Χοχλάκοβα. Ω, πόσο την αγαπώ, ιδιαίτερα ορισμένες στιγμές και πόσο χαίρομαι και πάλι! Καλέ μου Αλεξέι Φιοντόροβιτς, δεν το ξέρατε βέβαια, μάθετε λοιπόν πως όλες εμείς, (εγώ και οι δυο θείες της), όλες σας λέω, και η Lise ακόμα, παρακαλάμε και προσευχόμαστε να τα χαλάσει με τον αγαπητό σας Ντιμήτρι Φιοντόροβιτς, που δεν θέλει να την ξέρει και δεν την αγαπάει και να πάρει τον Ιβάν Φιοντόροβιτς, αυτό το μορφωμένο και άξιο αυτόν νέο που την αγαπάει περισσότερο από το καθετί στον κόσμο. Ολόκληρη συνωμοσία σκαρώσαμε εδώ πέρα και ίσως αυτός να 'ναι ο λόγος που και γω δε φεύγω από τούτη την πολιτεία...

— Όμως αυτή έκλαψε και πάλι, πάλι προσβλήθηκε! ξεφώνισε ο Αλιόσα.

— Μην πιστεύετε στα δάκρια της γυναίκας, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, εγώ είμαι πάντοτε ενάντια στις γυναίκες σ' αυτές τις περιπτώσεις και πάντα υποστηρίζω τους άντρες.

— Μαμά, εσείς τον χαλάτε και τον καταστρέφετε, ακούστηκε η λεπτή φωνή της Lise πίσω από την πόρτα.

— Όχι, εγώ φταίω για όλα, εγώ είμαι η αιτία για όλα αυτά τα τρομερά πράγματα! έλεγε και ξανάλεγε απαρηγόρητος ο Αλιόσα σε μιαν έξαψη βασανιστικής ντροπής και υπόφερε για το φέρσιμό του, σκέπαζε μάλιστα το πρόσωπό του με τα χέρια.

— Απεναντίας. Σεις φερθήκατε σαν άγγελος, ναι, σαν άγγελος, αυτό μπορώ να το ξαναλέω χιλιάδες φορές.

— Μαμά, γιατί φέρθηκε σαν άγγελος; ακούστηκε και πάλι η φωνούλα της Lise.

— Μου 'ρθε ξαφνικά η σκέψη καθώς τα 'βλεπα όλα αυτά, εξακολούθησε ο Αλιόσα σαν να μην άκουσε τη Λίζα. Πως αυτή αγαπάει τον Ιβάν, κι έτσι είπα εκείνη την ανοησία... και τώρα τι θα γίνει;

— Μα με ποιον τι θα γίνει, τι θα γίνει; Με ποιον; ξεφώνισε η Lise. Μαμά, σίγουρα θέλετε να με σκοτώσετε. Σας ρωτάω και δε μου απαντάτε.

Εκείνη τη στιγμή μπήκε τρέχοντας η καμαριέρα.

— Η Κατερίνα Ιβάνοβνα είναι άσχημα, κλαίει... υστερική κρίση... χτυπιέται.

— Τι είναι; φώναξε η Lise με ταραγμένη τώρα φωνή. Μαμά εγώ θα πάθω κρίση κι όχι αυτή!

— Lise, για όνομα του Θεού, μη φωνάζεις, μη με σκοτώνεις. Είσαι ακόμα σε μιαν ηλικία που δεν επιτρέπεται να τα ξέρεις όλα όσα ξέρουν οι μεγάλοι, θα 'ρθω και θα στα πω όλα όσα είναι σωστό να μάθεις. Ω, Θεέ μου! Τρέχω, τρέχω... Υστερία, αυτό είναι καλό σημάδι, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, αυτό είναι υπέροχο, που της ήρθε κρίση. Έτσι χρειάζεται. Σ' αυτές τις περιπτώσεις είμαι πάντα ενάντια στις γυναίκες, ενάντια σ' όλες αυτές τις υστερίες και τα γυναικεία δάκρυα. Γιούλια, τρέχα και πες πως έφτασα. Και πως αν έφυγε έτσι ο Ιβάν Φιοντόροβιτς γι' αυτό φταίει η ίδια. Μα δε θα φύγει. Lise, για όνομα του Θεού, μη φωνάζεις! Α, ναι, δεν φωνάζεις εσύ, εγώ φωνάζω, συγχώρεσέ την τη μητέρα σου μα είμαι ενθουσιασμένη, ενθουσιασμένη, ενθουσιασμένη! Και το προσέξατε, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, τι νεαρός που φάνταζε πριν από λίγο ο Ιβάν Φιοντόροβιτς, τη στιγμή που έβγαινε; Τα είπε όλα και βγήκε! Τον νόμιζα για σοφό, για ακαδημαϊκό και ξαφνικά φέρθηκε με τόση νεανική ορμή, με τόση ειλικρίνεια και απλότητα και ήταν όλα τόσο όμορφα, τόσο όμορφα, σαν να 'σασταν εσείς... Είπε κι εκείνο το γερμανικό στιχάκι, ακριβώς σαν και σας ήταν! Όμως τώρα τρέχω, τρέχω. Αλεξέι Φιοντόροβιτς, βιαστείτε να πάτε εκεί που σας έστειλε και γυρίστε το γρηγορότερο. Lise, μήπως θέλεις τίποτα; Για όνομα του Θεού μην καθυστερήσεις ούτε λεπτό τον Αλεξέι Φιοντόροβιτς, θα ξανάρθει αμέσως...

Η κυρία Χοχλάκοβα έτρεξε επιτέλους. O Αλιόσα, πριν φύγει, θέλησε ν' ανοίξει την πόρτα της Lise.

— Ποτέ! ξεφώνισε η Lise. Τώρα πια με κανέναν τρόπο δε θα ανοίξω! Μιλήστε μου, έτσι έξω απ' την πόρτα. Για ποιο λόγο μπήκατε στη χορεία των αγγέλων; Αυτό μονάχα θέλω να μάθω.

— Για μια τρομερή ανοησία, Lise! Χαίρετε.

— Σας απαγορεύω να φύγετε έτσι! ξεφώνισε η Lise.

— Lise, είμαι πολύ λυπημένος! Θα ξαναγυρίσω αμέσως, όμως είμαι πολύ, πολύ λυπημένος!

Και βγήκε τρέχοντας από το δωμάτιο.


4. V. Σπαραγμός στο σαλόνι 4. V. Heartbreak in the living room

Όμως στο σαλόνι η κουβέντα είχε τελειώσει πια. But in the living room the conversation was over. Η Κατερίνα Ιβάνοβνα ήταν πολύ ταραγμένη, αν και είχε ύφος αποφασιστικό. Katerina Ivanovna was very agitated, although she had a determined look. Τη στιγμή που μπήκε ο Αλιόσα και η κυρία Χοχλάκοβα, ο Ιβάν Φιοντόροβιτς σηκωνότανε να φύγει. The moment Aliosa and Mrs. Hochlakova entered, Ivan Fyodorovich was getting up to leave. Το πρόσωπό του ήταν κάπως χλωμό κι ο Αλιόσα τον κοίταξε ανήσυχος. His face was somewhat pale and Aliosha looked at him anxiously. Και τούτο γιατί εδώ πέρα ο Αλιόσα θα ξεκαθάριζε μιαν αμφιβολία του, ένα αίνιγμα που τον ανησυχούσε, που τον βασάνιζε εδώ και κάμποσον καιρό. And this was because here Alyosha was going to clear up a doubt, a riddle that had been worrying him, that had been tormenting him for some time. Εδώ κι ένα μήνα τώρα του είχαν πει από πολλές μεριές πως ο αδερφός του ο Ιβάν αγαπάει την Κατερίνα Ιβάνοβνα και, το σπουδαιότερο, πως πραγματικά έχει σκοπό να του τη «βουτήξει» του Μίτκα. For a month now he had been told from many quarters that his brother Ivan loves Katerina Ivanovna and, most importantly, that he really intends to "swindle" Mitka. ως την τελευταία στιγμή αυτή η σκέψη του φαινόταν κάτι τερατώδες, που ωστόσο τον ανησυχούσε πολύ. until the last moment this thought seemed to him something monstrous, but it worried him greatly. Αγαπούσε και τους δυο αδερφούς του και φοβότανε μια τέτοια αντιζηλία ανάμεσά τους. He loved both his brothers and feared such a rivalry between them. Όμως ο ίδιος ο Ντιμήτρι Φιοντόροβιτς του 'χε πει καθαρά χτες πως είναι ευχαριστημένος που 'χει αντίζηλο τον Ιβάν και πως αυτό θα τον βοηθήσει (τον Ντιμήτρι) σε πολλά πράγματα. But Dimitri Fyodorovic himself had told him clearly yesterday that he was happy to have Ivan as a rival and that this would help him (Dimitri) in many things. Σε τι λοιπόν θα τον βοηθήσει; Να παντρευτεί την Γκρούσενκα; Όμως αυτό το θεωρούσε ο Αλιόσα σαν μια πράξη έσχατης απελπισίας. So what will help him? Marry Grussenka? But Alyosha saw this as an act of utter desperation. Εξάλλου ο Αλιόσα πίστευε ως τα χτες το βράδυ πως η Κατερίνα Ιβάνοβνα αγαπάει επίμονα και μέχρι πάθους τον αδερφό του τον Ντιμήτρι. After all, Aliosa believed until last night that Katerina Ivanovna loves his brother Dimitri persistently and passionately. Όμως αυτό το πίστευε μονάχα ως χτες το βράδυ. But he believed this only until last night. Σα να μην έφταναν αυτά, του φαινόταν συνεχώς, για κάποιον ανεξήγητο λόγο, πως αυτή δεν μπορούσε ν' αγαπάει έναν άνθρωπο σαν τον Ιβάν, μα αγαπάει τον αδερφό του τον Ντιμήτρι, έτσι ακριβώς όπως είναι, ακριβώς επειδή είναι ό,τι είναι, παρ' όλο που μια τέτοια αγάπη ήταν αφύσικη. As if this were not enough, it seemed to him constantly, for some inexplicable reason, that she could not love a man like Ivan, but she loved his brother Dimitri, just as he was, just because he was what he was, even though such a love was unnatural. Όμως χτες, όταν έγινε η σκηνή με την Γκρούσενκα, κάτι άλλο του πέρασε από το μυαλό. But yesterday, when the scene with Grushenka happened, something else occurred to him.

