Wachten, wachten, wachten op een woning Warten, warten, warten auf ein Zuhause Waiting, waiting, waiting for a home Esperando, esperando, esperando un hogar En attente, en attente, en attente d'un foyer Laukia, laukia, laukia, laukia namų

Deze video is voor mensen bij wie het geld niet tegen de plinten klotst. This video is for people who don't have the money splashing around the baseboards. Questo video è per le persone il cui denaro non schizza contro i battiscopa. Šis vaizdo įrašas skirtas žmonėms, kurių pinigai neblizga ant grindjuosčių.

En vooral voor mensen die überhaupt nog geen plinten hebben, maar die wel heel graag zouden willen. And especially for people who don't have skirting boards yet, but who would really like to. Ypač tiems, kurie dar neturi grindjuosčių, bet labai norėtų. E principalmente para quem ainda não tem rodapés, mas gostaria muito de ter.

Als in: een dak boven hun hoofd. Kaip antai: stogas virš galvos.

Maar voor een betaalbare huurwoning ben je aangewezen op de sociale huur. But for an affordable rental home you have to rely on social rent. Ma per avere una proprietà in affitto a prezzi accessibili, bisogna affidarsi all'edilizia sociale. Tačiau norėdami išsinuomoti nekilnojamąjį turtą už prieinamą kainą, turite pasikliauti socialiniu būstu.

Via die weg zou je een woning moeten kunnen huren voor maximaal 752 euro per maand. You should be able to rent a home that way for a maximum of 752 euros per month. Attraverso questo percorso, dovreste essere in grado di affittare un immobile per un massimo di 752 euro al mese. Tokiu būdu galėtumėte išsinuomoti nekilnojamąjį turtą už 752 eurus per mėnesį.

Mits je staat ingeschreven bij een woningcorporatie en niet boven een bepaalde inkomensgrens uitkomt. Provided you are registered with a housing corporation and do not exceed a certain income limit. A condizione che siate iscritti a un'associazione immobiliare e che non superiate un certo limite di reddito. Jei esate registruotas būsto asociacijoje ir neviršijate tam tikros pajamų ribos.

Klinkt goed, maar de realiteit is best wel triest. Sounds good, but the reality is pretty sad. Sembra bello, ma la realtà è piuttosto triste. Skamba gražiai, bet realybė yra gana liūdna.

Want er is op dit moment een enorm tekort aan woningen in deze sector. Perché attualmente c'è un'enorme carenza di alloggi in questo settore. Nes šiuo metu šiame sektoriuje labai trūksta būstų.

Resultaat: achter in de rij aansluiten en wachten... wachten... wachten. Result: get back in line and wait... wait... wait. Risultato: ci si mette in coda e si aspetta... aspettare... aspettare. Rezultatas: atsiduriate eilės gale ir laukiate... laukimas... laukimas.

En dan geen weken... geen maanden... maar jaren. Ir tada jokių savaičių... ne mėnesius... bet metai.

En heus niet alleen in de grote steden, ook hier... And not only in the big cities, here too... E non solo nelle grandi città, anche qui... Ir tikrai ne tik didžiuosiuose miestuose, net ir čia... E não só nas grandes cidades, aqui também...

...hier en hier is het dringen voor een sociale huurwoning ...here and here it is urgent for a social rental home ...Qui e qui sta spingendo per una casa in affitto sociale

En dat is frustrerend, vraag maar aan Ruben. E questo è frustrante, basta chiedere a Ruben. Ir tai vargina, paklauskite Rubeno.

Ik ben Ruben.

Ik ben 24 jaar en ik sta al zes jaar ingeschreven op de wachtlijsten voor een sociale huurwoning. I am 24 years old and I have been registered on the waiting lists for social housing for six years. Man 24 metai ir jau šešerius metus esu įrašytas į laukiančiųjų socialinio būsto sąrašus.

In deze video duiken we in meer dan honderd jaar sociale woningbouw... In this video we dive into more than a hundred years of social housing... Šiame vaizdo įraše apžvelgiame daugiau nei šimto metų socialinio būsto...

