Start learning this lesson now

Esperanta Retradio 2020, Virinoj en muziko (33)

Virinoj en muziko (33)

Anna Bolena (1507-1536) estas plej konata pro esti la dua edzino de Henriko la VIII-a kaj pro ĉio, kion ĉi tiu fakto signifis en ŝia vivo. Sed Anna Bolena ankaŭ estis granda amanto de muzikarto, komponante melodiojn por voĉo kaj liuto.

Ŝi apartenis al unu el la plej influaj familioj de la angla nobelaro. Granda parto de ŝia infanaĝo pasis en Francio, en la rafinita kortego de la reĝo Francisko la I-a, kie ŝi ricevis zorgeman edukadon.

Anna Bolena havis grandegan kapablon ludi instrumentojn kiel liuton, virĝinalon aŭ harpon, same kiel danci kaj deklami, sed ŝi dediĉis sin ne nur al interpretado, sed ankaŭ al komponado.

La beleco kaj allogeco de Anna impresis la kortegon kaj baldaŭ ŝi troviĝis ĉirkaŭita de admirantoj. Inter ili la reĝo mem, kiu kovris la patron de Anna per titoloj kaj havaĵoj por provi malhelpi ŝian eblan geedzecon kun iu el ŝiaj adorantoj.

Anna aperis ĉe la angla kortego kiam estis diskutata la serioza problemo de la sinsekvo al la trono. La reĝino Katerina de Aragono nekapablis naski viran heredanton. Sed Henriko la VIII-a bezonis ĉiakoste filon por daŭrigi sian dinastion, kaj tio fariĝis vera obsedo por la monarko, temo kiu miksiĝis en liaj politikaj kaj diplomatiaj agadoj.

En 1527 Henriko formale petis al la Papo nuligi sian geedzecon, kiam jam li estis komencinta pasian rilaton kun Anna Bolena.

Post du jarojn da peniga diplomatia ŝnurtira lukto, la Papo Klemento la VII-a rifuzis la peton de la reĝo. La papa rifuzo malebligis postan geedziĝon de Henriko kaj tial ekskludis la eblon havi virajn heredantojn kun legitimaj rajtoj al la trono. Ĉi tio kaŭzis gravegan politikan krizon inter Anglujo kaj Romo, kiu kulminis per la oficiala disiĝo de la angla nacia Eklezio el la papa jurisdikcio. La rezulto estis la starigo de nova kulto: Henriko fondis la Anglikanan Eklezion, kiu estis influita de la Lutera Reformo. La 25-an de januaro, 1533, Henriko sekrete edziĝis al Anna Bolena, kiu eble estis graveda. En aprilo, kun la sankcio de la nova Eklezio, kies estro fariĝis la Reĝo mem, la ĉefepiskopo de Canterbury deklaris la nulecon de la geedzeco kun Katerina de Aragono. En Pentekosta tago de tiu sama jaro, Anna Bolena estis solene kronita ĉe la Abatejo Westminster. En septembro, la reĝino naskis knabinon, kiu nomiĝis Elizabeto, la estonta Elizabeto la I-a de Anglio.

En la sekvaj jaroj, la reĝo atendis kun kreskanta senpacienco la naskiĝon de knabo, perdante intereson pri sia edzino laŭ la paso de la tempo. Dume, Anna gajnis la malamikecon de la plej influaj membroj de la kortego pro sia kaprica kaj aroganta karaktero, kiu lasis ŝin sen politika subteno kiam ŝia geedzeco eniris en krizon.

Kiam la ebleco havi filon estis preskaŭ malmultaj, kaj ŝia edzo jam estis enamiĝinta al alia virino, la reĝino estis viktimo de komploto por forigi ŝin de la trono.

En 1536, Anna estis arestita laŭ ordono de la reĝo kaj enfermita en la Turo de Londono. Ŝi estis akuzita pri adulto kaj estis juĝita kaj unuanime kondamnita al senkapigo. Tiu terura juĝa decido efektiviĝis post dek sep tagoj, la 19-an de majo de 1536. La kulpo de Anna Bolena pri la akuzoj kiuj kaŭzis ŝian morton, neniam estis dokumentitaj.

Inter la muziko atribuita al ĉi tiu angla reĝino, pluraj arioj por voĉo kaj liuto, elstaras ŝia kanto ‘La Morto skuas min dum mi dormas' (Deathe rocke me asleepe). Ŝajnas ke ĝi estis verkita atendante ŝian ekzekuton. Ĝi parolas pri ŝia baldaŭa morto, dume la instrumenta parto de la liuto imitas la sonon de la sonoriloj kiu vokas la kondamniton al la ekzekutejo.

La poemo reflektas ŝian suferon. En ĝi ŝi rimarkas, ke ŝia fino ne povas esti evitata; kaj emfazas, ke la morto almenaŭ donos al ŝi pacon kaj eskapon de ŝiaj nunaj suferoj. Ĉe la fino de ĉiu grava strofo estas rekantaĵo, iomete varianta, pri la alproksimiĝo de la morto kaj kiel ĝi estas neevitebla.