Η λέξη «σπαραγμός», που μόλις πριν από λίγο είχε προφέρει η κυρία Χοχλάκοβα τον έκανε σχεδόν ν' αναπηδήσει γιατί εκείνη ακριβώς τη νύχτα, καθώς μισοξύπνησε την αυγή, πρόφερε κι αυτός ξαφνικά απαντώντας, καθώς φαίνεται, στ' όνειρό του: «σπαραγμός, σπαραγμός»! The word "heartbreak," which only a moment before Mrs. Hochlakova had uttered, almost made him jump, for that very night, as he half awoke at dawn, he too suddenly uttered it in answer, it seemed, to his dream: "heartbreak, heartbreak!" Όλη τη νύχτα έβλεπε στον ύπνο του τη χτεσινή σκηνή, που έγινε στο σπίτι της Κατερίνας Ιβάνοβνα. All night long he had been dreaming about the scene that took place yesterday at Katerina Ivanovna's house. Τώρα η αναπάντεχη και θετική διαβεβαίωση της κυρίας Χοχλάκοβα πως η Κατερίνα Ιβάνοβνα αγαπάει τον Ιβάν και πως μονάχη της, επίτηδες, για κάποιο λόγο, «σπαράζει» και ξεσκίζει την καρδιά της, ξεγελάει τον εαυτό της, βασανίζεται νομίζοντας πως τάχα αγαπάει τον Ντιμήτρι ενώ στην πραγματικότητα δεν αισθάνεται γι' αυτόν τίποτα άλλο από ευγνωμοσύνη, έκανε μεγάλη εντύπωση στον Αλιόσα: Now Mrs. Hochlakova's unexpected and positive assurance that Katerina Ivanovna loves Ivan and that she alone, on purpose, for some reason, is "breaking" and tearing her heart out, deceiving herself, torturing herself into thinking that she loves Dimitri when in fact she feels nothing but gratitude for him, made a great impression on Aliosha:

«Ίσως ακριβώς σ' αυτά τα λόγια να βρίσκεται η αλήθεια!» "Perhaps it is in those words that the truth lies!"

Μα σε μια τέτοια περίπτωση ποια είναι η θέση του Ιβάν; O Αλιόσα ένιωθε ενστιχτώδικα πως ένας χαρακτήρας σαν της Κατερίνας Ιβάνοβνα έχει ανάγκη να εξουσιάζει κάποιον και θα μπορούσε να εξουσιάζει μονάχα έναν άνθρωπο σαν τον Ντιμήτρι κι όχι σαν τον Ιβάν. But in such a case, what is Ivan's position? Aliosha felt instinctively that a character like Katerina Ivanovna needs to rule someone and could only rule a man like Dimitri and not Ivan. Γιατί μονάχα ο Ντιμήτρι θα μπορούσε (έστω και ύστερα από πολύ καιρό) να υποταχτεί στη θέλησή της «για την ίδια την ευτυχία του» (πράγμα που θα το ευχότανε μάλιστα ο Αλιόσα), μα ο Ιβάν όχι, ο Ιβάν δε θα υποταζόταν ποτέ σ' αυτήν, μα και η υποταγή τούτη δε θα του 'φερνε την ευτυχία. For only Dimitri could (even after a long time) submit to her will "for his own happiness" (which Aliosha would have wished for), but not Ivan, Ivan would never submit to her, and even this submission would not bring him happiness. Έτσι νόμιζε ο Αλιόσα πως είναι ο Ιβάν. That's what Aliosa thought Ivan was. Όλες αυτές οι αμφιβολίες και οι σκέψεις πέρασαν από το μυαλό του τη στιγμή που έμπαινε στο σαλόνι. All these doubts and thoughts went through his mind the moment he entered the living room. Σκέφτηκε και κάτι άλλο ακόμα: He thought of something else:

«Κι αν δεν αγαπάει κανέναν, ούτε τον έναν ούτε τον άλλον;» "What if he loves no one, neither one nor the other?"

Εδώ θα πρέπει να σημειώσω πως ο Αλιόσα ντρεπόταν κατά κάποιο τρόπο γι' αυτές τις σκέψεις του και μεμφόταν τον εαυτό του όταν τύχαινε και του περνούσαν από το μυαλό αυτόν τον τελευταίο μήνα. Here I should note that Alyosha was in a way ashamed of these thoughts and praised himself when they happened to cross his mind during this last month.

«Τι καταλαβαίνω εγώ από έρωτα και γυναίκες και πώς μπορώ να βγάζω τέτοια συμπεράσματα;» έλεγε στον εαυτό του ύστερα από κάθε τέτοια σκέψη ή υπόθεση. "What do I understand about love and women and how can I draw such conclusions?" he would say to himself after each such thought or assumption. Μα παρ' όλα αυτά δεν μπορούσε να μην τα σκέφτεται. But nevertheless he could not help thinking about them. Καταλάβαινε ενστιχτώδικα πως τώρα τούτη η αντιζηλία των δυο αδερφών του θα 'χει μεγάλη επίδραση στη μοίρα τους, πως είναι ένα ζήτημα πολύ σοβαρό που από αυτό εξαρτιόνται πολλά πράματα. He understood immediately that this rivalry between his two brothers would now have a great effect on their fate, that it was a very serious matter on which many things depended. «Η μια οχιά θα φάει την άλλη» είχε πει χτες ο Ιβάν όταν μιλούσε νευριασμένος για τον πατέρα και τον Ντιμήτρι. "One viper will eat another" Ivan had said yesterday when he was talking angrily about father and Dimitri. Θα πει λοιπόν πως τον Ντιμήτρι τον θεωρεί οχιά και ίσως αυτό να συμβαίνει από πολύν καιρό πια. So he will say that he thinks Dimitri is a viper and maybe that's been the case for a long time. Μήπως απ' τον καιρό που ο Ιβάν γνώρισε την Κατερίνα Ιβάνοβνα; Βέβαια, τούτα τα λόγια του ξέφυγαν του Ιβάν και τα είπε χωρίς να το θέλει, γι' αυτό ακριβώς είχαν μεγαλύτερη σημασία. Maybe from the time Ivan met Katerina Ivanovna? Of course, these words escaped Ivan and he said them unintentionally, which is why they had greater significance. Αν είναι έτσι, τότε τι ομόνοια θα μπορούσε να υπάρξει; Μήπως τάχα δεν είναι αυτό μια καινούργια αφορμή εχθρότητας και μίσους μέσα στην οικογένειά τους; Και, το σπουδαιότερο, ποιον απ' όλους πρέπει να λυπηθεί αυτός ο Αλιόσα; Τι πρέπει να ευχηθεί για τον καθένα τους; Τους αγαπάει και τους δυο, μα τι να ευχηθεί στον καθένα τους μέσα σ' αυτές τις τρομερές αντιφάσεις; Μέσα σ' αυτόν τον λαβύρινθο θα μπορούσε κανείς να χαθεί εντελώς, και η καρδιά του Αλιόσα δεν μπορούσε να υποφέρει την αβεβαιότητα, γιατί η αγάπη του ήταν πάντα ενεργητική. If so, then what harmony could there be? Is this not a new cause of hostility and hatred within their family? And, most importantly, which one of them should this Alyosha pity? What should he wish for each of them? He loves them both, but what should he wish for each of them in the midst of these terrible contradictions? In this labyrinth one could get completely lost, and Alyosha's heart could not suffer uncertainty, for his love was always energetic. Δεν μπορούσε ν' αγαπάει παθητικά. He could not love passively. Μόλις αγαπούσε, άρχιζε αμέσως και να βοηθάει. As soon as he loved, he immediately began to help. Μα γι' αυτό θα 'πρεπε να βάλει ένα σκοπό, θα 'πρεπε να ξέρει θετικά τι είναι καλό και χρήσιμο για τον καθένα τους και, όταν πια θα 'ταν σίγουρος πως ο σκοπός του ήταν σωστός, ν' αρχίσει να τους βοηθάει. But for that he would have to set a purpose, he would have to know positively what was good and useful for each of them and, when he was sure that his purpose was right, he would have to start helping them. Μα αντί για ξεκαθαρισμένο σκοπό όλα ήταν μπερδεμένα και θολά. But instead of a clear purpose, everything was confused and blurred. «Σπαραγμός», μόλις τώρα την προφέρανε τούτη τη λέξη! "Heartbreak", they just now pronounced that word! Μα τι μπορούσε να καταλάβει αυτός ακόμα και σε τούτον το σπαραγμό; Ακόμα και την πρώτη λέξη σ' όλο αυτό το μπέρδεμα δεν την καταλάβαινε! But what could he understand even in this heartbreak? He couldn't even understand the first word in all this confusion!

