Hoofdstuk 11 Κεφάλαιο 11 Chapter 11

Toen lieten zij haar alleen, vroeger dan zij gewoon was, en de oude vrouw belde nog niet dadelijk de meiden om het licht uit te doen - om naar bed te gaan -: zij dwaalde alleen hare kamers wat door, haar groote, leêge, nog helder verlichte kamers. ||||||||||||||||||||||||||||||||wandered|||||||||||| Then they left her alone, earlier than she was used to, and the old woman did not immediately call the girls to turn off the light - to go to bed -: she wandered through her rooms, her large, empty, still brightly lit rooms. Wat was er dan toch veranderd met de vele, vele jaren, die heel langzaam aan zich stapelden op elkaâr om haar heen, om haar heen, als begroeven zij haar       geheel in hunne grauwe stapelingen... Soms was het haar of er niets was veranderd; of de Zondag-avonden altijd de zelfde bleven, ook al was er wel eens een afwezig - om de een of andere reden... Maar soms was het haar - als heden - of alles, of àlles veranderd was, en met nauwlijks waarneembare veranderingen... Bleef zij alleen de zelfde...? ||||||||||||||||piled up||||||||||buried|||||||piles||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||observable|||||| What had changed then with the many, many years that slowly piled up around her, around her, as if they were completely burying her in their gray accumulations... Sometimes it seemed to her that nothing had changed; or that the Sunday evenings always remained the same, even if someone was absent - for one reason or another... But sometimes it felt to her - like today - as if everything, or everything had changed, with hardly noticeable changes... Did she remain the same...? Nu was zij gekomen in het kleine zijkamertje; van de koekjes was dezen keer bijna niets gegeten, en daar boven hing het mooie portret van haar man... het gouden kostuum... de ridderorden... Dood was hij... en met hem, al hunne grootheid - die zij lief had leeren krijgen om hem, uit hem... Zij dwaalde terug naar de andere kamers; er hingen portretten, er stonden portretten in lijstjes... Dood de oude huisdokter; zoo oud als afgestorven de oude zusters; dood Van Naghel... als afgestorven, zoo ver Bertha... Tante Lot... ze was er nog... ze was er nog... dapper, trots haar ruïne... Dan de kinderen... langzaam hun aller afsterving, of was het niet afsterving ver en wijd van haar weg... Karel... Adolfine... Ernst... zelfs Paul... Dorine, haar jongste... Alleen Constance... alleen Gerrit misschien... En de kleinkinderen... Frans... in Indië... Emilie...       Henri... God, wat deden zij in Parijs... God, o God - wat was er met hen! |||||||||||||||||||||||||||||suit||||||||||||||||||||||||||||||||||||lists||||||||||||||||||||||||||||||brave||||||||||death|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||| Now she had come into the small side room; almost nothing had been eaten of the cookies this time, and above hung the beautiful portrait of her husband... the golden suit... the knightly orders... He was dead... and with him, all their greatness - which she had learned to love because of him, from him... She wandered back to the other rooms; there were portraits hanging, there were portraits standing in frames... Dead the old family doctor; as old as the deceased old sisters; dead Van Naghel... as deceased, so far Bertha... Aunt Lot... she was still there... she was still there... brave, proud of her ruin... Then the children... slowly their all dying, or was it not dying far and wide from her... Karel... Adolfine... Ernst... even Paul... Dorine, her youngest... Only Constance... only Gerrit perhaps... And the grandchildren... Frans... in India... Emilie... Henri... God, what were they doing in Paris... God, oh God - what was happening to them! Zag zij plotseling den jongen niet neêr liggen... bleek als een lijk... met open kleêren... een diepe gapende wond, als een wel van bloed boven zijn hart zijn long purper ontstroomend... nog zieltogende... Waarom zag zij het... vreemd vizioen van enkele seconden... Het zoû zoo niet zijn... maar angstig deed het haar aan... En welwetend knikte zij het oude hoofd, glassig de oogen, die plotseling beter zagen de vizioenen dan de werkelijkheid - voor zij niets meer zouden zien, in de verdooving van de langzaam om en op haar gestapelde jaren... Waarom zag zij het...! |||||||||||||||||gaping|||||||||||lung||||dying||||||||||||||||||||||||||||||||||||visions||||||||||||anesthesia||||||||stacked||||| Suddenly she saw the boy lying down... pale as a corpse... with open clothes... a deep gaping wound, like a well of blood flowing from his heart, his lung bursting with purple... still gasping for breath... Why did she see it... a strange vision for a few seconds... It shouldn't be like this... but it made her anxious... And well aware, she nodded her old head, her eyes glassy, suddenly seeing the visions better than reality - before they would see nothing more, in the numbness of the slowly stacked years around and upon her... Why did she see it...! En in de leêgte van haar helder verlichte kamer kwam als een ruisching uit de verte aan, uit de verte buiten de kamer, de verte buiten het huis, de verte buiten den nacht - de heel verre verte der eeuwigheid, de eeuwigheid, waaruit worden àlle dingen der toekomst geboren - een ruisching zoo overstelpend, dat het was als een zee van bovenwereldlijkheid, waarin verdronk de bevende arme oude vrouw, verdronk met al hare ijdelheid en al haar nietsbeteekenend verdriet, verdronk haar heele kleine, kleine ziel als een atoom van niets in de ruischende, ruischende golven...       een ruisching, uit wier stemmen het klonk tot haar, dat het gebeuren ging! ||||||||||||rustling|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||overwhelming||||||||transcendence||||||||||||||||nothing significant|||||||||||||||||waves||rustling||||||||||| And in the emptiness of her brightly lit room came a rustling from afar, from outside the room, from outside the house, from outside the night - the very distant distance of eternity, the eternity from which all things of the future are born - a rustling so overwhelming, that it was like a sea of otherworldliness, in which the trembling poor old woman drowned, drowned with all her vanity and all her insignificant sorrow, drowned her whole tiny, tiny soul like an atom of nothing in the rustling, rustling waves... a rustling, from whose voices it sounded to her that the event was coming! dat het gebeuren ging!! that the event was coming!! het groote Verdriet - dat, waarvoor zij bevende bang was, omdat zij het al lang voorgevoelde en omdat het zoo zwaar zoû zijn te dragen voor haar - nu zij te oud en te moê was, om nog wàt van verdriet meer te dragen! ||||||||||||||forefelt||||||||||||||||||||||||||| the great Sorrow - that for which she was tremblingly afraid, because she had felt it long ago and because it would be so heavy to bear for her - now that she was too old and too weary to bear any more sorrow! En met een gebaar van onbewustheid stak zij òp haar bevende oude handen, en bad zij werktuigelijk: o God, niet meer... niet meer... Waarom zoû het dan zoo moeten worden, zoo zwaar en zoo erbarmingloos verpletterend... Waarom was het dan niet àlles maar vroeger gekomen, ook dat, wat zoo ruischende aandreigde, en waaronder zij nu, te moê en te zwak en te oud, bezwijken zoû, als het over haar heen zoû varen, als het haar bereikt had van uit de aandreigende, aanruischende verre, verre eeuwigheid, waaruit worden alle dingen der toekomst geboren... and|with|a|gesture|of|unconsciousness|she raised|she|up|her|trembling|old|hands|and|she prayed|she|mechanically|oh|God|not|more|not|more|why|would|it|then|so|must|become|so|heavy|and|so|merciless|crushing|why|was|it|then|not|everything|but|earlier|come|also|that|what|so|rustling|threatened|and|under which|she|now|too|tired|and|too|weak|and|too|old|to succumb|would|if|it|over|her|across|would|to sweep|if|it|her|reached|had|from|out of|the|threatening|rustling|distant|distant|eternity|from which|to be born|all|things|of the|future|born And with a gesture of unconsciousness, she raised her trembling old hands and mechanically prayed: oh God, no more... no more... Why must it be so, so heavy and so mercilessly crushing... Why had it not all come earlier, even that which threatened so ominously, and under which she would now, too weary and too weak and too old, succumb, as it would sweep over her, as it had reached her from the threatening, rustling distant, distant eternity, from which all things of the future are born...

