De strijd tegen belastingparadijzen
Droom even mee.
Wat als je niks, nada, 0,0 euro aan belasting hoeft te betalen.
Dan hou je écht veel over.
Kun je heerlijk op vakantie, naar een bounty-eiland.
Het paradijs.
Jammer joh, gewoon betalen.
Want hoewel ook jij best mag wat aftrekken...
...gaat er alsnog een derde van wat je verdient, naar de Belastingdienst.
Was je maar een multinational.
Die maken er bijna een sport van om zo min mogelijk belasting te betalen.
Via belastingparadijzen.
Maar dat lijkt een beetje te veranderen.
Zoals recent: zeven rijke industrielanden sloten een deal waarin staat dat multinationals...
...wereldwijd minimaal 15 procent winstbelasting moeten betalen.
Nu is dat in sommige landen nog 0 procent.
Een historische overeenkomst.
Het is niet accceptabel dat multinationals te weinig belasting betalen.
Is dit dan ook echt het einde van belastingparadijzen?
Eerst nog even naar die belastingparadijzen.
Vaak verre oorden, waar je 0,0 procent belasting hoeft af te tikken.
Zoals dit paradijs in de Caraïbische Zee: de Kaaimaneilanden.
Bedrijven hoeven daar over hun winst geen belasting af te dragen.
En je kunt er zonder paspoort een bankrekening openen.
Geen wonder dat daar meer bedrijven zijn dan inwoners.
Stukkie verderop. De Britse Maagdeneilanden.
Minstens zo lekker voor je geld.
Want over wat je in het buitenland verdient hoef je daar niks af te dragen.
En ook niet over je vermogen.
En dan zijn er ook nog landen waar je wel belasting moet betalen, maar gewoon veel minder.
Of waar je als groot bedrijf ook gewoon deals met de overheid kan sluiten.
Nederland.
Ja, ook hier is 't een paradijs voor iedere multinational die gewoon niet zo'n zin heeft in belasting.
We zijn namelijk een doorsluisland.
Dat zit zo.
Stel, ik sta aan de top van een Amerikaanse multinational, de Brabobank.
Met een vestiging in onder meer Duitsland.
Als ik daar dan winst maak, betaal ik belasting aan de Duitsers.
Maar ik wil natuurlijk dat die winst naar de VS komt, waar mijn hoofdkantoor staat.
Wil ik dat overboeken, dan betaal ik in Duitsland nog meer belasting: 5 procent.
Maar als ik 't eerst naar mijn andere vestiging in Nederland overboek en dán naar de VS...
...betaal ik 0 procent extra.
Nederland heft op dat doorsluizen namelijk helemaal geen belasting.
Creatief boekhouden. Kan op veel manieren, in Nederland.
Zo matsen we grote bedrijven voor miljoenen. Maar dat heeft Emil al uitgelegd.
De laatste jaren komt er meer en meer kritiek.
Op hoe creatief je kunt boekhouden hier.
Bijvoorbeeld nadat Rutte-III in 2017 van plan was dividendbelasting af te schaffen.
De belasting die bedrijven betalen over winst die ze met aandeelhouders delen.
In Nederland 15 procent.
Afschaffing zou de schatkist zo'n 2 miljard euro per jaar kosten.
Schandalig, vonden oppositiepartijen.
Ik vind het echt onverantwoord omgaan met belastinggeld.
Het doet niks voor de banen en het vestigingsklimaat.
Het is een cadeautje van de belastingbetaler aan Shell en Unilever....
...waarvan we geen idee hebben wat het effect gaat zijn.
Ik snap er geen bal van.
Maar Rutte zei:
Als we die belasting afschaffen, komen er meer grote bedrijven naar Nederland...
...dus werkgelegenheid, dus economische groei.
Het gaat hier om banen.
Je moet dit doen om ervoor te zorgen dat het land aantrekkelijk blijft...
...en er dus banen blijven voor hele normale mensen.
Maar uiteindelijk won de oppositie: de dividendbelasting bleef.