Βλέποντας τον Αλιόσα, η Κατερίνα Ιβάνοβνα είπε γρήγορα και χαρούμενα στον Ιβάν Φιοντόροβιτς, που 'χε κιόλας σηκωθεί να φύγει: Seeing Aliosha, Katerina Ivanovna said quickly and cheerfully to Ivan Fyodorovich, who had already got up to leave:

— Ένα λεπτό! Μείνετε ένα λεπτό ακόμα. Θέλω ν' ακούσω τη γνώμη αυτού του ανθρώπου που του 'χω απόλυτη εμπιστοσύνη. I want to hear the opinion of this man whom I trust completely. Κατερίνα Οσίποβνα, μη φεύγετε ούτε εσείς, πρόσθεσε γυρίζοντας στην κυρία Χοχλάκοβα. Katerina Osipovna, don't go either," he added, turning to Mrs. Khokhlakova.

Έβαλε τον Αλιόσα να καθίσει κοντά της— η κυρία Χοχλάκοβα έκατσε απέναντί του, δίπλα στον Ιβάν Φιοντόροβιτς. She made Alyosha sit near her; Mrs. Hohlakova sat opposite him, next to Ivan Fyodorovich.

— Εδώ είστε όλοι οι φίλοι μου, άλλον δεν έχω στον κόσμο καλοί μου φίλοι, άρχισε με ζέση και στη φωνή της τρέμανε ειλικρινά δάκρυα πόνου. - Here you are all my friends, I have no one else in the world, my good friends," she began fervently, and in her voice sincere tears of pain welled up.

O Αλιόσα ένιωσε στη στιγμή πως η καρδιά του στράφηκε με το μέρος της. Alyosha felt in the moment that his heart turned to her.

— Εσείς, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, εσείς ήσασταν χτες μάρτυρας εκείνης της... φρίκης και είδατε πώς φέρθηκα εγώ. - You, Alexey Fyodorovich, you were yesterday a witness to that... horror, and you saw how I behaved. Σεις δεν το είδατε αυτό, Ιβάν Φιοντόροβιτς, μα αυτός το είδε. You didn't see that, Ivan Fyodorovich, but he did. Δεν ξέρω τι σκέφτηκε για μένα χτες, ξέρω όμως ένα μονάχα, πως αν γινόταν σήμερα, τούτη τη στιγμή, αυτό που 'γινε χτες, εγώ θα 'νιωθα τα ίδια πράγματα, θα 'λεγα τα ίδια λόγια και θα 'κανα τις ίδιες χειρονομίες. I don't know what he thought of me yesterday, but I only know one thing, that if what happened yesterday happened today, at this moment, I would feel the same things, say the same words and make the same gestures. Τις θυμάστε τις χειρονομίες μου, Αλεξέι Φιοντόροβιτς— σεις ο ίδιος με συγκρατήσατε σε μιαν απ' αυτές... (Λέγοντάς τα αυτά κοκκίνισε και τα μάτια της λάμψανε). You remember my gestures, Alexey Fyodorovich; you yourself restrained me in one of them... (Saying this she blushed and her eyes glowed). Σας το λέω καθαρά, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, πως δεν μπορώ να τα υποφέρω αυτά. I tell you plainly, Alexei Fyodorovich, that I cannot bear this. Ακούστε, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, εγώ δεν ξέρω καλά καλά αν τον αγαπώ τώρα εκείνον. Listen, Alexey Fyodorovich, I don't quite know whether I love him now. Άρχισα να τον λυπάμαι, αυτό είναι κακό σημάδι όταν πρόκειται για έρωτα. I started to feel sorry for him, that's a bad sign when it comes to love. Αν τον αγαπούσα, αν εξακολουθούσα να τον αγαπώ, τότε ίσως να μην τον λυπόμουνα τώρα, μα απεναντίας να τον μισούσα... If I loved him, if I still loved him, then perhaps I would not pity him now, but on the contrary I would hate him...

Η φωνή της άρχισε να τρέμει και τα ματόκλαδά της νοτίσανε. Her voice began to tremble and her eyelashes were shaking. Η καρδιά του Αλιόσα ανατρίχιασε: «Αυτή η κοπέλα λέει την αλήθεια και είναι ειλικρινής», σκέφτηκε, «και... και δεν αγαπάει πια τον Ντιμήτρι!» Aliosha's heart shuddered: "This girl is telling the truth and being honest," he thought, "and... and she doesn't love Dimitri anymore!"

— Έτσι, έτσι είναι! αναφώνησε η κυρία Χοχλάκοβα. Mrs. Khokhlakova exclaimed.

— Σταθείτε, καλή μου Κατερίνα Οσίποβνα, δεν είπα ακόμα το σπουδαιότερο, δεν είπα την απόφαση που πήρα τούτη τη νύχτα. - Wait, my dear Katerina Osipovna, I have not yet said the most important thing, I have not yet said the decision I made this night. Νιώθω πως ίσως η απόφασή μου να είναι τρομερή για μένα, μα προαισθάνομαι πως τίποτα δε θα με κάνει ν' αλλάξω γνώμη, τίποτα. I feel that my decision may be terrible for me, but I sense that nothing will make me change my mind, nothing. Και θα μείνω σ' αυτό πιστή σ' όλη μου τη ζωή. And I will remain faithful to it for the rest of my life. Έτσι θα γίνει. This is how it will be done. O καλός, ο αγαθός, ο πιστός και μεγαλόψυχος σύμβουλός μου, ο τόσο βαθύς γνώστης της ανθρώπινης καρδιάς, ο μοναδικός μου φίλος, ο Ιβάν Φιοντόροβιτς, επιδοκιμάζει την απόφασή μου και την επαινεί... Αυτός ξέρει τι αποφάσισα. My good, kind, loyal and generous advisor, my only friend, Ivan Fyodorovich, who knows the human heart so deeply, approves of my decision and praises it... He knows what I have decided.

— Ναι, την επιδοκιμάζω, πρόφερε ο Ιβάν Φιοντόροβιτς με σιγανή και σταθερή φωνή. - Yes, I approve of it, Ivan Fyodorovich said in a low and firm voice.

— Μα θέλω κι ο Αλιόσα... αχ, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, με συγχωρείτε που σας είπα σκέτα Αλιόσα, θέλω τώρα να μου πει κι ο Αλεξέι Φιοντόροβιτς μπροστά στους δυο μου φίλους αν έχω δίκιο ή όχι. - But I also want Aliosha... ah, Alexey Fyodorovich, excuse me for calling you just Aliosha, now I want Alexey Fyodorovich to tell me in front of my two friends whether I am right or not. Έχω ένα ενστιχτώδικο προαίσθημα πως εσείς, Αλιόσα καλούλη μου, αδερφέ μου (γιατί είστε στ' αλήθεια αδερφός μου) — είπε αυτή ενθουσιασμένα πιάνοντας το κρύο του χέρι με το δικό της που έκαιγε—, προαισθάνομαι πως η απόφασή σας, η επιδοκιμασία σας, παρ' όλα μου τα βάσανα, θα μου δώσει την ησυχία, γιατί όταν εσείς θα μιλήσετε θα ηρεμήσω και θα υποταχτώ, αυτό το προαισθάνομαι! I have an instinctive feeling that you, my dear Alyosha, my brother (for you are really my brother) - she said excitedly, grasping his cold hand with her own burning one - I sense that your decision, your approval, in spite of all my sufferings, will give me peace, for when you have spoken I shall calm down and submit, that I sense!

— Δεν ξέρω τι θα με ρωτήσετε, είπε ο Αλιόσα κοκκινίζοντας, ξέρω μονάχα πως σας αγαπώ και θέλω τούτη τη στιγμή την ευτυχία σας περισσότερο απ' την δική μου!... - "I don't know what you will ask me," said Alyosha, blushing, "I only know that I love you and want your happiness more than my own at this moment!... Μα εγώ δεν ξέρω τίποτα απ' αυτά,... βιάστηκε να προσθέσει άγνωστο γιατί. But I don't know any of that,... he hastened to add for some unknown reason.

— Σ' αυτές τις υποθέσεις, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, σ' αυτές τις υποθέσεις, το σπουδαιότερο είναι τώρα η τιμή και το καθήκον και κάτι άλλο που δεν το ξέρω μα που είναι κάτι ανώτερο, ίσως ανώτερο κι από το καθήκον. - In these cases, Alexei Fyodorovich, in these cases, the most important thing now is honour and duty, and something else that I do not know but which is something higher, perhaps even higher than duty. Η καρδιά μου μιλάει γι' αυτό το αναπότρεπτο συναίσθημα που μ' έχει κυριέψει και δεν μπορώ να του αντισταθώ. My heart speaks of this inevitable feeling that has taken hold of me and I cannot resist it. Η απόφασή μου είναι πολύ σύντομη, δυο λόγια έχω να πω μονάχα: κι αν ακόμα εκείνος παντρευτεί εκείνο το... υποκείμενο (άρχισε να λέει επίσημα), που ποτέ, ποτέ δε θα τη συγχωρέσω, και τότε ακόμα δε θα τον εγκαταλείψω! My decision is very short, I have only two words to say: and if he still marries that... subject (he began to say solemnly), whom I will never, never forgive, and then I will still not leave him! Από δω και πέρα ποτέ, ποτέ πια δεν θα τον αφήσω! From now on I will never, never leave him again! πρόφερε με κάποιον σπαραχτικό, βασανισμένο ενθουσιασμό. he uttered with a certain heartbreaking, tortured enthusiasm. Δεν πρόκειται δηλαδή να τον παίρνω από πίσω, να βρίσκομαι κάθε στιγμή μπροστά του και να τον βασανίζω. So I'm not going to take him from behind, be in front of him every moment and torture him. Ω, όχι, θα πάω σ' άλλη πολιτεία, όπου θέλετε θα πάω, μα σ' όλη μου τη ζωή, σ' όλη μου τη ζωή θα τον παρακολουθώ ακούραστα. Oh, no, I'll go to another state, wherever you want me to go, but all my life, all my life I'll watch him tirelessly. Κι όταν εκείνος θα γίνει δυστυχισμένος με την άλλη, κι αυτό θα γίνει σύντομα και σίγουρα, τότε ας έρθει σε μένα και θα βρει έναν φίλο, μιαν αδερφή... Μονάχα αδερφή φυσικά κι έτσι θα μείνω για πάντα· μα αυτός θα πειστεί επιτέλους πως αυτή η αδερφή είναι πραγματικά αδερφή του, που τον αγαπάει και που θυσίασε όλη της τη ζωή για χάρη του. And when he becomes unhappy with the other, and that will be soon and surely, then let him come to me and find a friend, a sister... Only a sister, of course, and so I shall remain forever; but he will be convinced at last that this sister is really his sister, who loves him and who has sacrificed her whole life for his sake.