...en waarom het anno nu helemaal misgaat bij de vraag, en vooral het aanbod. ...and why today's demand is completely wrong, and especially the supply. ...E perché, ora, la domanda e soprattutto l'offerta stanno andando male. ...Ir kodėl anuo metu paklausa, o ypač pasiūla, eina visiškai ne taip.

En waarom Ruben en vele duizenden anderen met hem... Ir kodėl Rubenas ir daugelis tūkstančių kitų su juo...

...niet normaal betaalbaar kunnen wonen. ...not normally able to afford affordable housing. ...negali normaliai gyventi už prieinamą kainą.

Terwijl dat wel is vastgelegd in de Grondwet. Although it is enshrined in the Constitution. Mentre è sancito dalla Costituzione. Nors tai įtvirtinta Konstitucijoje.

We gaan even terug in de tijd. Akimirkai grįžtame į praeitį.

Tot en met de 19de eeuw wordt het bouwen van woningen vooral overgelaten aan beleggende particulieren. Up to and including the 19th century, the construction of houses was mainly left to private investors. Fino al XIX secolo compreso, la costruzione di abitazioni era affidata principalmente agli investitori privati. Iki XIX a. (imtinai) gyvenamųjų namų statyba daugiausia priklausė nuo investuojančių asmenų.

Geen regels en geen overheid die zich ermee bemoeit. No rules and no government to interfere. Jokių taisyklių ir valdžios kišimosi.

Zo konden er arbeiderswijken ontstaan met krotwoningen met slechte omstandigheden. Ciò ha permesso la nascita di distretti di lavoro con baraccopoli in condizioni precarie. Tai leido atsirasti darbo rajonams su skurdžiais būstais ir prastomis sąlygomis.

Dat moest effe anders. That had to be different. Tai turėjo pasikeisti.

Wonen is immers een primaire levensbehoefte van de mens en dus een grondrecht... Juk būstas yra pagrindinis žmogaus poreikis, taigi ir pagrindinė teisė.

...bedacht men in het jaar 1901. ...sukurtas 1901 metais.

Volgens het kakelverse artikel 22 lid 2 van de Grondwet is... Secondo il nuovo articolo 22, paragrafo 2, della Costituzione,... Pagal visiškai naują Konstitucijos 22 straipsnio 2 dalį...

Met een mooi woord: volkshuisvesting. Con una parola di fantasia: edilizia residenziale pubblica. Su įmantriu žodžiu - viešasis būstas.

Een taak voor de overheid dus. Un compito per il governo, dunque. Taigi, tai užduotis vyriausybei.

Via speciaal in het leven geroepen woningbouw- vereningen, of woningcorporaties. Via specially created housing associations or housing associations. Attraverso associazioni abitative appositamente create, o associazioni abitative. per specialiai sukurtas būsto asociacijas arba būsto asociacijas.

Gesubsidieerd door de overheid, en hun job: huizen bouwen zonder winstoogmerk. Vyriausybės subsidijuojami, o jų darbas - ne pelno siekianti namų statyba.

En dat doen ze. Ir jie tai daro.

De corporaties zijn ook de motor achter de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog. Korporacijos taip pat yra rekonstrukcijos po Antrojo pasaulinio karo varomoji jėga.

Eindhoven, een stad van 150.000 inwoners, werkt hard aan haar vooruitgang. Eindhovenas, 150 000 gyventojų turintis miestas, deda daug pastangų, kad pasiektų pažangos.

En ze zijn essentieel voor de stadsvernieuwings- projecten van de jaren 70 en 80. Jie labai svarbūs septintojo ir aštuntojo dešimtmečių miestų atnaujinimo projektams.

Dit is oorspronkelijk waar woning- corporaties voor opgericht zijn... This is what housing associations were originally set up for... Iš pradžių tam ir buvo sukurtos būsto korporacijos.

...huizen bouwen en huurders gelukkig maken. ...building houses and making tenants happy.

Tot zover het succesverhaal. Tiek daug apie sėkmės istoriją.