Ĝi estas bona kaj bela poemo, kiu transdonas grandegan riĉecon de ‘malhelaj' emocioj, turmentoj, mensa angoro, forta doloro kaj kordoloro, kaj fine rezignacio pri ŝia sorto. Per la uzo de diversaj specialaj teknikoj, inkluzive de metaforoj, similecoj kaj onomatopeo, ŝi faras la priskribojn pli emfazaj kaj vivecaj.

Al Anna Bolena oni ankaŭ atribuas aliajn kantojn, kiuj estas verkitaj laŭ ‘nobla' stilo, ili fariĝis parto de la folklora tradicio de Anglio.

Virinoj en muziko (33) women|in|music Mulheres na música (33) Женщины в музыке (33) Women in music (33)

Anna Bolena (1507-1536) estas plej konata pro esti la dua edzino de Henriko la VIII-a kaj pro ĉio, kion ĉi tiu fakto signifis en ŝia vivo. Anna|Bolena|is|most|known|for|being|the|second|wife|of|Henry|the|||and|for|everything|that|this|that|fact|meant|in|her|life Anna Boleyn (1507-1536) is best known for being the second wife of Henry VIII and for everything that this fact meant in her life. Sed Anna Bolena ankaŭ estis granda amanto de muzikarto, komponante melodiojn por voĉo kaj liuto. but|Anna|Bolena|also|was|great|lover|of|art of music|composing|melodies|for|voice|and|lute But Anna Boleyn was also a great lover of the art of music, composing melodies for voice and lute.

Ŝi apartenis al unu el la plej influaj familioj de la angla nobelaro. she|belonged|to|one|of|the|most|influential|families|of|the|English|nobility She belonged to one of the most influential families of the English nobility. Granda parto de ŝia infanaĝo pasis en Francio, en la rafinita kortego de la reĝo Francisko la I-a, kie ŝi ricevis zorgeman edukadon. big|part|of|her|childhood|passed|in|France|in|the|refined|court|of|the|king|Francis|the|||where|she|received|careful|education A large part of her childhood was spent in France, in the refined court of King Francis I, where she received a careful education.

Reveninte al Anglujo en 1522, ŝi okupis la lokon, kiu pro ŝia rango kongruis en la kortego kiel korteganino de la reĝino Katerina de Aragono, la unua edzino de Henriko la VIII-a kaj plej juna filino de la katolikaj gereĝoj. having returned|to|England|in|she|occupied|the|position|which|because of|her|rank|corresponded|in|the|court|as|lady-in-waiting|of|the|queen|Catherine|of|Aragon|the|first|wife|of|Henry|the|||and|youngest|daughter||of|the|Catholic|monarchs Returning to England in 1522, she occupied a position that was appropriate for her rank at court as a lady-in-waiting to Queen Catherine of Aragon, the first wife of Henry VIII and the youngest daughter of the Catholic Monarchs.

Anna aperis ĉe la angla kortego kiam estis diskutata la serioza problemo de la sinsekvo al la trono. Anna|appeared|at|the|English|court|when|was|being discussed|the|serious|problem|of|the|succession|to|the|throne Anna appeared at the English court when the serious issue of the succession to the throne was being discussed. La reĝino Katerina de Aragono nekapablis naski viran heredanton. the|queen|Catherine|of|Aragon|was unable|to give birth|male|heir Queen Catherine of Aragon was unable to give birth to a male heir. Sed Henriko la VIII-a bezonis ĉiakoste filon por daŭrigi sian dinastion, kaj tio fariĝis vera obsedo por la monarko, temo kiu miksiĝis en liaj politikaj kaj diplomatiaj agadoj. but|Henry|the|||needed|at all costs|son|to|continue|his|dynasty|and|that|became|true|obsession|for|the|monarch|theme|that|mixed|in|his|political|and|diplomatic|activities But Henry VIII needed a son at all costs to continue his dynasty, and this became a true obsession for the monarch, a theme that mixed into his political and diplomatic activities.