Θα καταφέρω στο τέλος να με νιώσει και να μου τα λέει όλα, χωρίς να ντρέπεται! I'll manage in the end to get her to feel me and tell me everything, without shame! ξεφώνισε με παραφορά. he blurted out in disbelief. Θα γίνω ο Θεός του και θα προσεύχεται σε μένα κι αυτό είναι το ελάχιστο που θα μου χρωστάει για την απιστία του και για όλα εκείνα που υπέφερα χτες εξαιτίας του. I will become his God and he will pray to me and that is the least he will owe me for his unbelief and for all that I suffered yesterday because of him. Κι ας βλέπει σ' όλη του τη ζωή πως εγώ, όσο ζω, θα του είμαι πιστή και θα κρατήσω το λόγο που του 'δωσα, παρ' όλο που αυτός στάθηκε άπιστος και με πρόδωσε. And let him see all his life that I will be faithful to him as long as I live, and keep the word I gave him, though he has been unfaithful and betrayed me. Θα είμαι... Θα γίνω το μέσο για την ευτυχία του (ή όπως αλλιώς το λένε αυτό), θα γίνω το εργαλείο, η μηχανή για την ευτυχία του κι αυτό για όλη μου τη ζωή, για όλη μου τη ζωή. I'll be... I will be the means to his happiness (or whatever they call it), I will be the tool, the machine for his happiness and that for the rest of my life, for the rest of my life. Κι αυτός να το βλέπει σ' όλη του τη ζωή! And for him to see it all his life! Νά όλη κι όλη η απόφασή μου! There's my whole decision! O Ιβάν Φιοντόροβιτς με επιδοκιμάζει απόλυτα. Ivan Fyodorovich fully approves of me.

Πνιγόταν. Ίσως να 'θελε να εκφράσει τη σκέψη της πολύ πιο αξιόπρεπα, πιο φυσικά και με περισσότερη τέχνη, μα έτσι που βιάστηκε όλα έγιναν πιο ωμά. Perhaps she wanted to express her thoughts much more dignified, more natural and with more art, but in her haste everything became more crude. Πολλά ειπώθηκαν από νεανική ανωριμότητα, πολλά είχαν την αιτία τους στο χτεσινό ερεθισμό κι άλλα τα είπε από ανάγκη να περηφανευτεί. Many things were said out of youthful immaturity, many were due to yesterday's irritation, and others were said out of a need to boast. Αυτό το κατάλαβε και η ίδια. She understood this herself. Το πρόσωπό της ξαφνικά σκυθρώπιασε, τα μάτια της έδειξαν πως δεν ήταν καλά. O Αλιόσα τα 'νιωσε αμέσως όλα αυτά κι αισθάνθηκε οίκτο. Alyosha immediately sensed all this and felt pity. Τότε μίλησε ο αδερφός του Ιβάν. Then his brother Ivan spoke.

— Είπα μονάχα τη γνώμη μου, είπε αυτός. - "I only gave my opinion," he said. Κάθε άλλη θα το 'κανε αυτό με σπαραγμό καρδιάς, πιέζοντας τον εαυτό της, βασανίζοντας τον εαυτό της, μα εσείς όχι. Anyone else would do this heartbreakingly, pushing herself, torturing herself, but you would not. Κάθε άλλη θα 'χε άδικο μα εσείς έχετε δίκιο. Anyone else would be wrong, but you're right. Δεν ξέρω πώς ακριβώς να το αποδείξω αυτό μα βλέπω πως εσείς είστε εντελώς ειλικρινής και γι' αυτό έχετε δίκιο... I don't know exactly how to prove this but I see that you are completely honest and therefore you are right...

— Όμως αυτό συμβαίνει μονάχα τούτη τη στιγμή... και τι είναι τούτη η στιγμή; Μονάχα η χτεσινή προσβολή, νά τι είναι τούτη η στιγμή! - But this is only happening at this moment... and what is this moment? Only yesterday's insult, what is this moment! δεν μπόρεσε να συγκρατηθεί η κυρία Χοχλάκοβα που, καθώς φαίνεται, δεν ήθελε ν' ανακατευτεί μα δεν τα κατάφερε να σωπάσει και είπε την αληθινή της σκέψη. could not restrain Mrs. Khokhlakova, who, it seems, did not want to interfere, but she could not keep quiet and spoke her true thoughts.

— Σωστά, σωστά, διέκοψε ο Ιβάν με κάποια ζέση και κάπως θυμωμένος γιατί τον διακόψανε. - Right, right, Ivan interrupted with some vehemence and somewhat angry at being interrupted. Σωστά. Μα αν ήταν άλλη στη θέση της, θα 'παιρνε τούτη την απόφαση για μια στιγμή μονάχα, επειδή θα θυμόταν τη χτεσινή προσβολή, μα ο χαρακτήρας της Κατερίνας Ιβάνοβνα είναι τέτοιος που τούτη η στιγμή θα κρατήσει όλη της τη ζωή. But if it were anyone else in her place, she would take this decision for a moment only, because she would remember yesterday's insult, but Katerina Ivanovna's character is such that this moment will last her whole life. Αυτό που για τους άλλους δεν είναι παρά μια υπόσχεση, γι' αυτήν είναι αιώνιο, καταθλιπτικό, ζοφερό ίσως, μα διαρκές καθήκον. What to others is but a promise, to her is an eternal, depressing, bleak perhaps, but constant duty. Και όλη της η ζωή θα τρέφεται με την εκπλήρωση αυτού του καθήκοντος! And her whole life will be nourished by the fulfillment of this duty! Η ζωή σας, Κατερίνα Ιβάνοβνα, θα κυλήσει τώρα μέσα στη βασανιστική ενατένιση των αισθημάτων σας, του ηρωισμού σας και της θλίψης σας, μα στο τέλος το βάσανο αυτό θα μαλακώσει και η ζωή σας θα μεταβληθεί πια σε γλυκιά ενατένιση της μια για πάντα εκπληρωμένης σταθερής και περήφανης απόφασής σας. Your life, Katerina Ivanovna, will now flow in the agonizing contemplation of your feelings, your heroism and your sorrow, but in the end this suffering will soften and your life will now become a sweet contemplation of your once and for all fulfilled firm and proud decision. Γιατί, πραγματικά, στο είδος της αυτή η ενατένιση είναι περήφανη ή τουλάχιστον απελπισμένη, μα κυριαρχημένη από σας- κι αυτή η ενατένιση θα σας δώσει τελικά την πληρέστερη ικανοποίηση και θα σας συμφιλιώσει μ' όλα τ' άλλα... For, indeed, in its kind this contemplation is proud, or at least desperate, but dominated by you; and this contemplation will ultimately give you the fullest satisfaction and reconcile you to everything else...

Αυτά τα είπε με κάποια φανερή κακία και με κάποια σκόπιμη οργή, ίσως μάλιστα δίχως να θέλει και να κρύψει την πρόθεσή του πως μιλάει επίτηδες έτσι ειρωνικά. He said this with some obvious malice and with some deliberate anger, perhaps even without wanting to hide his intention to speak ironically on purpose.

— Ω, Θεέ μου, πόσο όλα αυτά δεν είναι έτσι, αναφώνησε και πάλι η κυρία Χοχλάκοβα. - Oh, my God, how unlike all this is, Mrs. Hochlakova exclaimed again.

— Αλεξέι Φιοντόροβιτς, πέστε και σεις, λοιπόν, τη γνώμη σας! - Alexei Fyodorovich, you too, then, give us your opinion! Πρέπει οπωσδήποτε να μάθω τι σκέφτεστε! I definitely need to know what you think! φώναξε η Κατερίνα Ιβάνοβνα και ξαφνικά ξέσπασε σε κλάματα. cried Katerina Ivanovna and suddenly burst into tears. O Αλιόσα σηκώθηκε από το ντιβάνι.