Maar niet langer dan een seconde duurde voor haar de ruisching van die noodlottigheid en de weting ervan... En, de seconde voorbij, waren het alleen om haar rond de leêge, hel verlichte kamers. but|not|longer|than|a|second|it lasted|for|her|the|rustling|of|that|fatality|and|the|knowledge|of it|and|the|second|past|were|it|only|around|her|around|the|empty|bright|lit|rooms But the rustling of that fatality and the awareness of it lasted for her no longer than a second... And, the second passed, it was only around her in the empty, brightly lit rooms. Nu, elf uur, de kinderen al allen naar huis terug waren, nu belde zij... om de lichten uit te doen, om naar bed te       gaan - vroom zich schikkende naar de kleine eischen van het heele kleine leven - wat er dan ook daarboven bovenwereldlijk dreigde uit eeuwigheid... now|eleven|o'clock|the|children|already|all|to|home|back|were|now|she called|she|to|the|lights|off|to|to turn|to|to|bed|to|to go|piously|herself|adjusting|to|the|small|demands|of|the|whole|small|life|what|there|then|also|above|otherworldly|threatened|from|eternity Now, at eleven o'clock, the children had all returned home, now she rang... to turn off the lights, to go to bed - piously conforming to the small demands of the very small life - whatever might be threatening from above, from eternity...

De meiden bezig in de leêge kamers, waar zij uitdraaiden de gaskroon, ging langzaam de oude vrouw nu de trap op, naar boven, welwetend knikkend haar oude hoofd, triestig verwijtende, omdat het zoo zijn ZOU ... ook al bad zij, bevende bang: the|girls|busy|in|the|empty|rooms|where|they|they turned off|the|gas chandelier|she went|slowly|the|old|woman|now|the|stairs|up|to|upstairs|knowing|nodding|her|old|head|sadly|reproaching|because|it|so|to be|would|also|even|she prayed|she|trembling|afraid The maids busy in the empty rooms, where they turned off the gas chandelier, the old woman slowly climbed the stairs, upward, knowingly nodding her old head, sadly reproaching, because it was to be so... even though she prayed, trembling with fear:

- O God... NIET meer! ! O|God|NOT|more - Oh God... NOT anymore! !