Weer even terug naar mijn Amerikaanse Brabobank.
Als m'n Duitse vestiging 100 miljoen euro winst maakt...
...betaal ik daar in principe 30 procent winstbelasting over.
Maar dat kan ik voorkomen.
Bijvoorbeeld door dat Duitse dochterbedrijf van mij...
...een lening te laten afsluiten bij een ander dochterbedrijf, in Ierland.
Dan betaal ik onderaan de streep minder belasting.
Volg je 't nog?
Voor die lening betaalt mijn Duitse bedrijf rente aan mijn Ierse bedrijf.
De winst van het Duitse bedrijf gaat omlaag en van het Ierse omhoog.
En nu komt 't in Ierland betaal ik maar 12,5 procent winstbelasting.
Minder dan die 30 procent in Duitsland.
Op die manier schuiven met renteposten, mocht tot vijf jaar geleden nog.
Maar na jaren overleg van de OESO, een economisch samenwerkingsverband van 38 landen...
...mogen bedrijven nog maar 30 procent van hun rentekosten aftrekken van hun winst.
Bovendien...
Multinationals moeten nu ook hun winst bij de Belastingdienst kenbaar maken.
En hoeveel belasting ze aftikken. En dat is voor iedereen in te zien.
Die maatregel zorgt ervoor dat bedrijven minder in belastingparadijzen wegzetten.
Een paar jaar eerder werd die transparantie ook al geëist van banken. En met effect.
Omdat de hele wereld kan meekijken, dachten ze...
...misschien niet zo goed voor onze naam, al die belastingparadijzen.
En nog een hoofdstukje.
Of deze:
Niet alleen multinationals gebruiken ons gunstige belastingstelsel.
Deze muzikanten ook.
Hoewel het natuurlijk geen Nederlandse bands zijn, staat hun hoofdkantoor in Amsterdam.
Nederland hief tot voor kort namelijk ook geen belasting op muziekrechten: royalty's.
En die royalty's vind je niet alleen in de muziek.
Dit bakkie bijvoorbeeld.
Starbucks heeft over de hele wereld vestigingen, met op papier verschillende taken.
En niet alleen om iedereen een of andere ingewikkelde koffie te laten proeven.
Komt-ie.
Starbucks Zwitserland verkoopt koffiebonen aan Starbucks Manufacturing, in Nederland.
Die roosteren de bonen weer voor andere filialen in Europa.
Daar gebruiken ze een recept voor, dat wéér in een ander bedrijf zit: Alki, ook onderdeel van Starbucks.
Om dat recept te gebruiken, betaalt de Nederlandse koffiebrander royalty's.
Starbucks betaalt dus zichzelf.
De royalty's voor het koffierecept zijn zó hoog...
...dat Starbucks Nederland op papier bijna geen winst meer maakt.
En dus ook bijna geen winstbelasting meer hoeft te betalen.
Maar sinds dit jaar heft Nederland wél belasting op die royalty's. 20 procent.
Iets duurder bakkie voor Starbucks dus.
Maar ondanks dat heeft Nederland nog steeds een gunstig belastingklimaat.
Waardoor veel grote bedrijven zich hier vestigen.
Goed, gaan belastingparadijzen dan ooit verdwijnen?
Nog even terug naar die historische doorbraak op de G7-top.
Experts zeggen, hoe cliché het ook klinkt: het is een mooi begin.
Maar duidelijke afspraken over bijvoorbeeld voor welke winst het geldt...
...en wat bedrijven daar allemaal vanaf mogen trekken, zijn er nog niet.
En ook.
Zeven landen kunnen dit wel met elkaar bedenken, maar hoe staan andere landen...
...en vooral: andere belastingparadijzen, hierin?
Zwitserland bijvoorbeeld is al bezig met nieuwe voordelen voor multinationals.
Om maar die 15 procent winstbelasting te compenseren.
In de tussentijd bedenken wij allerlei leuke manieren om video's voor jullie te presenteren.
Proost!