— Δεν είναι τίποτα, δεν είναι τίποτα, συνέχισε αυτή κλαίγοντας. - It's nothing, it's nothing, she continued crying. Είναι από την ταραχή, απ' τη σημερινή νύχτα, μα κοντά σε δυο τέτοιους φίλους, όπως εσείς κι ο αδερφός σας, αισθάνομαι ακόμα δυνατό τον εαυτό μου... γιατί ξέρω πως... και οι δυό σας ποτέ δε θα μ' εγκαταλείψετε. It is from the turmoil, from tonight, but near two such friends as you and your brother, I still feel strong myself... because I know that... you both will never leave me.

— Δυστυχώς, εγώ αύριο κιόλας ίσως αναγκαστώ να φύγω για τη Μόσχα και να σας αφήσω για πολύ καιρό... Κι αυτό δυστυχώς είναι αδύνατο να μη γίνει... Είπε ξαφνικά ο Ιβάν Φιοντόροβιτς. - Unfortunately, I may have to leave for Moscow tomorrow and leave you for a long time... And that, unfortunately, is impossible to avoid... Ivan Fyodorovich suddenly said.

— Αύριο θα φύγετε για τη Μόσχα; είπε η Κατερίνα Ιβάνοβνα και το πρόσωπό της αλλοιώθηκε μονομιάς, μα... μα, Θεέ μου, τι ευτυχισμένη σύμπτωση! - Are you leaving for Moscow tomorrow?Katerina Ivanovna said, and her face changed all at once, but... But, my God, what a happy coincidence! ξεφώνισε και η φωνή της είχε γίνει στη στιγμή εντελώς αλλιώτικη χωρίς να μείνει ούτε ίχνος από δάκρια στο πρόσωπό της. she blurted out, and her voice had become completely different in an instant without a trace of tears on her face. Αυτή η αστραπιαία αλλαγή κατέπληξε τον Αλιόσα. This lightning change stunned Aliosa. Η κοπέλα που 'κλαιγε τώρα μόλις, σπαράζοντας για την προσβολή που της κάνανε, έδωσε τη θέση της σε μια γυναίκα που κυριαρχούσε εντελώς στον εαυτό της και ήταν για κάποια αιτία πολύ ευχαριστημένη, λες και ξάφνου κάτι την χαροποίησε. The girl who was just now crying, tearing herself to pieces for the insult she had been given, gave way to a woman who was completely in control of herself and was for some reason very pleased, as if something had suddenly made her happy.

— Ω, δεν είμαι ευτυχισμένη που θα σας χάσω, φυσικά, είπε αυτή σάμπως να 'θελε να δικαιολογηθεί μ' ένα θελκτικό χαμόγελο κοσμικής γυναίκας· ένας φίλος σαν και σας δεν μπορεί να σκεφτεί κάτι τέτοιο. - 'Oh, I'm not happy to lose you, of course,' she said, as if to excuse herself with a charming smile of a worldly woman; 'a friend like you can't think of such a thing. Απεναντίας, είμαι πολύ δυστυχισμένη που θα σας στερηθώ. On the contrary, I am very unhappy to be deprived of you.

Πλησίασε ξαφνικά τον Ιβάν Φιοντόροβιτς και πιάνοντας τα δυο του χέρια τα 'σφιξε εγκάρδια. He suddenly approached Ivan Fyodorovich and, taking both his hands, clasped them cordially.

— Μα νά τι με κάνει ευτυχισμένη: Πως τώρα θα μπορέσετε σεις ο ίδιος προσωπικά να ιστορήσετε στη Μόσχα, στη θεία μου και στην Αγάθια, όλη την κατάστασή μου, όλη την τρομερή μου θέση. - But here's what makes me happy: That now you yourself will be able to tell Moscow, my aunt and Agatha, all about my condition, all about my terrible situation. Θα πείτε όλη την αλήθεια στην Αγάθια, μα στη θεία μου θα τα πείτε με τρόπο, έτσι όπως εσείς ξέρετε. You shall tell all the truth to Agatha, but to my aunt you shall tell it in a way, as you know. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο δυστυχισμένη ήμουνα χτες και σήμερα το πρωί, γιατί δεν ήξερα πώς θα τους έγραφα τούτο το φοβερό γράμμα... γιατί στο γράμμα με κανέναν τρόπο δεν μπορείς να τα ιστορήσεις όλα αυτά... Μα τώρα θα μου είναι εύκολο να τα γράψω γιατί θα είστε και σεις εκεί πέρα και θα τους τα εξηγήσετε. You can't imagine how miserable I was yesterday and this morning, because I didn't know how to write them this terrible letter... because in the letter there's no way you can tell all this in a letter... But now it will be easy for me to write it because you will be there and you will explain it to them. Ω, πόσο είμαι χαρούμενη! Oh, how happy I am! Μα μονάχα γι' αυτόν τον λόγο είμαι χαρούμενη, πιστέψτε με. But that's the only reason I'm happy, believe me. Φυσικά εσείς είστε αναντικατάστατος για μένα... Τρέχω τώρα αμέσως να γράψω το γράμμα, κατέληξε ξαφνικά κι έκανε μάλιστα ένα βήμα για να βγει απ' το δωμάτιο. Of course you are indispensable to me... I'm running right now to write the letter," he concluded suddenly, and even took a step to leave the room.

— Κι ο Αλιόσα; Και η γνώμη του Αλεξέι Φιοντόροβιτς, που τόσο πολύ θέλατε ν' ακούσετε; φώναξε η κυρία Χοχλάκοβα. - What about Aliosa? And what about Alexey Fyodorovich's opinion, which you so much wanted to hear?" cried Mrs. Hochlakova.

Τα λόγια της αντήχησαν κάπως θυμωμένα και φαρμακερά. Her words echoed somewhat angrily and venomously.

— Δεν το ξέχασα, κοντοστάθηκε ξάφνου η Κατερίνα Ιβάνοβνα. - I haven't forgotten, Katerina Ivanovna suddenly shortened her voice. Μα γιατί φέρεστε τόσο εχθρικά μαζί μου, Κατερίνα Οσίποβνα, σε μια τέτοια στιγμή; πρόφερε με πικρό και φλογερό παράπονο. But why are you being so hostile to me, Katerina Osipovna, at a time like this? she uttered with bitter and fiery complaint. Αυτό που είπα το ξαναβεβαιώνω. What I said I reaffirm. Η γνώμη του μου είναι απαραίτητη κι όχι μονάχα αυτό: χρειάζομαι την απόφασή του. I need his opinion and not only that: I need his decision. Αυτό που θα πει, εκείνο και θα γίνει. What he says, that's what will happen. Νά ως ποιο σημείο έχω ανάγκη τα λόγια σας, Αλεξέι Φιοντόροβιτς... Μα τι έχετε; To what extent do I need your words, Alexei Fyodorovich... What is it?

— Ποτέ μου δεν το σκέφτηκα, δεν το χωράει ο νους μου αυτό, ξεφώνισε άξαφνα ο Αλιόσα με πίκρα. - I never thought about it, my mind can't cope with it," Alyosha suddenly exclaimed with bitterness.

— Τι, τι λοιπόν;

— Αυτός πάει στη Μόσχα κι εσείς φωνάξατε πως είστε χαρούμενη, επίτηδες το φωνάξατε! - He's going to Moscow and you shouted that you were happy, you shouted it on purpose! Και ύστερα αρχίσατε αμέσως να εξηγείτε πως δε χαίρεστε γι' αυτό μα πως απεναντίας λυπάστε που... χάνετε έναν φίλο, μα κι αυτό επίτηδες το υποκριθήκατε... παίζατε θέατρο, κωμωδία παίζατε!... And then you immediately began to explain that you were not happy about it, but that you were sorry that... you're losing a friend, but you deliberately pretended that too... you were acting, you were playing a comedy!...

— Θέατρο; Πώς;... Τι σημαίνει αυτό; ξεφώνισε η Κατερίνα Ιβάνοβνα κατάπληκτη, κοκκινίζοντας και σμίγοντας τα φρύδια της. - Theatre? How?... What does that mean?Katerina Ivanovna exclaimed in amazement, blushing and furrowing her brows.

— Μα όσο κι αν τον βεβαιώνετε πως λυπάστε γιατί χάνετε έναν φίλο, του λέτε όμως καταπρόσωπο πως είστε ευτυχισμένη που φεύγει... πρόφερε ασθμαίνοντας πια ο Αλιόσα. - But no matter how much you assure him that you are sorry for losing a friend, you tell him to his face that you are happy that he is leaving... Alyosha uttered, panting now.

Στεκόταν δίπλα στο τραπέζι και δεν έλεγε να κάτσει. He stood by the table and would not sit down.

— Τι θέλετε να πείτε, δεν καταλαβαίνω... - What do you mean, I don't understand...

— Μα ούτε κι ο ίδιος ξέρω... Έγινε κάτι ξαφνικό... σάμπως να φωτίστηκα αναπάντεχα... Ξέρω πως δεν κάνω καλά που τα λέω, όμως παρ' όλα αυτά θα τα πω, εξακολούθησε ο Αλιόσα με την ίδια τρεμάμενη φωνή που κοβόταν κάθε τόσο. - But I don't know myself... Something happened suddenly... ...as if I'd been unexpectedly enlightened... I know that I am not doing well to say it, but nevertheless I will say it, continued Alyosha in the same trembling voice that cut every now and then. Θέλω να πω τούτο: Πως ίσως εσείς να μην αγαπάτε καθόλου τον αδερφό μου τον Ντιμήτρι, ίσως ποτέ να μην τον αγαπήσατε... Μα κι ο Ντιμήτρι ίσως να μη σας αγαπάει καθόλου... κι αυτός ποτέ του... μονάχα σας σέβεται... Μα την αλήθεια, δεν ξέρω πώς τολμάω και τα λέω τώρα όλα αυτά, μα κάποιος πρέπει επιτέλους να πει την αλήθεια... γιατί κανένας εδώ πέρα δε θέλει να πει την αλήθεια. I want to say this: that maybe you don't love my brother Dimitri at all, maybe you never loved him... But maybe Dimitri doesn't love you at all... and he never loved you. only respects you... I don't know how I dare say all this, but someone must tell the truth. because no one here wants to tell the truth.

