×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.


image

Esperanta Retradio 2019, Ĉu "verda" tekniko savos nian planedon ?

Ĉu "verda" tekniko savos nian planedon ?

La malbonaj novaĵoj amasiĝas: klimata ŝanĝo, elmortado de specioj, la rubiĝo de niaj maroj. Kulpas la homo kaj la kreskanta konsumo de fontaj materialoj. Eliron ofertu verda teknologio. En Berlino ekspozicio montras kiel tio povus funkcii.

La monda ekonomio estas tajlorita por kreskado. Ĝis nun tiu kreskado baziĝas sur la konsumo de fontaj materialoj. Elstara ekzemplo estas nafto. Ĝi estas elpumpata el la grundo pli kaj pli rapide kaj estas utiligata por la movigo de veturiloj, ŝipoj kaj aviadiloj. Pli kaj pli da personoj kaj varoj estas transportataj per tio. Sed kune kun la ekonomio kreskas la problemoj: La bruligita nafto eniras kiel karbondioksido la atmosferon, kaj la klimata ŝanĝo kiu rezultas el tio minacas endanĝerigi nian civilizon.

La malŝparo de fontaj materialoj havas ankoraŭ aliajn gravajn konsekvencojn: ekzemple malabundecon de akvo, amasan elmortadon de specioj kaj plenrubiĝo de la mondaj maroj. La ĝisnuna sukcesmodelo de la ekonomio, la ĝisfina ekspluatado de fontaj materialoj minacas fariĝi ekologia sakstrato. Sed kiel la homaro povos eskapi el tio - sen grave perdi bonstaton?

Ebla respondo je tio estas "verda" teknologio. Ĝi savu naturajn fontajn materialojn kaj tenu la efikojn de produktado kaj konsumo pri la naturo je laŭeble malalta nivelo. Plej konata ekzemplo estas renovigeblaj energioj. Suno kaj vento produktas elektron, sed ĉe tio ili ne enaerigas klimatodamaĝan karbondioksidon. Tamen ankaŭ ili ne estas sendifektaj ĉar ili estas kompareble multekostaj kaj bezonas multe da spaco.

La ideo pri verda teknologio estas plivastigebla al pluaj vivokampoj: al la pritraktado de krudaj materialoj, la movebleco, la nutrado kaj la produktado de preskaŭ ĉiuj konsumaĵoj. Ideon pri tio kiuj "verdaj" produktoj kaj servoj povas konkeri la merkaton, peras la "Festivalo de verda tekniko" en Berlino kiu laŭ indikoj de la organizantoj estas la unua tiuspeca. Tio estas apenaŭ miriga: La temo de elektra movebleco okupas multe da spaco ĉe la ekspozicio. Sur la areo en la antaŭa flughaveno Tempelhof estas ĉio kio povas moviĝi antaŭen: flugtaksioj, trajnoj, aŭtomobiloj, kamionoj, motorcikloj, skuteroj kaj boatoj. Ankaŭ en la reala ekonomio la senbenzina movebleco havas la plej fortan kreskadon de ĉiuj verdaj teknologioj - ĉe la elektraj motorsistemoj estas pli ol 50 procentoj jare.

Ĉu verda tekniko do savos la teron? Kritikantoj diras ke la vizio pri verda teknologio enhavas kelkajn belecajn difektojn. Ĉar ĝi laŭ ili donas la iluzion ke la homaro povus senhalte konsumadi plu - nur ke tio okazus kun verda fasado. La vizio de aŭstralia esploristo aliflanke ne estas altteknologiaj flugaŭtomatoj, multekostaj efikegaj domoj kaj vertikalaj farmoj - sed feriadoj en la hejmlando, puloveroj anstataŭ hejtinstalaĵoj kaj legomaj bedoj en la propra ĝardeno.

Certe necesos ambaŭ: verda teknologio kaj redukto de konsumo. Per ambaŭ kune ni havas ŝancon savi nian planedon.


Ĉu "verda" tekniko savos nian planedon ?

La malbonaj novaĵoj amasiĝas: klimata ŝanĝo, elmortado de specioj, la rubiĝo de niaj maroj. The bad news is piling up: climate change, species extinction, the rubble of our seas. La mauvaise nouvelle s'accumule: le changement climatique, l'extermination des espèces, la marée de nos mers. Kulpas la homo kaj la kreskanta konsumo de fontaj materialoj. It is the fault of man and the increasing consumption of source materials. Eliron ofertu verda teknologio. Exit offer green technology. En Berlino ekspozicio montras kiel tio povus funkcii.

