De misleidende handel in etherische olie
Het ruikt lekker en er zitten natuurlijke ingrediënten in als lavendel en citroen.
Etherische oliën.
Daar zijn veel mensen, ook online, nogal enthousiast over.
Ik gebruik graag etherische oliën.
We gebruiken etherische oliën de hele tijd.
En daar is natuurlijk niks mis mee.
Maar wel als dat enthousiasme ervoor zorgt dat er dit soort dingen worden gezegd.
Dan kan dat misleidend en zelfs gevaarlijk zijn.
Etherische oliën dus, of essentiële oliën.
Die worden gemaakt van natuurlijke producten en gebruikt op verschillende manieren.
Mensen smeren het op hun huid of huisdieren.
Verstuiven het in huis of nemen het in.
Volgens sommigen hebben die oliën een therapeutische waarde.
Anderen beweren dat het een geneeskrachtige werking heeft.
Maar dat is niet bewezen.
Komen we later op terug.
Dit soort oliën koop je in Nederland bijvoorbeeld bij de drogist of de natuurwinkel.
Maar een aantal grote merken verkoopt hun producten op een heel andere manier
Via netwerkmarketing.
Ook wel multi-level marketing.
Daarbij kun je als koper, zelf ook verkoper worden.
Je werft nieuwe mensen, in je eigen netwerk of online...
...en verdient dan aan hun gekochte producten.
Een soort piramidestructuur.
Want hoe meer zij kopen en verkopen, hoe meer jij verdient.
Deze handel gebeurt online in groepen, bijvoorbeeld op Facebook.
Er zijn in Nederland zo'n 90 zichtbare Facebookgroepen...
...met zo'n 100 tot 9000 leden.
En ook op Insta zijn d'r tientallen accounts.
Om in die groepen te komen moet je vaak eerst een oliepakket bestellen.
En die zijn niet goedkoop, zo'n 300 euro per pakket.
Met ons oliepakket konden we meekijken in zo'n Facebookgroep...
...hoe de structuur van verkopers precies in elkaar zit en hoe erover wordt gepraat.
En daar zag je ook weer duidelijk die piramide.
Een handjevol mensen uit Nederland stuurt die groepen aan, met boven hen weer mensen uit Europa.
En als je dan die lijn verder volgt omhoog kom je uit in Amerika, waar de hoofdkantoren staan.
En in die lijn heeft iedereen z'n eigen status.
Met rankings als Silver, Gold, Platinum en Diamond.
Oké, die verkopers zijn dus niet rechtstreeks in dienst van een bedrijf, maar zijn zelfstandig.
Zo'n structuur heeft voor- en nadelen.
Een duidelijk voordeel is dat je heel flexibel kunt werken.
Je hebt uberhaupt geen vooropleiding of kennis nodig, dus iedereen mag meedoen.
Maar voor gezondheidsgerelateerde problemen, producten, vind ik dat een probleem.
Het gaat hier om verkopen, mensen willen hun producten kwijt.
Dus ze zijn niet onafhankelijk.
Ja en nu even opletten, want hier gaat het volgens Claudia schuren.
Deze organisatiestructuur zorgt ervoor dat er claims worden gedaan...
...bijvoorbeeld medische claims, die eigenlijk illegaal zijn.
En die claims worden ook echt gedaan, ontdekten wij.
Maar niet op de site van de oliemerken zelf.
Het zijn de zelfstandige verkopers die online, bijvoorbeeld in de Facebookgroepen waar wij meelazen...
...claimen welke oliën bij bepaalde ziekten werken.
Zoals: basilicum.
Volgens een handleiding gemaakt door een van de verkopers...
...ondersteunt dat bij autisme en depressie en helpt het bij onvruchtbaarheid en griep.
En bij een hernia en hepatitis.
Of mirre. Daarbij is de lijst nog langer.
Dat is volgens de handleiding ontstekingsremmend, schimmeldodend...
...helpt bij ontstekingen van de mond, aambeien, en ondersteunt bij tuberculose en longziekten als bronchitis.
Ook staat er dat het helpt bij lekkende wonden, en: kanker.
Er wordt zelfs een kankerprotocol gedeeld in een van die Facebookgroepen.
Waarin staat welke olie je kan gebruiken bij kanker.
Met daarin dit soort zinnen:
Kanker is hetzelfde, ongeacht waar het zich in het lichaam bevindt...
...je moet het logisch zien en de schimmel doden.
Of:
Vermijd operaties. De tumor is een 'hub', dus als je deze verwijdert, zullen de kankercellen groeien naar een andere hub.
Je moet de hub inactief maken.
Deze uitspraken over de werking bij specifieke ziekten...
...legden we voor aan de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.
Als je het daar hebt over kanker...
...dan wek jij al de suggestie dat jij een product hebt wat iets doet bij kanker.
Dat het een genezende werking heeft of zou kunnen hebben.
Ik vind het uitermate kwalijk dat het op die manier kan.