— Ποια αλήθεια; ξεφώνισε η Κατερίνα Ιβάνοβνα και η φωνή της είχε κάποιον υστερικό τόνο. - What truth?Katerina Ivanovna cried out, her voice having a certain hysterical tone.

— Νά ποια, ψιθύρισε ο Αλιόσα σα να πηδούσε στο κενό. - 'There who,' Aliosa whispered as if jumping into the void. Φωνάξτε τώρα τον Ντιμήτρι, εγώ θα τον βρω, κι ας έρθει εδώ κι ας σας πάρει απ' το χέρι. Now call Dimitri, I will find him, and let him come here and take you by the hand. Ύστερα ας πάρει απ' το χέρι τον Ιβάν κι ας ενώσει τα χέρια σας. Then let him take Ivan by the hand and join your hands. Γιατί σεις βασανίζετε τον Ιβάν μόνο και μόνο γιατί τον αγαπάτε... Και τον βασανίζετε γιατί πιέζετε τον εαυτό σας ν' αγαπήσετε τον Ντιμήτρι... μα αυτό είναι ψέμα... πασχίζετε να πείσετε τον εαυτό σας... Why do you torture Ivan just because you love him... And you torture him because you force yourself to love Dimitri... but that's a lie. you're trying to convince yourself...

O Αλιόσα άφησε ατέλειωτη τη φράση και σώπασε. Alyosha let the sentence trail off and fell silent.

— Είστε... είστε... είστε... ένας μικρός παλαβός, νά τι είστε! - You're... you're... you're... you're... you're a little nutcase, that's what you are! φώναξε η Κατερίνα Ιβάνοβνα. Katerina Ivanovna shouted.

Το πρόσωπό της είχε χλομιάσει και τα χείλη της είχαν παραμορφωθεί από θυμό. Her face was pale and her lips were contorted in anger. O Ιβάν Φιοντόροβιτς έβαλε ξαφνικά τα γέλια και σηκώθηκε απ' τη θέση του. Ivan Fyodorovich suddenly laughed and got up from his seat. Κρατούσε το καπέλο του στο χέρι. He held his hat in his hand.

— Έκανες λάθος, καλέ μου Αλιόσα, είπε και το πρόσωπό του πήρε μιαν έκφραση που ως τα τώρα δεν είχε δει ποτέ του ο Αλιόσα. - "You were wrong, my good Alyosha," he said, and his face took on an expression that Alyosha had never seen before.

Είχε μιαν έκφραση κάποιας νεανικής ειλικρίνειας κι ενός δυνατού, ασυγκράτητου κι ανεπιτήδευτου συναισθήματος. He had an expression of a certain youthful sincerity and a strong, unrestrained and unpretentious emotion.

— Η Κατερίνα Ιβάνοβνα ποτέ δεν μ' αγαπούσε! - Katerina Ivanovna never loved me! Όλον τον καιρό το 'ξερε πως την αγαπώ, αν και ποτέ δεν της είπα λέξη για την αγάπη μου. All the time she knew I loved her, though I never said a word to her about my love. Το 'ξερε μα δε μ' αγαπούσε. He knew it, but he didn't love me. Ούτε και φίλος της ήμουν ποτέ, ούτε και για μια μέρα: αυτή η περήφανη γυναίκα δεν είχε ανάγκη τη φιλία μου. Nor was I ever her friend, not even for a day: this proud woman had no need of my friendship. Με κρατούσε κοντά της για να εκδικείται στο πρόσωπό μου όλες τις προσβολές που της επέβαλε ο Ντιμήτρι, προσβολές που αρχίσανε απ' την πρώτη τους κιόλας συνάντηση... Γιατί και η πρώτη πρώτη τους συνάντηση έμεινε στην καρδιά της σαν μια προσβολή. She kept me close to her to avenge in my face all the insults that Dimitri had inflicted on her, insults that began from their very first meeting... Because their first meeting also remained in her heart as an insult. Νά τι καρδιά έχει! What a heart he has! Όλον αυτόν τον καιρό δεν έκανα τίποτα άλλο παρά να την ακούω να μου μιλάει για τον έρωτα που νιώθει για κείνον. All this time I have done nothing but listen to her talk to me about the love she feels for him. Τώρα φεύγω, μα πρέπει να ξέρετε, Κατερίνα Ιβάνοβνα, πως πραγματικά μονάχα εκείνον αγαπάτε κι όσο περισσότερο σας προσβάλλει, τόσο και πιο πολύ τον αγαπάτε. Now I am leaving, but you must know, Katerina Ivanovna, that you really love only him, and the more he offends you, the more you love him. Αυτός είναι ο σπαραγμός σας. This is your heartbreak. Τον αγαπάτε έτσι ακριβώς όπως είναι, τον αγαπάτε για τις προσβολές του. You love him just the way he is, you love him for his insults. Αν διορθωνότανε, θα τον παρατούσατε αμέσως και θα παύατε εντελώς να τον αγαπάτε. If it were corrected, you would immediately leave him and cease to love him altogether. Μα τον χρειάζεστε για να βλέπετε συνεχώς μπροστά σας τον ηρωισμό της πιστής αφοσίωσής σας και να τον κατηγορείτε για την απιστία του. But you need him to constantly see before you the heroism of your faithful devotion and to blame him for his unfaithfulness. Κι όλα αυτά απ' την περηφάνεια σας... Ω, έχετε ταπεινωθεί πολύ κι έχετε εξευτελιστεί, μα όλα αυτά γίνανε από περηφάνεια... Εγώ είμαι υπερβολικά νέος και σας αγαπούσα υπερβολικά. And all this out of your pride... Oh, you have been greatly humiliated and degraded, but it is all because of pride... I am too young and I loved you too much. Το ξέρω πως αυτό δε θα 'πρεπε να σας το πω, θα 'ταν πολύ πιο αξιοπρεπές να σας αφήσω. I know I shouldn't tell you this, it would be much more dignified to leave you. Δε θα 'ταν και τόσο προσβλητικό για σας. It wouldn't be that offensive to you. Μα τώρα φεύγω και πάω μακριά και ποτέ δεν θα ξαναγυρίσω. But now I'm leaving and going away and I'm never coming back. Για πάντα φεύγω... Δε θέλω να μείνω μ' έναν άνθρωπο που σπαράζει... Άλλωστε, δεν ξέρω να μιλάω. Forever I go... I don't want to stay with a man who's breaking... Besides, I don't know how to talk. Τα είπα όλα πια... Αντίο, Κατερίνα Ιβάνοβνα. I've said it all now... Goodbye, Katerina Ivanovna. Δεν πρέπει να θυμώνετε μαζί μου, γιατί εγώ είμαι εκατό φορές πιο τιμωρημένος από σας. You must not be angry with me, because I am a hundred times more punished than you. Τιμωρημένος και μόνο γιατί δε θα σας ξαναδώ ποτέ πια. Punished only because I'll never see you again. Αντίο. Δε θέλω να σφίξω το χέρι σας. I don't want to shake your hand. Με βασανίζατε πολύ συνειδητά, τόσο που δεν μπορώ να σας συγχωρέσω αυτή την ώρα. You tortured me very consciously, so much so that I cannot forgive you at this hour. Αργότερα ναι, μα τώρα όχι, δεν το θέλω το χέρι σας. Later yes, but now no, I don't want your hand.

Den Dank, Dame, hegehr ich nicht. I don't need your thanks, lady.

(Δεν επιζητώ, κυρία μου, το ευχαριστώ σας), (I do not seek, madam, your thanks),

πρόσθεσε μ' ένα σαρκαστικό χαμόγελο, αποδείχνοντας ταυτόχρονα πως κι αυτός μπορούσε να διαβάζει και να μαθαίνει απέξω τον Σίλερ, πράγμα που ως τα τότε δε θα το πίστευε ο Αλιόσα. he added with a sarcastic smile, proving at the same time that he too could read and learn Schiller by heart, which until then Aliosha would not have believed. Βγήκε απ' το δωμάτιο χωρίς καν ν' αποχαιρετήσει την οικοδέσποινα, την κυρία Χοχλάκοβα. He left the room without even saying goodbye to his hostess, Mrs. Khokhlakova. O Αλιόσα έσμιξε τα χέρια του. Aliosha clasped his hands together.

— Ιβάν, φώναξε σαν να τα 'χε χαμένα. - Ivan, he shouted as if he'd lost his mind. Γύρισε πίσω, Ιβάν! Come back, Ivan! Όχι, όχι, τώρα πια ποτέ δε θα γυρίσει, ξεφώνισε πάλι με πίκρα, και για όλα αυτά φταίω εγώ, εγώ άρχισα! No, no, now he'll never come back, he cried out again in bitterness, and it's all my fault, I started it! O Ιβάν μίλησε με κακία. Ivan spoke with malice. Δεν ήταν σωστά αυτά που είπε και δείχνανε κι ένα μίσος... Πρέπει να 'ρθει πάλι εδώ πέρα, να γυρίσει, να γυρίσει, ξεφώνιζε ο Αλιόσα σαν μισοπάλαβος. What he said wasn't right and it showed a hatred... He must come back here again, come back, come back, Alyosha exclaimed like a half-madman.