Want het mag de overheid allemaal wat kosten. Because it may all cost the government something. Nes visa tai gali kainuoti vyriausybei.

Of eigenlijk... niet meer. Tiksliau... ne daugiau.

Eind jaren 80 rijzen de kosten voor dit woonbeleid volledig de pan uit. At the end of the 1980s, the costs of this housing policy completely skyrocketed.

In de jaren 90 trekt de staat dan ook steeds meer de handen van de corporaties af. In the 1990s, the state increasingly withdraws its hands from the corporations. Todėl dešimtajame dešimtmetyje valstybė vis labiau traukia rankas nuo korporacijų.

Zoals ook andere staatsbedrijven in sectoren als energie, post, telecom en de spoorwegen... Kaip ir kitos valstybinės įmonės tokiuose sektoriuose kaip energetika, pašto paslaugos, telekomunikacijos ir geležinkeliai...

...meer op eigen private benen komen te staan. ...daugiau ant savo kojų. ... para ficar em seus próprios pés privados.

Volgens de wetten van de markt dienen ze dan wel hun eigen broek op te houden. According to the laws of the market, they must then keep their own pants up. Pagal rinkos dėsnius jie turėtų kelti kelnes į viršų.

Zelf geld verdienen dus. Kitaip tariant, uždirbti savo pinigus.

Want die geldkraan van de overheid gaat dicht, vertel ik je zo meer over. Because that government money tap is closing, I'll tell you more about it in a moment. Kadangi šis vyriausybinis pinigų čiaupas užsidaro, tuoj apie tai papasakosiu daugiau.

Ook wat dit te maken heeft met deze Maserati en Hans Klok. Be to, kaip tai susiję su šiuo "Maserati" ir Hansu Kloku.

Maar we toveren nu eerst Ruben tevoorschijn. But first we conjure up Ruben. Tačiau dabar pirmiausia iššaukiame Rubeną.

Ik kreeg vorig jaar te horen dat ik mijn studentenhuis uit moest. Praėjusiais metais man buvo liepta palikti bendrabutį.

Toen moest ik dus op zoek naar een nieuwe woning. Tada teko ieškoti naujų namų.

Dat is tot op heden nog niet gelukt, en toen ik er uit moest... So far it hasn't worked, and when I had to get out... Kol kas tai nepasiteisino, o kai turėjau išeiti...

...zat er eigenlijk niets anders op dan weer bij mijn ouders te gaan wonen. ...neliko nieko kito, kaip tik grįžti pas tėvus.

Dit is eigenlijk mijn woonkamer, thuiskantoor en slaapkamer in één. Tai iš esmės yra mano svetainė, namų biuras ir miegamasis viename.

Ja...

Eigenlijk dacht ik toen ik hoorde dat ik het huis uit moest... Tiesą sakant, kai išgirdau, kad turiu išeiti iš namų, pagalvojau...

...dat ik wel vrij snel kans had op een fijne sociale huurwoning... ...kad turėjau galimybę gana greitai gauti gražų socialinį būstą....

...want ik stond al zes jaar ingeschreven, maar ook dat blijkt nog niet genoeg te zijn. ...because I was already registered for six years, but that also turns out not to be enough. ...Kadangi buvau registruotas šešerius metus, bet net ir to nepakako.

Even terug naar de jaren 90. Trumpam grįžkime į 1990-uosius.

Nu wonen minder een taak is van de overheid, geeft die er dan ook een stuk minder geld aan uit. Dabar, kai aprūpinimas būstu yra mažiau svarbus vyriausybės uždavinys, ji tam išleidžia daug mažiau pinigų.

Wat volkshuisvesting was, wordt nu woningmarkt. What used to be public housing is now a housing market. Tai, kas buvo valstybinis būstas, dabar tampa būsto rinka.

Maar bij een aantal corporaties loopt dat 'zelf de broek ophouden' volledig uit de klauwen. But at a number of housing associations, 'holding up your pants yourself' is completely out of control. Tačiau daugelyje korporacijų šis "kelnių laikymasis" tampa visiškai nekontroliuojamas.