Het wordt gepresenteerd als een soort wondermiddel wat tegen een heel scala aan ziektes en aandoeningen zou helpen.
Het is misleidend, het kan zelfs gevaarlijk zijn.
Want mensen die dan dit lezen die denken, ik ga niet naar een dokter maar ik ga aan de citrusolie.
Het is een overtreding van wetgeving en het mag gewoon niet.
Ook als iemand in een Facebookgroep advies vraagt over welke olie te gebruiken bij een bepaalde ziekte of aandoening...
...en iemand zet daaronder de naam van een etherische olie...
...mag dat volgens de NVWA niet.
Dus, op geen enkele manier mogen verkopers oliën aanraden.
Ook niet als er een disclaimer bij staat dat leden van de groep niet op de stoel van de arts mogen zitten.
De claims die wij vonden werden bijna allemaal gedaan door verkopers van één bedrijf:
doTerra.
Dat naar eigen zeggen zo'n 8 miljoen gebruikers wereldwijd heeft.
Zij blijken al meerdere keren te zijn gewaarschuwd dat hun verkopers de regels overtreden.
Al in 2014 stuurde de FDA, de Amerikaanse voedsel- en medicijnwaakhond...
...deze waarschuwingsbrief naar doTerra.
Daarin staat dat verkopers verboden medische claims doen op verkoopsites en social media.
En pas nog stuurde een andere Amerikaanse waakhond, de FTC, een waarschuwing rondom corona.
Ook die toezichthouder zag dat verkopers online claims deden.
Even voor de duidelijkheid: mensen kúnnen gezondheidsvoordelen ervaren door deze oliën.
Of ontspannen bij een bepaalde geur.
Volgens het KWF kan het bijvoorbeeld gunstig zijn voor kankerpatiënten...
...om iets te zoeken waardoor ze lekkerder in hun vel zitten.
En dat kan dus het gebruik zijn van een etherische olie...
...maar dan altijd in overleg met een behandelend arts.
En d'r zijn studies die bijvoorbeeld uitwijzen dat plantenextracten verkoelend zijn voor de huid.
Maar etherische oliën staan in Nederland niet geregistreerd als geneesmiddel.
Daardoor mag je als je het wil verkopen niks zeggen over de werking bij bepaalde ziekten.
Daar zitten strikte regels aan.
Je moet onderbouwen en bewijzen dat een product werkt.
Dan krijg je een handelsvergunning en dan pas mag je op de markt met een geneesmiddel.
Daar is voor deze categorie producten geen sprake van.
Dit alles betekent ook dat je er geen reclame voor mag maken als geneesmiddel.
En daar gaat het ook mis met dit oliemerk.
Want hun zelfstandige verkopers gebruiken hun eigen ervaringen en die van anderen...
...om hun netwerk te overtuigen het te kopen.
Bijvoorbeeld dat iemands moeder veel baat had bij een olie toen ze een hersentumor had.
En het delen van die ervaringen ziet de Keuringsraad, die toezicht houdt op geneesmiddelenreclames...
...ook als reclame, waar het moederbedrijf aansprakelijk voor is.
De definitie van reclame is heel breed. Maar even heel simpel, als je dat product ook verkoopt, dan maak je d'r reclame voor.
Want jij kiest ervoor om je uiting te doen via een netwerk. Je kunt dat ook niet doen.
En die keuze maakt al dat je verantwoordelijk bent.
Natuurlijk vroegen we doTerra zelf om een reactie op onze bevindingen.
Zodra dit telefoongesprek klaar is, ga ik naar de juridische afdeling...
...en zeg: kijk hier alsjeblieft naar en laat me weten wat jullie vinden.
En als we deze ongepaste protocollen tegenkomen...
...en deze kankerprotocollen zijn sowieso verboden...
...dan vragen we om het onmiddelijk offline te halen.
Als ze doorgaan met dit soort dingen posten, vooral nadat we contact met ze hebben gehad...
...dan kijken we naar boetes, schorsingen en definitief verwijderen.
En inmiddels zijn ze begonnen met het offline halen van de claims.
De Keuringsraad gaat op basis van ons onderzoek ook bekijken of doTerra nog meer regels overtreedt.
Zij krijgen tijd hun uitingen aan te passen...
...maar als het bedrijf en hun verkopers over de schreef blijven gaan, dan schakelt de keuringsraad de NVWA in.
Die boetes kan opleggen die kunnen oplopen tot 150.000 euro.
Volgens Claudia moet er structureel iets veranderen bij valse gezondheidsclaims binnen netwerkmarketing.
Zij geeft twee opties.
Of er wordt veel beter gecontroleerd wat distributeurs echt beweren...
...en ze worden ook beter opgeleid in wat mag en wat niet mag.
En er wordt beter toezicht gehouden vanuit de overheid...
...of het wordt verboden.
Heb jij nou ook een onderzoeksvraag waar wij in kunnen duiken?
Laat het dan even weten in de comments.