Η Κατερίνα Ιβάνοβνα έφυγε ξαφνικά και πήγε στο άλλο δωμάτιο. Katerina Ivanovna left suddenly and went into the other room.

— Καθόλου δε φταίτε εσείς— φερθήκατε υπέροχα· σαν άγγελος φερθήκατε, ψιθύρισε γρήγορα και μ' ενθουσιασμό στον Αλιόσα η κυρία Χοχλάκοβα. - "It's not your fault at all; you behaved wonderfully; you behaved like an angel," Mrs. Hochlakova whispered quickly and enthusiastically to Aliosha. Θα κάνω ό,τι μπορώ για να μη φύγει ο Ιβάν Φιοντόροβιτς... I'll do everything I can to keep Ivan Fyodorovich from leaving...

Το πρόσωπό της έλαμπε από χαρά προς μεγάλη θλίψη του Αλιόσα. Her face shone with joy to Aliosha's great sorrow. Μα η Κατερίνα Ιβάνοβνα γύρισε αμέσως. But Katerina Ivanovna returned immediately. Κρατούσε στα χέρια της δυο χαρτονομίσματα των εκατό ρουβλίων. She was holding in her hands two hundred rupee notes.

— Θέλω να σας παρακαλέσω να μου κάνετε μια μεγάλη χάρη, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, άρχισε γυρίζοντας κατευθείαν στον Αλιόσα με μια φωνή φαινομενικά ήρεμη κι άχρωμη, λες και στ' αλήθεια δεν είχε συμβεί τίποτα πριν από λίγο. - "I want to ask you to do me a great favour, Alexey Fyodorovich," he began, turning directly to Alyosha in a seemingly calm and colourless voice, as if nothing had really happened just now. Εδώ και μια βδομάδα, —ναι, μια βδομάδα, νομίζω— ο Ντιμήτρι Φιοντόροβιτς φέρθηκε πολύ απερίσκεπτα, έκανε μια πράξη άδικη, αποτρόπαιη. For a week now - yes, a week, I think - Dimitri Fyodorovich has behaved very recklessly, he has done an unjust, heinous act. Υπάρχει εδώ πέρα ένα κακόφημο μέρος, μια ταβέρνα. There's a notorious place here, a tavern. Εκεί συνάντησε εκείνον τον απόστρατο λοχαγό, που ο πατέρας σας τον χρησιμοποιούσε για κάτι δουλειές. That's where he met that retired captain, who your father was using for some business. O Ντιμήτρι Φιοντόροβιτς θύμωσε για κάποιο λόγο μ' αυτόν το λοχαγό, τον άρπαξε απ' τα γένια και μπροστά σ' όλο τον κόσμο τον έσυρε έξω στο δρόμο, σ' αυτή την ταπεινωτική κατάσταση, και κει εξακολουθούσε να τον σέρνει και λένε πως ένα παιδί, ο γιος αυτού του λοχαγού, που είναι μαθητής, παιδάκι ακόμα, βλέποντάς το αυτό έτρεχε δίπλα του κι έκλαιγε γοερά και παρακαλούσε ν' αφήσουν τον πατέρα του· παρακαλούσε τον κάθε διαβάτη να υπερασπίσει τον πατέρα του, μα όλοι γελούσανε μαζί του. Dimitri Fyodorovich got angry for some reason with this captain, grabbed him by the beard and in front of the whole world dragged him out into the street, in this humiliating situation, and there he was still dragging him and they say like a child, the son of this captain, who is a student, still a boy, seeing this, ran beside him and cried sobbed and begged them to let his father go; he begged every passerby to defend his father, but they all laughed at him. Με συγχωρείτε, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, όμως δεν μπορώ να μην αγαναχτήσω όταν θυμηθώ αυτό το αδιάντροπο φέρσιμό του... ένα φέρσιμο που μονάχα από έναν Ντιμήτρι Καραμάζοβ μπορεί να το περιμένει κανείς, κι αυτό πάνω στην οργή του... και στα πάθη του! Excuse me, Alexei Fyodorovich, but I cannot help but be indignant when I remember his shameless behaviour... a behaviour that can only be expected from a Dimitri Karamazov, and that in his rage... and his passions! Ούτε και να το διηγηθώ δεν μπορώ, δεν είμαι σε θέση... Χάνω τα λόγια μου. I can't even tell you about it, I'm not in a position... I'm at a loss for words. Ζήτησα πληροφορίες γι' αυτόν τον δυστυχισμένο κι έμαθα πως είναι πολύ φτωχός. I asked for information about this unfortunate man and found out that he is very poor. Το επίθετό του είναι Σνεγκιριόβ. Έκανε κάποιο παράπτωμα στην υπηρεσία του και τον καθαιρέσανε, δεν ξέρω πώς γίνανε όλα αυτά, και τώρα αυτός και η οικογένειά του με τα δυστυχισμένα άρρωστα παιδιά του και τη γυναίκα του, που άκουσα πως είναι τρελή, πεινάει κυριολεκτικά. He did some misconduct in his service and was removed, I don't know how it all happened, and now he and his family with his unhappy sick children and his wife, who I hear is crazy, is literally starving. Ζει πολλά χρόνια πια σ' αυτή την πολιτεία, κάνει κάποια δουλειά, κάπου ήτανε γραφιάς, μα τώρα δεν τον πληρώνουν. He's lived in this state for many years now, he's done some work, he's been a scribe somewhere, but now they don't pay him. Σκέφτηκα εσάς, θέλω να πω πως... δεν ξέρω, τα μπερδεύω, ήθελα με μια λέξη να σας παρακαλέσω, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, καλέ μου Αλεξέι Φιοντόροβιτς, να πάτε σπίτι του, να βρείτε κάποια πρόφαση, να πάτε σπίτι του, δηλαδή σ' αυτού του λοχαγού —ω, Θεέ μου, πώς τα μπερδεύω!— και με τακτ, με προσοχή, ακριβώς όπως εσείς μονάχα ξέρετε να τα καταφέρνετε (ο Αλιόσα ξαφνικά κοκκίνισε) να μπορέσετε να του δώσετε αυτή την ενίσχυση, νά, αυτά τα διακόσια ρούβλια. I thought of you, I mean to say that... I don't know, I'm confused, I wanted to beg you in a word, Alexei Fyodorovich, my dear Alexei Fyodorovich, to go to his house, to find some excuse, to go to his house, that is, to that captain's - oh, God, how I'm confused!- and tactfully, carefully, just as you alone know how to manage (Alyosha suddenly blushed) to be able to give him this reinforcement, there, this two hundred roubles. Σίγουρα θα τα δεχτεί... δηλαδή πρέπει να τον πείσετε να τα δεχτεί... Ναι, μα για σταθείτε. He will definitely accept them... that is, you have to convince him to accept them... Yes, but wait a minute. Σημειώστε πως αυτό δεν είναι μια δωροδοκία για να μην κάνει την καταγγελία —γιατί νομίζω πως είχε σκοπό να κάνει μήνυση—, γίνεται μονάχα από συμπάθεια, γίνεται γιατί θέλω να τον βοηθήσω, εγώ, εγώ, η αρραβωνιαστικιά του Ντιμήτρι Φιοντόροβιτς κι όχι αυτός ο ίδιος... Με δυο λόγια εσείς θα τα καταφέρετε... θα πήγαινα μονάχη μου μα εσείς θα τα καταφέρετε πολύ καλύτερα από μένα. Note that this is not a bribe not to file a complaint - because I think he was going to file a complaint - it is only out of sympathy, it is because I want to help him, I, me, Dimitri Fyodorovich's fiancée and not him... In short, you will manage... I would go alone, but you will manage much better than me. Κάθεται στην οδό Οζερνάγια, στο σπίτι της Καλμίκοβα... Για όνομα του Θεού, κάντε μου αυτή τη χάρη, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, κάντε την και τώρα... τώρα είμαι κάπως... κουρασμένη. He's sitting on Ozernaya Street, in Kalmykova's house... For God's sake, do me this favour, Alexei Fyodorovich, do it now... now I'm a bit... tired. Χαίρετε... Hello...

Του γύρισε τόσο γρήγορα και ξαφνικά την πλάτη και μπήκε στο άλλο δωμάτιο, που ο Αλιόσα δεν πρόφτασε να πει λέξη· κι όμως, ήθελε κάτι να της έλεγε, ήθελε να ζητήσει συγνώμη, να πάρει όλο το φταίξιμο πάνω του, κάτι να 'λεγε τελοσπάντων, γιατί ένιωθε τόσο ξέχειλη την καρδιά του και δεν ήθελε με κανέναν τρόπο να φύγει έτσι. She turned her back on him so quickly and suddenly and went into the other room that Alyosha did not have time to say a word; and yet he wanted to say something to her, he wanted to apologize, to take all the blame, to say something, because he felt so full of himself that he did not want to leave like that. Μα η κυρία Χοχλάκοβα τον πήρε απ' το χέρι και τον οδήγησε έξω. But Mrs. Hochlakova took him by the hand and led him out. Στο χωλάκι τον σταμάτησε και πάλι, όπως κι όταν πρωτομπήκε. In the field she stopped him again, as she had when he first entered.