De een verliest miljoenen door megalomane vastgoedprojecten. One loses millions through megalomaniac real estate projects. Kai kurie praranda milijonus dėl megalomaniškų nekilnojamojo turto projektų.

Is dit een sociale huurwoning? Een stoomschip aangekocht door een woningcorporatie? Is this a social rental home? A steamship purchased by a housing corporation? Ar tai socialinio būsto schema? Ar garlaivis, kurį įsigijo būsto asociacija?

Een ander raakt verstrikt in risicovolle speculaties op de beurs. Another gets caught up in risky stock market speculation. Kitas įsitraukia į rizikingas spekuliacijas vertybinių popierių rinkoje.

Ik vind dat hij uitermate onvoorzichtig is geweest met maatschappelijk kapitaal. I think he has been extremely careless with share capital. Manau, kad jis labai neatsargiai elgėsi su socialiniu kapitalu.

Vooral de zelfverrijking aan de top van de corporaties staat symbool voor wat er allemaal misgaat. The self-enrichment at the top of the corporations in particular symbolizes what is going wrong. Ypač korporacijų viršūnėse vykstantis savęs praturtinimas simbolizuoja tai, kas vyksta negerai.

En met creditcards van de woningcorporatie zijn privé-etentjes en hotelovernachtigen betaald.

Rochdale-topman Hubert Möllenkamp maakt het wel heel bont. Rochdale CEO Hubert Möllenkamp makes it very colorful. "Rochdale" vyriausiasis vadybininkas Hubertas Möllenkampas kelia didelį ažiotažą.

Möllenkamp waande zich onaantastbaar, concluderen de aanklagers. Prokurorai daro išvadą, kad Möllenkampas laikė save neliečiamu.

Hij rijdt rond in een Maserati op kosten van de corporatie. Jis važinėja "Maserati" automobiliu korporacijos sąskaita.

En hier betreedt hij al abseilend zijn eigen veel te chique bedrijfsfeestje. And here he rappels into his own far too fancy company party. O čia jis įžengia į savo pernelyg prabangų įmonės vakarėlį, kai leidžiasi nuo kalno.

Maar het kan nóg gekker. Tačiau gali būti dar beprotiškiau.

Weet je wat, vraag anders of Hans Klok je de volgende keer tevoorschijn wil toveren ofzo. You know what, ask if Hans Klok wants to conjure you up next time or something. Gal kitą kartą paprašyk Hanso Kloko, kad tave užkalbintų ar pan.

Voor wie zich nu kwaad maakt... For those who are now angry... Tiems, kurie dabar pyksta...

...deze man zit inmiddels een gevangenisstraf uit van drie jaar en drie maanden. ...Šis vyras dabar atlieka trejų metų ir trijų mėnesių laisvės atėmimo bausmę.

Om dit soort gekke excessen in de toekomst te laten verdwijnen... To make these crazy excesses disappear in the future... Kad ateityje tokių beprotiškų ekscesų neliktų.

...komt er in 2015 een nieuwe Woningwet. ...2015 m. bus priimtas naujas Būsto įstatymas.

Corporaties moeten weer doen waarvoor ze bedoeld zijn. Corporations have to do what they are meant to do again. Korporacijos turi grįžti prie to, kam jos skirtos. As corporações têm que fazer o que devem fazer novamente.

Het bouwen, verhuren en beheren van sociale huurwoningen. Socialinio būsto statyba, nuoma ir valdymas.

Maar ja, of Ruben daar nu de vruchten van plukt... But yes, whether Ruben is now reaping the benefits... Bet taip, ar Rubenas gaus iš to naudos...

Nou, ik ben al ongeveer een jaar actief aan het zoeken op De Woningzoeker. Na, jau maždaug metus aktyviai ieškau namų paieškos sistemoje "The House Finder".

Ik was erg kieskeurig. Buvau labai išrankus.

Ik had het leuk gevonden om iets te vinden met een tuin of balkonnetje. Būčiau norėjusi rasti ką nors su sodu ar balkonu.

