De invloed van corona op het klimaat
Kijk even mee naar de lucht.
Wat valt je op?
Er vliegt bijna geen vliegtuig meer...
...de lucht lijkt wel blauwer...
...en hoor jij ook ineens meer vogels?
En ook als je om je heen kijkt, zie je verschil.
Neem alleen al die lege wegen...
...wereldwijd.
Slechte tijden voor de economie...
...om het nog maar niet te hebben over de overbelasting van de gezondheidszorg...
...of de mensen die ziek worden, of zelfs overlijden.
Maar jullie vroegen je ook af...
...zijn dit niet tegelijkertijd hele goede tijden voor de natuur?
Dat de coronacrisis gevolgen heeft voor het milieu, is op veel plekken te zien.
Dat vieze water in Venetië waar gondels normaal gesproken doorheen banjeren?
Dat ziet er tijdens Italië in lockdown ineens heel anders uit.
Of wat dacht je van deze?
Schapen die rondlopen in een stadje in Wales omdat het er nu zoveel rustiger is.
Of een puma die de hoofdstad van Chili bezoekt.
Kortom: een lockdown doet wat met de aarde.
Zo is de luchtkwaliteit verbeterd.
Er is minder luchtvervuiling.
Daarvoor is ondermeer de hoeveelheid stikstofdioxide in de lucht belangrijk.
De stof die vooral vrijkomt bij uitlaatgassen en industrie.
Kijk even mee naar deze satellietbeelden boven China.
Hier zie je China in 2019, dus voordat corona een rol speelde.
En dit is China tijdens het hoogtepunt van de lockdown in de coronacrisis.
Hetzelfde zie je boven Italië gebeuren.
Hier 2019...
...en dit is 2020.
En dat is uniek. Of zoals ze bij het KNMI zeggen...
Dat hebben we niet eerder zo snel en zo sterk gezien.
Ook op satellietbeelden van Nederland zie je een duidelijke afname van stikstofdioxide in de lucht.
Hier 2019.
En dit is 2020.
Maar het grote stikstofprobleem van Nederland...
Nederland kampt met een stikstofprobleem.
Stikstof...
En de natuur lijdt daaronder.
...is met die verbetering van de luchtkwaliteit niet in een keer opgelost.
Daarvoor moet je ook zeker naar de uitstoot van ammoniak kijken...
...en dat komt dan weer vooral vrij bij de veehouderij.
En daar wordt nog wel gewerkt.
De verwachting is dan ook dat de uitstoot van ammoniak niet daalt.
Ok, we hebben het nu gehad over stikstof...
...maar wat voor invloed heeft de coronacrisis op de uitstoot van CO2?
Dus: wat doet de coronacrisis met de klimaatplannen?
Het Planbureau voor de Leefomgeving bekijkt dat voor Nederland.
En zij zeggen: een lockdown van drie maanden dat zie je zeker terug in de CO2 uitstoot.
Ze keken naar vier dingen.
Verkeer, elektriciteitsverbruik...
...de industrie en de landbouw.
Beginnen we bij: verkeer.
Je merkt het zelf waarschijnlijk ook wel: het is een stuk rustiger op de weg.
Volgens sommige berekeningen rijden er tot wel 40 procent minder auto's.
Dat zorgt dus voor een afname van stikstofdioxide, maar ook voor een afname van CO2.
Dan: elektriciteitsverbruik.
De vraag naar elektriciteit is tussen de 10 en 20 procent afgenomen.
De airco op grote kantoren loeit minder.
Concertzalen...
...theaters...
...zwembaden...
...allerlei grote panden staan leeg, of worden minder gebruikt.
Maar waar het echt aantikt? De industrie.
Komt vooral doordat twee energieverslindende sectoren hard geraakt worden.
1. Raffinaderijen.
Dat zijn normaal gesproken flinke uitstoters. Maar de olieprijzen zijn laag...
...en de olie die ze maken, kunnen ze bijna nergens kwijt.
En dus produceren ze daar minder.
Daarnaast is het een stuk rustiger in de chemische industrie.
De industrie die bijvoorbeeld plastics maakt.
Normaal gesproken ook goed voor flink wat broeikasgassen.
Tenslotte: de landbouw.
Ok, koeien poepen niet ineens minder, dus de uitstoot van methaan is niet gekelderd.
Maar met name de glastuinbouw wordt wel geraakt door de lockdown...
...en die sector stoot dus wel minder broeikasgassen uit.
Die vermindering van CO2 uitstoot gebeurt natuurlijk niet alleen hier in Nederland...
...maar overal ter wereld.
En als we dan toch uitzoomen, kunnen we ook meteen het vliegverkeer meenemen.
Want wereldwijd ligt het vliegverkeer op z'n gat.
En minder vliegen betekent natuurlijk ook minder uitstoot.
Maar wat levert zo'n wereldwijde lockdown nou aan CO2 besparing op?
Om de doelstelling van max 1,5 graad warmer in 2030 te halen...
...moeten we jaarlijks, wereldwijd 7,5 procent minder uitstoten.
Omgerekend zou dat zo'n 2800 megaton zijn.
En daar lijken we nu bijna aan te komen.
Door de coronapandemie wordt de daling van CO2 uitstoot in 2020...
...geschat op 5,5 procent. Dat is 2000 megaton.
De grootste jaarlijkse daling in uitstoot allertijden.
Maar bedenk je wel: dat is dus nog niet genoeg om de doelstelling te halen.
En het geldt alleen voor dit jaar.
Ok, CO2 winst dus, tot nu.
Om de vraag te beantwoorden: hoeveel schiet het klimaat hier nou echt mee op?
Dat ligt voor een heel groot deel aan hoe lang dit allemaal gaat duren.
En het ligt er ook wel een beetje aan aan wie je het vraagt.
Er zijn mensen die zeggen: we leren nu nieuwe gewoontes aan...
...we krijgen ervaring met thuiswerken...
...we laten het vliegtuig staan...
...dit is een kans om de economie op een duurzame manier te resetten.
Maar aan de andere kant de mensen die zeggen...
...dit is geen structurele verandering.
En daarbij: klimaatverandering stond hoog op de politieke agenda...
...maar is keihard ingehaald door corona.
De aandacht voor het klimaat verslapt.
Een grote klimaattop van de VN is al uitgesteld.
Sterker nog: het congrescentrum waar die top gehouden zou worden...
...is nu een noodziekenhuis voor corona-patiënten.
En ook als je kijkt naar hoe het ging met de CO2-uitstoot na eerdere crises...
...stemt dat niet per se positief.
Ja, tijdens een crisis vlakt de uitstoot af.
Maar die neemt daarna weer gewoon net zo hard toe.
De economie gaat dan even voor het klimaat.
En dus blijft het gissen of het bij deze korte adempauze...
...voor de aarde blijft.
Wil je nou meer uitleg bij het nieuws?
Abonneer je dan op ons YouTube-kanaal.
En laat in de comments weten waar je nog meer video's over zou willen zien.
Bedankt voor het kijken!