— Είναι περήφανη, παλεύει με τον εαυτό της, μα είναι καλή, υπέροχη, μεγαλόψυχη! - She is proud, she struggles with herself, but she is good, wonderful, magnanimous! αναφώνησε μισοψιθυρίζοντας η κυρία Χοχλάκοβα. Mrs. Hochlakova exclaimed in a half-whisper. Ω, πόσο την αγαπώ, ιδιαίτερα ορισμένες στιγμές και πόσο χαίρομαι και πάλι! Oh, how I love her, especially at certain times and how happy I am again! Καλέ μου Αλεξέι Φιοντόροβιτς, δεν το ξέρατε βέβαια, μάθετε λοιπόν πως όλες εμείς, (εγώ και οι δυο θείες της), όλες σας λέω, και η Lise ακόμα, παρακαλάμε και προσευχόμαστε να τα χαλάσει με τον αγαπητό σας Ντιμήτρι Φιοντόροβιτς, που δεν θέλει να την ξέρει και δεν την αγαπάει και να πάρει τον Ιβάν Φιοντόροβιτς, αυτό το μορφωμένο και άξιο αυτόν νέο που την αγαπάει περισσότερο από το καθετί στον κόσμο. My dear Alexei Fyodorovich, you did not know it, of course, so know that all of us, (I and her two aunts), all of us, I tell you, and Lise too, beg and pray that she will break up with your dear Dimitri Fyodorovich, who does not want to know her and does not love her, and that she will take Ivan Fyodorovich, this educated and worthy young man who loves her more than anything else in the world. Ολόκληρη συνωμοσία σκαρώσαμε εδώ πέρα και ίσως αυτός να 'ναι ο λόγος που και γω δε φεύγω από τούτη την πολιτεία... We've got a whole conspiracy going on here, and maybe that's why I'm not leaving this state either...

— Όμως αυτή έκλαψε και πάλι, πάλι προσβλήθηκε! - But she cried again, she was offended again! ξεφώνισε ο Αλιόσα. Alyosha exclaimed.

— Μην πιστεύετε στα δάκρια της γυναίκας, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, εγώ είμαι πάντοτε ενάντια στις γυναίκες σ' αυτές τις περιπτώσεις και πάντα υποστηρίζω τους άντρες. - Don't believe a woman's tears, Alexey Fyodorovich, I am always against women in these cases and always support men.

— Μαμά, εσείς τον χαλάτε και τον καταστρέφετε, ακούστηκε η λεπτή φωνή της Lise πίσω από την πόρτα. - 'Mum, you're spoiling and destroying him,' came Lise's thin voice from behind the door.

— Όχι, εγώ φταίω για όλα, εγώ είμαι η αιτία για όλα αυτά τα τρομερά πράγματα! - No, it's all my fault, I'm the cause of all these terrible things! έλεγε και ξανάλεγε απαρηγόρητος ο Αλιόσα σε μιαν έξαψη βασανιστικής ντροπής και υπόφερε για το φέρσιμό του, σκέπαζε μάλιστα το πρόσωπό του με τα χέρια. Alyosha was saying and saying again and again, inconsolably, in a fit of excruciating shame and regretting his behaviour, even covering his face with his hands.

— Απεναντίας. - On the contrary. Σεις φερθήκατε σαν άγγελος, ναι, σαν άγγελος, αυτό μπορώ να το ξαναλέω χιλιάδες φορές. You behaved like an angel, yes, like an angel, I can say that a thousand times.

— Μαμά, γιατί φέρθηκε σαν άγγελος; ακούστηκε και πάλι η φωνούλα της Lise. - Mom, why did he act like an angel?Lise's little voice came again.

— Μου 'ρθε ξαφνικά η σκέψη καθώς τα 'βλεπα όλα αυτά, εξακολούθησε ο Αλιόσα σαν να μην άκουσε τη Λίζα. - The thought suddenly occurred to me as I was watching all this, Aliosha continued as if he hadn't heard Lisa. Πως αυτή αγαπάει τον Ιβάν, κι έτσι είπα εκείνη την ανοησία... και τώρα τι θα γίνει; That she loves Ivan, so I said that stupid thing... and now what?

— Μα με ποιον τι θα γίνει, τι θα γίνει; Με ποιον; ξεφώνισε η Lise. - But with whom, what will be done, what will be done? With whom?" cried Lise. Μαμά, σίγουρα θέλετε να με σκοτώσετε. Mom, you definitely want to kill me. Σας ρωτάω και δε μου απαντάτε. I ask you and you don't answer me.

Εκείνη τη στιγμή μπήκε τρέχοντας η καμαριέρα. At that moment the maid came running in.

— Η Κατερίνα Ιβάνοβνα είναι άσχημα, κλαίει... υστερική κρίση... χτυπιέται. - Katerina Ivanovna is in bad shape, crying... hysterical crisis... beating herself up.

— Τι είναι; φώναξε η Lise με ταραγμένη τώρα φωνή. - What is it?Lise cried in a now agitated voice. Μαμά εγώ θα πάθω κρίση κι όχι αυτή! Mom, I'm the one having a seizure, not her!

— Lise, για όνομα του Θεού, μη φωνάζεις, μη με σκοτώνεις. - Lise, for God's sake, don't shout, don't kill me. Είσαι ακόμα σε μιαν ηλικία που δεν επιτρέπεται να τα ξέρεις όλα όσα ξέρουν οι μεγάλοι, θα 'ρθω και θα στα πω όλα όσα είναι σωστό να μάθεις. You are still at an age when you are not allowed to know everything that adults know, I will come and tell you everything that is right for you to know. Ω, Θεέ μου! Oh, my God! Τρέχω, τρέχω... Υστερία, αυτό είναι καλό σημάδι, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, αυτό είναι υπέροχο, που της ήρθε κρίση. I'm running, I'm running... Hysteria, that's a good sign, Alexei Fyodorovich, that's wonderful, that she's having a fit. Έτσι χρειάζεται. That's how it's needed. Σ' αυτές τις περιπτώσεις είμαι πάντα ενάντια στις γυναίκες, ενάντια σ' όλες αυτές τις υστερίες και τα γυναικεία δάκρυα. In these cases I am always against women, against all these hysterics and women's tears. Γιούλια, τρέχα και πες πως έφτασα. Yulia, run and tell them I'm here. Και πως αν έφυγε έτσι ο Ιβάν Φιοντόροβιτς γι' αυτό φταίει η ίδια. And that if Ivan Fyodorovich left like that, it was her fault. Μα δε θα φύγει. But he won't go. Lise, για όνομα του Θεού, μη φωνάζεις! Lise, for God's sake, don't shout! Α, ναι, δεν φωνάζεις εσύ, εγώ φωνάζω, συγχώρεσέ την τη μητέρα σου μα είμαι ενθουσιασμένη, ενθουσιασμένη, ενθουσιασμένη! Oh yes, you don't shout, I shout, forgive your mother but I'm excited, excited, excited! Και το προσέξατε, Αλεξέι Φιοντόροβιτς, τι νεαρός που φάνταζε πριν από λίγο ο Ιβάν Φιοντόροβιτς, τη στιγμή που έβγαινε; Τα είπε όλα και βγήκε! And did you notice, Alexei Fyodorovich, what a young man Ivan Fyodorovich looked like a moment ago, the moment he came out? He said everything and came out! Τον νόμιζα για σοφό, για ακαδημαϊκό και ξαφνικά φέρθηκε με τόση νεανική ορμή, με τόση ειλικρίνεια και απλότητα και ήταν όλα τόσο όμορφα, τόσο όμορφα, σαν να 'σασταν εσείς... Είπε κι εκείνο το γερμανικό στιχάκι, ακριβώς σαν και σας ήταν! I thought he was a wise man, an academic, and suddenly he behaved with such youthful vigour, such sincerity and simplicity, and it was all so beautiful, so beautiful, as if you were you... And he said that little German rhyme, just like you were! Όμως τώρα τρέχω, τρέχω. But now I'm running, running. Αλεξέι Φιοντόροβιτς, βιαστείτε να πάτε εκεί που σας έστειλε και γυρίστε το γρηγορότερο. Alexey Fyodorovich, hurry to where he sent you and return as quickly as possible. Lise, μήπως θέλεις τίποτα; Για όνομα του Θεού μην καθυστερήσεις ούτε λεπτό τον Αλεξέι Φιοντόροβιτς, θα ξανάρθει αμέσως... Lise, do you want anything? For God's sake don't delay Alexei Fyodorovich for a minute, he'll be right back...

Η κυρία Χοχλάκοβα έτρεξε επιτέλους. Mrs. Khokhlakova finally ran. O Αλιόσα, πριν φύγει, θέλησε ν' ανοίξει την πόρτα της Lise. Aliosa, before leaving, wanted to open Lise's door.

— Ποτέ! - Never! ξεφώνισε η Lise. Lise exclaimed. Τώρα πια με κανέναν τρόπο δε θα ανοίξω! Now there's no way I'm going to open it! Μιλήστε μου, έτσι έξω απ' την πόρτα. Talk to me, right outside the door. Για ποιο λόγο μπήκατε στη χορεία των αγγέλων; Αυτό μονάχα θέλω να μάθω. Why did you join the choir of angels? That's all I want to know.

— Για μια τρομερή ανοησία, Lise! - For a terrible nonsense, Lise! Χαίρετε. Hello.

— Σας απαγορεύω να φύγετε έτσι! - I forbid you to leave like that! ξεφώνισε η Lise.

— Lise, είμαι πολύ λυπημένος! - Lise, I'm very sad! Θα ξαναγυρίσω αμέσως, όμως είμαι πολύ, πολύ λυπημένος! I'll be right back, but I'm very, very sad!

Και βγήκε τρέχοντας από το δωμάτιο. And he ran out of the room.