Op een gegeven moment, als dat steeds niets wordt, word je ook steeds minder kritisch. At a certain point, if that keeps coming to nothing, you also become less and less critical. Tam tikru momentu, jei tai ir toliau tampa niekuo, jūs taip pat tampate vis mažiau kritiški.

Volgens mij zijn het er inmiddels wel meer dan 100, 150 geweest waarop ik heb gereageerd. I think there have been more than 100, 150 to which I have responded. Manau, kad iki šiol atsakiau į daugiau nei 100 ar 150 klausimų. Acho que houve mais de 100, 150 aos quais respondi.

Ja, dat geeft wel een beetje een machteloos gevoel. Taip, dėl to jaučiatės šiek tiek bejėgis.

Ja, je kan niks. Taip, jūs nieko negalite padaryti. Sim, você não pode fazer nada.

Geld helpt ook niet, want je kunt geen extra jaren bijkopen. Money doesn't help either, because you can't buy extra years. Pinigai taip pat nepadeda, nes papildomų metų nenusipirksi.

Om hoger te komen is het echt een kwestie van wachten, wachten, wachten. Norint pakilti aukščiau, iš tiesų reikia laukti, laukti ir laukti.

Ja.

Ja, dat was het wel weer voor vandaag. Yes, that's it for today. Taip, šiandien vėl viskas.

Nee, soepeltjes loopt het niet. No, it doesn't run smoothly. Ne, jis neveikia sklandžiai.

Komt door het totale gebrek aan evenwicht tussen vraag en aanbod in de sociale huursector. Tai susiję su visišku pasiūlos ir paklausos disbalansu socialinės nuomos sektoriuje.

Leg ik je uit. Paaiškinkite.

Eerst even het aanbod. Pirmiausia pasiūlymas.

Corporaties moeten dus woningen bouwen, maar ze hebben steeds minder geld. Taigi korporacijoms reikia statyti būstus, tačiau jos turi vis mažiau pinigų.

Vooral de verhuurderheffing die in 2013 wordt ingevoerd... Visų pirma, 2013 m. įvestas nuomotojo mokestis...

...een extra belasting die ze over hun huurwoningen moeten betalen... ...papildomą mokestį, kurį jie turi mokėti už savo nuomojamą nekilnojamąjį turtą...

...blijkt een strop. ...turns out to be a noose. ...pasirodo, kad tai kilpa.

Die was eigenlijk tijdelijk bedoeld voor alle vastgoedeigenaren om na de bankencrisis de staatskas weer op te vullen. Iš tikrųjų tai buvo skirta laikinai visiems nekilnojamojo turto savininkams, kad po bankų krizės papildytų valstybės iždą.

Maar kwam er alleen voor corporaties en beleggers. Tačiau atvyko tik korporacijos ir investuotojai.

Die heffing kost de corporaties miljarden. Šis mokestis korporacijoms kainuoja milijardus.

Ze houden daardoor weinig over om woningen te bouwen of om ze te verduurzamen. As a result, they have little left to build homes or to make them more sustainable.

En één keer raden bij wie die rekening terechtkomt. And guess who that account ends up with.

Juist, bij de huurders. Right, with the tenants. Certo, com os inquilinos.

Naast een hogere huur wordt een aantal sociale huurwoningen verkocht aan beleggers om er geld aan te verdienen...

...of ze gaan naar de vrije sector.

En huizen bouwen wordt ook nog eens een stuk moeilijker door zoiets als ruimtegebrek...

...stroperige bouwvergunningsprocedures...

...en strenge milieunormen, denk aan stikstof en PFAS.

Om al die redenen zijn er nu dus veel te weinig sociale huurwoningen.

Kortom: het houdt niet over dat aanbod. In short: it is not about that offer.

Dan de vraag.

Het aantal mensen dat zich inschrijft bij een corporatie neemt al jaren toe. The number of people who register with a corporation has been increasing for years.

Heeft een aantal oorzaken.

Zoals veel meer arbeidsmigratie uit EU-landen dan voorspeld.

Kleiner wordende huishoudens, bijvoorbeeld door echtscheidingen. Households shrinking, for example due to divorce.