Post du jarojn da peniga diplomatia ŝnurtira lukto, la Papo Klemento la VII-a rifuzis la peton de la reĝo. after|two|years|of|grueling|diplomatic|back-and-forth|struggle|the|Pope|Clement|the|||refused|the|request|of|the|king After two years of arduous diplomatic maneuvering, Pope Clement VII refused the king's request. La papa rifuzo malebligis postan geedziĝon de Henriko kaj tial ekskludis la eblon havi virajn heredantojn kun legitimaj rajtoj al la trono. the|papal|refusal|made impossible|subsequent|marriage|of|Henry|and|therefore|excluded|the|possibility|to have|male|heirs|with|legitimate|rights|to|the|throne The papal refusal made it impossible for Henry to remarry and thus excluded the possibility of having male heirs with legitimate rights to the throne. Ĉi tio kaŭzis gravegan politikan krizon inter Anglujo kaj Romo, kiu kulminis per la oficiala disiĝo de la angla nacia Eklezio el la papa jurisdikcio. this|that|caused|serious|political|crisis|between|England|and|Rome|which|culminated|in|the|official|separation|of|the|English|national|Church|from|the|papal|jurisdiction This caused a significant political crisis between England and Rome, which culminated in the official break of the English national Church from papal jurisdiction. La rezulto estis la starigo de nova kulto: Henriko fondis la Anglikanan Eklezion, kiu estis influita de la Lutera Reformo. the|result|was|the|establishment|of|new|cult|Henry|founded|the|Anglican|Church|which|was|influenced|by|the|Lutheran|Reformation The result was the establishment of a new cult: Henry founded the Anglican Church, which was influenced by the Lutheran Reformation. La 25-an de januaro, 1533, Henriko sekrete edziĝis al Anna Bolena, kiu eble estis graveda. the|25th|of|January|Henry|secretly|married|to|Anne|Boleyn|who|perhaps|was|pregnant On January 25, 1533, Henry secretly married Anne Boleyn, who may have been pregnant. En aprilo, kun la sankcio de la nova Eklezio, kies estro fariĝis la Reĝo mem, la ĉefepiskopo de Canterbury deklaris la nulecon de la geedzeco kun Katerina de Aragono. in|April|with|the|sanction|of|the|new|Church|whose|head|became|the|King|himself|the|archbishop|of|Canterbury|declared|the|nullity|of|the|marriage|with|Catherine|of|Aragon In April, with the sanction of the new Church, whose head became the King himself, the Archbishop of Canterbury declared the nullity of the marriage to Catherine of Aragon. En Pentekosta tago de tiu sama jaro, Anna Bolena estis solene kronita ĉe la Abatejo Westminster. on|Pentecost|day|of|that|same|year|Anne|Boleyn|was|solemnly|crowned|at|the|Abbey|Westminster On Pentecost of that same year, Anne Boleyn was solemnly crowned at Westminster Abbey. En septembro, la reĝino naskis knabinon, kiu nomiĝis Elizabeto, la estonta Elizabeto la I-a de Anglio. in|September|the|queen|gave birth to|girl|who|was named|Elizabeth|the|future|Elizabeth|the|||of|England In September, the queen gave birth to a girl, who was named Elizabeth, the future Elizabeth I of England.

Kiam la ebleco havi filon estis preskaŭ malmultaj, kaj ŝia edzo jam estis enamiĝinta al alia virino, la reĝino estis viktimo de komploto por forigi ŝin de la trono. when|the|possibility|to have|son|was|almost|few|and|her|husband|already|was|fallen in love|to|another|woman|the|queen|was|victim|of|conspiracy|to|remove|her|from|the|throne When the possibility of having a son was almost nonexistent, and her husband had already fallen in love with another woman, the queen became a victim of a plot to remove her from the throne.

En 1536, Anna estis arestita laŭ ordono de la reĝo kaj enfermita en la Turo de Londono. in|Anna|was|arrested|according to|order|of|the|king|and|imprisoned|in|the|Tower|of|London In 1536, Anne was arrested by order of the king and imprisoned in the Tower of London. Ŝi estis akuzita pri adulto kaj estis juĝita kaj unuanime kondamnita al senkapigo. she|was|accused|of|adultery|and|was|judged|and|unanimously|condemned|to|beheading She was accused of adultery and was tried and unanimously sentenced to be beheaded. Tiu terura juĝa decido efektiviĝis post dek sep tagoj, la 19-an de majo de 1536. that|terrible|judicial|decision|was carried out|after|ten|seven|days|the|19th|of|May|of That terrible judicial decision was carried out after seventeen days, on May 19, 1536. La kulpo de Anna Bolena pri la akuzoj kiuj kaŭzis ŝian morton, neniam estis dokumentitaj. the|guilt|of|Anna|Boleyn|of|the|accusations|that|caused|her|death|never|was|documented The guilt of Anne Boleyn regarding the accusations that led to her death was never documented.

La poemo reflektas ŝian suferon. the|poem|reflects|her|suffering The poem reflects her suffering. En ĝi ŝi rimarkas, ke ŝia fino ne povas esti evitata; kaj emfazas, ke la morto almenaŭ donos al ŝi pacon kaj eskapon de ŝiaj nunaj suferoj. in|it|she|notices|that|her|end|not|can|be|avoided|and|emphasizes|that|the|death|at least|will give|to|her|peace|and|escape|from|her|current|sufferings In it, she notices that her end cannot be avoided; and emphasizes that death will at least give her peace and an escape from her current sufferings. Ĉe la fino de ĉiu grava strofo estas rekantaĵo, iomete varianta, pri la alproksimiĝo de la morto kaj kiel ĝi estas neevitebla. at|the|end|of|every|major|stanza|there is|refrain|somewhat|varying|about|the|approach|of|the|death|and|how|it|is|inevitable At the end of each significant stanza, there is a refrain, slightly varying, about the approach of death and how it is inevitable.

ai_request(all=20 err=0.00%) translation(all=37 err=0.00%) cwt(all=761 err=1.71%) en:B7ebVoGS:250507 openai.2025-02-07 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=4.29 PAR_CWT:B7ebVoGS=12.74