La monda ekonomio estas tajlorita por kreskado. Ĝis nun tiu kreskado baziĝas sur la konsumo de fontaj materialoj. Elstara ekzemplo estas nafto. An outstanding example is oil. Ĝi estas elpumpata el la grundo pli kaj pli rapide kaj estas utiligata por la movigo de veturiloj, ŝipoj kaj aviadiloj. It is pumped out of the ground faster and faster and is used for the movement of vehicles, ships and aircraft. Pli kaj pli da personoj kaj varoj estas transportataj per tio. More and more people and goods are being transported thereby. Sed kune kun la ekonomio kreskas la problemoj: La bruligita nafto eniras kiel karbondioksido la atmosferon, kaj la klimata ŝanĝo kiu rezultas el tio minacas endanĝerigi nian civilizon.

La malŝparo de fontaj materialoj havas ankoraŭ aliajn gravajn konsekvencojn: ekzemple malabundecon de akvo, amasan elmortadon de specioj kaj plenrubiĝo de la mondaj maroj. The waste of source materials has still other important consequences: for example, water scarcity, mass extinction of species and depletion of the world's seas. La ĝisnuna sukcesmodelo de la ekonomio, la ĝisfina ekspluatado de fontaj materialoj minacas fariĝi ekologia sakstrato. The current model of success of the economy, the eventual exploitation of source materials threatens to become an ecological dead end. Sed kiel la homaro povos eskapi el tio - sen grave perdi bonstaton? But how can humanity escape from this - without seriously losing well-being?

Ebla respondo je tio estas "verda" teknologio. Ĝi savu naturajn fontajn materialojn kaj tenu la efikojn de produktado kaj konsumo pri la naturo je laŭeble malalta nivelo. It should save natural source materials and keep the effects of production and consumption on nature at the lowest possible level. Plej konata ekzemplo estas renovigeblaj energioj. Suno kaj vento produktas elektron, sed ĉe tio ili ne enaerigas klimatodamaĝan karbondioksidon. The sun and wind produce electricity, but they do not emit climate-damaging carbon dioxide. Tamen ankaŭ ili ne estas sendifektaj ĉar ili estas kompareble multekostaj kaj bezonas multe da spaco. However, they are also not intact because they are comparatively expensive and need a lot of space.

La ideo pri verda teknologio estas plivastigebla al pluaj vivokampoj: al la pritraktado de krudaj materialoj, la movebleco, la nutrado kaj la produktado de preskaŭ ĉiuj konsumaĵoj. The idea of green technology can be extended to other areas of life: the handling of raw materials, mobility, nutrition and the production of almost all consumables. Ideon pri tio kiuj "verdaj" produktoj kaj servoj povas konkeri la merkaton, peras la "Festivalo de verda tekniko" en Berlino kiu laŭ indikoj de la organizantoj estas la unua tiuspeca. The idea of which "green" products and services can conquer the market is conveyed by the "Festival of Green Technology" in Berlin, which according to the organizers is the first of its kind. Tio estas apenaŭ miriga: La temo de elektra movebleco okupas multe da spaco ĉe la ekspozicio. That’s hardly surprising: The issue of electric mobility takes up a lot of space at the exhibition. Sur la areo en la antaŭa flughaveno Tempelhof estas ĉio kio povas moviĝi antaŭen: flugtaksioj, trajnoj, aŭtomobiloj, kamionoj, motorcikloj, skuteroj kaj boatoj. On the area in the former Tempelhof airport is everything that can move forward: air taxis, trains, cars, trucks, motorcycles, scooters and boats. Ankaŭ en la reala ekonomio la senbenzina movebleco havas la plej fortan kreskadon de ĉiuj verdaj teknologioj - ĉe la elektraj motorsistemoj estas pli ol 50 procentoj jare. Even in the real economy, gasoline-free mobility has the strongest growth of all green technologies - electric motors are more than 50 percent a year.

Ĉu verda tekniko do savos la teron? Kritikantoj diras ke la vizio pri verda teknologio enhavas kelkajn belecajn difektojn. Critics say the vision of green technology contains some beauty flaws. Ĉar ĝi laŭ ili donas la iluzion ke la homaro povus senhalte konsumadi plu - nur ke tio okazus kun verda fasado. Because, according to them, it gives the illusion that humanity could continuously consume more - only that this would happen with a green facade. La vizio de aŭstralia esploristo aliflanke ne estas altteknologiaj flugaŭtomatoj, multekostaj efikegaj domoj kaj vertikalaj farmoj - sed feriadoj en la hejmlando, puloveroj anstataŭ hejtinstalaĵoj kaj legomaj bedoj en la propra ĝardeno. The Australian researcher’s vision on the other hand is not high-tech vending machines, expensive impact houses and vertical farms - but holidays in the home country, sweaters instead of heating installations and vegetable beds in one’s own garden.

Certe necesos ambaŭ: verda teknologio kaj redukto de konsumo. Per ambaŭ kune ni havas ŝancon savi nian planedon.