Steeds meer ouderen en ook psychiatrisch patiënten wonen langer zelfstandig.

En het gemiddeld besteedbaar inkomen blijft achter bij de groei van de economie.

Omdat ook steeds meer mensen zich maar uit voorzorg inschrijven bij een corporatie, juist vanwege die onzekerheid... Because more and more people register with a corporation as a precaution, precisely because of that uncertainty...

...worden de wachtlijsten alleen nog maar langer....

...langer...

...en langer...

...en langer...

...en langer...

...en langer...

...en langer.

- En nog langer.

En nog langer.

Wat ik zeg...

Vraag en aanbod zijn totaal uit balans.

Met een zogeheten urgentieverklaring kun je voorrang krijgen op zo'n wachtlijst. With a so-called urgency statement you can get priority on such a waiting list.

Bijvoorbeeld op medische gronden, of voor statushouders, ex-gedetineerden, mensen uit GGZ-instellingen.

Maar dat zijn wel de uitzonderingen.

De meeste mensen moeten, net als Ruben, gewoon achteraan sluiten. Most people, like Ruben, just have to close at the back.

Ik mis nog de helft van mijn spullen, want die staan ergens anders.

Wij zijn in de opslag van mijn werk. We are in the storage of my work.

Daar heb ik eigenlijk al mijn spullen neer kunnen zetten die allemaal niet in het huis van mijn ouders passen.

Die kon ik hier tijdelijk kwijt, en dat scheelt weer een opslag huren. I could temporarily store it here, and that saves renting a storage space.

En hier staat de rest eigenlijk.

Ik heb gevraagd of het hier mocht staan en ook aangegeven dat het hopelijk voor de zomer weer weg mag. I asked if it could be here and also indicated that hopefully it can go again before the summer.

Daar hoop ik natuurlijk nog steeds op, dat ik dan weer een plekje heb zodat ik weer bij al mijn spullen kan.

Is er dan geen enkele oplossing?

Twee dingen worden in het bijzonder benadrukt.

Eén: het afschaffen van die verhuurderheffing voor corporaties.

Twee: veel meer inzetten op veel simpelere zogeheten 'prefab'-woningen. Two: focus much more on much simpler so-called 'prefab' homes.

Waar in bijvoorbeeld Eindhoven en de regio Haaglanden al mee wordt geëxperimenteerd.

Maar vooralsnog zijn dit pleisters op de wonden. But for now these are plasters on the wounds.

Misschien helpt het als er in het nieuwe kabinet weer een minister van Wonen komt...

...want die is er vier jaar lang niet geweest.

Volgens de laatste minister van Wonen ging het zó goed met de woningmarkt...

...dat zo'n ministerie eigenlijk helemaal niet meer nodig was.

De woningmarkt laat een duidelijk herstel zien, er is weer vertrouwen. The housing market is showing a clear recovery, confidence is back.

Is wel nodig, daar zijn alle partijen het over eens.

Maar voorlopig sta je nog wel even in de wacht. But for now you are still on hold.

Wil jij weten hoe lang het wachten is in jouw stad of dorp?

Daar hebben we speciaal deze tool voor gemaakt. Fizemos esta ferramenta especialmente para isso.

Hier zie je per gemeente hoe veel sociale huur-, vrije sector- en koopwoningen er zijn... Here you can see per municipality how many social rental, private sector and owner-occupied homes there are...

...hoe lang je gemiddeld moet wachten, en nog veel meer.

Kijk bijvoorbeeld Zwolle, waar Ruben woont.

Daar is de gemiddelde wachttijd 7 jaar en 4 maanden.

Da's Ruben in Zwolle.

Wil je jouw gemeente checken, zie dan deze link.

Oké, even in het kort. Okay, in short.

Die wachtlijsten zijn dus lang.

Omdat het aanbod heel ver achterblijft bij de vraag. Because the supply lags far behind the demand.

Het is echt een kwestie van wachten, wachten, wachten.

...wachten...

...wachten...

...wachten...

...en wachten...

...en wachten...

...wachten...